Verwoestende wolkbreuk te Sittard.
Hei BefüHQtiikste
50e 'Jaargang N. 15294
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Donderdag 4 Mei 1933
HAARLEM S DAGBLAD
Directies P. W. PEEREBOOM
en ROBERT PEEREBGlOM.
UITGAVE LOURENS COSTER MAATSCHAPPIJ VOOR
COURANT-UITGAVEN EN ALGE.MEENE DRUKKERIJ N.V.
Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM.
ABONNEMENTENper ^ek 0.25, per maand 1.10, per 3 maanden
f 3.25, franco per post 3.55, losse nrs. 0.06. Geïllustreerd Zondagsblad
per week ƒ0.05, per maand ƒ0.22, per 3 mnd. ƒ0.65. franco per post 0-72J4.
Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12
Telefoon Nos.: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Drukkerij: 10122, 12713 Administratie: 10724, 14825 Postgiro 38810
ADVERTENTIëN: regels ƒ1.75, elke regel meer ƒ0.35. Reclames
0.60 per regel. Reductie bij abonnement. Vraag en aanbod 14 regels 0.60,
elke regel meer ƒ0.15, buiten Arrondissement dubbele prijs. Onze Groentjes
(iederen dag) 13 regels 030, elke regel meer 0.10, uitsluitend a contant.
Gratis OngevallenveEelcering voor Maand- en Weelrabonnés. Levenslange ongeschiktheid en Ovedijden f 600.-, Vedies van Hand. Voet oi Oog f 400-, Duim f 250.-. Wijsvinger f 150-, Elke andere vinger 50-, Arm- of Beenbreuk I 100.-.
Idem voor Abonnés op het Geïll. Zondagsblad: Levenslange ongeschiktheid f2000-. Overlijden f 600— Verlies van Hand, Voet of Oog f400-. Verlies Duim f75.-. Verlies Wijsvinger f 75— Verlies andere vinget f30-.
DIT NUMMER BESTAAT UIT VEERTIEN BLADZIJDEN.
HAARLEM, 4 Mei
Elf Belgen.
Zondag a.s. zal de voetbalwedstrijd Neder-
land-België weer in het Stadion te Amster
dam gespeeld worden. Het Stadion is al lang
uitverkocht, hetgeen in guldens bekeken heel
wat zeggen wil, want C. J. Groothoff deelt in
een artikel in dit nummer mede dat de
bruto ontvangsten verleden jaar ruim
88000 bedroegen. Er zijn weer extra-tribunes
bijgebouwd, zoodat het ditmaal zeker niet
minder zal wezen. En dan zijn er nog tien
duizenden menschen teleurgesteld
De dertig- a veertigduizend bezoekers zul
len nog heel wat meer geld laten rollen, niet
alleen in benzipe voor een paar duizend
auto's en in tramkaartjes, maar ook in
Astoria, Trianon, Carlton, 1'Europe, La Réser
ve, Kempinski, Krasnapolsky en hoe de ver
schillende Amsterdamsche eethuizen met on-
hollandsche namen nog meer mogen heeten.
(Het is waar dat er ook Dikker Thijs, het
Polmanshuis. Polen en de Poort van Kleef
zijn, maar dat is de minderheid, die trouwens
deels ook nog naar vreemde landen en steden
heet).
Een paar ton gouds gaat aldus aan de rol,
alleen als gevolg van het bezoek van elf
Belgenelf voetballende Belgen, die pre
cies tweemaal drie kwartier lang hun kunsten
tegenover het Nederlandsch Elftal zullen ver-
toonen. De voetbalsport is inderdaad door de
crisis weinig geschaad, en in haar meest-
lucratieve uitingen: de landenwedstrijden.
zelfs geheel ongedeerd gebleven. Het is niet
te loochenen dat zoo'n royale uitgaanspartij
van tienduizenden, alleen om anderhalf uur
te zien voetballen, een eenigszins wonderlij
ken indruk maakt naast de tallooze beschou
wingen over de verschillende afgronden
financiëele en politieke waarin Nederland
volgens zijn beste pessimisten dreigt te dui
kelen. En in Engeland, waar het minstens
even erg is, heeft de Cupfinal verleden week
92000 bezoekers getrokken, die vierentwintig
duizend pond sterling aan entréegelden be
taalden... Daar hebben dus ook vrij wat
menschen nog wel wat geld over, om voor
hun plezier uit te geven.
