HET HAARLEMSCHE STADSBEELD
De Vrouw in de XXe eeuw.
UIT DE WERELD VAN DE FILM.
Hoe het eens was.
Hoe het geworden is'
VAN KELLNER
TOT FILMACTEUR.
Ramon Novarro's leven.
Ramon Novarro en Helen Chandler in Een*
Liefde in Weetien.
Ramon Novarro wefrd geboren In Durango,
Mexico op 6 Februari 1899. en is een van de
veertien kinderen van Dr. en Senora Mariano
N. Samaniego Van moeders zijde is hij een
afstammeling van een oude koninklijke Az-
tekenfamilie; van vaders kant stamt hij af
van de conquistadores, die met Fernando
Cortez naar de Nieuwe Wereld zeilden.
Novarro's jeugd ging als over rozen. Zijn
ouders waren zeer welgesteld en brachten
hun kinderen groot op degelijke en rustige
wijze, in een middeleeuwsch huis. dat reeds
vele generaties aan de familie toebehoorde.
Het was in dat huis, dat Ramon zijn debuut
maakte op het tooneel in een stuk, dat hij
zelf geschreven had. regisseerde en speelde.
Hij was toenzes jaar oud. Op zijn acht
sten verjaardag kreeg hij een marionetten
theater cadeau en het duurde niet lang, of
hij gaf een door hemzelf gemaakt stuk ten
beste ..Het Jolige weeuwtje". Vanaf dien tijd
was zijn voornaamste afleiding het maken
van nieuwe „stukken" voor zijn marionetten.
Zijn eerste onderwijs ontving hij in de
schpol van ..Our Lady of Guadelupe" in Du
rango. Tevens kreeg hij les in pianospelen en
zang. waarbij hij zulke goede vorderingen
maakte, dat zijn leeraren hem een groote
carrière als opera-zanger voorspelden.
Toen in 1913 het bewind van Huerta door
de revolutie omver werd geworpen, was Dr.
Samaniego genoodzaakt met zijn familie naar
Mexico City te verhuizen, waar Novarro naar
het Mascarones College ging. waar hij
Fransch,, Engelsch en muziek studeerde en
tevens een militaire opvoeding kreeg. Door
de revolutie had de familie echter een zeer
groot deel van haar fortuin verloren en ln
1917 vertrok Ramon, om zijn eigen weg in de
wereld te zoeken. Hij kwam naar de Veree-
nlgde Staten in Los Angelos, en wilde elk
baantje aannemen, dat hem geboden werd.
Gedurende eenigen tijd was hij bediende in
een restaurant, maar op zekeren dag werd
in een Santa Monica theater 'Santa Monica
is een badplaats in Californië> de aandacht
op hem gevestigd oo een amateuravond (Het
gebeurt n.l. dikwijls, dat er voorstellingen
worden gegeven, na afloop van de gewone
voorstelling, waar geen of heel weinig entree
wordt geheven en waar amateurs gratis op
treden). Het resultaat hiervan was. dat hij
kleine rollen te spelen kreeg bij een vast
tooneelgezelschap in Los Angelos,
Ramon vond hierna een baantje als zanger
en danser in een cabaret. Hier werd hij op
gemerkt door den theater-agent, die hem een
engagement als danser bezorgde
Hoewel hij nu een engagement, zelfs een
voor New York. in zijn zak had. beteekende
dit voorlooplg nog geen verdienste, want re
petities worden niet. betaald. Daar deze repe
tities in New York enkele weken duurden,
bleef Ramon niets anders over dan nog een
bijverdienste te zoeken, die zooveel op
bracht. dat hij kost en inwoning in een goed
koop logement kon betalen.
Toen de voorstellingen begonnen, werd ook
ziln financleele toestand boter. Hij kon zelfs
geld over sparen om zangles te nemen.
Nog voor zijn engagement met dit gezel
schap afgeloopen was kreg hij voor het eerst
oen goede kans vooruit te komen Ferdinand
Pinnev Earle. die voor eigen rekening films
maakte, zocht een speler voor de titelrol ln
de film ..Omar Kayyam". De eerste voor
waarde was dat de acteur het zeer goedkoop
moest doen.
