Hei Belangrijkste.
Een grapjas.
50e Jaargang No. 15127
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
Dinsdag 18 October 1932
HAARLEM S DAGBLAD
Pb.aU,.. P. W. PEEREBOOM UITGAVE LOURENS COSTER MAATSCHAPPIJ VOOR „„„rPT
en ROBERT PEEREBOOM. COURANT-UITGAVEN EN ALGEMEENE DRUKKERIJ N.V. Hoofdredacteur. ROBE T
ABONNEMENTENper Week 025, per maand 1.10, per 3 maanden
ƒ3.25, franco per post 355, losse nrs. 0.06. Geïllustreerd Zondagsblad
per week ƒ0.05, per maand 0.22, per 3 irincL 0.65. franco per post 0.72}^.
Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12
Telefoon Nos.: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Drukkerij: 10122, 12713 Administratie: 10724, 14825 Postgiro 38810
ADVERTENTIëN: i_5 regels ƒ1.75, elke regel meer ƒ035. Reclames
ƒ0.60 per regel. Reductie bij abonnement. Vraag en aanbod 14 regels 0.60,
elke regel meer 0.15, buiten Arrondissement dubbele prijs. Onze Groentjes
(icderen dag) 1—3 regels ƒ030, elke regel meer ƒ0.10, uitsluitend a contant.
Gratis Ongevallenverzekering voor Maand- en Weekabonnés. Levenslange ongeschiktheid en Overlijden f 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog f400.-, Duim v 250,-. Wijsvinger f 150.-, Elke andere vingerf 50.-. Arm-of Beenbreuk f 1 00.-.
Idem voor Abonnés op het Geïll. Zondagsblad: Levenslange ongeschiktheid f2000.-. Overlijden f 600.-. Verlies van Hand, Voet of Oog f400.-. Verlies Duim f75.-. Verlies Wijsvinger f75.-, Verlies andere vinger f 30.-.
DIT NUMMER BESTAAT UIT TWAALF BLADZIJDEN.
GIFGAS.
HAARLEM, 18 October.
De Goede Nieuwe Tijd.
Het is niet de eerste de beste, die tot dezen
merkwaardigen titel inspireert door zijn op
vattingen over het Heden. Het is de Fransche
componist Maurice Ravel, wiens prachtige
Concerto wij in het vorige seizoen in onze
Concertzaal gehoord hebben onder leiding
van den componist zelf. Ravel's muziek en
Ravel's persoonlijkheid maken een verove
ringstocht door de wereld. Hij won ook hier
ieders sympathie, misschien het meest door
zijn eenvoud en bescheidenheid: een niet
veel voorkomende eigenschap bij genieën.
Ook door zijn uiterlijk. Hij liet den jndruk
na, in ieder opzicht een aristocraat te zijn,
waarmee ik niet een meneer met een ver
vaarlijken stamboom en een roofridder als
oudst-bekenden voorvader bedoel, maar de
werkelijke beteekenis van het woord: één dei-
besten.
Over onzen tijd, sprekend natuurlijk over
muziek, heeft hij in een interview voor het
tijdschrift „The Living Age" (New York) ge
zegd: „De hedendaagsche terugkeer naar
zuivere vormen, het neo-classicisme of hoe
ge het wilt noemen, verheugt mij buitenge
woon. Om die reden houd ik van het heele
tijdperk waarin wij leven. De bewonderens
waardige onrust van onzen tijd, het oprechte
zoeken in alle richtingenzijn het geen
teekenen van een periode van vruchtbaar
heid? Ge spreekt over mijn invloed, maar het
komt mij voor dat die heel gering is. Ge wilt
andere namen? Wel, daar is Milhaud, die on
danks alles een genie is, en Poulenc, die heel
weinig componeert. Wie hebben we onder de
jongeren? Delannoy heeft veel begrip van
het dramatische. De Duitschers? Over het
algemeen zijn zij zich gaan verliezen in het
intellectueele, maar Hindemith is nog altijd
een echt musicus. Overal zijn hoogst begaaf
de jonge menschen; in Tsjecho-Slowakije (ik
kan geen namen noemen, want die zijn te
moeilijk om uit te spreken) heb ik uitsteken
de dingen gehoord.
Dit alles is typisch-Ravel. Een man van
bijna zestig jaar, die met ingenomenheid en
blijdschap over zijn eigen tijd spreekt. Het is i
verkwikkend en moedgevend. Heeft hij wel
licht niet volkomen gelijk, als hij het heeft
over de „bewonderenswaardige onrust" en
„het oprechte zoeken in alle richtingen" die
een periode van vruchtbaarheid teekenen?
