Tegen ïepenziekte geen geneesmiddel.
STADSNIEUWS
PAST OP VOOR
deze VERSCHIJNSELEN!
ABSORBINE J*
HAARLEM'S DAGBLAD
WOENSDAG 5 OCTOBER 1932
Bestrijding moet met ieders medewerking geschieden
Energieke maatregelen van regeermgswege.
In een vorig artikel over de iepenziekte
hebben wij gezien, dar., voorwaarde voer een
doeltreffende bestrijding in een bepaalde
streek is. dat alle eigenaren van iepen hier
aan medewerken. Ruimt niet elkeen tijdig
zijn doode en stervende exemplaren op en
maakt hij daarbij de schors niet onschadelijk
dan zal men in zoo'n streek de iepenspin.-
kevers (de overbrengers van de ziekte) en
dus ook de ziekte zelf. nimmer de baas wor
den en dan is bijna alle moeite van anderen
vergeefsch.
Men krijgt dan den ontmoedigenden toe
stand, dat overal verspreid nog doode of
bijna doode iepen staan, dat bij boerderijen
en elders groote of kleine partijen ongeschild
iepenhout blijven liggen, die aile even zoovele
besmettingshaarden zijn.
Dit is dan ook aanleiding geweest tot he'
in het leven roepen van het KB. van 13
April 1930. St'ol. nr. 141, laatstelijk gewijzigd
bij K.B. van 28 Maart 1931. Stbl. nr. 136.
Op grond hiervan kunnen de eigenaren van
iepen en van gevelde, ongeschilde iepestam-
men gedwongen worden hun stervende en
doode iepen binnen een bepaalden termijn te
vellen en de schors onschadelijk te maken.
Het Staatsboschbeheer en de Plantenztek-
'tenkundige Dienst zijn belast met de opspo
ring en de Minister van Economische Zaken
en Arbeid wijst de te vellen iepen of het
op de stapelplaatsen voorkomende ongeschil
de iepen'hout aan.
Dit opsporingswerk zal ook dit jaar in den
tijd, dat de ziekte het best is waar te nemen,
d.i. in den nazomer en den herfst weer ter
hand worden genomen. Vooral die streken
waar groote belangen op het spel staan,
zullen zooveel mogelijk stelselmatig worden
gezuiverd.
De te vellen iepen, worden in den regel dooi
de ambtenaren, zooveel doenlijk na overleg
met de eigenaren, van een merkteeken voor
zien. Na eenigen tijd ontvangt de eigenaar
een aangeteekenden brief van den Minis
ter met de mededeeling, dat de gemerkte
iepen vóór een bepaalden datum moeiten zijn
opgeruimd en de nader aangegeven maat
regelen getroffen. De burgemeesters zijn be
last met het toezicht op de naleving van de
voorschriften en mocht iemand nalatig zijn
dan volgt proces-verbaal en kunnen de
voorgeschreven maatregelen op kosten van
den nalatige van gemeentewege worden uit
gevoerd.
Alhoewel van Regeeringswege reeds veel is
gedaan om de iepenziekte onder de knie te
krijgen (in 1931 werden pl.m. 26.000 iepen
voor velling aangewezen!) en reeds vele ge
meenten, polderbesturen e'n particulieren
hierbij groote hulpvaardigheid hebben be
toond, zal een volledige, afdoende 'bestrijding
over bet geheele land toch eerst" mogelijk
zijn, wanneer alle bezitters van iepen hun
volle medewerking verleenen. Laten zij be
seffen, dat zij aan de gemeenschap verplicht
zijn dat hun eigen belang medebrengt, de
Regeering te steunen in haar pogingen om de
ziekte te bestrijden. Deze steun behoeft
slechts te bestaan ba het tijdig opruimen van
zieke iepen en het dadelijk ontschorsen of ge
durende ten minste 3 maanden onder waiter
gedompeld houden van gevelde exemplaren.
Vjoral in de gebieden waar de iepenziekte
nog slechts weinig voorkomt, kan Jdig
ingrijpen nog veel worden gered. Dubbele
waakzaamheid is hier geboden. Het is nu de
tijd die boomen die dezen winter geveld
moeten worden te merken als de bladeren
zijn gevallen, is het vaak moeilijk zieke
boomen van gezonde te onderscheiden.
