DRUPSTEEN'S KOLENHANDEL, Gen. Cronjéstraat 78 Tel. 12157
Artiszorgen.
Het Belangrijkste.
50e Jaargang No. 15140
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
Woensdag 2 November 1932
HAARLEM S DAGBLAD
Directie: P. W. PEEREBOOM
en ROBERT PEEREBOOM.
UITGAVE LOURENS COSTER MAATSCHAPPIJ VOOR
COURANT-UITGAVEN EN ALGEMEENE DRUKKERIJ N.V.
Hoofdredacteur: ROBERT PEEDEBOOM.
ABONNEMENTENper week 025, per maand 1.10, per 3 maanden
f325, franco per post ƒ355, losse rws. ƒ0.06. Geïllustreerd Zondagsblad:
per week ƒ0.05, per maand ƒ0.22, per 3 mnd. ƒ0.65. franco per post 072J4-
Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12
Telefoon Nos.: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Drukkerij: 10122, 12713 Administratie: 10724, 14825 Postgiro 38810
ADVERTENTIëN15 regels ƒ1.75, elke regel meer 0-35. Reclames
0j60 per regeL Reductie bij abonnement. Vraag en aanbod 14 regels 0.60,
elke regel meer 0.15, buiten Arrondissement dubbele prijs. Onze Groentjes
(iederen dag) 13 regels 0.30, elke regel meer 0.10, uitsluitend a contant.
Gratis Ongevallenverzekering voor Maand- en Weekabonnés. Levenslange ongeschiktheid en Overlijden f 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog f 400.-, Duim 250.-, Wijsvinger f 150.-, Elke andere vinger f 50.-, Arm- of Beenbreuk f 100.-.
Idem voor Abonués op het Geïll. Zondagsblad: Levenslange ongeschiktheid f2000.-, Overlijden f 600.-. Verlies van Hand, Voet of Oog f400.-. Verlies Duim f75.-, Verlies Wijsvinger f75.-. Verlies andere vinger f30.-.
DIT NUMMER BESTAAT UIT TWAALF BLADZIJDEN.
HAARLEM, 2 November.
Wapens en Tarief muren.
Dit zijn de beide vijanden van de mensch-
heid, die de crisis verlengen. De jongste ge
beurtenissen op internationaal gebied zijn
rijk aan hoopvolle teekenen voor hun bestrij
ding.
Het Fransche ontwapeningsplan heeft, on
danks het pessimisme van den klagenden
heer Herriot, een goede ontvangst genoten,
en er wordt op het moment hevig geconfe
reerd door de diverse regeeringen der groo
te mogendheden, waarbij de Amerikaan Nor
man Davis blijkbaar een zeer belangrijke rol
speelt. Deze Norman Davis, vertegenwoordiger
van Amerika in Genève, is een democraat en
hij wordt al bij voorbaat genoemd voor een
der belangrijkste posten als Franklin Roose
velt tot president gekozen is. Dat dit zal ge
beuren schijnt thans vrijwel zeker. De „proef-
stemming" van het blad „Literary Digest"
heeft tot eindresultaat gehad: 41 staten met
474 stemmen voor Roosevelt, 7 staten met 57
stemmen voor Hoover. De volgende week zal
de beslissing vallen, want dan worden de
leden van het kiescollege gekozen en daar
mee zal het resultaat meteen vaststaan.
De presidentieele campagne heeft duidelijk
aangetoond welke ae tegenstellingen zijn.
