HABA
Nog steeds Crisis-Tabak
HAARWERKEN
W. KOLDEWIJN
D. K. W.
KAMERPLANTEN.
WINTERAARDAPPELEN
WINTER HIER, WINTER DAAR!
JAN ROOZEN
?1LLARD Co
Fa. Jb. BLOM, Gierstraat 43
ANTENNEPALEN
Mainzer Zuurkool
Fr. P. van Rumpt,
ST. NICOLAASPAKKET
A. ZONDERLAND,
LANGE
VEERSTR. 15
OPNIEUW
GROOTE
PRIJS
VERLAGING
Fittingen zwaar
Porc. Zolderrozet
Stopcontact I
Kapdrager ^drie
pootje)
Lichtstoppen 5 voor
Stekkers bacalit
Contra stekker por-
celcin
Strijkijzerstckker
6H ct.
3Vj ct.
10 ct.
13
Pracht Elcctr.
Strijkijzer 1.98
.2 jaar garantie,
luxe uitvoering
Snoer 0.75 i/1 p. M.
Snoer 1 f] m. lids
p. Meter
Radiosnocr rood
zwart
Volgummisnoer
per M.
Zijden snoer p. M.
LOODKABEL
Zwakstroom
p. M. 6
Sterkstroom l'/j fl
p. M. 10
Sterkstroom 2Y- J1 15
Installateurs, We-
derverkoopers kor
ting.
Naaisters en Kap
pen werksters .vin
den bij ons de groot
ste sorteering four
nituren
De origineele „Elec-
tro Labor" Stofzui- 45.'
ger, geheel compl.
1 jaar garantie.
ORNAMENTEN
Gechroomd Kogel -
ornament. Triplex
glas 25 C.M. 1.91
Gechroomd Kogel-
plafonier, Triplex
glas 15 c.M. 95 cl
Pracht Ganglan
taarn brons met
franje '*3!
Sierlijk WandJiclit
glas in brons gezet '-2!
LAMPEN
.Reclame tijdelijk
16 tot 50 kaars
5 stuks voor 1 gltl.
De org. Sunlampcii
1050 kaars
30
c.
HALFMATLAMPEN
40 Watt
45
c.
60 Watt
50
c.
75 Watt
55
c.
100 Watt
65
c.
Speciale Nachtlamp
50
c.
DUS ALLEN NAAR
DE
ZAADHANDEL
GROOTE HOUTSTRAAT 15
TELEFOON '6061 HAARLEM
Groote sorteering BLOEMBOLLEN voor tic
kamer, als: Hyacinthen voor glazen; Hyacin
then voor potten of pannenTulpen voor potten
of mandjes; Romeinsche Hyacinthen voor
mandjes; Trosnarcis Papcrwhïtc. voor schaaltjes
met kiezel; Trompet Narcissen voor pannen;
Crocussen voor potten of mandjesChionodoxa
Sardensis voor pottenFrcesia Alba, wit, voor
potten; Blauwe Druifjes, voor potten; Scilla
Siberica, blauw, voor potten; Enkele Sneeuw
klokjes voor potten.
KUNSTMEST voor Kamerplanten.
Bestrijdingsmiddelen tegen Insecten.
Een Nieuwe Prestatie
Wij leveren nevenstaande radio-
installatie in keurige EIKEN
■-al on kast voor slechts:
Algeheelc Wisscistroomvoedïng
3-lamps). Ontvangst van alle
stations. .Zeer selectief. Schit
terende weergave. EEN JAAR
SCHRIFTELIJKE GARANTIE.
Geheel compleet geplaatst met
antenne, zonder eenige verhoo
ging en in zeer gemakkelijke
lermiinen te betalen.
'en week vrijblijvend op proef.
RADIO-BUREAU
NASSAUSTRAAT 2
TELEFOON 14790
ONS SUCCES IS GROOT MET DEZE BRIL.
Tevreden koopers zijn de gangmakers voor deze aanbieding.
Deze Luxe GOUD-doublé bril met overtrokken randen met
gebogen sph Kristalglazen in uw No., compleet in klap-étui, zal
ook U als lees- of straatbrïl tevreden stellen, de prijs 4.50
ALLE Brillen van KEIP zijn goed, iets dat niet goed is, levert
KEIP niet. Zijn naaan is uw garantie.
