Generaalstanden.
Het Belangrijkste.
BERICHT
Weer een droevig ongeval te Zandvoort.
50e Jaargang No. 15106 Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen. Vrijdag 23 September 1932
HAARLEM S DAGBLAD
Directie: P. W. PEEREBOOM UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER. J
en ROBERT PEEREBOOM. Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM.
ABONNEMENT EN per week 0-25, per maand 1.10, per 3 maanden
3.25, franco per post f 355, losse nrs. ƒ006. Geïllustreerd Zondagsblad;
per week /0.0S, per maand ƒ0.22, per 3 mnd. ƒ0.65. franco per post 0-72)4.
Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaame 12
Telefoon Nos.: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Drukkerij: 10122, 12713 Administratie: 10724, 14825 O Postgiro 38810
ADVERTENTIëN5 regels 1.75, elke regel meer 0-35. Reclames
OA) per regel. Reductie bij abonnement. Vraag en aanbod 14 regels /0.60,
elke regel meer ƒ0.15, buiten Arrondissement dubbele prijs. On*e Groentje#
(iederen dag) 13 regels 0-30, elke regel meer 0.10, uitsluitend i contant.
Gratis Ongevallenverzekering voor Maand- en Weekabonnés. Levenslange ongeschiktheid en Overlijden f 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog f400.-. Duim f250.-. Wijsvinger f 150.-, Elke andere vinger f 150.-, Arm-of Beenbreuk f 100.-.
Idem voor Abonnés op het Geïll. Zondagsblad: Levenslange ongeschiktheid f2000.-. Overlijden f 600.-. Verlies van Hand, Voet of Oog f400—. Verlies Duim f75.-. Verlies Wijsvinger f75—. Verlies andere vinger f30.-.
DIT NUMMER BESTAAT
HAARLEM, 23 September.
Arthur Henderson.
Op den zetel des voorzitters in Genève zit
opnieuw die merkwaardige man. die het in
zijn actieve leven gebracht heeft van een
voudig arbeider tot president van een confe
rentie van zestig naties, bestemd om wereld
ontwapening te brengen er althans een
aanvang mee te maken.
Toen de Engelschman Arthur Henderson
tot voorzitter van de Ontwapeningsconferen
tie benoemd werd was hij minister van Bui-
tenlandsche Zaken van zijn land. Weinige
weken later viel de Britsche regeering als
gevolg van verkiezingen, waarbij Henderson's
partij tot een kleine oppositie-fractie in het
Lagerhuis werd teruggebracht. Toen volgde
meteen pressie, op hem uitgeoefend om voor
zijn voorzitterschap van de Conferentie te
bedanken. Hij weigerde, verklarend dat hij we
gens zijn persoonlijke eigenschappen geko
zen was. Hij hield dit koppig vol, en hij had
gelijk.
Het is tenslotte gebleken een geluk te zijn
■dat deze onafhankelijke geest zijn minister
schap heeft verloren vóór hij zijn moeilijke
taak in Genève aanving. Als president van
de Conferentie is hij een onloochenbaar suc
ces gebleken, juist door zijn onafhankelijk
heid van eenige regeering. Ook door zijn
moed en openhartigheid. Formalisme en di
plomatieke schijn ontbreken bij dezen pre
sident geheel. Hij noemt de dingen bij hun
naam. Hij toont zich een onomwonden en
geestdriftige voorstander van wereldontwa
pening. Hij spreekt kort en zakelijk, zonder
franje, en slingert den verzamelden diplo
maten en politici rustig zijn harde waarhe
den in het gelaat. Zijn uitlatingen, in den
trant van: „Ik zou hier niet terugkomen als
ik dacht dat het een mislukking zou wor
den"Ik eisch openbaarheid van be
raadslagingen",Ik erken de juistheid
van Duitschland's eisch voor pariteit, en
pariteit is alleen denkbaar door evenredige
ontwapening der overige landen".... doen
weldadig aan.
Herhaaldelijk komt hij in botsing met de
vertegenwoordigers van de regeeringen der
groote mogendheden. Niet het minst met den
manoeuvreerenden jurist Sir John Simon,
die Engeland's buitenlandsche politiek wan
kel laat aarzelen op een vagen middenweg.
