mitukriVaardiq oCed qekechtï
ft ij- heiujcn li liet lef te
iWr u'eiaiq -"dJi
1Q33 ,tmu atfucccSiaur
firn
rr\
Bulgarije.
NIEUWS UIT INDIE.
AGENDA
HAARLEM'S DAGBLAD DINSDAG r4 APRIL 1933
TWEEDE BLAD
De Britsch-Russische spanning. Engelsche regeering
krijgt het recht invoer van Russische waren te ver
bieden. Een accoord tusschen Stahlhelm en
N.S. D.A. P. bereikt. Frankrijk en het Viermogend-
hedenplan.
HET BELANGRIJKSTE NIEUWS
ENGELAND
Sir Esmonh Ovey, de Britsche ambassadeur
te Moskou die Maandag te Londen is aange
komen, heeft de kabinetszitting bijgewoond,
welke gewijd was aan den toestand in Rus
land, zulks naar aanleiding van de arrestatie
van Britsche onderdanen.
De middags is deze kwestie in het Lager
huis aan de orde gekomen. De minister presi
dent deelde mede, dat heden Dinsdag een
wetsontwerp zal worden ingediend, waarbij
de regeering machtigingen zullen worden ge
geven met betrekking tot den invoer van
Russische goederen. Voorgesteld wordt het
ontwerp Woensdag in alle stadia af te han
delen.
De leider der oppositie Lansbury vroeg of
de voorafgegane onderhandelingen met de
Russische vertegenwoordigers gepubliceerd
wordt. De premier zeide dat het Huis zoo
volledig mogelijk zal worden ingelicht bij de
behandeling van het ontwerp in tweede
lezing.
Sir Herbert Samuel, de leider der liberalen,
vroeg eveneens om een Witboek, doch de
premier antwoordde, dat zulks niet in het
belang der beschuldigden zou zijn; mogelijk
zal het morgen meer gelegen komen.
Het ontwerp zal vandaag den leden van
het Huis worden overhandigd. Het wordt
door de regeering noodig geacht het af te
handelen voor den aanvang van het Paasch-
reces.
Het verluidt dat het ontwerp twee korte
paragraphen zal bevatten, waarvan de
tweede een verduidelijking en aanvulling van
de eerste zou zijn waarbij de regeering, het
recht zou verkrijgen alle of enkele Russische
artikelen in Engeland te verbieden.
In aansluiting hierop verneemt de Tel. nog:
Uit de indiening van het onderhavige ont
werp mag zeker niet worden afgeleid, dat
Groot-Brittannië thans definitief zou hebben
besloten een invoerverbod voor Russische
goederen uit te vaardigen. Het wetsontwerp
zal wel is waar de Britsche regeering daartoe
machtiging verleenen, doch het is geen uit
gemaakte zaak, dat de Britsche regeering
onder alle omstandigheden van deze machti
ging gebruik zal maken.
Ons werd de verzekering gegeven, dat de
regeering voornemens is het verder verloop
van het proces tegen de Britsche ingenieurs
af te wachten, alvorens tot verdere stappen
over te gaan. Slechts indien ten slotte zou
blijken, dat het geding op niet faire wijze
wordt gevoerd en dat derhalve van een
gerechtvaardigde behandeling der beschul
digden niet kan worden gesproken, zou
Groot-Brittannië het embargo op den Rus-
sischen invoer afkondigen, waarvan de con
sequentie, naar velen meenen zou neerkomen
op het verbreken der diplomatieke betrek
kingen.
DUITSCHLAND
De N.S. D. A. P. deelt mede dat de bespre
king met de Stahlhelm in de Paltz tot het
volgende resultaat hebben geleide:
1. N. S. D. A. P. en Stahlhelm zijn het er
over eens, dat het gezamenlijk steunen der
nationale regeeringen van het Rijk en Beie
ren in dit gevaarlijke grensgebied dubbel
noodzakelijk is. Beide organisaties staan ten
volle en zonder voorbehoud achter de ver
wezenlijking van de nationale revolutie.
2. In den zin van dezen gemeenschap-
pelijken strijd voor volk en staat, zullen beide
organisaties met de zakelijke inachtneming
van elkanders beginselen samen optreden.