Schaft U voor dezen prijs uw reserve-bril aan.
KEIP, Opticien. Groote Houtstraat 137.
25 cent per half pond
1
IEDERE GEWENSCHTE LENGTE, verkrijgbaar bij
ZAANLANDSCHE HOUTHANDEL
Hoogerwoerdstraat 812, Telefoon 15717.
Inrichting tot het vervaardigen van
alle mogelijke
Speciale postiche voor Bobbed Haar.
Specialiteit in diverse HAARVERF.
Verder alle HAARBENOODIGDHEDEN
voorradig in het magazijn van
KAPPER HAARWERKER.
ANECANG 42.
P.S. Afgeknipt of uitgevallen haar wordt
op verlangen naar keuze verwerkt.
BIJ DE FIJNE
die M. VAN REIJSEN verkoopt, behoort de ECHTE
Casseler Rib, de lijne Frankforter Knakworstjes, de
prima Geld. Rookworst en ook Malsch Pekelspek.
Dit alles is dagelijks versch te
bekomen öl te bestellen bij
DELICATESSEN HANDEL
Ni. VAN REIJSEN
GR. HOUTSTR. 89 - TEL. 10587 en 11456
llllllll
Goede brandstof in Uw haard!
Goede brandstof stoken spaart.
Stookt wat HOENDERDOS U biedt.
Zuiniger stoken kunt U niet.
llllllll
voorwielaandrijving
freewheeling
onafhankelijk geveerde wielen
Voorziet in een dringende behoefte.
Deze wagen is:
Zuinig- 7 L. benzine op 100 K.M.
Goedkoop in aanschaffing: Persoons Roadster f 995.-
s 4 persoons Cabriolet f1495.—
9 D K.W staat kwalitatief zeer hoog
U kunt van elke D.K.W. vele jaren, dag in dag uit, trouwen
dienst verwachten De bedrijfskosten zijn zeer gering
Komt eens kijken bij den vertegenwoordiger voor Haarlem en Omstreken
Spaamwouder«tr. 103-105
Telefoon 13127
VOOR INDIë ONDER CARANTIE
MIJN WELBEKENDE
p.K.G. p.H.L.
Prima extra fijn gesorteerde BRAVO's 3.50
Prima ongesorteerde BRAVO's 6 3.25
Groote grove DRIELING-BRAVO's 4 2.—
Schitterende ZEEUWSCHE BLAUWEN en BONTEN.. 6 3.—
Grove DRIELINGEN BONTE 4 2.—
Al deze soorten worden door mij gegarandeerd.
TOT JUNI 1955.
Doet uw wintervoorraad op van een oud en vertrouwd adres.
Wij verkoopen uitsluitend 1ste kwaliteit.
SPAARNWOUDERSTRAAT 72—81, Telef. 12915.
Franco thuis Haarlem en Omstreken.
De verzorging in den winter.
We hebben al een keer een licht nacht-
vorstje gehad. Nu giert er een stevige Noord
wester om het huis.
Azalia's, vetplanten, enz., al onze kamer
planten die van de zomer buiten stonden,
moeten naar binnen gebracht zijn. De win-
terdienst is ingegaan. Mocht er hier of daar
nog' een azalia in een vergeten hoekje van
den tuin, staan te kleumen, dan wordt het
hoog tijd, de stakker binnen te halen. Tenzij
het als dit artikel gelezen wordt al eens
flink gevroren heeft, want dan zal er geen
redden meer aan zijn.
Het is niet mijn bedoeling hier de behan
deling van verschillende planten afzonderlijk
aan te geven. Mijn artikel zou dan veel t-e
lang worden Er zijn zooveel kamerplanten.
Azalia's, Clivia's, cyclamen, cactussen, vet
planten. en wat al niet meer. Ik wilde hier
eenige algemeene wenken geven, ik hoop dan
later in een paar artikeltjes, de verschillende
eischen der soorten even apart te bespreker-
Voor de verzorging van Azalia's verwijs ik
naar mijn artikel van 3 April j.l. in dit blad.
