Haarlem's Dagblad | 1932 | 24 november 1932 | pagina 6

Uit Haarlem's Gemeenteraad.

HAARLEM'S DAGBLAD

DONDERDAG 24 NOVEMBER 1932

Behandeling der begrooting.

(Zitting van Woensdag 23 November).

Algemeene
beschouwingen.

Dc eerste spreker, de lieer Castrlcum
(R.-K.) vervolgde zijn rede Wat „Het Volk"
geschreven heeft over het bestaan van een
coalitie tusschcn Rechts en de Vrijzinnig-De
mocraten is absoluut onjuist. Er zijn geen af
spraken, Rechts kan evenwel met de politiek
van den Weth. van Financiën sympathisee-
ren, waardoor van zelf eenige samenwerking
ontstaan is.

Onderschrijft de soc.-dem. fractie de uitla
tingen van ..Het Volk"? De Wethouder van
Financiën heeft een moeilijke taak in deze
tijden. De heer Reinalda kan daarover als
meer-ingewijde oordeelen. Mr. Slingen-
berg die met bekwaamheid de financiën be
heert, heeft recht op meer waardeering. (Ap
plaus)

Het is een afzakken van de soc.-dem. frac
tie in den raad, dat zij onlangs de motie van
den heer Peper inzake den sterk af te keu
ren aanval van werkloozen in het kantoor
van het Burgerlijk Armbestuur gesteund
heeft.

Men moet meer waardeering van eikaars in
zicht toonen dan de soc.-dem. fractie te
Haarlem tegenover de andere partijen.

Spreker becritisee'rde de houding van de
soc.-democraten te Amsterdam en maakte
vergelijkingen tussdhen Haarlem en Amster
dam.

Herhaaldelijk is van de zijde der soc.-de
mocraten gezegd dat wij nu te Haarlem in
het financieele moeras zitten, omdat niet ge
luisterd is naar de waarschuwingen der S. D.
A. P., die eerder de belastingen heeft willen
verhoogen, om te voorkomen, dat alle reser
ves werden opgebruikt. Maar het verwijt dat
de SD.A.P. aan de rechterzijde doet Ls niet
gegrond. Het is waar wij hebben in den af-
geioopon tijd wel wat royaal geleefd, maar
men moet bedenken, dat juist uit de rechter
zijde herhaaldelijk stemmen opgegaan zijn
om tot beperking van uitgaven te komen.
Daarom zijn herhaaldelijk voorstellen van de
S D.A.P. noodgedwongen afgewezen of uitge
steld.

Nu de crisis gekomen Ls hebben de soc.-de
mocraten wat hun critiek aangaat den wind
in de zeilen.

Het streven van den wethouder van finan
ciën en van de rechterzijde om de belastin
gen laag te houden, was indertijd evenwel
volkomen gerechtva ard igd

Geen Roomsch-Katholiek kan lid van de
S.D.A.P. zijn. Het is een blijk van verwording
dat de S.D.A.P. het standpunt inneemt, dat
een R.-K, zich wel tot de SD.A.P. kan wen
den.

Met genoegen heeft spreker gezien, dat de
regcering* het standpunt inneemt, dat de
werkloozensteun niet verminderd zal worden.
Er zal gestreefd moeten worden naar
werkverruiming Ook door de gemeenten. In
kleinen kring moet Haarlem het voorbeeld
geven en geen personeel ontslaan als dit niet
absoluut mogelijk Is. In de toekomst moet
zooveel mogelijk gestreefd worden naar de
invoering van de 4örurige werkweek. Haar
lem zou voorloopig kunnen beginnen de werk
week met 2 uur te. verminderen. Het zal goed
zijn die zaak in het Overleg aan de orde te
stellen.

Hot Plan van Tilburg wordt door B. en W.
in de memorie van antwoord weggewerkt.
Dat is misplaatst. Integendeel een woord van
waardeering had op zijn plaats geweest.
Haarlem heeft op het Stadhuis een man ge
huldigd die zich alleen vrdienstelijk ge
maakt heeft als wielrijder. Daarbij steekt de
houding tegenover den heer van Tilburg zeer
sterk af. B. en W. hadden er meer aandacht
aan moeten besteden en er ook meer waar
deering voor moeten toonen, Het betreft hier
een werk van zeer veel studie.

Spreker hoopt, dat de raad alles wat ge
daan kan worden om, met in achtneming
van de financieele mogelijkheden, zooveel
mogelijk te streven naar werkverruiming.

Wat de belastingpolit.iek betreft herinnerde
spreker aan zijn indertijd gedaan voorstel in
zake de wijziging van de Personeele Belas
ting.

