3 M
Een ontdekking.
Moderne Woningen
S. VELDKAMP
Het Belangrijkste.
50e Jaargang No. 15093 Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen. Donderdag 8 September 1932
HAARLEM S DAGBLAD
Pirectie: P. W. PEEREBOOM UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER. f, ROBERT PEEREBOOM
en ROBERT PEEREBOOM. Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM.
ABONNEMENT ENWcck 0-25, per maand 1.10, per 3 maanden
f335, franco per post f355, losse nrs. ƒ0.06. Geïllustreerd Zondagsblad:
per week 0X15, per maand 0-22, per 3 mnd. 0-65. franco per post 0-72#.
Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12
Telefoon Nos.: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Drukkerij: 10122, 12713 Administratie: 10724, 14825 Postgiro 38810
ADVERTENTIëN5 regels 1.75. elke regel meer f035. Reclames
0.60 per regel. Reductie bij abonnement. Vraag en aanbod I4 regels 0.6IX
elke regel meer ƒ0.15, buiten Arrondissement dubbele prijs. Onze Groentjes
(icdereu dag) 13 regels 0.30, elke regel meer 10.10, uitsluitend a contant.
Gratis Ongevallenverzekering voor Maand- en W'eekabonnés. Levenslange ongeschiktheid en Overlijden f 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog f 400.-, Duim f 250.-, Wijsvinger f 150.-, Elke andere vinger f 150.-. Arm- of Beenbreuk f 100.-.
Idem voor Abonnés op het Geïll. Zondagsblad: Levenslange ongeschiktheid f2000—. Overlijden f600—. Verlies van Hand, Voet of Oog f400—. Verlies Duim f75.-. Verlies Wijsvinger f75-. Verlies andere vinger f30-.
DIT NUMMER BESTAAT UIT TWAALF BLADZIJDEN.
DE RIJKSWEG HAARLEM—
SASSENHEIM.
AANBESTEDING BOUW DUIKERBRUG.
Hedenmorgen werd door den Rijkswater
staat in het gebouw van het Ministerie van
Waterstaat te 's-Gravenhage aanbesteed de
bouw van een duikerbrug met bijkomende
werken, in den Rijksweg no. 8, Haarlem
Sassenheim ter vervanging van de Lisserbrug
onder de gemeente Lisse; raming f 19.000.
Het laagst werd ingeschreven door de fir
ma C. J. kiebert te Sassenheim, voor f 15.951.
DAME OP STRAAT BEROOFD.
Woensdagavond deed een dame bij de
politie aangifte dat een man, zittende op
een rijwiel, haar op de Raaks te kwart over
acht een handtasch heeft ontrukt en daar-
meer hard is weggereden.. In de tasch zat
een bedrag van f 46 en vijftig Zwitsersche
franken.
INBRAAK.
Bij de politie is aangifte gedaan dat men
zich Woensdag middag tusschen twaalf uur
en half twee door het openen van een deur
toegang heeft verschaft tot het kantoortje
in het pakhuis van den aardappelhande
laar Van O. aan der. Koudemhorn. Vermist
wordt een bedrag van ruim f 117. De politie
stelt een onderzoek in.
WET OP VREEMDE
ARBEIDSKRACHTEN
ER IS EEN VOORONTWERP.
Naar aanleidcng van een 'bericht in de
Maasbode, volgens hetwelk op het Dep. van
Binnenlandsche Zaken een wetsontwerp
gereed ligt op het in dienst nemen van
vreemde arbeidskrachten en 'het de 'bedoe
ling zou zijn dit ontwerp reeds 1 Januari
in werking te doen treden, vernemen wij
dat men hier te doen heeft met nog slechts
een voor-ontwerp afkomstig van een dn-
'terdepartemenitale commissie dat gevoegd
was bij een rapport dier commissie en
waarover thans nog overleg gaande is
tusschen de 5 departementen welke bij een
aangelegenheid a'.s dez-e betrokken zijn.
Aangezien er hier dus nog geen sprake
Js van een bepaald wetsontwerp, wordt het
zeer onwaarschijnlijk geacht dat een even
tueels maatregel als hier bedoeld met 1
Januari 1933 reeds in .werking zou kun
nen treden.