De verdere regelingen zullen de leiders
in de toekomst vriendschappelijk en op ka
meraadschappelijke wijze gezamenlijk vast
stellen.
3. Stahlhelm en N. S. D. A. P. zullen voor
taan in tijden van spanning zooals thans
beraadslagen over het gelijktijdig staken van
het opnemen van leden in Stahlhelm en
S. A. en S. S.
4. Deze overeenkomsten zijn van terugwer
kende kracht voor zoover het gaat om het
gesloten toetreden van marxistische orga
nisaties die slechts het doel hebben hun ver
boden organisaties in Stahlelm en S. A. en
S. S. voort te zetten,
Maandagmorgen heeft Paul Boncour in
den kabinetsraad den stand der onderhan
delingen met betrekking tot het plan van
samenwerking tusschen de vief groote mo
gendheden uiteengezet. Na van deze uiteen
zetting kennis genomen te hebben besloot
de raad op de Italiaansch-Engelsche voor
stellen te antwoorden met een memorandum
dat ter goedkeuring zal worden voorgelegd
aan den eerstvolgenden ministerraad, welke
waarschijnlijk Woensdag zal worden gehou
den.
Na een uitvoerige bespreking werd over
eenstemming bereikt over de principes, die
tot basis zullen dienen aan dit memorandum,
met welks opstelling Paul Boncour werd be
last en waarvan de tekst na den volgenden
ministerraad te Londen en Rome zal worden
bekend gemaakt.
Intusschen verluidt, dat de Fransche nota
geen tegenplan tegenover het plan van Mus
solini zal bevatten, maar veeleer een alge-
meene uiteenzetting zal geven van de Fran
sche opvattingen. Frankrijk is bereid mede
te werken aan de consolidatie van den vrede
met Engeland, Italië, en Duitschland, daar
deze vier staten op den voorgrond tredende
verantwoordelijkheden bezitten jegens Euro
pa, welke verantwoordelijkheden door de
andere mogendheden zijn erkend door het
zetel in den Volkenbondsraad.
Waar deze samenwerking binnen het ka
der van den Volkenbond zal blijven zouden
de onderteekenaars van een vertrouwensac-
coord van deze soort in de eerste plaats moe
ten overwegen of het wel geschikt is verschil
lende bepalingen van het pact, die onafschei
delijk blijven in werking te stellen, waar toch
artikel drie aangeeft, dat de Assemblée ken
nis neemt van alle problemen, die den we
reldvrede betreffen en artikel 10, dat de
staten zich verbinden eerbied te hebben voor
de territoriale onaantastbaarheid en de poli
tieke onafhankelijkheid van alle leden van
den volkenbond en deze te handhaven, ter
wijl artikel 11 aan alle leden van den vol
kenbond het recht geeft een beroep op den
bond te doen in alle gevallen, die de inter
nationale betrekkingen kunnen beïnvloeden
en tenslotte artikel 16 de sancties aangeeft,
die door alle leden van den volkenbond ge
nomen moeten worden tegen staten, die hun
toevlucht nemen tot oorlog. Door al deze be
palingen schijnen de rechten der verschil
lende staten dus volledig beveiligd.
Verder zouden de onderteekenaars van dit
accoord van vier zich moeten verbinden tij
dens den duur van deze verbintenis tot geen
enkele verhooging van bewapeningen over te
Duitschland.
De wederinvoering van visa.
Officieel wordt medegedeeld: Op grond van
de paragraphen 3 en 6, lid 1 van de ver
ordening op paspoorten van 10 Juni 1919
wordt het volgende bepaald:
Par. 1. Rijksonderdanen hebben tot nader
order voor het overschrijden der grenzen bij
de reis uit het Rijksgebied een visum noodig.
Par. 42 van de passenverordening van 7 Juni
1932 vindt in zooverre geen toepassing.
Par. 2. De termijn, waarbinnen het visum
voor grensoverschrijdingen mag worden ge
bruikt (Nutzungsfrist) wordt als volgt be
paald:
a). Voor een reis naar het buitenland
gedurende ten hoogste een maand;
b. Voor veelvuldige reizen gedurende ten
hoogste 6 maanden.
