Conflict op de Groentemarkt. Vredeszegel. Hei Bsien^tiikste 50e Jaargang No. 15307 Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen Vrijdag 19 Mei 1933 HAARLEM S DAGBLAD Directie: P. W. PEEREBOOM en ROBERT PEEREBOOM. UITGAVE LOURENS COSTER MAATSCHAPPIJ VOOR COURANT-UITGAVEN EN ALGEMEENE DRUKKERIJ N.V. Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM. ABONNEMEN 1KNper week 0-25, per maand 1.10, per 3 maanden f 525, franco per post 355, losse nrs. 0.06. Geïllustreerd Zondagsblad per -week ƒ0.05, per maand ƒ0.22, per 3 mnd. 0.65. franco per post 0-72H- Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12 Telefoon Nos.: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600 Drukkerij: 10122, 12713 Administratie: 10724, 14825 Postgiro 38810 ADVERTENTIëN j5 regels 1.75, elke regel meer 0.35. Reclames ƒ0.60 per rcgeL Reductie bij abonnement. Vraag en aanbod 14 regels ƒ0.60, elke regel meer ƒ0.15, buiten Arrondissement dubbele prijs. Onze Groentjes (iederen dag) 13 regels 030, elke regel meer 0.10, uitsluitend a contant. Gratis Ongevallenverzekering voor Maand- en Weekabonnés. Levenslange ongeschiktheid en Overlijden f 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog f400.-. Duim f250.-. Wijsvinger f 150.-, Elke andere vinger f 50.-. Arm-of Beenbreuk f 100.-. Idem voor Abonnés op het Geïll. Zondagsblad: Levenslange ongeschiktheid f2000-. Overlijden f 600—, Verlies van Hand, Voet of Oog f400-. Verlies Duim f75.-. Verlies Wijsvinger f75-, Verlies andere vinger f30-. DIT NUMMER BESTAAT UIT ZESTIEN BLADZIJDEN. HAARLEM, 19 Mei De Verkeersmensch. „Wat een jonge man moet kunnen" is de titel van een artikel van Robert Little in Harpers Magazine. De lijst van kundigheden die deze Amerikaan daarna ten beste geeft, is niet gering. En dan vallen al de vereischte schoolbekwaamheden er nog heelemaal bui ten. Hij somt o.a. op: een kilometer zwem men, behoorlijk duiken, drenkelingen tot be wustzijn kunnen brengen, goed een auto be sturen. eenvoudige reparaties aan een auto verrichten, fietsen, een geweer en een revol ver kunnen hanteeren (uitsluitend voor zelf verdediging, in geval het leven hem tegen over Al Capones en Jack Diamonds stelt), boksen, kampeeren. houthakken, een gebro ken been voorloopig zetten (bij een ander althans), koffie zetten, biefstuk bakken, roereieren maken, sla aanmaken, een kip voorsnijden, kleine reparaties in huis ver richten, typen (3000 woorden per uur), éen sport goed en andere dragelijk beoefenen, enz. enz. Ook dansen behoort tot de verplichte kun digheden die Robert Little opsomt, en de toe lichting daarop is nogal vermakelijk, en zeer Amerikaansch. „Waarlijk goed dansen kunnen alleen ge boren dansers, maar men kan toch het mo derne doodgewone dansen leeren: dien vorm van rhythmisch botsen op andere menschen in een kleine ruimte, met een techniek, die bepaald wordt door de hoogte van de grond prijzen op de plaatsen, waar het dansen ge woonlijk beoefend wordt. De soort dansen, die waarlijk vreugde geeft, is in Amerika uit gestorven. Het salon-dansen is geen hooge kunst, maar noodig, als men tusschen de 16 en 22 in kennis wil komen met een aantal exemplaren van de andere sekse". Dit laatste klinkt een beetje kil, maar het is niet te ontkennen dat er ook aan deze zijde van den Oceaan velen zijn, die het aldus inzien. Wat Robert Little over het auto-besturen zegt is zeker lang niet gek. Hier volgt het: „Hij moet een auto goed kunnen besturen. Met goed bedoel ik: veel beter dan de meeste menschen thans doen. De auto is het volg zaamste en