Novarro kreeg de rol. De film had succes
en toen begonnen ook de groote filmmaat
schappijen zich voor den jongen te interes
seeren
Rex Ingram, in dien tijd een zeer invloed
rijk filmregisseur, engageerde hem voor een
rol in „The Prisoner of Zenda" welke film
een tweede groot succes voor Ramon werd.
Nu zijn inkomsten hem daartoe in staat
stelden kon hij zich ook meer aan zijn ge
liefde zanglessen wijden. Hij nam les bij Louis
Graveure en aan dezen zanger is het voor
een groot gedeelte te danken, dat het publiek
thans Roman Novarro kan hooren zingen in
films als „De zanger van Sevilla".
Zeer veel verschillende rollen heeft Ramon
Novarro sinds zijn eerste optreden voor de
film gespeeld. Zijn gTootste succes was on
getwijfeld Ben Hur. welke film-eenigen tijd
geleden als geluidsfilm werd teruggebracht,
maar ook zijn vertolkingen in ..De prins stu
dent van Heidelberg". „De luchtvloot", „Het
lied van de Zuidzee", „De vaandrig van den
keizer", „De zanger van Sevilla" en „Een
liefde in Weenen" worden beschouwd als zijn
beste.
Nog steeds voelt hij veel voor het theater.
In zijn schitterende woning in Los Angelos,
een oud huis uit den tijd der eerste Califor-
nische nederzettingen, waar thans zijn heele
familie met hem samenwoont, heeft hij een
compleet theater ingericht, waar hij voor een
selecte kring van vrienden, kleine tooneel-
stukken, concerten, cabaretvoorstellingen
en marionettenopvoeringen geeft, waarin hij
meestal zelf meewerkt.
In zijn kring van vrienden zijn zeer veel
bekende persoonlijkheden. De beroemde
Spaansche danseres Raquel Meller, de be
kende bariton Lawrence Tibbett, de bekende
actrice Ruth Chatterton, Ernest Torrence enz.
Ramon zelf speelt piano, viool en guitaar
en is uitstekend op de hoogte van tooneel-
en muziekliteratuur.
Behalve zijn moedertaal Spaansch spreekt
hij vloeiend Engelsch en Fransch en ook ta
melijk goed Duitsch. Zijn familie wordt be
schouwd als een van de oudsten van Mexico
en men zegt dat zij van moeder's zijde af
stamt van den Aztekenkoning Montezuma.
Ramon Novarro is nog steeds ongehuwd.
Hans Albers, de overwinnaar.
Berlijn en Hans Albers! Vijftcen jaar
bergt deee stad een slanken door sport
getramden. blonden acteur met groote
blauwe oogen. Deze stad, met haar gebonden
kunstprincipen. kwelt met onverschilligheid
en verkeerd begrijpen een onstuimig theater
talent.
In de „Komische Oper". die een groot
kunstverleden heeft, moet hij ln een revue
spelen. Hij doet het en waoht af. Zijn
optimisme houdt hem op. 19141918. Zwaar
gewond ligt hij op het slagveld („gevallen
op het veld van eer", meldt men naar
huis).
DE HOUTBRUC.
De Houtpoort was een der mooiste poorten
van Oud-Haarlem. Natuurlijk moest hij ook
vallen als een offer van het verkeer. Dat was
jammer. Dat de leelijke Kommiezenhuisjes
die er voor in de plaats gekomen zijn, ook ten
offer vielen, om er een nieuwe breede Hout-
brug te kunnen bouwen, hebben wij nooit be
treurd.
mimiiiiiiniiiiiiiiniiiiiiiiiiii
eindelijk het schrikbeeld van de revues
van hem afgevallen is en omdat een re
gisseur het groote, ongebruikte talent her
kent. Dit theatersucces schiet machtige
wortels.
