Vreemde laai.
BERICHT
Het Belangrijkste.
50e Jaargang No. 15181 v
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Dinsdag 20 December 1932
HAARLEM S DAGBLAD
Directie: P. W. PEEREBOOM
en ROBERT PEEREBOOM.
UITGAVE LOURENS COSTER MAATSCHAPPIJ VOOR
COURANT-UITGAVEN EN ALGEMEENE DRUKKERIJ N.V.
Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM.
ABONNEMENT ENper week 0—5, per maand 1.10, per 3 maanden
3.25, franco per post ƒ305, losse i>rs. ƒ0.06. Geïllustreerd Zondagsblad:
per week 0.05, per maand 0.22, per 3 mnd. ƒ0.65. franco per post f 0.721-4.
Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaame 12
Telefoon Nos.: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Drukkerij: 10122, 12713 Administratie: 10724, 14825 Postgiro 38810
ADVERTENTIëN: j_5 regels 1.75. elke regel meer 0.35. Reclames
ƒ0.60 per regel. Reductie bij abonnement. Vraag en aanbod 14 regels ƒ0.60,
elke regel meer ƒ0.15. buiten Arrondissement dubbele prijs. Ome Groentjes
(icdcrcn dag) 1—3 regels ƒ030, elke rege] meer 0.10, uitsluitend a contant.
Gralis Ongevallenverzekering voor Maand- en Weekabonnés. Levenslange ongeschiktheid en Overlijden f 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog f 400.-, Duim f 250.-. Wijsvinger f 150.-, Like andere vinger f 50.-. Arm- of Beenbreuk f 10C
Idem voor Abonnés op het Geïll. Zondagsblad: Levenslange ongeschiktheid f2000.-. Overlijden f 600.-. Verlies van Hand, Voet of Oog f400.-. Verlies Duim f75.-. Verlies Wijsvinger 1 75—, Verlies andere \ingct f 30.-.
DIT NUMMER BESTAAT UIT VEERTIEN BLADZIJDEN.
HAARLEM, 20 December.
Een Inschrijving
Het Comité van Actie van Vrienden van de
H.O.V., welks beroep-op-het publiek wij in
ons vorige nummer hebben opgenomen, heeft
zich tot de dagbladen gewend met het ver
zoek, een inschrijving voor de Orkestvereeni-
ging te willen openen.
Natuurlijk zuilen wij aan dat verzoek vol
doen. Morgen zal de eerste lijst van vrijwil
lige bijdragen op deze pagina verschijnen. Ik
hoop dat die dadelijk een flinke lengte zal
hebben. Het is kort dag met deze actie. Vóór
15 Januari moet het H.O.V.-bestuur de zeker
heid hebben, dat het over f 20.000 kan be
schikken, anders zal het de algemeene leden
vergadering bijeenroepen en een voorstel tot
liquidatie doen.
Dat moeten wij met ons allen trachten te
voorkomen. En wij kunnen het voorkomen.
Er zijn meer dan twintigduizend menschen
die het adres aan den Raad, waarin om
handhaving der subsidie op het oude bedrag-
gevraagd werd, hebben onderteekend. Dat
feit bewijst dat de sympathie voor de H.O.V.
groot is. Nu, de handteekening zal met een
daad bevestigd dienen te worden. Ik stel mij
de zaak heusch niet zoo eenvoudig voor, dat
men die twintigduizend menschen ieder maar
om een gulden behoeft te vragen, en dan is
men er. Allerminst. Het Comité van Actie
doet dat ook niet. Het zal, onder energische
leiding, alle denkbare middelen om geld bij
een te krijgen toepassen. Moeten toepassen.
En met kleine giften alleen komt men er
niet. Ik doe dus een dringend beroep niet al
leen op diegenen, die er hun gulden voor wil
len offeren, maar ook op allen die meer
kunnen afstaan.
