Croote ontploffing te Rotterdam.
VREESELIJK ONGELUK
TE ROTTERDAM.
DE KABINETSCRISIS.
tiet BsêüHQtijkste
50e 'Jaargang No. 15304
Verschijnt dagelijics, hehalve op Zon- en Feestdagen
Dinsdag 16 Mei 1933
HAARLEM S DAGBLAD
pïrectie: P. W. PEEREBOOM
en ROBERT PEEREBOOM.
UITGAVE LOURENS COSTER MAATSCHAPPIJ VOOR
COURANT-UITGAVEN EN ALGEMEENE DRUKKERIJ N.V.
Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM.
ABONNEMENTENper week 0-25, per maand 1.10, per 3 maanden
'f:325, franco per post f355, losse nrs. ƒ0.06. Geïllustreerd Zondagsblad:
per -week ƒ0.05, per maand ƒ0.22, per 3 mnd. 0.65. franco per post ƒ0.7254.
Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider
Telefoon Nos.: Directie 13082 Hoofdredactie 15054
Drukkerij: 10122, 12713 Administratie: 10724, 14825
Buitenspaarne 12
Redactie 10600
Postgiro 38810
ADVERTENTlëN: I5 regels 1.75, elke regel meer ƒ0.35. Reclames
ƒ0.60 per rcgeL Reductie bij abonnement. Vraag cn aanbod 14 regels 0.60,
elke regel meer ƒ0.15, buiten Arrondissement dubbele prijs. Onze Groentjes
(iedcren dag) 13 regels 0.30. elke regel meer 0.10, uitsluitend a contant.
Gratis Ongevallenvecekering voor Maand- en Weekabonnés. Levenslange ongeschiktheid en Overlijden f 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog f 400.-, Duim f 250.-. Wijsvinger f 150.-. Elke andere vinger f 50.-, Arm- of Beenbreuk f 100.-.
Idem voor Abonnés op het Geïll. Zondagsblad: Levenslange ongeschiktheid f2000.-, Overlijden f 600.-. Verlies van Hand. Voet of Oog f400—. Verlies Duim f75.-, Verlies Wijsvinger f75—. Verlies andere vinger f30.-.
DIT NUMMER BESTAAT UIT TWAALF BLADZIJDEN.
HAARLEM, 16 Mei
Waf bezielt Duitschland?
Laat men voorzichtig zijn met die vraag te
beantwoorden. Veel menschen zijn er alles
behalve voorzichtig mee. Zij zien in een onbe
kookte en tegelijk cynische rede als het jong
ste betoog van den vice-kanselier Von Papen
een uiting van de huidige gevoelens van het
geheele Duitsche volk. Zij vereenzelvigen ook
en vooral de werkelijke leiders der Nazi's:
Hitler, Goering en Goebbels, in al hun
uitingen, met het geheele Duitsche volk. Zij
redeneeren in dezen trant: „Tenslotte blijkt
nu toch weer dat de Duitsche Kultur maar
een heel dun vernisje is, dat spoedig ver
dwijnt als de omstandigheden daar aanlei
ding toe geven, en den waren Jozef toont".
Het ligt wel erg voor de hand dit te zeggen,
maar er zijn overwegingen die meetellen voor
de vorming van een rustiger meening. Er
kan niet de minste twijfel aan bestaan dat er
ook op dit oogenblik millioenen Duitschers
zijn die de Jodenvervolgingen scherp afkeu
ren. die zich schamen over de malle boeken
verbranding op brandstapels en die de oor
logszuchtige taal van meneer Von Papen met
afkeer gelezen hebben. En met schrik tevens.
Wat de meeste Duitschers van dit nieuwe
régime gehoopt hebben, en nog hopen, is een
krachtig bewind en herstel van 's lands wel
vaart. Angst voor het communisme heeft hen
daarbij sterk beïnvloed. Zij hebben de dicta
tuur der Nazi's toegelaten als het minste van
twee kwaden, en er het beste van gehoopt.
Dat deze dictatuur nu doorslaat in allerlei
excessen bewijst hoe ontwricht en ontmoedigd
de Duitsche natie geworden is ieder volk
heeft de regeering die het verdient maar
zegt volstrekt niet dat de mentaliteit van de
leidende regeeringspersonen gelijk is aan die
van den gemiddelden Duitscher. Het is mis
schien voor velen moeilijk deze dingen te er
kennen, maar bij eenig nadenken moet men
er eerlijkheidshalve wel toe besluiten.
