Drukdruk.
DE HAARLEMSCHE
FINANCIëN.
tiet Bi2&&Muiikstc
50e Jaargang No. 15323
Verschijnt dagelijks, hehalve op Zon- en Feestdagen
Vrijdag 9 Juni 1933
HAARLEM S DAGBLAD
Directie: P. W. PEEREBOOM
en ROBERT PEEREBOOM.
UITGAVE LOURENS COSTER MAATSCHAPPIJ VOOR
COURANT-UITGAVEN EN ALGEMEENE DRUKKERIJ N.V.
Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM.
ABONNEMK1S1 ENper ^eek <125, per maand 1.10, per 3 maanden
i 325, franco per post 3.55, losse nrs. 0.06. Geïllustreerd Zondagsblad
per week ƒ0.05, per maand ƒ022, per 3 mnd. 0.65. franco per post 0.7254.
Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12
Telefoon Nos.: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Drukkerij: 10122, 12713 Administratie: 10724, 14825 Postgiro 38810
ADVERTENTlëN1_5 regels 1.75, elke regel meer ƒ0.35. Reclames
ƒ0.60 per regeL Reductie bij abonnement. Vraag en aanbod 14 regels 0.60,
elke regel meer ƒ0.15, buiten Arrondissement dubbele prijs. Onze Groentjes
(iedcren dag) 1—3 regels 0-30, elke regel meer 0-10. uitsluitend a contant.
Gratis Ongevallenverzekering voor Maand- en Weekabonnés. Levenslange ongeschiktheid en Overlijden f 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog f 400.-, Duim f 250.-, Wijsvinger f 150.-. Elke andere vinger f 50.-, Arm- of Beenbreuk f 100.-.
Idem voor Abonnés op het Geïll. Zondagsblad: Levenslange ongeschiktheid f2000.-. Overlijden f 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog f400.-. Verlies Duim f75.-. Verlies Wijsvinger f75.-, Vedies andere vinger f30.-.
DIT NUMMER BESTAAT UIT VEERTIEN BLADZIJDEN.
HAARLEM, 9 Juni.
Een stap verder
De parafeering van het Pact van Vier,
waarin de vier grootste mogendheden van
Europa tot verstandhouding en samenwer
king besluiten en een tienjarige vredesperiode
waarborgen, is een stap verder op den onver-
mijdelijken weg der internationale toenade
ring en schept weer een nieuw permanent
internationaal organisme. Het kleine college
der vier machtigsten, wier eenheid tenslotte
over oorlog en vrede in Europa beslist, zal op
geregelde tijden bijeenkomen. Het zal ge
schillen uit den weg trachten te ruimen,
noodzakelijke herziening van vredesverdragen
voorbereiden, den weg naar ontwapening en
economische samenwerking verder effenen
Nieuwe gedachten bevat dit Pact van Vier
niet. Maar het is een stap verder, omdat het
een nieuw internationaal orgaan schept en
een nieuwe erkenning bevat van de onver
biddelijke noodzaak, de Internationale be
langen door internationaal bewind te doen
behartigen. Ook is het „Real-Politik", een
speciale uitdrukking voor die zeer bizondere
en wenschelijke politiek, die werkelijkheid in-
plaats van fictie beoogt o ironie! omdat
het erkent dat alle groote beslissingen on
mogelijk zijn zoolang de vier machtigste mo
gendheden elkaar tegenwerken inplaats van
één lijn te trekken. De andere kunnen zich
nog zoo afsloven en nog zooveel goeden wil
toonenzij komen er niet zonder dat vier
tal. en het viertal kan er niet komen zonder
elkaar en zonder de andere. Dit laatste
diene men goed in 't oog te houden, want
ware dat niet zoo, het Pact van Vier zou een
Europeesche hegemonie inluiden. Door bij
tijds mee te werken en hun rechten te doen
gelden zullen' de overige dat kunnen voorko
men. Daarvoor is ér trouwens de Volkenbond.