Mcenen B. en W. niet, dat de belasting op
de publieke vermakelijkheden verhoogd kan
worden.

Er wordt nog veel gebruik gemaakt van de
gelegenheden om vermaak te zoeken, vooral
van bioscopen.

De H.O.V. is door B. en W. te sterk aange
pakt. Ais het voorstel van B. en W. wordt
aangenomen, wil dat zeggen de ondergang
van de II.O.V. Daaraan wil spreker niet me
dewerken.

Spreker betreurde het voorgevallene tij
dens stakingsrelletjes. Er is o.m. betoogd voor
het huis van een werkwillige terwijl zijn
vrouw in hevige barensnood verkeerde. Zoo
iets mag niet. voorkomen. Het gezag moet
zoo Iets kunnen afwonden. Spreker is altijd
tegen de Burgerwacht geweest, maar als er
weer over een subsidie van de Burgerwacht
ln onzen raad gestemd zou worden, zou spre
ker voor stemmen, omdat- de politie blijkbaar
niet in staat ls om zulke uitwassen te voor
komen.

De heer Oroencndaal: de eene burger
tegen de ander!

De heer Castrlcum vervolgde, dat B.
en W. moeten streven naar billijkheid wat
den werkloozensteun betreft. Het Ls verkeerd
als een werkloozc die in goeden tijd door
spaarzaamheid een eigen huisje heeft ge
kocht. verplicht wordt- eerst dit eigendom te
verkoopen voor hij steun krijgt.

Dc electrlciteitsprijzcn zijn to hoog. het Ls
een leugen dat zij laag genoemd kunnen wor
den.

De heer Gerritsz (S.D.A.P.): dat ls het
gezag hoog houden!

De heer Boes (V. DA sprak namens zijn
fractie een woord van hulde voor het finan
cieel beleid van het- college van B. en W. De
verslechteringen die in den loop der jaren
zijn voorgesteld zijn, waren inderdaad nood
zakelijk.

Uit de begrooting blijkt hier en daar opti
misme. In het algemeen is optimisme goed,
maar soms is het gevaarlijk. Spreker heeft
den indruk, dat er posten op de begrooting
zijn, die te optimistisch geraamd zijn. Het is
aan te nemen, dat wij wat de crisis betreft
nog niet over het- zwaarste punt heen zijn.
Het is of de lichtpunten die gezien werden
weer verdwijnen.

In het- algemeen kan de fractie van spre
ker zich vereenigen met dc vermindering

der subsidies, maar over enkele moet toch
gesproken worden.

Moet in de naaste toekomst overgegaan
worden tot het uitvoeren van groote wer
ken? Er zijn veel voordeeien aan verbonden,
maar een nadeel en een bezwaar is.
dat er geleend moet worden, wat moeilijk is,
terwijl bovendien het nageslacht belast
wordt. Wat het laatste betreft, kan evenwel
gezegd worden, dat het nageslacht er ge
bouwen voor krijgt, die noodig zijn. Er blijf'
dus alleen de leening-quaestie over. Spreker
heeft den indruk dat Haarlem thans wel lee
nen kan. Als dat zoo is, moet het ook gedaan
worden.

Ook aan onderhoud van straten en gebou
wen moet voldoende aandacht geschonken
worden Wij kunnen beter, als het moet, be
zuinigen op den Hout en de Plantsoenen
dan op het onderhoud van ce straten, want
dat laatste wreekt zich zeer sterk.

Is het juist, dat den laatsten tijd door de
eemeente veel tijdelijke ambtenaren zijn
aan gestold die een salarieering hebben die
afwijkt- van de bestaande regelingen?

De S.D.A.P. heeft zich jarenlang verze'
togen het- financieel beleid van B. en W. De
S D.A.P. is dus niet in de oppositie gedruk:
maar heeft zelf de oppositie gekozen.

De heer Wolzak (A.R.) meent, dat het
de -taak van de rechterzijde is om B. en W.
in het financieele beleid te steunen. Feitelijk
moest- de geheele raad dit doen. De critiek
der.SD.A-P. op het financieele beleid Ls on
gegrond. Rood is duur. De rechterzijde moest
zich herhaaldelijk verzetten tegen plannen
van de S.DA.P., omdat die te bezwarend wa
ren voor de financiën. Als de S.D.A.P. zich
niet kan vereenïgen met- de financieele poli
tiek, dan moeten zij hun vertegenwoordi
ger uit het college van B. en W. terug
nemen.