De vraag dient te worden gesteld, of be
strijding met scheikundige middelen cok
mogelijk is. Immers voor bestrijd in: van zoo
vele plantenziekten wordt van velerlei stoffen
(koperverbindingen, zwavel) met goed ~:vo!g
gebruik gemaakt en het z«'i "V zeer groote
beteekenis zijn, als ook de iepenziekte door
bespuiting, bestuiving of met op andere wijze
-gewende scheikundige middelen bestreden
kon worden.
He: behoeft geen betoog, dat het v-an greote
beteekenis zou zijn. als een dergelijk mitral
met gerustheid aan hen. die hun iepen be
houden willen, kon worden aanbevolen.
De schimmel, die de iepenziekte veroor
zaakt. groeit, echter in het hout en is dus
nu van buitenaf door bestuiven of bespuiten
te bereiken. Bij het behandelen van de
boomen d:or middel van inspuitingen moet
de boom beschadigd worden (ga'en baren),
wat gevaarlijk is daar het aaneliding geeft
t-ot rotting, terwijl gebleken is. dat men toch
de schimmel niet bereikt en deze dus niet kan
dooden.
De zeer vele pogingen, die van verschil
lende zijden aangewend zijn om iepenr.akte
met scheikundige middelen te bestrijden,
hebben dan ook tot nu toe geen enkel re
sultaat opgeleverd.
In de jaarverslagen van den Plantenziekten
kundigen Dienst zijn uitvoerige m edel relin
gen opgenomen over de genomen proeven,
welke mededeelingen in de putolicalties van
het Iepenziekte-Comité zijn overgenomen,
zoodat daaraan op ruime schaal bekendheid
is gegeven.
Toch zijn deze feiten nog niet doorgedron
gen tot allen, die daarbij belang hebben.
Vandaar, dat hier nogmaals met klem
wordt aangeraden nielt in te vaan, op welke
as.V-bieding ook van een middel, dat bestrij
dingsmiddel tegen de iepenziekte heet. te
zijn, want in geen enkel geval heeft men met
uitwendige of inwendige middelen behan
delde boomen, die door de iepenziekite waren
aangetast, kunnen behouden.
Verscheidene gemeenten, die eenlje door
de uitvindingen sterk aanbevolen midd-'en
soms. op. vrij. groote schaal, hadden to eg"? ast,
zijn daarmede opgehouden wegens he,, uit
blijven van een gunstig resultaat. Allen an
deren, zoomede wat en-schappen, polders en
particulieren bezittei-s van iepen, zij aange
raden, niets voor deze waardelooze middelen
■uit te geven.
Daar het toepassen van scheikundige mid-
d'/.en voor de boomen gevaar kan ople :.n,
is het gewenschlt. dat men alvorens op aan
biedingen van dergelijke middelen in te gaan.
het advies van het Iepenziekte-Comité of
van den Plantenziekenkundigen Dienst te
Wageninigen iniwönt.
GEVONDEN DIEREN EN VOORWERPEN
Terug te bekomen bij: Cobelius, Madoera-
straat 10, actetasch; G-raskamp, Rollandstraat
67, broche; Jappe, Assendelvei-straat 1, bad-
schoentje; Slos. Kleine Houtstraat 55, kin
dercape; Bottelier, Gouw Wetering 10, cein
tuur; Valk, 2e Zuidpolderstraat 47, gyrnn.
schoenen; Menning, Sparrenlaan 3 Bentveld,
geld; Ververs, Brouwersstraat 55a, geit; De
Vos, Brouwersstraat 10, jongensjas; v. Wun-
nink, Schagchelstraat- 13, hond; Kennel Haer-
lem, Regentesselaan 42, kat; v. Alphen, Nijl-
straat 29. klompen; v. d. Pol, Oranjeboomstr.
26, lint; Oomen, Wald. Pyrmontst-r. 30 rood,
medaillon; Burgers Javastraat 39. portemon-
naie; Sikking, Pi-es. Steynstraat 61, idem;
Consent. Scheepersstraat 17. rijwiel; Reemer.
