Kanariepiet.
Het Belangrijkste.
50e Jaargang No. 15097
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
Dinsdag 13 September 1932
HAARLEM S DAGBLAD
Directie: P. W. PEEREBOOM
en ROBERT PEEREBOOM.
UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER.
Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM.
ABONNEMENT ENper week 0.25, per maand 1.10, per 3 maanden
3.25, franco per post f 355, losse nrs. 0.06. Geïllustreerd Zondagsblad
per week ƒ0.05, per maand ƒ0.22, per 3 n\nd. 0.65. franco per post 0-72J4-
Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12
Telefoon Nos.: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Drukkerij: 10122, 12713 Administratie: 10724, 14825 Postgiro 38810
ADVERTENTIëNj5 regels ƒ1.75, elke regel meer 0.35. Reclames
0 60 per regel. Reductie bij abonnement. Vraag en aanbod 14 regels ƒ0 60,
elke regel meer ƒ0.15, buiten Arrondissement dubbele prijs. Ome Groentjes
(iederen dag) 13 regels 0.30, elke regel meer 0.10, uitsluitend i contant.
Gratis Ongevallenverzekering voor Maand- en Weekabonnés. Levenslange ongeschiktheid en Overlijden f 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog f 400.-, Duim f 250.-, Wijsvinger f 150.-, Elke andere vinger f 150.-. Ann- of Beenbreuk f 100.-.
Idem voor Abonnés op het Geïll. Zondagsblad: Levenslange ongescbiktbeid f2000.-. Overlijden f 600.-, Verlies van Hand. Voet of Oog f400.-. Verlies Duim f75.-. Verlies Wijsvinger f75.-. Verlies andere vinger f30.-.
DIT NUMMER BESTAAT UIT TWAALF BLADZIJDEN.
HAARLEM, 13 September.
Rijksdag-comedie.
De vertooning die zich Maandagmiddag in
den Duitschen Rijksdag heeft afgespeeld
stemt tot medelijden met een volk, dat aan
zulk een verzameling politieke leiders is
overgeleverd. De partijen van uiterst-rechts,
die de democratie zoo zeer verguizen en zoo
veel beter en vaster heeten te kunnen regee-
ren, hadden moeilijk een maller figuur kun
nen slaan. Het hoogtepunt werd bereikt toen
de president Göring, een nationaal-socialist
die eigenlijk aviateur is, den rijkskanselier
Von Papen het woord weigerde ofschoon de
wet gebiedt, dat aan de regeering ten allen
tijde het woord verleend moet worden. Vol
gens den president was de stemming al be
gonnen. Dit was niet waar. Hij had alleen
maar gezegd: „Aan de orde is nu de stem
ming over de communistische motie, waarop
de rijkskanselier onmiddellijk het woord
vroeg. Het werd hem geweigerd, waarop hij
naar de tafel van den president liep en er
het door Rijkspresident. Von Hindenburg ge-
teekende ontbindingSrdecreet op legde. De
aviateur schoof dit verachtelijk opzij, de re
geering liep daarna weg, de stemming over
de communistische motie „verpletterde haar"
(maar zij regeert nog) met 513 tegen 32
stemmen, en meneer Göring's poging om den
Rijksdag toch nog in leven te houden mis
lukte doordat de socialisten en het Centrum
weigerden dit spelletje mee te spelen. De
Rijksdag is dus nu ontbonden, en die stem
ming heeft geen geldigheid. Niettemin heeft
zij bewezen dat de regeering-Von Papen
maar 32 van de 545 leden achter zich heeft.
Dat is zoowat zes procent
De communist Torgler heeft de „handig
heid" gehad dezen janboel te veroorzaken.
