DE DIEFSTAL IN DE OPENBARE LEESZAAL BERICHT. Ei-Ei! Hei Befotiftijltste BÖe 'Jaargang No. 15255 Verschijnt ctagelijlcs, BeHalve op Zon- èri Feestdagen Vrijdag 17. Maart 1933 HAARLEM S DAGBLAD pirerffe; P. W. PEEREBOOM UITGAVE LOURENS COSTER MAATSCHAPPIJ VOOR en ROBERT PEEREBOOM. COURANT-UITGAVEN EN AlGEMEENE DRUKKERIJ N.V. Hoo .u''; ABONNEMtN 1 EN: pee week 0-25, per maand LïO, per 3 maanden 953.25, franco per post 355, losse rtr-s. ƒ0:06. Geïllustreerd Zondagsbladj lp er -week ƒ0.05, per maand ƒ0.22, per 3 mnd. ƒ0.65. franco per post 0.72)4. Bureaujr: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12 Telefoon Nos.: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600 Drukkerij: 10122, 12713 Administratie: 10724, 14825 Postgiro 38810 ADVERTENTIëN: ]_5 regels 1.75, elke regel meer 0.35. Reclames ƒ0.60 per regel. Reductie bij abonnement. Vraag cn aanbod 1—4 regels ƒ0.60, elke regel meer ƒ0.15, buiten Arrondissement dubbele prijs. Onze Groentjes (iederen dag) 1—3 regels ƒ0.30, elke regel meer 0.10, uitsluitend a contant. Gratis Ongevallenverzekering voor Maand- en Weekabonnés. Levenslange Idem voor Abonnés op het Geïll. Zondagsblad: Levenslange ongesch ongeschiktheid en Overlijden f 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog f400.-, Duim f250 iktheid f 2000.-, Overlijden f 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog f 400.-, Verl Wijsvinger f 150.-. Elke andere vinger f 50.-, Arm- of Beenbreuk f 100.-. es Duim f75.-, Verlies Wijsvinger f 75—, Verlies andere vinger f 30.-. DIT NUMMER BESTAAT UIT ZESTIEN BLADZIJDEN. HAARLEM, 17 Maart. De Ouderen. Het Engelsche parlementslid Robert Bernays schrijft in een ingezonden stuk, onder den titel: ..Geef uw leeftijd op"„Het debat over de begrootingen van Oorlog. Marine en Luchtvaart heeft mij den indruk gegeven dat al het oorlogsgepraat van mannen boven de vijftig komt. Af en toe, als de Volkenbond ter sprake komt, gaat er een gehoon op, maar het is veelbeteekenend dat de groote massa der jongeren daar niet aan meedoet. Mr. Baldwin had niet zulk een theatraal beroep op hen behoeven te doen. Inzake den vrede zijn zij Mr. Baldwin's generatie ver vooruit. Ik constateer zelfs toenemende ergernis jegens de mannen die aan hst bewind waren gedurende den oorlog van 1914—1918. en die zich er nu aan vastklampen om dit volk naar den rand van den volgenden afgrond te voe ren. De groote klove in dit Lagerhuis ligt niet tusschen de partijen maar tusschen de generaties". Ik geloof dat in deze verklaring diepe waarheid ligt. Niet alleen in Engeland is deze tegenstelling waarneembaar. En zij is al eer der aan den dag getreden ook. Kan dat ver bazing wekken? Heelemaal niet. De loop der gebeurtenissen heeft sinds 1918 een zoo ver vaarlijk versneld tempo aangenomen, de groote stroomingen in de wereld zijn zoo krachtig geworden en botsen zoo hevig, de nieuwe gedachten en idealen zijn zoo ras gegroeid, dat de altijd bestaande afstand tus schen het gedachtenleven van een man van zestig en een van veertig wel enorm toegeno men moet zijn. Het kan niet anders. Er zijn natuurlijk uitzonderingen, maar wat Robert Bernays tijdens de debatten in het Lagerhuis zoo getroffen heeft is mij ook in ons land telkens gebleken: in vergaderin gen, in gesprekken van