Vandaag.
Het BefakftiiksU
50e Jaargang No. 15268
Verschijnt dagelijks, hehalve op Zon- en Feestdagen
Zaterdag 1 April 1933
HAARLEM S DAGBLAD
JKrectie: P. W. PEEREBOOM
en ROBERT PEEREBOOM.
UITGAVE LOURENS COSTER MAATSCHAPPIJ VOOR
COURANT-UITGAVEN EN ALGEMEENE DRUKKERIJ N.V.
Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM.
ABONNEMENTENper week 0.25, per maand 1.10, per 3 maanden
3.25, franco per post 3.55, losse nrs. ƒ0.06. Geïllustreerd Zondagsblad:
per week ƒ0.05, per maand ƒ0.22, per 3 nmd. 0.65. franco per post 0.72J-S.
Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12
Telefoon Nos.: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Drukkerij: 10122, 12713 Administratie: 10724, 14825 Postgiro 38810
ADVERTENTIëN:
1—5 regels 1.75, elke regel meer 0.35. Reclames
ƒ0.60 per regel. Reductie bij abonnement. Vraag en aanbod 14 regels ƒ0.60,
elke regel meer ƒ0.15, buiten Arrondissement dubbele prijs. Onze Groentjes
(iederen dag) 13 regels 0.30, elke regel meer 0.10, uitsluitend a contant.
Gratis Ongevallenverzekering voor Maand- en Weekabonnés. Levenslange ongeschiktheid en Overlijden f 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog f 400.-, Duim f 250.-, Wijsvinger f 150.-, Elke andere vinger f 50.-, Arm- of Beenbreuk f 100.-.
Idem voor Abonnés op het Geïll. Zondagsblad: Levenslange ongeschiktheid f2000.-. Overlijden f600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog f400.-, Verlies Duim f75.-. Verlies Wijsvinger f 75.-, Verlies andere vinger f30.-.
DIT NUMMER BESTAAT UIT TWINTIG BLADZIJDEN.
HAARLEM, 1 April.
Eerlijke Strijd.
Dit is een moeilijke datum om een artikel
onder te schrijven. Het vriendelijke wantrou
wen van den eersten April beheerscht van
daag gansch het Nederlandsche volk. Zelfs
de sterke mannen der drieënvijftig politieke
partijen, de .elf fascistische incluis, zullen
nauwelijks au sérieux genomen worden. Het
is erg. Hoe moet het mij vergaan? Maar ik
hen professor Ossip Tschepouga niet, en ver
zeker u dat het hier volgende zeer ernstig
gemeend is.
Vanmiddag zullen de achten van Oxford
en Cambridge op de Theems bij Londen hun
jaarlijksche race roeien. Vanwege de opper
ste belangrijkheid van deze sportgebeurtenis
wordt zij in subliemen eenvoud betiteld als
„The Boat Race". Volstrekt niet als „the
Varsity", hetgeen slechts een afkorting is
van het woord „university", en in Nederland
hardnekkig verkeerd wordt gebezigd.
Op deze Boat Race, die vandaag weer de
belangstelling van een geheele groote natie
tot zich zal trekken, wil ik toch nog eens
even uw bijzondere aandacht vestigen als op
een feit van groote moreele waarde. Er zijn,
ook hr Engeland, meer jaarlijks-terugkeeren-
de groote sportevenementen. Maar in zuiver-
sportieve beteekenis staat dit bovenaan.
Die twee roeiploegen hebben zich ettelijke
maanden lang stug en volhardend voorbe
reid om één enkelen wedstrijd tegen elkaar
te roeien. In twintig minuten zal het pleit
beslecht zijn. De roeiers hebben zich al die
maanden lang van allerlei dingen, die het
leven veraangenamen, geheel moeten ont
houden, en zich veel vermoeienis en veel ver
veling moeten getroosten. Maar het gebeurt
alles met moed en opgewektheid, terwille
van dien éenen strijd. Zij verdienen er toch
niets aan. „Verkapt amateurisme" is bij hen
totaal uitgesloten. Hun vereenigingen, de
roeiclubs van de beide universiteiten, verdie
nen er evenmin iets aan, want er wordt geen
cent entrée geheven. Integendeel: de voor
bereiding kost nog heel wat geld aan mate
riaal en ordemaatregelen, dat uit liefde voor
de sport bijeengebracht wordt. Er is meer.
