Hei Beiauftijltste
No. 100.
50e Jaargang No. 15231
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Vrijdag 17 Februari 1933
HAARLEM S DAGBLAD
Dbtót P. W. PEEREBOOM UITGAVE LOURENS COSTER MAATSCHAPPIJ VOOR pnRFRT PFEREBOOM
en ROBERT PEEREBOOM. COURANT-UITGAVEN EN ALGEMEENE DRUKKERIJ N.V. Hooldeejnelenr.
ABONNEMENT EN per \ycck 0.25, per maand lrtO, per 3 maanden
ƒ3.25, franco per post 3-55, losse nrs. ƒ0.06. Geïllustreerd Zondagsblad;
per week ƒ0.05, per maand ƒ0.22, per 3 mnd. ƒ0.65. franco per post f Q.721/-.
Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12
Telefoon Nos.: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Drukkerij: 10122, 12713 Administratie: 10724, 14825 Postgiro 38810
ADVERTENTIëN1—5 regels 1.75. elke regel meer 0-35. Reclames
ƒ0.60 per regel. Reductie bij abonnement. Vraag en aanbod 14 regels ƒ0.60,
elke regel meer ƒ0.15, buiten Arrondissement dubbele prijs. Onze Groentjes
(icdcrcn dag) 1—3 regels ƒ0.30. elke regel meer 0.10. uitsluitend a contant.
Gratis Ongevallenverzekering voor Maand- en Weekabonnés. Levenslange
Idem voor Abonnés op bet Geïll. ZondagsbladLevenslange ongesch
ongeschiktheid en Overlijden f 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog f400.-, Duim f 250.-, Wijsvinger f 1 50.-, Elke andere vinger f 50.-, Arm- of Beenbreuk f 1 00.-.
iktheid f2000-. Overlijden f600... Verlies van Hand. Voet of Oog f400-. Verlies Duim f75-. Verlies Wijsvinger f 75— Verlies andere vinger f30-
DIT NUMMER BESTAAT UIT ZESTIEN BLADZIJDEN.
HAARLEM, I 7 Februari.
Peru en Columbia.
Deze twee Zuid-Amerikaansche staten zijn
nu in openlijken oorlog over het bezit van
een onnoozel grcnsplaatsje op Columbiaanseh
gebied, Leticia, dat door een Peruaansche
bende onrechtmatig bezet schijnt te zijn. Er
wordt al lustig met vliegtuigen en bommen
gewerkt, zelfs in deze halfbeschaafde repu
blieken. Tot dusver nog niet met gifgassen;
het is mogelijk dat de superieure beschaving
van het Westen nog niet voldoende in Zuid-
Amerika is doorgedrongen om dit edele strijd
middel daar ,.in perfectie" te doen ontwikke
len, Maar het kan nog komen, tot voldoening
van de merkwaardige lieden die zelfs dat be
wonderen.
Peru en Columbia zijn "een symptoom van
een verschrikkelijke, een allergevaarlijkste
verscherping van den algemeenen toestand
in de wereld, die in deze maand aan den dag
is getreden. Daar is het Chineesch-Japansche
conflict, daar zijn de onlusten in Roemenië
en in Spanjehet gist en borrélt op ette
lijke punten. En op ditzelfde moment wordt
rmerkwaardige tegenstelling voor het
eerst in de historie een Engelsche veldmaar
schalk volgens zijn laatsten wil begraven zon
der eenigc militaire eerbewijzen. Aan zijn graf
staan officieren, die onder hem gediend heb
ben, allen in burgerkleeding. In de historische
Westminster Abbey wordt bij den dienst ter
eere van zijn nagedachtenis de hymne .Fight
the good fight" gezongenEen wondeiiijk-
ontroerende gebeurtenis, een prachtig sym
bool.
