WESSEL1NC
OPENING VRIJDAG
HOBBELPAARDEN
Sprinkhaanplaag.
Bericht
Hei Bslotifciilistê
50e Jaargang No. 15334
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Donderdag 22 Juni 1933
HAARLEM S DAGBLAD
Directie: P. W. PEEREBOOM
en ROBERT PEEREBOOM.
ABONNEMENTENper week 0-25, per maand 1.10, per 3 maanden
3.25, franco per post 3.55, losse nrs. 0.06. Geïllustreerd Zondagsblad
per week ƒ0.05, per maand ƒ0.22, per 3 mnd. ƒ0.65. franco per post 0-72)4.
uitgaat: lourens coster maatschappij voor
courant-uitgaven en algemeens drukkerij n.v.
Bureaus: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuïder Buitenspaarne 12
Telefoon Nos.: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Drukkerij: 10122, 12713 Administratie: 10724, 14825 Postgiro 38810
Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM.
ADVERTENTlëNj5 regels ƒ1.75, elke regel meer f035. Reclames
ƒ0.60 per regel. Reductie bij abonnement. Vraag en aanbod 11 regels 0.60,
elke regel meer ƒ0.15, buiten Arrondissement dubbele prijs. Onre Groentjes
(iederen dag) 1—3 regels ƒ0.30. elke regel meer ƒ0.10, uitsluitend a contant.
Gratis Ongevallenverzekering voor Maand- en Weekabonnés. Levenslange ongeschiktheid en Overlijden f 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog f400.-, Duim f 250.-, Wijsvinger f 150.-, Elke andere vinger f 50.-. Arm-of Beenbreuk f 100.-
Idem voor Abonnés op het Geïll. Zondagsblad: Levenslange ongeschiktheid f2000.-. Overlijden f 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog f400.-. Verlies Duim f75.-. Verlies Wijsvinger f 75-, Verlies andere \inger f 30.-
HERVATTING VAN DE BESPRE
KINGEN MET BELGIë?
JHR. DE GRAEFF LAAT ER ZICH NIET
OVER UIT.
De speciale correspondent van de Nation
Beige in Nederland heelt aan den nieuwen
minister van buitenlandsche zaken jhr. rar.
A. C. D. de Oraeff gevraagd, of deze zich
voorstelt de besprekingen met Bclglc te her
vatten. Jhr. De Graeff zei, dat hij de gecom
pliceerde kwesties nog niet, hoeft kunnen bc-
studeeren, en dat de aandacht van ric Ne-
derlandsche regeering allereerst door dc
taak orde te stellen op de financiën en dc
staatsbegrooting wordt in beslag genomen.
Deze taak maakt eenheid van allen noodig.
De minister zou echter op zijn departement
niets nalaten, om de toenadering tusschen
Nederland en België te vergemakkelijken.
Het verdrag van Ouchy is een bewijs van
goeden wil en de minister meende, dat wan
neer de loop der Londensche conferentie
daartoe aanleiding zou geven er niets ls, dat
Nederland en België belet te trachten het
aantal onderteekenaars van dat verdrag te
vergrooten.
Jhr. De Graeff. die ook bij kroonprins
Leopold te Brussel heeft gedejeuneerd, heeft
met dezen over koloniale onderwerpen ge
sproken, waarvoor prins Leopold zich bijzon
der interesseert. Hij bezocht verscheidene
malen ons Indië.
500 METER ORANJETREIN.
EXPOSITIE OP HAARLEM S STATIONSRAILS
Nauwelijks is Haarlem bekomen van den
emotioneele intocht van 40 Lilliputters of
een nieuwe sensatie wacht in den vorm van
den tocht van 18 Oranjetrein-expositlewagens
die als een lange oranje glimworm langs de
Zuidelijke spoorbaan van ons station staan
opgesteld, en die reeds hedenmorgen vroeg
enkele honderden schoolkinderen mocht
ontvangen, die met roezemoezig lawaai de
gangen van het 500 meter lange gevaarte
vulden.
Veel is er te zien, maar niet meer dan men
op een gewone, niet-rijthinde tentoonstelling
zou zien. Het bijzondere van deze expositie is
dan ook dat zij „in een trein" in onderge
bracht, en door het geheele land reist. Het
initiatief voor deze onderneming komt den
heer Th. R. Neutelings toe. algemeen orga
nisator van den Nederlandschcn Tcntoon-
stellingstrein.
