UIT HET BUITENLAND
EEN SPROOKJE.
HAARLEM'S DAGBLAD
TWEEDE BLAD
DONDERDAC 11 MEI 1933
Het congres van den „nationalen arbeid"
Berlijn. Hitler over staat en arbeidersbeweging.
HET BELANGRIJKSTE NIEUWS
DUITSCHLAND.
Ruim 400 vertegenwoordigers van vakver-
eenigingen waren gistermiddag in de zit
tingszaal van den Pruisischen staatsraad te
Berlijn bijeen. Als eeregasten waren versche
nen staatssecretaris Dr. Meissner en kolonel
Hindenburg namens den Rijkspresident, de
leden der Rijksregeering, leden van het corps
diplomatique, de Rijksstadhouders, de mi
nister-presidenten der Duitsche landen, ver
tegenwoordigers van de weermacht, van be
langrijke bedrijven, alle gouwleiders der
NSDAP, arbeidersdelegaties uit het Saarge-
bied, Dantzig en Duitsch- Oostenrijk, delega
ties van SA, SS en Stahlhelm, zoomede an
dere vooraanstaande figuren uit het Duit
sche politieke en economische leven van
Duitschland
Dr. Ley wees op de beteekenis der staats
omwenteling. Het huidige geslacht zal het
geweldigste beleven, wat een Duitsche gene
ratie ooit mocht beleven, zeide hij. De vak-
vereenigingen zullen niet in haar voormali-
gen vorm terugkeeren.
Rijkskanselier Adolf Hitler, hield een rede,
waaraan we het volgende ontleenen:
Wanneer wij de Duitsche arbeidersbewe
ging, zooals zij zich in den loop der laatste
halve eeuw langzamerhand ontwikkelde, naar
haar innerlijke wezen onderzoeken, dan stui
ten wij op drie dingen, welke deze eigen
aardige ontwikkeling bepalen. Ten eerste de
wijziging der bedrijfsvormen van ons be
drijfsleven. Met de industrialiseering
ging de patriarchale erkenning tus-
schen arbeiders en werkgevers verloren.
Wanneer men zich voortbeweegt op de
zen weg dan moet logisch tegenover de orga
nisatie der werknemers die der werkgevers
worden gesteld en dan zullen de beide organi
saties met de hun gegeven strijdmiddelen
hun belangen behartigen d.w.z. uitsluiting en
staking en dan zullen nu eens de eene groep,
dan de andere groep overwinnen. In beide
gevallen zal de geheele natie de schade moe
ten dragen. Deze strijd is de eene grond voor
de catastrofe, welke zich langzaam maar
zeker heeft doen gelden.
De tweede grond is de opkomst van het
Marxisme. Het Marxisme heeft met scherpen
blik in de vakvereenigingsbewegïng de mo
gelijkheid gezien den aanval tegen den staat
en de maatschappij met een absoluut vernie
tigend wapen te voeren,
De klassenstrijd leidt tot de proclamatie
van het instrument voor de behartiging der
economische belangen der arbeiders voor
doeleinden van den algemeene staking. Hoe
ver deze waanzin kon gaan daarvoor hebben
wij Duitschers een ongehoord en even
vreeslijk als leerrijk voorbeeld: het voorbeeld
van den grooten oorlog.
Het Marxisme, aldus Hitier, heeft nooit ge
streden, wèl de Duitsche arbeiders.
De derde oorzaak ligt in den staat zelf. Er
was misschien iets dat tegenever deze ont
wikkeling had kunnen worden gesteld, 't Was
de staat, indien deze staat zelf niet tot speel
bal der belangengroepen zou zijn afgedaald.
Het is geen toeval dat de geheele ontwikke
ling parallel loopt aan de democratiseering
van ons openbare leven. Thans gaat het er
om een autoriteit op te richten en deze moet
onafhankelijk zijn van de toevallige stroo
mingen van den geest des tijds. vooral van
de stroomingen welke het economisch be
grensde en beperkte egoisme doen optreden.
Er moet een staatsleiding ontstaan, welke een
werkelijke autoriteit beteekent, die niet af
hankelijk is van een of andere klasse der be
volking. een staatsleiding waarin een ieder
vertrouwen zal kunnen hebben, dat zij niets
anders wil dan het geluk van het Duitsche
volk.