In den loop der jaren is er in deze rubriek
telkens weer op gewezen dat het dezen kant
zou uitgaan, omdat het niet anders kan, om
dat het de eenige weg is. Niet omdat de men-
sclien braver zijn geworden, maar omdat hun
belangen hen in deze richting drijven. Daar
om blijf ik ook steeds hardnekkig gelooven
aan internationale ontwapening op zeer
groote schaal, in onzen tijd nog: niet omdat
de m'ensch minder vechtlustig is geworden,
maar omdat hij meer en meer gaat inzien
dal het waanzin is, geheele- volken tegen
elkaar op te jagen, aangezien hij. daarmee
niet "alléén den ander, maar ook zichzelf ten
slotte vernietigt. Zijn harde eigenbelang, zijn
egoïsme keert zich tegen den oorlog. Er zit
geen zaakje meer in, er is geen geld meer aan
te verdienen. Niet voor den individueelen
mensch. die 80 of 90 kans loopt er boven
dien zijn leven bij in te schieten, en ook niet
voor zijn land, dat er economisch bij ten on
der zal gaan. zelfs als het de z.g. overwinning
behaalt. Dit heeft de vorige oorlog aan de ze
gevierende landen Frankrijk, Engeland, Italië,
Amerika, België enz., thans alle zonder uit
zondering verkeerend in een toestand van
verschrikkelijke financiëele verarming zoo
tamelijk duidelijk gemaakt. -
Vandaar deze stappen vooruit. Wilson
stichtte den Volkenbond. Hij had meer wer
kelijkheidsbesef bij de anderen verwacht en
stierf, als een gebroken man. aan zijn des
illusies. Stresemann en Briand werkten op
zijn basis door aan de Fransch-Duitsche toe
nadering. Ook zij bezweken onder den last
der tegenwerking. Toen Stresemann gestorven
was zwoegde Briand, temidden van hoon en
miskenning, nog jarenlang voort aan zijn
Europeesche Federatie-plan. Ook hij stierf
ais een ontmoedigd en gebroken man. Zelfs
na zijn dood werden nog haat en nijd op zijn
nagedachtenis losgelaten. Het was dan ook
wel beschamend voor anderen dat deze man,
wien men het laagste eigenbelang had toe
gedicht, begraven werd zonder eenig eerbe
wijs, aan hooge onderscheidingsteekenen ver
bonden. Hij had stelselmatig alle decoraties
geweigerd, zijn leven lang. Men had hem er
niet mee kunnen paaien
Het werk van Wilson. Stresemann en
Briand is niet vruchteloos geweest. Zij
waren pioniers, moedige durvers temidden
van bekrompen aarzelaars, wier kleine visie de
de hunne niet volgen kon en die hun zielig
venijn richtten op mannen, oneindig grooter
dan zij. Gij kent de voorliefde van zeer kleine
hondjes voor zijn groote standbeelden, en er
is ook nog een Fransch spreekwoord dat zegt:
„de honden blaffen, de karavaan trekt
voorbij".
De karavaan, door Wilson, Stresemann en
Briand op weg gebracht, heeft op haar zwa-
ren tocht door de schier eindelooze woes
tijn nu een volgende oase bereikt. Dat is de
beteekenis van de parafeering van het Pact
van Vier, dat overigens nog wel eenige stor
men zal doormaken eer het goed en wel gera
tificeerd is. Maar het zal geratificeerd wor
den omdat het niet anders kan.
Het ouderwetsche nationalisme-in-ïsole-
ment, de ouderwetsche bewapeningswed-
strijd, de tarief muren, de volkenoorlog zelf
zullen het moeten afleggen tegen den ergsten
vijand dien zij hier op aarde konden ont
moeten: het menschelijk eigenbelang, dat in
al die dingen zijn eigen verarming is gaan
herkennen inplaats van dividend, tantième,
salaris- of loonsverhooging.
Erg nobel zijn de motieven niet. Maar de
oorlogsbestrijders-uit-overtuiging-en-idealis-
me, dc minderheid die zich afslooft met pro
paganda en wordt „uitgescholden" voor
idealisten, kan zich dankbaar gevoelen dat
die motieven hen in de kaart spelen. Het
doel is alles.
R. P.
VERLAGING PENSIOENEN MET 50 PCT.
SOERABAJA. 8 Juni (Anetah De „Indi
sche Courant" meldt, dat de firma Anemaet
de pensioenen van de oud-suiker-geëm-
ploycerden harer fabrieken, met 50 pet. ver
laagde.