12Juni is de reis begonnen in Utrecht en
den lOden September zal de reis daar weer
eindigen, na o.a. Den Helder en Maastricht
te heb'oen aangedaan en ook Vlissingen en
Delfzijl te hebben bezocht.
Velen bezochten deze rijdende nauveaute
reeds; doch wanneer men meent dat de
groote stad de meeste nieuwsgierigen levert
heeft men het aan het verkeerde eind. Den
Helder toonde in enkele uren meer belang
stelling, dan Amsterdam in twee dagen. De
groote stad'is blasé en loopt niet leeg voor
een trein, al is hij geverfd en samengesteld
uit Harmonicarijtuigen. Overal echter, zoo
verzekerde een der standhouders ons. moet
men oppassen dat de voorwerpen niet op ver
rassend mysterieuze wijze verdwijnen en door
gaans zijn het de meest onbelangrijke zaken,
die aantrekkingskracht op de bezoekers uit
oefenen.
De Oranjetrein zet zijn reis voort en overal
is hij verzekerd met open armen ontvangen
te worden. Ook Haarlem zal ztjn bezoek wel
naar waarde weten te schatten.
Enkele wagons zijn zeer bezienswaardig, wij
noemen alleen maar de perswagen en de
buitengewoon fraaie expositie van de K.L.M.
Morgen vertrekt de oranje-sleep naar
Leiden.
pag. 7
Wij vestigen vandaag Uw
bijzondere aandacht op
het artikel van onzen Weenscken cor
respondent „Het wonder van Wörgl in
Tirol", dal U op pag. 3 aantreft.
WAFELEN EN POFFERS
CR. HOUTSTRAAT 155
TELEFOON 10737
(Adv. Ingez. Med.)
DE MOORD IN DE NAALDWIJKSCHE
STRAAT IN DEN HAAG
MOORDENAAR KRIJGT 3 JAAR.
De Haagsche rechtbank heeft heden den
31-jarigen caféhouder en petroleumventer,
die In den nacht van 12 op 13 December
jl. in de Naaldwijkschestraat te 's-Graven-
hage met een revolver schoot op Franciska.
Leemkuil, wegens zware mishandeling den
dood ten gevolge hebbende, tot drie jaar ge
vangenisstraf veroordeeld. De elsch luidde 8
jaar.
DE LANGEBRUG.
VOOR DE SCHEEPVAART OPEN.
Woensdag is de nieuwe Langebrug voor het
scheepvaartverkeer opengesteld. De brug kan
nu worden geopend voor het doorlaten van
groote schepen.
Het bedienen van de electrische Installatie
geschiedde door monteurs, waarbij de brug
wachters tegelijk geïnstrueerd werden. De
afsluitboomen waren nog niet gereed om
mechanisch te worden gesloten en geopend.
Men behielp zich met een ketting tc span
nen als dc brug geopend werd. Vandaag ko
men ook de afsluitboomen gereed.
IN HET GEBOORTEHUIS VAN
DEN A. N. W. B.
GEDENKSTEEN WORDT ONTHULD.
Op 28 Juni des middags te 12 1 '4 uur zal als
inzet van de herdenking van het 50-jarig
bestaan van den A.N.W.B.. toeristenbond voor
Nederland, een gedenksteen worden onthuld,
aangebracht in den geve! (straatzijde' van
het vroegere ..BuitenlustMaliebaan 81 te
Utrecht. De directie van de Amsterdamsche
Superfosfaatfabriek en <ie Vereenlgde Chemi
sche fabrieken, tegenwoordige eigenares van
het gebouw, heeft daartoe zeer welwillend en
spontaan toestemming verleend.
Deze steen zal worden aangeboden door
de leden van het Algemeen Bestuur uit welks
middelen, op initiatief van den heer E. Pool
te Hengelo 'O.) een comité is opgericht, be
staande uit de hceren E. Pool. voorzitter. N. C.
de Ruyter, secretaris. C. H. Cordcs, penning
meester G. J. Post, A. M. Pull en P. J. Ros
kam, leden.
De heer Pool zal den steen onthullen, waar
na de heer Edo Bergsma, voorzitter van den
A.N.W.B. dezen voor dien bond zal aanvaar
den.
Aan deze plechtigheid zal om 11 uur voor
afgaan een vergadering van het Dageiyksch
Bestuur van den A.N.W.B. in dezelfde locali-
teit. waarin 1883 de Bond werd gesticht.
Verschillende oprichters zullen daarbij aan
wezig zijn.
