UIT HET BUITENLAND.
FINANCIEELE KRONIEK.
HAARLEM'S DAGBLAD VRIJDAG 30 SEPTEMBER 1932
TWEEDE BLAD.
Herriot spreekt in de Assemblée. „Frankrijk eiscnf
het Volkenbondspact". Pleidooi van Lord Cecil
voor ontwapening. Uiteenzetting van den Deen
Munch over het ontwapeningsontwerp in etappes.
De Britsche kabinetscrisis: Baldwin volgt Snowden op.
HET BELANGRIJKSTE NIEUWS.
In de plenaire zitting van de Volkenbonds
vergadering heeft de Fransche Minister
president Herriot Donderdag zijn aangekon
digde rede gehouden. De belangstelling was
zeer groot en de zaal toonde het beeld van
vroegere dagen. De perstribune en de diplo
matenloges waren tot de laatste plaats bezet.
Herriot zeide, dat Frankrijk bij de algemee-
ne discussies in de Assemblée opnieuw uiting
wilde geven aan zijn trouw aan den Volken
bond.
Het brandende middelpunt van het open
bare leven is op het oogenblik de Ontwape
ningsconferentie. Herriot sprak zijn bezorgd
heid er over uit hier niet alles te kunnen zeg
gen zonder de plichtmatige eerlijkheid en
openhartigheid geweld aan te doen. Thans
moet niet naar voren worden gebracht wat
scheidt, doch dat wat vereent. Elke mogend
heid heeft haar eigen moeilijkheden en het
zou veel beter en eerlijker zijn de doeleinden
die men nastreeft ter Ontwapeningsconfe
rentie duidelijk te noemen, dan geheimzin
nig te doen en voorbehouden te maken.
De gnootste moeilijkheid van de Ontwape
ningskwestie moet voorzichtig behandeld
worden, aangezien het lot van den Volken
bond er bij op het spel staat. Frankrijk heeft
echter den moed, al deze vraagstukken onder
het oog te zien om ze op te lossen. Het succes
der Ontwapeningsconferentie zou van door
slaggevende beteekenis voor de algemeene
rust zijn.
Ondanks de critiek en andersluidende op
vattingen is het werk der Ontwapenings
conferentie ongetwijfeld niet zonder resul
taat gebleven De Conferentie moet thans op
den bodem der werkelijkheid blijven. Een
nieuwe orde moet geschapen worden. Met
stemverheffing riep Herriot uit: „Frankrijk
wil het Volkenbondspact, niets dan het Vol-
kenbondspact, het volle Volkenbondspact,
Frankrijk eischt recht".
Verder besprak Herriot de beteekenis van
de plannen van Hoover. Hij prees het initia
tief van de Amerikaansche regeering en
sprak zijn vertrouwen in het slagen ervan
uit. Na de ontwapeningskwesties kwam hij
op de actueele economische kwesties. Ten
slotte verklaarde hij dat de Volkenbond twee
beslissende resultaten had bereikt: de onder
drukking van de geheime diplomatie en het
einde van de groote bondgenootschappen
van voor den oorlog.
Aan het slot verklaarde Herriot, dat alle
naties in den Volkenbond op voet van gelijk
heid behandeld moeten worden, De Volken
bond heeft weliswaar tot nog toe het 'geweld
niet volledig kunnen uitschakelen, doch
moet thans een machtsysteem scheppen,
opdat in de plaats van het geweld het recht
treedt.
Herriot's rede werd met applaus begroet.
Als vertegenwoordiger van Engeland voerde
in de Volkenbondsvergadering verder nog het
woord Lord Robert Cecil.
Lord Cecil verdedigde den Volkenbond te
gen alle aanvallen. Verwijten moeten niet tot
den Volkenbond maar tot de leden ervan ge
richt worden, Cecil noemde de Conferentie
van Lausanne de eerse stap naar 't wereld
herstel, en besprak vervolgens de Fransch-
Duitsche betrekkingen.