Misschien denkt u dat de Nederland-België
Wedstrijd een uitzondering is. Allerminst. Ik
heb me laten vertellen dat de promotiewed
strijd van H. F. C. tegen Blauw Wit, verleden
Zondag in het Stadion gespeeld, door 23000
menschen werd bijgewoond. Dat gebeurde nu
wel tegen veel lager toegangsprijzen, maar
het is toch wel vervaarlijk veel als een twee
deklasser tegen nummer laatst van de'eerste
klasse speelt. In de vredige, welvarende jaren
vóór 1914 zou er geen sprake van geweest
zijn. We leven inderdaad veel en veel weelde
riger dan twintig jaar geleden, toen niemand
erover gedacht zou hebben vier, vijf of zes
gulden entree voor een voetbalwedstrijd Ne
derland-België te betalen. We leven veel
luxueuser ik heb het natuurlijk niet over
de werkloozen, maar over de geheele rest
en als er straks meer versobering noodig
mocht blijken, zullen wij dienen te beseffen
dat er ook heel wat meer versoberd kan wor
den dan in 1913 mogelijk zou zijn geweest.
Misgun ik het de tienduizenden, die a.s.
Zondag het Stadion zullen binnenrukken?
Neen, heelemaal niet. Dat zou trouwens lee-
lijke huichelarij zijn, want ik hoop zelf mee
te rukken. Maar wel een beetje met het
voorgevoel: deze dingen zullen niet zoo blij
ven, we gaan zuiniger tijden tegemoet. Zon
der dat dat nu voor zeer velen een be
paald somber vooruitzicht behoeft te zijn. Ik
wensch Jan van den Berg, den directeur van
het Stadion, het beste, maar ik hoop tevens
voor hem dat hij in de laatste jaren flink ge
reserveerd heeft. Het zal zeker wel zoo zijn,
en het zal spoedig genoeg noodig blijken.
De menschen die zoo vreeselijk zwartgallig
zijn over den toestand, waarin het nationale
gevoel van de meeste Hollanders verkeert,
zouden opvroolijken als zij allemaal dat be
zoek van die elf Belgen eens konden bijwo
nen. Als zij bij het bezoek der elf Hongaren
waren geweest, pas enkele maanden geleden,
zouden zij zelfs een uiting van onbeheerscht
nationaal chauvinisme hebben meegemaakt,
want toen het eindsignaal klonk en de Hon-
gaarsche 21 overwinning een feit was.
barstte een vervaarlijk fluitconcert los tegen
onze elf gasten, die dat heusch niet verdien
den.
Ik hoop dat zulke dingen ditmaal achter
wege zullen blijven, en verwacht het ook, zelfs
als de Belgen winnen. Want ze zijn eigenlijk
onze populairste bezoekers, ons publiek mag
hen graag, heeft hen altijd hartelijk verwel
komdondanks alle officieele conflicten
over verdragen van 1839, over Schelde en
Moerdijkkanaal. Het zou heel jammer zijn
als dat niet zoo bleef. Van nationaal gevoel
in den goeden zin des woords. vrij van alle
Hetze en onbeheerschte partijdigheid, kun
nen die landenwedstrijden een uiting zijn.
En dat nationale gevoel heeft zich nimmer
tot bepaalde rangen beperkt of tot bepaalde
soorten menschen die meenen dat zij het
in pacht hebben en maar wildweg op geheele,
bevolkingsbroepen afgeven. Zooals er (in
alle landen) zijn!
Dat goede nationale gevoel, dat den spor
tleven tegenstander en zijn land tegelijk,
weet te waardeeren en erkennen, dat wars
is van malle zelfverheerlijking zoowel als van
haat, kan men op alle rangen in het Stadion
vinden. Daar zullen weer meer dan dertig
duizend menschen zijn, „vogelen van alle
denkbare pluimages", die allen zullen hopen
het Nederlandsch Elftal te zien winnen en
die hoop allerminst zullen verzwijgen. Zij
hopen op oorverdoovende wijs
Nu. ik ook. Al zal het weer moeilijk zijn om
van de elf Beleen te winnen. Het is altijd
moeilijk geweest.