Ook met de Franschen, die hem nu weer
verwijten dat hij zich vóór Duitschland's pa-
riteits-eisch heeft uitgesproken, hetgeen voor
een diplomaat zooiets als een „horreur"
schijnt te zijn. Voor Henderson is het zeer
eenvoudig. Het doel van deze conferentie is,
tot ontwapening te komen, en dat doel staat
hij als leider voor, door dik en dun.
Wil de Conferentie slagen, dan moet zij
aan den Duitschen eisch tegemoet komen.
Het is zijn taak, als president, dit slagen te
bevorderen. Goed. Hij zegt het dus ronduit,
in dergelijke bewoordingen als president
Hoover en in tegenstelling met de zonder
linge nota die Sir John Simon als de mee
ning van het Engelsche volk dat er hevig
tegen protesteert de wereld in heeft ge
zonden.
In de eerste zitting van het bureau der
Conferentie, na de hervatting van werkzaam
heden, verscheen de Fransche premier met
een dossier betreffende „Duitschlands syste
matische inbreuken op en ontwijkingen van
het Verdrag van Versailles". Hij koesterde
het plan een onderzoek door den Volken
bond daarnaar te vragen. Was het Hender
son's openingsrede, die hem op het critieke
moment van deze daad weerhouden heeft?
Het is mogelijk. In elk geval ging het voor
stel onder tafel, en werd er geen woord van
gerept. Hetgeen een zegen mag heeten. De
Franschen die intusschen hun houding in
zake Japan's militaire invasie van Mandsjoe-
rijen gewijzigd hebben in zoo absoluten zin.
dat zij nu geheel op het standpunt van het
Volkenbondspact staan, schijnen geneigd te
zijn tot een aanmerkelijk toeschietelijker
houding. Hun grief tegen Henderson kwam
in de zitting van het bureau ook niet tot
uiting, Zij zwegen erover.
Het spreekt vanzelf dat de conferentie een
ontzaglijk zware taak voor zich heeft. Velen
beschouwen haar tengevolge van de „nationa
listische opleving" in verschillende landen, als
hopeloos. Ten onrechte, want er is op den
duur maar éen logische uitweg. Als Hender
son zegt: „Ik zou hier niet teruggekomen zijn
als ik een mislukking verwachtte", is dat
geen phrase. Het is een uiting van zuivere in-
tuitie, van scherp aanvoelen van den zich-
snel-wijzigenden toestand. Tot dusver zat de
conferentie daar en praatte door omdat zij
niet dorst, opgeven, omdat de drang van bui
ten haar daar hield. Nu zijn wij in de tweede
phase beland, die leid* naar de onafwend
bare daden. Het Duitsche geval is een voor
beeld van heilzame nr°ssie. dat niet uit kon
blijven. Er zullen allicht nog meer tegensla
gen en spanennde momenten komen. Maar er
is een macht, die deze con f=rent ie aandrijft,
die zij niet zal kunnen weerstaan.
Het is goed dat haar present dien macht
voelt en het vertrouwen bezit dat voor hem
als leider onontbeerlijk is.
R. P
CRISISCOMITé
Van W. en B. 3.41
TH. M. KETELAAR 35 JAAR KAMERLID
De heer Th. M. Ketelaar herdacht lezen
wij in de Msb Donderdag het merkwaardige
feit. dat hij gedurende vijf en dertig achter
eenvolgende jaren lid was van de Tweede
Kamer.
UIT ZESTIEN BLADZIJDEN.
DE ZEELIEDENSTAKING.
THANS OOK IN IJMUIDEN GEëINDIGD.
De IJmuider Federatie bericht ons het vol
gende:
Reeds Woensdag was ons bekend dat door
de Contact-Commissie onderhandelingen wer
den gevoerd met de Halcyon-lijn om tot over
eenstemming te komen. Tijdens deze onder
handelingen trachtte men. zooals reeds giste
ren werd medegedeeld, de schepen zeeklaar
te doen maken.
Ten einde dit onmogelijk te maken werd
aan de. aan boord werkende officieren en
donkey-lieden gelast zich direct aan boord te
begeven.
Donderdagmiddag bereikte ons het bericht
van de Contact-commissie dat ook de staking
voor deze reederij is opgeheven.
In de te Rotterdam gehouden vergadering
van de officieren .zoowel als te Vlaardingen
in die van dek en machinekamerpersonee!
zijn de voorwaarden ter beslechting van het
conflict bij acclamatie aangenomen.
