ZAT REISBRIEVEN UIT RUSLAND. Over den Atlantischen Oceaan. BIJVOEGSEL VAN HAARLEM'S DAGBLAD Van alles en nog waf. VIERDE BLAD ZATERDAG 1 OCTOBER 1932 JALTA (KRIM). Cypressen in de Krivi bij Jalta. Wie aan Rusland denkt, stelt zich de on metelijke vlakten voor met graan of de uit gestrekte wouden van het Noorden. Maar er is ook een bergachtig Rusland met een blauwe zee, zooals in de Rivièra: de Krkn, waarvan Jalta wel de voornaamste plaats is. Sebastopol, de oorlogshaven, is dan met Toulon te vergelijken, maar het klimaat van Sebastopol is veel kouder dan dat van Jalta. Toch zijn Nizza en Mentone nog heel wat milder dan Jalta, want citroenen ontbreken nog in de Russische Rivièra en van de pal men zijn hier alleen de allersterkste soorten, zooals Chamaerops excelsa. De meest kenmerkende zuidelijke boom. dien ik ook in de Rivièra nergens zooveel zag als hier, is wel de Cypres. Prachtig komt deze overal uit, de kerkjes, burchten, buitens, ze zijn alle schitterend verfraaid door de kaarsrechte altijdgroene coniferen. Jalta maakt denzelfden indruk als Mento ne, een ruime halfronde baai met een boule vard er langs. Verder is het ruim tegen de bergen opgebouwd. Wie een weg volgt naar boven zal schilderachtige tooneeltjes bele ven: een oud vrouwtje met eenvoudig Ta- taarsch spinnewiel; het woord is feitelijk te weidsch, want het is een klos met een dwars- latje, dat handig een tik krijgt en in draaien de beweging gehouden wordt. Wagentjes ge trokken door kleine sterke paarden, trekken hun vrachtje naar boven, en boven dat alles brandt, hoewel het einde Augustus is, een zonnetje, dat momentopnemingen met zeer kleine lensopening toelaat en de tempera tuur in de schaduw tot 90 graden Fahren heit opvoert. De Russen hier weten er wel raad op; de helft van de mannelijke bevol king heeft ontbloot bovenlijf, bruin als Rus sische thee, de vrouwen dragen de nationale dracht, de serafaan, maar sinds de revolutie zonder de onderblouse, zoodat schouders en armen „zonnen" kunnen. En wie op de zwem- en zonnebadinrichting komt (door de reactie van de aller laatste jaren gescheiden voor mannen en vrouwen) bemerkt dat de meeste Russen als ze al zwembroeken hebben, deze alleen als ondergoed dragen en bij het zwemmen en zonnebaden uittrekken. Niemand neemt er notitie van. Maar wie op de manier mondain leven, muziek en dans verwacht, komt bedrogen uit. Wie zou dit moeten doen? Particulier initiatief is er niet en de overheid bevordert liever lichame lijke opvoeding en ontwikkeling. En wie in Hotel Leningrad gasten ziet, ge kleed naar de laatste mode, de lippen ge verfd, vergete niet dat dit laatste een zeer algemeene gewoonte is buiten Nederland, Engeland en Duitschland en er hier geen verdere beteekenis aan gehecht moet wor den. Var. Jalta uit kunnen tochten gemaakt worden naar alle kanten, naar Livadia, het vroegere paleis van den Tsaar, nu rusthuis voor arbeiders uit landbouwbedrijven, naar Gursuf, een typisch Tataarsch dorp met Moskee, naar Artek, naar het kamp van de Pioniers, de Russische Roode Valleen, naar Nikita, den prachtigen botanischen tuin en wie van bergtochten houdt kan zijn hart ophalen aan de Ain Petri (1500 M.). Wie echter zonder kennis van de taal zoo maar zonder meer op stap denkt te gaan, zal menigen tegenvaller boeken. Zelf was ik een dag of 4 tourist af en dus niet onder de hoede van de Intourist en stapte naar de bus-halte, waar volgens de dienstregeling op een bepaald uur een bus zou vertrekken naar den Botanischen tuin te Nikita, hier