UIT HET BUITENLAND
HAARLEM'S DAGBLAD MAANDAG 6 FEBRUARI 1933
TWEEDE BLAD
Ontbinding van den Pruisischen Landdag heden
verwacht, ofschoon de Landdag zelf een des
betreffend voorstel verworpen hèeft. Alle
Pruisische gemeenteraden ontbonden. Von
Papen Pruisisch premier? Beperking der pers
en vergadervrijheid weer ingesteld. De
houding van Centrum en Beiersche Volkspartij
tegenover de regeering.
HET BELANGRIJKSTE NIEUWS
DUITSCHLAND.
De debatben in den Pruisischen Landdag
over het Nat.-Soc. voorstel tot ontbinding
zijn Zaterdag begonnen met een begroetings
rede van den Nat.-Soc. fractieleider, Kube.
Hij verklaarde, dat, waar alle pogingen toe
het vormen van een meerderheid zijn mis
lukt, en een stabiliseering van de politieke
verhoudingen niet kan intreden wanneer
niet gelijktijdig in het Rijk en Pruisen
nieuwe verkiezingen plaats hebben, de ont
binding van den Landdag de eenige oplos
sing is.
Toen minister Severing het woord wilde
nemen, vond een incident plaats. Severing
wilde antwoorden op de aanvallen van Kube;
hij werd door zijn fractie begroet met het
geroep: „Vrijheid". Bij de nationaal-socialis-
ten ontstond een heftige onrust, alle natio-
naal-socialistische afgevaardigden verlieten
hun zetels. De voorzitter trachtte tevergeefs
de orde te herstellen. De nationaal-socialis-
ten riepen Severing toe: „Arbeidersverrader!
Misdadiger! er uit! aftreden".
De voorzitter heeft tenslotte de zitting
voor een kwartier geschorst.
Toen na de heropening vice-president
Haake minister Severing het woord verleende
riepen de nationaal-socialisten opnieuw: „Er
uit!" Haake verklaarde daarop: „Ik moet
constateeren dat het parlement u op het
oogenblik niet wil aanhooren. Ik schors de
zitting opnieuw.
Gedurendedeze nieuwe pauze zijn in de
kamer van president Kerrl bijeen gekomen
Minister-President Braun, Landdagpresident
Kerrl en Adenauer, voorzitter van den Staats
raad, die te zamen de commissie van drie
vormen. Na een beraadslaging van ongeveer
15 minuten heeft de commissie de ontbin
ding van den Landdag verworpen met de
stemmen van Braun en Adenauer tegen die
van Kerrl.
De Landdag heeft het nationaal-socialis-
tische voorstel tot ontbinding van den Land
dag verworpen met de 214 stemmen van
Centrum, sociaal-democraten, staatspartij en
communisten tegen 196 stemmen van de na
tionaal-socialisten, Duitsch-nationalen, Duit-
sche Volkspartij, Christelijk socialen en van
den Duitsch-Hannoveraan. Voor de aan
neming van het voorstel zouden 212 stem
men noodig zijn geweest.
In aansluiting hierop verneemt V.D., dat
nu de Pruisische Landdag geweigerd heeft
zich zelf te ontbinden, uit goede bron ver-
verluidt, nauwelijks betwijfeld kan worden dat
de ontbinding op andere wijze zal plaats
hebben. De beslissing hieromtrent kan heden
Maandag verwacht worden.
Dr. Adenauer.
De fracties van Centrum en SjD.P. hebben
gemeenschappelijk bij den voorzitter Kerrl
het onmiddellijke bijeenroepen van het Se
nioren Convent voorgesteld. Naar verluidt,
willen de fracties in het convent er tegen
protesteeren. dat de vice-president niet
energiek optrad toen de nationaal-socialis
ten door voortdurend lawaai het den Prui
sischen Minister van Binnenlandschen Zaken
Severing onmogelijk maakten een regeerings-
verklaring af te leggen.
Voorts wordt gemeld, dat de commissa-
rieele Pruisische regeex-ing bij verordening
alle gemeenteraden ontbonden heeft. Nieuwe
verkiezingen zullen plaats vinden op 12 Maart
a.s.