Roosevelt is de man van de internationale
samenwerking, Hoover de protectionist en
nationalist die zijn reeds hooge tariefmuren
nog hooger wil gaan optrekken. Het is merk
waardig en teekenend dat een dergelijke
„landslide" als de cijfers van de Literary
Digest voorspellen, voor den internationalist
verwacht wordt. Het geeft alle hoop op een
tweeden Woodrow Wilson, ditmaal een die
zijn natie achter zich heeft en niet meer
„zijn tijd vooruit is". En de lieden die (ook
in ons land) zoo sterk geneigd zijn tot een
op de spits gedreven nationalisme, mogen
daar een leering uit trekken, zooals zij reeds
een lesje gekregen hebben door de mislukking
van het Nederlandsche regeeringsvoorstel tot
verhooging der invoerrechten. Wapens en tol
muren neer! Dat is de eenige uitweg die tot
redding van de internationale samenwerking,
waarvan wij afhankelijk zijn, openstaat. Als
een geweldige wereldmacht als de Vereenigde
Staten daarin de leiding neemt, een macht
welker invloed Europa dagelijks voelt in al
zijn levensuitingen, dan wordt het heusch
wel duidelijk welken koers wij uitgaan. Zie
daarnevens de frontverandering van Frank
rijk, en ook van Engeland (waar sinds het
uittreden der liberale ministers en van Snow-
den het besef van de protectiegevaren met
den dag groeit en men nu bezig is met ver
der gaande ontwapeningsplannen). Zie het
toenemende vrijhandels-streven in België,
Frankrijk, Duit-schland. Let op Hitler's da
lenden invloed in Duitschland, waar men bij
de verkiezingen op a.s. Zondag zijn eerste
nederlaag verwacht. Wat hoort men nu nog
van Hitier? Wat hoeït men nog van het en
kele weken geleden nog met veel misbaar in
het uitzicht gestelde herstel van de Hohen-
zollerns? Alleen dat de monarchistische leden
van het kabinet-von Papen zich uitgesloofd
hebben om duidelijk te maken, dat zij, hoe
wel monarchisten, de vraag van een herstel
der monarchie thans niet aan de orde achten.
Waarlijk, er verandert veel. Een maand ge
leden zag het er heel anders uit. Het tempo
der tijden is ongeloofelijk snel niet zoozeer
in feiten als wel in wisselende stemmingen-
De eene „golf" schijnt op de andere te volgen.
Maar er is maar één logische uitweg, die der
internationale toenadering, die van" ontwa
pening en afbraak van tolmuren. Omdat er
geen andere is, zal die weg tenslotte gekozen
worden. Dat is in deze rubriek steeds be
toogd en daar blijven wij hardnekkig bij, om
dat de omstandigheden tenslotte altijd tot de
eenige logische oplossing voeren, en omdat
de openbare meening zich zoo geweldig ten
gunste van ontwapening en tarieven-afbraak
is gaan wijzigen. Men heeft de alternatieven
beproefd en de bewijzen gekregen dat die de
wereld steeds dieper in de crisis-ellende voe
ren en de gevaren doen stijgen.
Dat het lang duurt daar zijn we bet over
eens. Voor een kort menschenleven is dit een
langdurig proces. Er zijn nu veertien jaren
verloopen sinds den wapenstilstand in den
grooten oorlog. Maar is dat een lange tijd als
men hem in het kader der historie plaatst?
Onze generatie tracht wereldhervormingen te
bereiken in haar eigen levenstijd, wereldher-
voxmingen van den meest ingrijpenden aard,
en vindt dat het langzaam gaat! Gelukkig
dat het zoo wordt opgevat. Dit ongeduld geeft
de beste kans op voortgezet streven en op
succes!
OOK IN DENEMARKEN BOT
GEVANGEN.
Principiëele bezwaren tegen
Duitschland's contingenteering
COMMISSIE ONVERRICHTERZAKE TERUG.
De Duit-sch-Deensche economische onder
handelingen zijn Dinsdag beëindigd.
De Deensche vertegenwoordigers hebben
hun principieele bezwaren tegen de contin-
genteering kenbaar gemaakt. De Duïtsche
delegatie zal haar regeering rapport uitbren
gen betreffende het verloop en het resultaat
dezer besprekingen
De Duitsche delegatie zal Woensdag onder
leiding van Dr. Walter naar Berlijn terug-
keeren.
Er is dus geen overeenstemming bereikt.
Door bouwvalligheid bedreigd
Perceel Houtmarkt 17.