Oogenblikkelijk is hiervan kennis gegeven
aan de van boord gehaalde personen en om
2 uur namiddag zijn de werkzaamheden op
„Stad Zaandam" en „Stad Dordrecht" weer
hervat, terwijl de posten zijn ingetrokken.
Hiermede behoort, het Zeeliedenconflict
weer tot het verleden.
In het werk ervan heeft IJmuiden ruim
haar deel gehad.
„ZUIDERZEE" IS VEROUDERD.
„IJSSELMEER" DE OFFIC1EELE NAAM.
De Minister van Waterstaat brengt ter al-
gemeene kennis, dat de volgende namen zijn
vasgesteld: Voor het afgesloten gedeelte van
de Zuiderzee: IJsselmeer; voor het overige ge
deelte van de Zuiderzee benoorden den afsluit
dijk: Waddenzee.
DE REORGANISATIE BIJ DE
ARBEIDSINSPECTIE.
ONTSLAGEN TE HAARLEM THANS
VERLEEND.
Bij Kon. besluit is wegens verandering in
de inrichting van het dienstvak thans eervol
ontslag verleend aan: ir. J. J. Klompe, hoofd
inspecteur van den arbeid te Haarlem, onder
dankbetuiging voor de vele belangrijke dien
sten aan den lande bewezen; en aan H. Bak
ker. administratief ambtenaar le klasse bij
de Arbeidsinspectie te Haarlem.
VIJF JAAR GEVANGENISSTRAF
OPGELEGD.
DE AANSLAG OP EEN OUDE VROUW
IN DE JORDAAN.
De Rechtbank te Amsterdam veroordeelde
den behanger, tegen wien wegens poging tot
diefstal, voorafgegaan door geweldpleging op
een oude vrouw in de Westerstraat te Am
sterdam het O. M. een gevangenisstraf van
acht jaar eisch te. tot een gevangenisstraf
van vijf jaar wegens poging tot diefstal,
voorafgegaan door geweldpleging.
TWEE RIJKEN VAN
IBN SAOED VEREENIGD.
TOT HET KONINKRIJK SAOEDJEH.
Reuter telegrafeert uit Djedda dat de
koninkrijken van de Hedjaz en Nedj, waar
van de bekende Ibn Soaed koning is. ver-
eenigd zijn en voortaan den naam zullen
dragen van Seoedjeh.
GANDHI'S HONGERSTAKING
SPOEDIG EEN ACCOORD?
PÖONA, 22 Sept. 'Reuter). Nadat den
geheelen dag onderhandelingen hebben
plaats gehad tusschen de Hindoe-leiders, die
de verschillende kasten vertegenwoordigen
en gedelegeerden van de paria's, met het
doel de basis te vinden van een regeling, die
het Gandhi mogelijk zou maken met vasten
op te houden, is een gemeenschappelijke de
putatie hedenavond naar de Jerawda-gevan-
genis gegaan voor een onderhoud met den
mahatma. Toen de deputatie twee uur later
de gevangenis verliet, verklaarden eenige
leden: „Wij hebben een lang en hartelijk
onderhoud gehad met Gandhi, dat op bevre
digende wijze is verloopen. Wij hopen morgen
terug te komen met een definitieve regeling".
De besprekingen, die ten doel hebben de
laatste hand aan het accoord te leggen, zul
len morgenochtend worden voortgezet. Indien
overeenstemming met- Gandhi wordt bereikt,
zaf daarvan onmiddellijk mededeeling wor
den gedaan aan MacDonald.
Gandhi, die thans al zestig uur vast, is
physiek verzwakt, maar zijn geest blijft hel
der. Dezen nacht rust hij onder de boomen
op het gevangenisplein; zijn zoon Devidas en
de gewezen voorzitter van het. Congres Valla-
bai Patel zijn bij hem.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
Koopt kolen van KRUL.
NV STEENKOLENHANDEL
T/h J. H. KRUL Jr. OVERVEEN
Telef 11617 en 14106
1
VOOR ELKE PARTIJ
GROOT OF KLEIN
RESTAURANT „BOLWER K"
BILLIJKE PRIJZEN
TWEE SLACHTOFFERS VAN
DE ZEE.
Hulp voor hun gezinnen noodig.
Initiatief van den burgemeester.