BEREID ELK GOED BEDOELD
VOORSTEL TE OVERWEGEN.
TOCH WIJST FRANKRIJK BESPREKING AF.
PARIJS, 8 September (V. D.) Hoewel offi
cieel de tekst van het Fransch antwoord aan
Duftschland nog niet bekend is, kan men
zich uit de berichten in de pers een vrij
duidelijk beeld ervan vormen. De Fransche
regeering behandelt in haar nota punt voor
punt de verschillende deelen van 't Duitsche
voorstel, en verklaard zich tot overweging
van elk goed bedoeld voorstel bereid.
Het Verdrag van Versailles bevat voor
schriften waarmee rekening moet worden
gehouden. Daarom, in overeenstemming met
andere internationale verplichtingen moet
Frankrijk de door de Rijksregeering voorge
steld gedachtenwisseling tusschen beide lan
den afwijzen, en verwijst Duitschland naar
den Volkenbond, de Ontw. Conferentie te
Genève en eventueel naar het internationale
Hof van Arbitrage in Den Haag.
OOK IN OOSTENRIJK VECHT MEN MET
NAZI'S.
WEENEN, 7 September (Reuter). Bij
een vechtpartij tusschen Nationaal-Socialis-
ifcen en Sociaal-Democraten -te Ljocben wer
den twee N a' lion aal -Socialisten levensge
vaarlijk gewond.
Te Hallein bij Salzburg verwoordden' So
ciaal-Democraten een viertal Nation aal-
Socialisten,
18 NOVEMBER BURGEMEESTERS VERKIE
ZING IN NEW-YORK.
NEW-YORK. 8 September (V. D.) De ver
kiezing van den nieuwen burgemeester van
de stad New-York die noodig is geworden
door het aftreden van burgemeester James
Walker zal worden gehouden op 18 Novem
ber a.s.
CHINA CONTRA JAPAN EN MANDSJOEKWO
PEKING. 7 Sept. (Reuter). Nu de dag
nadert, waarop Japan den nieuwen staat
Mandsjoekwo officieel zal erkennen, stijgt
de onrust in de hoofdstad van den nieuwen
staat, aangezien Chineesche vrijwilligers, die
in de provincie Kirin opereeren, snel opruk
ken naar Chang Chun, waar de Japansche en
Mandsjoerijsche troepen bereid staan hen te
ontmoeten.
De Japansche opperbevelhebber te Moek-
dcn heeft versterking naar Chang Chun ge-
Zonden.
KAPITEIN VAN DE „ROTTER
DAM" DOET ZIJN BEKLAG.
Met het personeel was niets te
beginnen.
OPGEVEN VAN VERKEERDEN KOERS
HIELP NIET.
JUSTITIE MOET ER NIET TE LICHT
OVER DENKEN.
De heer Van Duiken, kapitein van de ..Rot
terdam" vertelde Woensdagmiddag in een
toegestaan interview, het volgende:
Het stoomschip „Rotterdam" was op weg
van New-York naar Rotterdam. In het
Kanaal aangekomen, kreeg ik van mijn di
rectie telegrafisch order, de passagiers in
Boulogne te ontschepen en daarna naar
Southampton terug te keeren. Dit werd door
middel van bulletins, die in de salons wer
den aangeplakt, onder de passagiers bekend
gemaakt. Zaterdagavond reeds begon het
personeel te vergaderen. Toen wij in Bou
logne aankwamen werd er gemompeld, dat
men in geen geval van plan was, naar
Southampton terug te keeren. Na het ont
schepen weigerden de stokers het- werk. Ik
liet toen een deputatie bij mij komen maar
men maakte mij duidelijk dat wanneer niet
naar Rotterdam zou worden gevaren, in geen
geval gestookt zou worden. Toen. gelastte ik te
werken. Men hield zich niet aan de opdrach
ten van den commandant en ik had de keus
te wachten, hetgeen gevaarlijk was. daar het
schip bij laag water aan den grond zou kun
nen loopen, of naai- Rotterdam te stoornen.