Het perceel Houtmarkt 17 een mooi oud
geveltje, wordt door bouwvalligheid bedreigd.
Reeds drie jaar geleden waren ondersteu
ningen van den bovengevel noodzakelijk,
terwijl de toestand thans zoo critiek is ge
worden dat een algeheele ondergang aan
staande is. Aanstaande zou zijn geweest als
er geen pogingen in het werk gesteld waren
om het geveltje te behouden, de Vereeniging
Haerlem is er al gedurende langen tijd mee
bezig. Thans is van Bouw- en Woningtoe
zicht toestemming ontvangen 'het geveltje
door beeren en zware balken voorloopig nog
te stutten in afwachting van de beslissing
over een eventueelen herbouw of afbraak.
Wat er te gebeuren staat, kon de heer J. L.
Tadema ons niet mededeelen daar de bespre
kingen te dien opzichte nog gaande zijn. Hij
had echter hoop, dat de zaken binnen niet
te langen tijd gunstige resultaten zouden op
leveren.
PRODUCTIEVE ARBEID IN
STEDE VAN
WERKVERSCHAFFING.
HAARLEM S 3 DAGEN-WEEK TOT
VOORBEELD GESTELD.
In het Voorloopig Verslag der Tweede
Kamer op de begrooting van Binn. Zaken werd
er van verschillende zijden op aangedron
gen meer dan tot nu toe te trachten door het
ondernemen van groote werken de arbeiders
door productieven arbeid den kost te laten
verdienen. In dit verband, werd een methode
genoemd, die sedert kort in de gemeente
Haarlem wordt toegepast en daar tot tevre
denheid schijnt te werken: de arbeiders wer
ken 3 dagen per week en verdienen in die 3
dagen meer dan zij anders over de geheele
week aan steun zouden ontvangen. Gevraagd
werd, of de Regeering deze methode geschikt
acht om op groote schaal te worden toege
past
DE OPLEVING.
Helt aan tol te Rotterdam opgelegde schepen
is terugigeloapen van 118 met 522.581 bruto
tonnenmaat tot 103 met 473.431 bruto ton,
vinden wij in het Handelsblad vermeld.
JONGEN MET EEN REVOLVER
GAAN SCHIETEN.
ZIJN ZUSJE VAN VIJF JAAR GEDOOD.
Dinsdagmiddag omtreeks kwart voor 4 heeft
het 13-jarig zoont je van den accountant Mul
der te Doesburg in de Beitelstraat, bij het
spelen zijn vijfjarig zusje Theresia mei- een
revolver zoodanig in de borst geschoten dat
het kind binnen een kwartier overleed.
De heer Mulder was tijdens het- droeve
voorval niet in zijn woning. De jongen had
een ouden dienstrevolver van zijn vader ge
vonden en was daarmede in den tuin gaan
schieten. Het lijkje van het meisje is naar
het St.-Elisabeths Gasthuis te Doesburg over
gebracht.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
Aan de Haarlemsche Werkloozen!
L. S.
Nu de verstrekking vail BRANDSTOFFENTOESLAG voor U allen werkelijkheid
is geworden, verstrekken wij a.s. Winterseizoen', op vertoon van Uw stempelkaart,
BRANDSTOFEEN tegen onderstaande stabiele prijzen:
Prima kwaliteit BELGISCHE ANTHRACIET 20/30 ƒ2.20 30/50 ƒ2.20 per H.L.
Prima kwaliteit HOLLANDSCHE ANTHRACIET 20/30 f 2.10 30/50 2.10 per H.L.
Prima kwaliteit ANTHRACIET VIER1.15 per H.L.
EIERKOLEN gemerkt O. 1.10 per H.L.
GEKLOPTE- en PAREL-COKES (Fabrieksprijzen) J 0.75 per H.L.
Artis heeft haar rekening voor
het laatste jaar gesloten met
een nadeelig saldo van 54000
gulden.)