allerlei aard met menschen van allerlei soort. In het algemeen gesproken gelooft de man-van-zestig even min aan de mogelijkheid dat ooit wereldvrede bereikt zou worden als aan de superlatieve verschrikkingen van den modernen lucht oorlog, met gassen, bacillen, vernietiging van bevolkingscentra en al de rest. De wereld vrede beschouwt hij als een utopie en den oorlog ziet hij als een probleem van grens- forten, pantserschepen en opmarcheerende legers die veldslagen leveren. Dat zooveel jongeren die utopie als een bereikbare wer kelijkheid voorstellen ergert en prikkelt hem bovenmate. Hij beschouwt dat als onprac- tisch, als idealistisch dit woord heeft in zijn oor een bepaald kwaden klank en hij acht degenen die met zulke holle fantasieën rondloopen. onbevoegd tot leiding, en door hun onverstand zelfs gevaarlijk. Besefte hij maar wat de moderne oorlog is, het zou anders met hem gesteld zijn. Hij zou inzien dat die oorlog tot iederen prijs vermeden moet worden, dat die oorlog de werkelijke ondergang van Europa en zijn beschaving zou beteekenen, en derhalve toestemmen in groote opofferingen om aan de uitbarsting te ontkomen. Maar hij kan het niet beseffen, ofschoon hij weet dat landen als Frankrijk. Italië, Engeland, Rusland enz. elk over dui zenden zwaarbewapende oorlogsvliegtuigen beschikken, waartegen geen enkel grensfort, geen enkel leger, geen enkel oorlogsschip iets kunnen uitrichten.-Hij kent de feiten, maar zij dringen niet verder tot hem door. Hij kan ze niet als werkelijkheid aanvaarden. Dat straks, als die oorlog uitbarstte, hijzelf even groot levensgevaar zou loopen als de jongeren, die hij naar „de grenzen" wil sturen, beseft hij ook niet. Dat een gruwelijke mas samoord op vrouwen en kinderen onvermij delijk de kern van die losgebroken waanzin moet zijn, wijst hij af. De waarschuwing van den vorigen oorlog, toen de weinige vliegtui gen die boven steden kwamen al velen dood den nu staan daar duizenden toestellen voor gereed met oneindig gevaarlijker bom- men-materiaal is aan hem verloren gegaan. 1-Iij meent, op de een of andere vage manier, dat het wel weer bij dezelfde incidente lucht aanvalletjes van een stuk of vier of zes vlieg tuigen blijven zal. Hij kijkt naar het verleden en leeft in het verleden. Ik heb al gezegd: behoudens de uitzonderingen onder de oude ren. Maar zij zijn niet talrijk. Zij blijven uit zonderingenop een natuurwet. Dat zooveel oude mannen in de regeering zitten, dat zij in Genève ook in de overgroote meerderheid zijn is naar mijn overtuiging op dit oogenblik een verschrikkelijk gevaar. Zij beseffen niet verreweg de meesten van hen beseffen niet dat het alternatief voor de mislukking van hun onderhandelingen de odnergang is. De ondergang voor ons allen, en niets minder dan dat. Omdat de oorlog zoo geworden is. dat de mensch hem niet meer als een machtsinstrument in han den heeft. Omdat de oorlog, als wij zijn uit barsting niet kunnen tegenhouden, ons allen overwinnen zal. Omdat hij.... onuit voerbaar is geworden. Beseften zij het maar, de oudeten. Maar wie maakt het hun duidelijk? Zelfs niet het studentencorps van de meest-aristocratische universiteit in Engeland, van Oxford, dat met 650138 stemmen ten tweeden male een een resolutie bevestigt, waarin het verklaart „dat het onder geen omstandigheden meer voor Koning en Vaderland vechten zal". Wèl werken. Wel opbouwen. Maar niet slachten en vernietigen. R. P. MOTIE VAN VERTROUWEN IN SPAANSCHE REGEERING MADRID. 