King Gillette, t Het Belangrijkste. 50e Jaargang No. 15043 Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen. Dinsdag 12 Juli 1932 HAARLEM S DAGBLAD Directie: P. W. PEEREBOOM en ROBERT PEEREBOOM. UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER. Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM. ABONNEMENTENper week 0-25, per maand 1.10, per 3 maanden 3.25, franco per post 3.55, losse nrs. 0.06. Geïllustreerd Zondagsblad per week 0.05, per maand ƒ0.22, per 3 mnd. 0.65. franco per post 072JA. Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuïder Buitenspaarne 12 Telefoon Nos.: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600 Drukkerij: 10122, 12713 Administratie: 10724, 14825 Postgiro 38810 ADVERTENTIëN: 25 regels 1.75, elke regel meer 0-35. Reclames OóO per regel. Reductie bij abonnement. Vraag en aanbod 14 regels 0.60, elke regel meer ƒ0.15, buiten Arrondissement dubbele prijs. Onze Groentjes (iederen dag) 13 regels ƒ030, elke regel meer ƒ0.10, uitsluitend a contant. Gratis Ongevallenverzekering voor Maand- en Weekabonnés. Levenslange ongeschiktheid en Overlijden f 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog f 400.-, Duim f 250.-, Wijsvinger f 150.-. Elke andere vinger f 150.-. Arm- of Beenbreuk f 100.-. Idem voor Abonnés op het Geïll. Zondagsblad: Levenslange ongeschiktheid f2000.-, Overlijden f600-. Verlies van Hand, Voet of Oog f400.-. Verlies Duim f75.-. Verlies Wijsvinger f 75.-. Verlies andere vinger f30.-. DIT NUMMER BESTAAT UIT TIEN BLADZIJDEN. LAMP MET OLIE IN EEN KOFFER. Hoe onvoorzichtig Dempo passagiers waren OORZAAK VAN DEN BRAND IN 'T RUIM. Aneta meldde Maandagavond uit Batavia: De Rotterdamsche Lloyd verklaarde zoo goed als zeker te kunnen zeggen, dat de brand aan boord van de Dempo ontstond in het passagiersgoed: ..niet voor de reis." De aanblik van de geloste en op de kade uitge stalde passagiersgoederen leverde 'n tafereel op van geblakerde kisten en koffers, waar uit door 't water beschadigde geschenken te voorschijn bulkten, waaromheen verschil lende passagiers, die de onbeschadigde restanten poogden uit te zoeken. Tot de meest beschadigde artikelen behooren o.a. piano's boeken en lampen. Eenige bijna ver pulverde kisten, waarin vermoedelijk de oor zaak van den brand dient te worden gezocht, zijn onder bewaking der politie gesteld. Een typisch bewijs van de onvoorzohtigheid van passagiers leverde de ontdekking op van een voor een deel met petroleum, gevulde lamp in een koffer. De tabakslading is door een lichter wegge voerd. Maandagochtend vroeg was 80 pro cent van den inhoud uit luik IV gelost De resteerende 20 procent, bestaande uit kapok en boengkil, is moeilijk te verwerken, daar deze lading door de hitte is uitgezet en met koevoeten moest worden losgewrongen. Er zijn twee vuurhaarden ontdekt, één in de bagage en een kleinere in de kapokla ding, welke laatste vermoedelijk is ontstaan door een vonk uit de voornaamste vuur haard. Slechts enkele kisten zijn geheel ver nield. Luik TV was in den loop van den Maandag ochtend geheel leeggemaakt. De averij-gros se-verklaring wordt nader verwacht. De datum van vertrek van de Dempo blijft ongewijzigd Odus Dinsdag).. GROT MET WANDEN VAN GOUD. BELANGRIJKE VONDST IN SURINAME, t Aneta seint uit Paramaribo: De gouverneur van Suriname, de heer Rutgers, bracht giste ren een bezoek aan de jongste goudvind- plaats in Mindrineti. Volgens „De West" be staat de vondst uit kwartsen