De electriciteitstarieven.
Het woord is aan
Terugkomst.
Het Belangrijkste.
50e Jaargang No. 15066
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
Maandag 8 Augustus 1932
HAARLEM S DAGBLAD
Directie; P. W. PEEREBOOM
en ROBERT PEEREBOOM.
UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER.
Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM.
ABONNEMENTENpCr week 0-35, per maand 1.10, per 3 maanden
f325, franco per post 3-55, losse nrs. ƒ0.06. Geïllustreerd Zondagsblad:
per week ƒ0.05, per maand ƒ0 22, per 3 mnd. 0.65. franco per post 0-72}£.
Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukker^: Zuider Buitenspaarne 12
Telefoon Nos.: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Drukkerij: 10122, 12713 Administratie: 10724, 14825 Postgiro 38810
ADVERTENTIëN: j_5 regels 11.75, elke regel meer ƒ0 35. Reclames
0.60 per regeL Reductie bij abonnement. Vraag en aanbod 14 regels 0.60,
elke regel meer ƒ0.15, buiten Arrondissement dubbele prijs. Onze Groentjes
(iederen dag) 1—3 regels ƒ0.30, elke regel meer ƒ0.10, uitsluitend a contant.
Gratis Ongevallenverzekering voor Maand- en Weekabonnés. Levenslange ongeschiktheid en Overlijden f 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog f 400.-, Duim f 250.-. Wijsvinger f 150.-, Elke andere vinger f 150.-. Arm- of Beenbreuk f 100.-.
Idem voor Abonnés op het Geïll. Zondagsblad: Levenslange ongeschiktheid f2000.-. Overlijden f600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog f400.-. Verlies Duim f75.-. Verlies Wijsvinger f75.-. Verlies andere vinger f30.-.
DIT NUMMER BESTAAT UIT TIEN BLADZIJDEN.
Bezwaren der Kamer van Koophandel.
Gevraagd wordt de onbilllijke verhooging van Sept. 1931 weer in te trekken.
iDe verhooging van enkele electriciteits
tarieven in de gemeente Haarlem en de
klachten die hierover hij de Kamer van
Koophandel en Fabrieken te Haarlem in
kwamen, hebben aan de Kamer aanleiding
gegeven een commissie uit haar midden op
dracht te geven om een rapport over deze
aangelegenheid samen te stellen.
Dit rapport wordt thans aan de gemeen
teraad van Haarlem aangeboden.
De Kamer maakt daarbij de volgende op
merking:
„Het (beginsel, om door verhooging der
tarieven van de gemeentebedrijven de in
komsten der gemeente te vergrooten, komt
de Kamer, vooral nu de verlaging der kolen-
prijzen de bedrijfswinst reeds sterk zal doen
stijgen, ten eenenmale onjuist voor. Waar
toch ons land tusschen de andere Europee-
sche staten het duurte-eiland bij uitnemend
heid is. daar spreekt het vanzelf, dat onze
Nijverheid en Handel noch in de Europee-
sche landen, noch daarbuiten de interna
tionale concurrentie zuilen kunnen vol
houden. laat staan hun export zullen kun
nen uitbreiden. met het gevolg, dat de
werkloosheid hier eerst in de allerlaatste
plaats zal verminderen.
„Een opleving zal alleen dan kunnen
plaatsvinden als de verhoudingen, waar
onder 'nier te lande wordt gewerkt en
die toch ook o.a. afhankelijk zijn van onze
kosten van levensonderhoud, overeenkomen
met de productiekosten elders. De opmerking
die zoo dikwijls gehoord wordt dat de en
kele verhooging, die gevraagd, de enkele
nieuwe belasting, die geheven wordt, toch
ten opzichte van het- totaal der kosten, die
op een bedrijf van Nijverheid of Handel
drukken, geen rol spelen, moge voor een
gedeelte waar zijn in tijden van bloei en
voorspoed, waarin de mogelijkheid bestaat
deze kosten weer op den afnemer .te verha
len, in een periode van depressie, zooals wij
thans beleven, most deze opvatting de
schromelijke gevolgen hebben.