Op het risico dat het schip liep. maakte ik
het personeel attent, doch men antwoordde
mij: „Wij liggen hier goed". De belofte om
naar Rotterdam te varen heeft men dan
ook „afgeperst". Ik geneer mij er over dat
men uit de berichten zou kunnen opmaken
dat ik een leugenaar ben. Maar dat is niet
het geval. Met het mes op den keel heeft
men mij er toe.gedwongen. Ten slotte moest
ik zelfs ook nog een schriftelijke verklaring
afleggen. Toen het schip in beweging was
zette ik koers naar Southampton. Men kreeg
hier schijnbaar lucht van en na 16 mijl va
ren lag het schip te drdj'ven. Ik maakte het
personeel er op attent, dat men verplicht was
te varen waarheen Ik verkoos. Met het beetje
stoom dat er nog over was zette ik koers naar
West Hinder, omdat dit een geschikte anker
plaats is. Ik vroeg assistentie van de mari
niers. omdat ik niet wist wat er uit de hou
ding van de manschappen zou kunnen voort
vloeien. Ik heb 's middags een verzoek van
de reederij gekregen naar Boulogne terug
te keeren, ik zeide, weer naar Rotterdam te
zullen gaan en zette toch koers naar Bou
logne. Na een half uur varen staakte het per
soneel opnieuw en weer dreef het schip Er
was geen gelegenheid, behoorlijk te ankeren.
Ik waarschuwde dat ik een veilige plaats
wilde zoeken. „Hoe lang is dat varen?" vroeg
men. „Een half uur", antwoordde ik. „Wij
gaan niet verder" werd er toen geroepen,
be menschen gedroegen zich op oen wijze
welke in de annalen van de Nederlandsche
koopvaardij nimmer is voorgekomen. Met het
beetje stoom dat er nog over was. slaagde ik
er toch nog in in de buurt van West Hin
der te komen en hier liet Ik ankeren. De be
manning liet de vuren uitgaan. Slechts on
der twee ketels werd er nog gestookt. Dit was
o.a. noodzakelijk voor de verlichting. Wan
neer er een storm was opgestoken, zouden de
gevolgen hiervan niet te overzien zijn ge
weest."
Officieren aan de zijde van den
kapitein.
Op or.ze vraag of ook de officieren van
het schip de orders van den kapitein niet
wilden opvolgen, zeide de heer Van Duiken:
..Neen, wel weigerde het civiele personeel mij
te gehoorzamen. De officieren hebben als éón
man mij terzijde gestaan en kenbaar ge
maakt, mijn orders te zullen opvolgen".
Maandagochtend om vijf uur versche
nen de mariniers op het schip. Ik besprak den
toestand met luitenant Roelofsen. Wij beslo
ten het personeel een voor een bij mij te roe
pen. Ik liet den eersten machinist èc sto
kers waarschuwen dat zij bij mij moesten
komen.
Laat de kapitein maar hier komen", had
hij op onverschilligen toon ten antwoord
gekregen.
Ik verzocht den luitenant toen de men
schen bij mij te laten bretgen Toen zijn zij.
zonder dat incidenten plaats vonden, stuk
voor stuk bij mij gebracht. Een voor een
heb ik er de geheele equipage uitdrukkelijk
op gewezen, dat zij op alle orde en regel,
welke er aan boord van een koopvaardijschip
dienen te bestaan, inbreuk maakten. Nog
bleven zij weieeren. In overleg met de direc
tie in Rotterdam heb ik tenslotte maar be
sloten koers te zetten naar den Waterweg.
Vóór dit echter kon gebeuren, moest er ruim
5 uur gestookt worden.
Op onze vraag of er onder de manschap
pen nog personen waren die den kapitein op
ecnigerïei wijze beloedigd hadden, zeide de
heer Van Duiken, dat er één opvarende te
gen hem had gezegd: .Hergen en dalen
ontmoeten elkaar niet maar wij wel". Hier
mede bedoelde hij op den wal met mij te
zullen afrekenen. Uitdrukkelijk vestigde de
heer Van Duiken er daarna de aandacht op,
dat de justitie deze zaak vooral niet te licht
mag opvatten. Wanneer deze mannen vrijuit
gaan zullen de gevolgen hiervan in de toe
komst. voor de Nederlandsche koopvaardij
niet te overzien zijn, aldus de kapitein.
