Staking in de Scheepvaart opgeheven
Een leus.
Hef Belangrijkste.
50e Jaargang No. 15099
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
Donderdag 15 September 1932
HAARLEM S DAGBLAD
Pireetie: P. W. PEEREBOOM
en ROBERT PEEREBOOM.
UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER.
Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM.
^ABONNEMENTENper week 0-23, per maand 1.10, per 3 maanden
3J5, franco per post i55, losse nrs. 0.06. Geïllustreerd Zondagsblad
yer week ƒ0.05, per maand f022, per 3 mnd. 0-65. franco per post 0.72J4.
Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12
Telefoon Nos.: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Drukkerij: 10122, 12713 Administratie: 10724, 14825 Postgiro 38810
ADVERTENTIëN: 15 regels f 1.75, elke regel meer f035. Reclames
0.60 per regel. Reductie bij abonnement. Vraag en aanbod 14 regels 0.60^
elke regel meer ƒ0.15, buiten Arrondissement dubbele prijs. Onze Groentjes
(iederen dag) 13 regels f030, elke regel meer 0.10, uitsluitend a contant.
Gratis Ongevallenverzekering voor Maand- en Weekabonnés. Levenslange ongeschiktheid en Overlijden f 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog f 400.-, Duim f 250.-, Wijsvinger f 150.-, Elke andere vinger f 150.-, Arm- of Beenbreuk f 100.-.
Idem voor Abonnés op het Geïll. Zondagsblad: Levenslange ongeschiktheid f2000.-. Overlijden f 600-, Veilies van Hand, Voet of Oog f400.-, Verlies Duim f75.-. Verlies Wijsvinger f75.-. Verlies andere vinger f30.-.
DIT NUMMER BESTAAT UIT TWAALF BLADZIJDEN.
HET DEMONSTRATIE-VERBOD
Een serie interpellaties in den raad.
Veranderde houding van den
burgemeester tegenover den raad.
In de zitting van Woensdagmiddag behan
delde de Haarlemsche gemeenteraad een
serie interpellaties over geweigerde demon
straties, voorvallen bij demonstraties en het
demonstratie-verbod.
Wij verwijzen daarvoor naar het raads-
verslag.
De heer Peper (communist) keurde het af,
dat de burgemeester geweigerd had vergun
ning te verieenen voor een openluchtsamen
komst van het anti-oorlogscomité.
De burgemeester deelde mede. dat hij dit
gedaan had omdat er geen sprake was van
een comité. Er was een aanvraag van drie
personen, die het voornemen hadden op die
openluchtmeeting uit de bezoekers een co
mité samen te stellen.
Over een motie van den heer Peper om
uit te spreken, dat de raad meent, dat de
burgemeester vergunning had moeten geven
en in de toekomst zoodanige aanvragen
moet inwilligen, staakten de stemmen.
In verband met de interpellatie van Mr.
F. A. Bijvoet (r. k.) over enkele voorvallen
bij de demonstratie op 4 Juli, deelde de bur
gemeester mede. dat hij in het vervolg nog
strengere voorschriften zou geven bij het
toestaan van vergunningen voor optochten
en betoogingen,waardoor voorkomen zal
kunnen worden, dat uitlatingen gedaan wor
den die stuitend zijn en ergernis wekken.
De heer Bijvoet protesteerde er tegen, dat
spreekkoren in den optocht hepen die ver
kondigden „hang op, hang op, Ruys moet in
den strop", hetgeen hij een beleediging vond
.van den minister-president.
Van de zijde der s. d. a. p. en der commu
nisten werd er de nadruk op gelegd, dat het
gemoed der arbeiders door de ellende van de
werkloosheid overkropt is. De bedoelde woor
den moeten niet als een bedreiging, maar als
een critiek op de politiek van regeerders op
gevat worden.
Verder was er een interpellatie-Peper over
het weigeren van een gemeente-terrein aan
de Kleverlaan aan de communisten voor een
open luchtsamen komst.
B. en W. zeiden aan den raad toe te zul
len overwegen welke gemeenteterreinen be
schikbaar gesteld kunnen worden voor open
luchtsamenkomsten.
Tenslotte een interpellatie Oversteegen
over het demonstratie-verbod.
Mr. M. Slingenberg verklaarde waarom hij
als waarnemend-burgemeester geweigerd had
vergunning te geven voor demonstraties van
het Anti-Weiter comité.
De burgemeester weigerde te antwoorden
op de vraag of hij voor de toekomst hetzelfde
standpunt zou innemen als de heer Slingen
berg.