In aansluiting op het bericht dat twee
visschers te Zandvoort bij het garnalenvis-
schen zijn verdronken wordt ons medege
deeld dat de burgemeester van Zandvoort, de
heer H. van Alphen, zich gaarne beschikbaar
stelt om via de Twentsche Bank te Zand
voort of op postrekening 9711. gelden in ont
vangst te nemen voor de nagelaten familie
betrekkingen. die in zeer behoeftige omstan
digheden verkeeren
De ex-keizer van Duitschland en zijn ge
malin. die momenteel te Zandvoort vertoe
ven, hebben in een schrijven begeleidend een
gift van 100 hun deelneming betuigd.
Beide mannen gehuwd.
De lijken nog niet gevonden.
Wederom is onze badplaats Zandvoort in
rouw gedompeld!
Het is niet lang geleden, dat twee garnalen -
F. van der Ploeg, bij een poging om wat voor
hun huisgezinnen te verdienen, met een vol
gens deskundigen dreigende en onheilspellen
de zee waren uitgevaren en op zulk een nood
lottige wijze om het leven zijn gekomen.
Er waren toen twee mannen, die de om
geslagen boot het eerst zagen en dadelijk van
hun vaartuig sprongen om te redden wat nog
te redden zou zijn. Zij keerden de boot om.
Die mannen waren P. Loos en J. Visser,
beiden garnalenvisschers.
Het zijn deze mannen, die nu in den af-
geloepen nacht zelf het slachtoffer van ^un
beroep zijn geworden.
Donderdagavond waren drie Zan-dvoorf-
sche garnalenbooten uitgevaren. Twee er van
zijn nog gisteravond half twaalf terugge
keerd.
De derde, bemand met Loos en Visser,
zouden 's nachts doorvisschen tot vanmorgen
half vijf. De mannen waren voornemens, om
dan dadelijk met hun vangst naar Amster
dam te gaan.
Zoover zijn ze helaas niet gekomen.
Toen men hedenmorgen half vijf, toen het
nog donker was, op het strand kwam, onge-
(De tandarts, die onlangs drie
tanden van den Amerikaanschcn
generaal Pershing moest trek
ken, heeft sindsdien reeds 165
tanden, als hebbende toebe
hoord aan den generaal, aan
verzamelaars verkocht.)
Een tandarts in Amerika,
Die van de hand leeft in den tand,
Doet in zijn goedbeklant bedrijf
Nu ook al tanden van de hand.
Er wordt nog steeds grof geld betaald
Voor partjes van een machtig man,
Hoewel ik in mijn nuchterheid
Zooiets nooit goed begrijpen kan.
Een haarlok van Napoleon
Lokt mij niet in het minste aan,
Maar op een veiling is zoo'n lok
Voor een fortuintje weggegaan.
Een tand van Pershing, waaraan ook
De tand des tijds al heeft geknaagd,
Wordt blijkbaar in Amerika
Door veel bewonderaars gevraagd.
Reeds honderd vijfenzestig stuks
Zijn er verhandeld in totaal
En dat is wel een beetje veel.
Zelfs voor een machtig generaal.
Wij zouden lachen om 't geval,
Met smaak, zij het dan tandeloos.
Maar niet aldus de generaal,
Die maakt zich nu geweldig boos.
Als je geducht bent. zooals hij,
Is 't ook begrijpelijk misschien.
Hij wil, maar dan ook hij alleen,
Zijn tanden kunnen laten zien.
En ook loopt hij het risico.
Dat nu gezegd wordt, en met grond.
Dat Pershing in den oorlogstijd
Wel met zijn mond vol tanden stond.
P. GASUS
veer op de plaats waar de boot verwacht
werd, om bij de aankomst en met het lossen
der garnalen te helpen. Week zij nog niet
aangekomen te zijn.
Mot angstige voorgevoelens bleven de man
nen wachten. Na eenigen tijd zagen ze in de
ochtendschemering de boot ter hoogte van de
Zeestraat drijven.
Tot groote verslagenheid van de mannen
bleek het hun. dat er geen bemanning .neer
aan boord was.
Men kon slechts gissen wat er gebeurd
was. w~ant de boot bleek volkomen intact
te zijn. Het net en de stok lagen binnen
boord. De kuil met garnalen hing nog aan
den buitenkant.
Vermoed wordt, dat bij het binnenhalen
van het net één der mannen overboord is
geslagen en dat de ander hem is nage
sprongen om hem te redden. Zoo zijn ze
hoogstwaarschijnlijk samen omgekomen.
De boot is voor den Strandweg op het
droge gebracht.