„Ik ben tegen het aannemen van alle eere-
titels. Ik zou op mijn grafsteen niets an
ders willen hebben dan mijn naam," zei
Hitier voorts.
„Ik ben nu eenmaal door mijn eigenaardi-
gen levensweg in staat gesteld het wezen en
het geheele leven van den Duitschen stam te
begrijpen en te verstaan. Zoo heeft, geloof ik,
het lot mij aangewezen om eerlijk makelaar
te zijn naar iedere zijde. Ik ken dit brave
volk en zou den intellectueelen slechts willen
zeggen: ieder rijk, dat gij slechts intellec
tueel opbouwt, is zwak gebouwd.
Geen volk heeft meer recht monumenten
op te richten voor zijn onbekende musketiers
dan ons Duitsche. Deze garde moeten wij
voor den staat veroveren. Voor het komen
de Duitsche Rijk, het derde rijk, moeten wij
hen winnen. Dat is thans het kostbaarste
wat wij kunnen geven- Ik zal in mijn leven
geen grooter trots bezitten dan wanneer ik
aan het einde van mijn dagen zal kunnen
zeggen: Ik heb voor het Duitsche Rijk de
Duilsche arbeiders bevochten.
Nadat Rijksminister Seldte nog enkele
woorden had gesproken, werd de bijeenkomst
door den voorzitter, Schmeer, gesloten.
Duitschland.
Proces tegen Leipart c.s.?
In verband met de beslaglegging op het
geheele vermogen der S.P.D., verneemt de
Voelkische Beobachter. dat de politie ae
fractiebureaux der S.P.D. in het Rijksdag
gebouw heeft verzegeld en al het materiaal
in deze ruimte opgesloten. De bedienden zijn
weggezonden.
Wolff deelt mede, dat een proces tegen
Leipart c.s. verwacht wordt. De beslagleg
ging op het vermogen der S.P.D. werd nood
zakelijk geacht, aldus wordt van officieele
zijde medegedeeld, „om de garantie te schep
pen, dat de door de vakvereenigingen en de
arbeidersbank aan de S.P.D. en haar onder-
afdeelingen uitbetaalde bedragen ter be
schikking blijven van de werknemersorgani
saties".
Aanval van Rust op Einstein.
Op een bijeenkomst van vertegenwoordi
gers van de hoogescholen van alle Duitsche
landen heeft de Pnn'ctee>° minister van On
derwijs, Rust, gezegd, volgens we'ke princi
pes nieuwe leerkrachten zullen worden geko
zen.
ij ;wij hebben het moeten beleven, 'dat een
hoogleeraar, die door de halve wereld als ver
tegenwoordiger der Duitsche wetenschap
werd beschouwd, zoodra hij over de grens
was zijn relatie met Duitschland met een
pennestreek verbrak. Een echte Duitscher
kan dit standpunt van „ubi bene ibi patria"
(waar ik het goed heb is mijn vaderland)
niet innemen en daarom zijn wij van mee
ning, dat Duitsche kunst en Duitsche weten
schap op de beste wijze door Duitschers wor
den gediend. In dezen zin zullen wij het corps
hoogleeraren aanvullen.
Nogmaals leg ik er den nadruk op: Gewo
gen wordt slechts de mensch in zijn waarde
als nationale opvoeder en vrije navorscher.
Onder geen omstandigheden zal ik dulden,
dat een hoogleeraar die uit gebrek aan we
tenschappelijke kwaliteiten tot nu toe niet
kon slagen, dit thans op grond van zijn po-
litieken staat bereikt.
Spanje.
Algemeene staking verloopt.
Reuter meldt uit Madrid: Volgens be
richten uit alle deelen van Spanje is de sta
kingsbeweging mislukt.
Te Barcelona is het zeer woelig toegegaan;
er zijn door de syndicalisten talrijke pogingen
tot sabotage gepleegd. Men vond vele achter
gelaten bommen, de Guardia civil herstelde
overal de orde en verrichtte eenige arrestaties.
Iu de afgeloopen twee dagen zijn honder
den bommen ontploft, spoorweglijnen opge
blazen en kerken beschadigd. Zes personen
werden gedood.