De vei'ordening betreffende de ontbinding
der gemeenteraden steunt volgens de offi-
cieele Pruisische persdienst op de af zond er-
lijke gemeentewetten, in welke het staats-
ministerie wordt gemachtigd, door veroi'de-
ning alle gemeenteraden te ontbinden.
Teneinde de nieuwe verkiezingen goed-
kooper te maken, heeft het ministerie tege-
lijkertij d besloten, den dag voor de verkie-
zingeix uniform vast te stellen eix wel zoo,
dat de indiening der lijsten tegelijk met de
indiening der lijsten voor de Rijksdag kan
plaats vinden.
Naar het W3. mededeelt heeft Von Papen
den voorzitter van den Pruisischen Landdag
KeiTl en de voorzitter van den Staatsraad
Adenauer, tegen heden tot een bespreking
uitgenoodigd.
De derde man van het college van drie,
Ministerpresident Braun, is echter niet uit
genoodigd, aan de conferentie deel te ne
men. waaruit wordt afgeleid, dat Von Papen
als Rijkskommissaris voor Pruisen, diens
volmachten als Pxniisisch Ministerpresident
zal assumeeren, teneinde aldus een meerder
heid te krijgen voor de ontbinding van den
Landdag.
Van belang is ook het bericht, dat de
Rijkspresident een veroirdenig onderteckend
heeft-, waarbij de indertijd door generaal Von
Schleicher opgeheven verordening inzake de
beperking van de pers- en vergadervrijheid,
voor het grootste gedeelte weer in werking
treedt.
Het Reichsverband der Deutschen Presse
de Duitsche journalisten-organisatie, heeft
als gevolg vaxx dit besluit in een vergadering
te Berlijn een resolutie aangenomen die tele
grafisch ter kennis van den Rijkspresident
is gebracht.
Hierin wordt o.rn. gezegd:
Het Reichsverband der Deutschen Presse,
waarin journalisten uit alle deelen van
Duitschland zonder onderscheid van politieke
richting zijn vereenigd, verheft zijn waar
schuwende stem tegen pogingen, die de pers
de vervulling van haar in het staatsbelang
zijnde taak om mede te werken aan de vor
ming van de publieke opinie onmogelijk te
maken en, blijkens de ervaring van de "laat
ste jaren hun doel geheel missen.
De voorzitter van het Centrum, Prelaat
Kaas, heeft Zondag een rede over de politiek
zijner partij, waarin hij sprak ever zijn
briefwisseling met den Rijkskanselier, waar
uit blijkt, dat het Centrum bereid was een
zakelijken regeeringsarbeid mogelijk te ma
ken.
Wij moesten natuurlijk eerst weten, aldus
Kaas, wat de regeering wilde en hoe haar
koers zou zijn.
Het Centrum wist, welke politieke krach
ten een arbeidsmogelijkheid konden geven.
Thans hebben zich twee tegenstrijdige po
litieke partijen tot een regeering samenge
voegd, die tot nu toe niets dan woorden van
agitatie lieten hooren.
Voor de Duitsche Centrumpartij bestaat,
uit zelfrespect geen vrede der onderwerping,
maar alleen een vrede van loyale samenwer
king. Prelaat Kaas wees vervolgens de be
schuldigingen af, welke de laatste dagen
werden gedaan over de politiek der afgeloo-
pen 14 jaren.
Als de regeering een vierjarenplan heeft,
moet zij die aan het parlement voorleggen.
De Beiersche Volkspartij nam in een ver
gadering een resolutie aan, waarin de con
clusie is vei-vat, dat het Centrum en de
Beiersche Volkspartij opzettelijk uitgescha
keld zijn, omdat men daarin, hoewel zij
steeds voor den confessioneelen vrede en een
heid van alle Christelijke richtingen in
Duitschland hebben gewerkt, slechts de
„Katholieke politieke partijen" ziet, en om
dat men de gelijkgei-echtigdheid der Duitsche
Katholieken en hun politieken invloed op
het staatsleven niet wil.
Rusland.