De laatste negen jaar heeft Cambridge
Steeds gewonnen. Een verklaring van dit
raadsel is er niet. Vroeger heeft Oxford ook
wel eens een dergelijke lange reeks overwin
ningen geboekt. Zij ontmoedigen den verlie
zer geenszins. Hij zoekt ook geen excuses,
beroept zich niet op pech, doet geen pogin
gen "tot verandering van reglementen, gooit
'geen schuld op coaches en bestuursleden.
Hij vecht stug door, jaar in jaar uit, om de
kans te doen keeren. Eens zal die keeren.
Misschien wint Oxford vandaag, ofschoon de
roei-deskundigen ook ditmaal weer de beste
kans aan Cambridge geven.
Dit is een volmaakt eerlijke strijd, en
bovendien een strijd waarbij niemand eenig
financieel belang heeft. Het treft toch wel
dat, zelfs in .onzen tijd, tientallen millioenen
zich over zulk een ontmoeting zoo warm
maken. Het toont de veelbesproken, vaak
overdreven opvoedkundige waarde van de
sport op haar allerbest. Dit is zuiver, eerlijk,
loyaal. Het is open strijd, met open vizier,
volgens de beste en ridderlijkste tradities.
Is het een wonder dat jongens, die in de
sfeer van zulken strijd worden opgevoed,
hun afkeer uiten van gifgassen en brand
bommen en luchtaanvallen op vrouwen en
kinderen en heel de overige weerzinwekken
de beestachtigheid van den modernen oorlog,
en verklaren dat zij daar niets mee te maken
willen hebben en er niet aan mee zullen
doen? De eerlijke strijd van Oxford's en
Cambridge's roeiploegen is een beschamend
feit voor al die ouderen, die nog durven
spreken over den oorlog door het Kellogg
Pact internationaal buiten de wet gesteld
als een aanvaardbare oplossing voor geschil
len. Duidelijker gezegd: als een uiterst middel
tot redding van hun eigenbelang. Niet dat
het ermee gered kan worden, maar dat be
seffen zij niet.
Ik voor mij wou dat ieder volk zijn Oxford
Cambridge race bezat. Waarmee natuurlijk
bedoeld wordt: een even zuivere, eerlijke,
sportieve strijd die evenzeer in de harten
van de geheele natie werd meegeleefd. De
Engelschen mogen trotsch zijn op dit bezit;
het toont een van de beste zijden van hun
stelsel van opvoeding. Kenden onze Ooste
lijke buren ook maar zoo'n nationale climax
van open, ridderlijken, sportieven strijd! Het
zou in deze dagen van verblinde Jodenver
volging als een heilzaam serum werken. Of
beter gezegd: het zou al preventief hebben
gewerkt, en die schreeuwende onrechtvaar
digheden hebben voorkomen.
Maar wij zouden het ook met zulk een na-
tionaal-beïeefde Boat Race kunnen doen....
terwille van de.eenheid, die zoo droevig ont
breekt.
U zegt misschien: is dit alles niet wat al te
veel eer voor een gewone sportgebeurtenis?
Neen, want dit alles zit erin. Als ik het niet
zes jaar lang in Engeland had meegemaakt,
zou ik dat wellicht niet beseffen. Nu wel.
R. P.
BANDIETENWEZEN TE ENSCHEDé
BENEDEN DEN LEEFTIJD VAN TWINTIG
Te Enschede zijn acht jongelieden onder
de 20 jaar aangehouden, verdacht van het
plegen van een serie inbraken, die zij wer
kende in twee benden uitvoerden. Vijf arres
tanten zijn ter beschikking van de justitie
gesteld.
HET SCHEEPVAARTVERKEER.
1932 DRUKKER DAN 1931.
In 1931 zijn te Haarlem binnengevaren
schepen die hier geladen en gelost hebben
met een totaal tonneninhoud van 1.693.233.
Over 1931 was het slechts 1.072.460 ton.
