Dr. H. COLIJN De Engelsche ingenieurs op de doorreis door Nederland. GEZAG EN VRIJHEID LIJ&T 33 Mooie witte tanden M HAARLEM'S DAGBLAD MAANDAG 24 APRIL 1933 DERDE BLAD De financieele besprekingen in Washington. Tarieven en valutaproblemen besproken. Roosevelt voor terugkeer tot den gouden standaard op lagere goud- dekkingsbasis. Geen gevaar voor de Belgische en Fransche franc. HET BELANGRIJKSTE NIEUWS AMERIKA. Het oorlogsschulder.probleem schijnt on danks den Amerikaanschen tegenzin te zul len worden tot de kernkwestie van de Wash- ingtonsche onderhandelingen, aldus meldt V. D. uit Washington. Macdonald heeft tele fonisch informaties uit Londen ontvangen, volgens dewelke hij concessies in de schul denkwestie zou moeten verkrijgen alvorens tc kunnen overgaan tot een bespreking van tarieven en valutaproblemen. Naar verluidt, zou Macdonald in dit op zicht door Herriot die gisteren in Washing ton is aangekomen worden gesteund. Verder meent men, dat teekenen er op wijzen, dat een voorloopige overeenkomst tusschen Roo sevelt en Macdonald over wederz-ijdsche ta riefverlaging tot stand kan komen onder voorwaarde, dat Roosevelt het Amerikaan- sche congres nog voor half Juni een nieuwe regeling van het oorlogsschuldenprobleem voorstel. De Engelsche en Amerikaansche deskundigen hebben den geheelen Zondag onderhandeld over tarieven- en valutapro blemen. - De besprekingen over wederzijdsche han delsverdragen zullen waarschijnlijk heden na aankomst van den Canadeeschen premier op breeder basis worden voortgezet. Verder verluidt, dat Roosevelt voorstander is van een algemeen terugkeeren tot den gouden standaard op 'n lagere gouddekkings basis. Van zijn volmacht om 't goudgehalte van den dollar te verminderen zal Roosevelt slechts in het uiterste geval gebruik maken. Tijdens een persconferentie verklaarde Herriot, dat Frankrijk wilde samenwerken met Amerika en Engeland aan den wederop bouw van de wereld. Het loslaten van den gouden standaard in Amerika is niet van invloed op de principieele voorwaarden voor de saneering van de wereld. Voor zijn ont vangst door Roosevelt op Maandagmorgen weigerde Herriot verklaringen af te leggen over de kwestie der oorlogsschulden en der valuta. De indruk is krachtiger geworden, dat Macdonald en Herriot bij Roosevelt zullen aandringen op herziening der oorlogsschuld- overeenkomsten en ingeval een herziening niet te bereiken mocht zijn zullen voorstellen de midden Juni vervallende termijnen uit te stellen tot aan een definitieve regeling. Aan het einde van een in de „Daily Mir ror" gepubliceerd artikel schrijft Herriot, dat de overeenkomst van Lausanne, zooals Borah gezegd heeft, den sleutel vormt voor de toe komst. Of wel het in Lausanne begonnen werk wordt voltooid en de wereld bevindt zich op weg naar een duurzamen vrede, -of de overeenkomst van Lausanne wordt her roepen en de wereld drijft den chaos tege moet. De voornaamste punten van de Engelsch— Amerikaansche besprekingen kunnen als volgt worden samengevat: 1. Een overeenkomst, dat de oorlogsschul den ondergeschikt zullen zijn aan de proble men van tarieven en valuta. 2. De Britsche en Amerikaansche experts zullen trachten Roosevelt en MacDonald voor de laatste weer naar Londen vertrekt een basis van overeenstemming voor te leggen in zake economische actie. Het is mogelijk, dat de beide Engelsche experts, Sir Frederick Leith Ross en Mr. Overton, nog een week langer aan MacDonald zullen blijven. 