Dit zijn moeilijke tijden, maar er zijn nog
veel menschen en veel instellingen die wat
kunnen en willen opofferen voor het belang
van een onmisbare cultuur-instelling. Dat is
al bewezen door het uitstekende, voorbeeld
van de Kon. Liedertafel „Zang en Vriend
schap", welks bestuur heeft medegedeeld dat
het 300 kaarten van een gulden neemt. Van
morgen hoor ik dat een kegelclub er 50 heeft
genomen. Zoo gaat het den goeden weg op.
Zijn er onder onze lezers die kaarten voor
hun gift in ruil wensehen, dan zullen wij die
mededeelingen ook dankbaar in ontvangst
nemen en het comité van Actie ervan ver
wittigen. Maar onze taak is, in de eerste
plaats, het inzamelen van giften.
Wij zullen morgen de eerste lijst openen
met een gift van f 250 van Haarlem's Dag
blad. Daartoe hebben wij besloten, ondanks
den ernst der tijden die ook ons bedrijf
geenszins onberoerd heeft gelaten, omdat
wij deze zaak beschouwen als van groot
belang voor het district Haarlem en om
liggende gemeenten, en omdat het in de
eerste plaats onze taak is dat belang te
dienen.
Precies een week geleden verscheen in deze
rubriek een artikel onder den titel „Gevaar
lijke Achteruitgang", waarin ik erop wees dat
Haarlem op den verkeerden weg is, dat wij
al verscheidene instellingen verloren heb
ben die het cultuurbelarig en daarmee de
welvaart van onze stad dienden en dat het
gevaar dreigt dat wij er nog meer zullen ver
liezen als niet krachtig stelling tegen deze
bedreiging wordt genomen.
Van vele zijden is mij op de duidelijkste
wijze instemming met dat artikel betuigd.
Welnu, dat geeft moed. Ik kom voor de H.O.V.
op, die in het omniddellijkste gevaar-van-
ondergang verkeert, in het besef dat velen
mijn overtuiging deelen. Laat men wel be
seffen wat op het spel staat! Laat ik nog
eens herinneren aan het kernachtige en
juiste woord van mr. Bijvoet in den Haar-
lemschen Raad: „Amsterdam dankt zijn
roem niet aan het feit dat het de hoofdstad
is en 750.000 inwoners telt. maar aan drie
cultureele waarden: de schoonheid van zijn
grachten, het Rijksmuseum en het Concert
gebouw-orkest".
Wij hebben ervoor te waken, wij hebben er
in deze tijden ext-ra-actref voor te zijn. om te
voorkomen dat. wij blijvende verliezen lijden
die de aantrekkingskracht, de werkelijke be-
teekenis en daarmee de welvaart van Haar
lem voorgoed zouden benadeelen!
Ons postgironummer is 38810. Ge kunt uw
bijdrage daarop gireeren met vermelding
„voor de H. O. V."
Onze loketten in ons gebouw Groote Hout
straat 93 zijn dagelijks geopend.... ook voor
uw H. O. V.-bijdragen.
Wij zullen ze dagelijks op een lijst in
de krant verantwoorden, en niet nalaten
telkens opnieuw deze goede zaak. deze zaak
die in uw aller belang is, te stïmuleeren.
Helpt het Comité van Actie, dat den steun
van alle dagbladen zonder uitzondering
heeft, de H. O. V. te redden. Stel niet uit. Doe
het nu! Het is kort dag, en het móét slagen!
R. P.
TWEE FAMILIES SLAAGS GERAAKT.
PARIJS, 19 December (V.D.) Te Mas-de-
Buffet bij Toulouse ontstond gisteren een
twist tusschen een Spaansche en een Por-
tugeesche familie, die ontaardde in een wa
ren slag.
Tengevolge van een twist tusschen de kin
deren der beide gezinnen ontstond een hef
tige woordenwisseling tusschen de ouders,
die elkaar met messen te lijf gingen. Van het
Portugeesche gezin werden de vader en de
moeder door messteken gedood; van het
Spaansche gezin moesten de vader, een zoon
en een 16-jarige dochter ernstig gewond naar
een ziekenhuis worden overgebracht.
VOOR DE WERKLOOZEN.
EEN IIUISVLIJTTENTOONSTELLING.
In de Maandagavond gehouden bestuurs
vergadering van de afdeeling Haarlem v. d.