Nikitski Zsad genoemd. Ik weet niet wiens verbazing grooter was, die van mij dat de bus niet. of van die van het personeel van het bus-bureau, dat ik meende dat de bus wel zou gaan. Er waren 's avonds altijd zoo weinig passagiers, dat men deze alleen liet loopen tot er een aantal van be teekenis was. Op mijn vraag of er geen vrachtauto's liepen naar Nikita. antwoordde men mij dat dat zeker het geval was. Ik had mij maar op den weg te posteeren ,.stop. Nikita?" te roepen en ik zou wel in Nikita komen. Vele auto's passeerden, meest to vol met arbeiders, één wagen stond aan den weg in de goede richting, maar men beduidde mij dat de auto defect was en de chauffeur naar beneden, de stad in, om hulp te halen voor de reparatie. Eindelijk was er een auto. die stopte. Ik kon in de bak gaan zitten met mijn rug t-eeen kisten met vruchten van de Kornoelje, een hier zeer populaire eterij. maar wat zuur. Ik ben er gekomen. Betaling werd afgewe zen met de karakteristieke handbeweging, die op de Velserpont precies gelijk is als aan de Zwarte Zee. Wie meent zijn tochten nog verder uit te kunnen strekken, weet nu dat hij geen schit terende tram vindt, zooals bij Mentone de bergen in, om terug te kunnen loopen, wel een welwillende bevolking, die echter lang niet altijd Russisch verstaat maar Tataarsch een Turksch dialect. Een goede kaart bestaat niet, wordt om strategische redenen niet gepubliceerd, de warmte overdag is ontzettend, drinkwater onbetrouwbaar (dysenterie! ik had het drie dagen, maar bleef gelukkig op de been) en het brood dat men krijgt of buiten de hotels om koopen kan is soms naar Hollandsche maatstaf oneetbaar. Zoo geschiedae het dat ik noch een berg- toer maakte, noch het prachtige natuurmo nument Kosmodemiansk, 20 K.M. van Alup- ka kon bezoeken. Bij 't laatste speelde trou wens tijdsgebrek de hoofdrol. )Er leven daar verwilderde geiten, die niet geschoten mogen worden, zoodat ze vrijwel uit de hand eten. Het is zeer goed mogelijk daarheen te gaan en de Intourist kan dit best verzorgen wan neer men aan de organisatorische talenten van de Russen niet al te hooge eischen stelt en wanneer er een 10-tal personen tegelijk gaan. Dan loopt er een extra auto snel heen en terug, dan bevredigt de Russische staat ook werkelijk zeer billijk de weetgierigheid van de buitenlanders. Maar als men alleen met een dergelijk verzoek komt. dan is 30 dollar niets te veel om voor een autorit van lv.O a 150 K.M. te vragen. Intusschen heb ik ontzetten genoten van mijn verblijf in en bij Jalta. Om"van zon en zee nog maar niet te praten. Het verblijf van 4 dagen in den Botani schen tuin te Nikita, waar men mij ge vraagd had enkele dagen te komen werken was tot nu toe wel het alleraardigste van mijn heele reis. Deze tuin was tegelijk we tenschappelijk instituut, maar op de praktijk geörienteerd. Er waren laboratoria voor plan- ten-chemie, verder werd er veel gedaan aan veredeling van tabak, druiven, perziken, ter wijl men variëteiten gekweekt heeft van een soort Ocymum waaruit kamfer gewonnen wordt. Ook zijn er soorten, waar de Latijnsche naam geheim van is. Men ls bezig met het zoeken van planten die rubber bevatten want tot nu toe moeten autobanden inge voerd worden en dit kost Rusland weer graan, boter of wat ook. Men merkt wel dat men niet stil zit m Rusland, alle mogelijkheden worden onder zocht, het kost veel tijd, chemicaliën moeten nog ten deele uit het buitenland komen, maar ieder weet. als eenmaal Rusland tech nisch en industrieel goed georganiseerd