gevaarlijkste van onze moderne gemakken. Hij schijnt een gevaarlijke onbe leefdheid aan te moedigen. Menschen. die altijd alle brieven beantwoorden, die glim lachen als ze worden aangesproken en op- Staan als er een vrouw de kamer binnen komt, zien er geen been in den geheelen weg in beslag te nemen, of te passeeren in een bocht. De jongeman moet veilig rijden of heelemaal niet. En hij moet niet hulpeloos staan als zijn wagen defect raakt. Hij moet weten hoe hij een band moet vernieuwen en weten wat er hapert als de motor gaat knet teren en het begeeft". Hier worden - de zwakheden van den mo dernen verkeersmensch weer eens scherp be licht. En terecht. Het zijn niet alleen Ameri kanen die altijd alle brieven beantwoorden, glimlachen als ze worden aangesproken enz., maar er in hun auto geen been in zien den heelen weg in beslag te nemen, te „snijden" in ontstellende vaart met ontstellend weinig ruimte, te passeeren in een bocht De lijst van euveldaden is nog veel langer, en zij wordt toegepast in alle landen, ook in het onze. Wie op Zondag zijn richtingwij zei- uitsteekt om een zijstraat in te slaan en niet even in het spiegeltje kijkt voor hij het doet, heeft een kans van zeg 30 pet. dat een in het gewone leven allerhoffelijkst man, op dit moment vol gas gevend om hem nog even alleronbehoorlijkst te passeeren, hem in de flank torpedeert. Wie uit een rechtsché zij straat komt m vertrouwen op zijn voorrang, zonder voorzorgsmaatregelen, tart voor een hooger percentage dan het voorgaande den dood. Wie 's avonds rekent op algemeen „dimmen" van „tegenliggers" en op alge- meene aanwezigheid van achterlichten bij voorliggers is een dwaze optimist Enzoovoorts. Vele zijn de feilen van den verkeersmensch. Ook van u. Ook van mij, al poog ik, in een auto rijdend, al het boven bedoelde na te laten. Het is soms moeilijk. Althans om niet te „snijden". De snelheids ontwikkeling van de auto is iets vlugger ge gaan dan de beschavings-wording van den automobilist. Ook de fietser is nog lang niet bij. Wei'd ik nog niet pas, in den laten avond, op een overigens helder verlichten straatweg, aan gehouden door een agent die mij zei, dat ik in overtreding was? „Is-ie uit?" vroeg ik. mijn electrische lamp bedoelend, en het sprak vanzelf, want 'k stond nu stil. „Neen", zei de agent, „hij is niet uit, maar hij is ver blindend". „Dat heb ik nooit vermoed", zei ik naar eerlijke waarheid,- want welke moderne fiet ser heeft ooit de uitstraling van zijn eigen f ietslamp gezien?' Dit is een der vele wonde ren van onze 20ste eeuwsche techniek. „Kan wel wezen, maar d'r wordt scherp op gelet", zei de agent, en liet mij gaan,- waarop ik dimde, hetgeen verstandig was ook, want 100 M. verderop stond een tweede agent. Intusschen schoot mij te binnen hoe kwaad ik geweest zou zijn als ik per auto mijzelf per fiets was tegengekomen Het had tot een droevige botsing van mijn auto-ik met mijn fiets-ik, wellicht tot vernietiging van een van beiden of allebei, kunnen leiden. Hier hebt u nu een kenmerkend staaltje van de wijsheid van Robert Little's betoog en van de tegenstrijdigheden in den ver keersmensch. Zijn voetgangers-ik en zijn uitstappend-trampassagiers-ik blijven dan nog buiten beschouwing. Die zouden de zaak nog erger maken. Te laat heb ik bedacht, dat ik dien agent 1 had kunnen verzoeken eens op mijn fiets te gaan zitten, zoodat ik voor het eerst mijn eigen verblindend licht, had kunnen zien. Maar het is misschien maar beter zóó ge weest. Die tweede agent. 