WERELDSPAARDAG Vreeselijk Auto-ongeluk te Amsterdam. SI OCTOBEE Toepasselijk weer. Het Belangrijkste. 50e Jaargang No. 15132 Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen. Maandag 24 October 1932 HAARLEM'S DAGBLAD Directie: P. W. PEEREBOOM en ROBERT PEEREBOOM. UITGAVE LOURENS COSTER MAATSCHAPPIJ VOOR COURANT-UITGAVEN EN ALGEMEENE DRUKKERIJ N.V. Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM. ABONNEMENT ENpg,. week f025, per maand 1.10, per 3 maanden 3.25, franco per post 3.55, losse nrs. 0.06. Geïllustreerd Zondagsblad per week 0.05, per maand ƒ0.22, per 3 mnd. 0.65. franco per post 0.72J4. Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaame 12 Telefoon Nos.: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600 Drukkerij: 10122, 12713 Administratie: 10724, 14825 Postgiro 38810 ADVERTENTIëNj5 rcgcis ƒ1.75, elke regel meer 0.35. Reclames 0.60 per regel. Reductie bij abonnement. Vraag et» aanbod 14 regels 0.60, elke regel meer ƒ0.15, buiten Arrondissement dubbele prijs. Onze Groentjes (iederen dag) 13 regels 0.30, elke regel meer 0.10, uitsluitend ii contant. Gratis Ongevallenverzekering voor Maand- en Weekabonnés. Levenslange ongeschiktheid en Overlijden f 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog f 400.-, Duim 250.-. Wijsvinger f 1 50—, Elke andere vinger f 50.-. Arm- of Beenbreuk f 100.-. Idem voor Abonnés op bet Geïll. Zondagsblad: Levenslange ongeschiktheid f2000—. Overlijden f 600—, Verlies van Hand, Voet of Oog f400-. Verlies Duim f75.-. Verlies Wijsvinger f75-. Verlies andere vinger f30.-. DIT NUMMER BESTAAT UIT TWAALF BLADZIJDEN. HAARLEM, 24 October. Een Europeaan. „Sprekend als Europeaan" heeft Emil Lud wig, een der intelligentste leden van het wel licht-intelligentste ras ter wereld de Joden ons een aantal markante waarheden doen hooren. Ik mag veronderstellen dat heel veel lezers stof tot nadenken hebben gevonden in het verslag van zijn rede in Diligentia, den Haag, dat wij Zaterdag op pagina 1 hebben opgenomen. In Den Haag verscheen hij voor een propvolle zaal, in Amsterdam ook. Dat is teekenend. Naar een man als Ludwig, die tenslotte geen auteur voor de groote massa is. wordt thans geluisterd. .Alleen de geniale dilettant kan thans orde brengen", zegt hij, herinnerend aan het geniale dilettantisme van een Napoleon. Zelf behoort hij tot de groep der geniale dilettanten, al is hij niet een diergenen die tot staatsmanschap geroe pen zijn. De staatsvorm is voor hem geen hoofdzaak. Hij pleit voor een practisch idealisme, dat de werkelijkheid, de omstandigheden van den tijd als onmisbare voorwaarde ziet. De nieuw ste doelstellingen, zegt hij, heerschen. Niet de motieven. Door menschenliefde alleen werd nog nooit iets bereikt. En als grootste aller doelstellingen ziet hij thans de bestrijding van den oorlog. Geen enkele staatsvorm heeft den oorlog noodig. Iedereen heeft het leven lief. Ludwig behoort tot geen enkele partij, behalve tot die dergenen, die den oorlog met schrik zien naderen. Volgens mij ontbreekt het hem hier aan vertrouwen. Pessimisme doet zich telkens in zijn betoog gelden Hij voelt m.i. heel intuïtief- zuiver aan, als hij zegt dat de heerschappij van de vakmenschen de groote fout is ge weest, en hun fiasco de groote ellende, als hij telkens roept om den genialen dilettant, om den man die zijn fantasie weet te gebruiken en haar tevens te beheerschen. Hij heeft voor honderd procent gelijk als hij zegt dat de be- windsmenschen van dezen tijd niet creatief genoeg zijn, gebrek aan invallen hebben, te veel vertrouwd zijn geraakt met de problemen, de verantwoordelijkheden