Par. 3. Overigens zijn op de uitgifte van
visa de bepalingen van de passenverorde
ning van 7 Juni 1932 van toepassing.
Par. 4. Deze bekendmaking wordt op 4
April 1933 van kracht.
Berlijn, 1 April.
De Rijksminister van Binnenl Zaken
w.g. FRICK.
De samenstelling der
Landdagen.
De nieuwe landdag van Saksen zal als
volgt worden samengesteld:
NSDAP 38 (13), SPD 22 (32), KFD 14 (13),
Zwart-wit-rood 6 (10 D.-Nationalen)DVP 1
(8), Chir Sosc. 1 (2), Centrum I Staatspartij
I (0), Economische Partij 0 (8), Volksrecht
0 (2), Volksnationalen 0 (2), D.-Socialisten
0, (2), Partijloos 0, (1).
Daar de communisten niet tot den nieuwen
landdag zullen worden toegelaten, zal deze
uit 70 afgevaardigden bestaan, waarvan de
meerderheid dei- NSDAP.
Op grond van de nieuwe wet zal de
Beiersche Landdag waarschijnlijk als volgt
worden samengesteld:
NSDAP 48 (43 Beiersche V.P. 30 (45) SPD.
18 (20), Boerenbond 3 (9). D.N.V.P. 5 (3),
Tezamen 104 f120 plus 8 communistenv
Daar de communisten niet tot den nieuwen
Landdag zullen worden toegelaten, zal aan
de hand van lijstverbindingen moeten worden
nagegaan of de Duitsche Volkspartij en de
Christelijke Volksdienst ieder nog een man
daat zullen toegewezen krijgen.
De nieuwe landdag van Baden zal er als
volgt uitzien:
NSDAP 30 (tot nu toe 6 nationaal socialis
ten en 3 afgevaardigden van den Landbond)
SPD 8 (18), Centrum 17 (34>, Duitsch Natio-
nalen 2 (3), KPD 6 (5). DVP (met Economi
sche Party) 0 (10), Duitsche democraten 0
(6), Ev. Volksdienst 0 (3). Indien de Duit
sche Volkspartij, de Economische partij,
Democraten en Evang. Volksdienst hun
lijsten verbinden, zullen hun twee ze bels
worden toegewezen, zoodat de landdag van
Baden dan uit 59 leden zou bestaan, daar de
communisten niet zuilen worden toegelaten.
De nieuwe landdag va.n Thüringen zal
59 (tot nu toe 61) leden tellen, verdeeld als
volgt:
NSDAP 30 (26), Strijd front zwart-wit-rood
7 (6), SPD 13 (15).
De negen mandaten waarop de communis
ten recht zouden hebben, worden niet toege
kend. De NSDAP heeft dus de volstrekte
meerderheid.
De nieuwe landdag van Hessen zal als
volgt zijn samengesteld:
N.S.D.A.P. 25 zetels ftot nu toe 32), S.P.D.
II (17), K.P.D. 5 (8), Centrum 7 (10), zwart-
wit-rood 1 fl). D.V.P. 1 (1) Landvolk (1).
Het mandaat der D.V.P. wordt slechts na
lijstenverbinding met Chr. Socialen en den
Boerenbond verkregen, anders valt het
mandaat de N.S.D.A.P. toe. De landdag heeft
tot nu toe 70 afgevaardigden geteld.
Nu voor den landdag het aantal stemmen
dat vereischt wordt voor één mandaat is ge
steld op 25.000 zal de samenstelling van den
Landdag van Wurtemberg een wijziging on
dergaan en waarschijnlijk als volgt worden
N.S.D.A.P. 26 zetels (tot nu toe 23), S.P.D.
9 (14), Centrum 10 (17), Zwart-wit-rood 3 (3)
Chr. Volksdienst 2 (3), Democratische partij
1 (4). Boeren en wijnbouwers 3 (9). Teza
men 54 (73).
De D. V. P. verkrijgt geen zetel. De natio-
naal-socialisten en de Duitsch-Nationale
Volkspartij hebben dus met 29 zetels de meel
de r he id.
)r£l150
Leeftijd "750
8 jaar. j
(Adv. Ingez. MedJ
Amerika.
Roosevelt's plannen tot steun
van den landbouw.