100 M. verderop, zou hem wellicht bekeurd hebben. Robert Little evenwel heeft een kundigheid verge ten: Ken uw eigen fietslicht. R. P. DANK AAN DE KONINGIN. TELEGRAM VAN DE MIJ. VAN NIJVERHEID De Nederlandsche Maatschappij voor Nij verheid en Handel heeft aan de Koningin een telegram gezonden van den volgenden inhoud: De Nederlandsche Maatschappij voor Nij verheid en Handel betuigt H.M de Koningin haar groote dankbaarheid voor de treffende woorden waarin H. M. in Haar antwoord aan President Roosevelt uiting heeft gegeven aan een overtuiging die in het overgroote deel van het volk leeft. Moge deze daad van Uwe Majesteit mede van invloed zijn op het wederkeeren van vertrouwen tusschen de volkeren en op het herstel van een daaruit voortkomend vrij handelsverkeer". LEGAAT VAN PROF. VAN VOLLENHOVEN. Het Leidsch Universiteits fonds heeft als legaat van wijlen prof. mr. C. van Vollen- hoven zijn huis aan het Rapenburg te Lei den ontvangen, meldt het Handelsblad. WIJNKOOP GEARRESTEERD. Wegens opruiende woorden. GEVANGENISSTRAF GEëlSCHT TEGEN EFFENDI. Over de Donderdag voor de rechtbank te Tiel behandelde strafzaken tegen de hceren Louis d<Ü Visser en Roestam Effendi. die resp. terecht hebben gestaan wegens beleediging en opruiing, is Donderdagavond in de zaal van de coöperatieve V.Z.O.D. aldaar een pro testvergadering van communisten gehouden, waar het lid van de Tweede Kamer, de heer D. Wijnkoop het woord heeft gevoerd. De ver gadering werd bijgewoond door den commis saris van politie en een inspecteur, die na afloop den heer Wijnkoop hebben gearres teerd op grond van opruiende woorden, welke hij tegen het openbaar gezag zou hebben ge uit. Dienzelfden avond nog heeft de Officier van Justitie den heer Wijnkoop in verhoor genomen, waarna hij in het Huis van Bewa ring werd opgesloten. De heer Wijnkoop is hedenmiddag, na op nieuw verhoord te zijn door den officier van justitie, op vrije voeten gesteld. De heer Roestam Effendi heeft na den heer De Visser terecht gestaan, omdat hij in dezelfde vergadering als waar de heer De Visser sprak, gezegd zou hebben: „Wij zijn tegen alle oorlogen, doch als de imperialis- tischen oorlog losbreekt, moeten wij dezen om zetten in een burgeroorlog". Ook deze ver dachte ontkende deze woorden in dien zin gesproken te hebben, hij zou slechts gezegd hebben, dat als de imperialistische oorlog komt de omzetting in een burgeroorlog niet te verhinderen zou zijn. De officier eischte, omdat het een zeer ernstig feit is, in deze tij den het volk op te ruien, tot wapengeweld, drie maanden gevangenisstraf. Mr. S. de Jong was ook hier de verdediger. De uitspraak in deze zaak en die van L. de Visser is 26 Mei. Zooals men weet zou. Roestam Effendi ir. de Tweede Kamer komen, nadat de heer Ali- min Prawiradirdja bedankt zou hebben, om dat hij andere opdrachten uit Moskou gekre gen heeft, en nadat ook de heer Schalker zou bedanken. Aantal kooplieden, commissionnairs en aanvoerders" beperkt. Verzet van de uitgesloten handelaren. We herinneren er aan dat het raadslid J. G. van Kessel eenigen tijd geleden er in den raad op heeft aangedrongen, dat er door- Maatschappelijk Hulpbetoon geen handels- geld meer zou worden verstrekt aan men schen. die ondersteund worden, omdat daar door de gevestigde kooplieden nadeel onder vinden en zich in hun bestaan bedreigd achten. Hierover vernemen wij nader, dat de ge vestigde kooplieden van de Groentemarkt te Haarlem door middel van hun organisaties in den laatsten tijd een regeling op touw hebben gezet, die ten doel heeft te voorko men het uitbreiden van het aantal kooplie den. Daartoe zou