is. De Proletarische Reisvereeniging op jnarsch door Jalta. dan zijn de hulpbronnen van dit groote, dun bevolkt land, dat 36 millioen menschen be vat en 1/6 van de aarde bedekt, groot- genoeg om allen een kleine luxe en een zeker levensbestaan te geven. In Nikita was bovendien een bibliotheek, een collectie boomen en heesters, een col lectie krimpianten, een herbarium. Het, verblijf in Nikita gaf mij ook een blik in het leven in Rusland. De Nikitatuin is een „Sovchos" een staatskweekerij. Ieder die er werkt mag in de de coöperatieve keuken eten. Zelf heb ik er ook gegeten en als men thuis kan aanvullen met een ei, vruchten en be hoorlijk brood, zooals de bestgesalarieerden deden, was dit zoo voldoende. Velen hebben kippen, een tuin, terwijl soms in de vrije winkels goede broodjes en boter, hoewel duur, te krijgen zijn. Als in een gezin de één wat meer en de ander wat. minder eet, kan dit. door elkaar goed overeenkomen met de levensmiddelenbons. De meeste welvaart vond ik nog in een ge zin waar de man chef was van de afdeeling ooftteeltonderzoek. Hij was vroeger in Mos kou chauffeur geweest, had enkele jaren ge studeerd en was nu bezig met veredelings- werk Zijn vrouw was typiste op de biblio theek, ze hadden een jongen van 6 jaar en een oude moeder, die Staatspensioen kreeg als ieder die vroeger gewerkt heeft, deed de huis houding. Wanneer men echter de woning van zoo'n welvarend gezin vergelijkt met een woning van een werkman met vast werk. een con ducteur van de tram, of wat ook, bij ons, ziet men, dat de gezelligheid van een Holland sche woning geheel ontbreekt, om van com fort nog maar niet te spreken. Gas en goed drinkwater ontbreken, er komt weinig licht binnen en gordijnen, behang of wat ook is niet te zien. Nu is men een groot deel van de vrije uren buitenshuis, ten eerste zijn er cursussen in talen, lezingen op allerlei gebied, waaraan de deelneming, hoewel theoretisch vrijwillig, ge zien de algemeene opinie over wegblijven, practisch een verplichting is De kinderen spelen altijd buiten en ont spanning geven weer de vroolijker avonden, die gemeenschappelijk georganiseerd wor den. Dat de gezelligheid er veel minder ls spreekt vanzelf, vooral als de vrije uren tus- schen 11 en 2 van man en vrouw niet gelijk vallen. Men meene echter niet dat de huwelijks band er losser om is. Juist omdat man en vrouw ieder werken voor hetzelfde doel. vult dat. weer aan, wat het gezin aan gezelligheid te kort komt. Men vergete ook niet dat ern stige financieele narigheden als werkloosheid in dergelijke Russische gezinnen niet. bestaat. Wel zijn er paupers maar dit zijn voor ar beid absoluut ongeschikten en hun aantal wordt van jaar tot jaar kleiner. Ik bezocht ook een Pionier-kamp bij Artek, een barakkenkamp met een ruimte voor kampvuur, een sportterrein, een- tennisbaan, alles prachtig in orde. Iedere jongen of meisje kan Pionier zijn in Rusland, het kost niets en ook het verblijf in het kamp is gratis. Er waren deelnemers uit Mongolië en het hooge Noorden, iedere maand komt er een andere troep van pl.m. 600 stuks. Allne zagen er hier patent uit-, zoo wel lichamelijk als wat de kleeding betreft. Later in Kiev woonde ik de Pionier-demon stratie bij. waar de meeste kinderen een be slist ondervoeden indruk maakten. Het is na tuurlijk niet om een verwijt te maken maar wie de Russische Jeugd beoordeelt alleen naar het kamp te Artek, krijgt een te gun- stigen indruk. Bovendien waren er in Artek veel Duitschers uit de Wolga-republiek. Het zijn wel