In „De blauwe Engel" begint hij de toon
filmkunst te veroveren, omdat hij zich geeft
en omdat hij spreekt zooals hij gebekt is
en omdat hij niet met den nadruk van
het komedianten-dom ten tooneele ver
schijnt. Snel komen dan de groote succes
sen in alle bioscopen, totdat de Ufa hem een
contract aanbiedt. Dan brengt hij het volks
tconeel nog één bruisend succes. ..Liliom"
Dit oude theaterstuk, 23 jaar oud, is dik
wijls gespeeld. Ditmaal maakt Albers het
stuk tot een succesreeks, tot een langge
hoopte succesreeks, die in deze crltieke
tijden eindelijk de kassa's vult. Toen kwa
men de groote aanbiedingen: Chaplin, juist
in Berlijn, was zoo verrukt over hem. dat
hij met hem een film wilde maken. Hans
Albers gaat niet maar Hollywood, om
Duitsche versies te draaien, hij blijft in
Dmtschland. om bij de Ufa in de Duitsche
en Engelsche taal ..Bommen op Monte
Carlo" te spelen. Door zijn welbespraakt
heid/en zijn volleerdheid in paardrijden,
zwemmen en tennissen, staat hij op het
oogenblik in 't middelpunt van een enthou
siast ensemble, dat onder leiding van de
jonge regisseurs Hinrich en Martin met
hem samen werkt.
Waarom gaat de roem van dezen man
omhoog? Waarom is hij in den waren zin
van het woord populair en wordt hij door
de menschen uitverkoren? Waarom is hij de
acteur van onzen tijd? Het is verbazingwek
kend waar te nemen, hoe Albers met zijn
nieuwe opgaven dieper en menigmaal
bijna schuchter fijner de toepassing van
zijn wonderlijk middenregister werd, zocdat
de figuren scherper omlijnd worden. Zoodat
hij steeds meer tegen de opgaven, die hem
toch spoedig gesteld werden, opgewassen
was. Ontembaar! Overvloeiend! Een kerel,
die tegen 't leven „ja" zegt. Een natuur
die zijn kracht in warmte, liefde en goed
beid laat uitstroomen. Een verdediger van
het recht, die zich voor de zwakken r?eft.
Dat voelen de menschen ook. Als hij op
groote en kleine tooneelen speelt, dan
geeft hij het publiek dat. wat ons in den
tijd, dien wij thans beleven, ontbreekt, n.l.
optimisme.
JOURNAAL.
Een groote wildernis-scène tijdens de op
nemingen voor „Tarz-an" onder regio van
W. S. van Dyke, waarin een kudde zebra's
een belangrijke rol speelde, moest genomen
worden. Toen de camera's begonnen te
draalen. werd een luid geblaf gehoord.
„Wie heeft honden in de studio toege:
lat-en? schreeuwde dë assistent-regisseur eh
liet de camera's stoppen. Iedereen gang op
zoek naar binnengeslopen honden, tot regis
seur Van Dyke zioh eranee bemoeide. .-Dat
waren de zebra's", zei hij, „dat blaffen hoor:
bij de scène!"
Door de studio's loopt den heelen dag een
man met 'n oliespuit rond die de zeer belang
rijke functie van ,jpiep-detective" vervu-lt.
Ieder geheimzinnig bijgeluid, dat de micro
foon opvangt, wordt door hem opgespoord
en zijn oliespuit kan het meestal bedwin
gen.
Wrijvende draden, krakende schoenen, al
lerlei bewegende aeelen van de apparaten,
deuren en ramen kunnen onaangename bij
geluiden veroorzaken, die door de microfoon
versterkt, een scène bederven. De ,.piep-
detective" en zijn oliespuit zijn daar om de
geluiden direct te smoren.
F. Marion Crawford's roman ..De Witte
Non" zal door Metro Gokiwyn Mayor op
nieuw verfilmd worden. De hoofdrol die in
de stille film vervuld werd door Lillian Gish,
zal in de sprekende film toevertrouwd wor
den aan de jonge actrice Helen Haynes. wier
eerste film ..De misstap van Madeion Clau-
de*t", spoedig in Holland zal worden uitge
bracht.
Niets ter wereld cshijnt het, kan
den mcnsch ongevoelig maken voor de aan
trekkingskracht die de gedachte om voor de
filmcamera te mogen spelen uitoefent. Men
zou denken dat de arbeiders in het film
studio toch wel langzamerhand immuun
geworden zouden zijn, doch toen Frank
Tultle, de Paramount regisseur, zijn op-
nemiings staf mededeelde, dat zij den volgen
den dag zouden medewerken in een scène
welke het interieur van een filmstudio voor
stelde. was hij zeer verbaasd timmerlieden,
electriciens en de andere manusjes-va-n-alles
in vlekkeloozc overhemden, fonkelnieuwe
dassen, geperste pantalons, glimmend ge
poetste schoenen en keurig geplakte haren
aan te treffen. Het kostte hem heel wat
moeite zijn medewerkers te overtuigen dat
dit niet de bedoeling was. Allen werden
weggestuurd om hun gewone werkplunje
weer aan te trekken.