van zich afschuiven. Maar zijn pessimisme kan ik niet deelen. al zegt hij dat staatslieden te Parijs en Berlijn zijn vrees voor een dreigenden nieuwen oorlog deelen. Het is trouwens merkwaardig dat hij zich hier beroept op de meening van dezelfde menschen, wier tekort aan fantasie en schep pende kracht hij hekelt. Zullen de omstandig heden niet sterker zijn' dan hun vrees? Ik ge loof het wel. Wij komen steeds dichter bij de beslissende botsing van twee machtige stroo mingen in de wereld: autocratie en demo cratie. Maar die botsing behoeft geen oorlog te brengen. Het is veeleer mogelijk dat zij den oorlog uitschakelt. Omdat het besef groeit dat voor geen enkelen staatsvorm de oorlog behoefte is zooals Ludwig zelf zegt. Omdat practisch idealisme in de wereld groeiende is zooals zijn eigen succes bewijst. Omdat be strijding van den oorlog wel de meest practi- sche vorm van idealisme is, die men zich in dezen tijd kan denken. Omdat de tegenwoor dige dictators niet meer menschen zijn die naar het koningschap streven, maar in een voud leven en genoeg hebben aan de macht. De dictatuur die Ludwig verheerlijkt oefent hij zelf ook uit. Er zijn vele dictators in de wereld geweest die niet aan het hoofd van naties stonden. De dictatuur van hun woord was hun macht. En hun alleen is het ooit ge lukt, verlichte dictators te zijn en te blijven. Misschien is het een geluk dat Ludwig den invloed van zijn eigen woord niet tenvolle voelt en daarom pessimisme uit. Toch is het zeer teekenend, zeer opvallend, dat een histo ricus-en-journalist zooals hij, vreemdeling in ons land, op avonden van stroomenden regen duizenden menschen uit hun huizen lokt, waarvan de meesten hun radio haastig afzet ten als een rede van Herriot, Von Papen of Ramsay MacDonald wordt aangekondigd, waarom gebeurt dat?Omdat EmilLudwig buiten en boven de partijen en de problemen staat, omdat hij niet spreekt als vakmensch. omdat hij het nieuwe wil en een geniale dilettant is. Hij heeft gesproken als Europeaan. Daar voel ik in mee. Nationalisme hecht alleen aan kleine dingen, zegt hij. En hoe! Is er een groot er en gruwelijker misverstand in onzen tijd dan het geborneerde gedoe van allerlei menschen die nog wanen er met be krompen chauvinisme te kunnen komen, ter wijl de feiten van eiken dag bewijzen dat alleen internationale samenwerking redding kan brengen uit den verschrikkelijken war winkel? Wat hebben de tolmuren, de con- tingenteeringen, de toenemende bewapeningen van de laatste jaren anders gebracht dan vergrooting van de verwarring, toeneming dei- ellende? Ik ben een Hollander, en daar trotsch op. Maar in denzelfden zin waarin een Ame rikaan uit Ohio, of uit Wisconsin, of uit Ken tucky, er trotsch op is dat hij een Ohio-man, of een Wisconsin-man, of een Kentucky- man is. Als wij het tot nieuwe eenheid en samen werking willen brengen moet die internatio naal zijn. Dat is de eenige uitweg van onzen tijd: een groote, machtige nieuwe gedachte. Wij drijven erheen op ons eigen getij. Een man als Ludwig getuigt daarvan opnieuw. Merkwaardig dat zijn pessimisme zijn Joodsch pessimisme misschien hem belet- het tenvolle te aanvaarden als het dagen van een nieuwe era. R. P. AUTO IN DE ZOMERVAART GEREDEN. Zondagmiddag ongeveer half drie reed een auto op de Zomerkade, bestuurd door den heer Chr., de auto slipte en reed te water. De auto stond niet geheel onder water, zoodat de inzittenden aan den wal konden komen. De auto werd later gelicht. Auto 's nachts tegen een tram opgereden. Half onder den tramwagen geschoten. Een doode, drie zwaar gewonden. In den afgeloopen nacht is op