Historische vrouwenfiguren.
BIJVOEGSEL VAN HAARLEM'S DAGBLAD
UIT DE WERELD VAN DE FILM.
Van alles en nog wat.
ZATERDAC 21 JANUAR11933
MADY CHRISTIANS,
AAN TOONEEL EN FILM
door Pasett.
De Ufa-ster Mady Christians.
Zij werd geboren in Ween en en ten deele
bi Berlijn en ten deele in New York opge
voed. waar de gevierde Rudolf Christians
in zijn tijd de leiding van het Duitsche
tooneel op zich had genomen. Kort na het
eind van den oorlog keerde zij terug naar
Buitsehland; door de scheiding van haar
vader, die aan het theater was gebleven
en eenige jaren later midden in zijn werk
te Hollywood stierf, werd het voor haar
noodzakelijk, om zoo gauw mogelijk op
eigen beenen te kunnen staan. Haar tooneel-
bloed wees haar daarbij den goeden weg en
zonder ook maar de geringste voorbereiding
afgezien van de korte zang-opleiding, die zij
bij haar moeder had gekregen, ging Mady
Christians naar Max Reinhardt. Zij heeft
het hoofdzakelijk te danken gehad aan haar
uiterlijke verschijning, dat zij een engage
ment kreeg.
De buitengewone geschiktheid van de
nieuwelinge bleek al spoedig en Mady
Christians werkte zich zoo op, dat zij steeds
grootere rollen ging spelen, totdat op een
goeden dag de groote kans voor haar
kwam. Bij de „Rotterbühne" moest
Carola Toelle de hoofdrol spelen in „Ca
sanova's Sohn", met Hans Albers en Eugen
Burg. De actrice werd plotseling ziek en
Mady Christians viel voor haar in met
slechts vier dagen voorbereiding en ver
overde op die manier haar groot succes.
Dit was het begin van een moedigen strijd
om zichzelf te handhaven en ook van een
wijziging in het oordeel der pers, die voor
de mooie dochter van den grooten Chris
tians tot dusver de groote reserve aan den
dag had gelegd. Het litteraire cabaret
maakte in dien tijd zeer veel opgang en
zoo kreeg zij een goede gelegenheid om bij
„Schall und Rauch" ook op de planken van
het kleinkunsttooneel te komen, waar juist
Friedrich Hollaender zijn eerste sporen
verdiende. Met zijn liedje „Es liegt eine
Leiche im Laxidwehrkanal" .toonde Mady
Christians een geheel nieuwen en karakte
ristieken kant van haar kunnen. Thans trok
zij de aandacht van den Ufa-directeur
Majoor Grau, die de kunstenares aan zijn
gezelschap verbond. Deze korte afwijking
van den weg van het tooneel bracht haar
bovendien een nieuw contract met het
Deutsche Theater.
Nu volgde voor Mady Christians
'een drukke tijd, dien zij moest verdeelen
tusschen tooneel en film. Bij de Ufa speel
de zij naast Harry Liedtke en George
Alexander in de gedenkwaardige, zesdeelige,
groote film „Der Mann ohne Namen'. In
het geheele repertoire van het Deutsche
Theater trad zij met succes op. Met Lessing,
Shakespeare, Rostand, Pirandello, Schnitzler,
Hoffmannsthal, Tristan Bernhard groeide
en rijpte haar uitbeeldingskracht en haar
naam werd snel beroemd.
Na het ofloopen van haar contract
met Deutsche Theater wijdde Mady
Chx-istians zich twee jaar lang aan de film
en werkte onder regie van Ludwig Berger
in de beste films, die de Ufa in den oertijd
van de film bracht: „Ein Glas Wasser", „Der
verlorene Schuh"', „Walzertraum", evenals
onder regie van Murnau: „Die Finanzen des
Grossherzogs".