De Vrouwen en de Volkenbond.
Tweeërlei standpunt mogelijk.
Hans Albers.
Men vindt hem. Hij wordt beter.
Eerst schichtig, dan steeds vaster zien
de stralende blauwe oogen het nieuwe leven
in. De nieuwe toekomst! In deze weken en
maanden ziet Albers ln, dat de «grootste
gave, het optimisme, het leven tot een
triomf moet. voeren. Reeds lang is hij in de
stomme film werkzaam. maar de rollen
hebben geen succesmogelijkheld. De regis
seurs en dichters kunnen hem niet ,dn Bild
setzen'. Albers wacht af.
Eens zal de dag komen!! De tijd van he:
nieuwe repertoire is aangebroken, opeens
staat in Bruckners ..Misdadigers" een kerel
voor ons, zoo verschrikkelijk echt, doordat
DE WIEG DER MENSCHHEID
INBRAZILIë?
Het gebied van ce Amazone-rivier in Bra
zilië wordt voortdurend meer het voorwerp
van archaeologiscb onderzoek. De eenige ja
ren geleden gevonden sporen van een oude
stad. dia aan de Phoeniciërs wordt toege
schreven. hebban to< verdere onderzoekingen
:n deze streek aangespoord en naar aanlei
ding daarvan beeft een Amerikaansche pro
fessor. Richard O Marsh, verklaard, dat hij
geneigd is. den <orsprong van het blanke ras
)it dit gebied af te leiden. Hij gelooft, dat
men sporen van een beschaving, die sinds
80.000 jaar verewenen is, in het gebied van
Matto Grosso zou kunnen vinden. Hij neemt
aan, dat fe h^schavine der Maias, der Incas,
der Asteken Egyptenaren en Phoeniciërs een
ln het oog vallende overeenkomst vertoonen
en dat allen uit deze omgeving afkomstig
ifn Anders zou b.v het voorkomen van de
oekens in den dierenriem, in de godsdiensten
van a. deze voikcr. niet te verklaren zijn
daar deze teekens die geen aparte beteekenis
heboen. r.ie* op verschillende plaatsen, onaf-
hanVe ijk van elkaar, zouden kunnen zijn
ontstaa-
Voor zoover vrouwen de handelingen van
den Volkenbond volgen (en het ware te wen-
schen, dat alle vrouwen geregeld studie maak
ten van het werk van den Bond, of althans
met aandacht in haar dagblad de berichten
en beschouwingen omtrent zijn arbeid lazen)
zullen zij zich een Spaansche resolutie her
inneren, welke er toe strekte meer samen
werking te krijgen tusschen de vrouwen en
den Volkenbond In beginsel is deze er, want
art. 7 van het Covenant bepaalt het recht
van vrouwen deel uit te mak-n van het ge-
heele organisme van den Volkenbond, waar
door zij als de mannen lid kunnen worden
van alle commissies etc. Nu was er sprake
van een bijzonder consultatief comité van
vrouwen in zake de quaestie. waarbij de
vrouwen bijzonder belang hebben, die van de
Nationaliteit der gehuwde vrouw. Het dag.
bestuur van den Wereldbond voor Vrouwen
kiesrecht en Gelijk'Staatsburgerschap heeft
zoo meldt Vrouw en Gemeenschap zich
in verband met deze quaestie gewend tot alle
eden van den Volkenbondsraad met een
•schrijven, waarih het zijn meening hierom
rent, kenbaar maakt. Het verklaart zich ii
beginsel tegen het voorstel, met een beroep
op het hierboven aangehaalde artikel, van
het Covenant dat vrouwen met de gewenschte
apaciteiten in staat stelt deel te nemen aan
de besprekingen. Het verzoekt, indien een
aangelegenheid in den Volkenbond komt,
welke rechtstreeks belang heeft voor vrou
wen. vrouwelijke experts evenals mannelijke
experts te benoemen, als leden der commis
sies, of voor andere lichamen, welke zich met
deze quaestils bezig houden. Het zou de be
noeming van een nieuw lichaam een stap
achteruit vinden bij de beginselen van he
Covenant, omdat vrouwen daardoor in een
afzonderlijke ondergeschikte positie zouden
worden geplaatst.