Verder deelde de burgemeester mede, dat
hij in het vervolg in den raad niet meer zou
antwoorden op interpellaties waarin zijn
houding als hoofd der politie ter sprake
komt.
De heer Joosten (s. d. a. p.) zei: daarover
spreken wij nog wel eens.
Hef voorbereidend Onderwijs.
Er worden toch leerlingen tot de
le klasse toegelaten
Goedkoope leerkrachten.
De gemeenteraad van Haarlem heeft
Woensdagmiddag ander half uur gedebat
teerd over de bezuinigingen bij het Voorbe
reidend Onderwijs.
B. en W. hadden hun eerste voorstel om
een derde van dit onderwijs stop te zetten
door geen nieuwe leerlingen in de
eerste klasse toe te laten door een
minder ingrijpend voorstel vervangen. Zij
wilden nu niet alleen verschillende bezuini
gingen invoeren, die door de betrokken or
ganisatie van personeel waren voorgesteld
en de leeftijdgrens voor toelating der kin
deren van 3 tot 3 1/2 jaar opvoeren, maar
bovendien nog het onderwijs in de eerste
klasse aan goedkoopere krachten (kweeke-
lingen) opdragen.
Het verzat van de s.dap. ging vooral
tegen dit laatste onderdeel van het voorstel
von B. en W.
Tenslotte werd evenwel het voorstel van
B. en W. aangenomen met 20 «tegen 15
stemmen. Tegen stemden de s.d.a.p., de
communisten, mevr. ScheKema en mevr.
Venema en de heer van Santé.
De kweekelingen die les geven in de eeTste
klasse zullen f 300 salaris ontvangen.
De raad verleende, in verband met deze
reorganisatie, meteen ontslag aan de on
derwijzeressen H. Teyeur, H. J. du Buy, M
E. Or mond en S Duba.
Mej. A. A. Mooyen wordi overgeplaatst
van school 6 naar school 5.
Aan de ontslagen onderwijzeressen wordt
wachtgeld toegekend.
SPREEKUUR BUR/GEMEESTER.
De Burgemeestér is morgen (Vrijdag) ver
hinderd spreekuur te houden.
WORDT HET INVOERRECHT
15%?
Toch nog een fiscaal karakter.
VERHOOGING MET 50 OPCENTEN ZAL
WORDEN VOORGESTELD.
Naar de N.R.Ct. verneemt, zal de ver-
hcoging van de invoerrechten, welke de re-
geering aan de Sta ten-Generaal zal voor
stellen een heffing zijn van 50 opcenten op
het bestaande tarief.
Daar voor de meeste goederen het tarief
bij de wet van 19 December 1931. Staatsblad
nor 530 reeds verhoogd is van 8 tot 10 pet.
zou de nieuwe verhooging dit laatste per
centage tot 15 opvoeren.
De uitzonderingsbepalingen van het ver
drag van Ouc'ny staan verhooging van het
fiscaal tarief toe.
De regeering moet derhalve deze ver
hooging beschouwen als een van fiscaal en
niet van beschermend karakter.
MAN DOOR TWEE VROUWEN
VERGIFTIGD.
ONTSTELLENDE GEBEURTENIS IN
VREELAND.
RATTENKRUID DOOR BOTER GEMENGD.
Een dezer dagen voelde C. Tangeman,
woonachtig te Vreeland zich plotseling onwel
worden. Nadat geneeskundige hulp was ver
leend, werd noodig geoordeeld, dat T. naar
het Ziekenhuis te Utrecht werd overge
bracht. Zijn toestand was tamelijk ernstig.
Intusschen heeft de justitie een onderzoek
bevolen, daar het ziektegeval duidde op ver
giftiging, Een onderzoek ïn zijn woning werd
ingesteld en de gemeente- en rijkspolitie
wisten beslag te leggen op een hoeveelheid
boter, terwijl een leeg doosje, waarfn een
rattenvergif had gezeten, meegenomen werd.
Het onderzoek wees verder uit, dat de man
toen hij van de boter at, onwel was ge
worden. Vermoed wordt, dat het rattenver-
gift door de boter is gedaan.
Na een uitgebreid onderzoek werden
Woensdag aangehouden de 22-jarige echt-
genoote van T., die te Weesp bij haar ouders
woonde, en de ongeveer 50 jarige schoon
moeder van T Beiden zijn gevankelijk naar
Vreeland overgebracht, waar zij na een ver
hoor zijn opgesloten. Beide vrouwen worden
verdacht bij afwezigheid van den man het
huis te zijn ingegaan en daar het vergif door
de boter té doen.