3. Er zullen geen drie-mogendheden-be- sprekingen gehouden worden tusschen Ame rika. Engeland en Frankrijk. De Daily Telegraph, die bovenstaande sa menvatting geeft, voegt hieraan toe: MacDonald heeft het Britsche prestige ten zeerste versterkt door met klem de veronder stelling af te wijzen dat Engeland het verla ten van den gouden standaard door Amerika zou beschouwen als een pure politieke onder handelingstactiek. Er bestaat geen officieel plan van de on derwerpen, die de deskundigen bespreken, maar volgens de meening van welingelichte kringen is het waarschijnlijk dat de Engelsch- Amerikaansche overeenkomst zal bevatten ten eerste een multilateraal accoord betref fende de stabilisatie van het geld door het vaststellen van de pariteit van goud en zilver. In dit verband wordt gesproken over een basis van 35% in plaats van 40 met 5r< zilver. Ten tweede multilaterale en afzonderlijke handelsovereenkomsten met verlagingen van tarieven op met name genoemde artikelen en grondstoffen, Do <'V nsche Minister-president Daladier heeft in zijn geboortestad Orange een poli tieke rede gehouden .waarin hij o.m. in ver band met de jongste gebeurtenissen in Ame rika verklaarde, dat de Fransche franc nie,s te vreezen had aangezien zij de sterkste goud dekking had. De Belgische minister van Financiën heeft, volgens het Ale. Handelsblad met een aantal vertegenwoordigers van de haute finance, de eventueele consequenties van de nieuwe fi nancieele politiek der Ver. Staten voor den Belgischen franc en den financieelen tos stand van het land breedvoerig besproken. Algemeen bleek men van oordeel te zijn. dat België door de ruime gouddekking en door zijn onbelangrijke verbintenissen in dollars geenerlei onaangename gevolgen heeft te duchten van het feit. dat de Ver. Staten den gouden standaard hebben losgelaten. Duitschland. „Nieuw bloed" in de Centrum partij. Het Duitsc'ne Centrum is bezig zich meer en meer aan te passen aan de gewijzigde omstandigheden, aldus wordt aan de Tel. gemeld. Van de bepaling in de partij-statu ten, dat na elke Rijksdag verkiezing de par tijfuncties opnieuw moeten worden bezet, een bepaling die tot dusver weinig meer dan formeele beteekenis had, zal men thans een grondig gebruik gaan maken. De partij, zoo heet het in een oproep, moet geleid worden door de beste krachten; daar bij moet natuurlijk ook arbeidsmogelijkheid worden gegeven aan de jongeren. Het is dui delijk wat hiermee wordt bedoeld; de oudere leiders, die vóór de „nationale revolutie" ge regeld hebben samengewerkt met de partijen van links en van het midden, zullen plaats maken voor jongere krachten, die zich in de oogen der huidige machthebbers niet hebben gecompromitteerd. Om hiertoe te geraken, zullen zoo spoedig mogelijk de voorzitters en secretarissen der afdeelingen in landen en provincies worden bijeengeroepen om de noodige besluiten te nemen. Samenvoeging van alle communistische hoog- verraadsprocessen. Naar de ..Deutsche Allgemeine Zeitung" volgens Wolff meldt, is het rijksgerecht voor nemens het onderzoek in de talrijke aan hangige hoogverraadsprocessen tegen leden der communistische partij tot een groot ge heel te vereenigen. Men verwacht dat het onderzoek acht tot tien weken zal duren, zoodat dan alle hoogverraadsprocessen door het rijksgerechtshof behandeld kunnen wor den. In aanmerking komen alle daden van hoogverraad, die in verband staan met de regeeringswisseling in Duitschland, dus alle vergrijpen uit de periode Januari en Fe bruari. Derhalve zal ook de zaak van de brand stichting in den Rijksdag er bij worden be trokken. Men is volgens genoemd blad tot dusver niet kunnen opschieten, omdat de be trokkenen, en vooral de gearresteerde Bulga ren, weigeren iets te zeggen. De