Als communist zal hij er wel trotsch op we
zen. Maar of zijn partij er voordeel van zal
hebben is een andere zaak. De machteloos
heid van de Duitsche politici om hun land
te regeeren schijnt regelrecht te zullen voe
ren naar een herstel van de Hohenzollern-
dynastie. Dergelijke treurige vertooningen
als deze laatste moeten de doodsteek worden
misschien is deze het al geweest voor
de arme constitutie van Weimar. Daar
wordt allang fantastisch mee omgesprongen,
maar nu schijnt de laatste eerbied voor de
grondwet wel te verdwijnen.
Intusschen „regeert" nog de heer Von Pa
pen, met een zes procent minderheid, en zal
maar weer nieuwe Rijksdagverkiezingen uit
schrijven. Mochten ze werkelijk gehouden
worden de tijd voor staatsgrepen schijnt
nu wel zeer rijp, maar wie weet blijven ze
nog uit dan kan men er bij voorbaat op
rekenen dat wéér geen „working majority"
bereikt zal worden. Wat dan? Maar weer
ontbinden, en opnieuw gaan kiezen. Het
Duitsche volk is wel een hardwerkend kies
college geworden! Maar het kan op deze
mannier natuurlijk niet blijven doorgaan.
Komt het tot een herstel van het Duitsche
keizerrijk, met bijbehoorende afscheiding
van den Volkenbond en nieuwe ontwikkeling
van de bewapening van het rijk, dan zal het
verdrag van Versailles het hoogtepunt van
zijn resultaten bereikt hebben. En de hemel
weet wat dan nog den heldhaftigen op-
marsch naar de volgende slachting-op-
groote-schaal zal kunnen verhinderen.
Voor de desorganisatie van Duitschland
zijn de regeeringen der andere groote mo
gendheden in de hoogste mate aansprakelijk.
De vloek van het nationalistisch drijven
heeft tot deze bende geleid. Men heeft ge
tracht Duitschland eronder te houden, het
onder voogdij te laten blijkbaar in de on
zinnige verwachting, dat zooiets eeuwig zou
kunnen voortduren en is nu de controle
over den toestand in Duitschland volkomen
kwijt. Noch de Duitsche regeering. noch de
president van den Rijksdag zijn gisteren in
staat gebleken zich te .handhaven, en een
volk van zestig millioen zielen raakt steeds
meer in den toestand van een stuurloos schip.
Wat de gemiddelde Duitscher, die een gewil
lig burger is en bij voorkeur met krachtige
hand geregeerd wordt, van den huidigen
janboel moet denken, lijdt geen twijfel. Hoe
kan hij nog respect voelen voor zulk een lei
ding van zijn hoogste overheidscolleges? Hij.
die van nature geneigd is tot orde, systeem,
grondige voorbereiding van zaken, en die een
soort van opéra bouffe ziet opvoeren waar
bij een willekeurige communist den boel
compleet in de war schopt?
De Fransche Kamer geniet een zekere re
putatie voor haar lichtbewogenheid, impul
sieve daden en intriges, maar die is tegen
woordig een statig regentencollege uit vroe
ger eeuwen vergeleken bij den Duitschen
RijksdagV Was de Fransche Kamer maar wat
impulsiever geweest in de laatste twee ja
ren
Dan had zij alles kunnen doen om deze
Duitsche desorganisatie, die een ramp voor
de wereld zou kunnen worden, te verhinde
ren.
R. P.
ZWITSERSCH DORP IN VLAMMEN.
BRAND CATASTROPHE OP 1200 M. HOOGTE
TWINTIG GROOTE GEBOUWEN IN
LICHTE LAAIE.
BRIGUE (Zwitserland) 13 Sept.. Sedert
vannacht 1.45 uur staat het dorp Blitzingen
in vlammen.
Op het oogenblik staat een twintigtal van
de grootste gebouwen in lichte laaie.
De geheele hoofdstraat van het dorp is
een vuurzee.
Het plaatsje, dat 24^ inwoners telt, ligt
op 1200 meter hoogte.
DE EERSTE KLASSEN AAN SCHOLEN
13, 18, 35 en 44.
VRAGEN VAN Mr. VAN DAM.