Op dit film-intermezzo volgde weer een
tooneelperiode, waarin Mady Christians bij
Reinhardt en Bernauer, bij Barnowsky en
bij Saltenburg een zeer groote arbeidskracht
ontplooide, bijvoorbeeld in de groote revue
..Nacht der Nachte", in de operettes .Die
goldene Meisterin". „Die Frau ohne Kuss"
en de blijspelen .Die Dame mit dern Schei-
dungsgrund"'. „Harem", het tooneelstuk
„Revolutionshochzeit". Daarop volgde het
geweldige succes in de historische film
„Koningin" Luise", dat weldra werd gevolgd
door „Meine Schwester und ich". Daarop
maakte het tooneel opnieuw aanspraak op de
artiste, om in de groote Charell-creatie
„Der liebe Augustin" in het Grosse Schau-
spielhaus, mee te werken. Toen ging zij
weer terug naar de film en wel voor haar
eerste toonfilm „Dich hab ich geliebt", die
Mady Christians speelde in de Duitsche,
Fransche en Engelsche versie.
Na „Sex Appeal" met A. Bassermann was
„Coctail'' van Bernatsky het eerstvolgende
succesvolle stuk. dat Mady Christians als
partner van Oskar Karlweis op het tooneel
bracht voor zij als partnerin van Ernst
Pcutsch in „Hazard" van Bernstein de
groote binnen- en buitenlandsche tournee-
begon.
Hierop volgden meer toonfilms van Mady
Christians „Das Schicksal der Renate Lan
gen', „Leutnant warst du einst bei den
Husaren" (in Duitsche en Fransche versie)
en „Die Frau, von der man spricht". Bij een
gastvoorstelling in het Metropol-Theater
zong zij als partnerin van Michael Bohnen
de „Toni aus Wien" en werd spoedig daar
op voor vele maanden in Amerika verbon
den, waar zij de operette „Hotel Stadt Lem-
berg" in de Engelsche taal zong. Op dit
Amerikaansche gastspel volgde een tournee
door Holland met „Coctail", tot zij tenslotte
weer naar de Ufa terugkeerde om de hoofd
rol in de toonfilm „Der schwarze Husar" te
spelen naast Conrad Veidt en Wolf Albach-
Retty.
EMILE REYNAUD,
EEN VERCETEN PIONIER.
In 1878 draaide hij een film.
Dr. P. R. Wescher wijdt in de „Internatio
nale revue voor filmcultuur" een artikel aan
den Franschman Emile Reynaud, die volgens
hem vóór Edison en de gebr. Lumière leven
de beelden op een scherm projecteerde. Het
ontbrak hem aan middelen om zijn uitvin
ding verder in practijk te brengen.
Waarschijnlijk werd de projectie van beel
den met de directie hulp van licht in 1779
uitgevonden door I. P. Marat. In 1863 com
bineerde men buiten Frankrijk dit met de
fotogra'fie. Reynaud was de eerste, die de
caleidoscoop met het lichtbeeld verbond en
zoodoende de eerste stap deed op den weg,
die naar de geluidsfilm en nog verder zou
(zal) leiden. Vele jaren lang heeft hij geheel
alleen het pad gebaand.
Hij begon als photograaf. Te Parijs leerde
hij de beginselen van het vak (o.a. de ver
vaardiging van optische werktuigen). Dat
gebeurde in 1864.
Reynauds vader was graveur en klokken
maker. Zijn moeder, een vurig bewonderaar
ster van Jean Jacques Rousseau, schilderde
op fluweel. Zij was een leerlinge van Re-
douté, den „Raphaël der bloemen".
In 1870 begon Reynaud zich toe te leggen
op steroscopie en wetenschappelijke photo-
techniek.
Zijn belangstelling voor alles wat weten
schap betrof deed hem de lezingen van de
abt Moigno bezoeken, waar de juist uit En
geland ingevoerde lichtbeeldprojectie werd
toegepast. Reynaud werkte later met den
abt samen.