IN 6 SOORTEN.
KLOMPEN CENTRALE, op het Pleintje,
hoek Dr. Leydsstraat, Telefoon 11784.
(Adv. Ingez. Med.)
(In Joego-Slavië wordt een
zwaren strijd gevoerd tegen
een sprinkhanenplaag.)
9
Als wij aan een sprinkhaan denken,
Dan beschouwen wij dien hier,
Met de rust der nauw-bekendheid,
Als een zeer onschuldig dier.
Een insect als vele andren,
Extra mager van model,
En dat blijkbaar doet aan sprinken,
(Wat dat ook mag zijn) als spel.
Maar in Zuidelijker landen
Weet men, wat een sprinkhaan telt,
Als hij in millioenenwolken
Neerstrijkt op een bloeiend veld.
Zoodra sprinkhaantje-de-voorste
's Zomers wordt gesignaleerd,
Weet men dat een onheil nadert,
Dat men slechts met moeite keert.
Want zij hangen, voor er kans is,
Dat men zelfs hun rooftocht stuit.
In een ongetemden vreetlust,
Den gebraden sprinkhaan uit.
Met hun hanepooten schrijven
Zij nog vóór hun wreeden dood,
In het jaarboek van hun gastheer,
Een verhaal van zwaren nood,
Aan de Middellandsche Zeekust
Is 't een kwade wind die waait,
En een wind. die niemand heil brengt,
Als de sprinkhaan koning kraait.
P. GASUS.
Zij, die zich met ingang van 1 Juli
per kwartaal abonneeren .ontvangen de
in Juni nog te verschijnen nummers
gratis.
DE ADMINISTRATIE.
DIT NUMMER BESTAAT UIT VEERTIEN BLADZIJDEN.
in rotterdam weer brand.
Te Rotterdam heeft een zware brand ge
woed in de kelders van de lampekappenfa-
briek ..Heyza'. De brand woedde in embal
lage. allerlei goederen en bussen verf. vormde
een ware vuurzee met zwaren rook. Met tien
stralen heeft de brandweer hem binnen een
uur gebluscht.
HAARLEM, 22 Juni.
VREESELIJK MOTORONGELUK
Lawaaiig Nederland.
BIJ LUNTEREN.
De Engelsche journalist William J. Brittain
heeft, na twee weken in ons land vertoefd te
hebben, verklaard dat Nederland in alle op
zichten een zeer ontwikkeld, modern land is.
behalve wat betreft het lawaai. Dat is, zegt
hij, verschrikkelijk. Hij is gewend aan Lon
den, het grootste centrum ter wereld, met
meer dan tienmaal zooveel inwoners als Am
sterdam. maar na veertien dagen te hebben
doorgebracht in onze grootste steden is hij
„op van de zenuwen". Hij gelooft zeker dat
het lawaai tien procent van de werkkracht
der Nederlandsche bevolking kost, en geeft
natuurlijk de hoofdschuld aan de auto
claxons. „Zij verscheuren en verzwakken u
het brein", zegt hij, „en komen nimmer tot
rust. Men heeft mij verteld, dat bij de wet
is voorgeschreven, in uw steden den claxon
veertig meter vóór eiken straathoek in wer
king te stellen. De verkeersveiligheid wordt
daardoor toch waarlijk niet verhoogd. Inte
gendeel: iemand, die de straat oversteekt,
hoort dozijnen claxons, en de meeste gillen in
denzelfden toon. Het is hem natuurlijk on
mogelijk, daaruit de waarschuwing te halen
van de auto die nog veertig meter van hem
af is.Auto-experts in vele landen zijn dan
ook de meening toegedaan, dat het goede ge
bruik van goed-werkende stuurinrichtingen
en remmen de beste middelen oplevert om
de veiligheid te verzekeren".
Verder pakt William J. Brittain uit over
onze gewoonte, om deuren met geweld dicht
te slaan. De gemiddelde nagalm, zegt hij,
duurt zeven seconden.
Dit punt doet een beetje nieuw aan, maar
laten we het niet voetstoots verwerpen als
onzin, ofschoon het mogelijk is dat in net
hotel, waarin mr. Brittain logeerde, zich toe
vallig juist vele verstoringen van den vrede
bij aldaar vertoevende echtparen voordeden.
Zonder twijfel is het dat de Hollander zijn
emoties krachtiger uit dan de Engelschman.
wien van kindsbeen is aangeleerd dat ieder
uiterlijk vertoon van emotie, laat staan la
waaiige emotie, als gebrek aan goede manie
ren beschouwd moet worden.