President Roosevelt heeft het Congres In
een bizondere boodschap de voorstellen doen
toekomen voor steunverleening aan den
landbouw, waarin hij voorstelt:
1. De reorganisatie der hypotheekbanken
met federale hulp;
2. De aanpassing der hypotheekwaarde
aan de huidige geldwaarde;
3. De verlaging der hypotheekrente en d®
vergemakkelijking der aflossingen.
Voor het staatsministerie van financiën
zullen hierdoor geen groote kosten worden
gemaakt.
Tegelijkertijd heeft Roosevelt er op gezin
speeld, dat hij het Congres zal verzoeken om
bizondere volmachten voor het sluiten van
wederzijdsche handelsverdragen met vreem
de mogendheden met het doel de douane
rechten te verlagen en nieuwe markten te
ontsluiten voor Amerikaansche industrieele
en landbouwproducten.
Strenge perswet uitgevaardigd.
Het Huis van Afgevaardigden heeft een on
verwacht ingediend wetsvoorstel van de re
geering aangenomen, waarbij een boete van
10.000 dollar, of een gevangenisstraf van 10
jaar wordt ingesteld voor diegenen, die op
zettelijk en zonder hiertoe door de regeering
gemachtigd te zijn. berichten verspreid, of
voor anderen toegankelijk maakt, welke de
veiligheid of de belangen van de Amerikaan
sche regeering in gevaar brengen.
Welke motieven de regeering voor het in
dienen van dit wetsvoorstel had. is nog niet
bekend. Afgevaardigde Kvale verklaarde, dat
het hier slechts een pers-censuurwet betrof,
welke deel uitmaakte van de Amerikaansche
noodwetgeving.
Naar verluidt heeft de Amerikaansche re
geering de perswet voorgesteld, teneinde o.a.
het publiceeren van een boek te verhinderen,
dat een zekere majoor W. O. Yardley, een ge
wezen ambtenaar van het staatsdeparte-
ment, heeft geschreven en dat getiteld is
..Black Chambers". Het boek zou indiscreties
bevatten over de politiek van de Vereenigde
Staten in het Verre Oosten.
Rusland.
Scherpe nota aan den
Duitschen ambassadeur.
Het telegraaf agentschap van de Sovjet-
Unie meldt, dat de commissaris voor buiten-
landsche zaken, Litwinow. heden den Duit
schen ambassadeur Von Dircksen, een nota
heeft doen toekomen, waarin geprotesteerd
wordt tegen huiszoekingen bij Sovjet-Rus
sische instellingen en arrestaties van in Ber
lijn verblijvende Russische onderdanen.
In de nota wordt geconstateerd, dat de
tegen Sovjet-onderdanen gerichte Duitsche
maatregelen zouden kunnen leiden tot scha
de voor de Duitsch-Russische betrekkingen
De nota van Litwinow is in zeer scherpen
toon gesteld en eischt het stopzetten van
verdere maatregelen tegen Sovjet-Russische
onderdanen in Duitschland.
Ontbinding der communisti
sche partij?
Dinsdag of Woensdag zal in het Bulgaar-
sche parlement aan de orde komen de quaes-
tie der ontbinding van de communistische
partij. De regeeringspartijen hebben om deze
aangelegenheid naar eigen inzicht te behan
delen. den minister-president de vrije hand
gelaten.
De Boerenpartij, welke onder leiding staat
van Gitsjef. zal waarschijnlijk eischen dat
ook krachtige maatregelen zullen worden ge
nomen tegen de rechtsstaande Zankov-
oppositie.
SENSATÏONEELE GERUCHTEN
OVER HET VLIEGONGELUK TE
DIXMUIDEN.
ZELFMOORD VAN EEN DER PASSAGIERS?
SALFORD, 3 April (V.D.) Er doen opzien
barende geruchten de ronde met betrekking
tot de ramp van de ,.City of Liverpool" en het
slachtoffer van deze ramp Voss. Er zou n.l.
gebleken zijn. dat Voss, die op een afstand
van twee mijl van de resten van het vlieg
tuig neergekomen is en die slechts aan han
den en hoofd brandwonden had bekomen,
reeds voor het vliegtuig in brand vloog ver
gif had ingenomen met het doel zelfmoord te
plegen. Dit wordt in verband gebracht, met
het feit, dat Voss aan den eenen kant een
zeer hooge verzekering voor deze vlucht op
zijn leven had afgesloten en aan den anderen
kant in buitengewoon groote financieele
moeilijkheden verkeerde.