Allereerst dan. wilde ik nog even terug
komen op wat ik reeds bij den aanvang hier
van zeide. Vóór men nachtvorsten van eenige
beteekenis kan verwachten moeten de tijde
lijke buiten-planten in huis of kas gebracht
zijn. Laten we het niet uitstellen tot het te
laat is. Hieraan vastgeknoopt gelijk een
ander vorstpraatje. Het zal niet dikwijls
voorkomen dat een van onze kamerplanten
bevroren is, toch kan het wel eens gebeuren
dat een plant ondanks vorst, 's nachts voor
een raam, achter het gordijn is blijven staan
en 's morgens slap hangt. Zoo'n plant moet
dan zoo langzaam mogelijk ontdooid worden.
Men is wel eens geneigd met „warmte" te
gaan werken, 't zij met lauw water of
kachel warmte Het is voor ieder die even na
denkt te begrijpen dat dit heelemaal verkeerd
is. Het beste doet men om de bevroren plant
te begieten met zeer koud water. Groote tem-
peratuurs overgangen moeten steeds verme
den worden. Een plant die meegenomen wordt
uit een winkel of kweekerij moet zorgvuldig
verpakt, worden, als het vriest liefst- in kran
tenpapier, en mag dan niet ineens in een ver
warmd vertrek neergezet worden.
De planten moeten het geheele jaar door,
maar zeker in den winter als de kamers warm
zijn. geregeld afgesponst worden met lauw
water, éénmaal in de week b.v.
Tocht- is voor iedere plant slecht. Teere va
rens zijn er soms in een uurtje door bedor
ven. Het is misschien niet steeds te vermij
den. „Men kan terwille van de planten niet
altijd met- alle ramen dicht zitten", 'k Geef
het onmiddellijk toe. Maar laten we het zoo
veel mogelijk voorkomen,, geen planten
plaatsen tusschen de deur en een raam dat
dikwijls open staat en b.v. als de kamer een
„goeie beurt" krijgt, iets wat blijkbaar met
tocht gepaard moet gaan, onze planten
tijdig bergen.
Die heele fijne varens zooals het venus
haar, zijn ook eigenlijk als kamerplant niet
zoo geschikt. Meer plezier, of beter gezegd,
langer plezier, beleeft men van een ijzer
varen. (Cyrtomium) of van een stevige Ne-
phrolepis-soort-.
Ik las laatst ergens. „Wat doet men met
een kwijnende plant?" En hoewel de vraag
anders bedoeld zal zijn geweest, had ik het
eerlijke antwoord klaar, „men" zet een kwij
nende plant in een donker hoekje van de
kamer tot hij heelemaal dood is. 't Is mis
schien wat kras gezegd, lang niet iedereen
handelt zoo, maar 't gebeurt toch wel heel
dikwijls. Een plant die kwijnt moet extra ver
zorgd worden. Met dit extra verzorgen bedoel
is dat men dan eens moet letten op de
standplaats van de plant, en nagaan of de
aarde niet te nat of te droog is. Een ideale
plaats voor de meeste planten is een breed
vensterkozijn, waar veel licht door hét raam
komt, maar waar de zon niet al te lang en
fel op staat. Geregeld gieten is voor alle
planten het beste. Kort- voor en gedurende
den bloeitijd hebben ze het meeste water
noodig. een bloeiende azalia verslindt gewel
dig veel water. De pot-kluit moet voortdurend
verzadigd zijn. Sommige planten houden in
den winter een beetje rust Clivia's b.v. Die
soorten geeft men gedurende zoo'n rust
periode heel weinig water, maar zorgt er wel
voor dat de kluit niet geheel uitdroogt. Die
„stille tijd" gaat voor de meeste Clivia's nu
zoowat in. Langzaam minderen met water
geven, zoo gauw de bloemknoppen zichtbaar
worden moet men de watervoorziening weer
opvoeren. Men geeft de plant dan tevens wat
mest. Gedurende zoo'n rusttijd is hiervan
natuurlijk geen sprake. Er zijn tegenwoordig
enkele uitmuntende gemengde kunstmest-
soorten voor potplanten te den handel. Ik
durf het gebruik er van gerust aan te raden,
mits men met mate te werk gaat en eraan,
denkt-, dat zieke planten met een lepeltje
extra van die mest, niet gebaat zijn, ze kun
nen dat juist niet verdragen.