Volksbond tegen drankmisbruik is het plan
opgevat om een Huisvlijttentoonstelling te
houden van door werkloozen vervaardigde
voorwerpen, waarvoor het materiaal gratis
beschikbaar wordt gesteld. Nadere bijzon
derheden hieromtrent zullen spoedig bekend
gemaakt worden.
BIJNA NIET TE GELOOVEN!
MENSCHEN OMGEKOCHT OM ZIJN
VROUW TE DOODEN.
De Amersfoortsche politie heeft, naar het
Handelsblad meldt, een bewoner van den
Hoogeweg aldaar in verzekerde bewaring ge
steld, daar deze man twee personen had
omgekocht om zijn vrouw van het leven te
berooven. Deze personen hebben het ge
val blijkbaar niet aangedurfd, met het ge
volg, dat zij de politie van een en ander
in kennis hebben gesteld. Zij zouden voor het
uitvoeren van dit gruwelijke plan f 300 ont
vangen. Zaterdagavond ontvingen zij f 50
voorschot.
DIVIDEND BIJ GERECHTELIJK
VONNIS.
AMSTERDAMSCHE BANK TOT UITKEERING
VEROORDEELD.
De heer B. J. Citroen te Haarlem was
het, die in iedere vergadering van aandeel
houders in de Amsterdamsche Bank, de
laatste jaren aandrong op uitkeering van
dividend in stede van reserveering.
Dit leidde tot een actie van enkele aan
deelhouders onder auspiciën van de Neder-
landsche Vereeniging tot bescherming van
de belangen van Fondsenhouders, die de
N.V. Amsterdamsche Bank hebben gedag
vaard tot uitbetaling van het dividend over
het boekjaar 1931.
Op voorstel van het bestuur besloot de
laatste algemeene vergadering van aandeel
houders het winstsaldo van f 254.852, op
nieuwe rekening over te brengen.
Naar wij in het Handelsblad lezen, heeft
nu echter de kantonrechter mr. L. S. G. de
Hartog te Amsterdam bij vonnis van Maan
dag de oppositie in het gelijk gesteld en
de Amsterdamsche Bank tot winstuitkeering
veroordeeld. Het dividend op ieder aandeel
van f 200 bedraagt f 0.92 1/2.
Deze beslissing is niet vatbaar voor hooger
beroep of cassatie. Als raadsman van de
Amsterdamsche Bank trad op mr. H. A. E.
Modderman, van aandeelhouders mr.
N. Okma, beiden te Amsterdam.
GEARRESTEERDE NOTARIS NIET
IN VRIJHEID.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
Een klein kind kan kolen knopen,
Als ge het maar aanstonds leert.
Steeds naar HOENDERDOS te loopen.
Dan is 't zeker niet verkeerd!
(Volgens Reuter is aan de Ame-
rikaansche Columbia Universi
teit een methode gevonden om
in 18 uur tijd elke gewenschte
vreemde taal te leer en
Ik heb, onder ons gesproken,
In mijn ver voorbije jeugd
Jarenlang geblokt cp talen.
In een streng gedwongen deugd.
Lange rijen vreemde woorden,
Heb ik in mijn hoofd gestampt.
En vaak in verdrinkïngsnood m'aan
Ezelsbruggen vastgeklampt.
Het onregelmatig werkwoord,
Heb k met regelmaat vervoegd,
Onderwijl ik uitgesproken
Op de uitspraak heb gezwoegd.
Na het Fransch en Duitsch en Engelsch,
Bij elkander al een hijsch.
Later nog, in 't Verre Oosten,
Hindoestani en Maleisch.
Alles in een reeks van jaren
Met betrekkelijk resultaat,
En nu komt men mij vertellen,
Dat 't in achttien uur ook gaat,
't Zal natuurlijk aan mij liggen.
Dat ik dit niet goed begrijp,
Want mijn tijd van talen leeren.
Was niet voor zoo'n snelheid rijp.
Maar wanneer ik ooit een leerling
Van -oo'n snelheidscursus spreek.