met zichtbaar goud. Bij verlichting lijkt de mijnschacht een sprookjesachtige grot met van goud schitterende wanden. Het eindproces zal ver moedelijk de oorspronkelijke raming van 40 K.G. verre overtreffen. DE RAMP VAN DE PROMéTHéE. OORZAAK EEN CONSTRUCTIE-FOUT? De Tel. verneemt uit Parijs: Vermoed wordt dat de ramp van dé Pro- méthée niet moet worden toegeschreven aan een foutieve manoeuvre, maar aam een con structiefout. Ln een havenbassin van Cherbourg is met een duikboot van hetzelfde type als de „Pro- méthée", nl. de „Archimède", onder dezelfde omstandigheden een gefingeerd ongeval ge- ensceneerd. Daarbij is het volgende gebleken. Om een duikboot als de „Prométhée" te doen duiken, daat men water-ballast toestroomen in !t onderste deel van de boot. Dit geschiedt door schotten, die worden geopend, zoodra een handle wordt overgehaald welke werkt met onder druk staande olie. Om weer boven te komen wordt de handle teruggezet, waar op het water naar buiten wordt gedreven. Op de .Archimède" is nu beproefd of de olie circulatie niet dcor een kleine verkeerde ma noeuvre of b.v. een toevalligen stoot de schot ten in werking kan stellen, en een plotseling onderduiken teweeg kan brengen. Natuurlijk heeft men hierbij alle voorzorgsmaatregelen genomen. Door aan een kleinen open en bloot gele gen schakelaar een duw te geven, zoo is ge bleken, werd inderdaad de bcot tot zinken gebracht en wel in precies denzelfden tijd, waarin de „Prométhée" volgens den com mandant gezonken is, nl. 30 seconden. Het lot van alle booten van het type van de „Prométhée", 25 in getal, staat dus voortdu rend bloot aan de minste vergissing. Deze ernstige constructiefout zal natuurlijk tot ingrijpende technische wijzigingen aanlei ding geven. Naar eerst thans bekend wordt, heeft nog een andere Fransche duikboot, de ..Marsouin" voor eenige dagen bij vlootmanoeuvres voor Saloniki bijna een ernstig ongeluk gehad bij een botsing met een Grieksche stoomboot. De boot werd zwaar beschadigd, doch kon nog blijven drijven. De ..Matin" verneemt uit Cherbourg, dat de duiker van de „Artiglio", die het wrak van de „Prométhée heeft bereikt, heeft vast gesteld dat twee luiken van het schip nog open stonden, zoodat het geheele vaartuig vol water moet staan. Vermoedelijk heeft men de schotten niet kunnen sluiten, aangezien het schip in den tijd van 30 seconden is gezonken. In een van de geopende luiken heeft de duiker het lijk van een van de leden van de bemanning gezien. De marine- autoriteiten deelen mede, dat het bijna onmogelijk zal zijai het schip te lichten af vlot te maken. DE MIJNWERKERSSTAKING IN BELCIë. De socialistische leider Plumat aan het woord. HIJ WIL REVOLUTIE MAKEN. Van de stakers die tijdens de opstootjes te Roux gewond werden zijn er twee overleden aan de gevolgen hunner wonden. Een derde, n.l. Willem Bermont, te Marchienne au Pont doch van Nederlandsche nationaliteit, werd door een kogel in het zitvlak getroffen. In de nabijheid van het in brand gestoken kasteel La Providence bij Marchienne heb ben de stakers een barricade opgericht met dwarsliggers en steenen en van huizen afge rukte hekken. Zij lieten toen 'een doorgang van 70 c.M. ou den steenweg. Ier persoon die door wenschte te gaan, moest een tol betalen van tien tot twintig franken, naar men aan nam dat hij zou kunnen missen. Betreffende de brandstichting in het kas teel La Providence wordt nog gemeld, dat dit slot geplunderd werd voor het aan de vlam