Wat in de laatste jaren zoo herhaaldelijk in
deze rubriek voorspeld is komt thans tot
uiting: de oorlogsstrooming en de anti-oorlogs-
strooming in de wereld ontmoeten elkaar,
botsen tegen elkaar op. Sommigen wenschen
die twee stroomingen geheel te vereenzelvigen
met politieke partijen, maar zoo eenvoudig is
de zaak bij lange na niet. Dit blad en de
schrijver van deze rubriek, die met- geen
enkele politieke partij vereenzelvigd kunnen
worden, zijn daar een der vele bewijzen van.
De blijken van instemming en de protesten,
die ik in den loop der jaren heb ontvangen,
geven er ook een merkwaardigen kijk op. En
ik lach, evenals vele anderen, als ik een com
munist zich zie opwerpen als de man wiens
partij het eens eventjes tegen het geweld zal
opnemen. Wij weten al te goed wat er in Rus
land gebeurd is en nog gebeurt, en het be
staan en de strijdmiddelen van het Roode
Leger zijn voor niemand een geheim.
Het is een ontzaglijke evolutie in het men-
schelijk denken die bezig is zich te voltrek
ken, en men huivert als men denkt aan de
ontzettende gevolgen die de huidige verwilde
ring van vele geesten zou kunnen hebben, als
niet bijtijds bezinning komt. Er zijn mcnschen
die beweren dat de toestand gevaarlijker is
dan in 1914. Dat geloof ik allerminst. In 1914
was de wereld in wonderlijke rust; de oorlogs-
bom barstte als een donderslag bij helderen
hemel.
Men was onvoorbereid, men geloofde zijn
oogen en ooren niet, men stond letterlijk
hulpeloos tegenover een onvoorziene cata
strofe en liet zich ais domme kudden mee
slepen in de vernietiging.
Zoo is het nu geenszins. De geesten zijn
vaardig genoeg, het alarm is voortdurend en
steeds luider gegeven, de bewuste tegenstan
ders van oorlog zijn talloos. Dat is de beste
waarborg die men hebben kan dat West-
Europa zich niet in een strijd zal storten.
Of die waarborg afdoende zal blijken is een
andere vraag.
Ik beken dat ik ontsteld ben als ik zie hoe
veel overigens verstandige, ontwikkelde men-
schen blijkens hun uitlatingen niet het flauw
ste besef hebben van wat een oorlog thans
zijn zou. Zij schijnen alleen maar achter
waarts te kunnen kijken, en hoogstens strekt
begrip zich uit tot min-of-meer vage herin
neringen aan den laatsten oorlog. Zij meenen i
dat grensforten en rivieren dc verdedigings
lijnen zullen bepalen. Zij beseffen niet dat j
het luchtwapen zich ontwikkeld heeft tot
minstens het honderdvoudige in kracht en
omvang van hetgeen het in den vorigen oor
log was. Men kan hun dat honderdmaal voor
houden het schijnt niet door te dringen.
„Volgende oorlog" beteekent geen vechten
meer, maar wederzijdsch moorden, uit de
lucht, op groote schaal. Het beteekent dat de
hel zelf over de wereld zal losbarsten, dat
alles verloren zal zijn. Alles, voor allen.
Peru en Columbia, leden van den Volken
bond, geven alvast een beeld van de waarde
van woorden-zonder-daden. De hemel geve
dat men in Genève bijtijds inziet hoe onver
antwoordelijk lichtzinnig en roekeloos men
zou handelen door te blijven kletsen en
draaien zonder tot een daad te kunnen
komen. De nood is thans wel zeer hoog ge
stegen.
R. P.
GEFINGEERDE INBRAAK.
AANGEVER VERDUISTERDE HET
GELD ZELF.
ALKMAAR, 17 Febr. Onlangs berichtten
wij dat een inbraak was gepleegd in de wo
ning van den administrateur van het Ge
meentelijk Electriciteits Bedrijf.
Thans vernemen wij dat deze heeft bekend
een valsche aangifte te hebben gedaan.
Het vermiste bedrag van f 4000 is in zijn
woning aangetroffen. De man is in arrest ge
steld.