Er komen andere overwegingen bij. Als
Von Papen begint in den oorlogszuchtigen
toon, en zulke taal uitslaat als: „Wat voor
den man het slagveld is, dat is voor de vrouw
het moederschap"dan kan men wel con-
cludeeren: „ze staan klaar om maar weer
eens een oorlog te beginnen"maar die
conclusie is niet juist. Want zoo mal zijn ze
zeker niet. Aan allé kanten (behalve alleen
aan de Deensche zijde) omgeven door tot-de-
tanden-bewapende staten, zou Duitschland
bij een dergelijke onzinnige poging onmid
dellijk en totaal verslagen worden. Waaruit
volgt dat de rede van Von Papen wel voor de
toekomst te denken geeft, maar voor dit
momentbluf is. Grove bluf. Misschien
komt er morgen nog een dosis bij.
De kennelijke bedoeling van de heeren is,
dreigend op te treden, schrik en ontstelte
nis te wekken onder andere volken met
name in Frankrijk en Engeland en door
toepassing van die methode zijn buitenland-
sche politieke eischen ingewilligd te krijgen.
Het ligt er dik bovenop. En even duidelijk
blijkt, dat het precies de verkeerde methode
is. Zooals de Duitsche „diplomatie" al zoo
vaak, helaas, blijk heeft gegeven van voor
keur voor de verkeerde methode. Nu heeft
de Amerikaan Norman Davis het al over een
„afweerfront" en men kan daaruit niet an
ders afleiden dan dat de verhoudingen tus-
schen Duitschland en zijn ex-tegenstanders
in den grooten oorlog zich van dag tot dag
verscherpen. Met welk resultaat? Het is niet
te voorspellen, maar zelfs Nazi-ministers zul
len het voorloopig niet in hun hoofd halen,
tegen deze buitenwereld, die als geheel tegen
hen gekant is, een oorlog te beginnen. Daar
is waarlijk geen direct gevaar voro.
Het beste dat men kan hopen is dat het
Hitler-bewind op korten termijn dood zal
loopen, ten ondergaan aan zijn eigen buiten
sporigheden. Dat een man als Brüning, die
een zeer bekwaam Rijkskanselier is geweest,
de leiding van de Centrumpartij weer heeft
aanvaard en klaarblijkelijk rustig „op zien
komen speelt", geeft op zichzelf eenige hoop.
Als het huidige régime niet tot andere daden
dan Jodenvervolging, boeken-op-brandsta-
pels, ontwvoogding van staten, onderdruk
king van de persvrijheid en lawaaiige rede
voeringen kan komen, zal het niet lang
duren. Het heeft nu al een zware bres gesla
gen in Duitschland's buitenlandsche handels
relaties, het heeft de sinds den oorlog her
stelde vriendschap met Engeland verspeeld,
het zingt het lied van den haaten nog
steeds doet het niet anders dan negatief
werk. Het bouwt niets op.
En een oorlog „tegen de rest van Europa"
kan het heusch niet beginnen.
Maar zoolang dit bewind in Duitschland
heerscht zal het tempo van de internationale
toenadering, waarvan ons aller welvaart en
toekomst afhangen, vertraagd worden. Er zal
wellicht een totale stilstand intreden met
geen anderen troost danhet tarieven-
bestand. Dat wel het allerminste is, dat be
reikt kon -worden.
R. P.
EEN MONROE-LEER VAN
ROOSEVELT?
HEDEN SPREEKT DE PRESIDENT.
WASHINGTON, 16 Mei (Reuter). Presi
dent Roosevelt zal heden een belangrijke
rede houden over de Amerikaansche buiten
landsche politiek. Verwacht wordt dat hij
een voorstel aangaande de betrekkingen met
Europa zal uiteenzetten, dat als een soort
Monroe-leer in deze aangelegenheid te be
schouwen is.
De rede, bedoeld als een tegenstoot in de
richting van Hitier, zal van Amerika's bereid
heid getuigen om met andere naties overleg
te plegen, indien een oorlog zou dreigen, en
tot werkelijke ontwaopening aansporen over
eenkomstig het Britsche plan.