Vertrouwensman van Stalin
gaat heen.
Officieel wordt medegedeeld, dat de secre
taris-generaal der Communistische Partij van
de Ukraine, Katajewisch, is afgetreden.
Postnikow is tot opvolger van Katajewisch
benoemd.
Postnikow behoort tot de oudste politieke
commissarissen van het Roode Leger. Tot
1932 is hij lid geweest van den Raad van
Oorlog en Revolutie, terwijl hij een groote rol
heeft gespeeld in den strijd tegen de Wit
Gardisten in Siberië. Postnikow wordt be
schouwd als vertrouwensman- van Stalin in
de Ukraine.
Voorts hebben eenige mutaties in de partij
leiding in de Ukraine plaats gehad. Eenige
vooraanstaaxxde ambtenaren zijn uit hun
functie ontheven. Dit zou verband houden
met de teleurstellingen bij de collectieve
landbouwbedrijven in de Ukraine opgedaan.
Amerika.
Artikelen uit landen met
gedeprecieerde valuta.
De financieele commissie van het Huis van
Afgevaardigden heeft het wetsontwerp ver
worpen, strekkende tot het verhoogen der
rechten op goederen, die worden ingevoerd
uit landen met gedeprecieerde valuta.
(Reuter)
Zui cl "Amerika
Ingrijpende bezuiniging op
leger en vloot in Chili.
Reuter verneemt uit Santiago de Chili:
Pi-esident Alessandri heeft maatregelen ge
nomen tot vermindering van de staatsbe-
grooting van 1000 millioen tot 500 millioen
pesos. Deze bezuiniging is voornamelijk ver
kregen ten koste van leger en vloot. Tien ge-
nei-aals en admiralen, oorlogsschepen, regi
menten, subsidies aan de koopvaardijvloot
zijn aan deze bezuiniging ten offer gevallen.
Niet minder dan 3000 ambtenaren zijn ont
slagen en ongeveer 5000 op wachtgeld gesteld
De begrooting voor de legeruitgaven is ge
halveerd.
Er zullen dit jaar geen manoeuvres worden
gehouden en de legervliegtuigen zullen in de
hangars worden opgeborgen.
De uitgaven voor de vloot zijn eveneens
sterk besnoeid. Het vlaggesclxip, de „Almi-
rante Latorre", dat onlangs voor 10 millioen
gulden is gemoderniseerd, zal worden opge
legd. De overige vlooteenheden zullen het
grootste deel van het jaar voor anker blijven
liggen en de bemanning zal aanzienlijk wor
den beperkt.
De Rijks Landbouw Exportraad, die het
vorig jaar 5.000.000 gulden uitkeerde om den
graan- en fruituitvoer te stimuleeren, is op
geheven en het kosteloos onderwijs aan scho
len en univei'siteiten zal belangrijk worden
beperkt, in de meeste gevallen zullen de
ouders een deel van het studiegeld zelf moe
ten betalen.
Brilsch^Imdië.
Gandhi's vrouw opnieuw
gearresteerd.
Mevrouw Gandhi is volgens een Reuter-
telegram in het dorp Ras gearresteerd. Men
weet niet wat haar ten laste wordt gelegd.
Het is voor de derde maal in 13 maanden dat
zij aangehouden is.
Nader wordt uit Bombay gemeld, dat me
vrouw Gandhi twee dagen geleden naar Goe-
zjerat vertrok, vergezeld van een troep
vrouwen, met het uitgesproken doel mani
festaties van vrouwelijke congresleden te
organiseeren. Dit is waarschijnlijk de reden
van haar arrestatie.
China.
Anti-republikeinsche samen
zwering ontdekt.