Russische staatsburgers, maar hun taal is een Duitsch dialect met wat- Russische woorden er in en ze hebben het typisch Duitsche zelfbewuste, dat de Rus nog mist. Een tweede sociale instelling van groote beteekenis zijn de huizen van de Obtsjestwo Proletarski Tourismo i Excursii. kortweg ge noemd de Ob-Tee. Dit is feitelijk hetzelfde als de Natuurvrienden of Arbeiders-reisver- eeniging, die in Rusland zooveel gebouwen toegewezen krijgt als ze noodig heeft en een goedkoop reizen door de geheele Unie moge lijk maakt-. Ik woonde enkele avonden bij. want 's avonds wordt er een programma afgewerkt, muziek, propaganda, een lezing en ik meen dat met deze organisatie wel iets zeer nut tigs gesticht is. Livadia noemde ik al. Ieder uit een bedrijf in Rusland slaat onder geneeskundige con trole. Wie praetuberculoos is of rust noodig heeft, gaat- naar één van de vele rusthuizen, bij voorkeur in het zuiden en krijgt een maand goede voeding, zon en ontspanning om gesterkt weer aan het werk te kunnen gaan. We bezochten een Kolchos, een collectieve boerderij, waar druiven en tabak geteeld worden. Zoo'n Kolchos wordt bestuurd door ccn president met bestuursleden. In dit geval was het oen Tataar, een bescheiden man met intelligent-en kop. die ons van alles ver telde. Het Kolchos maakt reeds winst maar men moet in het oog houden dat de loonen bepaald worden in overeenstemming met. de winst. De regeering heeft crediet- gegeven bij de oprichting, wat echter al lang terugbe taald is. Als belasting wordt- betaald 35".'. van de winst. De boeren die zich niet. aan sluiten betalen 45"/, belasting, krijgen geen crediet van de Staat, komen niet. het- eerste aan de beurt bij distributie van veevoer, krij gen niet het beste land. De aangeslotenen be houden bovendien een tuin met- groenten en kippen en kunnen voor de aanschaffing van een koe of dergelijke aankloppen bij het Kolchos. Het gevolg van een en ander is dat de mees ten zich aansluiten. De eigen boer, de koelak heeft geen burgerrecht. Als de oogst van dc Kolchos dreigt te laat. binnen te komen: wol. men vraagt- in een Sovchos of bij de Ob Toe om enkele avonden te helpen en zonder be taling komen eenige tientallen rappe handen uit de buurt helpen. Ook de pioniers helpen op deze wijze, ze verzorgen hij langer verblijf, ontwikkelings avonden o.d. op het Kolchos. in het kort: de Soviets zijn er in geslaagd voor een groot, deel één van de grootste tegenstellingen op te heffen, die in Duitschland en Nederland nogal sterk aan den dag treden, de tegen stelling tussehen stad en land. Waar doet men het ze na? C. SIPKES. BESTEL HET WEER. De Russen hebben besloten hun eigen weer te maken. Zij zijn daarover zelfs zoo optimis tisch gestemd, dat zij. om te beginnen in Moskou, een „Instituut voor Kunstmatigen Regen" hebben ingesteld. Rusland is geheel afhankelijk van zijn oogst en mannen der wetenschap meenen nu dat zij in staat zuilen zijn een schema op te stellen, waarin regen en mooi weer elkan der afwisselen, zoodat. alles op zijn tijd komt. Proeven hebben uitgewezen, dat door mid del van vliegmachines en krachtige lucht- st-roomen. men 't kan laten regenen. Zoo is ook uitgevonden dat. men hagel buien de baas kan blijven, door ze gewoon weg met een soort „Dikke Bertha" flink te bombardeeren Als een hagelbui gesignaleerd is. worden de beschieters opgeroepen om op hun posten plaats te nemen, en alles wordt in het werk gesteld, om de hagelbui naar dat district, te sturen, waar zij de minste schade aanricht. HUIZEN ZONDER DAK. Binnenkort zal er in Schotland geen huis meer zijn, waar een dak op is. De Schotten zijn n.l. zeer conservatieve menschen. 