Zijn eerste daad van principieele beteeke-
nis was de uitvinding van den praxinoscoop,
een voorlooper van den caleidoscoop. De be
slissing bracht zijn welgeslaagde poging om
het zoo even genoemde toestel bij de ver
tooning van lichtbeelden te benutten: de
bioscoop was uitgevonden. Reeds in 1878
draaide Reynaud ..opnamen' van een gedres-
seerden hond en van een meisje, dat bellen
blaast.
Hij oogstte veel succes. In 1889. na zeven
tien jaar te hebben gearbeid, liet hij het
„tooneel in beeld" (théatre optique) paten
teeren. Al de door hem geconstrueerde mo
dellen waren te zien op de tentoonstelling
der vrije kunsten van het Champ de Mars,
welke door Edison werd bezocht. Deze laatste
zou hier geïnspireerd zijn tot het uitdenken
zijner cinema.
Tegelijkertijd met het „théatre optique"
schiep Reynaud de eerste teekenfilm .Xe bon
Bock", een serie humoristische tafereelen, die
ongeveer een kwartier tijd in beslag nam.
Hij vatte het plan op in het musée Grevin
een „cabinet" te vestigen. Het eerste pro
gramma bestond uit drie films. De voorstel
lingen vingen aan om twee uur 's middags en
duurden voort tot elf uur 's avonds. Ge
makkelijk had Reynaud het niet, want hij
was niet de eenige exploitant: een monteur
en een teekenaar waren hem behulpzaam.
Van zijn salaris, dat pl.m. 500 francs per
maand bedroeg moest hij een operateur be
talen om nieuwe rolprenten te kunnen bren
gen. Scheiding tusschen filmfabrikant en
bioscoop-directeur bestond dus nog niet!
Reynaud wilde den raad van vrienden, die
hem adviseerden, de photographie in dienst
van zijn bioscoop te stellen, niet opvolgen.
Photo's waren hem niet artistiek genoeg, een
opvatting die voor dezen tijd kenmerkend is.
In 1896 werd de concurrentie van de ge
broeders Lumière en Edison duidelijk merk
baar en dreigde zijn levenswerk ongedaan te
maken. Hij ging toen over tot het monteeren
van een fotographische film, maar het „tee-
ken-beginsel' bleef voor hem de eenig goede
methode en de film Guillaume Teil, waar
voor de clowns Footitt en Chocolat werden
geëngageerd, was derhalve eigenlijk een tee
kenfilm.
Toen de Lumires hun eerste theater grond
vesten. had Renaud hun een proces kunnen
aandoen op grond van het feit. dat zijn pro
cédé geoctroyeerd was, maar hij vreesde de
risico's van een rechtsgeding en liet het er
dus bij.
Sindsdien voerde hij een wanhopigen strijd
tegen de photografie in de firn. deed conces
sies, vocht verder, maar was in 1901 gedwon
gen zijn „tooneel in beeld" te sluiten na
12.800 voorstellingen te hebben gegeven, die
500.000 bezoekers hadden getrokken.
Na. om te kunnen leven, al zijn apparaten
te hebben verkocht, bekleedde hij verschil
lende betrekkingen en werd tenslotte secre
taris bij een architect.
In een aanval van melancholie vernietigde
hij later al zijn films.
Hij stierf in het hospitaal van Ivry (1918),
terwijl zijn twee zoons aan het front waren.
Zijn vrouw werkte in 1924 nog als caissière
in een bioscoop.
Ziehier de tragedie van een man, die wel
iswaar niet als bedelaar stierf, maar die toch
nimmer naar verdienste werd gewaardeerd
en beloond, een mensch, die onderging in den
kamp om een idee.
MET DE NIEUWS-CAMERA
ER OP UIT.
Tragische opnemingen.
Dat Journaal-operateurs bij het verfilmen
van gebeurtenissen voor hun weeknieuws
vaak slechts bij toeval en puur geluk een
kort. zeldzaam moment weten vast te leggen,
bewijst het volgende:
Op de Brooklandsbaan werden de jaarlijk-
sche autorennen over 500 mijlen gehouden.
