Ontbinding van den Rijksdag
o n ve r m ij d e I ij k
De oogen van Uw man
zeggen U meer dan Uw spiegel
HAARLEM'S DACBLAD
DONDERDAG
TWEEDE BLAD
8 SEPTEMBER 1932
Verkiezingen zouden in November worden ge
houden. De vermoedelijke inhoud van
het Fransche antwoord op de Duitsche nota.
Accoord in de commissie van werkgevers en
werknemers inzake het Belgische mijnconflict.
Nationale Mijnwerkerscomité hecht er haar
goedkeuring aan. Nederland's standpunt
te Stresa. 0
De volgende
week reeds
HET BELANGRIJKSTE NIEUWS.
DUITSCHLAND.
Thans is definitief bepaald dat het presi
dium van den Rijksdag Vrijdagmorgen om
half twaalf door Rijkspresident von Hinden
burg zal worden ontvangen.
In parlementaire kringen wordt niet ver
wacht dat de Rijksdag nogmaals zal worden
verdaagd. Het wordt waarschijnlijk geacht
dat Maandag na de redevoering van den
Rijkskanselier de algemeene beschouwingen
een aanvang zullen nemen en zullen voort
duren tot het einde der week. wanneer tot
stemming zal worden overgegaan. Of het wel
is waar nog tot een stemming zal komen
hangt af van de desbetreffende besluiten
der Rijksregeering.
Maandagmorgen zullen de fracties der na
tionaal socialisten en der sociaal democraten
bijeenkomsten, houden.
In politieke kringen aldus het W.B. interes
seert men zich natuurlijk levendig voor de
vraag, hoe de politieke situatie zich in de ko
mende week zal ontwikkelen Het is thans
zeker, dat de Rijkspresident Vrijdag a.s. in
Berlijn terugkeert. De ontvangst van den
president van den Rijksdag, Göring in de
Wilhelmstrasse beschouwt men als een be
leefdheidsbezoek. Maandagmiddag zal de
Rijkskanselier Von Papen in den Rijksdag
zijn groote politieke redevoering houden.
Volgens de huidige beoordeeling acht men
de ontbinding van den Rijksdag nauwelijks
meer te vermijden. Deze ontbinding zou dan
geschieden in het midden van de volgende
week. In dat geval zouden de nieuwe verkie
zingen worden gehouden in de eerste helft
van November, vermoedelijk op Zondag 6
November.
Woensdagmiddag om vijf uur is het Fran
sche kabinet bijeengekomen om het Fransche
antwoord op te stellen op de Duitsche nota
in zake Duitschlands militaire eischen. Naar
Havas meldt is de publicatie van het Duit
sche memorandum in Fransche diplomatieke
en regeeringskringen niet ongunstig opge
nomen. Men is natuurlijk van meening, dat
de door dit document geschapen toestand door
I het huidige initiatief van Berlijn niet verder
is opgehelderd, nu de situatie door redevoe
ringen en interviews van von Schleicher al
gepreciseerd was. Door het Berlijnsche initia
tief is aan de onderhandelingen over dit
probleem thans elk vertrouwelijk karakter
ontnomen en men kan aannemen, dat ook de
Fransche regeering haar antwoord aan
Duitschland zal publiceeren, zoodra de Duit
sche regeering er kennis van heeft genomen.
In de officieele mededeelingen aangaande
den Franschen kabinetsraad wordt gezegd,
dat Herriot in zijn kwaliteit van minister
van Buïtenlandsche Zaken zijn collega's op
de hoogte heeft gebracht van de loopende
buitenlandsche kwesties.
Naar de Quay d'Orsay verluidt is het ont
werp van de nota van antwoord op het
Duitsche memorandum, dat Woensdag in den
kabinetsraad besproken is. reeds ter kennis
gebracht van de regeeringen der mogend
heden welke zijn toegetreden tot het ver
trouwenspact van Lausanne.
Verwacht wordt dat de nota op zijn vroegst
Vrijdagavond te Berlijn zal worden overhan
digd.