In de Raadszitting van a.s. Woensdag zal
Mr. L. G. van Dam aan B. en W. de vraag
stellen aan den Raad te willen mededeelen,
op welke wijze B. en W. uitvoering hebben
gegeven aan de door de heeren A. G. Boes
en Mr. L. G. van Dam ingediende en door B.
en W. overgenomen motie, waarin de Raad
B. en W. uituoodigde aan de scholen nos.
13 18 35 en 44 met 1 September 1932 wél eer
ste klassen te vormen.
CRISISCOMITé
1 cent per dag 22.57
KEURINGSDIENST VAN
WAREN.
VERPLAATST NAAR NIEUWE GRACHT 3.
De Keuringsdienst van Waren voor het
gebied Haarlem is thans gevestigd an het
ruime perceel Nieuwe Gracht 3. waar reeds
eerder vele gemeentelijke diensten geves
tigd waren, zooals Arbeidsbeurs enz.
Te voren was de Keuringsdienst in twee
perceel en ondergebracht, namelijk de ad
ministratie en het verblijf voor den direc
teur. den heer C. J. Mieras, op de Boter
markt en het laboratorium op de Ged. Oude
Gracht. Het gevolg daarvan was, dat de
directeur niet geregeld over zajn geheelen
dienst toezicht kon houden, maar steeds
heen en weer moest loqpen. Dit bezwaar is
dus nu ondervangen.
Vanmorgen zijn we 5n de gelegenheid
geweest, het nieuwe verblijf van den Keu
ringsdienst te bezichtigen, waarbij we door
den heer Mieras werden rondgeleid.
Dadelijk links van den Ingang ligt de
kamer van den directeur; een groot vertrek
Rechts is een even groote kamer, waarin
de administratie gevestigd zal worden. Daar
achter ligt de kamer voor de keurmeesters;
het daglicht kan hier niet al te best door
dringen, omdat er alleen maar in het mid
den aan één kant een paar niet al te groote
ramen zijn.
Over de geheele breedte beneden aan den
achterkant is een groote ruimte, die voor
berg- en wachtkamer bestemd is.
Op de eerste étage is een heel groot ver
trek voor het laboratorium. Oorspronkelijk
waren dit twee kamers, maar hier is de
tusschenwand weggebroken. Nu is de opper
vlakte wel groot genoeg geworden, maar de
werkgelegenheid 'kon toch grooter zijn. De
heer MEeras had gaarne in het midden nog
een bovenlicht gehad om een derde werk
tafel bij te kunnen plaatsen maar dit zal
wel moeten wachten tot het tijdstip dat de
gemeentelijke financieele toestand weer
beter is.
De balansen en andere fijne instrumen
ten, die zeer gevoelig zijn voor invloeden van
zure stoffen, zijn in een aparte weegkamer
ondergebracht.
Op dezelfde étage is ook nog een kamer
voor den adjunct-directeur en voor de bi
bliotheek. Daarnaast ligt een vertrek voor
het bacteriologisch laboratorium; deze ligt
bijzonder gunstig op het Noorden.
Verder is op deze étage een kamer voor
het zoogenaamde ruw-laboratorium voor
schoonmaken enz.
Op de tweede verdieping is een heel goede
donkere kamer voor de micro-fotografie.
Verder zijn hier nog vele vertrekken voor
magazijn bergplaats enz. ingericht.
Het sous-terrein is bestemd vor berging
van rijwielen.
De heer Mieras is best tevreden over zijn
nieuwe tehuis waarin alles goed tot zijn
recht kan komen.
(Te Haarlem is een vereeniging
opgericht ter bevordering der
kanarieteelt.)
Zant, in onze droeve wereld
Zoo vol zorg en angst en spoed,
In ons ademlooze leven,
Gaat het met een zang niet goed.
Ik bewonder menig zangkoor,
Solozanger, -zangeres.
Die de schoone zangkunst plegen
Met veel liefde en succes.
Doch waar wordt er nog gezongen.
