eersr
Kiiiteit
FRANKEN'S BROODFABRIEKEN
Ooievaria.
Hel Bdattfdjkste
50e Jaargang No. 15346
VerscHijnt dagelijks, HeKalve op Zon- en Feestdagen
Donderdag 6 Juli 1933
HAARLEM S DAGBLAD
Directie; P. W. PEEREBOOM
en ROBERT PEEREBOOM.
UITGAVE LOURENS COSTER MAATSCHAPPIJ VOOR
COURANT-UITGAVEN EN ALGEMEENE DRUKKERIJ N.V.
Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM.
ABONNEME.N I KINpCr ^ek 0-25, per maand 1.10, per 3 maanden
f325, franco per post f355, losse nrs. 0-06. Geïllustreerd Zondagsblad:
per week ƒ0.05, per maand 0-22, per 3 mnd. ƒ0.65. franco per post ƒ0.7254,
Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12
Telefoon Nos.: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Drukkerij: 10122, 12713 Administratie: 10724, 14825 Postgiro 38810
ADVERTENTlëN: 1_5 regels 1.75, elke regel meer ƒ0.35. Reclames
0.60 per regel. Reductie bij abonnement. Vraag en aanbod 1—4 regels 0.60,
elke regel meer ƒ0.15, buiten Arrondissement dubbele prijs. Ome Groentjes
(iederen dag) 13 regels 0-30, elke regel meer 0.10, uitsluitend a contant.
Gratis Ongevallenverzekering voor Maand- en Weekabonnés. Levenslange ongeschiktheid en Overlijden f 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog f 400.-, Duim f 250.-, Wijsvinger f 150-, Elke andere vinger f 50.-. Arm- of Beenbreuk f 100.-.
Idem voor Abonnés op het Geïll. ZondagsbladLevenslange ongeschiktheid f 2000.-, Overlijden f 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog f400.-. Verlies Duim (75.-. Verlies Wijsvinger (75- Verlies andere vinger f 30--
DIT NUMMER BESTAAT UIT TWAALF BLADZIJDEN.
MR. L. J. A. TRIP OVER HET
GOUD.
Amerikaansche politiek zal
teleurstelling geven.
VOORTZETTING DER CONFERENTIE ZAL
MEER KWAAD DAN C.OED DOEN.
In een interview met liet Handelsblad
heeft mr. Trip, President*' der Nederland-
sche Bank zijn standpunt uiteengezet over
de goud- en valutaquaestie.
De heer Trip zei o.m. dat het meeste ge
vaar op het oogenblik bij de speculatie
schuilt..
Men streeft er thans naar, door samen
werking deze speculatie meer afdoende te
bestrijden dan zou kunnen geschieden wan
neer eik land afzonderlijk bleef werken.
Er zal nog een conferentie te Parijs worden
gehouden door Frankrijk, België, Zwitser
land, Nederland, Italië en Polen.
Mr. Trip gaf voorts als zijn meening te
kennen dat de Amerikaansche politiek zeer
zeker op een teleurstelling- zal uitloopen.
„Men drijft de menschen door een soort
schrik uit de ruilmiddelen naar de goede
ren. Dat kan men echter niet voortzetten.
Evenals in 1929 zal de hausse-beweging op
een gegeven moment een einde moeten ne
men. Men wekt den schijn, alsof het inder
daad beter gaat. Wanneer de speculaticwin-
Sten wegvallen, valt de zaak weer in elkaar."
Het bericht volgens hetwelk de goudlan
den besloten zouden hebben, om geen goud
meer af te staan aan landen die zelf geen
goud uitvoeren, is onjuist.
Zulk een besluit is niet genomen en zal ook
wel niet genomen worden.
„Meent u", vroeg de interviewer „dat
binnen afzien baren tijd het rijk en de ge
meenten weer leeningen zullen kunnen opne
men?"
„Dit hangt geheel af van het herstel van
vert"ouwen. Het geld. om te kunnen leenen,
is er. Als de regeering zoodanig het huis in
orde maakt, dat-men zegt: Nederland is op
den goeden weg. en ook internationaal meer
vertrouwen komt. dan zal de belegger weer
langloopende beleggingen willen nemen.
Tenslotte kwam de mislukking der Lon-
densche conferentie ter sprake.
„Hebt u eenige voorstelling op welke basis de
besprekingen in Londen verder kunnen wor
den gevoerd?" vroeg de redacteur.