De Matin zegt in staat te zijn eenige mede
deelingen omtrent den vermoedelijken inhoud
van het Fransche antwoord over den Duit-
schen eisch inzake gelijkberechtigdheid der
bewapening, te kunnen doen. De Fransche
regeering zou drie mogelijkheden hebben
overwogen en onderzocht.
In het antwoord zou worden gezegd dat
wanneer het de Rijksregeering er om te doen
was het troepeneffectief van de Rijksweer
te vergrooten. en zich te ontdoen van de mi
litaire clausule van het Verdrag van Ver
sailles, zij zich eerst diende te overtuigen
van het standpunt van de bij het Verdrag
betrokken groote mogendheden.
De plaats waar zulks dient te geschieden
is Genève, temeer daar Duitschland lid van
den Volkenbond is. Wanneer de Duitsche
eischen zich beperken tot een wijziging in
het militaire statuut, dan dient de Rijksre
geering de mogelijkheid daarvan in Genève
aan de orde te stellen, echter op voorwaarde
dat wijziging geen vergrooting van het troe
peneffectief meebrengt. De tekst van het
I verdrag van Versailles is juist op dit punt
duidelijk en ondubbelzinnig.
De derde mogelijkheid is ten slotte dat
Duitschland gelijkberechtigdheid inzake be
wapening eischt en wel op het laagst mo-
gelijke peil. d.w.z. in overeenstemming met
de eventueele resultaten der Ontwapenings
conferentie. In dit geval zou de Rijksregee
ring er goed aan doen, de positieve resulta
ten van de Ontwapeningsconferentie af te
wachten.
BELGIë.
De commissie welke is samengesteld uit
vertegenwoordigers van werkgevers en werk
nemers in de steenkolenn ij verheid ter bij-
legging van het mijnwerkersconflict heeft
Woensdag het regeeringsvoorstel aangeno
men waarbij een einde komt aan de sta
king.
Met ingang van 1 October zullen de
ioonen vcorloopig tot 1 November met
1 pet. worden verhoogd.
Voor het geval de Duitsch-Belgische on
derhandelingen inzake de contingenteering
van den koleninvoer het gewenschte resul
taat zullen bereiken is een verdere loons-
verhooging in het vooruitzicht gesteld.
Volgens Reuter heeft het Nationaal Mijn
werkerscomité het door de gemengde na
tionale commissie voor de mijnen bereikte
accoord goedgekeurd.
Daar de werkgeversorganisatie vier en
twintig uur bedenktijd heeft gevraagd, heeft
het Mijnwerkerscomité zich zijn definitief
antwoord nog voorbehouden.
De delegatie-leiders op de conferentie van
Stresa hebben naar Reuter meldt besloten
tot vorming van twee commisies voor de eco
nomische en financieele vraagstukken. Berst
genoemde heeft een subcomité benoemd voor
de bestudeering van de kwestie der graan-
revalorisatie.
In de plenaire zitting der conferentie ver
klaarde de Oostenrijksche gedelegeerde
Schüller dat Oostenrijk zijn handelsbalans
herstellen wil door uitbreiding van den uit
voer. Tot dat doel is de regeering bereid on
derhandelingen te voeren met alle betrok
ken landen en het resultaat daarvan mede
te deelen aan de Europeesche studiecommis
sie. De regeeringen van Italië, Frankrijk en
Duitschland hebben zich met dit beginsel
vereenigd.
Prof. G. W, J. Bruins (Nederland) zeide
dat zijn regeering in beginsel voorstandster
is van den vrijen handel en geen bezwaar
heeft tegen eventueele wederzijdsche prefe
renties in Centraal- en Oost-Europa. Hij
legde er evenwel den nadruk op. dat deze
preferenties een ernstige inbreuk vormen op
de clausule van meestbegunstigde natie en
om die reden stelde hij voor. dat. zij zullen
worden beperkt tot granen en tot een be
paalde periode.