samenwerking gezocht zijn met de commissionnairs en met de „aanvoer ders" van groente en fruit. Alleen de koop lieden. die van 1 Januari 1932 als groente handelaren gevestigd zijn. zouden door die combinatie erkend worden. De erkende com missionnairs zouden op de markt alleen mogen verkoopen aan de erkende kooplieden, terwijl die commissionnairs op nun beurt weer alleen zouden mogen koopen van er kende tuinders. Tot zoover de ons verstrekte mededce- lingen. We hebben er één der commissionnairs naar gevraagd. Deze beaamde het boven staande ten deele. Hij ontkende, dat het voor komen van het uitbreiden van het aantal kleinhandelaren het doel der regeling zou zijn. Wel kant de nieuw gevormde combinatie zich tegen menschen, die eenig handelsgc-ld ontvangen en die aan de gevestigde hande laren een ongewenschte concurrentie aan doen. „Ook gebeurt het vaak", aldus onze zegsman, ..dat die menschen bij de grossiers schulden maken. We hebben daarom besloten te bepalen, dat alleen die personen als kleinhandelaren kunnen worden aangeno men, die een cautie (zekerheidsstelling) van minimum f 100 kunnen storten. Zij ontvangen dan een kaart als bewijs dat ze aangesloten zijn. De kleinhandelaren, die in het bezit van zulk een koopmanskaart zijn, mogen niet koopen van niet-erkende grossiers en deze laatsten mogen niet verkoopen aan niet- erkende kleinhandelaars. Wij meenen dat grossiers het recht hebben om op de veilin gen hun condities te stellen. Deze actie da teert nu al van 1 Januari af en sindsdien marcheert nu alles heel goed". Tot zoover deze commissionair, die ook meende namens de aangesloten groentehan delaren te kunnen spreken. Van andere zijde vernemen we, dat perso nen die als nieuwe commissionnairs zich willen aansluiten een cautie van 750 moe ten stellen. Voorts hebben we het oordeel gevraagd aan een vertegenwoordiger van de uitgesloten kooplieden, den heer J. J. Hart, secretaris der groentehandelarenvereeniging „Sterk door Eendracht". Deze meende, dat dc hui dige toestand op de groentemarkt niet lan ger gehandhaafd kan worden. „Wij meenen dat op een openbare markt iedereen vrij moet kunnen koopen en verkoopen". aldus de heer Hart. „De toestand is nu zóó, dat een groep commissionnairs feitelijk de macht heelemaal in handen heeft genomen. Het gevolg daar van is natuurlijk, dat zij hun invloed op het bepalen van de prijzen doen gelden, vooral nu zij niet meer de concurrentie van de uit gesloten handelaren, die niet in staat zijn om een cautie van 100 te stellen, behoeven te vreezen. Het publiek zou dus genoegen moeten ne Bij de zware aardverschuivingen in Californië moest vooral de stad San Clemente het ont gelden. O.m. stortte een 60 M. hooge heuvel in, waarop zich de villa van den burge meester bevond. men met de prijzen, die aldus vastgesteld worden. Wij komen daartegen op en daarom hebben wij onze vereeniging opgericht, die thans reeds 82 leden telt, met het. doel om weer een vrije openbare markt te verkrijgen. Zóó is de toestand niet houdbaar. Als iemand, die niet bij de combinatie is aangesloten, met een partij groente aan de markt komt. dan komen er dadelijk een paar commissionnairs bij, om aan de groentehandelaren te verbie den, van zulk een persoon te koopen. Die kan dus weer met zijn groente vertrekken. Dat is toch een abnormale toestand, die nie'. langer geduld kan worden. We hebben ons daarom al tot de bevoegde autoriteiten ge wend met het verzoek om daartegen maatre gelen te willen nemen". (Er is een Nederlandsche „vredes zegel" verschenen voor post verkeer met het