Men kan dit standpunt als een zeer fier en
waardig standpunt toejuichen en zich toch
afvragen of het verstandig is? En dan den
ken we weer aan de twee richtingen in het
reminisme, die welke vooral de vrouw als ge
'ijkwaardige van den man wil zien erkend
uit een oogpunt van rechtvaardigheid of om
haar invloed meer afdoend te maken, en die
welke bezorgd is. dat de echt vrouwelijke
mentaliteit verloren gaat. als vrouwen te veel
met mannen samenwerken en dezelfde amb
ten vervullen als mannen.
Wij hebben altijd gemeend, dat het zoowel
uit een oogpunt van rechtvaardigheid als in
het belang der maatschappij van de hoogste
beteekenis was dat iedere vrouw haar imdi
idueelen aanleg zooveel mogelijk mocht ont
wikkelen Aon den anderen kant zouden we
het voor de maatschappij een nadeel achten,
de beste vrouwelijke eigenschappen dreig
den verloren te gaan, door de samenwerkin:
van vrouwen en mannen. Nu is het een feit,
dat de minderheid van vrouwen met bijna
volkomen mannelijke mentaliteit, dank zij
haar ook door de mannen gewaardeerde ca
paciteiten. welke dan verre boven het mid
delmatige zijn. wel tot haar recht komen in
beroep of ambt. maar het is de vraag, of haar
bijna overwegende mannelijke' mentaliteit
werkelijkheid of schijn is? Of zij in de sa
menwerking met mannen steeds in de min
derheid zijnd, niet iets verliezen van de bij
haar misschieci in zwakker mate aanwezige
vrouwelijke hoedanigheden, welke de mensch
beid zoo noodig hoeft, om niet slachtoffer te
worden van mannelijk egoisme cn intellec
tualisme.
Juist omdat het nog steeds een minder
heid van vrouwen is die haar plaats kan in
nemen met en naast de mannen, en omdat
men zich veelal op het intellectualistische
standpunt plaatst, dat alleen de vrouwen
met de gewenschte intellectueele capaciteiten
!n aanmerking komen voor die plaatsen
■*en standpunt waarvoor en waartegen veel
'c zeggen valt zal men voorlooplg zeer wei
nig merken van den vrouweliiken invloed oo
het staatsbestuur en in den Volkenbond. En
men verwijt den vrouwen n.b. dat er nog zoo
weinig veranderd is. sinds zij het kiesrecht
bezitten! Zoo kunnen we voelen voor den in
vloed van een comité van vrouwen, dat niet
onder de suggestie staat van mannen, niet
blij is. als het even knap is als de heeren der
schepping, maar optreedt als vertolkers van
het vrouwelijk standpunt, dat wil doen en
•trobeeren. en niet zeet: „Dat kan toch niet"
-n zich daarbij neerlegt.
Tn ..The ma;d in waiting" laat GaLsworthv
cn vrouw zeggen, dat vrouwen niet dezelfde
bezwaren kennen als mannen. Haar bezwaren
zijn fysiek en werkelijk, die van den man ver
standelijk en formeel. Mannen zeggen altijd:
Dat zal nooit kunnen", wij vrouwen hande
len en ontdekken dan, of het kan of niet. Zi
zijn meer actief, hebben een frisschen kijf^
en minder verantwoordelijkheidsgevoel".
Dit laatste moge' een gevaar zijn. mannej
kunnen ook te groote zekerheid verlangen ei
d
del
riill
in
i t
mf
Uk
iter
iair
Eei
ibie
>er<
MD
d<
t^ide
tenslotte toch falen, omdat zij één onbere p
kenbaren factor vergaten. Vrouwen haar in
uitie volgend, kiezen soms het juiste, om da ive
niet alles mathematisch is te berekenen. Ei161
schuilt er gevaar, er is immers de samenwer >n°
king met den remmenden man. Er is hief®
slechts sprake van het gevaar de vrouw
zeer uit te schakelen. Als vrouwen in een af
zonderlijk comité haar meening hebben vast-n-
gesteld behoeft deze nog niet door de licha-jjff;
men die de beslissing hebben, te worden aan
vaard, maar zij komt zuiverder tot haar rech'
dan wanneer één vrouw in een comité haa#n
zwakke stem doet hooren en wordt over4®r
stemd door de meerderheid van mannen. W<
willen niet zeggen, dat het altijd zoo gaat,
ma-ar wei- dikwijls.