Waar had het naar toe gegaan als de
S.D.A.P. zich in de goede financieele dagen
had kunnen uitleven? Nu de crisis er is moet
men door samenwerking tot versobering ko
men. Het één lijn trekken der burgerlij
ke partijen is niet- gericht togen- de
S.D.A.P. maar een gevolg van het dienen van
het gemeentebelang. De SD.A.P. poogt zich
aan de verantwoordelijkheid steeds meer to
onttrekken. Zij zien er tegen op dat zij mede
voor de verantwoordelijkheid gestold zouden
worden zooals te Amsterdam en te Gronin
gen

De heer Reinalda: Wat een heerlijke
onderwerpen om. er aan te kluiven.

B. en W. hebben zoo vervolgde de heer
Wolzak winst uit het Grondbedrijf
naar de gewone middelen overgebracht.
Maar is dat wel winst die gerealiseerd kan
worden? Spreker gelooft het niet, want de
schatting der gronden dateert van den tijd
der hoogconjunctuur. Het geld dat bij den
Incassodienst in depositie gestort wordt-,
wordt belegd in .het grondbedrijf. Is dat wel
voldoende zekerheid?

Uit de Statistische Gegevens der gemeente
blijkt, dat de particuliere bouwnijverheid
zeer sterk achteruitgaat, Is de bezet-titig van
de gemeentediensten dien met deze bouwerij
te maken hebben, niet t-e sterk geworden nu
het werk zooveel verminderd is.

Spreker geeft toe, dat het plan van
Tilburg iets aanlokkelijks heeft. Plaat
selijk is het evenwel niet uit te voeren. Sa
menwerking en medewerking van het rijk is
noodig. Spreker verheugt er zich over, dat de
regeering aandacht aan het plan gewijd
heeft. Daardoor hebben wij ook de meening
gekregen van den heer Meijer de Vries,
den hoofdinspecteur der werkverschaffing.
Hebben B. en W. aandacht gewijd aan de
verklaring van den heer Meijer de Vries, dat
als hij 14'dagen in Haarlem was, hij objecten
zou hebben om te Haarlem 500 man aan het-
werk te zetten.

Welke objecten zou de heer Meijer de Vries
op het oog hebben? Spreker wijst- op de
wenschelijkheid om te Haarlem een rioolstel
sel in te voeren.

Spreker bracht verder hulde aan het werk
van den heer Van Tilburg, dat veel ver
diensten heeft.-

In de Openbare Leeszaal worden te veel
werken opgenomen over Sovjet-Rusland. Wij
moeten niet te veel naar Rusland kijken,
het land van de actie tegen de godsdienst.

De heer Reinalda fS.D.A.P.) wees ér
op. dat niet alleen het- beleid van B. en W.
besproken is. maar ook het beleid van de
soc.-dem. fractie. Die laatste aanval moet
afgeslagen worden. Met graagte greep spre
ker die gelegenheid aan. De tijden zijn ont
redderd. De besten onder de verdedigers van
het kapitalistische stolsel verkeeren in twij
fel of op den ingeslagen weg kan worden
voortgaan. Het allerergste is dat- in de
wereld millioenen tot werkloosheid zijn
gedwongen. Die werkloosheid beheerscht
ook onze gemeentebegrooting.

De gevolgen van de crisis worden door de
bevolking in het algemeen geleden, maar in
het bijzonder door de arbeidersklasse. Er is
een streven om de gevolgen van de crisis zoo
veel mogelijk te schuiven op de schouders
der arbeiders. De arbeiders moeten daarom
paraat zijn. om te pogen de overwinning dier
crisis in handen te hebben.

Wij constateeren dat de verdedigers van
het kapitalisme ook bezig zijn om te trach
ten dit stolsel alsnog te redden. Maar die
pogingen vorderen heel slecht-.

Er zijn in ons land nu 300.000 werkloozen.
Het. is zeer sterk de vraag of die arbeiders
ln de toekomst nog volledig aan het werk
zullen komen bij de tegenwoordige verhou
dingen.

Wij zullen moeten geraken tot een plan
matige productie. Die zal hier en daar moe
ten aanvangen waar een kern zit. Hier en
daar gemeentelijk, hier en daar landelijk, op
dat het later internationaal zal zi5n.

De heer Castrioum heeft gewezen op de
verkorting van arbeidstijd. Als wij pleiten
voor een 40-urige werkweek, dan ontmoeten
wij in ons land tegenstand van kapitalisten.
Ais de arbeidsweek verkort wordt, moet nie:
het loon verminderd word ?n_ De werkweek
kan evenwel niet landelijk verkort worden,
dat. moet internationaal geschieden. Spreker
gelooft evenwel niet, dat- dat nog to ver
wachten is van het tegenwoordige kapi
talistische stelsel.

De verhoudingen tussohen de s.da.p. en de
andere partijen zijn in het land vrijwel het
zelfde als in het geheele land. De soc. dem.
fractie verkeert daar evenals to Haarlem in
een uitzonderingspositie. Alleen Amsterdam
maakt een uitzondering.