Oostenrijk.
Een omwenteling voor de
deur?
De nationale vereenigingen en bonden
wendden zich in een gemeenschappelijken
brief tot Bondspresident Miklas waarin zij
uiting geven aan hun ernstige bezorgdheid
over het besluit, waarbij Oostenrijksche be
ambten en ambtenaren tot een nieuwen eed
op de wettige regeering en de zelfstandigheid
van Oostenrijk zijn gedwongen.
In den brief wordt gevraagd, of een om
wenteling voor de deur staat, en zoo niet,
waartoe dan deze eed dient.
Den Bondspresident wordt verzocht reke
ning te houden met de verontruste gemoe
deren van de Ambtenaren.
Reorganisatie van het kabinet-
Dolf uss.
Naar officieel wordt medegedeeld hebben
de ministers Weidenhoffer, Jakomcic en
Bachinger, evenals de staatssecretaris Fey
den bondskanselier hun verzoek om aftreden
ovei-handigd.
Op voorstel van den bondskanselier is
Landeshauptmann dr. Buresoh tot minister
van financiën benoemd, Kommerzialrat
Stockinger tot minister van handel en ver
keer, en verder Ingenieur Vincent Schumy
tot minister zonder portefeuille evenals
staatssecretaris Fey, terwijl de afgevaar
digde Neustaedter-Stuermer en de vroegere
minister Bachinger tot staatssecretarissen
werden benoemd.
Minister Schumy zal zich belasten met de
werkzaamheden, die tot dusverre door
minister Bachinger werden verricht, bene
vens met de economisch-politieke aangele
genheden. die tot dusverre geleid werden
door den vïce-kanselier Winkler in het de
partement van buitenlandsche zaken.
Polen.
Het nieuwe kabinet samen
gesteld.
De president der Republiek, Moscicki. heeft
de leden van het nieuwe kabinet benoemd.
Prystor is als minister-president vervan
gen door Janus Jedrzejewicz, die de porte
feuille voor openbaar onderwijs .behoudt.
Ludkiewicz wordt als minister van landbouw
opgevolgd door Nakoniecznikoff Klukowslj*.
die tot nu toe onderstaatssecretaris van den
premier was.
Jedrezejewicz, een der medewerkers van
Pilsoedski, heeft voor den oorlog actief deel
genomen aan de patriottische beweging. Hij
heeft zich in het bizonder bezig gehouden met
onderwijszaken. Sinds 1931 is hij minister
van onderwijs.
In welingelichte kringen wordt verzekerd,
dat slechts andere bewindvoerders optreden.
Er zal geen wijziging in de politiek worden
gebracht.
Amerika,
Congres keurt de inflatie goed.
De z.g. Inflation Farm Relief Bill, een com
binatie van de oorspronkelijke door de ree°e-
ring ingediende landbouw-steunwet cn het
ontwerp-Thomas. waarbii Roosevelt gemach
tigd wordt, de noodzakebike stappen te ne
men om „deflatie tegen te gaan", zooals men
het uitdrukte, is thans naar de Tel. uit Wash
ington verneemt door het Congres goedge
keurd. De wet zal nu aan president Roose
velt ter onderteekening voorgelegd worden.
Anti-Duitsche demonstraties te
New-York.
Te New-York hebben groote anti-Duitsche
demonstraties plaatsgevonden, die georgani
seerd waren door het Amerikaansche Jood-
sche congres. Optochten, die protesteerden
tegen de behandeling der Joden in Duitsch
land trokken door alle deelen der stad. In to
taal namen ongeveer 200.000 personen, waar
onder ook negers deel aan de betoogingen,
tijdens welke toespraken werden gehouden.
Voor het Duitsche consulaat had de politie
zorg gedragen voor uitgebreide veiligheids
maatregelen, evenals voor Duilsche onder
nemingen, zoodat het nergens tot incidenten
is gekomen.
Zuid-Amerika.
Paraguay verklaart Bolivia
den oorlog.