De gespannen verhouding tusschen Duitsch-
land en Frankrijk achtte hij ernstiger dan
alle andere conflicten. Overeenstemming tus
schen deze beide groote mogendheden zou de
thans heerschende onrust en bezorgdheid voor
een belangrijk deel doen verdwijnen. Hij was
niet voornemens, critiek op een der beide mo
gendheden te oefenen. Niemand zou er ech
ter aan twijfelen dat wanneer de politiek die
deze mogendheden voeren in volle overeen
stemming zou zijn met de door den Volken
bond aanvaarde grondslagen, automatisch
alle moeilijkheden en tegenstellingen zouden
verdwijnen. Alle mogendheden moesten
eischen, dat deze beide staten zich op de ba
sis van het Volkenbondspact stellen. De vrede
kan niet verzekerd worden zonder den beslis-
senden wil tot vrede. Lord Cecil deed een
beroep op de Fransche en de Duitsche regee
ring om in de toekomst hun politiek met het
Volkenbondsverdrag in overeenstemming te
brengen.
Vervolgens besprak hij de ontwapenings
kwestie. De regeeringen stonden thans voor
de belangrijke' beslissing of zij oorlog of vrede
wilden. In de geheele wereld stelde men thans
de vraag, of de regeeringen werkelijk willen
ontwapenen.. Juist de mogendheden met de
grootste bewapening ter zee en te land moe
ten een eerlijke ontwapening wenschen. Wan
neer de Ontwapeningsconferentie een misluk
king wordt, zal de wereld onvermijdelijk niet
slechts terugkeeren tot de toestanden van
voor den oorlog doch er zou een veel ernstiger
en gevaarlijker toestand ontstaan. Do regee
ringen zouden hierdoor openlijk toegeven, dat
zij geen vrede, maar oorlog willen.
Naar aanleiding van de geruchten, die de
laatste dagen de ronde deden over het zoo
genaamde Deensche plan tot oplossing van
bepaalde onderdeden der ontwapeningspro-
biemen. heeft de Deensche minister van Bui-
i enlandsche Zaken Munch de pers der acht
kleine staten te woord gestaan. (Deze sta
ten zijn: Zweden, Denemarken, Noorwegen,
Belgié, Nederland, Zwitserland, Spanje en
cechoslovakije). Munch verklaarde, aldus
lezen wij in de Tel. dat er inderdaad een ont
wapening in etappes, zooals ook tijdens de
besprekingen der voorbereidende ontwape
ningscommissie steeds de bedoeling is ge
weest. hetgeen de Duitschers op het oogenblik
blijkbaar vergeten zijn. Aldus zou geleidelijk
gelijkheid tusschen alle staten worden be
reikt, Dit plan is tevens gebaseerd op het
beginsel van president Hoovers plannen om
de bewapening met een bepaald percentage
te verminderen. Voorts bevat het juridische
veiligheidsbepalingen cn voorschriften om
trent de definieering van den aanvaller en
de door den Raad te nemen conservatoire
maatregelen.
Het plan is reeds in Juli ter loops door de
acht staten besproken. Tijdens de bijeen
komst van de Assemblée zullen opnieuw be
sprekingen plaats hebben tusschen de acht
staten en misschien ook tusschen andere.
Het ontwex-p beperkt zich niet tot Europa,
doch strekt zich ook tot andere werelddee-
len uit.
Ook moet Munch de idee hebben geopperd,
een luchtvloot uitsluitend voor enquête-doel
einden ter beschikking van den Volkenbond
te stellen. Deze vloot zou in geen geval voor
sancties bestemd zijn. Zooals bekend is er bij
de uitzending van de com missie -Lytton naar
Mandsjoerije reeds sprake van geweest de
geheele reis spoedshalve per vliegtuig te ver
richten, waarover o.a. onderhandeld werd
tusschen de K. L. M. en den Volkenbond.
Als opvolger van Lord Snowden ls benoemd
tot Lord Privy Seal Stanley Baldwin, de
tegenwoordige Lord-Zegelbewaarder. Baldwin
zal beide functies combineeren, doch hij zal
voor zijn nieuwe ambt geen salaris ontvan
gen.
Voorts werden nog benoemd tot financieel
secretaris van de schatkist mr Hore Beliha,
nationaal-liberaal, die tot op heden de
functie van onderstaatssecretaris van de
Board of Trade bekleedde; tot parlementair
onderstaatssecretaris van de Board of Trade
dr. E. L. Burgin, nationaal-liberaal; tot par
lementair onderstaatssecretaris van Kolo
niën de Earl of Plymouth, conservatief, die
in het laatste conservatieve cabinet
onderstaatssecretaris voor de Domi
nions was; tot parlementair onder
staatssecretaris voor het Transportwezen
kolonel Morley Headlam, conservatief, vroe
ger onderstaatssecretaris van de Admirali
teit; tot parlementair onderstaatssecretaris
voor India mr. R. A. Butler, conservatief.