Auto in de Koningshaven gereden.
Echtpaar uit Dordt verdronken.
Maandagavond even over half elf is een
gesloten personenauto van de Koninginne-
brug in de Koningshaven te Rotterdam ge
reden. De auto kwam uit de Van der Tak-
straat juist op het oogenblik dat de brug
geopend werd. De bestuurder had blijkbaar
de stoplichten niet gezien, heeft geen acht
geslagen op de waarschuwingen, dat de
brug geopend werd en reed door. De wagen
schoof tuschen den al geopenden brugklap
en het landingshoofd door en reed te water.
De politie is direct met behulp van booten
gaan dreggen. De brug moest hiervoor ge
opend blijven, zoodat het gelieele verkeer
in de richting Dordrecht stil kwam te staan.
De auto opgehaald.
Gisteravond en ook nog in den afgcloopen
nacht is de politi'e bezig geweest met behulp
van de politicboot en twee takelwagens de in
de Koningshaven gereden auto op te halen
Dit is haar echter niet gelukt. Men heeft
daarom aan de firma Van der Graaff en
Koelmans Bergingsmij te Rotterdam opdracht
gegeven om de auto te lichten. Deze firma is
om kwart voor vieren begonnen. Een duiker
heeft eenige malen op den bodem van de Ko
ningshaven naar de auto gezocht en deze ten
slotte gevonden. Om half zes heeft men den
wagen met een bok kunnen ophalen. Uit het
autonummer kon men opmaken dat de auto
in Dordrecht thuis hoorde. En daarna kon
worden nagegaan, dat deze het eigendom was
van den heer en mevr. Schepers, banketbak
ker gewoond hebbende aan de Van Str ij singel
te Dordrecht. De heer Schepers bleek met zijn
echtgenoot,e een bezoek te hebben gebracht
aan Rotterdam
De auto leeg.
De auto een Chrysler is beschadigd opge
haald. De lijken'van de slachtoffers zijn niet
met de auto naar boven gekomen. Een por
tier stond open. Door dit portier heeft de heer
Schepers zich direct na het ongeluk naar bui
ten weten te werken eenige omstanders heb
ben een man zien zwemmen, die evenwel di
rect wegzonk. Hei? lijk van de vrouw is waar
schijnlijk door den stroom uit de auto getrok
ken. Naar de lijken van de slachtoffers wordt
nog gedregd. t 1
DE MOORD OP DEN HEER
ESCHAUZIER.
BEHANDELING VOOR DEN HOOGEN RAAD.
Het Haagsche Corr. Bur. meldt:
De Hooge Raad heeft vandaag behandeld
het cassatieberoep van den 33-jarigen tech
nicus uit Den Haag, die als hoofdverdachte
in de zaak van den moord op den heer
Eschauzier, gepleegd op 9 Mei 1931 in hooger
beroep door het Hof te 's-Gravenhage is ver
oordeeld wegens moord en valschheid in ge
schrifte tot 20 jaar gevangenisstraf.
Raadsheer prof. mr. Taverne bracht een uit
voerig rapport uit. Namens requirant bracht
mr. Visser uit den Haag 4 cassatiemiddelen
aan, ter toelichting waarvan mr. Visser de
meening uitsprak, dat het arrest van het Hof
onvoldoende is gemotiveerd en dat het Hof
bij zijn bewijsconstructie als wettige bewijs
middelen heeft gebezigd verklaringen van
getuigen, welke niet op eigen wetenschap,
doch op gissing dezer getuigen berusten.
Het Maashotel een ruïne geworden.
Verscheidene gewonden.
ROTTERDAM 16 Mei. <V. D.) Hedenmorgen
te ongeveer 11.15 uur heeft alhier een zware
ontploffing plaats gehad, die in een hevigen
brand is overgegaan, waarbij verschillende
gewonden te betreuren vallen.