BRAZILIË;
CV'LC0 i 'j TRfb'ÏOADl" -
V'A-ii
LA PAZ /X -
^'JIIIIIIIIIIL^tkS
|rv'
iy.£ /tri
:J Ar
.-x—
n.> -«coRoobV
VAlPARAHQfc J*"* *°-r
ÜijTiAqo
.lAgCOA
;Wii-'v
"AT-
flMTIY
OCEAAN
De situatie van den Gr an Chacohet
omstreden grensgebied tusschen
Bolivia en Paraguay.
Paraguay heeft Bolivia formeel den oorlog
verklaard. Voor geheel Paraguay is de staat
van beleg afgekondigd.
Engeland.
Engelsch-Amerikaansch
accoord over het douane
bestand.
Tusschen de Engelsche en de Amerikaan
sche regeering is overeenstemming bereikt in
zake het douanebestand. Amerika heeft de
Engelsche wijzigingsvoorstellen od het Ame-
rikaasche ontwerp aangenomen Het douane
bestand zal van kracht zijn tijdens de eco
nomische wereldconferentie. Engeland heeft
zich zekere waarborgen verschaft vanwege
zijn positie als land met lage douanetarieven.
Het heeft zich het recht verzekerd de loo-
pende handelsbespekingen met andere sta
ten ten einde te k"ooen voeren. Een schen
ding der overeer" van Ottawa is uit
geschakeld.
Het definitieve ontwerp zal thans worden
voorgelegd aan de organisatiecommissie voor
de economische wereldconferentie, die. zoo
mogelijk, hedenmiddag in Londen zou bijeen
komen.
China.
Hevige straatgevechten in
T sienan.
In het Loeanhoe-district wordt verbitterd
gestreden. Maandag heeft een buitengewoon
bloedig straatgevecht plaats gehad in Tsie-
nan, toen de Ohineezen aldaar de Japanners
in een hinderlaag gelokt hadden. De Japan-
sche troepen trokken nl. de stad binnen,
waar in schijn de huizen leeg en verlaten
stonden. Toen de troepen de straten vul
den, werd plotseling van uit de huizen het
vuur op hen geopend uit geweren en revol
vers, terwijl handgranaten naar de in ver
warring rakende troepen geworpen werden.
In totaal vielen duizend dooden. De Japan-
sche troepen attaqueerden daarop de huizen,
waarbij zij zelfs hier en daar succes behaal
den. De stad werd ten slotte omsingeld,
waarna huiszoekingen werden gehouden.
Iedere Chinees, die in het bezit van wapenen
werd gevonden, werd onmiddellijk neerge
schoten. Gevangen genomen Chineezen ver
klaarden dat besloten was alles in den steek
te laten, doch Peking en Tientsin te verde
digen.
PEKING 10 Mei. (V.D.) De Japansche
troepen trekken op in het gebied van ae Lo-
ean-rivier. Zij hebben de stad Loean Sjaoe
bezet.
De chef van den Japanschen generalen
staf, Kaisjon, heeft aan de Japansche pers
medegedeeld, dat de Japansche troepen
waarschijnlijk op 18 Mei Peking en Tientsin
zullen bezetten.
DE „SYMBOLISCHE DAG"
DUITSCHLAND.
IN
GOEBBELS FULMINEERT TEGEN DEN
„GEESTELIJKEN ROMMEL
BERLIJN, 10 Mei (V.D.) Hedenavond
vierde de strijdcommissie der studenten
„tegen den on-Duitschen geest" de „opstan
ding van den Duitschen geest", in welker
middelpunt tegen middernacht de verbran
ding van ongeveer 20.000 „politiek en moreel
on-Duitsche" boeken staat. Daaraan was
een studentenfakkeloptocht door de Univer-
siteitswijk verbonden, waarvoor bij de bevol
king groote belangstelling bestond. Een groo
te menschenmenigte vulde de straten en om
zoomde het plein voor de Opera, dat door
politie en S.A. was afgezet. In het midden van
het plein was op een hoop zand een groote
houtstapel van 5 vierkante meter opgericht.
Sterke schijnwerpers verlichtten het plein.
De studenten trokken met muziek naar het
studentenhuis in de Oranienburgerstrasse,
waar vrachtwagens met „on-Duitsche litte
ratuur" gereed stonden. Vandaar trok de
fakkeloptocht door de Brandenburger Tor
naar het plein voor de Opera.