Na verscheidene uren te hebben doorge
bracht op de baan, leek het den camera
man nuttig, zich ook eens schuin onder een
brug op te stellen om de voorbijschietende
wagens van een andere zijde te „nemen".
Nauwelijks had hij zich een plaatsje uitge
zocht en zijn camera in werking gesteld of
de auto van Clive Dunfee botste in volle
vaart tegen de leuning van dc brug en sloeg
te pletter, met doodelijke gevolgen voor den
bestuurder.
De operateur zag het ongeluk alleen in
den zoeker, klein en op zijn kop, en de ge-
luids-man zag niets doch hoorde het vreese-
lijke gekraak.
Zuiver geluk voor de opnemers. Als zij op
dracht gekregen hadden om eventueele on
gelukken op te nemen, zouden zij 6 uur daar
gestaan en aan film de som van 5000 gulden
met alle kosten er bij verdraaid hebben. En
dan nóg zou dit ongeval hun misschien ont
snapt zijn. als het tijdens het verwisselen van
films gebeurd was.
Een ander geval was dat van de Cup Final
1932. De film toont, dat de bal onbetwist
baar over de outlijn ging. vóór Richardson
den goal scoorde tegen Arsenal, die New
Castle United in het bezit van de Cup bracht.
Men zal zich wellicht herinneren, dat de
Kroonprins van Italië een bezoek bracht aan
België, in het bijzonder aan zijn vorstelijke
bruid. Een filmoperateur en geluidsingenieur
waren bij den intocht aanwezig, doch hadden
noch vergunning, noch officieele hulp en de
politie, die de grootste moeite had het pu
bliek op een afstand te houden, drong hen
terug tot een punt vanwaar ze eigenlijk geen
gelegenheid hadden behoorlijke opnemingen
te doen. En toch wisten ze nog iets te ne
men en het geluidsapparaatregistreerde
het schot dat de Italiaansche student op den
kroonprins afvuurde. Pas toen de film ont
wikkeld werd, ontdekte men dit schot.
Een der maatschappijen bezit een film, die
tot aan het laatste oogenblik weergeeft het
aanrijden van de camera en den operateur
door een x-ace-auto. De auto slipte met een
snelheid van 200 mijlen, schoot op het film
toestel af en verpletterde dat. De camera
man zijn aandacht op het zoekertje con-
centreerend mex-kte niets en draaide door,
tot zijn dood toe. Ixx de resten van auto en
toestel is de film ongeschonden gevonden.
Sir Henry Segrave verdronk tijdens een
nxotorboot-race in de wateren van Winder
mere voor een heele reeks camera's, doch
slechts één hunner heeft het vreeselijke on
geluk kunnen opnemen. Zóó groot was de
schok van het zien gebeuren van de ramp
doch het in de onmogelijkheid verkeeren van
te helpen, dat de camera-man later be
zwijmde.
Kave Don verongelukte bij Detroit bijna op
dezelfde wijze met zijn Miss Englaxxd II. Alle
camera's in dit geval draaiden, doch geluk
kig bleek het geen doodelijk ongeluk te zijn
geweest.
Een amateur-zeilvlieger trachtte eens de
Golden Gate bij San Francisco over te ste
ken Zijn vrouw stond bij de filmapparaten
die opnemingen deden. Plotseling viel een
zwart voorwerp (de avxateur) uit het vlieg
tuig, de operateur volgde het en de geluids-
strook ving de angstgil van de vrouw van
den piloot op.
Twee drama's van de zee zijn op den film
band vastgelegd en dat is in de eerste plaats
de schipbreuk van het s.s. Tahiti, die in de
Stille Zuidzee zonk. De film is opgenomen
door een operateur, die zich aan boord van
de ter hulp gesnelde Ventura bevond. Het
tweede is dat van de Georges Philippar, die
op haar eerste reis in de Golf van Aden ver
brandde.