De Duitsche regeering is van meening, al
dus verklaarde de Duitsche gedelegeerde
Posse, dat iets gedaan moet worden om den
nood te lenigen in de agrarische staten en
om die staten eenigermate in staat te stel
len tot concurrentie met de overzeese he
agrarische landen, die over veel betere tech
nische hulpmiddelen beschikken. Hiervoor
zijn preferenties noodig. andere middelen zijn
er vrijwel niet
De Zwitscherschc vertegenwoordiger Stücki
zeide dat Zwitserland met het preferentie
stelsel ontmoedigende ervaringen opgedaan
heeft.
De laatste spreker bij de algemeene dis
cussies was de voorzitter Bonnet, die graan-
revalorisatie noodzakelijk noemde al is zij
ook geen genoegzame voorwaarde voor het
economisch herstel der Zuid-oost-Europee -
sche staten. Het zou voldoende zijn meen
de hij, als de invoerlanden het onderling er
over eens konden worden het overschot der
uitvoerlanden op te nemen en daarop douane
preferenties te verleenen.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN k 60 Ct«. per re^eï.
Duitschland.
Werkgevers zullen de
regeering steunen.
De rijksminister van Arbe&d heeft gisteren
met de werkgevervs-argainisaities tie maat
regelen besproken betreffende het verleenen
van premies voor het aanstellen van meer
arbeiders en de uitbreiding der werkgelegen
heid. De werkgevers-afgevaardigden deelden
hun opvattingen en wenschen mede en ver
klaarden dat zij de regeenmg zullen steumen
en opleving van het economische leven ver
wachten. Morgen worden de vertegenwoor
digers der vakvereenignngen ontvangen.
De ontslagaanzegging bij de
Rijksspoorwegen.
De Rijksdagfractie van de Sociaal-Demo
cratische Arbeiders Partij heeft het voorstel
gedaan stappen te doen bij de maatschappij
voor Rijksspoorwegen ten einde het ontslag
van 52.000 spoorwegarbeiders tegen te gaan
door intrekking van de betreffende opzeg
gingen en de reeds ontslagen arbeiders in
hun oude rechten te herstellen, terwijl er
voorts op wordt aangedrongen maatregelen
te nemen tegen de te lange arbeidstijden.
Werkloosheid teruggeloopen.
Bij de arbeidsbeurzen stonden volgens me-
dedeeline van het Rijksinstituut voor werk
verschaffing per 31 Augustus j.l. 5.225.000
personen als werkloos ingeschreven. d.L
185.000 minder dan per medio Augustus.
i£;
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
a 60 ets. per regel.
STOFZUICERHUIS MAERTENS
BARTELJORISSTRAAT 16 TEL. No. 10756
PHILIPS' RADIOTOESTELLEN
Engeland.
Werkgevers in Lancashire tot
confereeren bereid.
Het bestuur van de vereeniging van werk
gevers in de katoenindustrie vergaderde gis
teren naar Reuter verneemt ter bespreking
van het antwoord op den brief van den mi
nister van arbeid, hetwelk voor verzending
gereed is.
Officieel wordt medegedeeld dat in het
antwoord gezegd wordt, dat de werkgevers
bereid zijn met den minister en de werkne
mers te confereeren. teneinde te trachten tot
een schikking te komen
Wereldconferentie in Januari
bijeen?
In officieele Britsche kringen is volgens
Reuter, niets bekend van een Amerikaanseh
voorstel om de economische wereldconferentie
tot na het Kerstfeest uit te stellen. Aange
zien de voorbereidende werkzaamheden voor
de conferentie een tamelijk langen tijd
in beslag zullen nemen, zou men echter, naar
men hier laat uitkomen, niet verbaasd zijn.
indien de conferentie eerst in Januari bijeen
zou komen, in plaats van in November, gelijk
men aanvankelijk hoopte.
België.
Financieele voorstellen in de
Kamer aangenomen.
In de Belgische Kamer hield de premier
Renkin, aldus meldt het B.T.A.. een rede ter
rechtvaardiging van het wetsontwerp, waar
in de regeering wordt gemachtigd tot zekere
leenings- en schatkistoperaties over te gaan.
