Nieuw gezichtspunt. Het Belangrijkste. 50e Jaargang No. 15047 Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen. Zaterdag 16 Juli 1932 HAARLEM S DAGBLAD Directie: P. W. PEEREBOOM •n ROBERT PEEREBOOM. UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER. HoofdrecUctew: ROBERT PEEREBOOM. ABON NEMEN! EN per week 0-25, i>er maand 1.10, per 3 maanden 3.25, franco per post 3.55, losse nrs. 0.06. Geïllustreerd Zondagsblad per week ƒ0.05, per maand ƒ0.22, per 3 mnd. ƒ065. franco per post 0.72J4. Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkery: Zuider Buitenspaame 12 Telefoon Nos.: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600 Drukkerij: 10122, 12713 Administratie: 10724, 14825 Postgiro 38810 ADVERTENTIëN: j5 regels ƒ1.75, elke regel meer ƒ0.35. Reclame» ObO per regel. Reductie bij abonnement Vraag en aanbod 14 regels ƒ0.60, elke regel meer ƒ0.15, buiten Arrondissement dubbele prijs. Onze Groentjes (iedcren dag) 13 regels ƒ0.30, elke regel meer 0.10, uitsluitend a contant. Gratis Ongevallenverzekering voor Maand- en Weekabonnés. Levenslange ongeschiktheid en Overlijden f 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog f 400.-, Duim f 250... Wijsvinger f 150— Elke andere vinger f 150.-, Arm- of Beenbreuk f 100... Idem voor Abonnés op het Geril. Zondagsblad: Levenslange ongeschiktheid f2000— Overlijden f 600— Verlies van Hand, Voet of Oog f400— Verlies Duim (75— Vcdies Wijsvinger f75— Verlies andere vinger f 30.-. DIT NUMMER BESTAAT UIT VEERTIEN BLADZIJDEN. HAARLEM, 16 Juli. Examens. De jaarlijks weerkeerende periode waarin, zooals een thans algemeen bekend kern woord het uitdrukt: „de eene helft van het Nederlandsch volk de andere helft exami neert", heeft zich ditmaal gekenmerkt door verschrikkelijke hitte. Ik denk er met begrij pend medegevoel aan terug. Begrijpend, om dat 'k er ook in betrokken was, zij het dar. slechts als behoorend tot de minst-beproefde der drie groepen: de gecommitteerden bij eindexamens. Het is erg voor de leerlingen, en het is bijna even erg voor de leeraren. De gecommitteerde, die als derde het geval meemaakt, af en toe ook wel eens zucht vooral als de thermometer 84 wijst en een ze nuwachtige candidaat zijn brein slechts moeizaam kan doen functioneeren moet wel erkennen dat hij er nog het best van de drie aan toe is. Al vormen de uren lezing van schriftelijk werk, gevolgd door het (in mijn geval) zeventien uren lang bijwonen van mondelinge examens wel een lange trek. Het heeft zijn boeiende zijden. Natuurlijk maakt ge in de eerste plaats vergelijkingen met uw eigen jeugd, toen ge, als examinandus zoo menigmaal „aan de andere zijde van de barricade" hebt gestaan. De tijden zijn wel veranderd. Eigenlijk is er geen barricade meer. Beschouwden de meesten van ons vroeger den examinator niet als hun natuur lijken vijand? Ik spreek in het algemeen. De tegenwoordige verhouding tusschen leeraren en leerlingen is wel heel anders geworden. Veel gemoedelijker, elkaar beter begrijpend, met wederzijdsche erkenning van eikaars taak en eikaars goeden wil om deze nationale beproevingen tot een bevredigend einde te brengen Ik wou dat onze leeraaren vroeger met ons mee-gevoetbald hadden, inplaats van dit nobele spel slechts als een verderfelijke be dreiging van het onderwijs te beschouwen, zooals de meesten hunner (evenal de meeste ouders) deden. Ik wou dat wij hen niet al leen als gestrenge schoolmeesters maar ook als kampleiders, organisators