R. P.
GESCHENKEN AAN GEMEENTE
AMBTENAREN
EEN WAARSCHUWING VAN GED. STATEN
Ged. Staten van Noord-Holland hebben de
volgende circulaire aan de gemeentebesturen
in deze provincie gezonden:
„Het is ons gebleken, dat het langzamer
hand gewoonte wordt de kosten van geschen
ken e.d. aan burgemeesters, wethouders, le
den van den raad of gemeente-ambtenaren
bij gelgenheid van hun huwelijk of van an
dere feestelijke gebeurtenissen, die met de
vervulling van hun ambt geen verband hou
den, ten laste van de gemeentekas te bren
gen in plaats van deze, zooals eertijds ge
schiedde, door de schenkers zelf te doen
dragen. Wij achten deze gewoonte zoomin
juist als gewenscht en hoewel wij elk geval,
dat zich voordoet, op zich zelf zullen be
schouwen, willen wij niet nalaten reeds nu
onder uw aandacht te brengen, dat voor der
gelijke uitga.ven niet van te voren op onze
goedkeuring mag worden gerekend.
„Eenzelfde standpunt nemen wij in ten
aanzien van de gevallen, waarin de gemeen
te de kosten van het begraven van personen
die haar na gestaan hebben, voor haar reke
ning neemt- Ook deze kosten, die, naar ons
eenige malen bleek, zeer aanzienlijk kunnen
zijn, mogen, naar het ons voorkomt, slechts
bij zéér hooge uitzondering ten laste der ge
meenschap worden gebracht."
HET AUTOMOBILISME.
DE NUMMERBEWIJZEN IN NOORD-
HOLLAND.
Het aantal uitgegeven nummerbewijzen
voor motorvoertuigen in de provincie Noord
Holland zal zeer spoedig de honderdduizend
hebben overschreden. De toeneming gaat zeer
snel.
Per week worden door de Provinciale
Griffie te Haarlem gemiddeld 250 nummer-
bewijzen verstrekt. De verwachting is dan ook
dat vóór het einde -van deze maand het
nummer G. Z. 1 zal worden uitgegeven.
Er zijn veel liefhebbers voor dergelijke lage
nummers, hetgeen blijkt uit het feit, dat er
reeds eenige honderden aanvragen zijn spe
ciaal voor G.Z.-nummers..
De uitgifte van rijbewijzen overtreft die der
nummerbewijzen. Per dag worden gemiddeld
180 rijbewijzen'door de Provinciale Griffie
uitgegeven.
DE BERECHTING DER MUITERS.
NIET EERDER DAN EINDE MEI
BATAVIA, 4 Mei, (Aneta) Op het eiland
Onrust zijn geen nieuwe gevallen van beri
beri gerapporteerd. De ziekte neemt geleide
lijk af. Het is thans de vraag hoelang de
troepen nog op het eiland zullen blijven. Hier
mede staat in nauw verband de kwestie waar
de muiterij zal worden berecht.
Indien'de krijgsraad daartoe naar Batavia
wordt overgeplaatst kan worden aangenomen
dat de bezetting nog vele maanden zal moe
ten worden gehandhaafd. z
De eerste verwijzingen in den muiterij -
historie kunnen op z'n vroegst einde Mei
worden verwacht.
HET MOTORONGEVAL TE HALFWEG
DUORIJDSTER OVERLEDEN.
De 21-jarige mej. L. Duis. die gistermorgen
als duo-passagiere betrokken was bij het
ernstig motorongeval te Halfweg, en die met
een schedelfractuur naar de Marïastichting
te Haarlem was overgebracht, is aldaar aan
haar wonden bezweken.
Een uur lang hevige hagel.
Stad en omgeving overstroomd.
Verkeer totaal gestremd.