Het parket uit Utrecht was ter plaatse om
een uitgebreid onderzoek in te stéllen.
ONGELUK IN DE MIJN EMMA.
Dinsdagmiddag is de 48-jarige houwer N.
J. Hermans in de ondergrondsche werken
van de Staatsmijn Emma, onder een plot
seling vallend gesteente geraakt en ge
dood. De getroffene was gehuwd en vader
van tien kinderen.
Overeenstemming met Centralen Bond
te Amsterdam en de officieren.
Toestand blijft gehandhaafd in
lijnvaart tot 1 Maart.
In vrachtvaart een maandmet
verzoek om Rijkssteun.
Tusschen den Bond van Werkgevers in de
Koopvaardij en de Contactcommissie van
Organisaties van Werknemers ter Koop
vaardij en de Contactcommissie van Orga
nisaties van Werknemers ter Koopvaardij i:
na langdurige onderhandelingen de navol
gende overeenkomst getroffen:
1. De best aande loon- en arbeidsvoorwaar
den, geregeld in de op 16 Augustus jl af-
geloopen collectieve arbeidsovereenkomsten,
zlllen worden gehandhaafd tot en met 31
Maart 1933 voor de navolgende reederijen:
Stoomvaart Mij. Nederland, Stoomvaart Mij.
Rotterdamsche Lloyd, Vereenigde Neder-
la-ndsche Scheepvaart Mij., Nederlandsche
Stoomvaart Maatschappij „Oceaan", Hol-
landsche Stoomboot Mij., Stoomvaart Maat
schappij „Zeeland" en Batavierlijn. De Kon.
Hollandsche Lloyd zal het bovenstaande toe
passen tot en met 31 December 1932, de Hol
land Amerikalijn tot en met 31 Febr. 1933.
2. Ten aanzien van de Algemeene Vracht
vaart en alle andere niet onder 1 genoemde
lijnbeórijven zal de status quo van de loon-
en arbeidsvoorwaarden als omschreven on
der 1. gedurende een maand te rekenen van
15 September af worden gehandhaafd.
3. Gedurende dien tijd zullen partijen
onderhandelen over de mogelijkheid om te
komen tot afsluiting voor de onder 2 be
doelde reederijen van nieuwe collectieve
arbeidsovereenkomst;), waartoe zij zich ge
zamenlijk zullen wenden lot de regeering ter
verkrijging van medewerking om een zoo
ruim mogelijke werkgelegenheid te ver
krijgen.
4 Ten aanzien van de weder tewerkstelling
van het personeel geldt, het volgende:
a. De reederijen verklaren geen enkele
rancunemaatregel te zullen nemen tegenover
leden van hun personeel, die tijdens de sta
king ontslagen werden op of eenigerlei wijze
bij de staking betrokken geweest zijn.
b. Bij het wederom in de vaart komen
van schepen, welke tengevolge van ce sta
king stilgelegd werden, hebben de leden
van oude bemanningen voor zoover nog
niet geplaatst, voorrang op hun oude schip.
Voor zooveel tot het verrichte van werk
zaamheden tijdens den duur van het op-
liggen personeel noodig is, geldt deze voor
rang eveneens.
c. Bij noodzakelijke inkrimping van per
soneel wordt het feit van deelneming aan de
staking niet in aanmerking genomen.
d. Ten aanzien van de officieren geldt
bovendien, dat zij bij opheffing van de sta
king wederom in dienst worden genomen en
te werk gesteld in hun oude functie. Voor
zoover terugplaatsing of ontslag wegens
inkrimping van het bedrijf moet plaats
vinden, zal bij deze terugplaatsing of dit
ontslag rekening gehouden worden met de
anciënniteit.
5. Geschillen uit het bepaalde onder 2
en 4 voortspruitende, zullen worden beslecht
door het scheidsgerecht. Ingesteld krachtens
de oude collectieve arbelds overeenkomst-
De H. A. L„ de K. H. L. en de K. N. S. M.
hebben het contract ook van toepassing ver
klaard op het civiele personeel.
Te Amsterdam nam de ledenvergadering
der Centrale van Koopvaardij-officieren het
voorstel tot opheffing bij acclamatie aan.
Ook de Zeeliedengroep van den Centralen
Bond van Transportarbeiders deed zulks
eveneens.
Te Rotterdam waren in de Centrale van
Koopvaardij-officieren 421 stemmen voor en
121 tegen en 37 blanco.