Het verkeerslawaai is een ernstiger ver
wijt, en w^ij -kunnen er óns moeilijk met een
beroep op 's lands wijs 's lands eer van af
maken. Te minder nu William J. Brittain de
tweede is, die ons dit komt vértellen. De eer
ste die er onze aandacht op vestigde, nu--een
paar jaar geleden, was de Parijsche prefect
van politie Chiappe, die bijeen bezoek te
Amsterdam zei: „Jullie verkeersregelingen
zijn voortreffelijk, en ik heb er met plezier
naar staan kijken hoe ze werkten, maar het
lawaai is ontzettend. Daar moeten jullie wat
aan zien te doen. Wij hebben het ook ge
daan".
Brittain zegt dat ook, wat Londen betreft.
Daar heeft men met succes een Anti-Lawaai-
Campagne op touw gezet, en verschillende
wetenschappelijke proeven genomen die ver
rassende resultaten opleverden. Toen de
campagne werd ingezet werd aan iedereen
verzocht, zoo weinig mogelijk leven te maken
en de uitkomst van de zaak was tenslotte,
dat Londen thans veel rustiger is dan Am
sterdam.
„Bevolking van Nederland, begin nog
heden een anti-lawaai-campagne!", eindigt
William J. Brittain in den vocatief.
Dat kan hij nu wel roepen, maar zoo een
voudig is het niet. Ons inderdaad vervaar
lijke straatgeweld wordt in hoofdzaak teweeg
gebracht door vrees voor den kadi. Iedere
Nederlandsche automobilist en motorfietser
zijn er in hun ziel van overtuigd, dat hun
strafmaat bij eventueele ongevallen omge
keerd evenredig zal zijn aan het lawaai dat
zij vlak vóór het ongeval gemaakt hebben.
Hoe meer lawaai, hoe minder kans op ver
oordeeling en hoe lager boete.
En vice-versa. Waaruit men zou kunnen
afleiden dat de rechter, mitsgaders de hem
terzijde staande verkeers-experts, het in de
eerste plaats in hun macht hebben het ver
keersgeweld te verminderen, en dat zonder
hun leidend streven in een andere richting
eigenlijk niets te bereiken is.
Wij zouden moeten beginnen, vrees ik. op
de geijkte maar langdradige manier van
voorbereiding. Eerst een lawaai-rapport, uit
te brengen door een deskundige commissie
onder leiding van den A. N. W. B. en de
K N. A. C. Dan disputen daarover, en sta
pels meezonden stukken en artikelen. En tot
slot de campagne waarbij iedereen verzocht
wordt, zoo weinig mogelijk spektakel te ma
ken
Is het niet iets voor ons?
Nederland is werkelijk erg lawaaiig. Ik ge
loof dat Chiappe en Brittain gelijk hebben.
In hun landen is er trouwens iets tegen ge
daan. Bij ons niets.
Motorrijder en duorijder
gedood
FIETSENDE MEISJES AANGEREDEN EN
GEWOND.
Woensdagavond ongeveer 7 uur is op den
asphaltweg Lunterén-Ede een motorongeluk
gebeurd, waarvan de gevolgen zeer ernstig
waren. Er reden nabij de z.g. Goorsteeg, half
weg Ede-Lunteren, twee meisjes, de 12-jarige
Jansje Meilink en de 12-jarige Hendrika v. d.
Weyde. beiden woonachtig te Ede. De meis
jes wilden met de fiets den weg oversteken
en gaven daartoe een teeken met de hand.
Op dat moment passeerden met vrij groote
snelheid de motorrijders T. Bakker uit
Utrecht, die den motor bestuurde, en B. La-
gerwey uit Lunteren, die op de duo was geze
ten. Zij hebben hoogstwaarschijnlijk de sig
nalen van de beide meisjes niet opgemerkt,
althans eerst op het allerlaatste oogenbük
hebben de beide mannen de fietsende meis
jes ontwaard. De bestuurder trachtte nog uit
te wijken, doch kon een aanrijding niet meer
voorkomen. De meisjes werden met fiets en
al tegen den grond gesmakt, de motor bot
ste tegen een langs den weg staanden boom.