van gezellige avonden en zooveel meer hadden gekend. Zouden wij niet geheel anders tegenover hen hebben gestaan als de penalties, door hen toegepast, niét" alleen strafwerk maar ook strafschoppen hadden omvat? Zouden wij niet minder oorlogszuchtig jegens hen zijn geweest? Wie onzer, zijn examens eenmaal achter den rug hebbend, zou zich indertijd ooit hebben kunnen voorstellen dat hij zich nog eens aan de andere zijde van de barri cade zou begeven.... tenzij hij dan leeraar wilde worden? In de beslissende vergadering een her innerende jeugd-rilling bekroop mij onwille keurig, toen ik dit geheim conclaaf betrad zat ik naast een tijdgenoot en vroeg hem: ,JIad jij vroeger ooit gedacht dat je dit nog eens zou doen?" „Nimmer," zei hij. Maar ook de vergadering bleek door vriendschappelij- ken geest bezield te zijn. Naast gecommit teerden „uit de practijk des levens", zooals zij gemeenlijk genoemd worden, zaten zeer- wetenschappelijke hooggeleerden, en ook zij gaven blijk van den nieuwen geest. In 1909 scheen het frivole galgenhumor toen een vriend van mij, die eindexamen gymnasium moest doen en derhalve vóór hen verschij nen, hen betitelde als „de wijze mannen met de stoffige baarden"Zij vormden een extra-gevreesde categorie. Met dat al zal het nimmer een vermaak worden, eindexamen te doen. Al begint de leeraar ook (met den ietwat-bibberenden examinandus vriendelijk te vragen, of-ie den vorigen avond zijn tennis-finale gewon nen heeftStel u voor dat wij vroeger in examen-dagen tennis-finales hadden ge speeld, en dat „ze" dat te weten waren ge komen!toch blijft het een pijnlijke ope ratie. Ten allen tijde zal er de noodzaak zijn, het meerendeel der gestelde vragen juist te beantwoorden en het aantal fouten in het schriftelijk werk tot een zeker minimum te bepalen. Dit alles, terwijl Damocles' zwaard erboven hangt De verschillende soorten examinandi zijn er nog altijd. Hun kenmerken schijnen niet gewijzigd. De meisjes hebben nog altijd meer uit het hoofd geleerd dan de jongens. De jongens schijnen nog altijd in meerder heid meer eigen denkwijze toe te passen. Ik zeg het zacht, en weet dat het uit de mode is, maar heb er eerlijk en objectief over nagedacht en blijf er bij. Sommige exa minandi zijn zichtbaar nerveus, anderen bijna kalm De laatsten weten er niet altijd het meeste van. Enkelen hebben een ongelukkig examen-gesternte, anderen daarentegen een soort van handigheid, die hen. als zij het antwoord niet weten, de verrassendste red middelen doet ontdekken. Gaat het ..in de practijk des levens" anders? Neen. precies zoo. Op de schoolbanken zie je ze al zitten, de „débrouillards", zooals ze in Frankrijk zou den zeggen, die overal wat op weten en zich uit elke moeilijkheid kunnen werken. Tenslotte ben ik dankbaar voor de erva ring. Als journalist, omdat ik weer wat heb kunnen leeren. In ons vak zit men zijn heele leven door op de schoolbanken. En ook om dat er van de zeventien leerlingen van Lit- terair-Economische en Litterair-Historische afdeeling aan het Kennemer Lyceum, wier eindexamen ik meemaakte, zestien slaagden. Want het zou mij toch wel erg aan m'n hart gegaan zijn als er veel slachtoffers waren gevallen. Tenslotte, nietwaar, blijf je toch af komstig van de andere zijdeen je moet zelf nog zooveel leeren zonder kans ooit te zullen slagen voor een eindexamen in de journalistiek. Er is één troost. Niemand heeft dat ooit kunnen doen. R. P. STAATSMIJN „MAURITS" EISCHT SLACHTOFFERS. Drie mijnwerkers bedolven door instorting. Lijken na ruim acht uur bovengebracht. Op de Staatmijn „Maurits" te Lutterade is Vrijdagmiddag omstreeks één uur een gang gedeeltelijk ingestort. Daarbij zijn drie mijn werkers bedolven. De reddingsbrigade is in de mijn afgedaald, maar heeft de menschen niet kunnen redden. De bedolvenen zijn de Nederlanders Broos, gehuwd en 35 jaar oud en Van de Wal, 20 jaar en ongehuwd, resp wonende te Echt en Geleen, en de 42-jarige Belg Holbeckx, ge huwd en wonende te Ulestraeten. De andere in den gang aanwezige mijnwerkers konden zich in veiligheid stellen. 's-Avonds om half negen zijn de lijken der drie slachtoffers van het mijnongeluk boven gebracht. WAGEN VAN DE N.Z.H. ONTSPOORD. EEN KOE GEDOOD. In den afgeloopen nacht is de laatste tram van de N.Z.H. welke naar Haarlem vertrok op den Haarlemmerweg ter hoogte van de Ringspoorbaan ontspoord. Persoon lijke ongelukken zijn hierbij niet voorgevallen Eenige koeien werden aangereden, waarvan één gedood werd. De wagen is in den loop van den nacht overeind gezet. Brand op de „Moldanger" nog niet verminderd. Het schip gloeiend heet. Voor een derde verloren. De brand in het motorschip „Moldanger aan de werf van de Nederlandsche Scheep vaart Maatschappij woedde in alle hevigheid voort. In gewone gevallen zou slagzij geen gevaar opleveren maar alle maehineaeelen als winches die aan dek staan zijn nog niet voldoende vast gazet. Bovendien staan ook de motoren in het schip niet volkomen vast zoodat ook daar de kans bestaat dat deze tonnenwegende ijzeren gevaarten gaan schuiven als het schip scheef blijft liggen. Wanneer dit gaat gebeuren is de kans groot dat het schip kapsijst. Aan stuurboordzijde werden zes gaten gebrand waardoor de Ja son en de Jan van der Heyden water wierpen en waardoor het vuur zichtbaar was. Van de wal af heeft de brandweer ook een waterka non op het schip gericht. Omtrent de oor zaak van den brand tast men in het duister Donderdagavond is nog een ingenieur aan boord geweest, doch deze heeft niets dat op brand geleek bespeurd. Tusschen schip en wal was een zware ijzeren brug gelegd voor het verkeer der werklieden, die bij den afbouw waren betrok ken. Deze brug is in den loop van den mid dag weggenomen om het slagzij makende schip van een zwaren druk te ontlasten. Men hoopte dat de slagzij daardoor zou vermin deren. Dit wegnemen van de brug werd ver richt door een bok, die het gevaarte oplicht te. De bok werd door de sleepboot Daniel Goedkoop tot bij do b'rug gesleept. Deze boot geraakte onder de brug bekneld, waardoor het- stuurhuis in elkaar werd gedrukt. 's Avonds is de drijvende stoomspuit „Ja- son" voorloopig naar haar standplaats aan de De Ruyterkade teruggekeerd. De drij vende motorspuit ..Jan van der Heyden" werkte aan stuurboordzijde met volle kracht. Haar waterkanon wierp door de in de huid gebrande gaten een enorme watermassa, ter wijl andere stralen eveneens van de ..Jan" door andere gaten hun water in het schip goten. Groote zwarte plekken op de huid duiden aan. waar ae platen gloeiend heb- Jben gestaan Op den wal werd ook nog met een waterkanon gewerkt. Wanneer enkele oogenblikken deze machtige straal werd stopgezet, steeg weer dadelijk de rook zwaar der uit de ruimen op Het water dat langs den scheepswand loopt verdampt zichtbaar: een bewijs, dat het schip gloeiend heet is. Er is dan ook geen sprake van dat de brand weer in het schip kan