Voel ik nu al de verleiding,
Dat 'k me aldus op hem wreek"
Leerde u in achttien uren,
Deze vreemde taal, dat 's snel,
En, naar wat ik hoor moet 'k zeggen,
Ja, een vreemde taal is 't wel.
P. GASUS.
ZAKENVLUCHT NAAR AFRIKA
GESLAAGD
ECHTPAAR VAN DER LEEUW TE
MOMBASA
De heer en mevrouw Van der Leeuw heb
ben het voorloopige einddoel van hun vlieg
tocht naar Midden-Afrika bereikt en zijn
Maandag na een voorspoedige reis te Mom
basa aangekomen. Te S uur (pl. tijd) ver
trok het echtpaar uit Nairobi en arriveerde
te 11.10 uur te Mombasa. Gedurende deze
vlucht had het met slecht weer te kampen.
Het echtpaar Van der Leeuw zal vier dagen
te Mombasa blijven en gedurende dit opont
houd een bezoek brengen aan Zanzibar.
HIJ WERKT NIET MEDE MET DE
PSYCHIATERS
Naar wij in de Tel. lezen is een nader ver
zoekschrift van den te Amsterdam ge
arresteerden notaris, die terecht staat ver
dacht van benadeeling van Duitsche steden,
om in vrijheid te worden gesteld, afgewezen.
Hij wordt thans verpleegd in de Valerius-
kliniek in Amsterdam, waar een onderzoek
naar zijn geestvermogens wordt ingesteld,
dat ondanks tegenwerking van zijn zijde on
geveer half Januari geëindigd zou zijn.
He request, dat te zijnen kantore ter tee-
kening heeft gelegen en dat ook zijn vrij
lating vraagt, is door 300 personen ge-
teekend.
ARCHITECT C. H. PETERS t
Op 85-jarigen leeftijd is Maandag te
's-Gravenhage overleden de heer C. H. Pe
ters, die tot 1916 Rijksbouwmeester was en
een zeer bekende figuur in architectenkrin
gen. De heer Peters was reeds op 29-jarigen
leeftijd bouwkundige in Rijksdienst, toen hij
30 jaar was bouwde hij het gebouw van het
departement van Justitie te 's-Gravenhage.
Andere bekende bouwwerken, die hij tot
stand bracht zijn het postkantoor te Amster
dam. het station te Nijmegen, het museum te
Groningen.
Zijn begrafenis is Donderdag op Nieuw Eik
en Duinen om 2 uur.
Zij, die zich met ingang van 1 Januari
per kwartaal abonneeren, ontvangen de
in December nog te verschijnen num
mers gratis.
DE ADMINISTRATIE.
Amy MollissonJohnson's enthousiaste ontvangst op het vliegveld Croydon. Rechts:
haar ecfUgenoot foto langs radio- telegrajischen weg overgezonden).
HONDERD
WINKELIERS VOOR DEN
RECHTER.
GEVOLG VAN VERZET TEGEN DE WET.
BOETEN VAN MEEST DRIE GULDEN.
De Rotterdamsche autoriteiten hadden op
Zondag 4 December, den dag vóór St. Nico-
laas dus. geen ontheffing gegeven van de
bepalingen van dc Winkelsluitingswet. Vele
Rotterdamsche winkeliers, vooral banketbak
kers, hebben bij wijze van protest hun win
kels opengehouden. Het gevolg was dat cr
ongeveer 150 processen-verbaal zijn opge
maakt. De overtreders moesten Maandag
voor den kantonrechter verschijnen. Zooals
te begrijpen valt, bestond voor deze quaestie
geweldige belangstelling. De belangrijkste
zaak in de lange reeks was die van de firma
Jamin, welke op dien dag 55 filialen had
opengehouden.
De heer Jamin zette voor den kantonrech
ter uiteen, dat de winkelsluitingswet groote
schade aan zijn bedrijf had toegebracht. Er
zijn in zijn bedrijf alleen 160 menschen ont
slagen. De opbrengst is met 10 pet. terugge-
loopen. Het was een noodzaak de winkels op
4 December, een historischen dag voor de
banketbakkers, open te houden, geen demon
stratie.