LONDEN, 3 April (Reuter). De politie heeft
de begrafenis verboden van Albert Voss, een
der slachtoffers van het vliegtuigongeluk met
de „City of Liverpool" bij Dixmuiden.
De reden voor dezen maatregel werd niet
opgegeven.
MAX REINHARDT ONTSLAGEN.
ALS LEIDER VAN IIET „DEUTSCHE
THEATER
Max Reinhardt.
BERLIJN, 3 April (Wol ff bureau). De
directie vam het Deutsche Theater heeft
heden, na een bespreking met den vertegen
woordiger van het Pruisische ministerie van
Kunsten en Eeredienst, het besluit genomen,
dat Max Reinhardt voor het vervolg uitge
schakeld is uit de kunstzinnige leiding van
het theater.
De directie heeft beloofd er zorg voor te
zullen dragen, dat het theater voortaan
rekening zal houden met de eischen der
Duitsche cultuur.
Morgen wordt de première van „Ewigcs
Volk" van prof. Kluge gegeven
SCHEEPSRAMP IN DE JAPANSCIIE
WATEREN.
SHANGHAI, 3 April (V. D.) Uit Hakodate
wordt gemeld, dat aan de Noordkust van
Japan een Chineesche stoomschip tijdens een
storm is vergaan. De geheele bemanning, be
staande uit 23 koppen, kwam om het leven.
KOSTBARE COLLECTIE SCHILDERIJEN
VERBRAND.
Te Montreal in Canada is het verblijf van
lady Lany van Hornes, de weduwe van een
spoorwegmagnaat, door brand verwoest.
Bij dezen brand is de kostbaarste Canadee-
sche schilderijenverzameling, waarvan de
waarde op twee milllioen dollar werd ge
schat. vernield.
Verbrand is o.m. een levensgroot portret
van Velasquez.
DUITSCII VLIEGTUIG VERONGELUKT.
BERLIJN, 3 April. (V.D.) Het vliegtuig
D 534 heeft vanmiddag, toen het van Dort
mund op weg was naar Hannover door tot
nu toe onbekiVde oorzaak een noodlanding
moeten maken bij Hamperoden (bij Dettum).
Het vliegtuig is na dc landing in brand ge
vlogen. Dc pillot v. Riectheim is om het le
ven gekomen, terwijl de boordmarconist
Schipper lichte brandwonden opliep. Er be
vonden zich geen passagiers aan boord.
IERSCHE SPOORWEGSTAKING DUURT
VOORT.
LONDEN. 2 April. 'Reuter.) De te Bel
fast- gehouden conferentie ter bijlegging van
de spoorwegstaking in Noord-Icrland is mis
lukt. daar men het over de wederindienstne-
mïng der stakers niet eens is kunnen worden.
De vertegenwoordigers der arbeiders hebben
Belfast reeds verlaten.
CARNERA VERLIEST VAN ZIJN
GEWEZEN VERLOOFDE.
LONDEN. 3 April (Reuter). De recht
bank heeft heden den bokser Camera ver
oordeeld om mej. Emelia Tercini een som
van 4200 pond uit te betalen.
Zooals men zich herinneren zal, Is Camera
geruimen tijd verloofd geweest met mej. Ter-
cini. Het engagement geraakte echter uit,
waarna mejuffrouw Tercfnl een klacht tegen
Camera indiende wegen huwelijksbelofte-
breuk, welke eisch vandaag ingewilligd werd.
Mej. Tercinï. die 22 jaar oud is, is van
beroep kellnerin.
PRESTATIE VAN DE MOUNT
EVEREST-EXPEDITIE.
VLUCHT BOVEN DEN TOP.
BOMBAY. 3 April «Reuter). Een der
vliegtuigen van de Mount Everest-expeditie
heeft heden boven den 8822 Meter hoogen
top van den Mount Everest gevlogen. Tevo
ren hadden twee groote Wcstland-vliegtuigen
van de expeditie een tocht boven het Hima
laya-gebergte gemaakt, waarbij een hoogte
van 10.675 Meter werd bereikt, d.i. ongeveer
1800 Meter hooger dan den top van den
Mount Everest. Na afloop van dezen tocht
werd te Lalbalu gedaald.