GRETA CARBO WEER NAAR
AMERIKA?
De tallooze berichten over het al of niet
vertrekken van Greto Garbo uit Hollywood
en over haar vex-blijf buiten die filmstad
in Zweden en elders en tenslotte over een
mogelijken terugkeer zijn weer met één ver-
vermeerderd. Volledigheidshalve maken wij er
melding van. Zij zal tóch weer naar Holly
wood reizen en dus weer gaan filmen. Op
het oogenblik vex-toeft ze nog in strenge
afzondering in haar villa in Stockholm. Wan
neer ze vertrekken zal, staat nog niet vast.
Nu weet U het dxis weermisschien!
HOE BRIDGE ONTSTOND.
Onder den naam „Britch" werd bridge ge
speeld in de zeventiger jaren van de vorige
eeuw in Coxxstantinopel. Van daar verspreid
de het spel zich over Cairo, de Rivièra, Lon
den en New York. Overal waar het kwam
verdrong het zijn vader, whist.
De eerste partij bridge schijnt gespeeld te
zijn in Villa Coronio aan den Bosporus in
Augustus 1873.
De uitvinder, Serghiadi van Roemeenschen
oorsprong,- was een der vier spelers bij die
historische gelegenheid.
Sinds dien gedenkwaardigen dag hebben
zich de regels van het spel natuurlijk be
langrijk gewijzigd. De eerste regels werden
opgesteld door een commissie uit leden van
een club uit Constantinopel.
LEEFTIJD EN LENGTE.
Als men de lengte van een tien-jarig meisje
vergelijkt met die van een jongen van ge
lijken leeftijd, dan zal men bijna altijd vin
den. dat de meisjes gemiddeld eenige centi
meters langer zijn dan de knapen. Later ver
andert die verhouding weer zoo. dat de man
nen gemiddeld twaalf centimeter gi-ooter
zijn dan dc vrouwen.
Eva Hanska.
„Het moet", zoo zegt de schcx-pzinnige lezcr
bij zichzelf, die, naarmate hij verder in Bal
zac's werk doordringt, zijn bewondering,
eerbied, ontzetting bijna voor een dei-gelijken
oermensch steeds voelt stijgen, „wonderlijk
en prachtig tegelijk zijn om te weten, hoe de
vrouw was, waaraan een menschenkenncr bij
uitnemendheid als hij zijn liefde schonk. Hij,
waarvoor geen karakter ondoorgrondelijk
was, die zoo schei-p ontleedde, zoo mee-
doogenloos weergaf, zoo van het allerlaagste
tot het allei'hoogste wist, wat er in de wereld
te koop was, moet zijn eischen hoog hebben
gesteld en zij, die hij ten slotte waardig
keurde zijn leven te deelen, moet wel een
zeer bijzondere vrouw zijn geweest. Hij had
niet al te vaak dat summum van middel
matigheid, de onbeteekenende vrouw be
schreven, wist hij niet te goed, dat een be-
i-ekenende. egoïste vrouw den naam van
vrouw niet verdient, had hij niet honderd
malen zonneklaar bewezen, dat beter dan
liefde van inferieure kwaliteit geen liefde is?"
De schei-pzinnige lezer heeft, aldus redc-
neerende van een lang niet onscherpzinnig
standpunt, volkomen gelijk. De vrouw, die de
liefde van den krachtmensch Balzac won,
moet een hoogstaande vrouw geweest zijn,
want zelfs gesteld, dat een korte verliefd
heid hem een oogenblik had doen stilstaan
bij iet-s middelmatigs, dan moet hij snel er
kend en begrepexx hebben, dat een man als
hij beter deed dat oogenblik een oogenblik te
laten blijven en verder te gaan op zoek naar
iets, dat hem meer uitzicht op geluk beloof
de.