Er zijn in 1932 schepen doorgevaren met
een totaal inhoud van 595.813 ton, tegen
756.365 ton in 1931.
Uit deze cijfers blijkt een belangrijke toe
neming, die voor een groot deel te verklaren
is aan veel zandvervoer.
DE WERKLOOSHEID.
IN 1932 MEER DAN 2 1/4 MILLIOjEN
STEUN UITBETAALD.
In 1931 is te Haarlem aan werkloozen uit
betaald:
Reglementaire uitkeeringen uit gesubsi
dieerde werkloozenkassen f 510.499.64 (1931:
f 417.529.82.
Ondersteuning vanwege de gemeente
f 913.707.74 (1931: f 180.542.28).
Ondersteuning vanwege het Burgerlijk
Armbestuur f 851.240 (1931: f 288.280.34.)
Totaal in 1932: f 2.275.447.38. tegen
f 886.352.54 in 1931.
In December waren bij de tijdelijke werk
gelegenheid door of voor rekening der ge
meente 227 man aan het werk, tegen 374 in
December van 1931, en 817 in Januari van
1931.
Het gemiddelde aantal werkloozen per
week was in December 1932: 4508 tegen 3035
in dezelfde maand van het voorafgaande
jaar..
DE BELASTINGEN TE HAARLEM.
EEN MINDERE OPBRENGST.
Aan de statistische gegeven der gemeente
Haarlem ontleenen wij, dat op het einde van
December 1932 de stand der belasting-ont
vangst alsvolgt was:
Grondbelasting' en opcenten.
Uitgetrokken op de door de rijksadmi
nistratie vastgestelde kohieren 1932, respectie
velijk 1932—1933: f 711.826.36. Aan de ge
meente was reeds uitgekeerd f 575.790, ter
wijl vermoedelijk nog uitgekeerd zou wor
den f 101.610.
Als die inderdaad ontvangen worden zou
het totaal f 676.400 zijn, of ongeveer f 35.000
minder dan uitgetrokken was.
Personeele belasting' en opcenten.
Uitgetrokken op de kohieren f 1.382.906.46.
Reeds is uitgekeerd aan de gemeente
f 1:156.000.000. Vermoedelijk zou nog ontvan
gen worden f 204.000.
Komt dit binnen dan zou liet totaal dus
f 1.360.000 worden of bijna f 23.000 minder
dan uitgetrokken was.
Fondsbelasting'.
Uitgetrokken was aan opcenten op de
fondsbelasting (inclusief de opbrengst van de
hoofdsom wegens classificatie der gemeente
in de 2de klasse): f 1.198.653.31.
Reeds werd uitgekeerd f 357.000, terwijl
de gemeente vermoedelijk nog f 838.000 zou
ontvangen. Het totaal zou dan f 1.195.000
worden, of f 3000 minder. Alle deze belastin
gen zullen dus vermoedelijk minder opbren
gen dan daarvoor was uitgetrokken.
Te zamen ongeveer f 60.000.
Opcenten vermogensbelasting.
Uitgetrokken is f 62.557, uitgekeerd f 25.550
vermoedelijk nog te ontvangen f 47.450.
Deze opbrengst zou dus ongeveer f 10.000
hooger worden dan uitgetrokken is.
DEPOSITO'S BIJ DE GEMEENTE.
RUIM 1 MILLIOEN GESTORT.
Op 31 December waren bij den Gem. Stor
tings- en Ophaaldienst f 1.035.800 in depo
sito gegeven.
In Maart werd de gelegenheid tot storting
opengesteld.
Zóoals men weet mag de gemeente, vol
gens het raadsbesluit, tot een maximum van
f 2.000.000 gaan
BESMETTELIJKE ZIEKTEN
GEGEVENS OVER 1932.
In het jaar 1932 zijn te Haarlem voorge
komen 281 gevallen van roodvonk (niet mee
gerekend 81 patiënten van elders die in de
ziekenhuizen verpleegd werden), 110 geval
len van diphtherie (plus 25 niet Haarlem
mers in de ziekenhuizen), 5 gevallen van
typhus en 11 andere gevallen van besmette
lijke ziekten.