Is hij niet veel wijzer dan 99.999 van de
.100.000 tijdgenooten, die dit als een miserabe
len tijd beschouwen, en het altijd maar heb
ben over den ondergang der beschaving? Is
er misschien de kans dat over een halve eeuw,
bijvoorbeeld, een volgende generatie met af
gunst op ons tijdperk zal terugzien omdat
het dan zoo'n dooie boel zal zijn, als reactie
op de groote scheppingen die deze periode-
yan-onrust-en-zoeken zal hebben opgeleverd?
Voor mijn gevoel ligt er diepe waarheid
in de woorden van Ravei, die een gelukkig
menseh moet zijn Het is waar dat er oprecht
gezocht en gestreefd wordt niet alleen in de
Kunst, maar op elk gebied? Er zijn vroegere
perioden van dien aard geweest, en zij zijn
n-ooit onvruchtbaar gebleven. Hoe zou dat ook
kunnen? Als er maar onrust en actie zijn.
is de weg naar het .betere al betreden. Alleen
in tijden van stilstand, van stagnatie, van
zelfgenoegzaamheid gaat de menschheid ach
teruit. Nu niet al is het dan ook zoo
moeilijk.
Ravel heeft ook over zijn eigen werk moe
ten spreken want dat wou de interviewer.
Hij vindt zijn Concerto „tamelijk goed".
Precies gevonden wat hij zocht heeft hij
er evenwel niet in, al heeft hij er twee jaar
aan gewerkt. Dat lukt nooit, en dat is maar
gelukkig ook.
Op den dag waarop hij precies vond wat
hij zocht zou hij afgedaan hebben. Wel is hij
in het Concerto dicht bij de verwezenlijking
van zijn bedoelingen gekomen, en het eenige
werk, waarin hem dat heelemaal gelukt is,
is Boléro. Maar dat was „een te makkelijk
genre". Hij hoopt het nog eens tot een sym
phonic te kunnen brengen. En zijn geliefdste
componist, de volmaaktste van allen, is Mo
zart. Hij was slechts muziek. Hij leert ons wat
wij thans moeten doen: slechts luisteren
naar onszelf en naar de eeuwige bronnen,
vergeten wat ons onmiddellijk is voorafge
gaan.
Zoo heeft de kleine man met het scherp-
geteekende gezicht, met de donkere wenk
brauwen onder het zilverwitte haar, met de
ietwat-schroomvallige manieren tot den ver
wonderden Amerikaan gesproken. U moet
niet denken dat ik veel invloed heb
Maar ik houd van mijn werk en van dezen
tijdEn ik heb bewondering voor zooveel
jongeren
Een waarlijk groote mensch.
R. P.
SCHEEPSRAMP OP DE NOORD
ZEE?
OVERBLIJFSELEN VAN EEN SCHIP
GEVONDEN.
LONDEN. 18 Oct. (V.D.) Volgens een
draadloos bericht van het Nederlandsche
stoomschip „St. Annaland", dat zich heden
morgen vijf mijlen ten Noord-Oosten van
het lichtschip „Cross Sands" bevond, is op
deze hoogte hedenmorgen tijdens den hevi-
gen storm op ongeveer één mijl afstand van
de „St. Annaland" een onbekend schip ge
zonken. Het schip verdween plotseling in de
diepte. De ,.St. Annaland" heeft de omge
ving afgezocht, doch heeft alleen wat drijf
hout en een kleine boot gevonden.
Wij vestigen de aandacht op het verslag
in dit nummer van de buitengewoon inte
ressante en goed gedocumenteerde rode. die
prol. dr. C. G. van Riel gisteravond voor de
Haarlemsche afdeelingen van de beide Vrou
wen-Vredebonden heeft gehouden.
Prof. van Riel heeft de onmogelijkheid,
de burgerbevolkingen tegen gifgas te bescher
men. opnieuw duidelijk in het licht gesteld
en er opnieuw op gewezen dat men met
verboden, om bepaalde wapens In een oor
log te gebruiken, niets bereikt. Wie eenmaal
oorlog voert, grijpt alle middelen aan.
Hetzelfde werd dezer dagen nog in een
Engelsch dagblad betoogd door den grooten
schrijver H. G. Wells, die daarbij herinnerde
aan een historische verklaring van Lord
Fisher of Kelverstone. Deze Lord Fisher was
een Engelsch admiraal, die later minister
van Marine werd. Reeds op de Haagse he Vre
desconferentie. lang voor den grooten oorlog
van 19141918. was hij Engelsch gedele
geerde. Men sprak daar ;oen over het ver
bieden van bepaalde wapene;. Lord Fisher
verloor zijn geduld en riep uit-: „Gij praat
maar wat over het humanlseeren van den
oorlog. Wat is dat? Gij zoudt even goed kun
nen gaan babbelen over de kerstening vair
de Hel!"