buitenland). Geef ons vrede „op een briefje" Is de allerhoogste wensch, Hier, zooals op heel de wereld Van den strijdensmoeden mensch. Maar men is wat achterdochtig Op dit punt van wereldvrêe. Nou. ons land geeft het op zegel. Dat is een fameus idee. Als er iets bezegeld worde Van ons menschelijke lot. Is van onze liefste wenschen Vrede wel liet eerst aan bod. Om in zulk een doel te slagen, Wordt er nooit te veel gedaan, 't Zegel maakt weer dat de vrede, Druk over den tong zal gaan. Voor den inhoud onzer brieven Werkt het ook pacief-actief. Onder 't zegel van den vrede Schrijft geen mensch een ruziebrief. Langs den weg naar wereldvrede Gaat de mensch in tragen gang, Over vele hindernissen Duurt de reis naar 't einddoel lang. Maar het komt toch immer nader, Ook al gaat het dan niet snel, Tusschen 't zegel en de zege Ligt tenslotte slechts een(e)l. P. GASUS. EEN PERSSTEM OVER DE K. L. M. MOET DE REGEERING INGRIJPEN? BANDOENG. 18 Mei (Aneta). Het „A. I. D. de Preangerbodc" acht de daad van Evert van Dijk verklaarbaar en sympathiek doch meent dat de regeering het recht en de plicht heeft in te grijpen. Dit is zeer nood zakelijk. daar de nationale zaak niet mag lijden door het conflict. De regeering kan de subsidie afhankelijk stellen van de regelma tigheid van den dienst. De directie van de K. L. M. heeft het aan zichzelf te wijten als de post over een half jaar per Asjes-vliegtuig cn de passagiers over een jaar met Engelschc vliegtuigen worden vervoerd. C.A.O. IN BOUWBEDRIJF WORDT OPGEZEGD. In de te Arnhem gehouden algemcene ver gadering van den Alg. Patroonsbond van de Bouwbedrijven in Nederland is besloten de landelijke collectieve arbeidsovereenkomst in het bouwbedrijf op te zeggen, meldt de Tel. De C. A. O. loopt in October van dit jaar af. DE TUNNEL ONDER DE MAAS GEMEENTERAAD ER VOOR De Raad van Rotterdam heeft Donder dagavond met algemeene stemmen aangeno men het voorstel van B. en W. om in begin sel te besluiten tot den aanleg van een tun nel onder de Maas in de richting Parkkade- Charlois. B. en W- kregen opdracht de me dewerking van Rijk. Provincie en particulie ren te verkrijgen, ter financiering van dit plan, dat 24 millioen zal kosten. Voorts heeft de raad van Rotterdam, even eens met algemeene stemmen besloten tot den aanleg van een bosch en park met speel weide, zwembad, strandbad, volkstuinen, plantentuin enz, ter grootte van 270 H.A. rondom den Kralingschen Plas. Machtigingswet voo rde Pruisische regccring in den Landdag aangenomen. (2e blad. Ie pag.) Scherp optreden tegen Nazis in Oostenrijk, (2e blad. Ie pag.) Coonflict op de Haarlcmschc groentenmarkt. (Ie blad, le pag) Wijnkoop wegens opruiende woorden gearres- gearrestccrd. (Ie blad, le pag.) ARTIKELEN, ENZ. R. P.: De verkeersmensch. (le blad. le pag.) Willy van der Tak: Modeshow op dc Voor- jaarsbeurs. (3e blad, le pag.) Van onzen Londenschen correspondent Een Paganini van het tooeel. (3e blad. le pag.) A. J. C. VI. Filmnieuws ..Titanen der lucht"'. (3c blad. lc pag.) AANKOOP DUINTERREIN DOOR DE PROVINCIE. ALGEMEENE INSTEMMING MET HET VOORSTEL VAN GED. STATEN Algemeen werd het voorstel tot aankoop van het Geversduin in de Commissie uit de Prov. Staten met instemming ontvangen. Niettemin gaf de voordracht aanleiding tot een uitvoerige gedac'ntenwisseling. Enkele leden waren van oordcel, dat de som van f 625.000 aan den hoogen kant was. Zij vergeleken den prijs per H.A. met ciien, welke nog onlangs voor de in Egmond (in gekochte gronden was besteed; deze laatste was lager, hoewel de Provincie bij dien koop in