Bilderdijkstraat 10, regenjas; Lodewijks, Ruys
daelstraat 28, riem; Caenen, Adr. Stoopplein
10, Overveen. damesring; Hakkenbroek, Bil
derdijkstraat 29 rood. riem; Meegdes. Ged.
Raamgracht 1 slinger van auto; Hardenberg.
Lootsstraat 11, schriften; Woudenberg, v. Oos
ten de Bruynstraat 175 rood, Lipssleutel; Dus-
schoten, Mr. Cornelisstraat 4 rood. tasch;
Goedhart Wald. Pyrmontstr. 54, vulpotlood.
KERK EN VREDE.
Het winterprogramma van „Kerk en Vrede"
te Haarlem luidt als volgt:
Donderdag 20 Oct.: Fedde Schurer.
Vrijdag 18 Nov. Ds. P. D. Tjalsma Remonstr.
pred. te Leiden.
Dinsdag 14 Febr.: Ds. P. Stegenga Luth.
pred. te Amsterdam.
De onderwerpen worden nader bekend ge
maakt.
OPMERKINGEN VAN LEZERS.
RADIOSTORING IN DE GENERAAL
DE WETSTRAAT
Eén onzer lezers uit de Generaal De Wet
straat klaagt over de radiostoring in deze
straat, die nu al zoo lang duurt. De vorige
week Donderdagavond kwart voor zeven was
het zelfs zóó erg. dat hij het toestel moest
afzetten. Hij wekt zijn medebewoners radio
liefhebbers op. om te trachten de veroorza
kers van deze storingen op te sporen, ten
einde van die plagerij verlost te worden. Het
is aan klager bekend, dat iemand in de Ge
neraal De Wetstraat met een electrisch ap
paraat werkt. Die storing kan verholpen wor
den, maar mocht die man de kosten daar
van niet kunnen betalen, dan zou onze lezer
in die straat een inzameling willen houden,
om hem tegemoet te komen. Hij roept daar
toe de hulp van zijn medebewoners in, opdat
de storing voorbij is voordat het wintersei-
zoen komt.
NED. VEREEN VAN HUISVROUWEN.
Voor de maand October heeft de afd. Haar
lem der Ned. Vereen, van Huisvrouwen het
volgende programma opgemaakt.
Maandag 10 October: lezing van Herman
Poort, uit Groningen, over ..Letterkundige
schoonheid van den Bijbel" (Nieuw Testa
ment). In de Tuinzaal van Brinkmann.
Woensdag 19 October: excursie naar de
telefoon-centrale in Haarlem.
Vrijdag 21 October: Bijeenkomst inzake het
Flatgebouw. In gebouw Zang en Vriend
schap.
Dinsdag 25 October: feestelijke viering van
het 20-jarig bestaan der Ned. Vereen, van
Huisvrouwen in de Tuinzaal van het Gem.
Concertgebouw.
Voorts zullen de leden in de gelegenheid
worden gesteld tegen gereduceerden prijs de
voorstelling bij te wonen van Elisabeth van
Engeland", door de N.V. Vereen. Rett. Hofstad
toon eel, dir. Cor van der Lugt Melsert.
op Woensdag 9 November.
OPWEKKINGSSAMENKOMSTEN.
In vervolg op de Driedaagsche Conferentie
tot Verdieping van geestelijk leven, die van
2022 Sept. hier ter stede gehouden werd.
heeft het comité besloten ook dezen winter
wederom wekelijks opwekkingssamenkomsen
te houden in de Broederkerk Parklaan 34.
Ook thans hebben pi-edikanten en evangelis
ten van verschillende gezindten hunne me
dewerking toegezegd. Donderdag 6 October zal
de bekende ziekenbezoeker, de heer I. Kuyper
uit Bilthoven de bijeenkomst leiden.
TOONEELVEREEXIGING „NIEUW LEVEN"
De geheelonthouders tooneelvereeniging
„Nieuw Leven" heeft voor het komende sei
zoen een uitgebreid programma samenge
steld. In den Jansschouwburg worden opge
voerd: ..Onder één Dak" op 12 en 13 October.
..De Zeven sleutels van Baldpate" op 7 en 8
December, „Kopper en Co." op 25 en 26 Ja
nuari. „De Ideale Vrouw" op 3 en 4 Mei.