„Men moet in aanmerking nemen, dat de
totale bedrijfskosten van een onderneming
gevormd worden door een lange reeks van
dergelijke posten en dat er een oogenblik
komt. dat zij te zamen de oorzaak van den
ondergang der zaak vormen. Dit oogenblik
is voor menig bedrijf thansN aangebroken
en wil men Nijverheid en Handel in stand
houden, dan is het noodig deze posten
stuk voor stu-k te verlagen''.
De Kamer dringt er tenslott? op aan
om de electriciteitstarieven weer te verla
gen.
De bedoelde commissie bestond uit de
heeren Th. G. C. Hooy. voorzitter. J. J.
Brinkman, Ir. F. C Dufour, B. W. Las-
schuit en J. J. Sevens.
De secretaris der Kamer Jhr. Dr. J. C.
Mollerus was aan de commissie toegevoegd,
terwijl de commissie nog werd bijgestaan
door de heeren J, Keller en A. Ftbbe als
deskundigen.
In het rapport wordt opgemerkt, dat
het doel van het onderzoek uitsluitend was
vast te stellen of deze crisisverhooging van
het electriciteitstarief al of niet op sociale
basis berust en naar aanleiding daarvan
tot conclusies te komen. De commissie
heeft de vraag gesteld, of de grondge
dachte welke de Haarlemsche itarieven-
politie beheerscht, de juiste is, niet be
oordeeld, hoewel het 'h.i. wenschelijk zou
zijn, dat hieraan aandacht werd besteed.
De vraag rijst of de belangen der consu
menten niet al te veel in het gedrang
komen door het streven om zooveel mo
gelijk winst uit het bedrijf be halen. Dit
klemt zoo vervolge het- rapport te
meer wanneer men bedenkt, dat zulks ge
schiedt door verhooging van slechts ca.
50 pet. van het totaal der verbruikers. (In
Sept. 1931 is alleen het huishoud- en het
winkeltarief verhoogd). Daardoor alleen al
zal een achteruitgang van het verbruik
door deze groep ontstaan, terwijl deze
hulpbron van inkomsten zal inboeten aan
populariteit, welke eerst na jarenlange
moeite is verkregen.
De statistieken wijzen a lie uit. dat een
doelmatige verlaging der tarieven steeds een
vergrooting van den omzet en daardoor een
toeneming van de winst medebrengt. Zoo
daalde bij de G E. W. te Amsterdam, in hei
tijdperk 1924—1930. de gemiddelde prijs per
K.W.U. van 100 op 63.3 pet. terwijl het ver
bruik steeg van 100 op 183 procent en de be
drijfswinst van 100 op 157 procent. Hieruit
blijkt, dat d? bedrijfswinst in die zeven jaren
omgekeerd evenredig was aan den gemid
delden verkoopprijs van de K.W.U.
Nagegaan wordt wat de bedoeling van het
huishoudtarief is geweest, hoe het tarief aan
vankelijk in 1923 was vastgesteld en hoe het
in Sept. 1931 geworden is. Het verschil wordt
door enkele voorbeelden geïllustreerd. Voor
een huis met 150 M2. oppervlakte werd onder
het oude tarief bij een verbruik van 480
K.W.U. f 58.20 betaald, onder het nieuwe
tarief is dit f 81.60 geworden.
De invoering van het, huishoudtarief heeft
aan het electric iteitsbedrij-f geen windeieren
gelegd, de omzet steeg met ruim 70 pet. ter
wijl de bedrijfswinst met 134 pet. toenam.
Voorts wordt het gewijzigde winkeltarief
nagegaan.
„Moge de verhooging op zichzelf reeds
reden geven tot ernstige bedenkingen, de
wijze waarop men de rekening van den
cliënt hiermede heeft belast, doet vermoe
den, dat de gedachte van gezond koopman
schap bij hen. die hiervoor verantwoorde
lijk zijn. verre is.