De groote oorlog leverde het, onweerleg
bare bewijs, dat van de wapenverboden, die
bij conventie van Genève waren vastgelegd,
niets terecht kwam. Na elke inbreuk op de
gemaakte overeenkomsten beschuldigden de
strijdende partijen elkaar, ermee begonnen
te zijn. Aangezien zooals in eiken oorlog, het
officieele leugen-communiqué hoogtij vier
de en van objectieve berichtgeving die
door de censuur verstikt werd geen sprake
kon zijn. bleef het daarbij
De Ontwapeningsconferentie verkeert nu
nog steeds in een toestaw3 van „deadlock".
De boel is vastgeloopen. Als de parlementen
daarin berusten, vertegenwoordigen zij de
naties wel zeer slecht.
Wij zullen niet nalaten te blijven waar
schuwen. Deed de pers dat maar algemeen!
PANIEK IN DE PRIJZEN VAN
VET EN REUZEL.
VARKENSCENTRALE NEEMT MAAT
REGELEN.
Op vragen van het Tweede Kamerlid me
juffrouw Groeneweg betreffende het. nemen
van maatregelen tot spoedige verlaging van
den prijs van ongesmolten rundvet en reu
zel, heeft de minister van economische za
ken en arbeid geantwoord, dat de prijzen
van ongesmolten rundvet en reuzel in de
laatste week in aanzieniijkc mate zijn geste
gen. niettegenstaande die artikelen in ons
land overvloedig aanwezig zijn. Door een on
gemotiveerde paniekstemming, ten gevolge
waarvan vraag naar genoemde artikelen plot
seling abnormaal 5s gestegen, is deze prijs
stijging te verklaren.
Om aan deze prijsopdrijving snel een einde
te maken, heeft ondergeteekende reeds eenige
dagen geleden de medewerking van de Ne-
deriandsche Varkenscentrale verkregen, wel
ke groote partijen ongesmolten reuzel tegen
lagen prijs beschikbaar stelt onder voorwaar
den. welke ook een lagen prijs in den klein
handel waarborgen.
0
RUSSISCHE VLUCHTELINGEN-
TREIN OVERVALLEN.
WEER HET WERK VAN CHINEESCHE
BANDIETEN.
LONDEN, 17 October (V.D.) Volgens be
richten uit Charbin hebben Chineesche roo-
vers bij Kaolingtsoe een naar Charbin rij
denden Russischen vluchtelingentreln over
vallen. Tijdens de beschieting explodeerde
de benzinelading van een goederenwagen. De
geheele trein vloog in brand. De Chineesche
roovers schoten op de vluchtelingen die
poogden uit den brandenden trein te ont
vluchten.
Velen werden gedood of gewond.
liet Roemeensche ministerie Vajda afge
treden.
(2e blad. Ie pap.)
De moeilijkheden in het Belgische kabinet.
Liberale ministers zullen vermoedelijk af
treden.
(2e blad. Ie pag.)
Voordracht van prof. dr. C. G. van Riel over
„de gifgasbeveiliging der burgerbevolking"
voor den Ned. Vrouwen Vredebond en den
Internationalen Vrouioenbond voor Vrede.
(Ie blad, 2e pag.)
Spoorwegongeluk te Den Bosch het gevolg
van plichtsverzuim?
(2e blad. 2e pag.)
Het zilveren feest van de R.K. Middenstands-
vereeniging.
(2e blad, 3e pag.)
Het provinciaal wegenplan. Hoe het met ver
schillende werken staat.
(2e blad, 3e pag.)
ARTIKELEN, ENZ.
R. P.: De goede nieuwe tijd.
(Ie blad, le pag.)
Vierster: Gifgas.
(le blad, le pag.)
Jhr. Mr. B. de Jong van Beek en Donk: Dc
ontwapeningsconferentie.
(2e blad, le pag.).
BAKKERSKNECHT IN HET "00
GEVONDEN.
NA AANSLAG OP ZIJN PATROON.