Drv. Z.II. HYPOTHEEKBANK 38%.
De directie der N.V. Zui'd-Hollandsche Hy
potheekbank te Rotterdam stelt voor een
dividend uit t-e keeren van f 38 (v.j. 45) per
aandeel van 1000. waarop 10 pet. gestort.
Per oprichtersbewijs zal 69 (v. j. 85) wor
den betaald. Dc gezamenlijke reserves zijn
gestegen tot 1.199.839.
W. H. VLIEGEN UIT DE
ONTWAPENINGSCONFERENTIE.
Afgetreden als lid onzer
delegatie.
WEGENS DEN BOMAANVAL IN INDIë
W. H. Vliegen,
De N.R.C. meldt uit Genève:
Het lid van de Tweede Kamer de heer W.
II. Vliegen, heeft ontslag genomen als lid van
de Nederlandsche delegatie ter Ontwapenings
conferentie en is Donderdagavond naar
Nederland teruggekeerd. De ontslagneming
is uitsluitend een gevolg van het voorgeval
lene met betrekking tot de Zeven Provinciën.
De heer Vliegen, die de Nederlandsche re
geering in het bijzonder bij de besprekingen
over de luchtvaart pleegt te vertegenwoor
digen en den vorigen zomer als een krachtig
bestrijder van het luchtbombardement is op
getreden, zou Nederland ook in de Donderdag
door de algemeene commissie benoemde
nieuwe luchtvaar tcommissic Vertegenwoor
digd hebben. Door zijn ontslag neming als lid
vai\ de Nederlandsche delegatie zal thans
prof. Rutgers de Nederlandsche regeering in
deze nieuwe commissie vertegenwoordigen,
bijgestaan door kapitein Wilmar als plaats
vervanger.
DE NIEUWE SLAG VOOR ONZEN
KAASUITVOER.
NOG EEN KLEIN CONTINGENT TEGEN
OUDE VOORWAARDEN.
De directie van den Landbouw deelt mede,
in aanvulling aan het desbetreffende bericht,
opgenomen elders in dit nummer, dat het
verhoogde invoerrecht van 30 Mk. per 100
K.G. kaas in Duitschland, hetwelk met in
gang van Donderdag in werking is getreden,
niet alleen geldt voor Edammer en Goudsche
kaas, maar voor alle harde kaassoorten uit
Nederland, dus ook voor broodkaas, blok-
kaas, enz.
Op grond van meestbegunstiging zal ook
Nederland nog een hoeveelheid van 1910 ton
van deze kaassoorten, tegen een invoerrecht
van 20 Mk. per 100 K.G., in Duitschland
mogen invoeren, zoodra omtrent de regeling
van dezen invoer overeenstemming met de
Duitsche regeering is verkregen'.
OP DEN ONBEWAAKTEN OVERWEG.
De ongeveer 30-jarige E. is op een onbe-
waakten overweg te Eibergen met zijn rij
wiel tegen een passeerenden trein gereden.
Hij werd. een eindweegs meegesleurd. In
ernstig gewonden toestand i.s hij overge
bracht naar het ziekenhuis Marienberg.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
ECHTE WALES-ANTHRACIET
o.a. al270
WITTOP KONING - HAARLEM
HARMENJANSWEG 67A - TELEFOON 16100
(Het honderdste postvliegtuig
naar Indic is vertrokken.)
Daar vliegen ze samen dan vroolijk maar weer,
Vol moed en benzine, de honderdste keer,
Vol kracht en bewustheid, vol moed, op de
vlucht,
De hooge verheven beheerschers der lucht.
Wat zorgen ook drukken, de dienst .staal
niet stop,
Wat stormen er woeden, die vlieger gaat op.
Ze zien op ons neer en ons mierengewoel,
De ruimte is hun en een luchtig gevoel.
Ze slaan naar den Oost hun onzichtbare brug.
Bevliegen hem vaardig en veilig en vlug.
Ten honderdsten maal zijn z" er samen op los.
De Vliegende Hollander en tante Pos.