„Neen, er is geen basis. Een voortzetting
van de conferentie zou meer kwaad dan goed
doen. omdat dit slechts de zenuwachtigheid
zou vergrooten. Zoolang Amerika niet op
zijn weg terugkeert, is er geen basis voor
een conferentie. Bij de voorbereiding van de
agenda was Amerika het hoopvolle punt,
daar dit land alles in handen had: oorlogs
schulden. tariefpolitiek en valuta. Deze drie
punten zijn alle weggevallen."
PACIFISME IS MISDAAD.
VREDESVOORVECHTER GEARRESTEERD
DORTMUND, 6 Juli (V.D.) Na een huis
zoeking, die ruim twee uur duurde, is de.
onderwijzer Friedrich Kayser uit Schwerte
in Westfalen, een der bekendste leiders van
het West-Duitsche Landsverband der Deut
sche Friedens Gesellschaft zonder nadere
motiveering gearresteerd.
BALBO'S VLUCHT NAAR
IJSLAND.
BLIJFT VOORLOGTIG TE REIKJAVIK.
Rome, 6 Julie (Reuter). Het escader van
generaal Balbo heeft de etappe Ierland
IJsland onder minder gunstige omstandig
heden afgelegd.
Na twee uur geraakte het escader in een
mistbank, welke ongeveer 30Q K.M. breed
was. zoodat volkomen blind gevlogen moest
worden.
Daarna was de zee woest, er woei een ster
ken wind en er viel een dichten regen; het
landen was derhalve ook zeer moeilijk, doch
toch geschiedde dit zonder ongelukken bin
nen 15 minuten.
In verband met de ongunstige weersom
standigheden is besloten eenige dagen in
Reikjavik te blijven
DR. BRüNING DOET AFSTAND
VAN ZIJN MANDATEN.
WENSCHT NIET DE „GASTDER NAZI S
TE ZIJN.
BERLIJN, 6 Juli (Wolff). Naar verno
men wordt zijn eenige bekende leiders van
het Centium, onder wie ook de rijksleide?
van het Centrum en oud-rijkskanselier, dr.
Bfüning, voornemens het voorbeeld van
prelaat Leicht, den leider der voormalige
Beiersche Volkspartij te volgen en hun man
daten in Rijksdag of Landdag neer te leg
gen, Of hun opvolgers een hospitantenver-
houding tot de NSDAP zullen aanvaarden,
moet met het oog op den toestand van het
.oogenblik worden afgewacht,
DE CONFERENTIE VERDAAGD
Het secretariaat vertrekt.
ENKELE SUB-COMMISSIES BLIJVEN
LONDEN, 6 Juli (Reuter). Naar ver
nomen wordt bereidt het secretariaat van
de Economische Conferentie zich voor 8
dezer naar Genève te vertrekken.
Dit bericht schijnt te bevestigen dat de
conferentie beëindigd is.
Hedenochtend 10 uur vergaderde het
bureau van de conferentie in geheime zitting
ten einde te bespreken welke sub-sommissies
in stand zullen blijven, indien de confe
rentie wordt verdaagd.
Het bureau zelf zal in gewijzigde vorm
blijven bestaan, ten einde een hervatten
van de werkzaamheden der conferentie te
ve r gema kkelij ken
Alle gedelegeerden verschenen op tijd.
Vermoedelijk zal deze vergadering een groot
deel van den dag in beslag nemen.
DE BESTRIJDING DER
WERKLOOSHEID.
Groote plannen der nieuwe
regeering.
PRODUCTIEVE WERKEN STAAN OP HET
PROGRAMMA.
Naar de Tel. verneemt, is onze Regeering
van plan een forsche poging te doen, om tot
een gedeeltelijke oplossing van het werk
loosheidsvraagstuk te geraken.
In beginsel is zij bereid een aanzienlijk be
drag beschikbaar te stellen tot uitvoering
van productieve werken, d.w.z. van werken,
wier uitvoering zij economisch verantwoor
delijk acht. Dit sluit in, dat zooveel mogelijk
zal worden gebroken met alle niet-producti
ve werkverschaffing, waardoor op het oogen
blik vele millioenen. die door het departe
ment van Binnenlandse!:? Zaken worden uit
gegeven. aan allerlei kleine objecten zonder
noemenswaardig nractisch nut verloren gaan.
Is het blad welingelicht, dan staat op het
we r k verscha f f in gsprogra m der Regeering een
reeks van groote plannen, op wier uitvoering
ons land sedert lang wacht. Daartoe zouden
behooren
Inpoldering van den Noordoostelijken Zui
derzeepolder;
Aanleg van tunnels onder de Maas te Rot
terdam onder het IJ te Amsterdam, en onder
het Noordzeekanaal te Velsen;
Verbetering van de spoorweg toestanden
rondom Rotterdam en Amsterdam:
Verbetering van het vaarwater Gronings
—de Lemmer e.d.