den Amstel- dijk te Amsterdam een zeer ernstig ongeluk gebeurd. Het was omstreeks half één, dat een tram van lijn 6 zich naar de remise aan den Amsteldijk begaf. Van den tegenoverge- stelden kant naderde een auto aan den goeden kant van den weg. Even vóór de Lutmastraat zwekte de auto plotseling naar den linkerkant van den Amsteldijk. Een bot sing was onvermijdelijk, ondanks het elec- trisch remmen van den bestuurder en met een vreeselïjken slag reden de beide voer tuigen tegen elkaar. De schok was zoo hevig, dat de Chevrolet als het ware de tram op lichtte en gedeeltelijk onder het voorbalcon van denmotorwagen verdween Door trampersoneel, politie en toegescho ten publiek werd dadelijk hulp verleend en getracht de inzittenden van de auo te bevrij den. Het beek, dat er vier mannen in den wagen zaten. Eén van hen werd reeds dood uit de resten van den Chevrolet te voorschijn gehaald. De drie anderen waren zwaar ge wond. Met ambulancewagens van den Geneeskun digen Dienst zijn de doode en de drie zwaar gewonden dezen in bewusteloozen toe stand naar het Wilhelminagasthuis ver voerd. De bestuurder van de tram bleef onge deerd. Het voorbalcon van den motorwagen is gedeeltelijk vernield. De om het leven gekomene is de 35-jarige A. Verkerk uit Nessersluis. Gewond werden de 34-jarige J. Burgers, uit de buurt in Ouderkerk aan den Amstel, die een gecompliceerde onderbeenfractuur be kwam, de 28-jarige W. van Nieuwendijk, uit Nes aan den Amstel, die een groote wond in het onderlijf kreeg en de 26-jarige H. Meyer uit Nieuwer-Amstel, die met een neus- fractuur nog betrekkelijk gunstig aan dit ongeluk ontkwam. De gewonden zijn alle drie in bewusteloozen toestand in het zie kenhuis gebracht. De twee laatst genoemde zijn weer spoedig bijgekomen, vermoedelijk zal de laatste hedenmorgen wel weer het ziekenhuis kunnen verlaten. De Chrevrolet was bestuurd door W. van Nieuwendijk. Over den eigenlijken toedracht van het ongeluk konden de gewonden nog geen nadere in lichtingen verstrekken. DE OPLEVING. De glasfabriek „Leerdam" stelt heden weer een nieuwen oven in bedrijf, zoodat opnieuw 70 arbeiders aan het werk kunnen gaan, lezen wij in de Tel. Door de malaise was het aantal werknemers der glasfabriek te ruggebracht tot 500. De directie heeft alles in het werk gesteld een ander afzetgebied te verkrijgen voor de verloren markten, met het resultaat, dat er thans weer 900 arbeiders in dienst der vennootschap zijn. SCHUIT GEZONKEN. Een met kolenbries geladen schuit, die ge meerd lag aan den kademuur aan het Zui der Spaarne, is Zaterdag volgespoeld en ge zonken. Het is daar langs den walkant flink diep, zoodat het vaartuig geheel onder wa ter lag en voor de veiligheid der scheepvaart direct moest worden gelicht. De scheepbouwer Z. alhier heeft dat werk in den loop van den dag verricht. INGEZONDEN MEDEDEELINGEN 't Zijn geen extra vreugde dagen, Als ik het zoo zeggen mag. Want we waaien en we drijven Van den een naar -d' andren dag. 't Is statistisch voor October, Zegt men. zelfs een beetje erg, En de vochtig grauwe kiesheid Depressiepert tot in 't merg. 