(Te Bunschoten is in het water
van een put plotseling een
andere vloeistof ontdekt, die
brandbaar is geblekenthans
wordt onderzocht of hier
sprake is van aardolie.)
Als in Amerika van olie
Een nieuwe bron wordt aangeboord,
Dan is voor mijlen in den omtrek.
De rust voor langen tijd verstoord.
Dan rennen drommen naar de vindplaats
Het wordit een enthousiast festijn,
Ze willen allen, zoo niet onder.
Dan itoch we! in die olie zijn.
De bron zelf doet aan 't enthousiasme
Naar deze landsgewoonte mee.
Zij spuit tot veie meter hoogte
En vormt een ware oliezee.
Bij ons gaat het een beekje kalmer,
Men put opeens wat troebel mat.
Men proeft ervan enzegt wat viezig:
Hé, wat een rare smaak heeft dait.
Dan gaat men naar den burgemeester
Of ander, wien de kwestie raakt.
En klaagt, dat 't water uit het putje,
Zoo eensklaps minder lekker smaakt.
De burgemeester komt eens kijken
En neemt een fl each je vol van 't vocht.
Dat daarna degeiijk en rustig.
Naar Hollands wijs .wordt onderzocht.
Als 't eens petroleum zou wezen,
Vraagt een berichtje in de krant.
Maar verder brengt het geen emotie
In ons zoo vreedzaam vaderland.
Ach, wij verwachten geen verrassing
Uit onzen Nederlandschen grond.
WaaTin men mollen wel en wormen,
Maar zelfs geen Zaansche Schatr.en vond
En Bunschoten blijft even nuchter.
Betreurt de Zuiderzee, en bromt
Als uit de put. waarin ze zitten,
Geen helder, lekker water komt.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
met prachtig vrij uitzicht TE KOOP o<
TE HUUR, ook met garage. Bevragen bij
DUINOORDSTRAAT 3 TELEFOON 22646
OVERAL ZIEKTE VAN WEIL.
ZEVEN NIEUWE GEVALLEN.
Te Utrecht hebben zich thans ook twee
gevallen van de ziekte van Weil voorge
daan. De toestand van beide patiënten is
bevredigend.
Te Delft zijn thans twee personen aange
tast door de ziekte van Weil. De toestand
van beiden is bevredigend.
Te Maastricht deden zich twee gevallen
voor.
Op last van burgemeester en wethouders
wordt op 10 dezer de gemeentelijke bad- cn
zweminrichting aan den Franciscus Roma-
nusweg gesloten.
Te Rijnsburg deed zich één geval voor.
Er zijn te Rotterdam nog twee personen
overleden aan de ziekte van Weil. Het aan
tal sterfgevallen bedraagt aldaar nu zeven
Te Dordrecht is een der 26 personen, die
lijdende zijn aan de ziekte van Weil over
leden. Het slachtoffer is de 35-jarige smid
Mookhoek, te Dordrecht.
LOONSVERLAGING BIJ FORD?
DETROIT. 8 September (V. D,) Van wel
ingelichte zijde wordt medegedeeld dat. bin
nenkort ingrijpende loonsverlaging bij de
Fordfabrieken wordt afgekondigd.
ALWEER TARIEFS-
VERHOOGING?
OF IS HET NU GENOEG IN NEDERLAND?
Het Handelsblad vernam een gerucht, dat
bij de regeering voornemens bestaan om. nu
het sedert den aanvang van dit jaar tijdelijk
verhoogd tarief van invoerrechten lang niet
zooveel in het laadje heeft gebracht als uit
fiscaal oogpunt wel wenschelyk ware ge
weest. straks aan dc Staten-Generaal voor
te stellen, er over heel de linie opnieuw een
schepje bovenop te doen.
Het blad herinnert echter aan de verkla
ring, door dr. H. Colijn het vorige jaar bij
de behandeling van de tariefsver hooging in
de Tweede Kamer afgelegd, toen hij ccn „tot
hiertoe en niet verder" uitsprak. Met 10 pet.
was z.i. de uiterste grens bereikt; daarboven
zou het volgens hem een beschermend tarief
worden, waf in zijn oogen geen genade kon
vinden.