Aan de Boompjes is in de onmiddellijke
nabijheid van de Nat. Levensverzekerings
Bank een opslagplaats gevestigd van phar-
maceutische stoffen, chemicaliën enz., welke
opslagplaats eigendom is van de Firma Bro
cades en Steeman en waarvan de heer
Pluygers directeur is. Dit pakhuis wordt aan
den eenen kant begrensd door het Maas
hotel en aan den achterkant door de Wijn
haven. Door tot nu toe onbekende oorzaak
is daar plotseling een hoeveelheid benzine
en olie andere mededeelingen spreken
echter over een hoeveelheid aether ont
ploft. In het pakhuis waren verscheidene
menschen aan het werk. die door het snel om
zich heen grijpend vuur volkomen werden
verrast.-
Van verscheidene kanten werd onmiddel
lijk getracht hulp te verleenen aan de in het
pakhuis aanwezige werklieden. Dit aantal
bedroeg ongeveer 35.
De brandende chemicaliën ontwikkelden
evenwel zoo'n dikke rookmassa dat het om
half 12 nog niet mogelijk was, het pakhuis
van buiten af binnen te dringen.
Boven het brandende pand stegen dikke
grauwe rookkolommen op. die van grooten
afstand konden worden waargenomen.
Het explosiegeval trok groote belangstel
ling.
De ontploffing geschiedde in de gelijk-
vloersche verdieping en was zoo hevig, dat
het Maashotel in een formeele ruïne werd
herschapen.
Deuren en paneelen werdeirtgerukt. ra
men sloegen stuk en schilderijen vielen van
den muur. Het pakhuis stond onmiddellijk
in lichterlaaie.
Menschen in het water
gesprongen.
Nog maar kort na de ontploffing zaten de
werklieden op de verschillende verdiepingen
zóó door het vuur ingesloten, dat zij nog
maar twee kansen hadden om zich te redden.
Verscheidencn van hen vluchtten over het
dak naar de aangrenzende panden, anderen
wierpen zich uit de ramen in het water van
de Maashaven, die aan den achterkant van
het pand loopt. Die in het water sprongen
werden door schippers opgepikt.
Kort na het uitbreken van den brand
arriveerde, de brandweer met groot mate
riaal ter plaatse. Om half twaalf waren 2
motorspuiten in werking, die verschillende
slangen uitlegden en het vuur krachtig be
streden. zoodat het aan de voorzijde spoedig
in hevigheid afnam, maar aan de achter
zijde, waar de bestrijding zooveel moeilijker
is. woedt- de brand nog in volle hevigheid
voort. Ook de Magyrusladder bewees in den
strijd tegen de vlammenzee goede diensten.
Direct na de ontploffing hadden 2 werk
lieden het pand nog benedenaoor kunnen
verlaten. Zij hadden ernstige brandwonden
opgeloopen.
Het aantal zwaargewonden is inmiddels
nog tot 5 opgeloopen. maar daarbij zijn er
nog verschillende anderen, die min of meer
ernstige brandwonden hebben gekregen.
Bovendien valt nog niet met zekerheid te
zoggen of allen zich wel tijdig uit het pand
hebben weten te redden.
Vooruitzichten voor ecu parle
mentair kabinet.
(Van onzen parlementairen correspondent).
DEN HAAG, 16 Mei. Dr. Colijn heeft Vrij
dag aan de Koningin verslag uitgebracht be
treffende den stand der kabinetscrisis. We
hebben redenen om aan te nemen, dat hij
tengevolge van dat bezoek opnieuw pogingen
heeft in het werk gesteld om een parlemen
tair kabinet tot stand te brengen. Uit het
feit, dat de R.K. fractie hedenmorgen weer is
samengekomen, mag de conclusie getrokken
worden, dat deze fractie zich genoopt gevoel
de de na Vrijdag nieuw geschapen positie
onder het oog te zien. Een positie, die mede
beïnvloed wordt door de groote waarschijn
lijkheid, dat. wanneer dr. Colijn zijn opdracht
daadwerkelijk zou hebben teruggegeven, hij
niet opdracht zou hebben gekregen tot het
vormen van een extra-parlementair kabinet,
doch'een R. Katholiek tot het vormen van
een parlementair kabinet en in dat geval uit
de rechterzijde.
Naar wij vernemen moet na de depressie
van Vrijdag dr. Colijn er heel wat beter zijn
komen voor te staan en wordt thans de spoe
dige totstandkoming van een nieuw kabinet
in parlementairen R.K. kring, waaruit we
deze informatie hebben, zoowel als door hei-
huidige demissionaire kabinet verwacht.