Voor veel planten raden de bloemisten aan,
't water op de schoteltjes te schenken. Dat is
prachtig, maar als zoo'n plant dat water na
een uurtje nog niet heeft opgezogen moet
het weggenomen worden tot den volgenden
dag. anders wordt „de voet" veel te nat en
koud. Het is zeker aan te raden de planten
van boven ook voorzichtte wat water te ge
ven. Wat ziet men dikwijls cyclamen staan
met uitgedroogden bovengrond en een voet
die zóó nat is dat de wortels daar wel moe
ten gaan rotten! Om te gieten gebruikt men
wat-er dat op kamertemperatuur is.
Is het noodzakelijk een plan te verpotten,
dan dient men er op te letten dat de nieuwe
pot niet veel grooter is dan de oude, hoog
stens één maatje Planten met stevige vlee-
zige wortels vragen ook een steviger grond
soort dan planten met dunne, haarachtige
wortels. Kleigraszodengrond door een meng
sel heen geeft een stevig grondje, turfmol
en zand maken 't mengsel luchtig. Wat zand
toegevoegd is voor de meeste planten uitste
kend, 't dient dan echter scherp zand, (ri
vierzand) te zijn, geen duinzand.
Laren, 22 Oct. 1932. T. SCHELLING.
Hoe lang duurt onze winter, de tijd dat het
naar onze meening „ontzettend" koud is? Als
het lang is nog geen 3 maanden, en dan zijn
temperaturen van 15 graden onder 0 zeld
zaamheden. En hoe lang duurt de winter
„daar", in het hooge Noorden? Als het kort
is ruim 6 maanden, en dan zijn temperaturen
van 30 graden onder 0 doodgewone gevallen!
Wat weten wij hier, in het beschaafde
Europa eigenlijk van het land van sneeuw
en" ijs,woeste stormen, eeuwige kou, avontu
ren en gevaar? Wat weten wij van „De witte
hel?" Des zomers, als ijs en zee het toelaten,
komen er wel toeristenschepen met rijke
Amerikanen en Engelschen, en die zullen dan
zeggen: „Oh, wonderful" en bridgen verder.
Maar op Spitsbergen met zijn eeuwige
sneeuwklompen, de fjorden met het vaak
donderende drijfijs, werken de mannen, die
wel wat anders te doen hebben dan de
schoonheid der natuur te bewonderen. Dat
zijn de mijnwerkers in de 6 maatschappijen,
allen kolenondernemingen.
De eerste was een Hollandsche, die nu nog
in Barentsburg is gevestigd en nog altijd de
grootste is. Daarop volgt een Noorsche, die
slechts 70 K.M. verder ligt, en dus buurman
heet. In de mijnen is het erg warm; gemid
deld slechts 3 graden beneden het vriespunt.
Vermoedelijk daardoor is er nooit mijngas in
de mijnen aanwezig en de mijnwerkers gaan
dan ook heel gemoedelijk met een carbidlamp
naar beneden.
Men begrijpt dat een dorp als Barentsburg,
dat een geheelen winter van alles is afge
sloten, ervoor zorgen moet dat het alles „in
huis" heeft voor levensonderhoud, ziektege
vallen, ontspanning enz. Voor de levensmid
delen heeft men in elk dorp een groot cen
traal proviandmagazijn. Hieruit betrekken de
verschillende families (die gedurende den
wintertijd allen op rantsoen zijn gesteld) hun
proviand.
Maar dat is nog een luxe leven, vergeleken
met dat van de jagers, die in hutjes verspreid
in de gruwelijke eenzaamheid van de bergen
wonen, en die hun karig bestaan verdienen
met de jacht op die dieren, die des winters
de teere hals der Europeesche tegen de koude
moet beschutten. Met kleine bootjes komen
zij uit de Noordelijke havenplaatsen van Noor
wegen, een reis van minstens 5 dagen, en be
dreigd door tallooze gevaren. Zijn zij eenmaal
aan wal. dan komen de verhalen van de we
reld zonder ijs; de kleinste kleinigheden zijn
dan van buitengewoon belang.