..Wat gebeurde er namelijk? Het vastrecht
werd, zooals voorheen, in zes twee-maande
lijkse he termijnen verdeeld en op de twee-
maandeiijksche kwitantie gedeclareerd. Het
aanial hierbij behoorende K.W.U. voor ver
lichting a 5 ets werd echter niet over zes
twee-maandelijksche tija-eenheden verdeeld,
.doch men het, zonder hierover iets te mel
den, den cliënt rustig deze K.W.U. opgebrui
ken en berekende hem ook deze a 5 ct. Toen
de cliënt zijn voor verlichting gedurende he:
geheele jaar benoodigde K. W. U. verbruikt
had. berekende men hem de volgende KW U.
a 17 ct.. met dien verstande dat de prijs-
verhooging van 12 ct. per K.W.U. :n totaal
werd gedeclareerd onder het hoofd: „Vast
recht7. Het gevolg was, dat vele stroomreke
ningen 100 en sommige zelfs 200 pet. omhoog
gingen.
Aangezien de cliënt onmogelijk kon nagaan
hoe men aan deze berekening was gekomen
ontstond onder de verbruikers een soort, pa
niekstemming. Het waarneembare resultaat
was het navolgende: kachels en ander? huis
houdelijke electrische apparaten werden af
geschaft. étalages werden na 8 uur "s avonds
in het duister gehuld. Met dat al konden
echter de clectriciteitsverbruikers hun vol
gende rekening niet. meer op het oude niveau
terugbrengen. De K.W.U.-prijs was namelijk
3 maal zoo duur geworden, zoodat een geheel
compenseerende bezuiniging vrijwel onmoge
lijk was.
HetGemeente-Electriciteitsbedrijf heeft, om
het zacht uit te drukken, zijn cliënten bij
de neus gehad. Door bovenstaande wijze van
berekening heeft het zijn cliënten om den
tuin geleid, omdat onvoldoende voorlichting
was gegeven, zoodat bijna niemand met de
ware toedracht van zaken op de hoogte was.
Hierdoor is aan een ieder de gelegenheid
ontnomen om op de duurder geworden K.
W. U. te bezuinigen Het moge handle
schijnen om op deze manier aan geld te
komen, men bedenke evenwel, dat het ver
trouwen van het publiek in het electriciteits
bedrijf in hooge mate geschokt is geworden.
Dit vertrouwen van het publiek is een d?r
eerste bestaansvoorwaarden voor elk bedrijf,
ook al is dat bedrijf op monopolistischen
grondslag geschoeid.
Tenslotte wordt opgemerkt, dat de prijs
p?r K.W.U. voor het gewone tarief ver
laagd is van 22 op 20 ets. De helft der ver
bruikers (die aangewezen zijn op het huis
houd- en het win kei tarief) moet door het
verhoogd tarief niet slechts opbrengen wat
door die verlaging minder ontvangen wordt,
maar ook nog de f 50.000 die als meerdere
ontvangst geraamd zijn.
BRANDJE IN DE GAT .BRIJ TE
AMSTERDAM.
Zondagmiddag heeft een brandje gewoed
in eep boven het café-restaurant van den
heer J. A. Verkerk in de Galerij te Amster
dam gelegen étage. De oorzaak is onbekend.
Er is veel waterschade en vermoedelijk is ook
eenig geld verloren gegaan.
JHR. MR. E. J. C. GREVEN
Zaterdagnamiddag is te Zeist zeer onver
wacht overleden Jhr. Mr. E J. C. Greven.
Subst Officier bij de Arrondissements Recht
bank te Utrecht.
Deze rakel, een uitvinding van den Ber-
lijnschen ingenieur Winkler, zal binnenkort
worden afgeschoten om het hoogterecord
voor luchtraketten (4000 Mj tc verbeteren
Later zal getracht worden met het projectiel
dc stratosfeer (circa 15.000 li.) tc bereiken.
Emmanuel Kant:
leder burger behoorde mede te stemmen
over de vraag of het volk ten oorlog zou
gaan of niet. Niemand zou er welbewust de
verantiooording en het lijden voor aanvaar
den.
Het is wel kort, maar mooi geweest.
'k Ben dankbaar, hoewel niet voldaan,
Maar dat u dit vandaag weer leest.
Beduidt: ik vang mijn taak weer aan.
Ik heb gezworven door een streek.
Twee weken lang. waar niets mij bond,
Waar alles hoog poëtisch leek,
Dus waar geen enkel rijm bestond.
Een land, waar soms de zon op scheen,
Maar dat, als 't van den regen goot.
Toch nog zoo zonnig scheen als geen.
Dat 'k eerder als verblijf genoot.