Niets blijft buiten de malaise
Onzer menschenmaatschappij,
Ook ons dierbaar trotsche Artis
Blijft niet van de zorgen vrij.
En de dieren die dat hooren,
Schudden droevig met den kop:
Waarom haalde men ons hierheen,
Waarom sloot men ons hier op:
Waarom het men ons niet tobben
In onz* eigen wildernis.
Waar misschien dan geen beschaving,
Maar ook nooit malaise is.
'Machteloos in onze kooien,
Gaan wij vreezen voor ons lot.
Als 't zoo doorgaat komt er strakjes
Nog de zeehond in de pot....
Waarde lezers, dierenvrienden,
Artis heeft het lang niet breed,
Gaat er eens wat vaker kijken,
Dan gij dat tot heden deedt.
Het bezoek is afgenomen,
Artis heeft daardoor eeh strop.
Komt, wie gaat er mee naar Artis,
Dat fleurt ook de dieren op.
Artis moet door de malaise,
Anders krijgen wij in ruil,
Voor dien trotschen hof der dieren,
Niet meer dan een berenkuil.
SUBSIDIE VOOR GOEDE TOONEEL-
VOORSTELLINGEN
,NOACH" EN ..MADEMOISELLE" KOMEN
IN AANMERKING.
De Tel. vieirneemt dat voor zitting nemen
in de Advies-commissie inzake het toeken
nen van subsidies aan toonedgezelschappen
te Amsterdam lui-tgeaioodugd zijn: mevrouw
J. van AmmiersKüller en de heeren prof. dr.
J. H. Scholbe, Aniton van Duinkerken, J. F.
Ankersmit en Frans Mijnssen.
De commissie van Bijstand heeft afwach
ting van het in foinctietreden van de com
missie van Advies, voor volksvoorstellingen te
geven van ,.Noach's reis over de wateren"
en .Mademoiselle" subsidie beschikbaar ge
steld.
ENGELAND TREEDT NIET TOT
„OUCHY" TOE
HOEWEL IIET 'T STREVEN NAAR TARIEFS
VERMINDERING TOEJUICHT.
Reuter seint uit Londen, dat in het Lager
huis minister Colville heeft geantwoord op
een vraag of er eenigerlei onderhandelingen
waren gevoerd met de Nederlandsche, Bel
gische en Luxemburgsche regeeringen over
de in Juli jl gesloten tariefconventie en zoo
ja, met welk resultaat. De minister ant
woordde. dat er inderdaad besprekingen 'neb
ben plaats gehad tusschen de Engelsche re
geering en de genoemde regeeringen. De En
gelsche regeering gaf te kennen, dat zij. hoe
wel zij de methode om tot een tariefvermin
dering te komen, waardeerde niet de uitnoo-
diging kon aannemen om toe te treden tot- de
conventie, daar do verdragsbepalingen ver-
binderden de verplichting aan te gaan om
differentieele tarieven toe te passen tegen
over landen die buiten de conventie staan en
zich niet vrijwillig overeenkomstig de bepa
ling gedragen.
Met het oog op de bepalingen van verdra
gen tusschen Engeland en de twee landen,
kon zij geen toestand in overweging nemen,
waarbij aan Nederlandsche goederen in Bel
gië en Belgische goederen in Nederland voor
deden waren toegekend, die aan Engeland
waren onthouden.
NOODLOTTIG GEVOLG VAN OP EEN
AUTO KLIMMEN.
Te Amsterdam sprong een jongeman op
een auto om mee te rijden. Bij het passeeren
van de spoorbrugverbinding bij de Ooster-
dokskade kwam de jon eren met zijn hoofd ïn
aanraking met de spoorbrug. met het- gevolg
nat hij van ce auto sloe?. Met verschillende
hoofdwonden werd hij door den Geneeskun
digen Dienst- naar het Wilhelmïna Gasthuis
overgebracht.
BRUTALE OVERVAL OP EEN
MEISJE.
Indringer op heeterdaad
betrapt.
HET MEISJE AAN EEN LEDIKANT
GEBONDEN.