De s.d a.p. wil haar eigen denkbeelden vrij
ontwikklen en als dat kan samenwerken met
dc andere partijen. Maar te Haarlem kan

INGEZONDEN HÏEDEDEELINGEN
a 60 Cts. per regel.

PERFECT ST. NICOLAAS ADRES

Specie fist ir^

dat laatste moeilijk, omdat men daar tracht
grootste gevolgen van de crisis op de
schouders der arbeiders af te schuiven.

Het is de taak der soc. democraten op te
komen tegen deze wanorde. Maar nu b:gint
de heer Wolzak al te klagen over aianranaen
van het gezag.

De s.d.a.p. strijdt open en eerlijk togen het
kapitalistische stolsel. Zij zai dip doen langs
den weg der democratie en voor zoover die
weg nog aanvaard kan worden den weg van 't
parlementarisme. Het is dus de weg der evo
lutie. Er wordt groote tact vereischt van de
leiders der arbeiders om de arbeiders te
leiden langs den weg der evolutie. Daarom is
de s.d.a.p. tegen arbeidersrelletjes,-want daar
mee bereikt men niets.

De arbeiders eisohen evenwel het rech: op
van demonstratie op straat. Deze veiligheids
klep moet- open blijven. Als de kapitalistische
klasse die veiligheidsklep zou stoppen, zou
den er dingen komen die verkeerd zijn. Dat
ongebreidelde moet tegengegaan worden.

De politie heeft in een tijd dat de maat
schappij zich aan het omvormen is, een
zware taak. Die taak moet niet verzwaard
worden. De heer Castricum wou de Burger
wacht in het geweer roepen om de werk
willigen to beschermen togen stakers, maal
laat hij bedenken da: in Twente ook R.K.
en Protostantsche arbeid ?rs gestaakt hebben.
Zou ook in Twente de Burgerwacht op de
stakers afgestuurd moeten zijn. Ook in
Haarlem kunnen de R.K. en Protestantsohe
arbeiders bij een staiking betrokiken worden.

De overheid moet aan de werkloozen die
zij niet aan werk kan helpen, een behoor
lijke steun geven. De ruim 4000 to Haarlem
aanwezige werkloozen moeten gesteund wor
den uit de belastingen die te Haarlem opge
bracht worden. Er zijn gemeenten, o.a. Was
senaar en Doorn, die veel minder zwaar ge
troffen zijn door de werkloosheid.

Ligt het niet op den weg van het Haar-
lemsehe gemeentebestuur om er voor te ij-ve
ren dat erkend wordt, dat de werkloozen-
zorg een rijkszaak is. Niet in den geest, dat
dB gemeente-kassier van het rijk is. De las
ten der werkloozen moeten drukken op alle.
Nederlanders.

De loonen die thans in ons land betaald
worden, men denke aan de tuinders, zijn
hier en daar schandalig. Daarom wil de
s.d.a.p. de loonpositie der arbeiders onaan
getast laten. B. en W. van Haarlem hebben
verleden jaar van het personeel 7 oct. ge
vraagd. Dat was raak. Gelukkig hebben B.
en W. thans geen nieuwen aanval gedaan
op de loonen.

Op het onderwijs mag niet zoo bezuinigd
worden dat het gehalte in het gedrang komt,
want dat is het eenige wat wij het arme
arbeiderskind in zijn leven m? eg even. Toch
is aan dat onderwijs te Haarlem in behoor
lijke mate geknabbeld.

Ook wat de gezondheidszorg betreft, wor
den te Haarlem de groots crisislasten op de
arbeiders afgewend. "Er wordt zeer sterk be
zuinigd op de ziekenhuisverpleginig ten koste
van de arbeiders, zoo zelfs, dat het een sport
schijnt om zooveel mogelijk ledige bedden in
de ziekenhuizen te maken. B. en W. zijn op
den verkeerden weg!

In de afdeelingen van den raad is door
een lid gezegd, dat de kosten van de Open
bare Leeszaal en de Zweminrichtingen, be
taald moeten worden door de personen die er
gebruik van maken. Dat zouden dus vooral
d? arbeiders zijn. Heeft dat iemand gezegd,
die een opl riding op een universiteit gehad
heeft? Dan moet hij bedenken dat de kosten
van de hoogescholen gedeeltelijk door de
arbeiders betaald worden. Zwemmen en
lezen zijn eischen voor de volksontwikke-
"i£.

De s.d.a.p. eischt, dat de lasten van de
crisis progressief door de bevolking gedragen
worden.