DE WEG LANGS HET
BROUWERSKOLKJE.
RAADSBESLUIT VAN BLOEMENDAAL
NIET GOEDGEKEURD.
In de raadsvergadering van Bloemendaal
van November jl. werd besloten tot herzie
ning van het uitbreidingsplan, in welk be
sluit tevens opgenomen was de aanleg van
een weg door het Brouwerskolkje. Tegen dit
besluit werden bezwaren ingediend bij Ge
deputeerden Staten door de Natuurhistori
sche vereeniging omdat deze meende, dat de
aanleg van een weg schade zou doen aan het
natuurschoon. B. en W. van Bloemendaal
ontkenden dit. Deze zaak is langen tijd ge
leden in openbare vergadering door Gede
puteerde Staten behandeld, en naar wij uit
goeden bron vernemen, is voornoemd raads
besluit van Bloemendaal door Gedeputeerde
State nniet goedgekeurd.
TYPHUS TE ZAANDAM.
GEVAL VAN LEPRA IN DEN HAAG.
Te Zaandam zijn in de afgeloopen week
vier gevallen van typhus aangegeven. Daar
van hebben drie een doodelijken afloop ge
had. Er wordt dus ernstig aangeraden de
melk te koken. Ook zal men voorzichtig
moeten zijn met ijs.
Te Veenendaal kwam een geval van ziekte
van Weil voor.
Te 's Gravenhage een geval van lepra.
AANDEELHOUDERS VERG ADER IN G EN
VAN TliAMMAATSCHAPPIJEN.
Heden, Vrijdag, werden algemeene ver
gaderingen van aandeelhouders van verschil
lende trammaatschappiien gehouden.
Van de Electrische Spoorweg Maatschap
pij N.V. werden de balans en winst- en ver
liesrekening over het afgeloopen jaar goed
gekeurd. Dividend kan niet worden uitge
keerd (evenals vorig jaar).
De aan de beurt van aftreden zijnde Com
missaris, de heer H. M. van Bemmelen, werd
herkozen.
Van. de Eerste Nederlandsche Electrische
Trammaatschappij N.V. werden de balans en
winst- en verliesrekening over het afge
loopen jaar goedgekeurd en de aan de beurt
van aftreden zijnde commissaris, dr. H. G.
van Holthe tot Echten, werd herkozen.
Van de Maatschappij tot Exploitatie van
Tramwegen N.V. werden de balans en winst
en verliesrekening over het afgeloopen jaar
goedgekeurd en besloten tot een dividend-
uitkeering van f 6 op de aandeelen Serie A
(vorig jaar f6.)
De aan de beurt van atreden zijnde commis
saris dr. H. van Manen, werd herkozen.
EINDEXAMEN AFD. GYMNASIUM
CHR. LYCEUM.
Geëxamineerd 2 candidaten.
Geslaagd voor diploma A de heer R. Rip-
hagen; voor diploma B mej. S. Boeke.
Afgewezen geen.
DUITSCHLAND GAF HET SEIN.
België is voornemens, alle over
bodig rijksdrukwerk af te
schaffenwaarvan een be
sparing van 5 millioen jranken
wordt verwacht.)
Wat een land. waarin men drukwerk
Ooit als iets onnoodigs ziet.
Ik behoef wel niet te zeggen,
In ons land bestaat dat niet.
Want de druk van deze tijden
Is bij ons niet minder gi'oot.
Maar 't is allemaal hoognoodig,
't Is een druk van hoogen nood.
Gaarne volgt men 't goede voorbeeld,
Maar dat heeft geen reden hier,
Er is hier zooveel bezuinigd
En speciaal zelfsop pupier.
Vijf millioen, 't zijn kapitalen
Die men te behouden hoopt.
Dat is waarlijk een besparing
Die in de papieren loopt.
Op een reeks van drukwerksoorten
Wordt die drukdruk aangezet.
Maar 't geldt niet voor het belasting-
En niet voor het bankbiljet.
P. GASUS
IN
OVEREENSTEMMING
AMSTERDAMSCHE
DIAMANTINDUSTRIE.
ER ZAL GEEN WERK NAAR IIET
BUITENLAND GAAN.