Dinsdagmiddag vervoegde zich te Rotter
dam een man aan de woning van een café
houder, dewelke boven diens café aan een
Zwaanshalskade is gelegen. Het dienstmeisje
dat alleen thuis was. liet <icn man, die zeide,
dat hij de patroon was van eenige reclame
schilders die aan den gevel werkten, toe. De
man begaf zich naar den zolder om vandaar
het werk gade te slaan. Even later echter
hoorde het meisje geritsel in de slaapkamer.
Zij ging kijken en zag den man bij de lin
nenkast staan. De man greep het meisje bij
den keel, wierp haar een doek over het hoofd
en maakte haar daarop aan het ledikant
vast. Het meisje viel hierbij in zwijm. De man
vluchtte daarop, zonder buit te hebben ge
maakt. Toen het meisje bijgekomen was, riep
zij om hulp en kon door buren bevrijd wor
den. Zij had geen verwondingen opgeloopen.
De politie werd van een en ander in kennis
gesteld. Het meisje kon een goed signalement
van den indringer geven.
HET SPREEKUUR VAN DEN
BURGEMEESTER.
De burgemeester, de heer C. Maarschalk,
in verhinderd Vrijdag zijn gewone spreekuur
te houden.
JUBILEUM SPEENHOFF Sr.
Vrijdag a.s. zal de heer Koos Speenhof f Sr.
zijn 30-jarig jubileum vieren als dichter -
zanger.
Bij deze gelegenheid zul Speenhoff optre
den m het Rembrandt-Theater, Groote
Markt. Hij zal de beste liederen zingen van
zijn repertoire als variété intermezzo'bij de
gewone filmvoorstellingen, in den loop van
Vrijdag 4 tot en met Donderdag 11 Novem
ber.
Een commissie is samengesteld om Speen
hoff te huldigen op den avond van Vrijdag
aanstaande.
Het bestaat uit de heeren: Tjebbo Franken,
arts. Joh. Kaart Sr., directeur v/m den
schouwburg aan den Jansweg. C. C. M. van
Hees, directeur van den Stadsschouwburg. F.
Primo, J. B. Schuil. Dr. Nolst Trénité. J. van
Eden, W. Bakker, directeur van het Rem
brandt-Theater.
De huldiging van Speenhoff zal plaats heb
ben bij de tweede voorstelling van Vrijdag
aanstaande.
BANDFNKONING PLEIT VOOR nOOVER
AKRON (Ohio) 1 Nov. (Reuter.) Harvey
Firestone, het hoofd van de Firestone Ban
den en Rubber maatschappij heeft hier een
rede gehouden, waarin hij zijn hoorders aan
spoorde president. Hoover te herkiezen.
Onder de juiste handelingen van Hoover
noemde hij het verwerpen van het Engelsche
Stevenson-plan. inzake beperking van de
rubber-productie.
Morgen "begint te Kiel het proces tegen
kapitein Ruthfusden commandant van het
Duitsche schoolschip Niobe, dat met 60 ca
detten verging. w
Nieuwe ongeregclhcdcn te Londen. Aanval
op het parlementsgebouw beraamd.
(2e blad, le pag.)
De bekende Hongaarschc staatsman graaf
Karolyi treedt uit het politieke leven.
(2e blad, 2c pag.)
Het hooge water in Nederland. IJselmeer
reeds iets gezakt. Gevaar voor den spoor
dijk bij Holten?
(2e blad, 2e pag.)
Geboorte, sterfte, huwelijk en scheiding. Ver
gelijkingen tusschen Haarlem en andere
groote steden.
(2e blad, 3e pag.X
ARTIKELEN, ENZ.
R. P.: Wapens en tarief muren.
(le blad, le pag.)
Jhr. dr. J. C. Mollerus: Tuinboinosteun.
(2e blad, 3e pag.)
Gekochte doctorijtitels.
(2e blad. le pag.)