Levenslustig en spontaan,
Wie gaat zingend langs de straten.
Waar wordt zingend werk gedaan?
Kindren willen nog wel zingen
Prettig zorgeloos en blij.
Soms misschien met valsche tonen,
Maar van valsche schaamte vrij.
Ach nietwaar, wij groote mensc'nen
Zijn gedesillusioneerd,
Is het werkelijk een wonder,
Dat het zingen is verleerd?
Neen, het heeft misschien een reden,
Maar wie mist het daarom niet,
Laten wij een voorbeeld nemen
Aan den vriend kanariepiet.
Zwakker dan wij menschen vindt hij,
Desondanks het leven mooi,
Hij weet zelfs spontaan te zingen,
Opgesloten in een kooi.
P. GASUS.
SPOEDIG OVEREENSTEMMING IN
HET BOUWBEDRIJF?
REGEERING KEURT HET COLLECTIEF
CONTRACT GOED.
BESLISSING THANS AAN DE LEDEN
VERGADERINGEN.
Thans hebben de besturen der patroons-
en werknemersbonden overeenstemming be
reikt over het collectief contract in de bouw
bedrijven. waaraan de regeering nu ook haar
goedkeuring heeft gehecht, zoodat zij zal
overgaan tot subsidieering van de werk-
loozenkassen in deze bedrijven en tot het
verleenen van credieten voor nieuwe bouw
werken. De weekloonen zijn met ongeveer
f 3 tot f 2.50 verminderd. De overeenkomst
zal duren tot eind September 1933. De regee
ring zal echter op 1 Maart 1933 den toestand
nogmaals onder het oog zien.
Waarschijnlijk zullen de schilders en steen
houwers dezelfde verlaging als het hoofd
bedrijf aanvaarden.
Over de stucadoors is nog niets bekend.
De loodgieters, die zich tot dusverre buiten
deze aangelegenheid hebben gehouden, zul
len niet langer als crisiswerkloozen worden
beschouwd gelijk de metaalbewerkers, met
wie zij in dezelfde bonden zijn vereenigd,
totdat, ook zij met de regeling van het
hoofdbedrijf zijn meegegaan, lezen wij in
het Handelsblad.
Nader vernemen wij. dat de ledenvergade
ringen der bonden spoedig over de voorstel
len beslissen zullen.
In de groote steden zou er tegenkanting
bestaan onder de werknemers in het bij
zonder de modern georganiseerden. doch in
het geheele land meende onze. zegsman, zou
wel een meerderheid gevonden worden.
De syndicalistische ..Federatie" die buiten
de onderhandelingen staat, is tegen de over
eenkomst.
Blik op den East-River bij New-York, waar het verschrikkelijke drama met de veerboot
Observationplaats vond.
VIJFTIG JAREN ORGANIST.
Zooals wij reeds gemeld hebben herdenkt
de heer J N. Jansen organist der Ger. kerk
te Heemstede, heden, Dinsdag, den dag.
waarop hij vóór 50 jaren als organist werd
benoemd in de Piantagekerk te Amsterdam.
Bij de kerk te Heemstede is de heer Jan
sen thans 10 jaar werkzaam.
Hedenavond om 8 uur zal in de Geref.
Kerk aan de Koedieflaan te Heemstede de
huldiging plaats vinden van den heer Jansen
die 50 jaar als organist werkzaam is ge
weest.
Hem zal een gouden medaille worden toe
gekend. Eveneens is er een schrijven van de
Koningin binnengekomen.
NA HET ONGELUK TE ROOSENDAAL.
TOESTAND DER FAMILIE QUARLES BETER
Do toestand van den commissaris der Ko
ningin in Zeeland jhr. mr. J. W. Quarles van
Ufford, die Vrijdag met zijn auto een onge
luk kreeg en thans nog te Roosendaal ver
pleegd wordt, is veel verbeterd. Zijn terug
keer uit het ziekenhuis kan nog deze week
verwacht worden.