doordringen. Zoover men kan nagaan branden ruim IT en III uit. terwijl ruim I schade heeft. Het staat vast, dat 't schot, dat de machinekamer van ruim III scheidt zwaar ontzet is. Ook heeft het vischruim boven de machinekamer gebrand, terwijl ook eenige daar gelegen hutten te lijden hebben gehad. Of de machines zelf hebben geleden, kan nog niet worden nage gaan. In het schip, dat 9500 ton groot is, zijn Vrijdag naar schatting 1200 ton water gespo ten. Het schip maakte Vrijdagavond 21 gra den slagzij en ligt voor 3.80 Meter en achter 5 40 Meter onder in 8 Meter water. Voor om slaan bestaat voorloopig geen gevaar. Het is thans heel zeker dat een derde van het schip nieuw zal opgebouwd moeten worden. Een Berlijnsch oogarts heeft verklaard dat overmatig alco hol-gébruik het gezichtsver mogen verzwakt.) U kent het woord: de man was blind; Volgens dien oogarts te Berlijn Lijkt voor die volksexpressie dus Gedeeltelijk wel grond te zijn. En er is nog een and re term, Die kent u ook nog wel misschien. Als d'eene drinker d'ander vraagt: Mag ik je even (zwakker) zien? Een nieuw gevaar van alcohol Springt hiermee letterlijk in "t oog, Zoo'n prijs voor drank betaald is ook Voor alcoholland veel te hoog. Onmatigheid is altijd kwaad. Dat is een oud maar waar geluid, Onmatig alcoholverbruik. Zet zienderoogen achteruit. In elk geval (en dat is nieuw) Gelooft u voortaan dus maar niet. Dat iemand die teveel gebruikt, Dientengevolgedubbel ziet. DE ONTWAPENINGS CONFERENTIE. EEN RUSSISCH VOORSTEL. De Russische delegatie ter ontwapenings conferentie heeft een verklaring bekend ge maakt. welke de minimum-eischen inhoudt, waarop de regeering te Moskou bereid is in te stemmen met een verdaging der conferentie. De Sovjetregeering verklaart dat zij de dooi den Britschen minister van buitenlandschc zaken, Sir John Simon voorgestelde resolutie niet zal kunnen goedkeuren, tenzij de vol gende bepalingen daarin worden opgenomen: 1. Kwantitatieve verlaging in alle landen, van alle bestaande bewapening met ten minste 1/3, met uitzondering van de kleine en de reeds bij verdrag ontwapende staten; 2. Volkomen afschaffing van alle bombar dementsvliegtuigen; 3. Afschaffing van alle soorten tanks. 4. Beperking der verplaatsbare veldartil lerie tot een maximumkabiler van 100 m M. 5. Beperking van het scheepsgeschut over eenkomstig de beperking der kustar tiller ie. Het presidium der conferentie krijge op dracht in de periode tusschen de beide zittin gen der conferentie practische voorstellen uit te werken betreffende de toepassing van het principe van verlaging der bewapeningen ter zee met 1/3. RIJWIELTOCHTEN DOOR MOOI NEDERLAND. Naar aanleiding van desbetreffende ver zoeken, deelen wij mede, dat wij bereid zijn ons premieboekje „Rijwieltodhten dooi: Mooi Nederland" na versoMjning per post toe te zenden aan die abonnés buiten de gemeente Haarlem en de onmiddellijk aangrenzende gemeenten, welke geen of bezwaarlijk gele genheid kunnen vinden het .boekje in onze Tijdingzaal te komen afhalen. Hiertoe is echter noodig, dat ons zoo spoe dig mogelijk door deze .abonnés hunne bons worden toegezonden, duidelijk van naam en adres Voorzien, benevens 5 cent voor verzen dingskosten. ADMINISTRATIE HAARLEM S DAGBLAD THANS GAAT OOK BELCIë CONTINCENTEEREN. Van Maandag af aanzienlijke beperking van den vischinvoer. Nieuwe slag voor de kustvisscherij. Een nieuwe en ernstige slag treft het vis- scherijbedrijf doordat thans het Beheer