verdenking, dat de Rijksdagafgevaardigde Torgler er bij is betrokken, is versterkt. Protest tegen het Rijksingrijpen in de Evangelische Kerk. SCHWERIN, 22 April. (V.D.) De Mecklen- burgsche Hooge Kerkeraad heeft in verband met de benoeming van een staatscommis- saris voor de Evangelische Kerk in Mecklen burg vanmiddag aan den Rijkspresident, den Rijkskanselier en den Rijksminister van Binnenlandsche Zaken een telegram gericht, waarin hij o.a. verklaart: „De Hooge Ker keraad protesteert met beroep op art. 137 van de grondwet en met beroep op de verze kering van den heer Rijkskanselier, dat de rechten en zelfstandigheden van de Kerk zouden worden ontzien, tegen de getroffen maatregelen en verzoekt om bescherming." Niet-Arische dokters uit de ziekenfondsen verwijderd. De Rijksminister van Arbeid heeft bij ver ordening de reeds aangekondigde maatrege len getroffen betreffende de toelating en de werkzaamheden der busdokters. De verordening sluit voor de toekomst niet-Arische dokters uit van werkzaamheden bij ziekenfondsen, terwijl ook dokters die communist zijn niet meer zullen worden toe gelaten. Niet-Arische dokters, die reeds toegelaten zijn, worden van hun functies ontheven, evenals communistische dokters. Er zijn uitzonderingen toegestaan voor die niet-Arische artsen, die gedurende den we reldoorlog aan het front hebben gestaan of als dokter aan het front of in een hospitaal voor besmettelijke zieken werkzaam zijn ge weest of wier vader of zoons in den wereld oorlog zijn gevallen. Deze uitzondering gel den evenwel niet voor artsen, die communist zijn- Artsen die reeds in Augustus 1914 waren toegelaten, blijven in functie, voor zoover zij niet als communist zijn opgetreden. Nationale Bond van officieren over herstel der monarchie. Ter opening van de bijeenkomst van rijks vertegenwoordigers heeft de Nationale Bond van Duitsche Officieren in het Landwehr- kasino een welkomstavond gegeven, waar tal van vertegenwoordigers van bevriende or ganisaties aanwezig waren. Als vertegen woordiger van Keizer Wilhelm was prins Eicel Friedrich van Pruisen verschenen. Na een toespraak van den voorzitter, lui tenant generaal b. d. Wester, werd een motie aangenomen, waarin o.a. tot uitdrukking wordt gebracht, dat de bond de bekroning van het opbouwende werk ziet in het herstel der monarchie onder de roemrijke regeering der Hohenzollern. Duitsche Volkspartij blijft bestaan. Het Centrale bestuur der Duitsche Volks partij heeft na een lange re de v oei-ing van partijleider Dingeldey besloten de Duitsche Volkspartij te laten voortbestaan. ANTI REVOLUTIONAIRE PARTIJ STRIJDT VOOR STEMT DAAROM (Adv. Ingez. Mcd.) Oostenrijk. Nauw contact tusschen Heim- wehren en Oostenrijksche Nazi's. Na verschillende vruchtelooze pogingen is naar V.D. verneemt thans besloten tot een nauwe aaneensluiting van de nationaal- socialistische partij met den Heimatbund in Stiermaken, een onderdeel van de Oosien- rijksche Heimwehrbeweging. In de overeenkomst wordt o.m. verklaard, dat slechts door aaneensluiting van alle nationale en Duitsche krachten, de vereeni- ging van Ostenrijk met het Duitsche rijk als een strijdgemeenschap op elk gebied tot stand kan worden gebracht. Als eerste punt houdt de overeenkomst in, dat met volle handhaving van zijn organi satorische zelfstandigheid de Duitsch-Oosten rijksche Heimatschutz Adolf Hitler als den leider der Duitsche natie erkent. De orga nisaties zullen wederzijds in eikaars staf vertegenwoordigd zijn. De Heimatschutz neemt ter onderscheiding van andere soort gelijke organisaties de troepenformaties en distinctieven van rie Stahihelm