P. GASUS
VELDMAARSCHALK
ROBERTSON'S BEGRAFENIS.
Alle militaire vertoon uit
geschakeld.
ALLE OFFICIEKEN IN BURGERKLEEDING.
Veldmaarschalk Sir William Robertson, die
in zijn laatste veertien levensjaren zulk een
fel en actief strijder tegen den oorlog was ge
worden, is gisteren te Brookwood (Surrey) be
graven.
Volgens zijn laatsten wil bleven alle militaire
eerbewijzen uit en werd hij ..als een eenvoudig
burger" naar zijn laatste rustplaats gebracht.
Bij den dienst in Westminster Abbey en op de
begraafplaats eveneens, waren alle regimenten
waarbij hij in zijn leven dienst had gedaan,
vertegenwoordigd door officieren in burger
kleeding.
Volgens zijn wensch werd in Westminster
Abbey het gezang „Fight the good fight" ge
zongen.
De Engelsche bladen zeggen dat het voor
het eerst in de historie van Groot-Brittannië
is, dat de begrafenis van een veldmaarschalk
op deze wijze geschiedt. Vermoedelijk is het
de eerste maal in de wereldhistorie.
COLUMBIA SPAART VOOR HET
LEGER.
EEN VIJFDE OP ALLE ANDERE UITGAVEN.
BOGOTA, 17 Februari (V.D.) Colum
bia bereidt zich voor op verdere gevechten
tegen de Peruaansche troepen in het dal van
de Amazone. De Columbiaansche minister
raad heeft gisteren besloten om met ingang
van 1 Maart a.s. alle openbare uitgaven met
20 pet te verlagen, om het aldus bespaarde
bedrag to gebruiken voor de nationale ver
dediging.
De Columbiaansche gezant en het perso
neel der legatie te Lima hebben opdracht
gekregen zich met de eerste gelegenheid naar
Bogota in te schepen. Een groote troepen
macht is te Tarapaca geland.
Een blik op (ie wotkenskrabbers van Detroit dc voornaamste stad van Michigan, de staal
ttclkc zich thans in zulke precaire Jinancieele omstandigheden bevindt.
DE SLINGERENDE TRAMBAAN
NAAR LEIDEN.
VERWONDERING IN DE EERSTE KAMER.
Blijkens het voorloopig verslag der Eerste
Kamer over de begrooting van het Wegen
fonds, brachten enkele leden de electritieatie
van den tramweg van Lelden naar Haarlem
ter sprake en merkten op, dat tusschen Hille-
gom en Oegstgeest de trambaan vele malen
den Rijksweg kruist. Zij achtten dit. voor het
verkeer op den weg uiterst gevaarlijk en
vroegen of dc aanleg van de baan niet op
ander wijze had kunnen geschieden.
GESLIPT EN TEGEN EEN BOOM.
EEN DOODE, 3 GEWONDEN.
APELDOORN. 17 Febr. Op den Zutplien-
schen straatweg onder deze gemeente is gis
terenavond nabij dc stichting „Het Apel-
doornsche Bosch" een luxe auto geslipt en
vervolgens tegen een boom gebotst. Van de
vier inzittenden, allen afkomstig uit Winters
wijk, werd dc lieer Schol te -Ubb ink op slag
gedood. De andere personen bekwamen allen
min of meer'ernstig letsel. Zij zijn naar het
ziekenhuis te Apeldoorn vervoerd. Dr. Haefer
uit Apeldoorn verleende de eerste geneeskun
dige hulp.
27.000 K.G. VLAS VERBRAND.
FABRIEK TE LAGE ZWALUWE VERNIELD.