De autoi'iteiten in de provincie Sjantoeng
hebben naar Reuter uit Sjanghai seint een
anti-republikeinsch complot ontdekt en in
verband daarmede twee personen gearres
teerd, die zich als pretendent voor het kei
zerschap hadden gesteld. Naar verluidt, zijn
zij de leiders eener geheime vereeniging en
streven zij naar herstel van het keizerschap
met henzelf als heerschers. Zij staan bekend
als de „Hemelsche Keizer" en de „Aardsche
Keizer". Naar een derden, den „Mannelijken
Keizer", wordt nog gezocht. Ook een vrou
welijk medeplichtige, bekend als de „Kei-
zerin", is gearresteerd. Zij zouden voorne
mens zijn geweest, in Maart a.s. met behulp
van een troep strijdbare mannen, vereenigd
in het Roode-Speer Corps, Tsinan, de hoofd
stad van de provincie Sjantoeng, te bezetten.
PANIEK TIJDENS EEN
BIOSCOOPVOORSTELLING.
ACHT KINDEREN DOOR VALLEND PUIN
GEDOOD.
VERA CRUZ, 4 Febr. (V.D.) Gedurende
een kindervoorstelling in een bioscoop te Vera
Cruz brak brand uit. Er ontstond een paniek,
waai-bij vele kinderen onder den voet werden
geloopen, terwijl andere uit de ramen spron
gen, van wie vele met zware verkondingen op
straat bleven liggen. De galerijen stortten in,
waardoor vele kinderen onder de puinhoopen
werden bedolven. Voor de ingangen speelde
zich een verbitterde strijd af tusschen mili
tairen en wanhopige ouders, die in de zaal
wilden dringen om hun kinderen te redden.
De ramp eischte acht dooden en twintig zwaar
gewonden
WINNAAR VAN EEN AUTO-RACE
VERONGELUKT.
GARMiSCH—PARTENKIRCHEN, 5 Febl'.
(V. D.) Bij de Eibsee-races voor automobielen
en motoren heeft zich een doodelijk onge
luk voorgedaan. De coureur Gschwilm uit
Munchen passeerde als eerste de finish en
reed tegen de steenen borstwering aan het
einde van het rechte weggedeelte daarachter.
Met een schedelbreuk en gebroken nek bleef
hij liggen. Op het laatste oogenblik had hij
ook nog den rijder Hoeller uit Munchen mee
gesleurd, die ernstig inwendig gekneusd werd.
Ramsay MacDonald heeft het presidium van
de economische wereldconferentie aanvaard.
BLANKE KOLONISTEN AAN
GROOT GEVAAR ONTSNAPT.
NEGERS HADDEN EEN MASSAMOORD
BERAAMD.
LISSABON, 4 Febr. (Reuter.") Volgens hier
oxxtvangen berichten is de poliie van Braga,
een disti-ict in Portugeesch West-Afrika er
ter elfder ure in geslaagd een complot van
negers te verijdelen, om de blanke bevolking
der stad te vermoorden.
Het complot is ontdekt als gevolg van on
derzoekingen in verband met een aantal
moorden door inboorlingen op Europeanen
gepleegd, waardoor groote ongerustheid on
der de blanke kolonisten en handelslieden
was teweeg gebracht. De verdenking van het
aanzetten tot deze moorden viel op eexx „me
dicijn-man", die na zijn arrestatie bekende,
dat hij lid was van een bende inboorlingen,
die voornemens waren de watervoorraden der
blanken te vergiftigen.
Naar het dorp, waar dit zou geschieden
werden terstond politietroepexx gezonden. De
negers boden evenwel tegenstand, zoodat er
een hevig gevecht volgde, waarbij tah'ijke in
boorlingen en een politieman werden gedood
Vijftig inboorlingen werden gearresteerd
doch verscheidene deelnemers aan het com
plot ontsnapten in de bosschen.
GEHEIMZINNIGE MOORDAANSLAG OP
WEENSCH SCHRIJFSTER.
WEENEN, 4 Februari (V. D.) Op de schrijf
ster Dr. Rose Meller, die onder den naam
Frank Mar het satyrische tooneelstuk
„Leutnant Komma" en „Die Weiber von
Zoinsdorf" geschreven heeft, is een geheim
zinnige moordaanslag gepleegd. De schrijf
ster, die als dokteres in een laboratorium
werkzaam is, werd daar plotseling aange
vallen door een man. die haar vier messteken
in den rug toebracht. Dr. Meller, die aan
vankelijk naar een kliniek werd overgebracht
kan later naar huis worden vervoerd, daar
haar wonden niet levensgevaarlijk bleken.