Laastgenoemde, de zoon van Sir Montague
Butler is pas 30 jaar oud.
Genève.
Hederi seen plenaire
V olkenbondsüersaderins.
De tegen heden Vrijdag vastgestelde zit
ting van de Volkenbondsassemblee, waarin
de algemeene beschouwingen zouden wor
den voortgezet, is afgelast, aangezien behal
ve de vertegenwoordiger van een Zuid-
Amerikaanschen staat niemand het woord
heeft gevraagd.
Deitschlaod.
Aantal slachtoffers van
politieke twisten aanzienlijk
sedaald.
In de periode van 1 Januari tot 23 Septem
ber 1932 werden, zooals officieel wordt mede
gedeeld, bij politieke twisten en vechtpartijen
in Pruisen 155 personen gedood. In de
maand Juni vielen 19, in Juli 86 slachtoffers.
Door verscherpt politieoptreden en verhoog
de rechterlijke straffen daalde het aantal in
de maand Augustus aanzienlijk. In de maand
September blijkt er een politieke rust te
heerschen zooals in langen tijd niet meer is
voorgekomen. De ontaarding van den poll-
tieken strijd aldus nog steeds de officieele
mededeeling vooral in Juli, waarin alleen
van 1 tot 20 Juli, den dag waarop de Rijks
commissaris werd benoemd, 63 dooden vielen,
maakte het noodig dat met alle middelen
werd ingegrepen. Van 21 tot 30 Juli daalde
het aantal slachtoffers van 38 in de vooraf
gaande tien dagen tot 23. Op den dag van de
in werking treding van de doodstraf-verorde
ning daalde het nog verder om tenslotte
tegen het einde van Augustus en in de
maand September het nulpunt te naderen.
Het werkloozencijfer voor
Pruisen.
In den staat Pruisen waren, volgens offi
cieele mededeelingen. per 31 Augustus
1.662 575 werkloozen die steun ontvingen,
tegenover 1.612.801 per uit. Juli. In de maand
Augustus is het aantal werkloozen dus met
49.774 toegenomen, d.i. 3,1%.
Litauen,
Ex-premier Woldemaras
vrijgesproken.
In het proces tegen den vroegeren Litau-
schen premier, prof. Woldemaras. heeft het
opperste gerechtshof Donderdagmiddag, na
een behandeling, welke drie dagen duurde,
vonnis gewezen. Verdachte werd vrijgespro
ken. Het- proces is, naar gebleken is, aan
hangig gemaakt door politieke tegenstanders
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
a 60 ets. per regel.
STOFZUIGERHUIS MAERTENS
Barteljorisstraat 16 - Telefoon 10756
VAMPYR STOFZUIGERS f 98.-
van Woldemaras die hem er van beschuldig
den staatsgelden tot een bedrag van 53.000
Deensche kronen te hebben verduisterd.
Hongarije.
Von Gömbös kabinets
formateur.
Rijksbestuurder admiraal Horthy heeft
gisteravond volgens een RevTcrib«richt ut.
Boedapest den Hongaarschen minister
voor landsverdediging Julius von Gömbös
met de formatie van het kabivm. belast.
Brazilië.
Weer rust in Sao Paulo?
De regeering deeL volgens Reuter mede.
dat de rebellen in Sao Paulo gevrgadd heb
ben om stopzetting der vijandelijkheden. Dit
verzoek is door de opstandelingen gedaan, om
vredesvoorstellen aan de regeering te over
handigen.
De orkaanramp op Portorico.
194 dooden, 1857 gewonden.
75000 personen dakloos.
De effectenhandel minder le
vendig. Het Duitsche nationa
lisme in economie cn financiën.
Renteverlaging van hypothe
ken. Cultuurwaarden in afwach
ting van betere producten prijzen.
Maatregelen tot steun van de
scheepvaart. Nieuwe Indische
leening.
De effectenzaken zijn deze week op de
voornaamste beurzen iviet van zoo grooten
omvang geweest als eenlge weken geleden.