over en het hakenkruis als onaerscheidingstéeken op den stalen helm. Het naaste doel is de vorming van een regeering eener nationale concen tratie, als voorwaarde waartoe de ontbinding- van den tegenwoordigen Nationalen Raad en de uitschrijving van nieuwe verkiezingen worden geëischt. Amerika. Senaat accoord met het steun- ontwerp voor de farmers. De Amerikaansche Senaat heeft blijkens een Reutertelegram uit Washington formeel zijn goedkeuring gehecht aan het door presi dent Roosevelt ingediende wetsontwerp, dat voorziet in de uitgifte van regeeringsobliga- ties tot een totaal van twee milliard dollar rentende 4 pCt., ten behoeve van de her financiering der op de boerenbedrijven rus tende hypotheken. In de Vereenigde Staten zijn in de laatste acht jaar meer dan een millioen boerderijen een zesde van alle landbouwbedrijven in Weinig mededeeling over het Vickersproces. ROTTERDAM. 22 April. In de spijswagen van het, voor Hoek van Holland bestemde gedeelte van den trein uit Berlijn zit een ge- zeischap Engelschen bijeen aan het diner. Zij lachen en praten en bespreken het nieuws uit de laatste Engelsche dagbladen, die zij op de stations te Amersfoort en Utrecht kon den koopen. Dc oppervlakkige beschouwer ziet het hun niet aan, dat althans een vijftal hunner eenige weken van angstige spanning achter den rug heeft. Want vier heeren van het Engelsche ge zelschap, dat we in den Berlijnschen D-trein vinden, zijn de ingenieurs van het Russische filiaal van de Engelsche Metropolitan Vic- kers Ltd., de juist uit Moskau naar hun va derland terugkeerende beklaagden in het geruchtmakende en de belangstelling van de geheele wereld trekkende sabotage-proces me zijn vérstrekkende politieke en econo mische gevolgen. Aan der tafeltjes zit de jongste der vier ingenieurs, Gregory, de eenige, die door het Gerechtshof der Sovjets-unie onschuldig aan het hem ten laste gelegde is verklaard. De oudste is Monkhouse, die tevens leider was van het Moskovische Vickers-filiaal, en dan is er Cushney en Nordwall met zijn jonge Russische vrouw. Verder bestaat het gezelschap uit een En gelsche secretaresse van het filiaal, die mede naar Engeland terugkeert, den advocaat Turner, die als juridisch adviseur de Metro Vickers bij het proves vertegenwoordigde, en een tweetal Engelsche journalisten en twee persfotografen, die reeds van de Russisch- Poolsche grens met het gezelschap meerei zen en tot Londen bij hen zullen blijven. Noch in Polen, noch in Duitschland heb ben de ingenieurs zioh over het proces en wat daarmee verband houdt uitgelaten en ook tegenover de enkele Nederlandsche jour nalisten, die hen waren tegemoetgereisd, hebben zij over de zaken, die ons juist het meest interesseerden, het diepste stilzwijgen bewaard. Overigens waren zij vriendelijk ge noeg om volkomen bereid, om over allerlei andere dingen te praten. De heer Turner deelde ons mede, dat hij voor de Metro-Vickers een volledig rapport moet uitwerken over den gang van zaken te Moskou en dat geen der ingenieurs ook maar een enkele mededeeling of verklaring in het openbaar mocht geven zoolang dit rapport niet aan de maatschappij was overgelegd. Zoo te zien verkeerden de vier ingenieurs niet in ongunstiger conditie dan elk ander, die een vermoeiende en ononderbroken trein reis van ruim drie dagen achter den rug heeft. Zij verklaarden dan ook, dat zij voor en tijdens het proces zeer vermoeid waren geweest, maar daarna al weer een stuk wa ren ougeknapt. Donderdag waren zij uit Mos kou vertrokken. Vrijdag uit Warschau en hedenmorgegn uit Berlijn. Onderweg waren zij overal hartelijk