het bezit kwam van stukken waardevolle» cultuurgrond, terwijl dit hier niet het geval is en zij zelfs meenden te weten, dat som mige gedeelten zeer verwaarloosd zijn. Een dezer leden was van oordeel, dat het riuinenbczlt der Provincie thans voorloopig voldoende is uitgebreid. Van andere zijde werd de prijs niet te hoog geacht, daar het hier betrof een der mooiste duingebieden van Kennemerland. terwijl ver wacht kon worden, dat de waterrijkdom dien van de Egmonder duinen zou overtreffen. Zij, die prijs stelden op uitbreiding van het pro vinciaal duinbezit als zeewering, tot behoud van het natuurschoon, als recreatieoord en last not least als waterwinplaats, konden zich door deze aanwinst In allen deele be vredigd achten. Deze leden vestigden er ln het bijzonder de aandacht op, dat met deze uitbreiding der waterwinnings-reserve de vroeger tot uiting gebrachte vrees voor schade, die dc water onttrekking uit dc duinen aan belendende cultuurgronden zou kunnen toebrengen, goed deels zoo niet geheel haar ontstaans- recht zou hebben verloren. Een dor leden, ter plaatse bekend, wees op de mogelijkheid, dat binnen afzienbaren tijd terreinen, voor exploitatie geschikt, zouden komen langs een weg. die door de gemeente Castricum zou worden aangelegd. Van andere zijde kwam men op tegen het denkbeeld van verkoop of uitgifte in erf pacht. De Provincie moest haar duinbezit gaaf houden cn niet medewerken aan ver kaveling voor bouwdoeleinden, noch lintbe bouwing bevorderen; ging men in die rich ting, dan riep men zelf het gevaar op, dat het natuurreservaat een deel van zijn schoon heid zou inboeten. De Provincie zal door dezen aankoop haar aaneengesloten duinbezit tot een belangrijk complex uitbreiden. Tenslotte werd de aandacht gevestigd op een drietal personen, waaronder één met 30 dienstjaren, die tot dusver hun werk vonden op Geversduin. Bij geruchte had men verno men, dat voor dezen door den landheer niet verder zou worden gezorgd. Het in het midden der Commissie aanwe zige lid van Gedeputeerde Staten verklaarde, dat alvorens Gedeputeerde Staten tot defini tieve onderhandelingen voor den aankoop zijn overgegaan, zij gedocumenteerde des kundige rapporten hebben ontvangen van den Directeur van het P.W.N, en van den Rentmeester van het Provinciaal Landgoed. De koopprijs, waarover men het tenslotte eens werd, is beneden de getaxeerde waarde. Het belangrijke verschil tusschen de vroe gere vraagprijzen en den thans verkregenc kan verklaring vinden in de slechte tijden, waarin wij leven; wachten op een nog groo- tere daling met de kans dat het dujnterrein aan de Provincie ontgaan zou door verkoop, verkaveling of bouwspeculatlc zou onverant woordelijk zijn geweest. Bij de bespreking van de drie personen, die tot dusver hun werk op Geversduin von den, sloot het lid van Gedeputeerde Staten zich aan bij de leden, die van oordeel wa ren, dat dc zorg hiervoor geheel op den land heer rustte. Bij de onderhandelingen zijn hieromtrent geen eischen gesteld, noch toe zeggingen gedaan. Hot gaat niet aan. deze zorg op de Provincie te schuiven. Eerst zeer onlangs was het College te weten gekomen, dat de vrees bestond, dat deze morecle plicht nog niet erkend zou zijn. Ook was het lid van Gedeputeerde Staten van oordeel, dat deze omstandigheid den aankoop der terreinen niet kon ophouden. DE GEARRESTEERDE POLITIEAGENT De agent van politie, die in dc zaak Nijen- rode is gearresteerd, heeft als raadsman ge kozen mr. J. de Vrieze, tc Amsterdam.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1933 | | pagina 1