De beide motorrijders werden van den motor
geslingerd en zeer ernstig gewond bleven zij,
buiten bewustzijn, op den weg liggen. Onmid
dellijk werden geneesheeren en rijks- en ge
meentepolitie gewaarschuwd. Dr. Gerritsen
en Dr. Appel, beiden uit Lunteren verleenden
de eerste hulp. Niet lang na het ongeval be
zweek de ongeveer 35-jarige bestuurder T.
Bakker uit Utrecht aan de gevolgen van de
bekomen verwondingen. De 35-jarige B. La-
gerwey uit Lunteren lag stervende op den
weg, zijn toestand was hopeloos. Het 12-jarig
meisje Jansje Meilink werd met een hersen
schudding en verschillende verwondingen,
opgenomen, terwijl het andere meisje, Hen
drika v. d. Weyde, licht gewond werd.
De motor werd zwaar beschadigd, beide
fietsen wei'den totaal vernield. Het stoffelijk
overschot is voorloópig door de politie in be
waring genomen. De motor is in beslag ge
nomen.
Met behulp van gemeente- en rijkspolitie
werd de plaats van het ongeluk afgezet en
het verkeer geregeld. Eenige honderden per
sonen waren na .het gebeurde naar de plaats
van het ongeluk gekomen.
In den loop van den avond is ook de twee
de motorrijder, -de duopassagier Brand La
ger wey uit Lunteren, op de plaats van het
motorongeluk, aan de gevolgen van de be
komen verwondingen overleden. Het stoffe
lijk overschot van de beide overleden perso
nen is naar Lunteren overgebracht. De con
sternatie hi het dorp Lunteren was zeer
groot.
Dr. POSTHUMA UIT 24 ORGANISATIES
HIJ WAS OVERSTELPT MET DETAILWERK
De Maasbode verneemt over het uittreden
van dr. F. E. Posthuma uit een 24-tal orga
nisaties, dat hij reeds drie jaar daartoe het
voornemen had, maar dat er door den cri
sistoestand niets van kwam. De werkzaam
heden voor allerlei vereenigingen overstelpen
hem, zoodat hij geen tijci over houdt door de
behandeling van allerlei detailkwesties en
het bijwonen van ontelbare vergaderingen.
Ook huiselijke omstandigheden nopen hem
tot zijn besluit. Hij zal alleen zijn functies
in „Centraal Beheer" blijven vervullen.
KASSIER-GENERAAL VAN DE
NEDERLANDSCHE BANK
Tot kassier-generaal van De Nederland
sche Bank is benoemd mr. C. W. Ritter, ad-
junct-sefcretaris en chef der afdeeling dis
conto. Mr. Ritter is een zoon van Wijlen dr.
P. H. Ritter.
R. P.
GOED NIEUWS
De Stahlhelm bij de N.S.D.A.P. ingelijfd.
pag. 3
Actie der Nazis tegen de Duitsch-Nationale
strijdkringen en andere nationale organi
saties wordt voortgezet.
pag. S
£en conflict MacDonaldColijn op de we
reldconferentie.
pag. 3
Motorrijder en duorijder bij Lunteren gedood.
pag. 1
Dc moord in de Naaldwijkschestraat in Den
Haag. Moordenaar krijgt 3 jaar.
pag. 1
Naar het einde van het visscherijconflict?
pag. 9
ARTIKELEN, ENZ.
R. P.: Lawaaiig Nederland.
pag. 1
Van onzen Londenschen correspondent: Rond
de Londensche conferentie.
pag. 2
Van onzen Wcenschen correspondent: Het
wonder van Wörgl in Tirol.
pag. 3
J. II. de Bois: Tentoonstelling Frans Bakker
in Kunstzaal Reeker.
pag. 6
H. G. Cannegieter: Fransche films.
pag. 6
Dam- en Schaakrubriek.
pag. 8
Voor de Vrouw.
Volgens een schatting van de American
Federation of Labour die evenmin als de of-
ficieele instanties over een betrouwbare werk
loosheids-statistiek beschikt, zou het werk-
loozencijfer in de Vereenigde Staten sedert
het einde van Maart zijn gedaald met
1.629.000.
UIT HET LAND DER TRADITIE. De Londensche rechters gaan cën dag in
het jaar gezamenlijk en in vol ornaat naar de Sint Pauls Kathedraal om er den
dienst bij te wonen.
Nu de electrische rijdtis de oude bello-bello die zooveel jaren trouw tusschen
Leiden en Haarlem de wachtenden heeft vervoerd, onder sloopers handen gevallen.
Sic transit gloria mundi!