ontvangen. In plaats van aan de pers iets mede te deelen vroegen de heeren zelf verschillende bijzonderheden. Dat voor het proces ook in Nederland groote belangstelling had bestaan, vonden zij interessant. De mededeeling. dat velen in Nederland niet aan hun schuld geloofden, lokte hen niet uit hun tent. Zij reageerden er op met een geïnteresseerd doch vaag: „ZooEn toen iemand zei, dat men zich moeilijk kon indenken, dat een inge nieur zijn eigen werk zou vernielen, haalde Cushney de schouders op en knikte instem mend „Foolish Dat de Sovjet-Unie vandaag maatregelen had getroffen die practisch neerkomen op het verbreken van de handelsbetrekkingen met Engeland, wisten zij nog niet. Algemeen waren zij van meening, dat dit voor Enge land minder ernstig was dan voor de Sovjet- Unie het verbod van den invoer van Russi sche goederen in Engeland, omdat de Russi sche uitvoer naar Engeland belangrijker was dan de Engelsche uitvoer naar Rusland. Een der journalisten toonden den heeren Cushney en Gregory het uit Scandinaafsche bron afkomstige bericht, dat tijdens het pro ces gif in het eten der Engelsche beklaag den zou zijn gemengd om hun weerstands vermogen te verzwakken, Cushney verklaar de. dat deze vraag op het proces betrekking- had en dat hij er dus niet op zou antwoor den. Gregory bekek het bericht en zei: „Met mij was dit zeker niet het geval, ik heb er althans niets van gemerkt". Wat zij in de naaste toekomst zouden gaan doen, wisten de ingenieurs nog niet. Zij ble ven ter beschikking van de Metropolitan Vickers Ltd., die hen, naar ze lachend op merkten, in elk geval wel niet naar Rusland zou zenden. LONDEN. 23 April (Reuter). De drie Brit sche ingenieurs Monkhouse, Cushney en Gregory zijn vanochtend via Hoek van Hol land hier aangekomen. Zij zagen er, na al hetgeen hun in Rus land is overkomen, vermoeid en afgemat uit. Bij hun aankomst werden zij door een groote menigte opgewacht, die hen hartelijk welkom heette. LONDEN, 23 April (Reuter.i. Toen de Brit sche ingenieurs vanochtend per trein aan kwamen, werden zij door een groote menigte hartelijk toegejuicht. Verscheidene vrouwen boden bloemstukken aan. Bij het wederzien hunner familiebetrek kingen speelden zich hartroerende tooneelen af. De teruggekeerden noemden zich gelukkig, den Va der lan dsche n bodem weder te hebben bereikt, hoewel zij verklaarden, dat het hun groot leed deed, twee hunner kameraden te hebben moeten achterlaten. De ingenieurs uit het Vickersproces bij hun doorreis te Berlijn. V.Ln.r^ Monkhouse, Gushny, Nordicall cn Gregory. de V. S. verkocht wegens achterstallige hypotheken of belastingen. De totale waarde der Amerikaansche boer derijen is gedaald van 70 tot 50 milliard dol lar en de bruto-opbrengst van 16 milliard dollar in 1928 tot slechts 5 milliard in 1932 Half milliard dollar steun voor de werkloozen. Het huis van afgevaardigden heeft volgens Reuter uit Washington het wetsontwerp Wagner-Lewis aangenomen, waarbij een be drag ineens van 500.000.000 dollar aan de staten wordt verstrekt voor werkloozensteun. China. Bemiddeling van Roosevelt in het Chineesch-Japansche conflict Naar de ..Evening Standard" volgens V.D. meldt, heeft de Chineesche minister van fi nanciën Soeng, die zich op weg bevindt naar Washington, de opdracht, president Roose velt te verzoeken, als bemiddelaar tusschen Japan en China op te treden. AARDBEVING RICHT BELANG RIJKE SCHADE AAN. OOK MENSCHENLEVENS TE BETREUKEN? ROME, 23 April (Reuter) Volgens berichten van het tot de Dodecanesus behoorende eiland Kos is daar vanochtend door een aardbeving, welke 30 seconden aanhield, aan zienlijke schade aangericht. Er moeten ook verscheidene personen om het leven zijn gekomen. Het centrum der beving schijnt in Kleln- Azië te liggen. TWAALF DOODFN EN GEWONDEN BIJ BF.NZINE-ONTPLOFFING. PEKING. 