En dan, we herhalen dat de vrouwen, dieane
even knap zijn als de mannen en als zoodanigfige
worden gewaardeerd niet meer het gewensch-hvu
te vrouwelijke standpunt kunnen weergcvenjeel.
Was niet een der redenen, waarom (nadatiene
de vrouwen 't kiesrecht hadden gekregen enjoge
daarmede het recht samen te werken) onzehde
Nederlandsche Vereenigingen die voor hetpu
kiesrecht hadden gestreden zich handhaaf-tt
den dat het goed was, dat de vrouwen buitel
de politiek om te zamen haar vrouwelij
standpunt zouden kunnen bespreken
handhaven. Ook hier de vrees dat de poli
tiek. waar nog volkomen de mannelijke men
taliteit den boventoon voert, de vrouwen zoujhot
beletten haar zuiver vrouwelijken kijk op d(
aingen te bewaren.
We geven toe. dat het een moeilijk vraag-Akk
stuk is. omdat geen enkele vrouw 100 pct.pi
vrouwelijke mentaliteit heeft, omdat bij depe
meesten de aanleg gecompliceerd is en erb^'
nok vrouwen zijn met mannelijk egoisme cnp*
mannelijke onhandigheid naast vrouwelijke^1
ijdelheid en vrouwelijke overgevoeligheid.^'
vrouwen met alle mannelijke en vrouwelijker1"
ondeugden en misschien ook vrouwen metr f
alle mannelijke en vrouwelijke deugden. Wen"
zullen ons dan ook wel wachten reeds thans!
een afdoende meening te verkondigen, maar
blijven ons afvragen, of onder de tegenwoor-kfd
dige omstandigheden de vrouwelijke kijk vol-ibl
doende tot zijn recht komt en of het bestuur!
van de Alliance goed heeft gedaan met, hetL
verkondigen van zijn „principieel" afwijzend^'
standpunt, dat misschien „in de practijk"
toch nog wijziging kan ondergaan.
EMMY J. B.
nito
he
HET NEST DER NEUSHOORN-''
VOGELS.
De in Afrika en Azië thuisbehoorende jrsc
neushoornvogels 'Buceroditoe) hebben een} e
broedgewoonte, die eenig is in het rijk der PM
dieren Slechts een zeer geoefend oog is in»
staat te ontdekken, waar deze vogels hun*r
nest hebben. Want de plaats van het nestP
wordt in den tijd van het broeden slechts |*ri
aangeduid door een kiein gaatje, hoog boven
op een stam van een boom. dat- zeker niet
de aandacht zou trekken wanneer niet van
tijd tot tijd het mannetje kwam. om wat
voedsel in de opening te steken. Het voede
ren der jongen en de moeder geschiedt in
den ge heel en broed'ijd alleen door het man
netje. omdat het wijfje, zoodra het met het
broeden begint, zich d ep in het inwendige Ej
van den boomstan terugtrekt en eerst weer
ng
er::;
te voorschijn komt wanneer de jongen info,
staat zijn te vliegen. Cq.
Bij het begin van deze vrijwillige gevan- «re,
genis wordt de opening van het" nest. op t v;
een klein gaatje na. dichtgemetseld cn nu r. i
blijft het. wijfje vaak langer dan tien weken eer
in dit kleine hol. volledig afgesneden vanidf
de buitenwereld, alleen zorgende voor haar Ivai
jongen Het schijnt, dat gedurende dien tijd >aa
het wijfje ruit. Zoodra de jongen kunnen I zij
vliegen, hakt het wijfje de opening weer pk
verder open en laat het den jtngen over, die d
in tusschen dik geworden zijn het nest te f
verlaten Overigens weet men nog v'r.ig
van de levensgewoonten van deze z-' me P.
dieren. Het is tot nu toe onbokend. en J? d
wanneer de jonge vogels het vliegen leeren fi£
en hoe zij hun weg in de -vrije natuur weten 1
te vinden.