DE 16 VERMISTE GOTLANDERS
GERED
DOOR DUITSCH STOOMSCHIP OPGENOMEN
STOCKHOLM. 2 Nov. <V.D.) In den af-
geloopen nacht te ongeveer half een heeft
het Duitsche stoomschip „Bothilda Russ" dc
zestien vermiste jeugdige Gotlanders. die
Zondag met een motorboot waren uitgevaren
om manoeuvres van Russische oorlogsschepen
van dichtbij gade te slaan, en die men reeds
verloren had gewaand, gered en aan boord
genomen. De Zweedsche radiostations hadden
alle schepen in de Oostzee van de vermissing
in kennis gesteld, waarop de „Bothilda Russ"
haar koers had gewijzigd.
In het dorpje op het eiland Gotland, waar
de geredden thuis hooren. is de vreugde on
beschrijfelijk. Reeds vanmorgen vroeg be
vond zich het halve dorp. dat de heugelijke
tijding had ontvangen, aan dc haven, hoewel
het Duitsche schip pa.s in den loop van den
morgen verwacht kan worden.
EINDVONNIS OVER DE ZEVEN
JONGE NEGERS
DEMONSTRATIES IVORDEN NIET
TOEGELATEN.
Maandag a.s. zal hot ©nperste gerechtshof
der Ver. Staten te Washington Uitspraak
doen in de zaak van de 7 jonge negers van
Scottsboro.
De secretaris van de Internationale Arbei
dershulp heeft een oproep gedaan om
Maandag voor het gebouw van het opperste
gerechshof te demons', reeren De politie
heeft echter medegedeeld dat c'omonstra
tios tijdens de zitting van het hof niet toe
gelaten kunnen worden.
MAATREGELEN TEGEN DE RTT.GAARSCHE
COMMUNISTEN.
SOFLA, 2 November (V.D.) De minister
president Muschanoff heeft verklaard dat de
houding van de communistische afgevaardig
den bij de opening van de Kamer Sn welke
de Koning door de communisten werd ver
hinderd ce troonrede uit te spreken het
laatste bewijs heeft geleverd dat voor deze
parlementariërs in de Sobragne geen plaats
meer is. In de bladen wordt dit. beschouwd
als een aankondiging van krachtige maat
regelen tegen dc communistische beweging
met inbegrip van de vertegenwoordigers in
het parlement.
INGRIJPEN IN DE PRUISISCHE GEMEEN
TE HUISHOUDINGEN
BERLIJN. 2 Nov. Wolffbureau.) De Bcr-
lijnschc bladen kondigen aan dat heden een
nieuwe verordening van den rijkscommissa
ris in Pruisen gepubliceerd zal worden, waar
bij regelingen getroffen worden betreffende
de gemeente-huishouding. O.a. bevat de ver
ordening maatregelen ter verbetering van de
gemeente-financiën.
„FRANKRIJK WAS TE EDELMOEDIG'"
PARIJS, 1 Nov. (Reuter.) Bij een rouw-
plechtigheid op het soldatenkerkhof le
Rouaan uitte generaal Trousson zijn onte
vredenheid over de Fransche politiek na den
oorlog en verklaarde, dat Frankrijk alle
rechten en voordeelen, welken het door zijn
overwinningen behaalde, weer verloren heeft
doen gaan door zijn edelmoedigheid.
REPUBLIKEINEN BIEDEN OP TEGEN
DEMOCRATEN
WASHINGTON. 2 Nov. 'Reuter.) Naar Reu
ter meldt zijn ongeveer 47 millioen persoren
in de Vereenigde Staten gerechtigd een stem
uit te brengen bij de as. presidentsverkie
zingen. Hiervan zijn 35 tot 45 procent
vrouwen.
De republikeinsche partij maakt offic'eel
bekend, dat zij 1.454.170 dollar heeft uitge
geven aan haar verkiezing.-camnagn0 tus
schen 1 Juni en 26 October, terwijl de demo
cratische partij in dicnzelldcn tijd 962.203
dollar heeft uitgegeven.