Renkin noemde de wet absoluut noodzakelijk
ter voorziening in alle behoeften van het
land in verband met de crisis. België behoort
lang niet tot de landen, die het sterkst door
de crisis getroffen zijn. Het deficit op de
begrooting is veroorzaakt door vermeerde
ring der uitgaven en door vertraging in de
belastingontvangsten. Er moet nog 1500 mil-
lioen francs worden ontvangen aan belas
tingen afkomstig van verstreken belasting
jaren en die wettigen de uitgifte van schat
kistbons. waarvoor thans machtiging wordt
gevraagd. Het land is in de kern gezond: de
regeering heeft op zich genomen middelen te
zoeken om den toestand te verbeteren en zij
zal voor die zware taak niet terugdeinzen.
De rede van Renkin werd door de meerder
heid der Kamer hartelijk toegejuicht. Met
98 tegen 57 stemmen en één onthouding werd
het wetsontwerp daarop goedgekeurd evenals
het voorstel om het bedrijf der P.T.T. te
machtigen in het buitenland een leening te
sluiten voor hernieuwing van het materiaal.
De Kamer nam voorts een motie aan als
sanctie der aangevraagde interpellaties over
de mijnstaking.
Griekenland.
Militaire omwentelings
poging.
Minister-president Venizelos is vroeger
dan in zijn voornemen lag teruggekeerd van
zijn reis naar Kreta, waar hij verkiezings
propaganda heeft gevoerd.
De militaire liga zal in den nacht op Don
derdag bijeenkomen ten einde er definitief
over te beslissen of het noodig is ter bescher
ming van de republiek direct in te grijpen
Het eventueele militaire optreden zal afhan
kelijk worden gesteld van de toestemming
van Venizelos. Bij een militaire omwente
lingspoging zal de president der republiek
Zaimis waarschijnlijk aftreden.
CLlna.
Nieuw Tibetaansch offensief.
Naar uit Sjanghai gemeld wordt hebben de
Tibetaanscne troepen, na een maand rustig
gebleven te zijn het offensief tegen de Chi-
neezen hervat. Zij zijn het territorium
Tsjoeng Pan binnengevallen.
Zuid-Amerika,
Columbianen en Peruanen
slaags geraakt.
Volgens een bij het Braziliaansche ministe
rie van Binnenlandsche Zaken ontvangen be
richt is het in de omgeving der Braziliaan
sche grens (Amazonas) tot een botsing geko
men tusschen Peruaanse he en Colombiaan-
sche strijdkrachten Het incident wordt als
een uitvloeisel beschouwd van de bezetting
der Colombiaansche grensplaats Lelicla door
Peruaansche kolonisten.
GEARRESTEERDE .'MARSKRAMER STAAT
BUITEN DE LINDBERGH-AFFAIRE.
WASHINGTON. 7 Sept. (Routen Het Ame
rikaansche departement van Justitie heeft
afgezien van de vervolging van den mars
kramer Clarence Stenck. die dezer dagen in
verband met den moord op de baby van
Lindbergh was aangehouden. Het onderzoek
heeft nl. uitgewezen, dat de man met de af
faire niets heeft te maken.
OORLOGSDOODEN.
PARIJS. 7 Sept. (V. D Bij de opgravingen
in de buurt van Péronne zijn de vorige week
de stoffelijke resten van 59 militairen, 42
Franschen en 17 Duitschers. geborgen. Een
aantal hunner kon worden geïdentificeerd
TROTSKI VOOR FFN Ki R NAAR E \D
PISTYAN?
Naar te Praag verluidt heeft de Russi
sche banneling Trotskd, die zich tegenwoor
dig in Turkije bevindt, van de Tsjechische
regeering verlof gekregen een kuur door 'ie
maken in Bad Plstyan. Trotskl zou zich nog
medio van deze maand voor het ondergaan
van de kuur naar Ts] ec ho -Slowak ij e bege
ven.
Zijn oponthoud aldaar mag ten hoogste
twee maanden duren.
Trotski heeft 2ich ertoe moeiten verplich
ten om zich -tijdens zijn verblijf in Tsjeoho-
Siowakije te onthouden van eenige politieke
handeling en na beëindiging van de kuur
onmiddellijk weer Tjecho-SJtawakiJe te ver
laten. (Reuter).