H.-t Ls waar, dat de geldleenïngen der ge
meente Haarlem van 1928 tot 1933 van 21 tot
40 miilioen zijn gestegen, maar er was voor
dien tijd een zeer groote achterstand wat
betreft den woningbouw, bruggen, asphalt-
wegen enz. Stuk voor stuk waren die uitgaven
evenwel noodzakelijk. Welke uitgaven had de
heer Castricum achterwege willen laten?

De posten die door B. en W. gevraagd wor
den voor nieuwe openbare werken (totaal
f 1.725.000) acht spreker te laag. Er moet
meer gedaan worden om werkloozen aan he'.
werk te zetten. De raad moet B. en W.
uit-noodigen om meer werken te laten uit
voeren. Helaas zal door het toezicht van Ged.
Staten pas in d? tweede helft van 1933 het
eld. dat nu door B. en W. aangevraagd
wordt, beschikbaar komen voor deze wer
ken.

Spreker heeft de overtuiging, dat wij nog
niet op het- diepste punt zijn wat de gemeen-
tefinanciën betreft. want al komt er he'.
volgende jaar een opleving, dan ondervinden
wij het pas in 1934 in onze belasting ont
vangst.

Gelukkig heeft spreker in Haarlem's Dag
blad gelezen, dat de hoofdinspecteur der be
lastingen heeft medegedeeld, dat de ont
vangsten over 19321933 nog al meevallen.

Waarom zijn de verslagen van verschillende
bedrijven dit- jaar zoo laat verschenen? Is er
overleg daarover met het gemeentebestuur
;eweest?

De s.d.a.p. blijft haar meening handhaven,
dat de reserves der gemeente uitgeput zijn
door een verkeerde belastingpolitiek van de
raadsmeerd erheid.

De heer Castricum heeft- de Zuiderzeewer
ken te berde gebracht. Het heeft heel wat
moeite gekost om minister Ruys de Beeren-
brouck zoover te krijgen dat minister Reymer
met- een suppletoire begrooting daarvoor in
de Tweede Kamer kwam. Er is veel druk voor
uitgeoefend. Diezelfde druk zal de heer Cas
tricum in Haarlem moeten uitoefenen, wil
ook hier niet gezegd worden: ..Het gaat niet,
er is geen geld voor nieuwe openbare werken".

De heer Wolzak was verheugd over de
meen ing van den heer Meyer de Vries dat hij
te Haarlem wel 500 man aan het werk kon
zetten. Maar spreker acht dat onjuist. Die
uitlating is te wijten aan onkundigheid
met plaatselijke toestanden t-e Haarlem. Het
spijt spreker dat hij het zeggen moet, hoewel
het zijn partijgenoot is.

Er is door den heer Wolzak als wcrkobject
genoemd oen rioolstelsel. Maar dat zou voor
Haarlem 2 a 3 miilioen kosten. En waar moe
ten wij met het riool naar toe. Naar het

IJselmeer of naar Zandvoort? Maar daar
tegen zijn zeer groote bezwaren. Het is een
zeer moeilijke vraag hoe het- rioleervraagstuk
te Haarlem moet opgelost worden.

Het is onjuist om zoo to zeggen dat er
meteen 500 werkloozen aan het werk gezet
kunnen worden, want dat wekt onredelijke
verwachtingen bij de werkloozen. Die vragen:

Waarom doen B. en W. het dan niet

De heer Gerritsz 1 S.D.A.P.) wethouder:
Het is onverantwoordelijk'.

De heer Reinalda 1S.D.A.P.): Er moet
naar andere objecten gezocht worden. Bij
voorbeeld de Noorderhout.

Geroep: Zeg liever sportparken.

Steun aan werkloozen is het allerberoerd
ste wat er is. De hand ophouden en stempe
len is zwaar. Laten B. en W. zich toch vooral
vrij houden van een gevoel van filantropie
bij den werkloozensteun. Vooral ook aan de
jongere werkloozen moet gedacht worden om
hen zooveel mogelijk te bewaren voor mo-
reele inzinking.

Er is gesproken over een uiteenvallen van
de moderne arbeidersbeweging. Maar spreker
kan verzekeren dat. hoewel er natuurlijk
soms meeningsverschil is, daarop geen kans
is. De moderne arbeiders zijn een hechte een
heid.

De financieele positie der gemeente is in
gewikkeld en slecht en wel door het draag
vlak onzer belastingen in verband met- onze
omgeving. In het debat- met Jhr. van de Poll
is de Haarlemsche wethouder van financiën
er in geslaagd, om aan te toonen. dat Haar
lem steeds slechter wordt, terwijl Heemstede
na de annexatie steeds beter geworden is.
Staan B. en W, als college geheel achter den
wethouder van financiën in zijn houding
teeenover Heemstede.