KANO VAN RADEMAKER
GEVONDEN.
WEINIG KANS MEER OP REDDING.
Woensdagnamiddag hebben opvarenden
van een motorboot in het Brouwershaven-
sche Gat de kano opgevischt van den 24-ja-
rigen W. Rademaker uit Rotterdam, die
Dinsdagmiddag bij een kanotocht in het
Goereesche Gat, tusschen de eilanden Voorne
en Goeree, naar zee afdreef en sindsdien niet
werd gevonden. Nu de boot is teruggevonden
zonder den jongeman, is de kans op redding
vrijwel uitgesloten, zoo meldt de Tel. uit Rot
terdam.
En 't brood ven Franken,
Zal 't beste lijken.
HAARLEM HEEMSTEDE - BLOEMENDAAL
(Adv. Ingez. Med.)
(De gemeente Bloemendaal schaft
vijf jonge ooievaars aan.)
Bloemendaal gaat ooievaren,
De gemeente schaft ze aan;
Om den vischstand te bewaren.
Wordt dit, naar men zegt. gedaan.
Tevens om vol zorg te waken
Voor de rust in Bloemendaal,
Want de vele kikkers maken
's Nachts een vreeselijk kabaal.
't Is een aardige gedachte,
Deze ooievaardigheid.
En met vijf erheen gebrachte
Krijgt men ooievariëteit.
Maar ik heb zoo'n vaag gevoelen,
Dat er meer nog achter steekt,
Daar waarop men zegt te doelen,
Als men over d'aankoop spreekt.
Bloemendaal wil menschen trekken,
Die er blijvend wonen gaan
En om hiertoe op te wekken,
Kondigt men vast voortaan aan;
Kiest uw woonplaats voor het leven,
Jonggetrouwd en jeugdig paar,
In de Bloemendaalsche dreven
Want daar woont de ooievaar
Gouden Jubileum
van Haarlem 's Dagblad.
Op Dinsdag 11 Juli a.s. zal Haarlem's
Dagblad vijftig jaar bestaan. De Directie zal
op dien dag tusschen 3 en 5 uur in den
namiddag belangstellenden gaarne ontvangen
in het kantoorgebouw Groote Houtstraat 93.
BEHOUD VAN DEN GOUDEN
STANDAARD.
CONFERENTIE DER GOUDLANDEN.
PARIJS. 6 Juli (V.D.) Zaterdag a.s. zal in
het gebouw van de Bank van Frankrijk een
conferentie worden gehouden van leiders der
groote Europeesche emissiebanken. die zich te
Londen voor het behoud van den gouden
standaard hebben uitgesproken.
Deze bijeenkomst zal gewijd zijn aan de
verdediging van den geraden standaard.
Waarschijnlijk zal men op de komende
conferentie probeeren. een gemeenschappe
lijk fonds te vormen om eventueele aanvallen
op de goudvaluta te kunnen afslaan.
OUDE GLORIE OP DE THEEMS. Sedert véle tientallen jaren ligt op de Theems de
oude Conway, een fregat uit den tijd van Nelson, tegenwoordig een bezienswaardigheid
voor. velen.
JHR. MOLLERUS OVER ZIJN
REIS NAAR INDIë.
Enthousiast over de lucht-
verbinding per K. L. M.
EENIGE ALGEMEENE INDRUKKEN
OMTRENT DE INDISCHE TOESTANDEN.
Woensdagavond is jhr. dr. J. C. Mollerus,
secretaris van de Kamer van Koophandel van
zijn Indische reis teruggekeerd en heeft ons
welwillend verteld van zijn ervaringen zoowel
in Indië als tijdens zijn overtocht, die hij
heen per Rijstvogel gemaakt heeft in 9 dagen
en terug per Havik in 8 dagen.
Op 27 April van Schiphol vertrokken vloog
het toestel via Marseille naar Rome en van
daar over Brindisi naar Athene. De heer Mol
lerus vertelde van de merkwaardige wijze,
waarop het kiezen in Griekenland (met zijn
21 ministers) plaatsvindt. Het parlement daar
werd in September '32 gekozen op grondslag
van evenredige vertegenwoordiging en in
Maart '33 met het meerderheidsstelsel!