LAGE ZWALUWE. 17 Febr. Te omstreeks
middernacht is brand ontstaan in de Stoom-
Vlasfabriek ..De Toekomst", eigenaar C. B.
de Visser, welke gelegen is in den Nieuwland-
polder, dicht bij het dorp Lage Zwaluwe. Het
vuur werd met twee stralen bestreden, niet
voorkomen kon echter worden dat de gehcele
fabriek, een gebouw van 37 meter lengte en
bestaande uit een gelijkvloersch gedeelte en
een zolderverdieping, een prooi der vlammen
werd. 27.000 K.G. afgewerkt vlas, zoomode alle
machines zijn verloren gegaan. De fabriek
was verzekerd doch laag. Het vlas was op
beurspolis geassureerd. De politie stelt een
onderzoek naar de oorzaak van den brand in.
OP „DE AANGEKLEEDE
BLOEM".
BEZOEK VAN MR. VAN KARNEBEEK.
De tentoonstelling ..Dc Aangekleede Bloem"
te Sassenheim, die Woensdag geopend werd
door minister Verschuur, mag zich in een
zeer druk bezoek verheugen.
Donderdagmiddag bracht dc Commissaris
der Koningin in Zuid-Holland, Jhr. Mr. Dr.
If. A. van Karnebeek een bezoek aan de ten
toonstelling. Hij werd rondgeleid door burge
meester Gouverneur en wethouder Warnaar.
Meerdere malen sprak Z.Exc. die zelf op zijn
buitenverblijf in Drente een narcissen-
kweekerij heeft, zijn bewondering uit over
de tentoonstelling.
Het bezoek duurde ongeveer een uur.
DE POST.
VERANDERING AANTAL BUS-
LICIITINGEN.
Dc directeur van het Post- en Telegraaf
kantoor te Haarlem deelt mede, dat met in
gang van Zondag 19 Februari de Zondags-
lichting der stadsbrievenbussen om 18.30 in
plaats van om 20 uur zal plaats vinden.
Met ingang van Maandag 20 Februai a.s.
vervalt op werkdagen de lichting van 11.20.
terwijl dc lichting van 13.15 om 12.45 en die
van 19.45 om 19.30 zal plaats vinden.
De gewijzigde tijdstippen zullen op de uren
borden en op de bussen worden aangegeven.
DE MOORDZAAK-ESCHAUZIER
WEER VOOR.
EEN LEGERTJE VAN DESKUNDIGEN.
Hel Haagsche gerechtshof zal 22 Februari
opnieuw in behandeling nemen de zaak te
gen de twee jong? mcnschen. beschuldigd van
den moord op den heer Exchauzier.
Naar thans vaststaat, zullen de volgende
getuigen als deskundigen worden gehoord,
meldt de N. R. C.:
Dr. Rochat, dr. Van Rijsxel. dr. R. Saudcck,
A. Uytc-nboogaart, dr. Ilesselink, dr. Van
Wageningh, dr. Hulst, dr. Van Ledden Hul-
sebos. dr. Schrijver, K. Wentzel en J. M.
Waltman.
In totaal zijn, inbegrepen dc deskundigen,
door den procureur-generaal 23 getuigen a
charge gedagvaard.
MINDERE OPBRENGST DER RIJKS
MIDDELEN
De rijksmiddelen brachten, naar het Han-
relsblad meldt, over dc afgcloopen maand
f 680.000 minder op dan over Januari van
het vorige jaar.
De toestand van den burgemeester van
Chicago Cermak is verbeterd.
(2e blad. Ie pag.)
Dc Duitsche Rijksraad bijeen. Bcicrsch pro
test tegen dc commissoriale vertegenwoor
diging.
(2e blad. le pag.)
De heer W. II. Vliegen treedt uit dc Neder
landsche delegatie der Ontwapeningscon
ferentie.
(lc blad. lc pag.)
Vliegtuig bij Soesterberg neergestort. Vlieger
gewond.
(Ie blad. le pag.)
De onderhandelingen over onzen export naar
Duitschland mislukt. Invoerrechten worden
verhoogd.
(2e blad. 2e pag.)
Een der ophaalbruggen aan de Gouwsluis te
Alphen aangereden. Scheepvaartverkeer gc-
ruimen tijd gestremd.
(2e blad. 2e pag.)