Niettemin lacht het leven om dc redenee
ringen van scherpzinnige menschen en gaat
zijn eigenwijzen, ondoorgrondclijken gang
dwars tegen alle verwachtingen in. De eenige
vrouw, waaraan Balzac blijvend zijn liefde cn
toewijding gaf, was één van dc onbeteeke-
nendste vrouwen, die hij had kunnen uitzoe
ken, egoïst, ij del, laf, klein. Van het besin tot
het einde van him liefde heeft ze slechts aan
zichzelf gedacht, gemanoeuvreerd, tot zij het
onderste uit de kan kreeg zonder zelf iets op
te offeren, zonder zelf iets over tc hebben
voor den ander, en met een ongelooflijke
handigheid om alles zoo in te richten, dat zij
en niemand dan zij aan het langste eind trok.
Waarschijnlijk besefte ze niet eens. dat er in
dat geval iemand anders moest zijn, die stel
selmatig aan het kortste eind trok en als
ze het al eens begrepen heeft, dan moet het
voor een kort en snel vexwlogen oogenblik
geweest zijn. Eva Hanska was niet van het
soort, dat veel over anderen nadenkt, en Bal
zac ondervond het jaar in, jaar uit, aan den
lijve. Etre célèbre et ètre aimé", heeft hij in
zijn jeugd als zijn twee grootste idealen be
leden, en men kan hem niet zeggen, dat het
hem in één van beide voor den wind is ge
gaan. Beroemd is hij geworden, maar ten
koste van zijn gezondheid, en zonder dat hij
er. dank zij zijn eeuwige schulden en dank zij
zijn eigen wonderlijken werkersaard, veel
plezier van beleefd heeft, en wat het „être
aime" aangaat het is mogelijk dat hij be
mind werd. maar niet door de vrouw, waarbij
hij het zocht: Eva Hanska „beminde" slechts
zichzelf. Het was voor Balzac waarschijnlijk
gelukkiger geweest, als hij de illusie, die de
verre Poolsche dame, die hem bewonderde
en hem brieven schreef, in het begin voor
hem was. illusie had gelaten in plaats van
haar in zijn werkelijk leven te betrekken.
„U ziet altijd uw droomen voor werkelijk
heid aan", heeft iemand tegen hem gezegd.
„Met die paar woorden", zei Balzac ernstig
terug, „geeft u het ellendigste geheim van
mijn leven aan". De menschenkenner dus.
die wel zichzelven kende, maar niet zichzelf
kon vex-anderen.
Hun verhouding begint romantisch genoeg.
Eva Hanska, negen en twintig jaar oud. ge
trouwd met een ouderen, rijken man. vult
op haar buitenhuis in de Oekraïne den doo
delijk vervelenden tijd met het lezen van
romans. Duitsche romans, maar Fransche ro
mans vooral. Romans van Balzac komen
haar in handen, en ze bewondert zijn tal
looze manieren om de liefde te teekenen. en
vraagt zich in haar verveling af. of het niet
interessant zou zijn om een correspondentie
met een dergelijken boeienden man te begin
nen. Ze schrijft hem -- of liever, ze laat de
gouvei-nante van haar dochtertje schrijven
voor alle zekerheid men kan nooit weten
Balzac schrijft terug, zij schrijft weer, en de
illusie is al gauw volkomen. Balzac heeft een
verre aangebedene, de zich vervelende heeft
een amusement en een aanbidder in Parijs,
en het lijkt romantisch en mooi. Helaas blijft
het dat niet lang in allen gevalle niet van
Eva's kant: in Zwitserland, waar zij met haar
echtgenoot een maand lang is, ontmoeten zij
elkaar na jaar en dag, en voorloopig is het
eenige gevoel, dat Eva overhoudt uit de ont
moeting. teleurstelling over het feit. dat Bal
zac een kleine, dikke, slordig uitziende man
blijkt te zijn. en niet in het minst de roman
tische aanbidder uit Parijs, die zij zich voor
gesteld had. Balzac's gevoelens van vercering
tegenover de verre Madame Hanska echter
planten zich onmiddellijk cn trouw over op
de werkelijke Eva. en na het afscheid wordt
de correspondentie weer op dezelfde manier
voortgezet. Tijdverdrijf, niet waar? Men be
leeft weinig zoo ver van de wereld, men zou
wel dwaas zijn als men geen misbruik maakte
van het feit, dat de onappetijtelijke aanbid
der, die ten slotte, niet te vergeten, de be
roemde Balzac is, in zijn romantische ver
liefdheid niets eischt en tot alles bereid is.