GEEN DIPLOMATIEKE OPDRACHT VOOR
LORD READING.
Lord Reading zal zich. naar Reuter nvt
Londen verneemt, naar Washington begeven
om op 14 October de jaarlij ksche vergade
ring bij te wonen van den bond ran Ameri-
kaansche juristen. In offie.eeie kringen
wordit verklaard dat lord Readi ng geen op
dracht heeft gekregen van de Britsche re
geering om de sohiuldientawestic te 'bespre
ken, Zijn bezoek heeft geen officieel karak
ter. Hij is enkel en alleen uU®enood'bgti in
zijn kwaliteit van vooraanstaand Britsch
nedhtsgeleerde.
TWEE ENGELSCHEN ONTVOERD IN CIUNA.
MOEKDEN, 7 September 'Reuter'. Een
drietal Britsche beambten van de Asiatic
Petroleum Cy. te Newchang zijn tijdens een
wandelrit te paard Ln de nabijheid van
Moekden door bandieten overvallen, Een van
de Engelschen wist te ontsnappen, de beide
anderen zijn door de bandieten weggevoerd.
Een 50-tal soldaten achtervolgt de roovers
TWAALF GEWONDEN BIJ HET ONGELUK
TE MARSEILLE.
PARIJS. 7 Sept. 'Reuter' Volgens de
jongste berichten zijn bij het ontsporen van
den sneltrein ParijsMarseille twaalf per
sonen gewond, van wie vijf zwaar.
SUCCES VAN REGEERING STROEPEN
IN BRAZILIe.
RIO DE JANEIRO. 7 September 'Reuter).
De regeeringstroepen hebben de stad Arcassu
op de opstandelingen veroverd. Acht rebellen
werden gedood en 30 werden gewond.
NAZI'S NIET BEVREESD VOOR
VERKIEZINGEN.
GOER1NG VERTROUWT Or DE OVER
WINNING.
BERLIJN. 7 Sept. (Wol ff bureau). Rijks
dagpresident Goering beeft gisterenavond op
een nationaal-socialistische vergadering een
rede gehouden, waarin hij den politicken
toestand besprak. In verband met de aan
bieding van de vice-kansellerspost aan Adolf
Hitler, verklaarde Goering. dat de rol van
plaatsvervanger voor Hitier niet mogelijk is.
Ten aanzien van de in omloop zijnde be
richten over onderhandelingen tusschen het
Centrum en de Nation aal-socialisten, ver
klaarde Goering. dat met het Centrum on
derhandelen een zonde is tegen den Heiligen
Geest.
Wij zetten intusschen de besprekingen
voort. Onze tegenstanders hebben als volgt
gespeculeerd: als het Centrum en de Natio-
naal-socialisten tot een coalitie komen en
men den Rijksdag zou ontbinden en nieuwe
verkiezingen houden, dan zal het Centrum
tien en dc Nationaal-sociallsten 50 zetels aan
de nieuwe ..Papenpartij" verliezen. En na
den Rijksdag vervolgens nog eenige keeren
ontbonden te hebben, gelooft men een meer
derheid voor Von Papen te krijgen.
Een dergelijke politiek schrikt echter de
Nationaal-socialisten niet af Zij willen
gaarne nog eens kiezen. Bij oen eventueel
volgende verkiezing zullen de Nat.-soc. nog
meer toeloop hebben. Op 31 Juli hebben
millioenen Duitsche arbeiders gemeend nog
op de Sociaal-democratische partij te kun
nen stemmen.
Ons standpunt ten opzichte van Von
Papen is thans duidelijk. Een eventueel
nieuwe verkiezingsstrijd zullen wij met open
vizier voeren en zooals wij dc burgerlijke
partijen en de sociaal-democraten hebben
overwonnen, zoo zullen we ook de reactie
naar den duivel jagen.
CONSERVATIEVEN IN DENE-
MARKEN VERSTERKT.
REGEERINGSPARTIJEN EEN ZETEL
ACHTERUIT.
KOPENHAGEN. 7 September (VX>.)