17 Maart. (Reuter.) Het debat in de Kamer over de gebeurtenissen te Casas Viejas is gisteravond geëindigd met de aan neming van een motie van vertrouwen in de yegeering met 210 tegen één stem. Hoe Valerius1 Gedenck-Clanck weer terug kwam. DE BIBLIOTHECARIS GEEFT HET WEER AAN DE CEMEENTE TEN GESCHENKE In ons vorig nummer hebben we mede gedeeld, dat het boek Valerius' Gedenck- Clanck dat op 1 Maart j.l. uit de Open bare Leeszaal gestolen was, teruggekocht was van een bona-fide antiquair, die het op zijn beurt weer van een betrouwbaar per soon gekocht had. Wij vernemen hierover thans nog het vol gende: Adrianus Valerius' Gedenck Clanck, dat van 115 Maart uit de Stads Boekerij ver wijderd is geweest, behoorde niet tot het oude boekbezit der Stedelijke bibliotheek. De bibliothecaris Mr. Gerlings heeft het in de jaren van zijn bibliothecariaat (1862 1874) ten geschenke gegeven aan de onder zijn beheer staande inrichting: waarschijn lijk was dit het exemplaar dat in de auctie- Enschedé in 1867 voor f 5 werd toegewezen. Het werk. dat slechts in één uitgave bestaat van 1626 en in Haarlem gedrukt is voor de erven van den auteur, is in betrekkelijk veel exemplaren bewaard gebleven; de grootere bibliotheken bezitten het veelal en het komt af en toe wel in auctie-catalogi voor. Het Haarlemsche exemplaar dat twee weken ge leden ontvreemd werd, droeg natuurlijk het eigendomstempel op het titelblad. Toen de bibliothecaris bericht kreeg dezer dagen dat een antiquariaat in een onzer groote steden in het bezit was gekomen van een specimen van dit werk is hij met den hoofdcommies van de Stads-Bibliotheek het boek gaan zien. Aanvankelijk was er twijfel of dit het be wuste exemplaar uitHaarlem was. daar 't bui ten eenige vlekken (die het Haarlemsche exemplaar niet bezat) geen stempel droeg. Door een rest van een inscriptie aan den binnenkant van den band kon echter vast gesteld worden dat het het gezochte exem plaar was. Een der vlekken op het titelblad was veroorzaakt door het wegwerken van het stempel met een bijtende stof. Toen de bonafide kooper van het boek door de ver klaring van de bezoekers de zekerheid had ontvangen, dat het door hem van een in geen opzicht wantrouwen opwekkend per soon (die toch een handlanger van den dief heeft moeten zijn) gekocht boek het Haar lemsche ontvreemde was, heeft hij natuurlijk geen oogenblik geaarzeld het boek aan den rechthebbende af te staan. Daardoor kon de huidige bibliothecaris het voorbeeld volgen van zijn voorganger in 1867 en het kostelijke boek in de Stads Boekerij terug brengen voor een bedrag dat ongeveer 7 maal hooger is dan het in 1867 betaalde. Tot zoover deze mededeelingen. Wij kunnen er nog aan toevoegen, dat het boek niet bij een antiquair in Haarlem of omstreken is verkocht. Zij, die zich met ingang van 1 April per kwartaal abonneeren, ontvangen de in Maart nog te verschijnen nummers gratis. DE ADMINISTRATIE. ECHTE WALES-ANTHRACIET o.a. a 2 70 WITTOP KONING - HAARLEM HARMENJANSWEG 67A - TELEFOON 16100 (Adv. Ingez. Med.) (Het eerste kievitsei is aan de koningin