Nieuwe haussebewegingen, door New-York
ingezet, worden telkens door omvangrijke
winstnemingen onderbroken, zoodat per
saldo het koerspeil zich niet belangrijk wij
zigt. De aanwijzingen voor het economisch
herstel zijn daartoe niet positief genoeg
We! werken de ijzer- en staalfabrieken in
de V. S. met een grootere capaciteit en le
vert ook de automobielnijverheid meer wa
gens af. hier staan indices van tegenover-
gestelden aard tegenover. In tusschen wint
de hoop het toch langzamerhand van de
vrees en niet slechts in de Vereenigde Sta
ten, ook in Europa blijven de beurzen door
gaans aan den vasten kant. Temeer is dit
van beteekenis, omdat de prijsstijging op de
goederenmarkt tot staan is gekomen.
Nu de tweede haixl haar voorraden
heeft aangevuld en het verbruik nog
niet sterk toeneemt misschien ook in het
geheel nog niet toeneemt laat men ce
producenten weer met hun product zitten.
Uit alles blijkt wel dat de crisis maar niet
zoo met enkele voorschriften van Hoover
of van de Duitsche regeering is verdwenen.
Vooral het vraagstuk van de werkloosheid
blijft in de V. S. brandende. Dc Spoorwe
gen hebben al weer een nieuwe loonsverla
ging in uitzicht gesteld, waarover nog wel
het een en ander te doen> zal zijn.
rceders in October a.s. een internationale:
conferentie worden gehouden. Ten onzent ls
thans do Mpij tot behartiging van de natio
nale scheepvaartbelangen" opgericht door
den Staat en de Kon. Holl. Lloyd, die door
de crisis wel de meeste averij heeft opge-
loopen.
In dc af deeling der industriecle aandeelen
heerscht. niet slechts te Berlijn, waar men
onder don invloed staat van dc berichten
over het tewerkstellen van nieuw personeel
bij verschillende bedrijven, maar ook op dc
Amsterdamsche beurs een betere sfemmlng.
Op de Beleggingsmarkt blijft do vraag
aanhouden, waarvan thans dc gemeenten
zooveel mogelijk trachten te profiteeren. Tot
dusver loopt het met dc emissies naar
wenseh. Dc Indische regcerlng heeft thans
ook besloten een nieuwe 5 pCt. icening uit
te geven a 97 1 2 pCt. tot een bedrag van
f 106 millloen, in verband waarmede dc oude
obligaties deze week wat zijn gedaald. Met
name de 6 pCt. dollarlcening en de 5 1 2 pCt.
dito hadden van ecnige aanbod te lijden.
Blijft de geldmarkt ruim en het vertrouwen
aanhouden, dan is voor de 6 pCt. en 51 2
pCt. dollarleeningen allicht eerlang een con
versie te wachten. De oude 5 pCt. gulden-
leeningen van Nederl. Indfë noteeren dicht bij
den parikoers, zoodat voor dc nieuwe Indi
sche leening a 97 1 2 pCt, een redelijk succes
mag worden tegemoet gezien.
Wie had dit eenige maanden geleden kun-
denken!
Geld op prolongatie 1 pCt.
LETTINGA.
HET CONTINGENT BOTER IN
FRANKRIJK.
GEDEELTELIJKE OPHEFFING OP
1 OCTOBER.
De minister van handel heeft, volgens een
Havasbericht uit Parijs een communiqué ge
publiceerd, waarin hij o.a. zegt. dat het jong
ste decreet, hetwelk de douanerechten op bo
ter verhoogt, ongerechtvaardigde commenta
ren heeft uitgelokt. De verhooging dor rede
nen brengt inderdaad de gedeeltelijke ver
dwijning der contlngenteering met zich. Met
ingang van 1 October zal vcrsche en gezoute
buitenlandse he boter vrij in Frankrijk kun
nen binnenkomen, terwijl door de contlngen-
teering de grens gedurende de geheele laat
ste drie maanden gesloten bleef.