GRONINGEN, 18 October. Hedenmor
gen in de vroegte is de 20-jarige bakkers
knecht, verdacht van de inbraak bij en po
ging tot doodslag op het echtpaar J. La-
ninga te de Punt (Gr.) te Donderen. op on
geveer een half uur afstand van de Punt, ge
vonden. Hij had zich tusschen eenige hooi-
bulten vergoeen. De aanhouding geschiedde
door den veldwachter, die den jongeman naar
Vries overbracht, waar hij door den burge
meester zal worden gehoord. Het vermoeden
dat hij zelfmoord gepleegd had, was dus niet
juist.
MACHINIST BEWUSTELOOS OP
ZIJN MACHINE.
CONDUCTEUR BRACHT DE TRAM TOT
STILSTAND.
De locomotief van de stoomtram naar
Coevorden is, naar de Tel. meldt, dezer da
gen tegen een vaarboom van een schip op
gereden, die een schipper had laten staan,
toen hij zich verwijderde. De machinist kreeg
een afbrekend stuk hout met zulk een kracht
tegen het hoofd, dat hij bewusteloos neer
viel. Toen de tram bij een stopplaats nog
niet stil hield kreeg de conducteur argwaan en
ging kijken. Hij kon de tram nog bijtijds tot
stilstand brengen.
GEEN MOORD TE ROTTERDAM.
GEBRUIKTE DE VROUW VERKEERDE
MEDICIJNEN?
De sectie, die gistermiddag verricht is op
het lijk van de 64-jarige vrouw, die Zondag
avond dood in haar woning te Rotterdam
gevonden werd, heeft uitgewezen, dat er
geen misdaad in 't spel is. De vrouw, die de
gewoonte had zich medicijnen van haar
eigen keuze toe te dienen, is vermoedelijk
plotseling onwel geworden en doordat er geen
hulp aanwezig was, overleden, meldt de Maas
bode.
Dat er in het huis van allerlei overhoop
gehaald zou zijn, is niet juist gebleken.
HORLOGES UIT EEN ETALAGE
GEGRAAID.
MISLUKTE INBRAAK IN DEN
VROEGEN MORGEN.
Zondagmorgen, half zes is te Zeist in de
Slotlaan een brutale inbraak gepleegd, door
een ruim 20-jarigen Düitscher. die een uur
later reeds achter slot en grendel zat.
De man had met een steen een groote win
kelruit van het ..Citymagazijn" van den heer
Koetsveld stukgeslagen en door het groote
gat dat was ontstaan een aantal horloges,
enz. bijeengegraaid.
Op zijn vlucht was hij echter gezien door
een matineus Slotlaanbewoner aan de over
zijde, die de politie kon waarschuwen. Een
tweetal agenten trok er per fiets op uit en
wist de man in het Kerckeboschkwartier aan
te houden, nog in het bezit, van een horloge
met prijskaartje, dat hij voorgaf te hebben
gevonden.
Bij zijn verhoor bleef de dader ontkennen,
doch later werd ook een pet met een aantal
horloges gevonden, waarvan hij zich op zijn
vlucht blijkbaar heeft ontlast.
„WAPENINDUSTRIE ZIJ UITSLUITEND
OVERHEIDSBEDRIJF".
De elcctrificatie van de lijn HeemstedeLeiden. Een overzicht van de xoerkzaamheden
op den Glipperwegte Heemstede.
Hoover bezocht op zijn verkiezingstocht door de Vereenigde Staten ook Des Moines in den
staat Iowa. waar hij met veel enthousiasme werd ontvangen. In de straten ivaren trans
paranten opgehangen met het portret van den president en het onderschrift ,Jowa heet
U welkom".
In de Zaterdagmiddag hier ter stede gehou
den vergadering van de R.-K. Kamercentrale
Haarlem, onder voorzitterschap van mr. J. B.
Bomans, waren aanwezig de Kamerleden moj.
Meijer en Ch. L. v. d. Bilt. Tot bestuursleden
zijn herkozen de heeren C. P. Maas, H. Brou
wer en J. J. Brinkman.
Bij de bespreking van het programma der
R.-K. Staatspartij voor 1932 werd een uitvoe
rige bespreking gewijd aan de voorstellen in
zake een verbod van cumulatie van openbare
betrekkingen en pensioenen. De voorzitter
achtte het onnoodig bij de hoofdbestuursvoor
stellen ook een Haarlemsch te voegen. Met. al-
gemeene stemmen werd daarna besloten het
verbod met een eenigszins gewijzigde redactie
in hetprogramma te doen oonemen.
Een amendement Haarlem om aan hoofd
stuk n toe te voegen, dat de wapenindustrie
in den vervolge uitsluitend overheidsbedrijf
zij, door den voorzitter een ontsiering van hot
programma genoemd, werd met 42 tegen 28
stemmen aangenomen.