In de gemeentelijke Concertzaal worden
gehouden op 12 November een balavond, op
25 Februari een bal-masqué en op 1 April een
programma dat nog nader zal worden medege
deeld.
VROUWENGEVANGENISSEN IN AMERIKA.
Op Donderdag 13 October a.s. zal mej. mr.
dr. S. C. Lekkerkerker te Amsterdam in de
Theosofia Stichting alhier voor de leden der
afdeeling Haarlem en omstreken en intro-
ducé(e)s) der „Ned. Vereendging voor Vrou-
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
a 60 ets. per regel.
De voeten jeuken en branden, de huid tus-
.schen de teenen barst of men ziet kleine,
witte blaartjes en een droge, hoornachtige
huid. Dit is een waarschuwing!
Verwaarloost deze verschijnselen en ge
loopt het risico later met pijn te loopen en
een ernstig voeteuvel te krijgen.
Gebruik onmiddellijk Absorbine Jr.
Het bestrijdt de vergiftige kiemen
die voeteuvels veroorzaken. Geneest
de pijnlijke plekken voorkomt ver
dere infectie.
.Absorbine Jr. heeft bovendien al jarenlang
pijnlijke spieren, kneuzingen, brand en
snijwonden, verstuikingen en
schaafwonden genezen.
Vraagt een gratis monster aan
de Absorbine Jr. Company,
Beulingstraat 2, Amsterdam,
onder vermelding van dit blad.
wenbelangen en gelijk staatsburgerschap"
een lezing met lichtbeelden houden o.er het
onderwerp: „Wat de vrouwen in Amerika
van de vrouwengevangenissen maakten".
FAILLISSEMENTEN.
Door de Arrondissements-Rechtbank te
Haarlem zijn de volgende faillissementen
uitgesproken op Dinsdag 4 October 1932.
1. P. J. Regeer, Directeur American Hotel,
wonende te Volendam.
Curator Mr. H. Bogaardt, alhier.
2. J. Koopman, café- en hotelhouder,
wonende te Aalsmeer.
Curator Mr. P. Tideman, alhier.
3. Jan A. Kemp. rijwielhandelaar en tuin
der. wonende te Vijfhuizen, Haarlemmer
meer
Curator Mr. W. de Rijke, alhier.
Rechter-Commissaris in deze faillissemen
ten Mr. Th. F. Raedt.
Opgeheven werden de failissementen we
gens gebrek aan actief van:
1. De Handelsvennootschap onder de
firma Visser en Andringa, gevestigd te Haar
lem en hare firmanten H. Visser, wonende te
Haarlem, en J. Th. Andringa wonende te
Haarlem.
Curator Mr. Dr. W. P. Vis, alhier.
2. J. Luppens, wonende te IJmuklen-Oöst.
Curator Mr. F. M. Hagemeyer alhier.
3. J. Nijman wonende te Beverwijk.
Curator Mr. Dr. A. van der Flier te IJnaui-
den-Oost.
4. De Vennootschap naar Engelsch récht
Mooy-Brothers gevestigd te Haarlem.
Curator Mr. J. I-I, J. Simons alhier.
5. G. J. van der Wijden, wonende te
Haarlem.
Curator Mr. B. E. van Tijn alhier.
6. N.V. Scheepsekploitatie Mij. „Amster
dam" gevestigd te IJmuiden.
Curator Mr. Dr. W. P. Vis alhier.
7. M. Lammers, wonende te Haarlem.
Curator Mr. Dr. W. P. Vis. alhier.
8. H. H. M. Marmené, wonende te Haar
lem.
Curator Mr. Dr. W. P. Vis. alhier.
9. W. de Groot, wonende te Haarlem.
Curator Mr. F. J. D. They se, alhier.
Geëindigd zijn de failissementen door het
verbindend worden der eenige uitdeelingslijst
van:
1. J. Horn, wonende te Haarlem.
Curator Mr. L. J. Venhuizen te Heemstede.
2. G. Eveleens Kzn., vroeger wonende te
Aalsmeer, thans te Rijk. Haarlemmermeer.
Curator Mr. J. van der Vegt, alhier.
3. J. Bierman wonende te Oosthuizen
Curator Mr. L. V. Hoog. alhier.