men werd prijs gegeven. De socialistische leider Plumat, secretaris van de- mijnwerkerscentrale heeft een ar tikel geschreven, waarin hij beweert, dat de revolutie naderend is en dat deze week nog een voorloopig bewind te Brussel zou wor den gevormd. Begrijpelijkerwijs heeft dit in een plaatselijk blad opgenomen artikel heel wat opzien gebaard in de oproerige streek. In een persgesprek verklaarde Plumat nog: „Wij willen de staking uitbreiden tot geheel België. Wij willen het vervoer stil leggen en geheel den handel verlammen. Wij willen ons meester maken van de macht. Een voor loopig bewind aanstellen, dat in veertig da gen verkiezingen zal organiseeren. Te Wasmes heeft het parket in de com munistische centrale oproerige geschriften en wapenen, waaronder zelfs geweren, in be slag genomen. Militaire vliegtuigen cirkelen boven de on rustige gebieden, waar de toestand Maandag iets rustiger was. te Charleroi is het Maan dagmiddag weer herhaalde malen tot bloe dige botsingen gekomen tusschen stakers en de gendarmen. In het Luiksche is het volkomen rustig. Communistische actie te Antwerpen. Het parket, de gouverneur der provincie en de hoofdcommissaris van politie te Ant werpen hebben zich Maandag bezig gehouden met een communistische beweging, die thans weer opleeft. Men was er n.l. van op de hoogte gesteld dat door de communisten een krachtige actie wordt op touw gezet om te Antwerpen roering te brengen. In de industrieele ondernemingen zoowel als in de haven zijn voorzorgsmaatregelen getroffen om dadelijk te kunnen ingrijpen. De bestuurders der ondernemingen hebben de noodzakelijk geachte instructies ontvan gen. VELE STAKERS KEEREN ZICH VAN DE COMMUNISTEN AF. Koning Albert Maandagochtend uit Zwit serland teruggekeerd, had, naar de N. R. Ct. uit Brussel verneemt, een onderhoud met de ministers van binnenlandsche zaken en landsverdediging. Onmiddellijk daarna werd de ministerraad gehouden en nieuwe maat regelen ter onderdrukking van de revolution- naire beweging in Heegouwe werden ge troffen. De staking heeft zich Maandagochtend uit gebreid tot Luik en Seraing, waar 2000 arbei ders een communistische vergadering bij woonden. In het centrumbekken is de toestand iets verbeterd en blijkt de arbeidersbevolking zich van de communisten af te keeren. De socialisten zouden er weer de leiding ne men. Het gerucht doet de ronde, dat bij een nieuwe botsing Maandagochtend te Gilly, bij Charleroi verscheidene stakers zijn ge wond. Tusschen de mijnen en de socialistische vakvereenigingen wordt op initiatief van den minister van arbeid en nijverheid over een verzoeningsformule onderhandeld. Alles bij elkaar zag men Maandagmiddag den boestand iets optimistischer in dan Zondag. STRUIKROOVERIJ MIDDEN IN LIMBURG. VEEHOUDER MET f 700_ OVERVALLEN. Toén de veehouder -T. L. uit Puthschim- men (Limburg) zich Zaterdagmiddag op den Keldenaasweg naar huis begaf werd hij door twee personen op de fiets achterhaald. Toen zij hem op een afstand van twee Meter wa ren genaderd, richtte een van beiden plot seling een revolver op J. L. en dreigde hem om zijn geld af te geven. L.. die erg ge schrokken was, wierp zijn rijwiel weg en sloeg op de vlucht, daarbij om hulp roe pend. De beide mannen volgden hem een 50 Meter, doch toen juist een vrachtauto kwam aanrijden, sloegen zij op de vlucht en ver dwenen. L. was m het bezit van ruim f700. Door de politic wordt een onderzoek inge steld en de omgeving afgezocht. Van de da