Spoedig gaan zij echter verder, het onher
bergzame binnenland in, met enkel een
reiboot, schietgerei, margarine, meel en wat-
suiker, een hamer, spijkers, een zaag en en
kele andere kleine benoodigdheden. Het eer
ste werk is de hut goed te repareeren, want
niets is gevaarlijker dan in den slaap door de
kou verrast te worden, Vervolgens zorgt men
voor proviand: vogels, rendieren en robben
worden geschoten, om zooveel mogelijk
vleesch te hebben. Voor bederf behoeft men
heusch niet; bevreesd te zijn.
Dan worden de klemmen uitgezet. Deze
klemmen zijn van ijzer en worden onder de
sneeuw gelegd, waarna zij met een ketting
aan een zwaren steen worden bevestigd. Zit
nu een vos in de klem, zoowel letterlijk als
figuurlijk, dan moet men niet al te lang
wachten, anders bijt hij zijn eigen poot dooi
en verdwijnt. Ook wordt er wel „gejaagd'
met houten vallen, of met vergif. Dit laat-stc
is echter door de Noorsche regeering verbo
den, daar dit- een groote sterfte onder vele
dieren teweeg kan brengen. Immers wanneer
het vergif niet voldoende werkt en de vergif
tigde vos pas eenïgen tijd later sterft, dan
vergiftigt hij op zijn beurt weer anderen die
ren. daar honden, beren, vossen enz. allen in
het Hooge Noorden op elk gestorven beest
azen.
Maar gebruikt men de val of klem, dan
moet men als een dief zijn, die zijn werk
kent, en alles met handschoenen aanpakken,
wanteen vos is zoo slim als een vos, en
hij ruikt alles.
Als dit werk geschied is, dan is de drie—
maandsche nacht aangebroken. Alles is als
gestorven, de eeuwige, gruwelijke stilte daalt
over dit verlaten gebied. Uitgaan is een on
mogelijkheid geworden, tenzij de maan
schijnt, en met haar poover licht een maan-
wandelingetje veroorlooft. Vergelijkt dat eens
met ons bestaan, wij die haast eiken avond
een maanwandelingetje kunnen maken, en
voor wie bioscoop, schouwburg en cabaret
steeds openstaan. Waagt de jager deson
danks toch nog zijn hut te verlaten, dan
weet hij nooit meer de wereld terug te zien,
indien hij slechts ook maar een voet zou ver
stuiken.
Een groote vijand van den Poolbewoner is
de scheurbuik, de vreeselijke ziekte, waarbij
men levend wegrot, de tanden uit den mond
vallen, en die veroorzaakt- wordt door te wei
nig afwisseling in het eten, door gebrek aan
versche groente en door te weinig beweging.
En hoe gemakkelijk komt men er niet toe
om thuis te blijven als ds thermometer 40
graden aanwijst. Dan bindt men niet zoo
gauw de ski's onder om de vallen-lijn langs
te loopen, in de wetenschap dat het best ge
beuren kan dat men nog platzak thuis komt,
want- in een heelen winter vangt een jager
gemiddeld nooit meer dan 15 vossen en 5 be
ren, ofschoon ook wel vangsten van 50 stuks
voorkomen.
Beren worden meestal geschoten. Men be
gint reeds te schieten als het dier nog ver
verwijderd is; dat maakt hem kwaad en hij
komt op den schutter af. Op 25 meter af-
stands gaat hij op zijn achterpooten staan,
en wandelt als een reus van 3 meter hoogte
op zijn belager af. Eerst als de kolos op 3
meter is genaderd, wordt het doodelijk schot
afgevuurd. En als het schot niet doodelijk is,
dan
Zoo verkeert de Poolbewoner voortdurend
in gevaar, waarbij nog de voor ons gevoel on
houdbare eenzaamheid komt.
Toch is hij een gelukkig mensch, omdat
hij van zijn Poolnatuur houdt, en de gevaren
en de eenzaamheid als een onderdeel ervan
ziet.
Maar laten wij dezen winter, wanneer wij
om het gezellig haardvuur zitten, en genie
ten van radio en andere moderne genotmid
delen, eens even terugdenken aan Spitsber
gen, aan de berenjagers en mijnwerkers, wier
hoogste wintergeluk is, wanneer de zomer
weer aanbreekt.
Een Winternac'ntsdroom
(van Jantje oud 10)