PROPAGANDA NOOIT MEER OORLOG
FEDERATIE.
De Kring Haarlem der Nooit. Meer Oorlog
Federatie heeft het plan opgevat om op Za
terdag 20 Mei a.s. ter viering van den „Good
Will Day" door middel van kaartverkoop-pro-
paganda te maken en tevens haar kas te ver
sterken.
Krachtdadige medewerking van het pu
bliek wordt gevraagd. Men kan 100 kaarten
koopen en deze weer verkoopen.
De kaart is een reproductie van de welbe
kende teekening van Willem van Schaik, voor
stellende een soldaat, stervende in prikkel
draadversperring. met het bijschrift:
Zóó stierf hij op het „Veld van Eer"!
Zeg nu met ons: „Geen Oorlog Meer"!!
Vrijdag 19 Mei kan men van 810 uur in
structies. kaarten en bus in ontvangst ne
men in het gebouw „De Nijverheid" Jans
straat 85, Haarlem.
ds. tromp naar dordrecht
beroepen:
Ds. D. Tromp, van de Nedcrduitsch Her
vormde Kerk te Zandvoort is te Dordrecht
beroepen.
DE R.K. KAMERFRACTIE BIJEEN.
Het Haagsch Corr. Bur. meldt:
De R.K. tweede kamer-fractie heeft heden
voormiddag opnieuw een vergadering gehou
den over de kabinetscrisis.
EEN ONDERSCHEIDING.
Mevr. T. ArensTepe, photografe te Haar
lem, is benoemd tot „Associate of the Royul
Photographic Society of Great Britain" te
Londen, nadat zij eerst naar aanleiding van
een tentoonstelling van haar werk te Cam
bridge en te Londen reeds was uitgenoodigd
lid te worden van deze vereeniging.
Deze onderscheiding, die haar het recht
geeft de letters A.R.P.S. achter haar naam
te plaatsen, wordt slechts verleend, nadat
werk van de candidaten is beoordeeld door
een jury, bestaande uit vooraanstaande pho-
tografen en kunstcritici.
Ongerustheid in Amerika over dc Duitsche
houdng. Norman Davis stelt een weer
standsfront voor.
(2e blad. Ie pag.)
Duitsche diplomatieke stap naar aanleiding
van het gebeurde in YVecncii.
(2e blad. Ie pag.)
Groote ontploffing in het Maashotel te Rot
terdam. Verscheidene gewonden.
(Ie blad. Ie pag.)
Van onzen Haagschcn correspondent: Voor
uitzichten voor een parlementair kabinet.
(Ie blad. Ie pag.)
Vergadering va» Nederlandsche Nazi's te
Goch verstoord.
(2e blad, 2e pag.)
Auto te Rotterdam in dc Koningshaven ge
reden. Echtpaar verdronken.
(Ie blad. Ie pag.)
ARTIKELEN. ENZ.
R. P.: Wat bezielt Duitschland?
He blad. Ie pag.)
Van een onzer redacteuren: Fords fabriek te
Amsterdam geopend.
(2e blad. 2e pnej
.Melis Stokc: Waarom moet gij advertenties
lezen.
(2c blad. 2e pag.)
Joh. Chr. Wijnand: Strijd tusschen Haarlem
en Amsterdam.
(2e blad, 3e uae.)
J. B. Schuil: Het toonccl te Amsterdam. Bobby
huilt...Bobby lacht.
(2e blad. 3e pag.)
DE VOORJAARSBEURS.
BEWOGEN DAGEN IN OOSTENRIJK. Links. u-uij ue yroole tiem.icc.c -^emousLiu.ic m.i
Rechts: Dc aankomst te Weenen van de auto's met dc Beiersche en Pruisische gasten, luide toegejuicht door dc Oosten
maar. officieel als „ongewenschl bezoek." beschouwd*
Zo.iaay ).l.
rijkschc Nazi's,
HEDENMIDDAG OPENING.
Hedenmiddag zal in het Gemeentelijk Con
certgebouw de eerste Haarlemsche Voor
jaarsbeurs geopend worden. Zooals onze le
zers weten was eerst de naam „Eerste Haar
lemsche Jaarbeurs" gekozen, maar op ver
zoek van de Utrechtsche Kamer van. Koop
handel is die gewijzigd in „Eerste Haarlem
sche Voorjaarsbeurs".