't Zout des levens lijkt verklonterd Tot een klammen. grijzen bal, Heel het leven dezer dagen, Is een glibberig geval. Je denkt nog eens tusschenbeiden Aan Augustus, toen de zon Tegen eiken neeïslagaanslag Zich zoo stralend weren kon. Nu komt z' af en toe eens lonken, Maar 't is spoedig weer gedaan En je weet, zij js tenminste Niet volledig naar de maan. Ik heb gister Nurks gesproken, Die zich altijd vast vertoont, Als zijn principieel gemopper, Naar hij meent, de moeite loont. Ach, je kunt je niet verbazen, Zei hij, wat is onze tijd Dan tenslotte in gemoede: Louter wind en nattigheid. P. GASUS. ONZE VISCHUITVOER NAAR BELGIë VERHOOGD INVOERRECHT IN PLAATS VAN CONTINGENTEERING? Naar wij vernemen begint men er in België steeds meer op te rekenen, dat binnen kort de contingenteering van visch zal wor den opgeheven. Naar alhier uit België is vernomen is het niet onwaarschijnlijk dat de con tingeenteering plaats zal maken voor een vèrhooging van het invoerrecht. HET PROVINCIAAL WEGENNET IN 1933 WORDEN MEER WERKEN UITGEVOERD. Ged. Staten van Noord-Holland hebben aan de Prov. Staten aangeboden de begroo ting voor 1933 van het Wegenfonds dezer provincie. Op de begrootïng is wegens lasten en kapi taalsuitgaven f 1.945.000 meer uitgetrokken dan blijkens vroegere ramingen over 1933 voer den wegenaanleg zou worden uitgegeven Het blijkt thans mogelijk over 1933 den we genaanleg in sneller tempo uit te voeren dan destijds is aangenomen. Tot deze uitvoering in versneld tempo zouden Ged. Staten wen- schen over te gaan, indien overwegingen om trent uitvoering van gedeelten van de we genplannen (en de kanalenplannen) met handkracht in plaats van met de machine, daartoe mochten kunnen leiden. Overleg wordt tot dat einde gepleegd met de Regee- ring en met de organisaties van bouwvak arbeiders en aannemers omtrent uitvoering van enkele gedeelten on de aangegeven wijze, ten einde een belangrijk grooter aantal per sonen aan deze werken te werk te kunnen stellen. Omtrent de uitkomsten van dit overleg en deze overwegingen stellen Ged. Staten zich voor mettertijd nadere mededeelingen te doen. Van een gebouw in het Zioitsersche stadje St. Maryarethen stortte dc zolderverdieping in, waardoorzooals wij gemeld hebben. 11 arbeidsters gedood en 40 gewond iccrdcn- Hierboven een joto van dc ongeluksplek. NOODLOTTIGE AANRIJDING. DE HEER A. KLEIN SCHIPHORST GEDOOD. Zaterdagavond te ongeveer half 8 reed de 21-jarige Ant. Klein Schiphorst, zoon van het lid van den Gemeenteraad, wonende Zijlwc-g 198, per rijwiel op den Zijlweg in de richting Overveen. Hij werd aangereden door een auto die uit de richting Overveen kwam en bestuurd werd door den heer K. alhier. Bij deze aan rijding liep de heer Klein ScShtnhorst een schedelfractuur op, waaraan hij bijna on- middellij k overleed. De aanrijding geschiedde vóór de woning van den aangeredene. (waar het lijk is bin nengedragen) juist toen de heer K. met zijn wagen een andere auto passeerde. De heer K. had niemand gezien tot het slachtoffer plotseling vóór zijn auto kwam. Van een strafbaar feit is niets gebleken. De politie stelt nog een nader onderzoek in Tot zoover het politierapport. Het Persbureau Vaz Dias meldt nog. dat de jonge man zich naar de kerk beeaf en tusschen de twee auto's bekneld raakte. Als een bijzonderheid kan nog worden ver meld, dat de heer Klein Schiphorst in het begin van dit jaar. bijna 00 dezelfde p'aats. ook aangereden werd. Hij werd toen vrij ern stig, ofschoon niet levensgevaarlijk, gewond. Na geruimen tijd verpleegd te zijn, is hij toen geheel hersteld. DE TUINBOUW ZAL GESTEUND WORDEN. Bijslag van de regeering tot richtprijs bereikt is. BENOEMING VAN EEN REGEERINGS- COMMISSARIS. Ingediend is naar het Handelsblad meldt, een suppletoire begrooting voor hoofdstuk X der Rijksbegrooting voor 1932. Daarin wordt uitgetrokken een artikel lui dende: Uitkeeringen ten behoeve van ver bouwers van fruit en warmoezerijgewassen over 1932 zoo noodig uit te keeren in 1933, voor memorie. De grondgedachte is: door een bijslag op de geveilde producten in de op die producten ge leden verliezen tegemoet te komen