Men weet, dat tot dusver niemand erin ge
slaagd is, te voet den berg, welks top geheel
met gletschers bedekt is, te bestijgen. Malory
en Irvine, die in 1924 een (noodlottige» po
ging daartoe deden en daarbij gebruik
maakten van zuurstofapparaten, kwamen
tot op een hoogte van 8605 Meter.
ERICH POMMF.R NIET MEER BIJ UFA.
BERLIJN. 3 April <V.D.) Naar de „Vos-
sische Zeitung" meldt, heeft de productielei
der der Ufa. Erich Pommer, volgens een me-
dedeeling van de Ufa op 31 Maart zijn
werkzaamheden bij de Universum-Film A.G.
gestaakt.
DE TE WATFRLATING VAN DE
...ADMIRAAL SCHEER".
WILHELMSHAVEN, 3 April «V.D.) De
marinewerf heeft den Rijkspresident or van
in kennis gesteld, dat de te waterlatlng van
de „Admiraal Scheer" een vlot verloop heeft
gehad. De Rijkspresident hoeft per telegram
geantwoord, met vreugde te hebben vernomen
dat het pantserschip goed van stapel is ge-
loopen, „De trotsche naam van het schip moet
de marine een voorbeeld zijn van plichts
vervulling en vaderlandsliefde. Het geheele
volk moet den geest levendig houden, welke
de Duitsche vloot heeft bezield in den grooten
zeeslag der wereldgeschiedenis".
MASSA-ONTSLAG BIJ DE N.I.L.M.
De Nederlandsch-Indische Landbouw Mij.
heeft ontslag verleend aan 80 employés.
SALARIS VERHOOG ING JAVASCHE BANK.
BATAVIA. 3 April «Aneta). Do directie van
de Javasche Bank kende met ingang van 1
April, het begin van het nieuwe boekjaar,
aan dc daarvoor in aanmerking komende
personen een salarïsverhooging toe.
ARRESTATIE.
BATAVIA, 3 April (Aneta). Op verzoek van
den Officier van Justitie bij den Raad van
Justitie te Semarang is alhier gearresteerd
de heer Van der Loos. die kort geleden hier
een weekblad exploiteerde en zich daarna te
Solo vestigde, alwaar hij werd beschuldigd
van verschillende oplichterijen.
VF.RF.ENIGING INHKEMSCIIE MILITAIREN.
BANDOENG, 3 April (Aneta), Woensdag
heeft alhier de oprichting plaats van een ver-
eenlging van Inheemscbe militairen beneden
den rang van onderofficier.
DE VERDUISTERENDE ONTVANGER.
SOERABAJA. 3 April (Aneta.) Do Raad van
Justitie veroordeelde den ex-ontvanger te
Mataram J. A. C. van de Pol, wegens ver
duistering. overeenkomstig den eisch, tot
vier jaar gevangenisstraf.
Heden:
DINSDAG 4 APRIL
Gem. Concertzaal: H. O. V. o. 1. v. Frits
Schuurman. Hans Gruys. zang. 8.15 uur.
St. Elisabethsgasthuis: Haar!. Ver. Maat
schappelijke Zorg voor Zieken. Jaarl. Alg.
Ledenverg. 8 uur.
Luxor Sound Theater: De misstap van
Madeion Claudet. 8.15 uur.
Rembrandt Theater: Der Prinz von Arka-
dien. Op het tooneel: Kristy Tscharikoff.
7 en 9.15 uur.
Palace: Tijgerhaai. Op het tooneel: Tibor
Comp. 7 en 9.15 uur.
WOENSDAG 5 APRIL
Stadsschouwburg: Kunst aan het Volk. Trio
Bosmans-Helman-Van Wezel. 8.15 uur.
Bioscoopvoorstellingen 's middags en des
avonds.
Teyler's Museum, Spaarnc 16. Geopend op
werkdagen van 11—3 uur, behalve 's Maan
dag, toegang vrij.