WEER EEN MILITAIR
VLIEGTUIG GEVALLEN.
Luitenant-vlieger gedood.
Luitenant-vlieger L. T. C. J. M. van Hoolegem
die Woejisdag te Soesterberg verongelukt is.
Woensdagmiddag tc omstreeks half vier
is te Soesterberg een ernstig vliegongeval ge
beurd. Op tot nu toe onverklaarbare wijze is
het Fokker-jachtvliegtuig D. 16, bestuurd
door den luitenant-vlieger L. T. C. J. M. van
Hootegem, nabij Soesterberg boven de bos-
schen van de Paltz, tijdens een oefenvlucht,
naar beneden gestort. De bestuurder, de
eenige inzittende, werd op slag gedood. Het
toestel is totaal vernield.
GEDOOD.
ERNSTIG ONGELUK DOOR SLIPPEN.
Woensdagavond kwam uit de richting
Zundert een auto aangereden op den straat
weg naar Etten. Toen de aulto eenige wiel
rijders moest- passeeren, week hij te veel
naar links uit. met het gevolg dat deze
slipte, in volle vaart tegen een langs den
weg staanden bocxm reed en daarna hi een
sloot terecht kwam.
De bestuurder van den aiu<to, aletmede
iemand die naast hem zat. werden op sla.'
gedood, meldt de N.R C. Van de drie andere
inzittenden werden er twee zwaar gewond
en één licht gewond. De gewonden zijn later
naar een ziekenhuis vervoerd.
Gisteravond was het parket uit Breda ter
plaatse.
TER HERINNERING AAN
28 MEI 1932.
ZUIDERZEE WERKERS KRIJGEN EEN
GEDENKPENNING.
De di?ectie der Maatschappij tot uitvoering
van Zuiderzeewerken heeft aan alle arbeiders
die op 28 Mei 1932 in dienst van deze maat
schappij waren, een penning uitgereikt, waar
op aan de eene zijde is afgebeeld het nu
reeds uitgevoerde werk en aan den anderen
kant een inscriptie is aangebracht, vermel
dende het feit van de afsluiting der Zuider
zee en de naam van den arbeider, die de
penning ontvangt, vinden wij vermeld in
het Handelsblad.
ZUIDERZEESTEUNWET TE
TRAAG UITGEVOERD.
BURGEMEESTERS BERADEN ZICH OP
VERBETERING.
In Den Haag is volgens het Handelsblad
een bespreking gehouden tusschen een aan
tal burgemeesters uit Noord-Holland en Ka
merleden van verschillende fracties., over
den financieel benarden toestand, waarin
veie Zuiderzeevisschers zouden verkeeren.
Deze bijeenkomst is gehouden op initiatief
van den burgemeester van Enkhuizen, baron
Mackay.
Van de Kamerleden waren aanwezig de
heeren v. d. Bilt, Duys, Duymaer van Twist.
Snoeck Henkemans on dr. Vos.
Tijdens de besprokingen bleek groote onte
vredenheid te bestaan over de uitvoering
van de Zuiderzeesteunwet: de klachten be
treffen niet alleen het gedrag der uitkecrin-
gen, doch ook den dikwijls tragen gang van
zaken.
Besluiten werden niet genomen, doch van
verschillende zijden zullen stappen worden
gedaan om aan de wenschen der Zuiderzce-
visschersbevoiking tegemoet te komen.
Ontbinding van den Duitschen Rijksdag on
vermijdelijk?
(2e blad, le pag.)
Het einde van de Belgische mynwerkcro-
staking iti zicht.
(2e blad. lc pag.)
Nederland's standpunt op de conferentie
van Stresa.
(2e blad. le pag.)
Militaire omwcntclingspoging in Grieken
land?
(2e blad. le pag.)
Dc heer C. T. Kellenbach over de reis van de
Nederlandsche ploeg naar Los Angeles.
(3e blad. 2e pag.)
Doodelijk vliegongeluk op Soesterberg. Lui
tenant-vlieger het slachtoffer.
(le blad. le pag.)
De diefstallen bij de firma Holt cn De Faam
berecht. Zware straffen geëischt tegen jonge
lieden.
(2e blad. 3e pag.)