DE EGYPTOLOOG PROF. SAYCE
OVERLEDEN.
Prof. Henry Sayce, bekend Assyroloog en
Egyptoloog, is naar Reuter uit Londen meldt,
na een koi'stondige ziekte te Bath overle
den.
START MOLLISON VANDAAG VOOR
ZUID-AM ERIKA?
LONDEN, 4 Febr. (Reuter). Mollison
heeft 't plan Maandag te starten voor een
vlucht naar Zuid-Amerika. indien de weers
omstandigheden ten minste gunstig zijn. Hij
vertrekt van Lympne en vliegt eerst naar
Fransch Senegal.
DUITSCHLAND ONDER HITLER.
Botsingen duren onver-
minderd voort
WEER EEN AANTAL BLADEN VERBODEN.
Het schandaal tc Homberg.
Over de bloedige gebeurtenissen in Hom
berg wordt naar het W.B. mededeelde, door
de commissie van onderzoek een rapport
gepubliceerd, waarin wordt gezegd, dat op
grond van verklaringen van een aantal bur
gers. die uit hun woningen de incidenten heb
ben gadegeslagen, de volgende beschrijving
van het gebeurde kan worden gegeven:
Toen een man zou worden gearresteerd, om
dat hij een dolk bij zich had, ontstond er
eenige opwinding bij de omstanders. Toen
deze. meerendeels nationaal-socialisten, door
de gendarmes werden verdreven, trokken zij
zich langzaam terug, gevolgd door gendar
mes. Plotseling werden door onbekende ele
menten schoten gelost, die tot gevolg hadden
dat zoowel door de gendarmes als door de
nat.-SOCilallsten werd geschoten. De gendar
mes moesten voor de overmacht zwichten.
Een der commandanten vluchtte naar een
binnenplaats waar hij later dood werd aan
getroffen. Uit het onderzoek bleek dat hij
twee schoten in den rug een in den arm en
vier in het lxooi'd had. die bijna alle van
achteren het lichaam waren binnengedron
gen.
Uit verklaringen van ooggetuigen kon ab
soluut worden vastgesteld, dat nat.-socla-
listen van de tuindeur van hel betrokken
huis uit op den vluchtenden gendarm hebben
geschoten. Minstens drie personen zijn uit
den tuin gekomen en hebben van een meter
afstand nog meer schoten gelost op den ter
aarde liggenden man. Zij namen het dienst-
wapen van het slachtoffer mee en hebben
later nog de andere gendarmen vervolgd.
i Zooals men weet werd op last van Goe-
ring onmiddellijk na deze gebeurtenissen het
geheele politiecorps van Homberg in afwach
ting van het ondex-zoek, geschorst.)
„Ini Westen nïchts Neucs" verboden!
Tc Dessau heeft de nationaal-socialisti-
sche burgemeester een aantal communisti
sche en andere boeken uit de stadsbiblio
theek laten verwijderen. Hiertoe behooren,
aldus wordt aan de Tel. gemeld, boeken van
Max Hoelz. alle werken van Trotski en ook
Remarque's ..lm Westen nichts Neues". De
burgemeester heeft verder een opgave ver
langd van alle boeken met communistische
en pacifistischen inhoud, die moeten worden
vervangen naar „nationale boeken".
Rheinische Zcitung verboden.
Keulen. De ..Rheinische Zeitung" is voor
drie dagen verboden, daar zij den oproep
van dc soc.-dem. partij heeft opgenomen.
Chemnitz. Na een betooging van het
IJzeren Front ontstonden vanmiddag botsin
gen tusschen sociaal-democraten en natio
naal-socialisten. waarbij een deelnemer aan
de betooging werd gedood en 12 personen
werden gewond.
W e t z 1 a r. Te Gladbach drongen natio
naal-socialisten tijdens een vergadering der
S.P.D. dc zaal binnen, waar een vcchtpatij
ontstond, waardoor dc geheele Inrichting
werd vernield. De politie kon tenslotte de
orde herstellen en arresteerde een aantal
personen. Twintig personen werden bij de
vechtpartij gewond.