Woensdagmiddag heeft boven Sittard en
omgeving een hevig onweer gewoed, gepaard
gaande met een wolkbreuk. De bui ontlastte
zich te omstreeks half vier en hield aan tot
zes uur. Een uur lang heeft het voortdurend
gehageld. De hagelsteenen hadden de grootte
van knikkers, Het Zuidelijk deel van Sittard
kwam geheel blank te staan. Zeer hoog
stond het water in de Putstraat, de Platstraat
en de Paardestraat. Tientallen kelder zijn vol
water geloopen. Vele wegen waren geheel
onbegaanbaar, doordat het zand en de steen
slag wegspoelden. Het verkeer werd totaal
gestremd. De trambaan SittardHeerlen is
op vele plaatsen verzakt. Hierdoor zal de
tram in twee dagen niet kunnen rijden. Ge
durende dien tijd zal de verbinding met
bussen worden onderhouden.
Benzinepomp weggeslagen.
De Rijksstraatweg SittardAmstenrade is
over een afstand van 13 K.M. overstroomd. De
trams en de auto's konden tijdens 't nood
weer niet verder rijden. Op sommige plaatsen
stond het water tot aan de treeplanken van
de electrische trams. Een aan den weg staande
benzinepomp werd weggespoeld, tengevolge
waarvan de benzine over den weg vloeide. Een
ooEenblik heeft het Sttaar bestaan voor het
wegslaan van de brue over de Kótelbcck
Deze werd door de politie ajgezet totdat het
gevaar geweken was. Vele hofsteden in de
omgeving hebben door dc-n hevigen rceenvil
veel schade geleden
Vee in veiligheid gebracht
Bij de hofstede „Lahof" te Brock-Sittard
moesten de varkens naar den zolder wotden
gebracht om-verdrinking te voorkomen, tev-
wijl de koeien naar een liooger gedeelte
moesten worden gedreven. Op verschillende
plaatsen is de bliksem ingeslagen, echter
zonder brand te veroorzaken. Er is groote
schade tegebracht aan het te velde staande
fruitgewas. Op een enkele plaats is een akker
met tarwe vernield.
In den loop van den avond is men met man
en macht bezig geweest de strater. schoon te
maken en de kelders leeg te pompen.
Het Roode Kruis te Sittard heeft zijn hulp
aangeboden, doch behoefde geen dienst te
doen.
Molenbeek buiten de oevers
Doordat, tengevolge van den hevigen regen
de Molenbeek op verschillende plaatsen bui
ten haar oevers liep, zijn in de stad vele over
stroomingen ontstaan. De Molenbeckstraat
stond geheel onder water.
In het gehucht Windrakerberg zijn de rails
van de tram ongeveer een meter van hun
plaats verschoven.
VERBODEN BOEKEN WORDEN
TOCH UITGEGEVEN.
Duitsche uitgeverij in
Nederland.
WERK VOOR NEDERLAKDSCHE
DRUKKERIJEN.
Naar de Tel. verneemt is te Amsterdam op
gericht een Duitsch uitgeversbedrijf ..Termi
nus", dat zich ten doel stelt het werk dei-
belangrijkste thans in Duitschland verboden
auteurs te publiceeren. Met een groot aantal
dezer auteurs zijn onderhandelingen gaande,
terwijl Nederlandsche drukkerijen belang
rijken steun hebben toegezegd.
Het is niet onmogelijk, dat men reeds deze
maand eenige boeken zal doen verschijnn,
die in Duitschland gedrukt en klaar om te
verschijnen waren, maar onder de omstandig
heden daar niet het licht zullen zien.
ERNSTIGE BRAND TE
HOOGEVEEN.
DRIE PERCEELEN UITGEBRAND.
HOOGEVEEN, 4 Mei. Hedenochtend om
streeks 4 uur is brand uitgebroken in de rij-
wielherstelplaats van den heer J. F. v. d. Aa,
gelegen achter zijn woning aan de Hoofd
straat te Hoogeveen. De brand liet zich
ernstig aanzien en breidde zich snel uit. Nog
voor dat de brandweer ter plaatse was. was
het vuur overgeslagen naar de koffiebranderij
en tabaksfabriek, annex handel in kruide
nierswaren, van de firma J. Pet. Ook het
winkelpand van de Velo-wascbmachine
Maatschappij geraakte in brand.
De brandweer rukte met groot materiaal
aan en slaagde erin de drie aangrenzende
woonhuizen te behouden. De rijwielherstel-
plaats, het magazijn van de firma Pet en
het winkelpand, brandden echter geheel uit.