Het bestuur van dc afdccling Haarlem der
Nederlandsche Vereovvan Huisvrou
wen en de heer J. van der Burg. secretaris
der Voorjaarsbeurs, die nu al zoo langen tijd
met de voorbereidende werkzaamheden be
zig zijn geweest, hebben roden tot groote te
vredenheid, want niet alleen is alle beschik
bare ruimte in de groote zaal verhuurd, maar
ook de conversatiezaal en een gedeelte van
de vestiaire is in gebruik genomen moeten
worden. Er zijn niet minder dan 71 stands,
zoodat met het volste recht eigenlijk van een
groote tentoonstelling gesproken kan worden.
We hebben er vanmorgen al vast een kijkje
genomen. Alles was natuurlijk nog niet ge
reed, maar toch wel zooveel, om te kunnen
beoordeelen. hoe de zalen er uit zullen zien,
als alle stands in orde gemaakt zijn.
Ongeveer alle artikelen, die in het leven
noodig zijn en die het kunnen veraangena
men, zijn hier te vinden. Ze zijn bovendien
zoo voordcelig en smakelijk mogelijk uitge
steld. We noteerden stands met rieten tuin
en serremeubelen: borstelwerk, wasscherij-
machines, babygoed. keuken-installaties, co
mestibles. naaimachines, kruidenierswaren,
badinstallaties, anthraciet. lepels, vorken en
messen, azijn, moderne voeding, chocolade,
banket, manufacturen, borduurwerk, kussens
en batikwerk, ijzerwaren, aardewerk, koffie
en thee, poetsartikelen, boeken, schilderijen,
foto-artikelen, wol, sajet," tricotgocdcren, ta
pijten, beddegocd, bloemzaden, meubelen,
stofzuigers, touwwerk, rc'uj<>ir>"■•"•■oducten,
gramofoons en platen, kousen, buikbanden,
corsets, tabak, sigaren, gcro-zilver. braad
pannen. radio, ontsmettingsmiddelen, soe
pen. eau dc cologne en parfums, schoenwerk,
enz.
Zooals men ziet een groote hoeveelheid en
in een bonte schakeering.
Verschillende v'••"en met een hu
manitair doel hebben van deze gelegenheid
gebruik gemaakt om omHo voor haar
werk te maken. We zagen er o.a. stands van
den Ned. v«""* "••«bond, van den Ned. Bond
tot bestrijding der vivisectie, van de Vereeni
ging tegen het misbar 'clon van dieren, enz.
Natuurlijk zijn ook do noodigc attracties
aan de Voorjaarsbeurs verbond?'- Er worden
door firma's geschenken gereven aan eiken
25sten, 50sten, lOOsten en zooveelsten bezoe
ker.
En dan zijn er vele vermakelijkheden. Zoo
zullen de heer en mevrouw Soeorhoff zich
doen hooren; Prof. An ton in 1 geeft séances
voor kinderen en volwassenen; het duo
Mastrow zorgt voor een vroolijke revueklucht;
Stella Seemer zal haar liedjes zingen; de fa
milie Hoffmann zorgt voor ontspanning en
er komt ook een komiek.
Verder zal er veel muziek gemaakt worden,
zoowel op de galerij in de groote zaal als in
de conversatiezaal.
Er is op de galerij en op het podium een
smaakvolle versiering van groen en bloemen
aangebracht.
Hedenmiddag half drie zou de Voorjaars
beurs door burgemeester C. Maarschalk wor
den geopend. De beurs zal een volle week
duren; Dinsdag 23 Mei, des avonds elf uur,
wordt zij gesloten.
HEET WATER OVER HET LICHAAM
GEKREGEN
De Ongevallen Dienst bericht aan de politie
dat Maandagmiddag ten huize van K. aan de
Van Oosten de Bruynstraat op een petro
leumstel een pan water stond, die verschoof
en over de vrouw en een kind van II maan
den een golf heet water uitstortte. Beide ge
wonden zijn in het Elisabeths Gasthuis ver
bonden, waarna de vrouw, die lichte wonden
had opgeloopen, naar huis kon terugkecren.
Het kind, dat ernstige brandwonden had ge
kregen, is opgenomen.