WIE NIET HOOREN WIL, MOET
VOELEN.
DUITSCHLAND SPANT ZICH EEN EIGEN
VALSTRIK.
Het Comité voor Economisch Verweer,
waarbij de voornaamste landbouworganisaties
en de Ned. Zuivelbond zijn aangesloten, heeft
met vertegenwoordigers der centrale in-
dustrieele organisaties een conferentie ge
houden. waarin een commissie van drie leden
benoemd is, om een boycot van Duitsche
goederen te overwegen. De vergadering was
van gevoelen, da; middelen, welke tot dus
verre ongebruikelijk waren, thans in ernstige
overweging dienden te worden genomen.
Het Handelsblad herinnert er nog aan. dat
Italië reeds voor de onderhandelaars er :.sn
kwamen represaille.? genomen heeft in den
vorm van een devlezenverordening, die den
uitvoer van Duitschiand naar Italië practised
onmogelijk maakt. De delegatie, die in Den
Haag geen succes had is daarom direct door
gereisd naar Rome, hoewel men eerst naar
Parijs zou gaan. Want de Tsjechische in
dustrie staat klaar om de Duitsche te ver
vangen.
Voeg daarbij het bericht, da: de Britsche
tentoonstelling in Kopenhagen een groot suc
ces is geworden en er groote orders in Enge
land geplaatst zijn. alsmede in enkele andere
landen behalve natuurlijk DuLischland, dan
is het duidelijk, hoe Freiherr von Braun hier
Duitschiand zelf den strop omknoopt.
CONTRACTWIJZIGING IN DE STEEN
INDUSTRIE.
Alle fabrikanten, aangesloten bij de col
lectieve arbeidsovereenkomst in de steen
industrie aan de groote rivieren, hebben naar
de N. R. Ct. meldt, aan de arbeiders- orga
nisaties medegedeeld, dat zij het bestaande
contract niet wenschen te continueeren.
Zij willen zocfwel in de loonen als in de an
dere arbeidsvoorwaarden wijzigingen aange
bracht zien.
LANGS DE STRAAT. Lichamelijke Opvoeding
T ableau.
„Hcerejee!" sclyok de karrevoerder zich
plotseling dood, toen hij uit de deur stappen
de, plotseling het tableau zag, dat zich mid
den in de overvolle Kalverstraat om zijn
paard en kar, maar vooral om zijn paard
ontwikkeld had. Het paard was meer een ge
wone sleepersknol. met zware pooien en een
goedigen, hangenden kop, en net- zag eruit,
of het met tuig en kar en al geboren was en
of het er het liefst van alles ook mee begra
ven zou worden. Zoo was het heelemaal een
trekbeest geworden, zoo zat het trekken nu
nog, terwijl het rustig voor zich uit stond te
staren, in de houding Het was een best paard
en een braaf paard, "en ae oogen achter de
oogkleppen keken wel vriendelijk, maar het
was een paard zonder veel charme. Niette
min was er nu een dame, een juffrouw, een
vrouwmensch gekomen, dat in dat paard zijn
nog onontdekte charme ontdekt had. en er
gansch en al van onder den indruk was ge
komen. Midden in de Kalverstraat stond ze
compleet met het paard te vrijen, en dat was
de reden, waarom de karrevoerder. die veel
in zijn leven had meegemaakt, maar dat
nog niet, zoo doodelijk onthutst „Heerejee!"
zei.
„Zoo lief" fleemde de dame tegen het
paard, en lei haar blozende wang met een
teeder gebaar tegen den paardekop. ..O, wat-
lief!" En streelde den knol over den neus.
..Zoo verschrikkelijk Hef!" En lei een hand.
die trilde van verteedering om dc- slordige
manen van den paardenhals. „Ach. watte
lieve paardje!"