Spreker zou gaarne precies weten of Haar
lem nog vast zit aan het rijk wat het aan
nemen van gelei leen in gen betreft. Welke
zekerheid moet Haarlem geven aan de bank
die. onder garantie van het rijk geld aan
Haarlem leent? Wij moeten af van het toe
zicht of de curateele van het rijk. Anders
kunnen wij alleen die 1.700.090 voor werken
uitgeven als het riïk het goed vindt.

Laat Haarlem zijn leeningsnolitiek wijzi
gen en meteen op de open markt ?eld lesnen.
Dan zijn wij van die curateele af. Haarlem
staat er gunstig voor wat het uitschrijven
van een leening betreft. Haarlem is in dit op
zicht solide. Laten B. en W. met een voorstel
komen om geld te leen en voor die oDgesomde
werken. Laten B. en W. zich losmaken van de
censuur van het rijk.

DE AVONDZITTING.

De heer Visser (C.H.) sloot zich aan bij
de leden die waardeering hebben uitgespro
ken voor het algemeen beleid van B. en W.
Op enkele dingen heeft hij evenwel bezwaren
en bedenkingen. Het is jammer dat B. en W.
medegewerkt hebben om te komen tot de
omzetting van het Burgerlijk Armbestuur in
een dienst voor Maatschappelijk Hulpbetoon.
Spreker is overtuigd, dat de reorganisatie aan
de gemeente geld zal kosten.

Haarlem moet trachten de rijkssubsidie
voor het M.O. zoo spoedig mogelijk terug te
krijgen. De leeraren zullen hun bevoorrechte
positie moeten opgeven, nu de gemeente ook
op andere lakken van onderwijs heeft móe
ten bezuinigen. De rijksregeling moet even
wel alleen aanvaard worden als wij daardoor
de rijkssubsidie krijgen.

Wat het vraagstuk der werkloosheid be
treft is het spreker opgevallen, dat de S.D.

A.P. altijd spreekt van de arbeiderspartij,
maar er zijn naast de S.D.A.P. ook andere
sterke arbeidersbewegingen, namelijk van de
Protestantsohe -en R.K. groepen. De S.D.A.P.
moet daarmee rekening houden.

Het stucadoorsconflict te Haarlem was
geen gewone staking. De stakers traden op
tegen arbeiders die zich aan de bevelen van
hun organisaties, moesten houden. Als de
politie niet sterk genoeg is om zulke werk
willige arbeiders te beschermen, moet een
andere weg gezocht wordt. Spreker begrijpt,
dat de heer Castricum in zoo'n geval aan de
burgerwacht dacht. De heer Reinalda had
het optreden der stakers niet in bescherming
moeten nemen.

De S.D.A.P.. die zich niet tevreden stelt met
de economische markt, is in landen waar zij
t-ijdelijk in de meerderheid is geweest, er niet
in geslaagd den tegenstand te breken. Denkt
slechts aan Oostenrijk en Duitschland. Daar
uit is af te leiden, dat de S.D.A.P., die wel wat
goeds tot stand gebracht- heeft, geen vol
doende toekomst heeft. Verschillende leiders
der S.D.A.P. zien dit blijkbaar in. Als de
S.D.A.P. de meerderheid in den raad had, sou
er veel gebeuren wat niet strookt met de op
vattingen van veel leden der partij.

Men kan niet voortgaan met bezuinigen
door alles maar stop te zetten. In dit verband
wees spreker op het plan-van Tilburg. Wij
hebben veel noodig in Haarlem: een nieuw
.ebouw voor den Geneeskundigen dienst, de
Brandweei-kazerne. de brug over het Zuider
Buiten Spaarne. Er moet- getracht worden
geld te leenen om die werken uit te voeren.
Hoewel in de memorie van antwoord van

B. en W. aandacht gewijd is, aan het plan
zelf nu geheel recht gedaan is. Het heeft zeer
velen gespeten, dat in die bespreking elk
woord van waardeering ontbreekt. Dat is niet
groot. Men had meer waardeering moeten
hebben voor het streven.

De regeering heeft aandacht aan de zaak
gewijd. Misschien is er reden om B. en W.
uit te noodigen alsnog een nadere studie van
het plan te maken.

Er zal afgewacht moeten worden
wat de verdere besprekingen met de regee
ring zuilen uitwerken. Het plan kan niet ste
delijk uitgevoerd worden, het moet landelijk
Maar men kan met een gemeente beginnen.
Waarom niet te Haarlem? De hoofdzaak
is: ..werk in plaats van steun". Het begin
sel is gezond. Over de details van het plan is
nader te spreken, daarover gaat het niet.