Over 1931 waren de cijfers: roodvonk 223,
diphtherie 54. typhus 10 en andere besmette
lijke ziekten 6.
Heel net menschdom voelt zich broeders.
Elk volk heeft elk ander lief,
Vrede heerscht op onze aarde.
Niemand koestert meer een grief.
Oveiral is werk voor allen,
En geen mensch lijdt meer gebrek,
Moord en diefstal zijn verdwenen,
Niemand doet meer dom of gek.
Iedereen is onbaatzuchtig,
Huichelarij is van de baan.
Wereldtaal is: help elkander.
En geen andre wordt verstaan.
Heel de wereld leeft in vreugde,
Want de zorgen zijn nihil
Zei mijn vriend, die optimist is.
Maar helaas, 't is 1 April.
Er is niets aan te verhelpen,
Alles gaat toch naar de maan,
Wat de menschen ook probeeren,
Het is alles niets gedaan.
't Is een janboel allerwegen,
Haat en ruzie zonder grens,
Oorlog dreigt aan alle zijden
Heel de wereld is geslagen
Met verblinding zonder hoop,
Onverstand regeert de aarde,
Het verstand is op den loop.
Waarom zul je je vermoeien,
Het maakt immers geen verschil
Zei een pessimist, een kennis.
Maar ik zeg: 't is 1 April.
P. GASUS.
H. O. V.-LEDENVERGADERING
REORGANISATIE IN OVERWEGING.
In Brinkmann hield de Haarlemsche
Orkest Vereeniging Vrijdagavond haar leden
vergadering.
De voorziter Mi'. V/. E. Baron van Till her
dacht in zijn openingswoord het overlijden
van den tweeden hoornist, den heer H. Kohl.
Dit overlijden was gevoelig verlies voor
de H.O.V.
Bij afwezigheid van den secretaris las de
administrateur en tweede secretaris, de heer
H. Berkman, het jaarverslag- voor, waaraan
wij het volgende ontleenen:
Het verslag memoreert de overeenkomst
met de N.C.R.V., waardoor het mogelijk was
de uitgaven volkomen door de Inkomsten te
dekken. Het orkest heeft zijn aandacht in het
bijzonder gewijd aan de werken van Neder
landsche kunstenaars; er kwamen enkele
wijzigingen in de samenstelling van het or
kest o.a. doordat de eerste concertmeester,
Frans Vonk, en de tweede hoboïst, Leo van
der Lek, naar het Concertgebouw-orkest te
Amsterdam overgingen.
Het contract met de N.C.R.V., dat voor één
jaar'was opgesteld, werd niet verlengd, daal
de uitzendingen door technische redenen on
voldoende waren. Dit, gevoegd bij de bekende
subsidie-verlaging der gemeente, heeft de
K.O.V. in een crisistoestand gebracht. Boven
dien is het ledental sterk achteruitgegaan.
De toelage van 15% die de leden ontvingen
voor het vergroote arbeidsveld (75 N.C.R.V.-
concerten) moest worden verminderd.
Er werden o.a. 19 ledenconcerten gehou
den, 16 Zondagmiddag- en 38 volksconcerten,
en één weldadigheidsconcert voor het Nat.
Crisis Comité. In totaal 200 stuks.
De volksconcerten verheugen zich steeds in
een buitengewoon groote belangstelling.
Voor de werkloozen werden 2200 kaarten
beschikbaar gesteld.
Het financieel verslag, dat goedgekeurd
werd, bevat o.m. de volgende cijfers: batig
saldo 2.237.86 op een totaal-ontvangst van
89.320.30, zoodat het nadeelig saldo van
1931 veranderd is in een totaal-voordeel van
108.72.
De ledenconcerten brachten 1200 minder
op; men overweegt de H.O.V. te reorganisee-
ren.
Ten slotte werd warme dank gebracht
aan het steuncomité der H.O.V.
VRAGEN VAN RAADSLEDEN.
Over verbod van demonstraties
en filmvertooningen.
HET „KALKEN" IN VERKIEZINGSTIJD.