Van Athene ging het naar Cairo, de groot
ste stad van Afrika met een bevolking be
staande uit Arabieren, negers en veel En gel-
schen. Vlak voor Cairo vloog het toestel
boven de Paramides van Gizeh. Gaza was
het volgende doel. De Rijstvogel passeerde bij
Ismailia de groote mast van 50.000 pond ster
ling, voor het vastmaken van luchtschepen:
er heeft nog nooit een luchtschip gemeerd!
Rutbahwels is een knooppunt van karavaan
wegen en ligt zeer ver van Bagdad: 10 uur
rijden per snelle auto. Op een vraag ant
woordde de heer Mollerus. dat het logeeren
onderweg over het algemeen vrij goed is te
noemen.
óoen Fokker indertijd eens boven Haarlem
vloog, merkte hij op. dat do oranje kleur het
beste uit de lucht viel waar te nemen. Hij
had duidelijk de kleur der sinaasappelen op
een kar op de Markt gezien. Het viel den
heer Mollerus or>. dat in Bagdad op het vlieg
veld de man. belast met het geven van aan
wijzingen aan vliegtuigen in de lucht, een
oranjehemd droeg.
Bij Bushir ontmoetten zij het toestel, dat
op weg was naar Nederland en onderling
werden „goede-reis" telegrammen gewisseld.
De tocht naar Djask loopt langs do Perzische
kust met de groote petroleumbronnen van de
Anglo-Persian Company. In Djask werd ge
logeerd in de privé woning van den vertegen
woordiger van het Indo European Telegraph
Department, wier eenig vertier daar Is de
komst van de Nederlandsche. Duitsche en
Fransche toestellen. Daar is geen hangar,
daar wordt de machine verankerd
In Karachi zagen ze den hangar voor het
luchtschip de R 101. dat in Frankrijk ver
ongelukt is. De Rijstvogel deed verder Jod-
poer aan. mot de enorme paleizen van den
Maharadjah, die een groot vriend van de
K.L.M. is. Boven Calcutta bereikte men een
hoogte van 4200 M. en door de ijle lucht liep
de vulpen leegCalcutta is een zeer warme
stad. Op den grond werd een temperatuur
van 135 gr. genoteerd, terwijl een uur na de
opstijging in do cabine een temperatuur van
5 gr. onder nul heerschte! Calcutta is
het meest internationale centrum, dat de
heer Mollerus ooit heeft gezien.
Rangoon, bekend om zijn pagodes, werd
aangedaan, en over enorme bergketens en
oerwouden, waarboven de Pelikaan ontmoet
werd, bereikte men Bangkok cn daarna Alor-
star. waar het vliegveld tusschen de rijstvel
den ligt. En weldra konden de Hollanders het
Wilhelmus aanheffen, boven de kust van Su
matra. Op 5 Mei kwam men in Mcdan aan.
De Rijstvogel was het laatste toestel van de
K. L. M. dat Mcdan aandeed. Want thans
vliegt men over Singapore. De heer Mollerus
vertelde van de bloemkool", zooals de oer
wouden op Sumatra genoemd worden door do
piloten, en van de Sumatraantjcs. dat. ruk
winden zijn. En toen was het eindpunt be
reikt.
Op den terugtocht had de Havik tegenwind
van Batavia tot Osnabrück. terwijl boven de
Syrische woestijn zandstormen woedden tot
een hoogte van 2600 M.. waardoor de vlieger
Ulm genoodzaakt werd een noodlanding te
maken.
De reis is 14000 K.M. lang en er werd ge
vlogen met een doorsneesnelheid van 180
K.M. 20.00;» L. benzine is noodig voor den af
stand Batavia-Schiphol.
De algemeene indruk van den heer Molle
rus is, dat het materiaal en het personeel
van de K. L. M. buitengewoon zeker en safe
zijn. De samenwerking en samenleving tus
schen de bemanning onderling en met de pas-
De economische wereldconferentie verdaagd.
pag,
Roosevelt's jongste boodschap aan de wereld
conferentie.
pas. S
De Duitsche Centrumpartij ontbonden.
pag. S
Groote plannen der regccring tot bestrijding
der werkloosheid.
pag. 1
Jhr, Mollerus over zij» reis naar Indië.
pag. 1
ARTIKELEN, ENZ.
Jhr. mr. B. de Jong van Beek en Donk. De
ontwapeningsconferentie verdaagd.
pag. 3
Jan P- Strijbos; Met tent en camera op de
Shetlands.
pag. 6
J. B. Schuil: Het toonecl. „De man, die niet
„neen" kon zeggen.
pag. 6
\oor de vrouw.
pag. 7
Onze Kindervertelling
Vandaag eindigt onze kindervertclling
„De avonturen van Wo Wang cn
Simmy*'.