met dien verstande, dat. deze verliezen, indien zij in totaal vijf millioen gld. of minder bedragen geheel voor rekening van het rijk komen, ter wijl in geval zij dit bedrag overschrijden, de garantie zich slechts tot een zoodanig per centage van de geleden verliezen zal uitstrek ken als voortvloeit uit de verhouding van het totaal der geleden verliezen tot het. beschik baar gestelde bedrag van vijf millioen gld. Volgens het- plan van uitvoering was voor het jaar 1932 van rijkswege aan daartoe erkende veilingen van groenten en fruit ga rantie verleerd tot een bedrag overeenko mende met het verschil tusschen een op brengst, berekend naar een richtprijs en het totaal eener berekende werkelijke opbrengst van garantieproducten, met dien verstande, dat het totaal der aan de veilingen op grond hiervan uit te keeren gelden een bedrag van vijf millioen niet mag overschrijden; dat het totaal van de aan iederen tuinder op grond hiervan uit te keeren gelden niet meer mag bedragen dan twintig pCt. van de opbrengst van zijn gemiddelden omzet ter veiling in de jaren 1923, 1929, 1930. Als garantieproducten worden aangemerkt de door den minister als zoodanig aan te wijzen tuinbouwproducten, welke over vei lingen worden afgezet en aan te stellen mi nimum eischen voldoen. Als richtprijs wordt aangemerkt de prijs welken de minister op grond der feitelijke productiekosten voor een daarbij te bepalen tijdvak voor de verschillende qualiteiten voor een garantieproduct en zoo noodig ver schillende voor verschillende deelen des lands vaststelt, met dien verstande, dat bü de be rekening van dien richtprijs de loon factor en de uurfactor zoodanig zullen worden bere kend, als in overeenstemming mot de plaat selijke omstandigheden en de belangen van de betrokken teelt billijk en wcnschclijk wordt geacht. Voor de uitvoering van deze regeling wordt de minister bijgestaan door een regee- ringscommissaris. terwijl er bovendien een commissie van advies wordt ingesteld. De minister betoogt, dat volgens het plan van uitvoering aan den tuinbouw in zijn ge heel behoudens betrekkelijk gunstig verloop van den gang der prijzen het uitgetrokken steunbedrag ten goede komt. Hierdoor zal de crediet-waardigheid van het bedrijf nvt onbeteekenend worden versterkt. EEN KOE FRAUDULEUS GESLACHT. In een pakhuis in de De Witstraat heeft een slager frauduleus een koe geslacht. Een Inspecteur van het Openbaar Slachthuis heeft proces-verbaal tegen den slager opge maakt. Een hoeveelheid vleesoh is in beslag genomen. H. O. V. DE PROVINCIALE SUBSIDIE De subsidie der provincie voor de H. O. V. over 1933 is op dc prov. bcgrooting, evenals voor 1932 uitgetrokken op f 5000, Het nieuwe Belgische kabinet gevormd. (2e blad. Ie pag.) Geschil met dc Britsche katoenspinners in Laticashire bijgelegd. (2e blad. Ie pag.) Het omslaan van den baggermolen. Kapitein van de Ebrohad geen schuld. (2e blad. Ie pag.) Vreeselijk auto-otigcluk te Amsterdam. Een doode, drie gewonden. (Ie blad, le pag.) Noodlottige aanrijding op den Zijlweg. (le blad, le pag.) De provinciale begrooting. Een korting op salarissen. Verhooging der belasting-op- centen. (le blad, le pag.) ARTIKELEN, ENZ. R. P.: Een Europeaan. (le blad. le pag.) Lettinga: Financiccle Kroniek. (2e blad. 3e pag.) V. S.: Langs dc Straat ,£.eo". (2e blad. 3e pag.) DE PROVINCIALE BEGROOTING EEN KORTING OP DE SALARISSEN. VERHOOGING DER BELASTING - OPCENTEN. Ged. St aten van Noord-Ho'.1 and hebben de on twerp-beg rooting voor 1933 aan de Pro vinciale S:a-.e-n aangeboden. Ha: eindcijfer is f 53.705.750. In hun toelichting schrijven Ged. Staten, dat de