De ambtenaar van het O. M. wilde van die
noodzaak niets weten. Hij vond het een bru
talen aanslag op de wet en eischte 55 maal
25 gulden boete of 55 maal vier dagen hech
tenis.
Mocht de kantonrechter van meening zijn,
dat hier sprake was van een voortgezet mis
drijf dan zou de eisch moeten luiden een
boete te bepalen door den kantonrechter tot
een maximum van 5000 gulden.
De verdediger deed een beroep op over
macht en vroeg ontslag van rechtsvervolging
De kantonrechter zal Donderdag a.s. in
deze zaak uitspraak doen.
In de zaak van een anderen banketbakker,
die drie winkels had opengehouden, doch
verklaarde, dat hij zich voortaan aan de wet
zou houden, wees de kantonrechter dadelijk
vonnis en veroordeelde den man tot f 3 boete
of één dag hechtenis.
Nog andere banketbakkers zeiden even
eens hun zaak niet meer op de verboden
uren te zullen openhouden en hoorden f 20
boete tegen zich cischen en zich vcroordee-
len tot f 3 boete. Onder een twintigtal an
dere verdachten was dc voorzitter van de af
deeling der Nederlandsche Banketbakkers-
vereeniging, van wien het georganiseerde
verzet is uitgegaan. Deze verdachten werden
verdedigd door mr. H. W. A. van Toen, die
meende, dat de verdachten zich konden be
roepen op overmacht en concludeerde tot
ontslag van rechtsvervolging.
In deze zaken wordt Donderdag schriftelijk
vonnis gewezen. Verder werden nog tachtig
zaken behandeld, waaronder een van een si
garenhandelaar. Een der banketbakkers be
kende zelfs, dat hij zijn zaak den geheelen
Zondag open hield door verschillende bord
jes te gebruiken, waarop andere uren van
openstelling vermeld stonden. Hij kreeg f 20
boete. Een winkelierster, die twee kaarten
had. kreeg f 12 boete. Een werklooze, die een
winkeltje begonnen was cn die Zondags open
gebleven was om zijn huurschuld te kunnen
aanzuiveren, kreeg f 3 boete.
SERENADE AAN BURGEMEESTER
DE VLUGT.
BIJ ZIJN GOstcn VERJAARDAG.
Het Amsterdamsche Politie Muziek Gezel
schap, dat daartoe was bijeengekomen bij
het Panorama-gebouw heeft Maandagavond
den burgemeester ter gelegenheid van diens
60sten verjaardag met marschmuziek en
acetyleenfakkels een serenade gebracht voor
zijn ambtswoning aan den Heerengracht. Het
grachtgedeeltc voor het bekende „huis met
de kolommen" was geheel vrij gehouden,
doch aan de overzijde en op de brug bij de
Vijzelstraat was er voor het publiek voldoen
de gelegenheid om een en ander tc aan
schouwen. Allereerst werd de door den heer
Aafjes. dirigent van het muziekgezelschap,
getoonzette ..Dr. de Vlugt-marsch" gespeeld.
De burgemeester, zijn echtgenoote en ver
dere familieleden waren op het balcon van
de eerste verdieping verschenen.
Het zeer talrijke publiek heeft nu en dan
met hartelijke toejuichingen met het eerbe
wijs aan den 60-jarigen burgemeester inge
stemd.
Des middags heeft de burgemeester in zijn
ambtswoning gerecepieerd. Zeer velen. o.w.
autoriteiten op verschillend gebied hebben
hem daar met zijn 60sten verjaardag geluk-
gewenscht.
OVERSTROOMINGEN IN SCHOTLAND.
LONDEN. 13 December (Reuter1. In
verschillende districten van Schotland heb
ben ernstige overstroomingen plaats.
Bruggen werden weggeslagen, wegen on
der water gezet.
Te Hamilton is een meer van 21/2 mijl
lengte gevormd.
De schade, welke het water aan de te velde
staande gewassen is het district Speyside in
Morayshire heeft aangericht, is zeer aanzien
lijk.