24 April (V.D.) Volgens een bericht uit Kalgan is bij Tsjinin een benzine tank met ongeveer 9 tot 9000 liter benzine ontploft. Er zouden 12 dooden en gewonden zijn gevallen. SLACHTEN ZONDER VERDOOYING IN DUITSCHLAND IS VERBODEN. BERLIJN, 22 April. (V.D.) De door het Rijksministerie van Binnenlandsche Zaken voorbereide wet over het slachten van dieren, die het slachten zonder verdooving van alle warmbloedige dieren verbiedt, is thans in het. Reichgesetzblatt gepubliceerd. Ook dc uit voeringsbepalingen zijn afgedrukt als veror dening van den minister. Afgezien van deze speciale regeling zal het door het Rijksministeric van Justitie opge stelde ontwerp voor een algemeen Duitsch strafwetboek een belangrijke verscherping van de bepalingen tegen dierenkwcllerij brengen. GEEN NIEUWE CONCESSIES VOOR DE ANGLO PERSIAN COMPANY. LONDEN, 23 April (Reuter) De Perzische legatie deelde aan Reuter in tegenspraak op het gisteren gepubliceerde rapport mede. dat er geen overeenstemming is bereikt tusschen de Sjah van Perzië en Cadman, het hoofd der Anglo-Persian Company, aan welke rnaat- pij deze laatste uitgebreide concessies wilde zien toegekend, op de nieuwe Perzische olie velden STAKING BIJ CITROcN DUURT VOORT. PARIJS, 23 April (Reuter) De directie der Citroen-fabrieken heeft besloten, dat het werk Maandagmorgen kan worden hervat, maar alleen op de door haar vastgestelde voorwaarden. Er zijn maatregelen getroffen, om de vrij heid van arbeid te verzekeren. De centrale stakingscommissie deelt mede, dat ae werklieden der Citroën-fabrieken Maandag den arbeid niet zullen hervatten op de door de directie voorgestelde condities ^rooto wnnrdee- ring en volle tevreden licid omtrent „Chlorodont- tandpasta" te betuigen. Ik gebruik „Cblorodont" al jaren langen word om mijn mooie witte tanil-n. dio ik tenslotte uitsluitend doordagelijksch gebruik van Uw „Chiorodont-tandpasta" heb verkregen, vaak benijd." C. Reïchelt, Sch. Verlangt alleen de echte Chlorodont-tandpasta, tube 35 cent cn CO cent! (Ado. Ingez. Mcd.) AGENDA. MAANDAG 24 APRIL Stadsschouwburg: Fritz Hirsch Operette: „Ball im Savoy" 8 uur. Café Brinkmann, Gr. Markt: Vergadering Vrijheidsbond. 8 uur. N.V. Ned. Syndicaat, Jaarl. Alg. Ver gad. Kruisweg 70. 8 uur. Vereen, tot bestrijding der tuberculose. Consultatiebureau Ged. Oudegracht: Alg. ledenvergadering. 8 uur. Luxor Sound Theater: Marie Dressier In „Emma". Bijprogramma: Stan Laurel en Oliver Hardy in „Roomijs". 2.30 en 8.15 uur. Palace: „Wie geeft mij een baantje?" Op het tooneel: Wladimir Pique Trio. 2,30, 7 en 9.15 uur. Rembrandt Theater: „Ich und die Kaise- rin". Op het tooneel: John Alex Trio, zin gende acrobaten, 2.30, 7 en 9.15 uur. Waaggebouw: Tentoonstelling van werken van Kees Verwey. 10—5 uur. Tcyler's Museum, Spaarne 16. Geopend op werkdagen van 11—3 uur, behalve 's Maan dags, toegang vrij. DINSDAG 25 APRIL Gem. Concertzaal: Samson et Dalila door Haarlem's Gemengd Koor. met Annie Woud. Jac. van Kempen, R. C. Tol. F. Vroom, Louis Bogtman, W- van Santé, J. Lagas en ver sterkte H. O. V. o. 1. v. Sam Dresden. 8 uur. Geb. Nijverheid Jansstraat: buitengewone en daarna gewone jaarlijksche aandeelhou dersvergadering der N.V. Alg. Holl. Hypo theek- en Credietbank. 8 uur. Spaarne Bioscooptheater; Vergadering Na tionaal Verbond. 8.15 uur. Bioscoopvoorstellingen.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1933 | | pagina 9