Morgen beginnen wij met een nieuw
verhaal „De kampeerders'*.
sagiers is voortreffelijk en hij was dan ook
opgetogen over de reis.
De toestand in Indië
Wij vroegen den heer Mollerus naar zi.nr
indrukken over den algemeenen toestand in
Indië.
Hij antwoordde, dat de toestand der groo
te cultures over het algemeen zeer sleclu is.
Weliswaar is thans het massa-ontslag vrij
wel tot staan gebracht, maar men zit nog
met geweldige voorraden onverkoopbaar goed.
Van de werkloosheid onder de inhndsche be
volking merkt men minder dan hier, omdat
cie inlanders in het gezinsverband in de
kampongs worden teruggenomen. Door de re
geering zijn steunmaatregelen ontworpen,
terwijl het probleem van de Industrialisatie
onder het oog gezien wordt, vooral in verband
met de Japansche concurrentie, die met lage
prijzen werkt. Maar. zei de heer Mollerus. de
inlander is zeer gebaat bij het kunnen koo-
pen van zeer goedkoop goed. daar hij toch
over minder contant geld beschikt tengevolge
van zijn verlaagde inkomsten. Het belomme
ren van den invoer van Japansche artikelen
moet toch als gevolg hebben verhooging van
den levensstandaard van den inlander, die
van een dubbeltje leeft. En de eventueel
daaruit voortvloeiende ontevredenheid moet
voorkomen worden.
Het importeursbedrijf en de (Europeesche)
detaillisten maken een moeilijken tijd door.
Vooral de Europeesche winkelbedrijven met
hoogere exploitatiekosten dan de Chineesche
enz. hebben met zware concurrnetie te kam
pen. Het internationale handelsverkeer is
achteruit gevlogen. De handelsverenigingen,
de organisaties van den groothandel, zijn op
enkele plaatsen van groote beteckenis. .doch
zijn weinig in aantal, terwijl de Middenstands
verenigingen op Europeesche leest geschoeid,
niet veel beteekenen.
Wat de actie voor Nederlandsch Fabrikaat
betreft, deze is voor tal van artikelen al bij
voorbaat tot mislukking gedoemd. Hierbij
moet niet vergeten worden, dat het aantal
Europeesche consumenten klein is. en dat. de
inlander naar prijs vraagt, niet naar kwali
teit.
Het publlciteltswezen heeft op den heer
Mollerus een merkwaardigen indruk gemaakt.
Enkele kranten zijn goed. doch over het alge
meen staat de pers vooral in Batavia lager
dan bij ons. Men gebruikt de bladen om in-
dividueele kwesties te beslechten. Het aantal
abonnés is klein. Dc voorlichting uit Neder
land in de Indische kranten is bedroevend,
ook al als gevolg van de hooge kosten, die ver
bonden zijn aan Europeesche correspon
denten.
Dc heer Mollerus heeft een film over zijn
luchtreis en een over Indië en het ligt. In zijn
bedoeling om daarmee lezingen te houden en
daarbij te wijzen op de bijzonder goede na
tionale verbinding per K. L. M.. zoowel voor
passagiers- als vrachtvervoer. Onze luchtlijn
is beter dan welke andere ook. en als het zoo
ver zou komen. dat. ze stopgezet zou worden,
dan zou Engeland zich er onmiddellijk in
dringen. Daarom zou het aanbeveling verdie
nen met grootere machines te vliegen, zooals
de F XX. opdat het niet meer voorkom'., zoo
als in Cairo gebeurde, dat 3 passagiers niet
meegenomen konden worden
STRAF MET 3 JAAR VERMINDERD.
Het Haagsche Gerechtshof heeft Doderdag
het vonnis vernietigd van de Haagsche recht
bank waarbij een varensgezel te Leiden ter
zake van poging tot moord op zijn gewezen
meisje werd veroordeeld tot 5 jaar gevange
nisstraf.
Het hof veroordeelde hem thans tot 2 jaar
gevangenisstraf
ONGELUK IN DE BERGEN.
PARIJS. 6 Juli. 'Reuter». Naar dc Popu
lair verneemt zijn drie soldaten van het 99e
Infanterie-reg 1 ment, dat op het oogenblik in
het grensgebied op manoeuvre is, bij een
bergtour verongelukt.
Een van hen viel in een 100 meter diepen
afgrond te pletter, de beide anderen bleven
hangen, doch werden zwaar gewond.