Een aanvullingsvoorstel tot beteugeling van
den aiheid van ongehuwde vrouwen, ingediend
door Bussum. werd met een kleine meerder
heid verworpen.
Tenslotte verklaarde de vergadering er zich
voor, dat de heer Kuiper uit Haarlem namens
de Kamercentrale vragen zal stellen op de par
tij raadsvergadering over bescherming van den
landarbeider en vaststelling van een mini
mumloon voor landarbeiders, en dat hij deze
vragen zal toelichten. i
KAPITEIN VAN DE .DELIA"
GEROYEERD.
(Een Rotterdammer heeft bijna
60 uur onafgebroken voor een
kleedingmagazijn gewacht, om
Maandagochtend zeker te zijn
van een jas, die door den win
kelier uit reclameoogpunt voor
1 cent te koop aangeboden
werd).
Wat zegt u nu van die historie
En van zoo'n geduldigen heer,
Die zestig uur ijskoud bleef wachten
En niet in het prettigste weer.
Geen regen wist hem te verdrijven,
Geen nacht die vol eenzaamheid was,
Hij was er en wist er te blijven
Totdat hij zijn loon kreeg: de jas.
Amerika heeft idioten,
Ik heb ze reeds vroeger genoemd,
Die boomen of daken be„zitten",
Dat maakt ze bij dwazen bex-oemd.
Maar deze geduldige jasser
Heeft niet die verdwazing gekend,
Hem wachtte naast hoon en bespotting
Iets tastbaars: een jas voor een cent.
Wanneer hij een tijd had gezeten,
Dan ging hij een wijle eens staan.
De jasband bond hem aan den winkel,
Liet hem geen minuut er vandaan:
En mocht- hem 't- geduld haast begeven,
Wat wel onvermijdelijk was,
Dan gluurde hij schielijk weer even
Naar 't loon van zijn wachten: de jas.
Zoo bleef voor hem werk aan den winkel,
Waar glorie het eind van zou zijn,
Ik huldig dien held in gedachte
Met ruikers van geurend jas-mijn;
Want ik heb respect voor dien grapjas,
Dien 'k zelf nimmer navolgen kan,
U ziet het wel vrienden, de kleeren,
Die maken nog altijd den man.
P. GASUS
DE OPLEVING.
Bij de Robinson-schoenfabriek te Nijme
gen heeft Maandag de 250ste arbeider zijn
intrede gedaan,
GEORGANISEERDE HANDELDE
ONORGANISATORISCH.
Het Algemeen Bestuur der Vereeniging van
Nederl. Gezagvoerders, en Stuurlieden ter
Koopvaardij! heeft in zijn dezer dagen ge
houden vergadering den heer H. Fleurbaay
als lid dier Vereeniging geroyeerd
Dit royement vond zijn aanleiding in de
omstandigheid, dat de heer Fleurbaay een
schip nog wel onder Panameesohe vlag
in de vaart gaat brengen, waarop aan de
officieren gages zuilen worden betaald, ver
beneden de Nederlandsche Standaardgages.
Het bestuur was van oordeel, dat het niet
op den weg van een lid der Vereeniging
ligt op een dergelijke wijze te trachten de
toch al zoo sterk gereduceerde gages der
scheepsofficieren nog verder te drukken.
Waar de directe oorzaak van het voor-
loopige geschorste conflict in de scheep
vaart, juist (bestond in een poging van een
Nederlandschen reeder om va.n de Neder
landsche vlag weg te vluchten, wenscht
het bestuur duidelijk te doen blijken, dat het
zulke pogingen onder alle omstandigheden
afkeurt.
HOE DE BRAND TE ALPHEN ONTSTOND
Volgens de N. R. C. heeft het- onderzoek
der politie naar den brand te Alphen aan
den Rijn uitgewezen, dat het vierjarige jon
getje. dat dood in den kelder gevonden word.
met lucifers gespeeld moet hebben. Het jon
getje moet door den rook gestikt zijn, maar
had ook ernstige brandwonden. Dit is reeds
de tweede maal in enkele weken, dat in Al
phen kinderen door spelen met. lucifers
brand hebben gesticht en om het leven zijn
gekomen.
YEERE VOETBALT ZONDAGS NIET
De gemeenteraad van Veere heeft met 4
tegen 3 stemmen besloten afwijzend te be
schikken op het verzoek der voetbalvereni
ging om op het sportterrein een voetbalwed
strijd op Zondag te mogen houden.
VERGADERING DER
R.-K. KAMERCENTRALE.