1-Iet kost. hun heel veel moeite, oude zeden en voorschriften te veranderen. Zoo hebben ze dan ook een wet, die uit de Middeleeuwen stamt en waarin staat. dat. huizen zonder dak belastingvrij zijn. En nu is het al zoover gekomen, dat. veel huiseigenaars hun daken van hun huizen hebben la'en nemen en zich mei een geïmproviseerd dak tevreden stellen. Zelfs een hoteleigenaar, die niet in staat was zijn belasting te betalen, nam het radicale middel te baat en liet het dak van zijn hotel afnemen. Weer een mooie en interessante hoek! De Tafelberg, ock wel Phosphaatberg ge noemd achter Santa Barbara. Eerst weer een mooie rit over het steeds groener en geler wordende eiland. Want overal' |komt het gras op, vlakken van ..boterbloemen" kleuren ïangs den weg en ook de meeste struiken ben gekregen. Santa Barbara was een mooie plantage, toen een En.gelschman net Phosphaat ont dektemaar er niets van zei. de plantage kocht en zich voortaan alleen met de phos- phaatont-ginnlng bemoeide. En dat is ook de moeite waard. De berg is een paar honderd meter hoog en is een grootendeels uit ko ralen opgebouwde kalkrots, zooals er hier zooveel op het. eiland zijn. Maar hier is iets bijzonders gebeurd. De kalk is voor het grootste gedeelte, soms voor 95 pet. in Cal- ciumphoaphaat veranderd. die onmisbare grondstof vor onze Superphosphaatfabrieken Misschien hebben vele eeuwen achtereen zeevogels genesteld op deze klip en daarop met hun mest phosphaat opgestapeld. Dit- materiaal moet dan acor regenwater om laag zijn gebracht en door scheikundige en physische werking den phosphaatberg heb ben doen omstaan, Hier en daar komen harde stukken vrijwel onveranderde kalk steen voor, maar de ontginning, die op flinke schaal is aangepakt en met. een kabelbaan, klein spoor met benzinelocomo tieven enz. den berg over zijn heele front heeft aangetast, vindt zeer zeker nog een eeuw lang meer materiaal, dan ze in ae huidige omstand gaoden kan kwijtraken. Een rijkdom vcor ons eiland, een zeer interes sant verschijnsel en een belangrijk bedrijf, dat wij gaarne grooten groei en bloei ioe- wenschen. Van den Phosphaatberg kan men Curagao. De Phosphaatberg en andere rijkdommen. een magnifiek panorama genieten over het Spaansch water op den voorgrond en Caracas baai en het Schottegat op den ach tergrond, omlijst door de hoogere bergen van het eiland, de Drie Gebroeders, den St. Ohristoffel en de kust van Hato. Daar overal heb ik herinneringen liggen, mis schien wel de mooiste in het Spaansche water. Van Caracas-baai uit zijn, wij met. een motorboot buiten om gevaren om in de smalle sterk vertakte, maar vrij diepe baai te komen, waar het zeewater vrijen toepang heeft en dat is nu net precies, wat dc kora len graag hebben. En daar hebben wij mooie en leuke dingen gezien. Koralen en vósschen van allerlei vorm en kleur van geel door oranje tot bruin en rood. maar ook groen en blauw en violet. Zee-appels met. lange venijnig dreigende stekels, en zeeëgels met ipens. die allerlei schelpen en zelfs bladeren cp den rug droegen, waarschijn lijk om zich daaronder te verbergen. Prach tige anemonen leefden tussohen de koralen, groote wormen spreidden hun waaierpluimen van kieuwen in allerlei kleuren boven de groote ronde hersenkoralen en Astraea's uit. Uren lang hebben wij daar gedreven, ge zwommen en menig mooi stuk voor mijn collectie opgedoken. En ik heb mijn foto