Bochum. In don nacht op Zondag
werd te Gerthe bij Bochum dc S.A.-leider
Paul Passmann door 5 revolverschoten ge
dood. In verband hiermede heeft de politie
31 communisten gearx-esteerd.
Mönchen. Tijdens een naüonaal-so-
cialistische prapaganda-tocht door Miinchen
ontstonden op verscheidene plaatsen in de
stad gevechten met communisten. Op de
Edlingerplatz ging men elkaar met messen
te lijf en werden drie nazi's gewond. Ook
twee Reichsbannerleden, een communist en
een politic-agent liepen verwondingen op. Er
werden tal van personen gearresteerd.
Stettin. Na een gemeenschappelijke
betooging van Stahlhelm-leden en nationaal-
socialisten ontstond een vechtpartij met een
groep Reichsbanner-leden. waarbij een S.A.-
man eenige revolvex'schoten loste. Hij moest
met ernstige wonden aan het hoofd naar een
ziekenhuis worden overgebracht.
Die Volkswachl verboden.
B r e s 1 a u. Het te Brcslau verschijnen
de orgaan der sociaal-democratische pax-tij,
„Die Volkswacht", is voor drie dagen verbo
den, omdat het blad den vcrklczlngsoproep
dor sociaal-democratische partij had opge
nomen.
Communistische brochures in beslag
genomen.
Dusseldorf. Volgens mcdcdeeling
van de politie zijn heden 80 tot 100.000 com
munistische brochures in beslag genomen
met de motiveering dat de inhoud het karak
ter van hoogverraad droeg.
Nieuwe radiorede van Hitier?
B e r 1 ij n. Naar de „Angriff" meldt, zal
Rijkskanselier Hitier waarschijnlijk op Vrij
dag 10 Februari des avonds In het Berliner
Sport palast een rede houden, die door alle
Duitsche zenders zal worden uitgezonden.
DRIE DOODEN BIJ HET MIJN
ONGELUK IN SILBERG.
Siegcn, 4 Febr. (V. D.) Dc brand in de erts
mijn in Silberg heeft tot du verre drie dooden
geëischt. Van de vier opgesloten arbeiders
zijn twee als lijken geborgen. Er bestaat wei
nig hoop op redding van de beide andere.
AGENDA.
MAANDAG 6 FEBRUARI
Schouwburg Jansweg: Opvoering van
,.In ieder huwelijk". 8.15 uur.
Palace: „Abenteuer einer schonen Frau".
Tooneel: Low en Rics. 7 en 9.15 uur.
Luxor Sound Theater: „Die Fledermaus".
8.15 uur.
Rembrandt Theater: „Houten kruisen".
Tooneel: Sun Hsiang Jung troupe. 7 en
9.15 uur.
Bloemendaal: Lezing Vereeniging voor
Jeugdwerk in het Jeugdhuis Donkerelaan.
8 uur.
DINSDAG 7 FEBRUARI
Stadsschouwburg, WilsonspleinCharlotte
Kohier met Het Ncdcrlandsche Liefdeslied.
3.15 uur.
Bioscoopvoorstellingen.
Tcyler's Museum. Spaarnc 16. Geopend op
werkdagen van 11—3 uur. behalve 's Maan
dags, toegang vrij.
Deze litho is het werk van HM. de Koningin en draagt haar handteekening. In 400 ge
nummerde exemplaren wordt de litho verkocht, voor minstens f 50 per exemplaar,
ten hate van het Nationaal Comité tot Steun aan Beeldende Kunstenaren dat de geheele
bruto-opbrengst van den verkoop zal ontvangen. Deze afdruk, door Haarlem's
Dagblad aangekocht, is no. S4. waaruit blijkt dat de verkoop reeds snel geschiedt. Een
Haarlemsch Comité voor den verkoop in dit district is in wording. Comité's in Rotterdam
en Den Haag zijn reeds gevormd. Dc litho stelt voor een holle weg in het berglandschap
van Kvas, Cudbrandedalen, Scandinavië.