Nu moet tot de eer der dame gezegd wor
den. dat ze er werkelijk aardig uit zag. Waar
schijnlijk kwam ze net. tot haar kruin ge
vuld met romantiek, uit één der vele Kalver-
straatsche bioscopen en had daar ook een
juffrouw gezien, die lief deed tegen een
paard, en bij zichzelf overlegd, da; het een
origineel idee was. en dat zij tegen zoo'n
paardenkop ook lang geen slecht figuur zou
slaan. Waarschijnlijk ook was het een kor
date dame. met het noodige zelfvertrouwen
om een dergelijk hachelijk idee uit te voeren,
en datzelfde zelfvertrouwen was het- tien
tegen één. dat de vertooning bovendien voor
het grootste deel nog slagen deed. De heele
mannelijke helft van de Kalverstraattrotters
bleef staan, en keek om. terwijl de stom van
de juffrouw helaas tegen het paard, en
niet tegen hen teeder trillerde: „Zoo lief!
Zoo lieve beessie!": en de één na den ander
voelde rillers van teleurstelling langs zijn rug
gaan omdat de poezele hand van het joffer-
tje zich met dat oneindig teedere gebaar
tekens weer herlei op een stommen paarden
kop, en niet.De heele vrouwelijke helft
van de Kalverstraat bewees eveneens door
haar gedrag, dat de zoo inderhaast door de
dame in elkaar gezette vertooning er nog
niet zoo naast was, en stond, getweeën ve
nijnig smoezelend voor winkels over „zoo'n
aanstelster" het te betreuren, dat ze niet zelf
op het idee waren gekomen.
En het was alleen de onschuldige oorzaak
van het- heele geval, dat door verregaande
onverschilligheid en koelheid maakte, dat
het geval niet voor honderd procent een suc
ces voor de ondernemende dame werd. Het
beest stond erbij, alsof er hem een vlieg op
den neus kriebelde, die hem niet hinderlijk
genoeg was om af te schudden, keek met
starende, slaperige oogen voor zich uit en
langs do juffrouw heen, en werd steeds stug
ger, naarmate de juffrouw exuberanter werd
Het. grinnikte misschien inwendig een beetje
om de dame. en om de meneeren en de me
vrouwen in de Kalverstraat, die zoo kostelijk
reageerden op het malle gedoe, en boette er
waarschijnlijk een volgend kleinigheidje van
zijn vertrouwen' in het gezond verstand van
de menschheid bij in. Maar met de kalmte,
hooger staande wezens eigen, liet het de 1uf-
frouw begaan, tot het er genoee van had. en
nieste toen. gemeen en verraderlijk, maar
doeltreffend, don geweldigsten paardennies.
dien ik ooit- gehoord heb. zoodat. de juffrouw
vrijwel weggeblazen werd.
En toen zijn baas nog eens „Heerejee"! zei.
en op den bok klom. wierp het hem een knip
oog van verstandhouding toe over zijn lan
gen paardenrug, zette zijn voorpooten
schrap, en trok aan, de Kalverstraat. de
juffrouw en de menschelijke dwaasheid ach
ter zich latend.
W. T.
OOK DE WOLHANDEL VRAAGT
VRIJHEID.
VOOR EEN OPLEVING ZEER VATBAAR.
Te Amsterdam wordt een internationale
wolhandelsconferentie gehcuden. die door
den heer Gottfried H. Crone. voorzitter van
de Kamer van Koophandel geopend is. Ter
conferentie is gebleken, dat bij een eventueele
opleving de wolhande! daarvoor allereerst va;
baar is. doch algemeen was men van oor
deel, dat dan alle kunstmatige belemmeringen
dienen te verdwijnen. Er is een commissie be
noemd. die zal onderzoeken wat in den geest
van Oslo of Ouchy in dit opzicht gedaan
kan worden.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
a 60 ets. per regel.
e/ ii0?0
MARKTNIEUWS
PURMEREND.
4 Oct- 1932.
Kaasaanvoer 36 stapels kleine, f 23.50 a f 24
per 50 K.G.
Boteraanvoer 1990 K.G.. prijs f 1.35 a f 1.55
per K.G.
Vee. 850 runderen, waaronder zijn 475 vette
en 75 stieren.
17 paarden f 60 a f 130 per stuk.
86 vette kalveren f 0.60 a f 0.68 per K.G.
220 nuchtere dito f 6 a f 19 per stuk.
233 vette varkens f 0.25 a f Ó.32 per K.G.
41 magere dito f 5 a f 13 per stuk.
240 biggen f 5 a f 8 per stuk.
Kuikens f 0.65 a f 2 per stuk.