gezonden. Het werd gevonden door Toon de Kievit). Nieuwe lente openbaart zich, Overal in allerlei, En daartoe hoort de ontdekking, Van het eerste kievitsei. Of de mensch al mag verzwakken In den zwaren levensstrijd, Onze kievit handhaaft krachtig, Al zijn kievitaliteit. Weer is het moment verschenen, Dat men 't eerste eitje vond, En den waren lekkerbekken Loopt het water om den mond. En het blijkt dat de ontdekking, Ditmaal iets bijzonders heeft, Als je aan den naam des vinders, Wat speciale aandacht geeft, 't Was totnutoe geen gewoonte. Daarom komt het onverwacht, Dat de brave kievit-vader Zelf het eerste eitje bracht. Toon de Kievit is de vinder, Staat er in 't berichtje bij. Toon de Kievit wordt gehuldigd, Want hij vond het eerste ei. Het is wel wat overdreven. Vind ik, onder ons gezegd, Huldig Tonia de Kievit, Want die heeft het ei gelegd. P. GASUS. DE DONKERE HAARLEMMERWEG. WEER EEN ONGELUK BIJ „VREDENHOF". Omstreeks middernacht reden op den Haarlemmerweg te Amsterdam in de rich ting Halfweg een automobilist en een wiel rijder. Ter hoogte van de begraafplaats „Vredenhof" is de wielrijder door den auto mobilist aangereden. De weg is daar ter plaatse slecht verlicht en de bestuurder van de auto welke den wielrijder waarschijn lijk te laat bemerkt heeft, heeft den wiel rijder, toen hij naar links uitweek, waar schijnlijk met een spatbord geraakt, waar door deze is komen te vallen. De wielrijder, die over pijn klaagde is ter observatie in het Wilhelmina Gasthuis opgenomen. De auto kantelde na de aanrijding om en kwam in een naast den wegliggende sloot terecht. NOODWEER OP MIDDEN- EN WEST-JAVA SEMARANG VRIJWEL GEÏSOLEERD. BATAVIA. 17 Maart, (Aneta) West-Java en Midden-Java zijn in den afgeloopen nacht door noodweer geteisterd. Het observatorium te Batavia registreerde een record. Een In- landsche vrouw werd gedood, een kind ge wond door een omvallenden boom. De trei nenloop tusschen Batavia en Cheribon is gestremd. Bandoeng is slechts te bereiken via Buitenzorg. Tusschen Tjikarang en Lemaha- bang is een goederentrein ontspoort. Twee personsn werd gewond, twee personen wor den vermist. Semarang is vrijwel geïsoleerd. OM HET BEHOUD DER H. O. V. TAST MORGEN DIEr IN UW BEURS! Elders in dit nummer kan men nog eenige bijzonderheden van den secretaris van het ..Comité van Actie van Vrienden der H.O.V.". den heer P. J. M. van Tetering. lezen, over wat voor het behoud der H. O. V. reeds be reikt is en wat nog verwacht wordt. Met de toezeggingen van giften meegere kend heeft men nu de beschikking over on geveer f 10.000. waarvan f 6000 binnen is. Maar onze lezers weten het, dat er nog veel meer noodig is, om het behoud van onze H. O. V.. die prachtige cultureels in stelling, met wier bezit menige andere stad overgelukkig zou zijn. Welnu ,het is nog niet te laat! Wij, Haar lemmers, bezitten dat schitterende korps nog, dat ons al zoo ontelbare malen uren van rijk kunstgenot heeft geschonken. En daar kan men immers niet genoeg van krijgen! Welnu, morgen Zaterdag zijn onze stadge- nooten in de gelegenheid om met de daad te toonen, dat zij nog prijs stellen op het voort bestaan van de H. O. V. Er zal door ijverige dames en heeren gecollecteerd worden. Tast dus diep in uw beurzen! Het is de lafetste kans! POLITIEK