Bij de drie kiesdistricten Kopenhagen Funcn
en Noord-Secland gehouden verkiezingen
voor het Landsting. den Deenschen Senaat,
hebben voornamelijk de conservatieven en
de sociaal-democraten, vooral te Kopenha
gen. stemmen gewonnen. De democraten
verloren eenige kiesmannen, terwijl commu
nisten en de z.g. Randers-beweging niet
het- succes hadtien dat men voor deze par
tijen had verwacht. De sociaal-democraten
kregen 41 kiesmannen, terwijl de Conser
vatieven met 20.000 stemmen winst 23 hes
mannen wonnen en de democraten ondanks
een kleine stemmcnstljglng. die verband
houdt met de uitbreiding van hot kiezers
corps. 6 kiesmannen verloren.
Het nieuwe Landsting zal als voigit zijn
samengesteld
Conservatieven 13 zetels (12); Venstre-
partij 28 '28); Sociaal-Democraten 27 27>:
Democraten 7 (8): vertegenwoordiging van
de Fa roer-eilanden 1 1
Deze uitslag be teekent dus doit dc Demo
craten een zetel aan de Conservatieven
lobben verloren, zooda'. de oppositie mee
een mandaat is versterkt en in het Land
sting over 41 zetels beschikt, tegenover 34
zetels der regeeringspartljen.
Minister-Presiderui Soauning verkfaardo
gisteren-avond, cat de Regeerlng.spart.ljen in
het Landsting niet zoodon :g versterkt waren
als naar zijn meening tijdens de huidige
crisis wenschelijk zou zijn geweest.
HUTCHINSON ZET ZIJN TOCHT VOORT.
OTTAWA. 7 Sept. 'Reuter). De „vliegende
familie" is heden van Godthaab in Groen
land vertrokken naar Angmagsalik op West-
Groenland. als volgende étappe op den tocht
van Ncw-York naar Edlnburg. Hutchison's
vertegenwoordiger heeft telegrafisch een be
drag van 178 dollar overgemaakt aan de
Deenschc regcerlng ter betaling van de boete,
omdat. Hutchinson zonder toestemming op
Decnsch gebied ls geland.
CHINE ESC HE BOYCOT VAN JAPANSCHE
WAREN?
LONDEN. 7 Sept. 'Reuter). De ..Times"
meldt uit Sjanghai: De bond van Chineesche
kooplieden en winkeliers heeft gisterenmor
gen een manifest gepubliceerd, waarin zij
een „economische blokkade" teeen Japan
verklaren en dc geheele natie aansporen zich
hierbij aan te sluiten en geen Japansche
goederen te koopen.
AGENDA
Heden:
DONDERDAG 8 SEPTEMBER
Gom. Concertzaal: Afscheidsconcert van
Frans Vonk (viool) en Leo van der Lek
(hobo) 8.15 uur.
Gebouw Protestantenbond (Berkenstraat):
Ledenvergadering ..Witte Kruis". 8 uur.
Palace: „Hare Majesteit de Waschvrouw".
Toonecl: The Londo's. 8 15 uur.
Luxor Sound Theater: ..Een lach en een
traan" en ..Elf uur getrouwd8.15 uur.
Rembrandt Theater: ..Juffrouw Kerk-
muis". Tooneel: Wilba. 7 en 9.15 uur.
Kunstzaal Reeker. Wagenweg 102. Tentoon
stelling van werken van Haarlemsche beel
dende kunstenaars. 107.30 uur.
VRIJDAG 9 SEPTEMBER
Gem. Concertzaal. Huldiging Jac. van Eg-
mond. Specialiteitenprogramma. 8.15 uur.
Bioscopen. Nieuw programma.
Kunstzaal Reeker. Wagenweg 102. Tentoon
stelling van werken van Haarlemsche beel
dende kunstenaars. 107.30 uur.
Tcyler's Museum. Spaarne 16. Geopend op
werkdagen van 11—3 uur, behalve 's Maan
dags, toegang vrij.
APOTHEKEN 'AVOND- EN NACHTDIENST)
Th. A. Klinkhamer, Koninginneweg 69.
Tel. 11596.
Firma Begemann en Sneltjes, Jansstraat
27. Tel. 10043,