ders ontbreekt tot nu toe elk spoor. De groote scheermagnaat Gillette is gestorven, Hij heeft zich in zijn tijd. Veel geld en roem verworven. Hij bracht in veiligheid. en met een groot succes. Het heele mannendom, der wereld onder 't mes. Zijn naam blijft ons bewaard, Als van een weldoend vinder Zijn schering is perfect, zijn inslag was niet minder, Met gladde snedigheid, bracht hij het aardig ver, Hij stierf, na 't arm begin, als machtig millionair. Hij maakte zijn fortuin Uit harenkloverijen. Hij gaf den waarborg mee, dat hij ons niet kwam snijen. En dankbaarheid van ons ging met zijn winst gepaard. Want hij vond het geheim van het tweesnijdend zwaard. P. GASUS. EEN NIEUW STADHUIS, MET HEN OUDEN GEVEL. Lelden noodigt vijf architecten uit. WAARONDER DE HEER C. J. BLAAUW TE HAARLEM. In de Maandag gehouden zitting van den gemeenteraad van Leiden is een voorstel aangenomen om de architecten Ch. J. Blaauw te Haarlem, A. J. Kropholler te Was senaar en ir. H. F. Mertens te Bilthoven uit te noodigen plannen te ontwerpen voor den bouw van een nieuw raadhuis met behoud van den ouden gevel op het terrein aan de Breestraat. Bij amendement zijn aan boven genoemd drietal nog toegevoegd de Leidsche architecten ir. J. v. d. Laan en B. Buurman. Als maximum bouwsom voor het nieuwe raadhuis is bepaald een bedrag van f 1.250.000 exclusief restauratie van den ge vel. Tevens werd besloten tot het instellen van een deskundige commissie van advies, teneinde B. en W. in de gelegenheid te stel len met haar het program van eischen te bespreken en na overleg vast te stellen, ter wijl na indiening van de plannen aan de commissie zal worden gevraagd daarom trent advies uit te brengen alsmede omtrent het bestaande plan Dudok haar meening te doen kennen, terwijl de uiteindelijke beslis sing aan den gemeenteraad zal blijven. Een voorstel van dr. Knuttel (comm.) om in plaats van den heer Kropholler uit te noodigen de architecten Van der Vluigt te Rotterdam en Friedhoff te Haarlem (de bouwer van het stadhuis te Enschedé), is verworpen met 32 tegen 2 stemmen. Een voorstel om de winkelgalerij uit het plan te schrappen is aangenomen met 25 tegen 9 stemmen. Men vond winkels niet representatief genoeg in het stadhuis. FEESTEN KONINGINNEDAG. GEEN KERMISVERMAKELIJKHEDEN. In ,ae Komeet", het orgaan van de exploi tanten van kermisvermakelijkheden, wordt medegedeeld, dat B. en W. van Haarlem be sloten hebben dit jaar wegens de tijdsom standigheden, op Koninginnedag geen ker misvermakelijkheden te zullen toelaten. ER DREIGT WEER WATER GEBREK IN DEN SPAARNDAMMERPOLDER. DERTIG GEZINNEN AANGEWEZEN OP REGENWATER EN ONDEUGDELIJK WELWATER. Volgens het jaarverslag over 1931 van de Gezondheidscommissie ontving de commis sie in April van het verslagjaar een ernstige klacht over gebrek aan drinkwater in den Spaarndammerpolder Vernomen werd. aldus het verslag, dat één der bewoners van ge noemden polder zich inmiddels tot het ge meentebestuur had gewend met het verzoek, den polder zoo spoedig mogelijk van drink water te voorzien, hetgeen tot gevolg had. dat zü die gebrek aan drinkwater hadden, dit aan het gemeentehuis konden halen. Dit leverde echter voor de meeste betrokkenen een groot bezwaar op. Velen ontbrak he: aan tijd en aan he: benoodigde materiaal, om het water geheel uit Velsen te halen. Bij een door de commissie ingesteld onder zoek bleek, dat ruim 30 gezinnen als gevolg van het droge voorjaar reeds gedurende ge- ruimen