toestel en smalfilm-camera er aan gewaagd om wadende en zwemmende te trachten door den emmer met glazen bodem die wonderen der zee te fotografeeren. En zoo zwerven wij rond over het eiland, kijkend en genietend van al wat er leeft. En dan zou ik de bewoners haast nog ver geten. Naast- de olie-menschen. die meest slechts tijdelijk hier wenen, is er een kern van „Curacaoenaars". afstammelingen van de eerste kolonisten, meest Protestanten en Joden. Onder de eerste vindt ge vele ambtenaren en dito-ressen benevens enkele eigenaars van plantages, exportzaken enz. De handel en het geldwezen zijn •natuurlijk grootendeels in handen der Joden, die èn voor den geldhandel èn voor de scheepvaart, op Curagao vooral in vroeger jaren mooi werk hebben gedaan en ook thans nog -tot de elite van Curacao behooren. Prettige eohte Groot-Nederlanders worden onder beide groepen gevonden. Zoodra de stad achter u ligt en ook al in de buitenwijken op de markt en tn de nauwere straatjes heeft het gekleurde element de overhand, al donkerder naar mate ge meer naar buiten komt. Velen heb ben naast hun ebbenhoutkleur ook het ver dere negertype getrouw bewaard. Kroeshaar laag voorhoofd, dikke lippen en vooral, die heerlijke gemoedelijke grijnslach. Buiten de stad ziet men de heeren der schepping vaak op ezeltjes rijden, met hun lange beenen meewippende op de maat van grauwtje's sukkeldraf. Keurig in de kleeren vaak. vooral 's Zondags met den Spaansch aandoenden stroohoed. De negervrouwen en -meisjes gaan meest netjes gekleed, wel eens wat erg kleurig naar onzen zin. maar aan den anderen kant is het toch een goed ding om te constateeren. dat een groot deel van het gewin, dat de olie ook onder deze Inlandsche bevolking heeft gebracht, is be steed aan opknappen van huis en hof en eigen kleeding. Thans keert de negerbevol king geleidelijk tot den akkerbouw terug; de bruine schoenen worden voor den Zon dag op zij gezet en de bloote voeten heb ben hun eelt blijkbaar nog niet verloren. Geld wordt sohaarsch. maar aan eten heeft de bevolking voorloopig geen gebrek. Mais en cabrleten groeien nog overal. Meet ik nog mee-r vertellen van de schoon heden van Curacao? Ja zeer zeker, want er is ook schoonheid, die door menschen- hand en menschenvernuft ontstaat. Er is schoonheid, in den arbeid, grootschheid in hei scheppen van bedrijven, die millioenen verslinden en opbrengen en duizenden werk en levenslust geven soms ver van hun va derland. VAN DER SLEEN. VAN EEN ONTSNAPTE PALING. Uit de keuken van een Parijsch restaurant kronkelde een paling en kroop langzaam maar zeker naar de eetzaal en zocht daar beschutting bij de beenen van een jonge dame. Die schreeuwde ..een slang", en nam ijlings de vlucht. Er ontstond een paniek, allen stormden naar den uitgang, tafels en stoelen vielen om. flesschen rolden over den vloer. In het gedrang werd een jong meisje vrij ernstig gewond Ten slotte kwam de politie aanrukken. Zij vond slechts een leeg lokaal, waarin kellners bezig waren een paling te vangen. Het dier heeft een schade aangericht van ongeveer 1000 francs, de niet betaalde spijzen niet meegerekend. HELDHAFTIGE REDDING. Zooals uit- Australië werd gemeld, liep het Engelsche kolenschip Watford bij Kaap Bre ton. ten gevolge van een orkaan, tegen oen rots. Het schip werd in korten t-ijd door de geweldige golfslagen vernield. Door het held haftige optreden van den tweeden officier konden echter 37 mensehen worden gered. Daar het onmogelijk was in dc woeste zee reddingsbooten uit te zetten, sprong