HET LICHTEN VAN DE DUIKBOOT M IT
MISLUKT
LONDEN. 29 Sept. (V.D.) De Woensdag
aangevangen poging de onderzeeboot M II
definitief te lichten is mislukt. Toon Don
derdagmorgen een krachtige wind kwam
opzetten, werden de bergingswerkzaamhe
den gestaakt. De M TI zonk wederom en
ligt thans opnieuw op den bodem der zee. De
bergingsvaartuigen zijn naar dc kust terug
gekeerd. Hot. staat nog niet. vast wanneer
de bergingswerkzaamheden zullen worden
hervat.
VON GRONAU TE BATAVIA VOOR DE
DUITSCHE ZENDERS?
MANILA. 29 Sept. (V.D.) Von Gronau ver
wacht Vrijdag gunstige weersomstandighe
den voor het verdere deel van zijn reis. De
hooge temperatuur bereidt de Dornier Wal
bij den start; wel is weer eenige moeilijkhe
den, doch deze zijn voor hem wel tc over
winnen.
De Duitsche radiozenders zullen trachten
von Gronau direct na zijn aankomst te Bata
vla voor de microfoon te krijgen. Dit gesprek
zou dan door alle Duitsche zenders worden
verspreid.
BERLIJN. 29 Sept. (V.D.) Wolfgang von
Gronau die. zooals gemeld, met de .Groen
land Wal" Dinsdag te Manila is aangekomen,
heeft besloten een dag langer te Manila te
verblijven dan zijn oorspronkelijk voorno
men was. Von Gronau is tot eere-burger van
Manila benoemd. Waarschijnlijk zal Von
Gronau Vrijdagmorgen zijn reis voort zetten
naar Zomboanga en vandaar naar Tarakan
op Oost-Bornco.
AGENDA
Heden:
VRIJDAG 30 SEPTEMBER
Gem. Concertzaal: Achtste Haarlemsche
Kruideniersbeurs. 1.30—5.30 en 7.3011 uur.
La Galté, Raaks 13. Cabaret, dancing
812 uur.
Luxor Sound Theater: „Tropenkolder" en
«Itgebreid voorprogramma. 8.15 uur.
Cinema Palace: ,.De Gravin van Monte
Chrlsto". Op het tooneel: Lola en Clay, Ta
lent and Comedy. 7 en 9.15 uur.
Rembrandt Theater: „Ein Lied, ein Kuss,
eln Madel" geprolongeerd. Op het tooneel:
Andy en Caroll, Dancing Fools. 7 cn 9.15 uur.
Kunstzaal Reeker. Wagenweg 102. Tentoon-
stelling van werken van Haarlemsche beel
dende kunstenaars. 107.30 uur.
Tcyler's Museum, Spaarne 16. Geopend op
werkdagen van ]l3 uur, behalve 's Maan
dags, toegang vrij.
ZATERDAG 1 OCTOBER
Stadsschouwburg, Wllsonsplcin: Opvoe
ring van „Jcan dc la Lune" door de N.V. Het
Schouwtooneel. 8 uur.
Schouwburg Jansweg: Opvoering van
,.Het verleden eener Vrouw". 8.15 uur.
Gebouw Haarl. Kegelbond. Tempelicrsstr.:
Buitengewone feestavond Herstellingsoord-
Vcrecniging 1835—1905. 8 uur.
Gebouw Protestantenbond: Lezing met
lichtbeelden Dierendag 1932 door Paul Eip-
per. 8 uur.
Bioscoopvoorstellingen 's middags en des
avonds.
La Gaité, Raaks 13, Cabaret, dancing
812 uur.
Kunstzaal Reeker, Wagenweg 102. Tentoon
stelling van werken van Haarlemsche beel
dende kunstenaars. 107.30 uur.
APOTHEKEN (AVOND- EN NACHTDIENST)
Firma Grijseels en Van Hees, Lange Voor
straat 14. Tel. 11000.
L. Schoor], Frans Halsplcin 1. Tel. 11130
Bosch en Vaart-Apotheek, Bosch en Vaart
straat 26. Tel. 13290.
Het Amerikaansche Roode Kruis heeft
naar United Press aan de Tel. meldt
bericht ontvangen, dat als gevolg van den
storm, die Portorico heeft geteisterd, 75 000
personen dakloos zijn. Voor zoover bekend
bedraagt het aantal dooden 194 en dat der
gewonden 1857.
De aardbevingscafasfrofe in
Griekenland.
Totnutoe 328 dooden en meer dan
duizend gewonden.