tijd van goed drinkwater verstoken waren. Ze behielpen zich met welwater, dat naar vernomen werd reeds eerder als drink water was afgekeurd. Het bleek troebel te zijn en kwalijk te ruiken, hetgeen een alge meen verschijnsel in genoemden polder is. al het welwater schijnt onbruikbaar als drink water te zijn. Ook het vee loopt gevaar. Ook het vee in de weiden leed geforek, doordat de slooten droog waren en de vee houders geen goed water ter vervanging van het slootwater hadden. Ofschoon het ver slag hieromtrent niets vermeldt, kunnen wij hieraan nog toevoegen, dat het vee dat men uit nood met welwater gelaafd had, zichtbaar vermagerde en na gebruik van dit welwater steeds dorstig bleef, waaruit men afleidde, dat het water veel zout bevatte. Toen de gemeente Spaarndam nog be stond, haalden de polderbewoners als inge zetenen van Spaarndam uit genoemde plaats water als d§ nood aan den man kwam Na de annexatie van Spaarndam bij Haarlem en van deil polder bij Velsen heeft de gemeen te Haarlem dit verboden. De Gezondheidscommissie acht het nood zakelijk, dat de gemeente maatregelen neemt om de gezinnen bij te staan. Dit. zou, naar de meening der commissie zeer goed kunnen geschieden door op geregelde tijden met een tankwagen drinkwater de menschen die gebrek hebben, te bezoeken. Dit is toch het minste, waar zij recht op hebben. liet gebrek dreigt weer. We zijn Maandag per auto den uitgestrek- ten polder eens rondgereden en hebben bij eenige landbouwers en boeren-arbeiders ge- informeerd naar den toestand op het oogen- blik. Het bleek ons, dat er thans nog regen water voorradig is, als gevolg van de gewel dige buien nu ongeveer drie weken geleden Die buien waren voor velen een verademing. Maar de voorraad slinkt hard en met angst en vreeze zien de menschen een eventueele droogte-periode tegemoet, wanneer de el lende opnieuw dreigt te beginnen. Men wees ons op het, ook naar onze mee ning niet, denkbeeldige gevaar voor typhus of andere ziekten. Er zijn nJ. gezinnen, die noodgedwongen het water uit een der zij - kanalen als drinkwater bezigden. Het is im mers voor bijna alle bewoners onmogelijk, water uit Velsen te halen, in de eerste plaats omdat de meeste woningen 5 of meer K.M. van Velsen verwijderd liggen en in de tweede plaats, omdat men er geen materiaal voor heeft. Zoo nu en dan is reeds een enkele maal met de autobus, die de polder-schoolkinde ren naar Velsen heen en terug vervoert, voor een enkel drooggelegd gezin een melk bus met water vervoerd, maar. zelde men ons, wat is nu een melkbus water voor een gezin? Over het algemeen waren de gedupeerden zeer ontevreden over de houding van ons gemeentebestuur. Zij meenden, dat het een plicht was van de gemeente, er voor te zor gen. dat alle bewoners van den Spaarndam merpolder behoorlijk van drinkwater werden voorzien. Dit kan, zoo meenen ook zij. best geschieden door middel van een der tankwa gens, waarover deze Velsenaren-van-den- zelfkant wel eens hadden gelezen, maar die de meesten nog nooit hadden gezien. Een Belgisch mijnstadje bij Charleroi tijdens dc stakingin de Borinage. Te Nivelles in Brabant is de algemeene staking reeds begonnen. (Ie blad. 2e pag.) Bij een vliegongeluk is de Tsjccho-Slowaak- schc schoen)abrikant Bat'a gedood. Ook de piloot is gedood. (Ie blad, le pag.) De candidaten voor de Eerste Kamerverkie zingen. (le blad. 2e pag.) Geruchten oxwr vier geheime verdragen, die het verdrag te Lausanne alle betcekenis zouden