Twee jongemannen, die te Mussclkan&al een
ouden man vermoordden, veroordeeld tot
10 en 12 jaar gevangenisstraf.
(2e blad. 2e pag.)
De heer J. Ed. Gerzon acht textielindustrie op
Java mogelijk.
(2e blad, 2c pag.)
ARTIKELEN, ENZ.
R. P.: Peru en Columbia.
(le blad. le pag.)
Van onzen Londcnschcn Correspondent. Par
tijnamen in Engeland.
(2e blad, le pag.)
II. L. Warnier: De .„vooruitgang" van de
lichamelijke schoolopvoeding.
(2o blad, 3e pag.)
Het vredesspel: De overwinning van het ge
weld.
(le blad, 3e pag.)
Voor dc vrouw.
(4e blad, 2e pag.)
Voor onze Jeugd.
(4c blad, 3e pag.)
36 JAAR IN DE GEVANGENIS.
EN STEEDS WEER VOOR HET GERECHT.
Donderdag stond een 55-Jarig werkman voor
de Amsberdamschc rechtbank terecht, die 31
maal is veroordeeld tot een totaal aan gevan
genisstraf van 36 jaar. Toen hij 1(5 jaar was,
werd hij wegens diefstal van een paar
schoenen veroordeeld tot... 212 jaar gevan
genisstraf. Dit was het begin. Zijn totale
verpleegkosten kostten ettelijke tientallen
malen meer dan dc waarde van de gestolen
voorwerpen. De man was een „Kruimeldief".
Ditmaal was het een weggenomen dekzeil
van een zolderschuit, dat hem in het bankje
der beklaagden bracht. Het O.M. vorderde
thans weer acht maanden gevangenisstraf.
De verdediger Mr. A. R. de Miranda, zeidc
o.a. dat deze verd. een levende demonstratie
is van het falen.van ons huidige strafstelsel
zeker wat betreft de speciale preventie. Reeds
op jeugdigen leeftijd kwam verd. in aanra
king met beroepsmisdadigers en dientenge
volge doorliep hij een practischc leerschool.
Hij had blijkbaar weinig aanleg voor „het
vak", hij zag geen kans uit handen van de
justitie te blijven en zijn „buit" beperkte zich
steeds tot kleine voorwerpen. Ook de drank
speelt hier een rol. Streng toezicht op jeug
dige leeftijd had hier zegenend kunnen wer
ken. Hoewel met eenigen schroom aldus de
verdediger, vraag lk een voorwaardelijke vcr-
oordeeling met het moest strenge toezicht.
Uitspraak 2 Maart.
VLIEGTUIG BIJ SOESTERBERG
NEERGESTORT.
VLIEGER GEWOND.
SOESTERBERG, 17 Febr. Hedenmorgen
omstreeks half elf is het militaire jagcrvlieg-
tuig D 16 te Soesterberg neergestort. De in
zittende vlieger Jhr. Wittert van Hoogland
werd gewond. Het toestel Is vernield.
SOESTERBERG, 17 Febr. (V.D.) De
luitenant-vlieger jhr. O. Wittert van Hoog
land was niet oen Jachtvliegtuig D 16 nr. 283
opgestegen voor een oefening. Op een hoogte
van 400 M. is hij in een vrille geraakt, waar
door het toestel neerstortte, liet kwam even
buiten het vliegkamp terecht en werd nage
noeg geheel vernield. Dc vlieger werd licht
gewond
BOERDERIJ AFGEBRAND.
VEE WEER HET SLACHTOFFER
VLIJMEN. 17 Febr. In den afgeloopen
nacht is de boerderij van den heer W. van
Engelen aan den Voordijk te Vlijmcr door
onbekende oorzaak tot den grond toe afge
brand.
Het vee. zes koelen, enkele kalveren, een
paard en alle varkens kwam in dc vlammen
om. Ook de inboedel ging verloren. De bewo
ners konden zich slechts met moeite redden.
Verzekering dekt dc schade.