Er moet toch eerst behoorlijk gewacht wor
den tot de oude echtgenoot gestorven is. dan
aangezien die nog sterk en krachtig is zal
men voor dat feit wel niet zoo spoedig ge
steld worden kan men verder zien. Want in
haar hart is Eva Hanska niet zoo bijzonder
gesteld op een huwelijk met den boerenzoon
Balzac, die meer schulden dan geld heeft en
in haar familie zeker met den nek aangezien
zal worden.
Negen jaar nadat Eva aan Balzac haar
eersten brief schreef, sterft haar man. Bal
zac. vol gelukkige verwachtingen, ziet in ge
dachten al zijn droomen verwezenlijkt: Eva.
als Eva de Balzac, schitterend aan zijn zijde
als één der koninginnen van Parijs. Zijn eer
zucht groeit met sprongen: gold. meer geld
moet hij hebben, om een huis. een paleis
barer waardig te kunnen inrichten, lid van
de Académie Frangaise wil hij worden om
nog nicer roem cn glorie aan haar voeten te
kunnen leggen. Eva, in het minst niet ge
roerd door dit vuur bij den al veertigjarigen
man, schrijft hem in haar brieven alleen, dat
zij het allerminst apprecieert, dat hij nog
niet naar haar toegesneld is, en deelt hem
verder mee, dat haar familie zeer tegen een
huwelijk tusschen hen gekant is. Ecuwig ixx
geldnood, moet bij een paar weken lang op
een kleine rirakkerij in de provincie zitten,
om zijn reisgeld bij elkaar te krijgen, hoewel
zij zelf rijk is.
Weer terug, werkt hij van den vroegen
ochtend tot den laten avond, en dikwijls nog
van den laten avond tot den vroegen ochtend
erbij om die twee dingen te bereiken: roem,
méér roem. en dat, wat hem zijn leven lang
ontbroken heeft: geld. Die twee. zijn liefde
niet eens, heeft hij noodig om Eva tot vrouw
te krijgen, en terwijl zijn gezondheid al
slechter begint te worden werkt hij twee
maal zoo hard nog als vroeger, sluit con
tracten voor drie. vijf romans tegelijk af. be
rekent zijn financiën, koopt een huis. begint
dat langzamerhand te vullen met kostbaar
heden. Die toestand duurt nog jaren: jaren,
waarin hij het uiterste van zichzelf vergt,
waarin zij hoogmoedig en egoïst voor zich
werken laat en hem zelfs elke waardeering en
dank onthoudt. Nog altijd is zij het niet'met
zichzelf eens: zal zij hem werkelijk trouwen?
Pas eenige maanden voor zijn dood. als hij
haar zelf pas van te voren geschreven heeft,
dat zij nog vijf en twintig jaren van geluk
voor zich hebben, begint ze tc beseffen, dat
hij met deze gezondheid zelfs geen vijf en
twintig maanden meer, en misschien nog vijf
en twintig weken leven kan. en. voor een keer
begi'ijpende wat zij hem schuldig is, treedt ze
met hem in het huwelijk achttien .iaar
nadat een zich vervelende Poolsche dame uit
balooriglieid een correspondentie met oen
haar onbekenden schrijver in Parijs was be
gonnen. Balzac is in de wolken, hoewel cr
van het begin af aan scènes zijn: zij is ner
veus en verwend, hij ziek en nooit getrouwd
geweest: bij haar intree in zijn huls heeft liij
gezorgd, dat het in een bloementuin herscha
pen werd. alsof hij een jeugdig minnaar was
in plaats van een één en vijftigjarige ster
vende.