Te Rotterdam heeft- in den Centralen
Bond van Transportarbeiders de voorzitter
de heer J. Bra u tig am het voorstel tot ophef
fing verdedigd.
De oppositie tegen opheffing der staking
was echter zoo groot, dat er zeer langdu
rige discussies plaats vonden, dde ten
slotte uitliepen op een verwerpen van de
voorstellen van het bestuur met 392 tegen
214 stemmen en 12 stemmen blanco.
Het blijkt dus. dat te Rotterdam een meer
derheid bestaat tegen opheffing der staking.
De totale uitslag der gezamenlijke stem
mingen is:
Centrale van Koopvaardij officieren vóór
971 stemmen tegen 120 stemmen, blanco 37
stemmen. Centrale Bond van Transportar
beiders vóór 696 stemmen tegen 394 stem
men. van onwaarde 12 stemmen. Derhalve
heeft do contactcommissie de staking met
ingang van heden opgeheven met uitzonde
ring van enkele reederijen die niet bij den
Bond van Werkgevers zijn aangesloten en
de nog geen rechtstreeksche overeenkomst
met de contactcommissie hebben getrof
fen nl. de Halcyon Lijn. Emzctcolijn (Middc-
landsche Zeevaart Compagnie) en de reederij
van het s.s. Ary Scheffere die zich met de
voorwaarden niet vereenigd hebben.
Reeds Donderdag, heden, zal voor de ver
schillende schepen, die vertrekken moeten,
worden gemonsterd.
Wat Amsterdam betreft, vernemen wij.
dat niet minder dan 16 schepen van de
K.N6H. en van ce Hollandsche Stoomboot
Maatschappij 4 schepen naar zee zullen ver
trekken.
Bestuurders mishandeld.
Na <Je vergadering van den Centralen bond
te Rotterdam hebben communisten getracht
bestuursleden te molesteeren. De heer Es-
veld en een andere bestuurder werden mis
handeld en gewond, zoodat zij een huis
moesten binnenvluchten vanwaar zij later
per auto naar huis zijn gegaan..
MEMORIE VAN ANTWOORD OVER
BEDRIJFSRADEN.
Naar de Msb. verneemt wordt het regec-
rings-antwoord aan de Tweede Kamer be
treffende de Bedrijfsradenwet nog vóór de
Troonrede verwacht.
De Maansverduistering gekiekt.
Teneinde misverstand te vermijden, geven wij de verzekering dat de fotograaf en zijn
toestel volkomen nuchter waren, zooals trouwens altijd.
(Een onzer tooneclgezelschappen
heeft verklaard het nieuwe
seizoen te beginnen onder de
leuze: werken en niet praten.)
Onze tijd is arm aan daden.
'Ls dat heusch al eens beweerd?)
Onze tijd is rijk aan praten,
(Is dat eerder geponeerd?)
Onze tijd is zwaar van zorgen,
'Heeft u dat zelfs al gehoord?)
Onze tijd brengt weinig vreugden.
'Kom ik daarmee laat aan 't. woord?)
Onze tijd is stérk in zwakheid.
'Ls dat werklijk al gezegd?)
Onze tijd is zwak in sterkte,
(Is dat feit al vastgelegd?)
Onze tUd nee. er komt nu iets,
Dat u niet heeft overdacht,
Onze tijd Is rijk aan leuzen
En deviezen, vol van kracht.
Zit niet bij de pakken neder,
Zet den kop er tegenin.
Klemt de tanden op elkander
En nog meer in dezen zin.
Als dus een tooneeleezelschap
Moedig voor het voetlicht stapt
Met een daverende leuze.
Wordt er nog niet hard geklapt.
Maar toch is er iets bijzonders.
Naar ik meen. in deze leus.
Ik'vind niet. dat het gezelschap
Slaagde in zijn woordenkeus.
Want dit: werken en niet praten,
Past heel goed. haast overal.
Toch lijkt: spelen en wel praten,
Wel zoo goed in d i t gevaL
P. GA6US.
Het conflict tusschen Duitsche Rijksregccring
en Parlement. Rijksdagcommissie eischt
opnieuw het verschijnen.
(2e blad. le pag.)
Ontzettende treinramp in Algerije. Trein met
militairen in een kloof gestort.
(2e blad, le pag.)
Uit Haarlem's Gemeenteraad. De bezuiniging
bU het Voorbereidend Ondene(js.
(3e blad. 2e pag.)