De communistische raadsleden de heeren
L. Peper en G. Oversteegen hebben hit
volgende schrijven aan den raad gezonden:
Het is, naar de meening van ondergetee-
kenden, niet tegen te spreken, dat de be
wegingsvrijheid van de Haarlemsche bevol
king, op verschillend gebied, ernstig belem
merd wordt door de wijze waarop de Burge
meester zijn taak als hoofd van de Politie,
meent te moeten uitvoeren.
Verbod van tooneel- en flimvertooningen,
van demonstraties en openluchtbijeenkom
sten wordt zoozeer regel, dat hetgeen op dit
gebied nog overblijft een bespotting heeten
kan, van wat, in den regel, onder vrijheid van
meeningsuiting. recht van vergaderen en
demonstratie, verstaan wordt.
Met name, heeft de Burgemeester, in den
jongsten tijd, aan de afdeelitig Haarlem van
de Internationale Roode Hulp, verboden
en wel zonder eenige motiveering het
doen optreden van een spreekkoor en de ver
tooning van de sedert jaren in Nederland
circuleerende film: „Potemkin".
Aan het Werkloozen Strijd Comité hier ter
stede is verlof geweigerd tot het houden van
een opénluchtbijeenkomst, op Maandag, 27
Maart jl. Deze weigering kwam een half uur
voor het oogenblik dat de meeting zou aan
vangen.
Ondergeteekenden zouden zich gaarne in
de gelegenheid gesteld zien om in de eerst
volgende vergadering van den Gemeenteraad
tot den Burgemeester de volgende vragen te
richten:
Wil de burgemeester den raad mededeelen
waarom hij aan de afdeeling Haarlem van
de Internationale Roode Hulp verboden heeft
om op een door die organisatie te beleggen
bijeenkomst een spreekkoor te doen optreden
en de film „Pantserkruiser Potemkin" te ver-
toonen?
Voorts, waarom hij aan het Werkloozen
Strijd Comité alhier, verlof geweigerd heeft,
om op Maandag, 27 Maart JJ. een openlucht
vergadering te houden, op het terrein aan de
Paviljoenslaan.
Verder zouden ondergeteekenden aan Bur
gemeester en Wethouders, in dezelfde raads
zitting, de volgende vraag willen stellen;
Willen B. en W. den Raad meedeelen. hoe
het mogelijk is geweest, dat begin Maart
door de Commissaris van Politie, natuurlijk
met instemming van Uw College, een onmid
dellijk ingaand verlof is verleend om, onder
bepaalde voorwaarden, verkiezingsleuzen te
mogen aanbrengen op de straten;
dat enkele dagen daarna, het gebruik
maken van dit verlof, is uitgesteld tot 27
Maart, daaraanvolgend;
dat op Zaterdag 25 Maart dit verlof heele-
maal wordt ingetrokken?
w.g. Peper,Oversteegen.
ZIEKENHUISVERPLEGING
VERGELIJKING TUSSCHEN 1931 EN 1932
In 19311932 werden geheel of gedeeltelijk
voor gemeenterekening in de ziekenhuizen
verpleegd patiënten met een totaal aan
verpleegdagen van:
1931:
1932:
St. Elisabeth's gasthuis
42282
46802
Diaconessenhuis
30910
28367
Johannes de Deo
9758
8168
Joles Ziekenhuis
594
693
Maria Stichting
53185
45072
Parkherstellingsoord
5894
4045
Uit deze cijfers blijkt dat het aantal ver-
pleegdagen in het St. Elisabeth's Gasthuis
en het Joles Ziekenhuis gestegen zijn. terwijl
die in de andere ziekenhuizen verminderd
zijn.
In Griekenland zijn feesten gehouden ter herdenking van de afscheiding van Turkije.
Minister-president Tsaldaris inspecteert de in de oude nationale kleederdracht gestoken
troepen
Boycotactie in Duitschland voorloopig voor
één dag.
(2e blad. Ie pag.)
Bijzonderheden over het sportpaleis in Am
sterdam.
(4e blad, le pag.)
Voorzitter der O. S. I'. tot twee maanden ver
oordeeld.
(2e blad, le pag.)
Mindere belastingopbrengst te Haarlem.
(le blad, le pag.)
Reorganisatie der II. O. V. in overweging.
(le blad, le pag.)
ARTIKELEN, ENZ.