samenstelling meer can gewone zor gen heeft gebaard. Hot batig saldo over 1931, waarmede de begroeiing voor 1933 be gint. is f 9G7.455, terwijl de begroot.:: g voor 1932 begon met een batig saldo van niet minder dan f 1.867.136. Een verschil dus van f 900.000. Als de opcenten op de belasting onveran derd bleven ien de post voor onvoorziene uit gaven op een celijk bedrag werd uitgetrok ken als voor 1932. zou do begrootïng een te- kont aanwijzen van f 2.516.634. Het is gebleken, dat de provinciale kas in de jaren 19201931 f 1.301.000 schade ge leden heeft, doordat aan dc provinciale be drijven pas rente berekend worden als de gelden door die bedrijven worden opcono- men, terwijl rcects rente berekend 'had moe ten worden van liet oogenblik af. da/t de pro vincie dc gelden opnam. Ged. Staten willen de bedrijven nu 10 jaar lang f 130.100 laiton terug betalen. Uit het provinciale reservefonds, dafc f 1.900.000 bedraagt, meenen Ged. Staten thans niet meer dan f 900.000 te mogen putten. Om het dan overblijvende tekort te verminderen, hebben zij de jaarlijksöhe stor ting van f l.OOO.GOO in het wegenfonds met f 500.000 verminderd. Ten slo te hebben zij een tijdelijke korting op de Jaarwedden on vermijdelijk geoordeeld. Wijl men echter niet mag aannemen, dat op de crisis geen betere tijden zullen volgen, kan de bijdrage slechts een tijdelijk ka raki- or dragen en blijft de grondslag der vigeerende salarisregeling onaangetast. De vraag of deze al of niet een her ziening behoeft, mag slechts aan de orde komen in meer normale tijden Zoo zijn Ged. Staten dus gekomen tot hot voorstel een korting toe te passen op de salarissen, doch met een' tijdelijk karakter, vastgesteld voor drie jaar, omdat bij eenlgs- zins normaal verloop der dingen, de bc- grooting voor 1936 op gunstiger basis zal kunnen worden gesteld. De bedoeling is dus. dat gedurende deze drie jaren gocn wijzigingen worden voorge- s:e!d, tenzij het behoeft nauwelijks be toog zich onverhoopt en onbedacht buiten gewoon ongunstige, nieuwe omstandigheden zouden voordoen. Een tweede belangrijk punt bij deze kwestie is zoo vervolgen Ged. Sla'on de vraag of de korting on allen ln gelijke mate moot worden tor gepast, dan wel progressief .n de richting der hoogere salarissen. Gedeputeerde Staten hebben de .tweede methode aangenomen en be floten dc Cen trale Commissie voor georganiseerd overleg te hooren over een uniforme korting van 6 pet., met vrijstelling der eerste f 1000. Die Commissie heeft met 8 van de 10 stem men de noodzakelijkheid cener korting aan genomen en met dezelfde stemverhouding zich uitgesproken voor een differentieerlng. Noch over de methode der differemt'.eering noch over de in aanmerking komende be draden, kon echiter een uitbraak verkregen worden. Verschillende daarop betrekking hebbende voorstellen leverden achtereenvol gens oen staking van stemmen op. zoodat de toepassing der twee geaccep'eerde bec:m- selen door Ged. Staten gehandhaafd is. ge lijk ze aan genoemde Commissie is voorge legd. Dezelfde korting zal gelden voor de jaar wedden van de leden van Ged. Staten en den griffier. Het bleek, om de begrooting sluitend te maken, bovendien noodzakelijk het getal der te heffen opcenten op de inkomsten- en ver mogensbelastingen met 4 te verhoogen en dus tot 20 op te voeren. Hiermede wordt f 650.904 gevonden. Het getal dor opcenten op de grondbelasting komt niet voor ver hooging in aanmerking. Hetcecn ten slotte nog te kort schoot, hebben Ged. Staten op den post voor onvoorziene uitgaven moeten, vipden.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1932 | | pagina 1