Een plek, waar ledigheid en rust
De kern van het bestaansdoel leek,
Die slechts voor dorst, en etenslust
Aldaags een korte wijle week.
Een oord, waar in vervlogen tijd
Het menschdom. schijnt het. heeft, geleefd.
Maar dat. het door zijn zucht naar strijd.
Sinds eeuwen reeds verlaten heeft.
Een paradijs, waar alles was.
Zooais ik 't in mijn droomen wou.
Waar ik. als ik er langer was,
Me eindeloos vervelen zou.
Twee weken, dat is niet zoo lang.
Maar eigenlijk is dat maar goed.
We gaan dan maar weer aan den gang.
En, als het kan, met frisschen moed.
P. GASUS
ZWEMMER TE ZAND VOORT
VERDRONKEN.
Ondanks waarschuwingen te oer
gegaan.
Men ga niet verder dan tot de
borst in zee.
Een droevig verdrinkingsongeiuk is Zon
dagmiddag gebeurd aan het Zandvoortsche
strand.
Aan het vrije strand om de Noord was de
28-jarige coupeur J. Piek uit Amsterdam aan
het zwemmen. Hij ging ver in zee en her
haaldelijk waarschuwden anderen hem om
dit niet te doen, daar de zee „trok Piek
ging echter toch ver en tenslotte zag hij geen
kans meer om terug te zwemmen. Hij riep
eenige malen om hulp. doch hoewel eenige
menschen trachtten hulp te bieden, kon deze
niet tijdig verleend worden, omdat de zwem
mer snel afdreef en spoedig zonk.
Korten tijd later heeft iemand J. K den
zwemmer uit zee' gehaald. Hoezeer deze in
middels was afgedreven, blijkt hieruit, dat
hij reeds een kilometer Zuidwaarts aan land
gebracht werd. Verschillende menschen uit
het toegestroomde publiek hebben kunstma
tige ademhaling toegepast. Ook waren de
doktoren ontboden en dr. Tichelaar was ter
plaatse, toen het slachtoffer uit zee gehaald
werd. Men paste kunstmatige ademhaling
toe. doch het hart van den verdronkene
stond reeds stil en niets baatte meer, ook
niet het zuurstofapparaat, dat de Zandvoort
sche politie onmiddellijk na de kennisgeving
in allerijl had aangevoerd. Dit. apparaat be
rust aan het bureau en met een auto. die
naast het. bureau klaar staat, was het in vijf
minuten naar de plaats des onheils gebracht.
Het lijk van den heer Piek is per brancard
naar het lijkenhuisje op de begraafplaats
gebracht.
Het slachtoffer was niet gehuwd.
Dit is het eerste verdrinkingsgeval. dat te
Zandvoort. sedert vier jaar is voorgekomen.
Het vestigt er opnieuw de aandacht op, hoe
gevaarlijk het is om te gaan zwemmen zon
der deskundig toezicht, in het bijzonder als
de zee „trekt". In elk geval mag men dan
niet verder in zee gaan dan tot daar. waar
men nog gemakkelijk staan kan. Men ga dus
niet verder dan tot de borst in het water.
NEDERLAND OOK BIJ HET
VERTROUWENSPACT.
SAMENWERKING IN DEN GEEST VAN
LAUSANNE.
De Nederlandsche regeering heeft ter
kennis van de Fransche en Engelsche re
geeringen gebracht, dat zij wil toetreden tot
het „vertrouwenspact van Lausanne".
In een brief aan de voorzitters van de
beide Kamers der Staten-Generaal geeft de
minister van Buitenlandsche Zaken aan,
welke overwegingen tot toetreding hebben
geleid en hoe h.i. dc strekking der verklaring
moet worden beoordeeld.
DE NIEUWE CONCERTMEESTER
DER H. O. V.
HANS BIJVANCK
Tot len Concertmeester der H. O. V. is be
noemd de heer Hans Bijvanck. te 's Graven-
hage.
Hans Bijvanck is 25 jaar. Hij heeft juist
zijn studie te Keulen voltooid, waar Prof. El-
dering gedurende vier jaren zijn leermeester
was. Als leerling van de Hochschule für Mu-
sik heef: hij de noodige algemeene ontwik
keling, ook op het gebied van orkestspelen,
verkregen.