De echtgenoote en de moeder van den com
missaris maken het naar omstandigheden
cok beter al zal haar verblijf in het zieken
huis wel van langeren duur moeten zijn,
meldt het Handelsblad.
REACTIE OP HUTCHINSON'S
WAAGHALZERIJ.
VERBOD VAN ONNUTTE OCEAAN-
VLUCHTEN?
NEW YORK. 13 Sept. (Reuter) Volgens
de New York News is het zeer waarschijnlijk
dat de Vereenigde Staten het initiatief zullen
nemen voor de onderhandelingen om te ko
men tot een internationaal verbod van Trans
Oceanische vliegtochten voor personen, die
klaarblijkelijk slechts belust zijn op roem.
POOLSCHE STAD HALF
VERBRAND.
TWEEDUIZEND MENSCHEN DAKLOOS.
WARSCHAU 13 Sept «Reuter). De Pool-
sche stad Kolno te zuiden van de Oost-
Pruisische stad Johannesburg gelegen, is
gisteren door brand geteisterd.
De vlammen grepen snel om zich heen en
het blusschingswerk werd bemoeilijkt door
gebrek aan water, zoodat ongeveer de halve
stad in asch werd gelegd.
Meer dan 2000 personen zijn dakloos.
CURTIT S ACHT HTNDFNBURG
ONVERZETTELIJK.
NEW YORK, 13 Sept.. (Reuter) Dr. Ctir-
tius, de vroegere Duitsche minister van bui-
tenlandschc zaken, die zich in de Vereenigde
Staten bevindt voor het houden van een
reeks lezingen, verklaarde over den huldigen
toestand, dat von Hindenburg eerder zal
overgaan tot een dictatorschap, dan tot
nieuwe verkiezingen.
Von Hindenbrug zal eerder aftreden, dan
Hitier tot kanselier benoemen, of eenige
Nazi-regeering zal aanvaarden.
NIEUWE TRriNPM'NDF,RINGEN IN
MANDSJOERIJE.
PEKING. 13 September (Reuter). Het
spoorwegverkeer in Noord-Mandsjoerije is
geheel gedesorganiseerd door de Invallen der
bandieten. Sedert den gisteren gemelden
aanval op een trein hebben de roovers twee
treinen doen ontsporen, aangevallen en ge-
olunderd. In beide gevallen werd een aantal
reizigers gedood, gewond en meegevoerd
waaronder eenige Russen. De eerste trein
werd aangevallen ten Zuiden van Harbin, de
andere ten Noorden van deze stad. De ban
doen zijn verspreid over h-t geheele d1--
'rict Dewychang. waar verscheidene personen
zijn opgelicht en voor een losprijs worden
gevangen gehouden.
De Duitsche Rijksdag ontboudcti. Hei parle
ment weigerde gisteren echter uiteen te
gaan.
(2e blad. Ie pag.i
Het Fransche antwoord op de Duitsche nota
gepubliceerd.
(2e blad. Ie pag.)
De schadeloosstelling aan Haarlemmcrliede.
Ged. Staten staan 5670.toe.
(Ie blad. Ie pag.)
De Haarlcmsche financiën. Wat uit de be
drijven komt.
(3e blad. 2e pag.)
De Haarlcmsche Straten en hun oorsprong:
Dc Linschotenstraat.
(3e blad. 3e pag.)
Levende kolibri's in Artis. Iets buitengewoons
vodr een dierentuin.
(2e blad, 3e pag.)
ARTIKELEN, ENZ.
R. P.: Rijksdag-comedie.
(Ie blad. Ie pag.)
Jhr. Dr. J. C. Mollerus Tiveedc kwartaal van
'32 slechter dan het eerste.
(3c blad. 2e pag.)
Tony Schelling: Kamercultuur van Bloem
bollen.
(3e blad, 3e pag.)
NA DE ANNEXATIE.