Assistentie van Engelsche
oorlogsschepen.
LONDEN, 29 Sept. (V.D.) Volgens uit
Athene ontvangen berichten zijn Woensdag
avond en Donderdagmorgen on het eiland
Chalcidge opnieuw aardschokken waarge
nomen. Te Chalcidice zijn eenige openbare
gebouwen vernield. De bewoners zijn uit hun
huizen gevlucht en hebben den nacht in de
open lucht doorgebracht. Ook te Asvesto-
cKÖri en andere dorpen in de omgeving van
Saloniki werd ernstige schade aangericht.
Er is een scheur ontstaan van 3 K.M.
lengte en 20 M. breedte.
Volgens de laatste mededeelingen bedraagt
het aantal dooden 328, terwijl meer dan 1000
personen gewond zijn.
Engelsche oorlogsschepen verleenen assis
tentie. De matrozen hebben direct de ber
gingswerkzaamheden aangevangen.
Weer een ramp met een
onderzeeboot?
Russische onderzeeër zou na botsing
zijn vergaan.
35 slachtoffers?
STOCKHOLM, 29 Sept. (V.D.) Volgens
„Allehanda" is, naar eerst thans wordt ver
nomen, de vorige week Woensdagavond een
Russische onderzeeboot in de Finsche Golf
door de Deensche stoomboot „Robert Maersk"
geramd, waarbij de duikboot met zijn geheele
bemanning, bestaande uit 35 koppen, zou
zijn vergaan. De stoomboot sloeg bij de bot
sing lek, zoodat naar Leningrad moest wor
den teruggevaren. Volgens de mededeelin
gen van „Allehanda", welke afkomstig zijn
van het Deensche consulaat-generaal is het
aan geen twijfel onderhevig of de Russische
onderzeeër is met man en muis vergaan.
In de omgeving van Leningrad hebben de
vorige week groote vlootmanoeuvres plaats
gehad. Van Russische zijde wordt de ramp
geheim gehouden, zooals ook bij twee vorige
gelegenheden het geval is geweest.
VON PAPEN ZAL 16 OCTOBER A.S. EEN
REDEVOERING HOUDEN
BERLIJN, 29 Sept. (V.D.) De Rijkskanse
lier von Papen zal den 16 October a.s. te Pa-
derborn op een congres der werkgeversorga
nisatie een redevoering houden.
GEEN GODSVREDE BIJ DE VERKIEZINGEN
IN DÜ1TSCIILAND
BERLIJN, 29 Sept. (V.D.) Naar van be
voegde zijde wordt vernomen, zijn de berich
ten. volgens dewelke de Rijksregeering de
wederinvoering van een z.g. Godsvrede zou
willen afkondigen, met een volkomen verbod
van vergaderingen, onjuist.
CHINEES THE ONTVOERDERS WEIGEREN
HET AANBOD VAN WANG
NJOETSJWANG. 29 Sopt. (Reuter.) Zoo
als bekend, had generaal Wang Tjen-tsjocng
den bandieten, die mrs. Pawley en Charles
Corkran hebben ontvoerd, immuniteit en
opneming in zijn leger aangeboden. De ban
dieten hebben thans geantwoord, dat zii dit
aanbod niet willen aanvaarden.
De jongste ontwikkeling der politieke ver
houdingen heeft uiteraard op de beurzen
geen bemoedigenden indruk gemaakt. De
tegenstellingen zijn. de laatste weken meer
zichtbaar geworden. Duitschland's streven
naar versterking van het nationaal bewust
zijn, zijn zelfbewuste houding tegenover
Frankrijk, zijn talrijke maatregelen tot her
stel van het economisch leven, waarbij de
belangen van het buitenland steeds meer in
het gedrang komen, dit alles komt den
idealisten der na-oorlogsche jaren niet in
het gevlei. De zware lasten, welke men de
Duitsche bevolking heeft- opgelegd, begin
nen zich te wreken, en dat men thans in
Duitschland in het zoeken naar middelen
om zich van die lasten te ontdoen, te ver
gaat, is wel niet vergeeflijk, maar wel be
grijpelijk. Vooral nu allengs het dictator
schap van Von Papen en Von Schleicher
absoluut begint te worden en heel het leven
door noodverordeningen wordt beheerscht.