Vier maatschappijen uit de Ncdcrlatidsche
reedersvereeniging getreden.
(le blad, 2e pag.)
ARTIKELEN, ENZ.
Voor de forensen: Nog eens dc elcctriflcatie
van dc spoorlijn Haarlem—Zandvoort.
(2e blad, 3e pag.)
Uit het Hollandschc kamp op Groenland. Dc
expeditie Watk..is.
(2e blad, 2e pag.)
DE VEREENIGDE STATEN
VAN EUROPA.
HET CONGRES IN GROFNENDAAL OP
10 SEPTEMBER.
Zooals eemeM zal de Vereen. „De Ver
een lgde Staten van Eun-pa" op Zarende#
10 September &js. een congres houden in
het café-res'aurarot van het Waodelbosch
„Groenendaal" te Heemstede.
Het congres zal worden tonend door den
voorzitter van het Hoofdbestuur. Hierna
volgen imededeelingen van den secretaris
van het Hoofdbestuur over verkregen o n-
necties in het buitenland.
De voorzitter van het Hoofdbestuur zal
prac-advies uitbrengen over het onderwerp
..De (beginselen dor Vereen. Sta'-en van
Europa en de objectieve politiek", waarna er
gelegenheid is tot het stellen van vragen.
De volgende sprekers zuilen de a oh ter hun
naam vermelde onderwerpen behandelen:
Mr. J. H. van Doorne, S o^tdijk. Hoofdre
dacteur van „Vrij Nederland" „Door lijden
tof eenheid"); de heer J. H. Ros. secretaris
van de afdeeling Rotterdam i .De Vereen.
Stoten van Europa, bezien uit. Christelijk
standpunt"); de heer C. M. Steenken. be
stuurslid van de afd. Haarlem („De tegen
woordige jeugd en de Vereen. Staten van
Europa") en de heer J. A. van Sljn. lid van
het Hoofdbestuur en voorzitter der afdeelLng
Rotterdam („Opgang of nndergang; aan
eensluiting of ontbinding").
Zooals bekend ziet de Vereen ging m de
Vereen. Staten van Europa de oplossini?
voor tal vaai vraagstukken op het gebied van
vrede, recht en internationale toenadering
en een noodzakelijke schakel in de evo
lutie naar een bevredigende wereldorde en
een gezonde ontwikkeling van het econo
mische leven
DOODGEDRUKT OP EF.N KANTELENDEN
WAGEN
Woensdagavond kwam op dc Poeiersche-
straat bij de tweede Kanaalbrug te Eindho
ven een vrachtwagen van de N. V. Hock's
zuurstofflcsschcnfabrieken uit Schiedam den
kanaalberg oprijden. Op de lading van leege
ficsschen waren gezeten J. cn P. van der
Akkerveke en do Greeve, allen uit Eindhoven
afkomstig, die waren gaan visschen. Daar de
draai te kort was is de volgeladen vrachtauto
gekanteld P. v. Akkerveke werd als het ware
doodgedrukt tusschen de cabine en de lading
Zijn broer werd gewond en brak een been.
Do G. kon wonder boven wonder ongebles-
seerd van onder den wagen worden gehaald.
INDIë DOOR HET ERGSTE
HEEN?
MEENING VAN DEN GOUVERNEUR-
GENERAAL.
Te Soerabaja is, naar Aneta seint de Gou
verneur-Generaal ten Gcmccntchuize ont
vangen. ZR. hoeft in antwoord op een toe
spraak van den burgemeester o.m. gezegd:
.Ik geloof inderdaad dat wij door het ergste
heen zijn. Voor geheel Ned -Indie zijn thans
noodig goede moed. saamhoorigheld en on
derling hulpbetoon".
TWEE RIJKRWKFRAUTO'S IN'
BOTSING.
OHRDRUF, (Thurin.gen) 8 September,
(Wolff). In den afgeioopen nacht reedr
een Hd van den Rijks-weer met zijn auto
tegen een anderen auto. waarmede een af-
deeling Rijksweer naar een manoeuvre-
terrein werd vervoerd. Een persoon werd
zwaar, vier anderen licht gewond.
TWEE AUTOPASSAGIERS