van het Zeewezen te Brussel mededeelt, dat van a.s. Maandag af de vischinvoer in België zal worden gecontmgeerd. Al deze soorten zijn aan deze contingenteering onderworpen. Het meest getroffen worden de uitvoer van plat- visch als tong, tarbot, groote tongschar, schol, schar, bot, enz., van welke soorten de ontvangers in België slechts 25 pCt. krijgen toegewezen van het in 1931 door hen ont vangen kwantum. Met deze soorten zijn ook gelijkgesteld kleine schelvisch, gul, pieter man, poon, wijting en kleine koolvisch. Van de andere soorten als kabeljauw, groote en middelschelvisch, groote en middel kool visch, leng, zeepaling, rog. vleet en makreel is het contingent vastgesteld op 90 pCt. Deze contingenteering treft voornamelijk de export naar Antwerpen en het Belgische platteland, waarnaar voornamelijk schol en kleine schelvisch worden uitgevoerd, van wel ke soorten thans, zooals uit het bovenstaan de blijkt, slechts 25 pCt. kan worden uitge voerd. De uitvoer naar Brussel, welke stad groote kwantums kabeljauw afneemt, zal veel min der nadeelige gevolgen van de contingentee ring ondervinden, daar kabeljauw tot die soorten behoort, waarvan een contingent van 90 pCt. is toegestaan. Onze zeer belangrijke vischultvoer naar België krijgt door deze contingenteering een nieuwen slag. die evenals het Fransche con tingent. in het bijzonder de kustvisscherij treft. Het spreekt vanzelf dat ook tal van handelaars, wier handel is gebaseerd op uit voer naar België, ernstig door deze nieuwe uitvoerbeperking worden getroffen. W. BUS' STOOMBOOT MAATSCHAPPIJ. FUSIE MET DE REEDERIJ v. d SCHUYT. Naar wij vernemen is er een fusie tot stand gekomen tusschen de stoombootmaat schappij v.h. W Bus en de reederij Van der Schuyt te Rotterdam. Het beurtvaartbe- drijf zal worden voortgezet onder den naam „Stoombootreederij v. h. W. Bus en onder een nieuwe directie komen. Reeds na 23 Juli zal deze nieuwe toestand ingaan. Welke wijzigingen of reorganisaties hier mede gepaard zullen gaan of ei het gevolg van zullen zijn, is nog niet bekend. Voorloo pig blijft bijna het geheele personeel van „Bus" aldus vernemen wij in dienst. DAAD VAN MOED EN ZELF OPOFFERING MET GROOT LEVENSGEVAAR IEMAND GERED. Vrijdagmiddag omstreeks 2 uur geraakte een man te water in den Aanstel bij de voor malige Deli Brouwerij te Amsterdam. Het lid van de Amsterdaonsche Readings Brigade G. H. Boddeke, hoorde hulpgeroep en be gaf zich onmiddellijk naar de onheLlsplek. waar reeds eenige personen bezig waren met ladders en touwen om contact te krijgen met den drenkeling. Alhoewel de Iheer Bod- deke pas een operatie had ondergaan, toedacht hij zicht geen oogentolfik en sprong gekleed te water. Hij dcok naar het slachtoffer, dat inmiddels gezonken was en mocht het genoegen smaken na een korte worsteling, de drenkeling had zijn redder onder water bij de polsen gegrepen waar uit hij zich dank zij de opgedane kennis wist te bevrijden, den drenkeling door mid del van de z.g. kopgreep in veilige handen te brengen. Het centrum van Santos, de stad, die op haar beurt het centrum is van de huidige woelingen in Brazilië. De autoriteiten te Washington zijn voor nemens den staat van beleg af te kondigen. (2e blad. Ie pag.) Aan 672 mijnwerkers aan de Oranje Nassau- mijnen te Heerlen is ontslag aangezegd. (2e blad, lc pag.) Het motorschip Moldangeris voor een derde deel uitgebrand Enorme tegenslag voor de Nederlandsche Scheepsbouw' Mij. (Ie blad, le