Toen de fakkeloptocht van de studenten
den Opernplatz tegenover de universiteit be
reikt had. was de brandstapel reeds in vlam
gestoken. Het vuur verspreidde een geweldige
hitte en de vonken stoven huishoog de lucht
in. De studenten, voor een deel in volledige
uitrusting, voor een deel alleen met pet en
band getooid, marcheerden, terwijl een S.A.-
muziekkapel vaderlandsche strijdliederen
speelde langs den brandstapel en wierpen er
hun fakkels in. Vervolgens stelden de studen
tenorganisaties zich met hun vlaggen op
rondom den brandstapel. Talrijke fotografen
legden dit merkwaardige middernachtelijke
schouwspel op de gevoelige plaat vast.
Onder gejuich werd vervolgens een aan
vang gemaakt met het leeghalen der vracht
wagens boeken, welke in de oplaaiende vlam
men werden geworpen.
De leider van den kring Berfijn-Branden-
burg der Duitsche studentencorporatie Gut-
jahr. hield vervolgens een toespraak tot de
studenten, waarin hij er op wees. dat aan alle
Duitsche universiteiten alle on-Duitsche ge
schriften aan de vlammen werden prijsgege
ven. „Geen Duitsche regeering der laatste 14
jaar heeft het noodig geoordeeld het volk en
de jeugd te behoeden voor deze vuiligheid".
Terwijl steeds meer boeken en papieren in
den vuurgloed werden geworpen, las een ver
tegenwoordiger der studenten een uittreksel
voor uit de lijst van deze on-Duitsche wer
ken. Ook een borstbeeld van Magnus Hirsch-
feld werd verbrand.
Hierop hield rijksminister dr. Goebbels een
toespraak, waarin hij verklaarde, dat het
tijdperk van een geraffineerd Joodsch intel
lectualisme ten einde was. De revolutie, die
wij thans beleven, aldus spr., komt niet van
boven af, maar van onderen op.
Wanneer gij thans, aldus Goebbels. dezen
„geestelijken rommel" in de vlammen werpt,
moet gij daarmede ook de plicht op U nemen
in de plaats van dien rommel plaats te ver
schaffen aan een werkelijk Duitsche geest.
Wij voltrekken een krachtige, groote en sym
bolische handeling. Zij moet aan een ieder
verkondigen, dat de geestelijke grondslagen
van de Novemberrepubliek verdwenen zijn en
dat zich uit haar puinhoopen een nieuwe
geest verheft, dien wij dragen en bevorderen.
De minister besloot zijn toespraak met een
„Heil" op het Rijk, de natie en den leider,
Adolf Hitler,
Het strijdlied „Volk ans Gewehr" en het
Horst Wessellled en een drievoudig Heil op
rijkminister dr. Goebbels besloten de „sym
bolische handeling" van de Berlijnsche stu
dentencorporatie.
Nog meer demonstratie*.
Gelijk te Berlijn zijn ook in het Rijk de
monstraties gehouden door studenten tegen
den On-Duitschen geest.
In München vond een plechtigheid plaats
in de lichthal der universiteit, waarbij de
Speciaal voor ons blad geteeJcend door Wladimir Bielkine.
Er was eens een vredesengel,
en toen kwam de oorlog en vermoordde
hem,
en trok zijn kleertjes aan,
en.... niemand schijnt het bedrog te
merken!!!
rector het nieuwe studentenrecht overhan
digde.
Redevoeringen werden afgestoken, een
fakkeloptocht werd gehouden naar de Koe-
ningsplatz. waar on-Duitsche boeken ver
brand werden.
In Dresden sprak op een demonstratie van
studenten dc dichter Wilhelm Vesper. Ook
hier werd een fakkeloptocht gehouden, waar
na boeken werden verbrand.
In Neurenberg deelde de rector van cm
hoogeschool voor economie en sociale weten
schappen mede. dat de rükspresidcnt toe
stemming had verleend de Neurenbergschc
handelshoogeschool van nu af aan als eerste
Duitsche hoogeschool „Hindenburg-hooge-
school" te noemen.
Te Brcslau werd de studentenbetooging ge
houden op het Schloss-plein. Na de feestrede
van prof. Bornhausen werden ongeveer 40
centenaars boeken verbrand.