De schad "toonstelling aan
Haarlemmerliede
GED. STATEN STAAN ƒ5670 TOE.
De gemeente Haarlemmerliede heeft, zoo
als gemeld, in verband met de annexatie,
van Haarlem een uitkeerlng van f 33.790
gevraagd, volgens art. 19 eerste lid sub a en
volgens art. 19. eerste lid, sub. c een uit~
keering van f 3000.
De Raad van Haarlem heeft bij besluit
va.n 16 November 1927 geadviseerd, de eerste
genoemde scthadeloos-s teil ing aanzienlijk to
verminderen en dc tweede vast >e stellen op
nihil.
Later werd nog advies door den Raad van
Haarlemmerliede en Spaarnwoude ingediend
omtrent de door het gemeentebestuur van
Haariem gemaakte bezwaren en werden nog
verschiLlende besprekingen gevoerd.
Ged. Staten hebben o.m. overwogen dat
voor het gemeentegebouw in dc Ted ing van
Berkhoutstraat niet meer dan f 4600
schadeloosstelling kan gegeven worden (ge
vraagd was f 15000).
Ged Staten hebben thans besloten te be
palen dat de gemeente Haariem zal betalen
aan de gemeente Haarlemmerliede en
Spaarnwoude: een bedrag in eens van
f 5670. vermeerderd met rente overeenkom
stig art. 21. eerste l:d van de Annexatiewet.
Ged. Staten hebben o.m. overwogen dat
voor het gemeentegebouw in do Teding van
Berkhoutstraat niet meer dan f 4600 schade
loosstelling kan gegeven worden (gevraagd
was f 15000
Voor de inventaris, gebouw stadskwartier,
brandweermateriaal, meubilhir enz. behoeft,
meenen Ged. Staten, niet betaald te wor
den (gevraagd was f 2000». Evenmin voor 2
perceelen water in den Waarderpolder (ge
vraagd was daarvoor f 4400 en f J9.965' voor
de erf- en opslagplaats in Zuid-Schalkwijk,
waarvoor f 400 was gevraagd en voor de be
planting van den Zuid-Schalkwij kerweg.
waarvoor was gevraagd f 2025.
Ten aanzien van de schadeloosstelling van
f 3000 ingevolge art. 19, eerste lid. sub c over
wogen Ged. Staten dat die 3000 was ge
vraagd wegens de schuld, op 1 Mei 1917 nog
op de gemeente rustende, voor den aankoop
van een Maevrus-automoblelbrandspuit Het
gemeentebestuur van Haarlem had daar
tegen aangevoerd, geen schadeloosstelling
verschuldigd te zijn, omdat de aanschaffing
van de roerende lichamelijke zaak, waarvan
de volle eigendom en beschikking aan Haar
lemmcrliede is gebleven, niet valt. onder de
uitvoering van werken op grondgebied, dat
naar de gemeente is overgegaan.
Ged. Staten zijn het hiermede eens.
Naar wij vernemen zal de Raad van
Haarlemmerlie.'e waarschijnlijk tegen dit
besluit van Ged. Staten in beroep gaan bij
de Kroon.
VEERPONT OMGESLAGEN IN
JAPAN.
VIER EN TWINTIG WERKLIEDEN
VERDRONKEN.
TOKIO. 13 Sept. (Reuter). Vierentwintig
werklieden van het marine-arsenaal te Kue
zijn verdrónken bij het omslaan van een
veerpont, waarmede een honderdtal men
schen werd vervoerd.
Het omslaan is veroorzaakt doordat oen
aantal vrouwen plotseling naar één zijde
van de boot liep op het oogenblik, dat deze
zich in de deining van een ander schip be
vond.
LOEBE IN DE VORWAFRTS-REDACTIE.
PrRi T.TN 13 SoDt (Wolffbureau). De ..Vor-
waerts" delt mede. dat de vroegere voorzit-
'er van den Rijksdag. Loebe. heden tot de
Redactie van de „Vorwaerts" Is toegetreden.