272 ganzen f 3.50 per stuk.
Eieren kip-, per 100 stuks f 4.85 a f 5.35.
Vette koeien prijshoudend f 0.66 a f 0.72
per K.G.
Gelden koeien, prijshoudend f 90 a f 140
per stuk.
Melkkoeien, prijshoudend f 140 a f 230 per
stuk.
Open zweminrichtingen Dc
Haagsche de Haarlemsche
de Anisterdamsche Zorg voor
het water De nieuwste inrich
ting niet op dc hoogte van haar
tijd
Dezer dagen was ik in de gelegenheid het
nieuwe zwem- en lucht bad te Amsterdam te
bezichtigen. In de laatste jaren zijn in ons
land op tal van plaatsen nieuwe open zwem
inrichtingen gesticht. Waar men gebruik
kan maken van open wateren en plassen,
waarvan bij onderzoek gebleken is. da', het
water aan de chemische en bact uiolo sclie
eischen voldoet, die aan zwemwater mogen
en moeten worden gesteld, is zoo'n inrichting
gewoonlijk hoogst eenvoudig geconstrueerd.
Paalwerk, perrons en kleedcellen, alles van
hout vervaardigd, bij den ingang een aar
dig administratiegebouwtje. ziedaar een
zwemschool, zooals wij ze bij tientallen aan
treffen. Pas de laatste jaren zijn eenige toe
gingen gedaan om inrichtingen te ontwer
pen van meer duurzamen aard: immers
houtbouw is schijnbaar goedkoop, maar in
werkelijkheid heel duur voor werken die vol
op van alle mogelijke weersinvloeden te lij
den hebbcv.. Zü vereischen een onalgebrokiAi
en zorgvuldig onderhoud en blijven boven
dien hygiënisch altijd de mindere van die
welke in beton en metselwerk zijn opgetrok
ken. Van het laatste type zijn inrichtingen
gebouwd eerst in den Haag. vervolgens in
Haarlem en thans ook in Amsterdam. Het
spreekt vanzelf, dat in zulke bouwwerken
ook meer zorg besteed kan worden aan de
afwerking en allerlei hygiënische probh men
beter tot oplossing kunnen worden gebracht.
In steden als de zoo .tuist genoemde heeft
men geen bruikbaar buitenwater, zoodal de
zwembassins gevuld moeten worden met
Nortonwater, zooals in Den Haag en Haarlem
of duinwater zooals in Amsterdam. De be
langrijkste en moeilijkste zorg nu is die voor
het in orde houden van het zwemwater. Juist
omdat het water aan de buitenlucht is bloot
gesteld. wordt de grootst mogelijke oplettend
heid verelscht. Voor "t remmen van de ont
wikkeling van bacteriën is natuurljk de bui
tenlucht. en vooral het zonlicht een welkome
hulp, maar overigens verkeert voor het rein
"houden van het water dc open Inrichting in
belangrijk slechter conditie dan de overdek
te. Uit dc omgeving wordt door den wir.d
zwevend vuil in de bassins gebracht, boven
dien ontwikkelt zich in het aan zon en bui
tenlucht blootgestelde water zeer gemakke
lijk de bekende algengroei. Deze wordt ge
vormd door zeer kleine plantjes, waarvan men
aanvankelijk met het ongewapende oog niet
anders waarneemt dan een lichte groenkleu-
ring in het water. Op zichzelf gaat dit met
geen enkel nadeel voor het zwemwater ge
paard. al moge dan ook de helderheid eenigs-
zins onder het verschijnsel gaan lijden. Er
ger is evenwel, dat. naarmate het proces
voortgaat, de algen samenpakken, zich vast
zetten op wanden en trappen, waardoor deze
laatste gevaarlijk glad kunnen worden, en
bezinksel ontstaat, op den bodem, dat zelfs
een ondiep bassin gevaarlijk maakt. Immers
ongeoefenden kunnen zfbh in zoo'n ba-sin
niet verplaatsen zonder op het slib uit te
glijden en te vallen, zoodat op die wijze zelfs
yerdrinkingsgevallen in ondiep water kunnen
voorkomen.
Uit een en ander blijkt al voldoende, dat de
zorg voor het water In een open zweminrich
ting niet alleen het voornaamste maar ook
het moeilijkste is.