De woonhuizen kregen veel waterschade. De
oorzaak van den brand is onbekend. De
schade, die zeer aanzienlijk is, wordt door
verzekering gedekt.
BERT HINKLBR'S TRAGISCH EINDE.
by Arezzo in Italië. In den inzet het
Wat men van hel neergestorte vliegtuig vond
portret van den verongelukten aviateur
DE HEER D. BEEN 12 MEI
70 JAAR.
De heer D. Been, oud-leeraar aan de
Kweekschool voor Onderwijzers alhier en
thans nog mede
redacteur van het
Maandblad van de
Vereeniging voor
Handenarbeid, zal op
Vrijdag 12 Mei a.s.
den 70-jarigen leef
tijd bereiken. De
heer Been is gedu
rende tal van jaren
leeraar in Handen
arbeid geweest aan
de Rijkskweekschool
voor Onderwijzers en
de Rijksleerschool
alhier en bij zijn
afscheid op 20 Juli
1929 bleek op ondubbelzinnige wijze, welk een
beminde en geachte figuur, niet alleen in
onderwijskringen, maar ook ver daarbuiten,
de heer Been was.
Het is bekend, met welk een groote liefde
de heer Been steeds het vak handenarbeid ge
propageerd heeft.Nog steeds heeft hij In dezen
propaganda-arbeid een werkzaam aandeel
door zijn redacteurschap van bovengenoemd
Maandblad, waarin hem, in het nummer van
Mei, van verschillende zijden hulde wordt
gebracht: door Dr. Desertine, namens het
Hoofdbestuur der Vereeniging voor Handen
arbeid, waarvan hij vele jaren de zie! was,
namens de redactie en door een oud-leer
ling, den heer M. Vrij. directeur der Nieuwe
Schoolvereeniging te Amsterdam.
Zeker zal het den heer Been op zijn 70sten
verjaardag niet aan belangstelling ontbre
ken!
De heer D. Been.
DIEFSTAL VAN TULPEN.
Woensdagavond zagen twee politieagenten
op den Rijksstraatweg twee personen zonder
licht per fiets rijden. Zij hielden hen aan.
Het bleken een 22- en een 23-jarige jongen te
zijn. die bekenden dat zij op den Rijksstraat
weg onder de gemeente Velsen 400 tulpen
hadden gestolen. Zij zijn aan de politie te
Velsen overgeleverd.
BIJ DE K. L. M. NOG NIETS
BEKEND.
DIRECTIE KAN GEEN NADERE
MEDEDEELINGEN DOEN.
De directeur van de K.L.M.. de heer Ples-
man, deelde ons hedenochtend mede. dat bij
de K.L.M. ook thans nog geen enkel bericht
van de Vereeniging van Verkeersvliegers !s
ingekomen, zoodat de directie over het con
flict nog geen nadere mededeelingen kon
doen.
CONDOLEANCE DER KONINGIN
De ordonnance-officier van de koningin,
eerste luit. Römer, heeft bij den zaakgelas
tigde van Peru namens de koningin deelne
ming betuigd met den moord dp den presi
dent van die republiek.
IIET WERK BIJ CITROëN HERVAT.
PARIJS. 4 Mei (V.D.) Op advies van dc
.stakingsleiding hebben lieden 2000 stakende
'arbeiders bij de Citroënfabriekcn besloten het
werk te hervatten.
Duitsche vakbeweging thans vrijwel geheel
onder Hitler.
i2c blad le pag.)
voorstel tot unificatie der legerty-
pen stuit op verzet in de hoofdcommissie
der ontwapeningsconferentie.
(2e blad le pag.)
Het conflict bij de K. L. M. Behandeling der
vliegers niet in overeenstemming met rang?
(3e blad, 2e pag.)
Eerste Kamer: Dc gewijzigde Kieswet aan
genomen.
(3e biad, le pag.)
Verwoestende wolkbreuk te Sittard.
(ïe blad. le pag.)
Diutschers te Amsterdam toch mishandeld.
(3e blad. 2e pag.)
Mcuw wereldrecord van Willy den Ouden.
(2e blad, 2e pag.)
ARTIKELEN, ENZ.
K- P.: EU Belgen.
Van *le blad. le pag.)