Wil de halve werkweek geen half werk blij
ven, dan moet het een heele week werk wor
den.

Een bedenking van den heer Meyer de Vries
togen het plan was. dat er te veel kosten
aan materiaal zou komen. Uit het nadere on
derzoek is evenwel gebleken, dat. bij vele ob
jecten 80 pet. arbeidsloon betrokken is.

De gemeente moet rekening houden met
de uitlating van den heer Meyer de Vries,
dat hij in 14 dagen 500 man aan het werk
zou kunnen zetten. Is er geen reden voor B.
en W. om zich nader met den heer Meyer de
Vries in verbinding te stellen?

Spreker hoopt, dat te Haarlem spoedig een
betrekkelijk groot getal werkloozen aan den
arbeid gezet zal kunnen worden.

De heer Peper (Communist) wees op de
methode Coué. In de economische crisis heeft
die veel aanhang. B. en W. gewaagden in de
toelichting on de begrooting van de opleving.
Maar een feit is. dat het gedurig slechter
wordt. Steeds duidelijker wordt, dat- het ka-
pitalLstische stelsel gefaald heeft. De Lon-
densche conferentie zal ook geen uitkomst
brengen. Het oorlogsgevaar is dreigender dan
ooit. Daarvan bloeit de oorlogsindustrie, in
het bijzonder wat de gifgassen betreft.

De voorzitter: Zou u niet tot de be
grooting komen. j
Dc heer Peper: ik ben nog even dicht bij
huis als dc andere heeren waren die ge
sproken hebben.

Te Haarlem is door B. en W. veel bezui
nigd, maar uitsluitend in het. nadeel der ar
beiders. Wat de verlaging van de loonen van
het gemeentepersoneel betreft had Haarlem
de primeur. Nergens Ls zoo bezuinigd op on
derwijs als te Haarlem. Verder is bezuinigd
op de ziekenhuisverpleging.

Het gemeentebestuur treedt krachtig op
tegen de arbeiders. Aan demons treerende ar
beiders werd een gemeentesrbouw geweigerd.
De menschen die 3 dagen in gemeentedienst
werken hebben om 1 gulden brands tof-toe
slag gevraagd, maar aan dit billijke verzoek
is nog geen gevolg gegeven-

De arbeiders te Haarlem betalen te veel
voor gas en electriciteit.

De woningvoorziening Ls geheel in het ge
drang gekomen. Er wordt niet voor 1 10 in
de behoefte voorzien.

B. en W. hebben in hun toelichting op de
begrooting gezinspeeld op een nieuwe loons
verlaging voor het gemeentepersoneel aLs de
geldmiddelen van de gemeente verslechteren.
Dit moet bij voorbaat afgewezen worden.

De bakkerspatroons willen met de meel
fabrikanten samenwerken om de arbeiders
voor het brood onnoodig meer te laten be
talen. Dit is sterk af te keuren.

Niet alleen de regeering, maar ook het zoo
genaamde democratische college van Ged.
Staten van Noord-Holland oefent curateele
op Haarlem uit. Er is geen gemeente meer
die vrijheid in eigen huishouden heeft-. Toch
zou een gemeentebestuur veel meer voor de
arbeiders kunnen doen dan het college van
B- en W. van Haarlem doet. Maar dan moeten
de leden van B. en W. meer ruggegraat te
genover de regeering toonen. In Engeland
was een stadsbestuur dat er gevangenisstraf
voor over had. B. en W. van Haarlem wil
spreker niet naar de gevangenis verwijzen,
maar toch is er meer voor dit college te doen
dan nu gedaan wordt.

De arbeiders komen steeds meer tot de
overtuiging, dat het kapitalistische stelsel
hun geen bestaansmogelijkheden biedt. Zij
zullen streven om overal toestanden te ver
krijgen als nu reeds in Rusland gevonden
worden.

De heer van Santé (V. B.) meende dat
aan de begrooting een speculatieve kant zit.
De verwachting van B. en W-. dat de werk
loosheid spoedig zal verminderen, blijkt niet
uit te komen. W? denken B. en W. nu te
doen? Het evenwicht van inkomsten en uit
gaven moet toch behouden blijven.

De belangen van het openbaar onderwijs
mogen door de bezuiniging niet in het ge
drang komen.

Met genoegen heeft spreker gezien, dat er
een soort bezuinigingsinspecteur aan het
werk gezet is. Zullen B. en W. nu komen met
voorstellen van dezen bezuinigingsinspec-
teur? De belastingen te Haarlem zijn het
laatste jaar sterk verhoogd, Zijn wij niet be
zig om de kip met de gouden eieren te slach
ten. De gegoede ingezetenen worden naar
buiten gedreven. Wat kan gedaan worden om
de kip in het leven te houden.