ontnemen. (2e blad, le pag.) Curtis is veroordeeld tot ccn jaar gevange- nisstraj. en duidend dollar boete. (2e blad. le pag.) Overal in Duitschland botsingen van Hitle- rianen met tegenstanders. (2e blad. le pag.) De Raad van Leiden besloot vijf architecten uit te noodigen voor plannen voor ccn stadhuis met den ouden get>cl. (Ie blad, le pag.) Verscherpte toestand by de staking in België. (le blad. le pag.) Nijpend watergebrek in den Spaarndammer polder onder Velsen. (le blad, le pag.) RIJWIELTOCHTEN DOOR MOOI NEDERLAND. In verband met vele aanvragen die wij nu reeds ontvangen betreffende de beschikbaar stelling van ons gratis premieboekje onder bovenstaanden titel, deelen wij mede dat het boekje over ongeveer 8 dagen zal kunnen worden afgegeven aan hen, die een vooraf te plaatsen bon te onzen kantore inleveren. Wij verzoeken onzen lezers derhalve nog zoolang geduld te hebben. Aan onze kwartaal- en maandabonne's. De administratie vindt het bijzon- der prettig als een groot aantal abonnés het verschuldigde abonne mentsgeld per post- of bankgiro vol doet, vooral nu de vacajitics het iticasseercn per kwitantie moeilijk maken. Men bedenke evenwel dat het een nog grootere tijdsbesparing geeft als men gireert vóór de kwitanties bi) de incasseerders zijn. Formulieren voor automatische giro verstrekken wij gaarne en gratis. De algemeene staking in Brabant reeds uitgebroken. De algemeene staking is te Nivelles, Bra bant, reeds uitgebroken. VECHTPARTIJ OP AL-INDISCH CONGRES. Op het Al-Indisch Congres heeft een vecht partij plaats gehad, toen paria's wier verte genwoordigers van deelneming aan het con gres waren uitgesloten, trachtten toegang te verkrijgen. Vijftig personen werden gewond van wie twaalf emstig. In een gevangenkamp bij Delhi hebben eveneens incidenten plaats gehad. Een aan tal gevangenen trachtten door te dringen tot het gedeelte, waar zich de arrestanten bevinden, wier zaak nog door den rechter be handeld moet worden. Er ontstond een ge vecht met de bewakers, met het gevolg dat elf bewakers en negen gevangenon gewond werden, alvorens de orcc kon worden her steld. Uit Simla wordt gemold dat in den loop van ernstige ongeregeldheden eer. woeden de menigte het paleis van den maharar.a van Oecaipoer is binnengedrongen. Troepen kwa men de politie te hulp ten einde de menigte uiteen te drijven; zij moesteni van dc vuur wapenen gebruik maken. Vijf personen wer den gedood. ERNSTIG VLIEGONGELUK IN TSJECHO-SLOWAKIJE. DE SCHOENFABRIKANT BATA GEDOOD. PRAAG, 12 Juli (V. D.) Hedenochtend heeft in de nabijheid van Zlin een ernstig vliegongeluk plaats gehad, waarbij dc be kende Tsjechische schoenfabrikant Bata werd gedood. De heer Bata wilde naar Zwit serland vliegen. Op een hoogte van ongeveer 700 Meter stortte het vliegtuig nabij het vliegveld Zlin neer. De heer Bata en de vlie ger, die het toestel bestuurde, werden op slag gedood. Thomas Bata was een aanhanger van het strafste kapitalisme. In 1876 als zoon van een kleine schoenmaker geboren, werd hij spoe dig eveneens lid van het schoenmakersgilde. Later trok hij naar Duitschland en legde zich toe op het bestudeeren van machines voor zijn branche en in 1904 stichtte hij zijn eerste fabriek. Deze voldeed hem niet en hij begaf zich naar Amerika, teneinde hier de arbeidstoestanden te bestudeeren. De oorlog verschafte hem de gelegenheid zijn. productie op te voeren,

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1932 | | pagina 1