DE WERKLOOZEN.
TE WERKSTELLING.
Naar ons wordt medegedeeld is aan de
werkloozen die hun uitkeering ontvangen via
den dienst- voor Maatschappelijk Hulpbetoon,
een biljet ter hand gesteld waarop zij moe
ten verklaren of zij bereid zijn. om bij door
de gemeente uit te voeren werken, drie da
gen per week te werk te worden gesteld. Het
loon voor deze drie week-dagen zal bedragen
f 17.
De overige drie weekdagen zal de aldus te
werkgestelde worden vrijgesteld van de ver
plichting tot „stempelen".
Zeer vele steuntrekkenden hebben zich
reeds voor deze tewerkstelling aangemeld.
Het uit tc voeren werk betreft, het aanleg
gen van het eerste gedeelte der nieuwe al
gemeene begraafplaats aan den Vergierde-
wegSlaperdij k.
Met de uitvoering wordt spoedig aangevan
gen.
GARAGE UITGEBRAND IN DE
MOLUKKENBUURT.
AUTO VERNIELD.
Zaterdagavond heeft, een brand gewoed in
de garage die gelegen is aan de Molukken-
straat 57. Haarlem-Noord.
Omstreeks half 11 werd de heer J. Tames
die boven de garage woont, opgeschrikt door
een ontploffing in de garage. Hij spoedde
zich naar beneden waar hij constateerde, dat
een auto in brand geraakt was. Door de
brandweer is de auto naar buiten gereden.
Met één straal op dc waterleiding is dc brand
gebluscht, doch de auto was grootendeels
vernield. Ook het plafond en de deuren van
de garage waren zeer beschadigd.
De eigenaar, de heer H- S- uit Haarlem,
was met. zijn wagen uit Nijmegen gekomen
en had zijn auto In dc Molukkenstraat ge
stald.
Vermoedelijk was de benzineleiding lek
en is door de hitte van den motor de brand
ontstaan. De auto was niet verzekerd.
Medegedeeld kan nog worden dat de brand
eerst gemeld werd bij de politie teHeem
stede. die dc Haarlemsche politie ermee in
kennis stelde!
ERGERLIJKE MISHANDELING.
EEN DER DADERS AFGESTRAFT.
In den nacht van Zaterdag op Zondag zijn
op den Kruisweg een onbekend gebleven
heer en dame zonder aanleiding aangevallen
en mishandeld door twee mannen uit Haar
lem, respect 20 en 36 jaar oud- Proces-ver
baal is opgemaakt-
De jongste droeg een dolkmes bij zich en
bedreigde daarmee de menschen. Hij ver
keerde onder den invloed van sterken drank
en is naar het bureau gebracht ter ont
nuchtering.
De oudste kreeg van voorbijgangers een
pak slaag, waarvan hU nog aangifte deed
bij de politie.
De politie onderzoekt de zaak.
KIND LIT I1ET RAAM GEVALLEN EN
GEDOOD
In de Louis Bothastraat 24 te Amsterdam
viel Zaterdagavond een zesjarig kind onver
hoeds uit het raam van de derde verdieping
en kwam zoo ongelukkig neer dat het op slag
dood was.
VECHTPARTIJ TE MAASTRICHT
Zaterdagnacht Ls in de Stokstraat te Maas
tricht wederom een vechtpartij ontstaan,
waarbij de grondwerker Jac. W. ernstig werd
gewond en naar het ziekenhuis moest worden
overgebracht lezen wij in de Crt. De dader
is gearresteerd.
De Zwcedsche premier Ekman betrokken b\J
de Kreuger-affaire. Hij is ufgetreden.
(2e Dlad, le pag.)
Nieuwe aasnlagen in Duitschland; een Rijks-
banierleider vermoord.
(2c blad. le pag.i
Hevige mijngasontploffing in Japan. Reeds
36 lijken geborgen.
(2e blad. le pag.)
Nederland toegetreden tot het vertrouwens
pact.
(le blad, le pag.)
Zwemmer te Zandvoort verdronken
(le blad. Ie pag.)
De nieuwe Concertmeester der H.O.V.
(le blad. le pag.)
De electricitcitstaricriBezwaren der
Kamer van Koophandel.
(le blad, le pag.)