De 3 dagen werken door werkloozen moet
worden uitgebreid. Dit is in het belang der
werkloozen en der gemeente. Spreker heeft
eerbied voor het verdienstelijke werk van den
heer van Tilburg. In de memorie van ant
woord had spreker meer waardeer ing daar
voor willen zien.

B. en W. hebben verlaging van verschil
lende subsidies voorgesteld. Het heeft ver
wondering gewekt, dat de subsidies van sec-
tarische vereenigingen in verhouding het
minst Verlaagd zijn.

De heer de Braai (A. R.) heeft ook eer
bied voor het financieele beleid van B. en W.
De ingevoerde versoberingen waren noodig,
al deed het soms zeer. Spreker betreurt het,
dat de S. D. A. P. meent steeds de politiek
van B. en W. te moeten bestrijden. Samen
werking was meer in het belang der ge
meente. Het Ls niet juist, dat de raadsmeer-
derheid met de S. D. A. P. niet wil samen
werken. Spreker uitte namens den raad zijn
leedwezen over de afwezigheid van den heer
Joosten. Namens allen wenschte hij hem een
spoedige beterschap. (Applaus).

De ellende die ïn de wereld geleden wordt,
is niet te peilen. Ons land is niet het zwaarst
getroffen, maar toch ook zwaar. De crisis
kan alleen internationaal opgelost worden,
maar een gemeente moet toeh doen wat zij
kan.

Het heeft spr. verheugd dat vele sprekers
waardeerend gesproken hebben over het plan
Van Tilburg. Ook Haarlem's Dagblad kan
voldaan zijn over de woorden van waardec-
ring die in den raad gesproken zijn over dit
werk van zijn redacteur. B. en W. kunnen er
zich niet afmaken met hetgeen zij in de
memorie daarover geschreven hebben. Er
moet door hun college opnieuw en meer
aandacht aan gewijd worden, want er zit veel
aanlokkelijks en verdienstelijks in. Colijn
heeft gezegd: „liever 2 gulden voor werk.
dan 1 gulden voor steun".

Spreker gaf de commissie van beheer van
den stadsschouwburg in overweging nog
strenger te keuren. Het stuk „De reis van
Noach op de wateren" is een verderfelijk

tooneelstuk

De heer B ij v o e t (r.k.)integendeel
De heer de Braai: de r.k. Gelderlander
heeft het stuk sterk afgekeurd omdat het
spot met het geloof. Vooral als men met
zoogenaamde Bijbelsche stukken komt, moet
de commissie dubbel voorzichtig zijn.

De heer Van Dam (V.D.) zei. dat de be
grooting in het algemeen zijn instemming
heeft. Alleen kan hij niet meegaan met het
voorstel tot verlaging der subsidie van de
H.O.V.

De omstandigheden waaronder wij leven
zijn zeer bijzonder. Daardoor komen vooral
de partijen die de democratie beoogen voor
moeilijke beslissingen.

Soreker gaf aan hoe de houding van de
Vrijzinnig Democraten in dezen tijd is. De
klassenstrijd zooals die aan beide zijden ge
voerd wordt, is zeer nadeellg voor dc «a-
menleving.

Daarom is het goed te ijveren voor de tem
pering van den klassenstrijd. De Vrijzinnig
Democraten geven den goeden tusschcnwcg
aan en hebben daardoor juist in dezen tijd
een beteekenisvolle taak. Ook om de demo
cratie te redden.

Soreker wilde een beroep doen op den heer
Reinalda om te blijven ijveren voor de demo
cratie en wat die kan redden. Er is geklaagd
over oppositie togen de S.D.A.P., maar die
tegenstelling is voor het grootste oercentage
aan de S.D.A.P. zelf te wijten.

De leiders der S.D.A.P. moeten zich niet
laten opstuwen door de arbeiders die hun
idealen niet verwezenlijkt zien. want dan
komt het gevaar van het revolutionnaire
streven. De critiek van de SD.A.P. en Het
Volk op het beleid van B. en W. en de raads-
meerderheid gaat soms de grenzen van het
fateeen te buiten. Daarmee worden de be
langen der democratie niet gediend. In
andere gemeenten werken de sociaal-demo
craten mee tot het nemen van maatregelen
inzake bezuiniging op het onderwijs die door
de S.D.A.P. te Haarlem betiteld worden als
„verraden van het openbaar onderwijs", om
dat Vrijzinnig Democraten daaraan hun
steun gegeven hebben.

Als de S.D.A.P. ook te Haarlem de verant
woordelijkheid zouden dragen, zouden zij met