Hoover's schuldenboodschap. Nogmaals op
instelling van een oorlogsschuldencommis-
sie aangedrongen.
(2e blad, le pag.)
De zakenvlucht naar Afrika geslaagd. Het
echtpaar Van der Lceuto te Mombasa ana-
gekomen.
(le blad, le pag.)
De internationale oplichtingszaak voor dc
rechtbank. Vier en een half jaar geëiseht.
(2e blad, 3e pag.)
Algemeene Vereeniging voor Bloembollen
cultuur. Sanceringsplan van het hoofdbe
stuur bij dc regeering ingediend.
(2e blad, 3e pag.)
ARTIKELEN. ENZ.
R. P.: Een inschrijving.
(le blad, le pag.)
K. Pk.: Met de vischauto naar Denemarken.
Beurtvaart op den zeer langen afstand.
(3e blad, le pag.)
Jhr. Dr. j. c. MollerusDe dontin genteerings-
maatregelen.
(2c blad. 3e pag.)
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
Verzuimt U vooral niet onze speciale Kerstmis-
etalages tc bezichtigen!
Tot 's avonds 10 uur verlicht.
Bloemenmagazijn „TETTERODE",
Santpoorterstraat.
WINKELSLUITING.
DE VRIJSTELLING VAN B. EN W. VOOR
ZONDAG 25 DECEMBER.
In ons nummer van Zaterdag deelden wij
mede, dat door B. en W. van Haarlem de vol
gende beslissingen zijn genomen in verband
met dc Winkelsluiting op de Kerstdagen.
Op Zondag 25 December ls voor winkels,
waar uitsluitend of in hoofdzaak brood, ban
ket, suikerwerk en chocolade wordt verkocht
en voor de bloemenwinkels geen sluitings
uur bepaald, voor de andere winkels geldt de
gewone Zondagschc regeling.
Maandag 26 December (2cn Kerstdag)
geldt als gewone werkdag.
In juridische kringen wordt gemeend, dat er
onzekerheid bestaat over de vraag of B. en
W. bevoegd zijn deze beslissing te nemen.
In verband daarmede hebben wij aan den
Commissaris van Politie gevraagd of hij
voornemens is Zondag processen-verbaal te
laten opmaken.
De heer E, H. Tenckinck deelde ons mede,
dat hij. gelet op het door B. en W. ingeno
men standpunt, niet voornemens is Zondag
processen-verbaal op te laten maken.
OPLICHTING.
Op verzoek van den burgemeester van
Heemstede ls te Utrecht; door dc politic aan
gehouden een zekeren Ten B.. die zich in
deze gemeente had schuldig gemaakt aan
oplichting.
DERTIG MILLIOEN WERK
LOOZEN IN DE GF.HEELE
WERELD.
Volgens een rapport van het Internationaal
arbeidsbureau kan het aantal werkloozen
in de gehccle wereld worden geschat op
ruim 30 millioen en het daardoor gederfde
bedrag aan loonen cn salarissen op 4 milliard
pond sterling per jaar.
AUTOGIROVLIEGTUIG VER
ONGELUKT.
DE PILOOT (GEDOOD.
PARIJS. 19 Dcc. 'V.D.) Naar uit Villecou-
blay wordt gemeld, is aldaar hedenmiddag
een autogirovliegtuig neergestort. De piloot,
Pierre Martin, was op slag dood.
BRITSCII REGKERINGSCOMMISSARIS
DOOR TIJGER GEDOOD.
BOMBAY. 19 December (V.D.) In het
Dsjoengclgebied der Indische Centrale pro
vincies werd de Engelsche regeeringscom-
missaris Bourne op een jacht door een tijger
aangevallen cn gedood. Dc commissaris had
getracht een drijver, die door het beest werd
bedreigd, te redden.
TWEE BEROEMDE OPERA'S
VERDWIJNEN.
NEW YORK, 19 December (Reuter).
Tengevolge van de economische crisis zul
len de twee meest bekende opera's in Amerika
namelijk die tc Philadelphia on Chicago, ge
sloten worden. De steun, die zij tol dusver
van particuliere zijde ontvingen, kan niet
meer verleend worden.