De Jubileumfeesten der Harmonie Muziek-
vereeniging „Voorwaarts".
(le blad, 3e pag.)
ARTIKELEN, ENZ.
Lettinga: Financieele Kroniek.
(2e blad, 2e pag.)
FAILLISSEMENT SCHEURLEER
UITGESPROKEN.
OP DEN DAG DER AANVRAGE
De vacantiekamer der Haagse he recht
bank heeft reeds Vrijdagmiddag de faillisse
mentsaanvrage der firma Scheurleer en Zo
nen behandeld en het faillissement uitge
sproken. Tot rechtercommissaris ls benoemd
mr H W. E. Klomp, tot curatoren zijn aan
gewezen mrs. A. F. Visser van IJzendoorn en
C. J. de Vries en de heer E. J H. van Delden,
directeur van het kantoor 's-Gravenhage
der Nederlandsch-Indische Handelsbank.
NOOD
DER TUINDERS OP ZIJN
HOOGST.
DE GEMEENTEN BETALEN AL VOOR
SCHOTTEN UIT.
De nood onder de tuinders In West-Fries
land is zoo hoog gestegen, lezen wil in de N.
R. C., dat verschillende gemeentebesturen
overgaan tot uitbetaling van het door de ge
meenten gegarandeerde gedeelte van 3d pet.
van de voorschotten, geheel of gedeeltelijk,
ofschoon nog niet alle formaliteiten zijn ver
vuld. Vele tuinders hebben echter geen mid
delen om zich de noodzakelijkste levensbe
hoeften te verschaffen.
Het Kamerlid A. W IJzerman heeft den
minister gevraagd of hij bereid ls deze uit
betaling te bevorderen.
BUS REMLOOS EEN HELLING AF
MET 70 K M. VAART DOOR EEN HEG.
OP EEN TALUD VAN 4 METER BLIJVEN
STAAN.
Te Beek bij Nijmegen is bijna een ernstig
ongeluk gebeurd, lezen wij in de Crt.
Een autobus uit Utrecht kwam de steile
helling bij Mooi-Nederland afrijden. De
chauffeur trachtte, toen do bus een groote
snelheid kreeg, met de handrem to remmen,
doch tot zijn groote ontsteltenis brak de rem
af. Toen hij daarop de voetrem wilde ge
bruiken. bleek deze te weigeren. Do bus had
lntusschen een zeer groote snelheid gekre
gen en. beducht voor oen ernstig ongeluk,
wierp de bestuurder het stuur om, ten einde
aan den kant van den weg zijn wagen tegen
een heg tot, stilstand te brongen. Dc auto
bus reed echter met een snelheid van onge
veer 70 kilometer door de heg heen en reed
ongeveer vier meter omlaag.
Onder de inzittenden ontstond een gewel
dige paniek en allen haastten zich om den
wagen, die bijna rechtstandig tegen den
berm stond, te verlaten. Geen der inzitten
den kreeg ernstig letsel, ofschoon vooral het
vrouwelijk deel der passagiers ten zeerste
ontdaan was.
De bus was zwaar gehavend, het voorste
deel was vrijwel geheel ingedrukt Het, gezel
schap. dat voornemens was een tochtje naar
Kleef te maken en via Emmerik weer naar
ytrecht te keeren, is per andere gelegenheid
naar Utrecht teruggekeerd. De autobus is
later op den beganen weg getakeld en weg
gesleept.
DIJKVERSCHUÏVING VERNIELT
EEN OOGST.
BIJ DE FORDFABRIEK IN DEN IJPOLDER.
Dc dam. die het opgespoten terrein om
sloot bij dp Fordfabriek in den Grooten IJ-
polder onder Amsterdam is vorige week
doorgebroken. Het opgespoten zand schoof
60 meter over het naastliggende bouwland,
dat een landbouwer van de gemeente om
niet ter bebouwing gekregen had. De oogst
werd vernield, hij was echter niet van groote
waarde.
Doordat ood ed dijk om het havengebied
verzakte dreigde even gevaar voor den pol
der. Door energieken arbeid met hulp van
een kraan is dit echter spoedig voorkomen.
Het opspuitingswerk ondervindt van een en
ander stagnatie, ook al, doordat buizen
braken.