Anti-semietisme in Den Haag.
EEN „VERGISSING".
Donderdagavond tegen 8 uur werd. naar
de Tel. meldt, de Eerste Hulpdienst in Den
Haag gealarmeerd naar de Gaslaan, waar een
17-jarige jongen, wonende aan den Zuid-
West Buitensingel, door andere jongens was
mishandeld. Waarschijnlijk met inwendige
kneuzingen is hij naar het ziekenhuis aan
den Zuidwal vervoerd.
Volgens de verklaring van den jongens was
deze mishandeling een gevolg van het feit,
dat zijn aanvallers hem voor een Jood had
den aangezien, hetgeen hij echter niet is.
Door de bemiddeling van de wethouders
Douwes en De Miranda is thans overeen
stemming bereikt tusschen de Algemeene Ju
weliers Vereeniging en den Algcmeenen Ne-
derlandschen Diamantbewcrkersbond over
de uitbreiding van het plan-Douwes tot steun
van de diamantindustrie. Een grooter aantal
soorten diamant zal onder dc werking van
het plan gebracht worden, waarbij nog de
volgende bepalingen opgenomen, zijn:
De werkgevers verplichten zich twee ge-
steunden met bijslag en één zonder bijslag te
werk te stellen;
de werkgevers verplichten zich alle sortec-
ringen die liggen beneden de 204. de gro
vere sorteeringen en de fantasie-artikelen,
ook in Amsterdam te laten verwerken.
Wanneer men zich hieraan niet houdt,
wordt men uitgeschakeld om onder regee-
ringscondities te werken.
De wethouders hadden Donderdag met de
regeering op het departement een onderhoud
waarbij op zeer grooten spoed werd aange
drongen. omdat de werkgevers anders ge
noodzaakt zouden worden deze artikelen in
België te laten labriceeren.
Nog denzelfden dag werd telegrafisch be
richt ontvangen dat de regeering deze arbi
trale uitspraak heeft goedgekeurd, voorloo-
pig voor drie maanden.
Tenslotte zij nog medegedeeld, dat een
permanente commissie zal worden ingesteld,
die de belangen van de Amsterdamsche Dia
mantindustrie zal blijven behartigen. Deze
commissie zal worden samengesteld uit een
vertegenwoordiger van de A.J.V., een verte
genwoordiger van den A.N.D.B. en een ver
tegenwoordiger van het gemeentebestuur.
BALBO EN DE 24.
DE VLIEGTUIGEN KOMEN NOG NIET.
Donderdag zou generaal Balbo naar Neder
land komen, maar naar gemeld wordt, zul
len de Italiaansche vliegers niet vóór 10 Juni
te Amsterdam aankomen. Dit beteekent niet,
dat het eskader op 10 Juni zal arriveeren. Het
wachten is op betere weerberichten uit
Groenland voor de landing aldaar.
De parafeering var: hel viermogendhcdenpact heeft te Rome plaats gehad. Dc Duitsche ge
zant Von Hossel zet zijn, handt cckening. (Foto langs draad loo zen weg. overgebrachtX.
Een nieuw offer van het gemeente-
personeel gevraagd.
Verhaal van 8>2 pCt. pensioen-premie?
Onze lezers weten dat de gemeenteraad in
het najaar van 1931 besloten heeft met in
gang van 1 Januari 1932 de salarissen en
loonen van het gemeentepersoneel met 7 pet.
te verlagen.
Thans hebben B. en W. bij het Georgani
seerd Overleg een voorstel aanhangig ge
maakt om met ingang van 1 Juli a.s. van de
pensioenpremie 8 12 pet. te verhalen. Die
8 1/2 pet. is het maximum dat de gemeente
van deze premie mag verhalen.
Het college motiveert het voorstel hoofd
zakelijk op de geweldige uitgaven die de ge
meente moet doen voor den werkloozensteun
en armenzorg en de dalende lijn waarin zich
de belastingopbrengst beweegt.
De commissies van overleg voor ambtena
ren. werklieden en politie-personeel zijn door
B. en W. opgeroepen voor de behandeling van
dit voorstel op a.s. Dinsdag.