officier H. Mant. over boord en verbond het schip door een stalen kabel met het vaste land. Na een vreeselljken strijd met de golven bereikte Mant mot. de lijn gelukkig den oever en de passagiers konden zich toen in een red dinggordel. die met haken aan de kabel hing, naar het land laten glijden. De eerste officier en een matroos hebben den dood in de gol ven gevonden. Golfbal doodt musschen. Op de Snrtor.4on Golf Club in Engeland heeft een golfbal. door een der spelers geslagen, in zijn en hun vlucht, twee musschen ge dood. De micrcnbecr. De natuur heeft een mop uitgehaald, toen zij de „mierenbecr" ter wereld bracht. Het dier heeft het lijf van een varken, den kop van een wolf. do pooten van een hond. den Staart van de kangoeroe, de oogen van een kat, de tanden van een vlsch. de klauwen van den tijger en een platte tong van 40 centi meter lang. Zuurstof in oen vestzakje. Naar in wetenschappelijke kringen verluidt is er op het gebied van zuurstofbereiding een uitvinding gedaan van niet te onderschatten beteekenis. Men ls er n.l, in geslaagd zuur stof te berolden ln den vorm van een tablet, waarin de zuurstof niet onder druk. maar in chemisch gebonden toestand aanwezig is. Het tablet is niet explosief en onbrand baar en kan. om zoo te zeggen in het vest zakje worden meegenomen. Vooral voor mijnwerkers. U-boot bemanning enz. kan het van groot belang zijn. De kosten bedragen ongeveer 40 cents. Electrisch licht op boerderijen. In Noord-Amerlka waren einde 1931 in het geheel 698.000 boerderijen van electrisch licht voorzien, tegen 650.000 tegen het einde van 1930. Over beren. Beren, in een sinds menschenheugenis niet voorgekomen getale, treden thans in Joego Slavic op. In den omtrek van Ljuibinje over vielen talrijke boren de veekudden en richt ten groote schade aan; waarom de boeren bevolking groote drijfjachten organiseert. Men begrijpt dat he,, hier wilde dieren be treft. Opium. Er wordt elk jaar 6000 ton opium gesmok keld, terwijl er voor gencesktmdige doemen den in de geheele wereld slechts 400 ton noodig zijn. De kranten in Duitschland. Er bestaan ln Duitschland 4723 groote dagbladen. 976 daarvan zijn partijbladen, 1267 partijrichtingsbladen. 2029 paritijlooze bladen, terwijl de overigen geen bijzondere verklaring aangaande hun politieke of gods dienstige richting geven. Meer auto's dan radio's. In Amerika bezitten meer lieden een auto dan een radio. 47 procent van alle huisge zinnen n.l. hebben een automobiel, maar slechts 36 procent hebben een radiotoestel. Krachtzender in Letland. Daar de geografische ligging van Riga te ongunstig is om van daaruit geheel Letland te bestrijken is een tweede zender in Lethland in aanbouw. De zender wordt in Aiviekste bij Maciona opgericht. Het- zendgebouw en de beide 115 M. hooge masten zijn reeds geplaatst. Een microfoon zonder membraan. Een nieuwe microfoon, uitgevonden door den ingenieur der R.C.A. Victor Company, werkt geheel zonder membraan. De nieuwe microfoon reageert op nagenoeg alle fre quenties. zoodat alle tonen zuiver weer klinken. Brengt men bijvoorbeeld een bos sleutels vlak bij de microfoon in beweging, dan ls het geluid inderdaad het rammelen van zulk een bos zonder dat het weergevend geluid den indruk geeft van onweer. 26.000.000 Ontvangers Naar schatting zijn er 26 000.000 rad lo on-.vangers in gebruik. Rekent men voor eiken ontvanger 4 luisteraars, dan kan men dus rekenen op ruim een milliard luisteraars.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1932 | | pagina 15