Staking in de scheepvaart opgeheven. Over
eenstemming met den Centralen Bond te
Amsterdam en de officieren.
(le blad, le pag.)
ARTIKELEN, ENZ.
Voor de forensen: Kleingoed.
(2e blad. le pag.)
DE GEMEENTEBEGROOTING-
VERGADERING DER AFDEELINGEN
De vergadering der afdeelingen van den
raad tot. behandeling der gemeentebegrooling
is bepaald op Woensdag 5 October.
ELECTRICITEITSTARIEF.
VERLAAGD VOOR HUISHOUD- EN
WINKELTARIEF.
Het voorstel van B en W. tot verlaging
van het huishoud- en winke!tarief voor
electric:telt 'dat wij breedvoerig Sn ons num
mer van Vrijdag modedeelden) is Woensdag
middag door den gemeenteraad goedge
keurd.
Het nieuwe tarief gaat 1 September ji.
in.
Door B. en W. werd de toezegging gedaan
dat als in het afgeloopen jaar sommigge
gebruikers door het nu vervallen hulshoud-
tarief meer oan de gemeente betaald hebben
dan zij verschuldigd zouden zijn geweest
voor het enkelvoudige tarief, restitutie ge
geven zal worden.
DE CRISIS-COLLECTE.
EEN OPWEKKING
Medeburgers van Haarlem!
As. Zaterdag zal het Nationaal Crisis Co
mité een beroep doen op uw medeleven in
den nood van zoovele inwoners onzer ge
meente. die werken willen maar hel ais!
door den ongunst der tijden niet werken
kunnen.
A.s. Zaterdag zal het Nationaal Crisis
Comité eon collecte houden, om daardoor in
staat te zijn dezen winter te kunnen voldoen
aan de vele aanvragen om hulp in den
bitteren nood. waarin zoo menig gezin onzer
werklooze medeburgers verkeert.
Als wethouder voor het Armwezen en de
Werkloosheidszorg is het mij maar al te zeer
bekend, hoe treurig de toestand in die ge
zinnen is. waarvan vele vaders en kostwin
ners meer dan twee jaar zonder werk loo-
pen, terwijl zij bij al hun naarstig zoeken, dit
niet kunnen vinden.
En hoe men snakt naar te kunnen wer
ken bewijzen de honderden aanvragen om
een gelijk bedrag aan loon te mogen ver
dienen met werken als thans aan steun
wordt ontvangen.
Maar niet alléén de steeds meer uitge
mergelde toestand in de gezinnen baart
hot comité groote zorg, ook het nog steeds
groeiend aantal werkloozen doet het Comité
den naderenden winter met bezorgdheid te
gemoet zien.
Was dit aantal in den afgeloopen winter
ongeveer 3500. begin zomer was dit gestegen
tot 4000, terwijl in midden Augustus de
4500 werd gepasseerd. Bij een dergclljken
nood, 't behoeft eigenlijk niet te worden ge
zegd. kan de Overheid, zelfs met de enorme
bedragen welke voor de werkloozensteun
worden beschikbaar gesteld, niet op eenigs-
zins afdoende wijze voorzien.
Daarom moet het Comité kunnen helpen.
Hieraan kunt gij. cn ik ben er van overtuigd,
zult gij medewerken. Elkeen, ik herhaal het
nog eens, die het geluk heeft, zij 't wellicht
in mindere mate dan voorheen, inkomen te
hebben uit arbeid of vermogen, heipe zoo
veel als in zijn vermogen is.
Wil het comité zijn taak ecnigszlns naar
behooren kunnen vervullen, moet er veel,
zéér veel geld binnenkomen.
Daarom, weest mild! Bedenk hoe hard hot
u zou vallen, wanneer het ongeluk der
werkloosheid u trof cn ge van een steunbe
drag van 15 a 16 gulden, na aftrek van 5, 6
en meer guldens huur, zieken- en begrafenis
fonds, enz. een gezin met meerdere kin
deren moest onderhouden. Hebt ge daarvan
de mogelijkheid wel eens overwogen?
Hebt ge ce positie van de vader en moeder
van zoo'n gezin wel eens ingedacht, wan
neer hun kinderen om het allernoodigste
vragen
Daarom geeft royaal
Zij. die weinig hebben, geven weinig; hij
die veel heeft, geve veel! Het zal u niet ar
mer maken, maar het comité in staat stel
len ontzaglijk goed werk te doen. door in
menig gezin een schrijnenden nood te leni
gen in den komenden winter.
W. J. B. VAN LIEMT.