De vertegenwoordigers der organisaties die
in het Overleg zitten hebben de agenda voor
deze vergadering ontvangen. Daardoor werd
Donderdag in de kringen van het gemeente-
personeel beleend welk offer het gemeente
bestuur thans van het personeel vraagt. Ons
werd verzekerd, dat de mededeeling van B.
en W. als een donderslag gevallen is.
Een hunner maakte ons de volgende op
merking: Ik beb hooren verluiden, dat het
tekort op de loopende begrooting van 1933
door B. en W. geraamd wordt op ongeveer
twee ton. Het verhaal der pensioen-premie
wordt door ons geraamd op ongeveer 3 l '2
ton. zoodat als die cijfers inderdaad juist
zijn het gemeentepersoneel bijna het ge
heele tekort zou moeten dekken. De gemeen
te heeft zoo vervolgde onze zegsman
verleden jaar i-eeds 7 pet. op dé salarissen
gekort, nu wordt 8 1/2 pet. gevraagd, zoodat
het voor de salarissen tot f 3000 in totaal
15 1 2 pet. zou worden en voor de hoogerc
salarissen wat minder. Het wordt dus bu
elkaar een zeer groot offer. Ik heb al hooren
verluiden, dat verschillende collega's die va-
cantieplannen gemaakt hadden, daarvan
voorloopig hebben afgezien. Geen wonder
want 15 12 pet. minder inkomen zou tot zeer
ernstige bezuinigingen in het huisgezin dwin
gen. Het mag waar zijn dat enkele huishou
delijke uitgaven in den loop der jaren wat
verminderd zijn, de huishuren zijn nog hoog.'
terwijl de bedragen die voor belasting, school
geld, gas en electric!telt betaald moeten
worden zelfs de hoogte zijn Ingegaan.
De totaalpremie voor het pensioen bedraagt
15 1 2 pet. De wet staat toe dat de gemeente
daarvan 8 12 op het personeel verhaalt, na
melijk 3 pet. voor eigen pensioen en 5 1,2
pet. voor weduwen en weezen. Daar voor
het weduwen- en weezenpensioen slechts tot
een inkomen van f 3000 betaald wordt, be
teekent het voorstel van B. en W. dat van
alle inkomens tot f 3000 8 1/2 pot. gevraagd
wordt en van de hoogere inkomens van de
eerste f 3000 8 1/2 pet. en van het verdere
salaris 3 pet.
Van andere zijde werd ons gewezen op het
onbillijke in het voorstel van B. en W., om
dat de arbeiders en kleine ambtenaren daar
door zwaarder getroffen zouden worden dan
de hoogere ambtenaren. De eersten zouden
over het volle inkomen totaal 15 1/2 pet. ge
kort worden verleden jaar 7 pet. en nu 8 1 2
pet.) terwijl de laatsten op totaal salaris niet
meer dan 11. 12. of 14 pet. zullen moeten
missen. Onze zegsman verwachtte wel, dat er
voorstellen gedaan zullen worden om die on
billijkheid op te heffen. Verder verwachtte
hij sterken tegenstand van dc organisaties
tegen het voorstel van B. en W., omdat dit
een veel grooter offer van het gemeenteper
soneel vraagt, dan waarop door sommigen
(die wol vermoedden, dat het overheidsper
soneel binnen afzienbaren tijd weer een veer
2ou moeten laten) gerekend was. Is liet niet
zoo vervolgde hij onbillijk, dat bijna het
geheele tekort verhaald wordt op het eigen
personeel? Al mag het waar dat voor den
loopenden dienst geen belasting verhoogd
kan worden, men kan toch wel de tarieven
voor gas en electriciteit wat verhoogen. Zoo'n
verhooging zou op de geheele bevolking
drukken.
Van andere zijde word ons medegedeeld,
dat er aangenomen kan worden, dat van B.
en W. nog andere voorstellen te verwachten
zijn om ook nieuwe lasten op de bevolking
te leggen om het tekort op den dienst te
dekken. Er zullen dus niet alleen van het ge
meentepersoneel offers gevraagd worden.