Hij leeft nog drie maanden, onmachtig,
werkeloos, maar in het zalige bewustzijn, da»
hij bereikt heeft, dat lxij wilde bereiken,
„ètre célèbre et être aimé". beroemd te zijn
en bemind te worden. Hij is beroemd, hij
woont in een paleis, hoewel beladen met
schulden, na achttien jaar heeft hij zijn
idyllischen droom tot werkelijkheid gemaakt
en is de vrouw, die achttien Jaar lang zijn
droomen met hem deelde, de vrouw gewov-
den, die voortaan de werkelijkheid met hem
deelen zal. De eenige lichtzijde van die tra
gische werkelijkheid is. dat zij slechts drie
maanden duurt en dat hij te ziek was om
haar als werkelijkheid te zien. Hij stierf niet
gedesillusionncerd.
Aan zijn sterfbed vindt Victor Hugo, die
later zijn lijkrede zal houden, wel zijn moe
der. maar niet zijn vrouw wie weet. waar
ze was? Wel weet men, dat ze drie weken na
zijn dood al een anderen minnaar had. en
dat ze nog dertig jaar leefde, een domme, on
beduidende egoïste vrouw, die lcelijk en af
zichtelijk dik werd, en wier karakter en per
soonlijkheid alleen belang inboezemden,
omdat op haar al Balzac's droomen en Illusies
zich concentreerden en omdat Balzac één
der weinige werkelijk grooten was.
WILLY VAN DER TAK.
Een oude boom.
's Werelds oudste boom staat vermoede
lijk wel in het Yosemite National Park in
Amerika. Hij wordt geschat op den respec
tabelen leeftijd van 3800 jaar, cn zijn groot
ste omtrek meet 12 Meter!
Concurrentie door dc radio.
Dc leiders der groote Engelsche cabarets
hebben voorgeschreven, dat dc zich in hun
dienst bevindende artisten niet meer voor
de microfoon mogen optreden. Deze maat
regel is zeer verklaarbaar: het cabaret heeft
van de malaise te lijden en de radio is
althans momenteel nog een concurrent.
De cabaretdirecties meenen, dat het cr dc
tijden niet naar zijn om dc concurrentie te
steunen.
Dr. Johnstone.
Ik heb het vaak gehooxxi, maar wist nooit
of het waar was. en derhalve vroeg ik het
hem. Het is waar: Clarence Johnstone van
Layton en Johnstone, die voor de radio hun
liedjes zingen, is een afgestudeerd medicus.
Als student begon hij al met zijn zangers-
loopbaan. Dikwijls zingen de partners 40
liederen per dag. „We houden ons fit door
steeds te oefenen"
(Tit Bits).
Schoolradio.
Weldra zal aan iedere Spaansche school
van regeeringswege een ontvangtoestel wor
den verstrekt. Dc door den minister van on
derwijs ongeveer een jaar geleden afgelegde
belofte, dat de school-radio-omroep voor het
geheele rijk. zou worden ingevoerd, wordt
thans gestand gedaan.
Boedapester ezels.
In Boedapest is een slager op het idee ge
komenezels te slachten en ezelvleesch te
verkoopen. Het resultaat was zóó goed, dat
een varkensmesterij in de buurt haar bedrijf
heeft veranderd in een ezelsmesterijDe
vraag is enorm.
Zoovccl-lingcn.
Volgens een Duitsche statistiek waren er
onder 20 millioen geboorten, die In den loop
van 15 jaar plaats vonden, 22.700 tweelingen,
1623 drielingen, 59 vierlingen cn 1 vij fling.