R. P.: Eerlijke strijd.
(le blad. le pag.)
Dr. W. G. N. van der Sleen: Indianen ir»
Suriname.
(5e blad, le pag.)
J. Grcshoff' "en stad zonder schouwburg.
t5e blad. 2e pag.)
Jhr. dr. J. C. Mollerus: Steun aan de griend-
cultuur.
'3e blad -
Jhr. mr, B. de Jong van Beek en Donk: Hot
plan MacDonald als kans voor het verdere
werk der Ontwapeningsconferentie.
(2e blad, le pag.)
G. J. Kalt: Gem. Orgelconcert met medewer
king van Hélcne Ludolph en Frieda Belin-
fante.
(3e blad. 2e pag.)
K. de Jong: Leerlingcnavond van Haarlem's
Miysiek Instituut.
(3e blad, 2e pag.)
Willy van der Tak: Achter dc schermen van
het Variété.
(5e blad, le pag.)
J. B. Schuil: Ballctavond van Tilly Sylon.
(5e blad, 3e pag.)
Uit de .vc ld van de film.
(5e blad, 2e pag.)
Het Haarlemsche Stadsbeeh De Krui. -trant.
(5e blad. 2e pag.)
Saskia La.? unc: II.D. Vertelling. Het geld.
(5e blad, 2e pag.)
STRAATBELASTING EN PRECARIO.
DE KOHIEREN.
B. en W. bieden aan den raad ter vaststel
ling aan het le gedeelte van het kohier van
de straatbelasting en dat der precariorechten
dezer gemeente, belastingjaar 1933, met een
opbrengst van respectievelijk f 206.394.95 en
f 42.227.70.
JOODSCHE VLUCHTELINGEN AAN
DE GRENS.
SOMMIGEN NIET TOEGELATEN.
Aan de grens bij Enschedé komen thans tal
van Joodsche families over de grens, die voor
de vervolgingen in Duitschland vluchten. Er
zijn reeds eenige auto's doorgelaten, doch
andere heeft de douane bij Glanerburg moe
ten terugwijzen omdat hun papieren voor
vestiging In Nederland, namelijk de verkla
ring, dat zij genoeg middelen van bestaan
hebben, niet, in orde waren.
Volgens de N.R.C. is in het naburige Gro-
nau een aldaar gevestigde Joodsche Neder
landsche tandheelkundige gesommeerd op
straffe van opzending naar een concentratie
kamp, zijn practijk te staken. Het slachtoffer
is naar Nederland, waar hij ook practijk uit
oefent, gegaan.
CONT1NGENTEERING VOOR SCHOENEN
VERLENGD.
Na Ar het Corr. Bur. meldt, zal de Staats
courant van morgen een K.B. bevatten waar
bij de contingenteering van schoenen, welke
morgen afloopt, vernieuwd worden.
De nieuwe contingenteering geldt voor een
halfjaar en eindigt dus 1 October. Zoowel
het percentage als de basis-jaren blijven on
gewijzigd.
AUTOMATISCHE TELEFOON IN ZAANLAND
Dinsdag 4 April zal het telefoonnet in ge
heel Zaanland geautomatiseerd zijn.
PAAL DOOR VOORRUIT GEDRONGEN
DOODELIJKE AANRIJDING OP DEN
LAARDERWEG.
Vrijdagmiddag omstreeks kwart over 12 is
op den rijlpstraatweg Amsterdam—Amers
foort, nabij het theehuis het Kamp onder
Laren, een ernstig auto-ongeluk gebeurd. Uit
de richting Biissum reed over den rijksweg
een wagen van den Bussemschen houthandel
Schreuder, die met hout geladen was. Een
achteroprijdende luxe-auto, bestuurd door
D. H. administrateur te Hilversum, die voor
een uit de richting Laren komenden auto
achter den houtwagen moest blijven, is te
gen den houtwagen opgereden, waardoor het
hout door de voorruit van den auto naar bin
nen drong. De bestuurder werd op slag ge
dood en de heer W. uit Hilversum, die naast
hem zat, werd gewond. De gewonde en het
stoffelijk overschot zijn naar het St.-Jans-
ziekenhuis te Laren overgebracht.