Op onze vraag of de mededeeling. dat op
den dienst 1933 een tekort van 2 ton geraamd
wordt, werd ons geantwoord, dat dit niet met
zekerheid te zeggen is. Van dozen dienst zijn
immers pas 5 maanden verstreken. We! is te
voorzien in verband met de groote uitga
ven voor werkloozensteun en armenzorg en de
verminderde belastingontvangst dat een
zeer belangrijk tekort gedekt zal moeten wor
den.
Toen wij vroegen of dit een verhooging van
gas en electricieit zal zijn, werd ons geant
woord: ..er zijn ook nog andere middelen".
Tenslotte vernemen wij. dat verschillende
organisaties van gemeentepersoneel nog voor
Dinsdag zullen vergaderen om hun houding
tegenover het voorstel van B. cn W. te be
palen.
Gedeeltelijk transfermoratorium in Duitsch-
land afgekondigd.
(2e blad le pag.)
Vonnissen in dc ontvocringsaffairc Rotter ge
veld.
(le blad. le pag.)
Balbo's cskadervlucht naar Nederland uit
gesteld.
(le blad. le pag.)
Rcgceringscrisis in Spanje.
(le blad, le pag.)
Dc Ilaarlemsclie financiën. Een ieuw offer
van het gemeentepersoneel gevraagd.
(le blad, lc pag.)
Overeenstemming in dc Amsterdamsche Dia
mant-industrie.
(le blad. le pag.)
Brand op de Lichthoeve.
(le blad, le pag)
ARTIKELEN, ENZ.
R. P.: Een stap verder.
(le blad. le pag.)
Enquête van de Nederlandsche bank naar
vorderingen van Nederlanders op Duitscli-
land.
(2e blad. 2e pag.)
Van onzen Londenschen correspondent: Dc
Brontes op het tooncel.
(2e blad, le pag.)
K. de Jong: II. O. V.-concert met W. van Santé
als zangsolist.
(2e blad, le pag.)
Degelijks kan men dezen heer uit Haarlem-
Noord in de buurt van ..Het Huis ter Zaancn"
zien wandelen in gezelschap van zijn hond
eneen eend, die heel deftig vooraan
stapt.
DE MOORD IN DE NAALD-
WIJKSCHESTRAAT IN
DEN HAAG.
ACHT JAAR GKclSCHT TEGEN
VERDACHTE.
Het O.M. bij de rechtbank te 's-Gravenhage
heeft acht jaar gevangenisstraf gcëischt
tc-gen den 31-jarigen caféhouder cn petro-
leumventer, die in de NaaldwUkschcstraat in
Den Haag een vrouw vermoord hoeft, die hij
bezocht, doch die hem afwees. Hij heeft, met
een revolver drie maal op haar geschoten,
doch zeide thans niet dc bedoeling te hebben
gehad haar te treffen. De verdediger legde
op dit laatste den nadruk. De uitspraak is
over 14 dagen
BRAND OP „DE LICHTHOEVE".
DOOK ONVOORZICHTIGHEID VAN EEN
14.JARIG PLEEGKIND.
De 14-jarige W. B., een der vele kinderen,
die op De Lichthoeve een liefderijk tehuis
heeft gevonden, mocht den knecht, wan
neer deze aan het vuil verbranden was op
een achter het tehuis liggend terrein, wel
eens helpen. Gisteren was de knecht echter
niet aanwezig. De jongen wilde, om straks
den knecht daarmee te kunnen verrassen,
zelf liet werk ter hand nemen. Hij stak toen
een hoop gedroogd onkruid ln brand. Vlak er
naast echter lag wat hooi en daar weer
vlak bij stond een teerton, die nog gedeelte
lijk gevuld was. De vlammen, die door de
stevige Oostenbrics in de richting van een en
ander werden geblazen, hadden spoedig hun
prooi bereikt en de gevolgen laten zich den
ken. In een oogwenk steeg uit de teerton een
geweldige vlam op, die op haar beurt weldra
aan een in de nabijheid staande schuur lekte.
Ook deze .stond spoedig in lichte laaie. Toen
dan ook de gealarmeerde brandweer ter
plaatse kwam. kon zij de schuur niet meer
behouden. Wel was zij in betrekkelijk korten
tijd het vuur meester.
In de schuur stonden ledikanten en een
paar kinderwagens. Dc schuur was niet, de
inhoud wel verzekerd.