pag.) In de mijn „Maurits" te Lutterade zijn drie mijnwerkers onder vallend gesteente be dolven en gedood. (le blad. le pag.) De staking in België uitgebreid tot de Kempen. (le blad, le pag.) Ook België zal den vischinvoer contingenteeren (le blad, le pag.) Fusie W. Bus Stoomboot Mij. en Fa. A. v. d. Schuyt. (le blad. le pag.) Voorstellcn-Welter ten aanzien van de werk- loozen niet overgenomen? (le blad, le pag.) ARTIKELEN, ENZ. R. P.: Examens. (le blad. le pag.) R.Waarom vacantie? (le blad. 2e pag.) A J. C. VI.: Per Picrmagoggel naar de West einder plassen. (4e blad. 2e pag.) Arthur Kempner: Interview met Robert Montgomery. (4e blad, 2e pag.) Heinz Rühmann: Een geluk bij een ongeluk. (4e blad. 2e pag.) W. S Pinguïns. (4e blad. le pag.) Dr. W. G. N. v. d. SleenBarbados (4e blad. le pag.) Karei de JongRadiomuziek der Week. Een voorbespreking. (4e blad, 3e pag.) Aan onze kwartaal- en maandabonne's. De administratie vindt het bijzon der prettig als een groot aantal abonnés het verschuldigde abonne mentsgeld per post- of bankgiro vol doet, vooral nu de vacanties het incasseeren per kwitantie moeilijk maken. Men bedenke evenwel dat het een nog grootcre tijdsbesparing geeft als men gireert vóór de kwitanties bij da incasseerders zijn. Formulieren voor automatische giro verstrekken wij gaarne en gratis. DE STAKING IN BELGIë. DE STAKING IN LIMBURG BREIDT ZICH UIT. De mijnwerkers in de Kempen, cie tot nu toe rustig waren gebleven, in zooverre zelfs, dat de gendarmerie der provincie Limburg naar Henegouwen is gezonden, komen thans ook in verzet. De werklieden van de Luiksche kolenmijn met zetel te Zwartberg onder Genck toebe- hoorende aan Cockeril zijn in staking ge- gaan. 300 werklieden weigerden uit den trein te stappen ingevolge een uit Luik ontvangen parool. De werklieden protesteeren tegen het feit, dat zij gedwongen worden twee dagen per week niet te werken, terwijl zekere werklie den wordt toegestaan zes dagen per week te werken. Tot nu toe Ls alles rustig. Gendarmen zijn per trein en auto uit Antwerpen naar de plaats der staking ge zonden. Nader wordt gemeld: De staking in de Limburgsche kolenmijnen brendt zich snel uit. Vrijdagmiddag werden te Genck reeds 6000 stakers geteid en te Eysden- St. Barbara 4000. De ordemaatregelen zijn verscherpt. Hot nationale comité der syndicale com missie vergadert tezamen met den algemee- nen raad der Belgische werklieden partij. Gestemd ls over een motie, waarin gewezen wordt op het feit .dat do oischen der mijn werkers integraal ingewilligd werden, en vast gesteld dat de onderhandelingen voor wat de andere industrieën betreft een aannemelijke oplossing beoogen Zaterdagmiddag zal door beide organi saties opnieuw worden beraadslaagd. DE HAARLEMSCHE FINANCIcN OVER DE ANNEXATIE-SCHADELOOS STELLING In verband met de slechten toestand der Haariemsche gcmeentefinanciën wordt door het gemeentebestuur van Haarlem bij ver nieuwing getracht, om de schadeloosstelling die Haarlem aan Heemstede en Haarlem- me rllede c.a. betalen moet voor de vermin derde belastingontvangst als een gevolg van de annexatie, zoo laag mogelijk te krijgen. Zooals men weet is thans een eindbeslissing over deze aangelegenheid in behandeling bij de Kroon. Van regeeringswege worden over deze zaak conferenties gehouden, waarbij tot heden evenwel nog n:;t a'.'.e belang hebbende gemeentebesturen betrokken zijn.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1932 | | pagina 1