Van de bemanning heeft men nog niets
gevonden. Beide mannen waren gehuwd. Loos
laat een vrouw met vier jonge kinderen
achter. Visser was nog slechts één jaar ge
trouwd.
Geheel Zandvoort is natuurlijk diep onder
den indruk van het gebeurde.
Geregeld wordt zoowel in de Noord als in
de Zuid het strand afgezocht.
En ook de Reddingsbrigade staat gereed.
Wederom heeft de zee gegevenmaar ook
wederom heeft de zee genomen.
Hedenmiddag half twee waren de lijken
der twee slachtoffers nog steeds niet ge
vonden.
De zeeliedenstakingThans ook in IJmuiden
geëindigd.
(le blad. le pag.)
Weer een droevig ongeluk te Zandvoort. Tioee
garnalenvisschers verdronken.
(le blad, le pag.)
De veeriigurige werkweek. Een voorbe
reidende internationale arbeidsconfcrcntie
wordt in Januari over dit vraagstuk ge
houden.
(2e blad. le pag.)
Het werkgeverscongres ir» Velsen. Rede van
burgemeester Rambonnet.
(4e blad, le pag.)
ARTIKELEN, ENZ.
R. P.: Arthur Henderson.
(le blad, le pag.)
LettingaFinancieele Kroniek. Hervatting
van de hausse-tendenz.
(le blad, 2e pag.)
De groote uitvindingen. Hoe Haarlem daar
van profiteerde.
(4e blad, le pag.)
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
«PIRITUS-
GASLAMPEN
Zuinig «n bovenal ti|k.
Spirlfuiverkooplontoof „Borflon op Zoom Doll»*
Zij, die zich met ingang van 1 October
per kwartaal abonneeren, ontvangen do
in September nog te verschijnen num
mers gratis.
DE ADMINISTRATIE.
HET NIEUWE PLAN TOT WERK
LOOSHEIDSBESTRIJDING
INSTEMMING.
Wij ontvingen verschillende bewijzen van
instemming mot het plan in ons vorig num
mer opgenomen. O.a. den volgenden brief
van een werkloos electro-monteur:
„Het nieuwe plan ter bestrijding der werk
loosheid In Haarlem's Dagblad gelezen heb
bende, breng ik hulde aan den ontwerper. Ik
hoop dat het plan er toe zal leiden, dat wij
hetzij direct hetzij Indirect uit het ellendiRo
bestaan van leegloopers verlost mogen wor
den".
HET VOORBEREIDEND
ONDERWIJS.
Bevoegde leerkrachten in de
eerste klassen.
VOOR 300— PER JAAR....
Zooals men weet heeft de gemeenteraad
van Haarlem besloten om. ter wille van de
bezuiniging, het onderwijs in de eerste klas
sen van de voorbereidende scholen op te dra
gen aan goedkoopere krachten. De vergoe
ding werd gesteld op f 300 per jaar
In den gemeenteraad word twijfel uitgespro
ken over de vraag of de gemeente voor die
lage bezoldiging goede krachten zou kunnen
verkrijgen.
Wij vernemen thans van welingelichte zij
de dat de gemeente er in geslaagd Ls voor dit
geld gediplomeerde krachten te krijgen. De
onderwijzeressen die tot nu toe tegen het ge
wone salaris les in de eerste klasse gaven,
hebben zich aangemeld voor dit lagere sala
ris. Er behoefden dus geen krachten aange
steld te worden uit de helpsters. Onder die
helpsters die tot heden f 30 vergoeding per
maand ontvingen, maar die nu geen salaris
meer krijgen waren ook verschillende meis
jes die reeds een diploma hebben.
Wij wenschen bij dit bericht de volgende
commentaar te maken:
Voor het onderwijs, voor de kinderen Ls het
een voordeel dat de gediplomeerde leerkrach
ten in de eerste klassen behouden zijn. Dat
onder den druk der omstandigheden d^ze leer
krachten in salaris verlaagd zijn want dat
ts dan toch het practische resultaat van
f 1500 tot f 300 betreuren wij evenwel ten
zeerste. Deze loop van zaken maakt slacht
offers in een mate. waarbij de andere salaris
verlagingen van dezen tijd niet in vergelij
king kunnen treden.
Afgezien van eventueele partij-politieke
overwegingen in deze zaak die evenals in
andere zaken geheel buiten onze beschou
wing blijven achten wij dit een fout, en
een onrechtvaardigheid.
R. P. 1
Twee garnalenvisschers verdronken.