Vnv?»70.'1 ^Ohdcnschen Correspondent. Dc
ttoyai Academy,
II I Warnw '2c b,ad le Pa&-}
melijkc Op.JS^ v"beltr,B* in d<- '"lia-
C. J. Groothof!: vwth '2c„b!ad- 2r,
wcer >0lthai. Dc Belgen komen
Voor de Vrouw.
(2e blad, 2e pag.)
K. tic Jongt: Uitvoering aóo? bi»d- |c pa"
Sanghcrs". •J>ie Spaarne.
llt 3e pag.)
EEN PUTSCH TEGEN OOSlvN,
RIJK?
GERUCHTEN VAN DE
BEIERSCH-OOSTENKIJKSCHE GRENS.
WEENEN, 4 Mei (Reuter). De Reichspost
brengt het opzienbarende bericht, dat aan
de Beiersch-Oostenryksclie grens van natio-
naal-socialistischc zijde Stemming wordt ge
maakt voor een Putsch, gericht togen de
souvereiniteit van Oostenrijk.
Dc vertegenwoordiger van de Nat.-Soc.
Partij te Kufstcln zou reeds vergaande be
kentenissen hebben gedaan en de Oosten-
rijksche autoriteiten zouden reeds maatrege
len hebben getroffen.
Zoo zouden de ambtenaren m beambten
een nieuwen eed van trouw moeten afleggen,
waarin zij verklaren de zelfstandigheid van
Oostenrijk te zullen beschermen en trouw te
blijven aan de wettige regeering.
Indien zij dezer eed niet afleggen, zouden
zij heirmede te kennen geven, meer prijs te
stellen op een tegen den staat gerichte poli
tieke actie, dan op het voortbestaat van hun
betrekkingen.
Nader wordt uit Weenen gemeld:
In zake het door dc Rijkspost verspreide
bericht dat aan de Beiersch-Oostenrijksche
grens stemming zou zijn gemaakt voor een
putsch tegen de souvereiniteit van Oostenrijk
wordt van wel-ingellchte zijde verklaard, dat
hier slechts sprake is van geruchten welke
vermoedelijk zouden zijn ontstaan door uit
latingen van natlonaal-socialistlsche leiders
in Oostenrijk.
De Oostenrijksche regeering is vast beslo
ten en ook volkomen in staat om veiligheid
van land en bewoners te waarborgen.
HITLER EN VON HINDENBURG
EEREBURGER.
VAN 2000 GEMEENTEN.
DESDEN. 4 Mei (V.D.) Het Landsbestuur
van het Verbond van Saksische Landsgc-
meenten. dat 2000 kleine plattelandsgemeen
ten omvat, besloot met algemeene stemmen
Rijkspresident Von Hindenburg en Rijkskan
selier Adolf Hitler het eere-burgerschap uan
alle aangesloten gemeenten te verleenen.
AMERIKAANSCHE BOEREN WILLEN
STAKEN.
NEW YORK. 4 Mei (V.D.) Te Des Moines
in den staat Iowa, kwam gisteren het con
gres bijeen van boerenafgevaardigden uit 24
Noord-Amerikaansclie staten, waarin werd
opgewekt tot een nationale boerenstaking
teineinde behoorlijke prijzen en een behoor
lijk bestaan voor den boerenstand af te dwin
gen. De voorzitter van de Farmers Holiday
Association Milo Reno, hield een vlammend
betoog..
SUBSIDIE K.N.Ï.L.M. IN GEVAAR.
BATAVIA, 4 Meo (Aneta). Hot Bat.
Nieuwsblad meldt, dat de regeering momen
teel een voorstel van de begrootingscommls*.
sic overweegt om dc subsidie, welke dc
K. N. I. L. M. geniet te schrappen. De direc
teur van het departement van Gouverne-
mentsbedrijven verzet zich scherp tegen dit
voorstel.
PELIKAAN VERVANGT DE ZEVEN"
PROVINCIëN.
BATAVIA. 4 Mei „Aneta). De Zeven Pro
vinciën wordt in de tweede helft van Mei ver
vangen door de Pelikaan.
De exploitatiekosten van dit depotschip
voor onderzeebooten zijn belangrijk lager.Deze
vervanging geschiedt alleen uit bezuinigings-
overwegingen.