Thans is voor een tijd van twee jaren de
hypotheekrente, welke de landbouw moet
opbrengen, met 2 pet. verlaagd. Deze ver
laging geldt zoowel voor particuliere schul
den als die aan de hypotneekbanken, welke
derhalve in hun bedrijf ernstig worden ge
troffen. Er is echter reeds op gewezen, dat
de meeste Duitsche hypotheekbanken
slechts een klein percentage van hun uitge
leende gelden in hypotheken op landerijen
hebben belegd, zoodat zij het hun door de
regeering opgelegde noodoffer wel zullen
kunnen dragen. Men verkeert echter nog
ietwat in het onzekere, of de regeering
ook nog niet een verlaging der pandbrie
ven-rente zal voorschrijven. Wanneer men
eenmaal het recht voor den nooo heeft doen
wijken staat do deur voor allerlei willekeur
open en treedt feitelijk een toestand van
rechteloosheid in. Dusver wordt nog verze
kerd dat men de hypotheekbanken welke
meer dan 10 pet, hunner vorderingen op
landerijen hebben uitstaan, zal tegemoetko
men. Ook zal. naar verluidt, de rentever
laging niet gelden voor hypotheken, welke
als dekking voor buitenlandsche leentngen
dienen. Maar dit zou voor de hypotheekge
ve rs de boeren toch een meten met
twee maten zijn. Vermoedelijk zal ook In deze
gevallen de regeering de hypotheekbanken
tegemoet komen. Deze tegemoetkoming
zal, zoo heet het verder. niet in geld
geschieden, maar in schatkistpapier, of door
de overneming van pandbrieven. Alsof dit 'n
groot verschil maakt. Dr. Luther, de presi
dent, der Duitsche Rijksbank heeft nog de
zer dagen verzekerd, dat er voor de Duitsche
valuta geen gevaar is, Formeel zal dit wel
juist, zijn, nu" het geldverkeer met Duitsch
land practisch is uitgesloten. Men zou kun
nen zegeen, dat de Inflatie van het Duitsche
ruilmiddel niet zichtbaar is. Want de wer
kelijkheid is. dat allen die vorderingen op
Duitschland hebben, daarvan in den een of
anderen vorm een deel moeten prijs geven
cn op die wijze worden aan het buitenland
groote verliezen berokkend. Voorts zal nog
moeten worden afgewacht, of de Duitsche re
geering met haar noodverordeningen en haar
autarkische maatregelen, waardoor ook de
Nederlandsche export opnieuw wordt belaagd
tot. het gewenschte doel leiden. In elk geval
beteekenen ze een verdere vermindering van
Duitschland's buitenlandschen handel. <iie
de laatste maanden toch reeds zulke ongun
stige cijfers vertoont.
Op de Amsterdamsche Beurs heeft dc
aandeelenmarkt een zeer kalm verloop
gehad. Cultuurwaarden verkeeren in afwach
ting van betere prijzen voor de Indische
producten, die nog maar niet willen
komen. Het blijkt dat de voorraden nog
altijd aan een belangrijke prljsverhooging
in den weg staan. Op de tabaksmarkt hebben
dc najaarsinschrijvingen een teleurstelling
opgeleverd, terwijl de weerberichten, met
name voor de Senebah ongunstig luiden.
Ook ten aanzien van den suikervoor raad
heeft men volgens Dr. Prinsen Geerlings,
misgerekend. Men had verwacht dat de
wereldvoorraad met 1.725.000 ton zou dalen,
terwijl de teruggang in werkelijkheid niet
meer dan 642.000 ton groot ls. Doordien de
productie nog steeds wordt ingekrompen zal
men echter na verloop van tijd het nieuwe
evenwichtspunt bereiken, maar vooreerst
schijnen de kansen op een prijsherstel van
suiker dus nog niet zoo groot.
Voor Scheepvaartaandeelen wordt de ten
dentie iets beter, nu ten behoeve van de
scheepvaart in de meeste landen steun
maatregelen door de regcerlng worden ge
troffen. Geleidelijk zal een deel van de op
gelegde vloot worden gesloopt, ten deele
met gelden uit de overheidskas, terwijl ook
internationaal pogingen worden gedaan om
de moordende concurrentie wat te temperen.
Daartoe zal. op initiatief van Engelsche