Leon Fraser, die benoemd is tot president van
de bank voor Internationale Betalingen.
Weer een tornado in Amerika
Kentucky thans geteisterd.
Reeds 120 dooden.
NEW-YORK. 10 Mei <V. D.) Naar uit Tomp-
kinsville (Kentuckv 'r' heefteen
hevige tornado eenige honderden huizen
vernield. Tot nu toe zijn 75 dooden en hon
derden gewonden geborgen-
Nader meldt V. D.:
Het aantal door den tornado om het leven
gekomen personen is tot dusverre gestegen
tot 120.
PIJNLIJKE TAAK VOOR
LINDBERGH.
GETUIGE IN AFPERSINGSAFFAIRE.
WASHINGTON. 10 Mei. (V. D.) Voor het
Opperste Gerechtehof stonden gisteren te
recht Gaston B. Means en Norman Whitaker,
die beschuldigd worden van een poging om
Mrs. Evelyn Walsh op te lichten voor "5.000
dollar. Ten tijde van de ontvoering van baby
Lindbergh beloofden zij haar voor dit be
drag mededeelingen omtrent de plaats waar
de baby werd vastgehouden, te kunnen doen.
Er bestond voor deze rechtzaak enorme be
langstelling van dc zijde van het publiek, om
dat bekend was dat o.a, de vader van het
slachtoffertje als getuige zou worden ge
hoord.
Kolonel Charles Lindbergh antwoordde
aanvankelijk met zwakke stem on de vragen,
die de president hem stelde, en die begon
nen met de formeele vragen inzake naam,
adres enz.
„Hoe oud was uw zoon op 1 Maart 1932?"
vroeg president Dover. „Achttien maanden",
antwoordde Lindbergh, terwijl een pijnlijke
trek over zijn gelaat gleed en hij op zijn lip
pen beet.
„Hebt u den jongen nog levend gezien, na
dat hij was ontvoerd?"
„Neen", antwoordde Lindbergh.
Hij zette uiteen, dat hij zijn kind pas dood
heeft teruggezien in lw, lijkenhuis te Tren
ton. Hij had 50.000 dollar betaald aan dr.
Condon, van wien men had aangenomen dat
hij in contact met de ontvoerders had ge
staan.
Ten slotte verklaarde Lindbergh op een
vraag van een der verdedigers, dat hij bij
zijn weten den beklaagde Whitaker nog nooit
eerder had gezien.
GROOTE VECHTPARTIJ IN BRITSCH-
INDIc
LONDEN. 10 Mei (Reuter). Te Shiwoga
'Br.-Indië) is gisteren ter gelegenheid van
een ritueele plechtigheid een vechtpartij
ontstaan, waarbij een Mohammedaan werd
gedood, zeven personen werden gewond
(twee Mohammedanen en vijf Hindoes) en
een politie-agent eveneens gekwetst. Er had
een brandstichting en plundering plaats,
waardoor een schade werd aangericht van
7000 pond sterling.
AGENDA.
Heden
Gem. Concertzaal: Volksconcert H. O. V.
Soliste Beb de WildePloeg (sopraan)
8.15 uur.
Julianakerk, Haarlem Noord: Bijzondere
samenkomst van het Leger des Heils 7.30 u.
Sprekers Ds. Blauw, brigadier Beekhuls en
Ds. Hoekendijk.
Groote Kerk: Orgelconcert door George
Robert van 3—4 uur.
Palace: Der traumende Mund. Op het too-
neel: Al Delfont en Renee. 7 en 9.15 uur.
Luxor Sound Theater: Moord. 2e hoofd
nummer: Spaansche Passie. 3.15 uur.
Rembrandt Theater: Mad. Butterfly. Op
het tooneel: Trio Dalcy. 7 cn 9.15 uur.
Teyler's Museum. Spaarne 16 Geopend op
werkdagen van 11—3 uur, behalve 's Maan
dags, toegang vrij.
VRIJDAG 12 MEI
Broederkerk. Parklaan; Slultingsavond
der samenkomsten. Spr. Jan Sevensma (Am
sterdam). Medewerking van solozangercs
d uur.
Bioscoopvoorstellingen, nieuw programma.