IN OF UIT DEN AETHER? Minister heeft adviezen ontvangen. OVERLEGGING AAN DE TWEEDE KAMER Op schriftelijke vragen van het Tweede Kamerlid Boon heeft de minister van Wa terstaat geantwoord: De ondergeteekende heeft het. advies van den Radio-raad omtrent politiek in den aether op 13 Februari j.l. ontvangen. De in dat advies aangekondigde minder heidsnota kwam op 20 Februari j.l. in zijn bezit. Overweging van de in beide zeer omvang rijke stukken gedane voorsbellen heeft aan leiding gegeven tot het stellen van een na dere vraag aan den Radio-raad. met ver zoek het antwoord daarop op zoo kort mo gelijken termijn te willen geven. Zooals in de inmiddels verschenen Memorie van Antwoord aan de Eerste Kamer betreffende de P.TT.-begrooting 1933 is medegedeeld, zullen de adviezen na behandeling overeen komstig gedane toezegging aan de Tweede Kamer worden overgelegd. NAAR WEENSCH VOORBEELD. TWEEDE TAXI-BLOKKADE TE AMSTERDAM. Het parlementsgebouw in Weenen slaat als gevolg van de spanning op politiek gebied onder strenge bewaking. Donderdagavond omstreeks kwart voor twaalf heeft een aantal chauffeurs van het stationneerend bedrijf te Amsterdam weder om van ontstemming jegens de politie, die naar hun oordeel niet genoeg optreedt tegen de z.g. snorders, doen blijken. Zij hebben op den Dam een aantal wagens kris en kras door elkaar gezet waardoor het verkeer ge stremd was en er op het Rokin en langs het Damrak een groot aantal tramwagens stonden, welke niet verder konden rijden. Dit heeft zoo ongeveer een kwartier ge duurd, toen de politie door krachtig ingrij pen aan deze actie een einde maakte. Daar gevreesd werd dat een en ander zich later in de omgeving van het Rembrandt- plein zou herhalen, is in die omgeving van 1 uur tot ongeveer half twee een bepaald* gedeelte voor het verkeer uitgesloten geweest zoodat men genoodzaakt was in een bepaalde richting te rijden. Hierdoor ontstonden af- en toe wel kleine verkeersopstoppingen, doch een herhaling van het voorgevallene op den Dam kon hierdoor vermeden worden. ONDERRICHT AAN 1700 WERK- LOOZEN MINISTER RUYS NAAR SCHIEDAM. De minister van Binnenlandsche Zaken, jhr. mr. Ch. J. M. Ruys de Beerenbrouck heeft, naar het Handelsblad meldt, met den heer M. de Vries, hoofdinspecteur voor de werkverschaffing, een langdurig be2oek ge bracht aan de ontwikkelingscursussen voor werkloozen in de gemeente Schiedam. De minister verklaarde aan den burge meester van Schiedam, den wethouder van onderwijs en den inspecteur van het onder wijs, dat hij zeer ingenomen was met de wijze waarop in Schiedam, alwaar 1700 cur sisten, waaronder 150 vrouwen, de lessen volgen, het ontwikkelingswerk voor werk loozen is georganiseerd. RIJKSMIDDELEN STEEDS VERDER ACHTERUIT. De opbrengst van de rijksmiddelen was. volgens het Handelsblad in Februari 6.7 millioen gulden lager dan in de tweede maand van 1932. De opbrengst bleef over de eerste twee maanden van dit jaar 1.7 mil lioen gulden beneden de raming. MacDonald's ontwapeningsplan gepubliceerd. (2e blad, lc pag.) Dr. Luther afgetreden als president van de Duitsche Rijksbank. Dr. Schacht zijn op volger. (2e blad, le pag.) Dr. Held afgetreden als minister-president van Beieren. (2e blad. le pag.) Inbraak in het Nedcrlandsche consulaat te