Om te beginnen zal men het op de opper
vlakte drijvend vuil. afkomstig uit de atmos
feer en van dehuid der zwemmers op ge
makkelijke wijze'moeten kunnen verwijde
ren. Dit is alleen mogelijk, wanneer in alle
bassins een rondloopende overstort, op wa
terniveau aanwezig ls. Het oppervlakte-vuil
vloeit door de beweging in het water vanzelf
over den rand van don overstort weg. Nog
een ander voordeel verkrijgt men door het
aanbrengen van zoo'n overstort. Vele zwem
mers hebben n.l. van tijd tot tijd behoefte
om te spuwen: ls er zoo'n rondloopende goot,
dan zwemmen zij iets dichter naar den
kant en gebruiken den overstort om in te
spuwen. Men zal nooit waarnemen dat een
zwemmer uit het water komt, speciaal om
gebruik te maken van de hier en daar ge
plaatste spuwbakjes. Wanneer geen overstort
aanwezig is. zal men dan ook kunnen con-
statccren dat een ontstellend groot aantal
zwemmers In het zwemwater spuwt. Er is
dus alle reden om in de moderne open
zweminrichting, evenals in de overdekte, een
rondloopende overstort aan te brengen. De
Haagsche inrichting heeft deze, de Haar
lemsche en Amsterdamschc echter niet, het
geen een zeer groote fout mag worden ge
noemd. De nieuwste open Inrichting, die te
Amsterdam, heeft nog meer fouten. De wa
terbehandeling is wel uiterst primitief, of
juister nog, mankeert geheel en al. Men
laat wat water uit de bassins wegloopen en
vervangt dit door versch water: daarmede is
eigenlijk alles verteld. Op die wijze houdt
men natuurlijk nooit behoorlijk zwemwater
in de bassins. Na eenige weken zag het
water dan ook dik groen en toen de algen
neergeslagen waren, was de bodem natuur
lijk spiegelglad. Met een z.g. slikzuiger neemt
men dit euvel niet weg. Toevoeging van be
paalde chemicaliën, die nóch wat smaak,
nóch wat reuk betreft, voor de zwemmers
hinderlijk zijn. is onvermijdelijk om de al
gengroei te voorkomen, althans daaraan paal
en perk te stellen. Deze chemische behande
ling. gecombineerd met een rondpomp
systeem, heeft in den Haag en Haarlem tot
het gewenschte succes geleid, n.l. dat de in
richtingen het geheele seizoen geopend blij
ven en in den betrekkelijk korten Nedcrland-
schen zomer niet voor schoonmaak gesloten
behoeven te worden. Het rondpompen van
het water heeft tengevolge dat het water uit
de bassins met het daarin zwevende vuil re
gelmatig en zonder ophouden wordt uitge
zogen. naar en door filters wordt geleid en
weer schoon in de bassins terugvloeit. Wan
neer men ziet. wat in korten tijd in die filters
achter blijft, dan begrijpt men pas go*d.
dat bij gemis van zoo'n rondpompsysteem
een sliblaag van beteekenis zich in de bas
sins vormt, en verwondert men zich ook niet
meer, dat die vorming zoo snel lot stand
komt. De Amsterdamschc inrichting als al
lernieuwste open zwemschool mist dus. be
halve een overstort op waterniveau, een che
mische behandeling van het water cn een
rondpompsysteem.
Dit is wel heel jammer, vooral omdat aan
dit bad geen kosten gespaard zijn en men
had mogen verwachten, dat van het vele
geld. aan de instelling besteed, een niet on
belangrijk deel zou zijn ten goede gekomen
aan het allervoornaamste ln een zweminrich
ting. de behandeling van het water. Den
Haag en Haarlem zouden daarin gaarne
met hun ervaring hebben bijgestaan.
Vroeger was een zweminrichting een bak
met water of een afgepaald gedeelte van
het buitenwater, met kamertjes er om heen.
De Amsterdamsche Is een luxe uitgave van
dit type, maar helaas niet het type van de
moderne en hygiënische zweminrichting. Dit
was voor mij de groote teleurstelling bij mijn
bezoek.
H. L. WARNIER