Keulen. Politieke manoeuvre of roof? (3e blad. le pag.) Noodweer op Midden- en West-Java. (le blad, le pag.) Regeering bestudeert de invoering van de 40- urige werkweek. (2e blad, 2e pag.) De Eerste Kamer heeft de begrooting van Defensie aangenomen. Minister Deckers ver dedigt het weren van revolutionaire ele menten. (3e blad, le pag.) Aandeden van de I. G. Farben nagemaakt. Een arrestatie te Sassenheim. (2e blad, 2e pag.) De diefstal in de Openbare Leeszaal. Hoe Valerius' Gedenck-Clanck weer terug kwam (le blad, le pag.) ARTIKELEN, ENZ. (le blad, le pag.) R. P.: De Ouueren. K.: Sint Geertrui. (2e blad. 3e pag.) Jan Gresshoff: Ook in België tooneelmisère. (3e blad, le pag.) J. H. de Bois: De tentoonstelling der Onaf- hankelijken. (3e blad le pag.) Ton Ruygrok: H. D. Vertelling: Bonkers schreef een jongensboek. (2e blad, 3e pag.) Vr. S. Langs de rails. Het probleem. (2e blad, 2e pag.) JAPAN UIT DEN VOLKENBOND. GEEN AFSTAND VAN VOLKENBONDS MANDATEN. TOKIO, 17 Maart. (V.D.) Officieel wordt medegedeeld, dat in een gisteren gehouden bijeenkomst van den geheimen kroonraad, de Japansche minister van buitenlandsche zaken Oesjida en de waarnemende minister van buitenlandsche zaken Arita verslag heb ben uitgebracht van den politieken toestand, waarna het besluit tot het uittreden uit den Volkenbond werd goedgekeurd. Tegelijker tijd werd verklaard dat dit niet beteekent dat Japan afstand doet van zijn Volken bondsmandaten over de voormalige Duitsche koloniën. Uit verschillende politieke en vooral uit veiligheidsoverwegingen moest de Japansche regeering haar mandaten over deze eilanden behouden. KIND VAN EEN BORDES GEVALLEN AAN DE GEVOLGEN OVERLEDEN. Dinsdag' jl. is een driejarig meisje, dat aan den achterkant van perceel Kruisweg 70c rood op een bordes aan het spelen was, op het lichtraam van de eerste verdieping ge stapt. Zij viel van een hoogte van vier meter door het matglas heen en kwam in de gang terecht. Het kind werd naar het St.. El Isa - bethsgasthuis vervoerd, waar bleek dat het een schedelbreuk en een hersenschudding had bekomen. Het is Donderdagmorgen aan de gevolgen overleden. TENTOONSTELLING WERKEN VAN HONORé DAUMIER. IN ONZE TIJDINGZAAL. In onze Tijdingzaal zal gedurende een week een collectie fraaie teekeningen van Honoré Daumier worden tentoongesteld. Onlangs heeft onze medewerker voor beeldende kun sten. de heer J. H. de Bois in ons blad een uitvoerig artikel gewijd aan dezen Fran- schen kunstenaar ter gelegenheid van de herdenking van zijn geboorte, die 125 jaar geleden in Marseille plaats had. Thans zal men zich kunnen overtuigen van de groot heid van zijn kunst. Een fraaie verzameling is tentoongesteld. Geestige prenten uit het jagersleven. waar bij de zoo ongelukkige Zondagsjagers er flink doorgehaald worden, zijn aanwezig, scènes uit het dagelijksche leven zijn met vlotte hand op het papier geworpen, de oude ge schiedenis leverde een enkel onderwerp, evenals Vrouwe Justitia en hare dienaren. Heden (Vrijdag) werd de tentoonstelling geopend, die, als gezegd, een week zal duren. DE NIEUWE OORLOGSVLAG WAAIT AL. KIEL. 16 Maart (Wolff). Hedenoch tend is op de schepen van de Rijksmarine de nieuwe rij teoorlogs vlag gehcschen.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1933 | | pagina 1