Het feestlijke programma
van morgen.
Atoomkern.
ONDERSCHEIDINGEN.
Hel Belattftiiksie
51e Jaargang No. 15393
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Woensdag 30 Augustus 1933
HAARLEM S DAGBLAD
Directie: P. W. PEEREBOOM
en ROBERT PEEREBOOM.
UITGAVE LOURENS COSTER MAATSCHAPPIJ VOOR
COURANT-UITGAVEN EN ALGEMEENE DRUKKERIJ N.V.
Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM.
ABONNEMKN I EN per wcek 0-25, per maand 1.10, per 3 maanden
3.25, franco per post 3.55, losse nrs. 0.06. Geïllustreerd Zondagsblad
per week ƒ0.05, per maand ƒ0.22, per 3 mnd. ƒ0.65. franco per post 0.72j-<.
Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12
Telefoon Nos.: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Drukkerij: 10122, 12713 Administratie: 10724, 14825 Postgiro 38810
ADVERTENTIëNj.5 regels 1.75, elke regel meer ƒ035. Reclames
0.60 per regel. Reductie bij abonnement. Vraag en aanbod 14 regels 0.60,
elke regel meer ƒ0.15, buiten Arrondissement dubbele prijs. Onze Groentjes
(icdcrcn dag) 13 regels ƒ0.30, elke regel meer ƒ0.10, uitsluitend a contant.
Gratis Ongevallenverzekering voor Maand- e
Weekabonnés. Levenslange ongeschiktheid en Overlijden f 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog f 400.-, Duim f 250.-, Wijsvinger f 150.-, Elke andere vinger f 50.-. Arm- of Beenbreuk f 100.-.
Duim f75.-. Verlies Wijsvinger f75.-, Verlies andere vinger f30.-.
idem voor Abonnés op het Geïll. Zondagsblad: Levenslange ongeschiktheid f2000—. Overlijden f 600—. Verlies van Hand, Voet of Oog f400—. Verb
DIT NUMMER BESTAAT UIT TWAALF BLADZIJDEN.
Koninginnedag is rijk gevarieerd.
„Voor elck wat wils"
In het Centrum:
7—8 uur. Muzikale reveille door 2 muziek
corpsen.
99.30 uur. Koraalmuziek van den toren
der St. Bavokerk.
9.30 uur. Optocht der schoolkinderen naar
het Sportterrein aan de Kleverlaan. waarbij
deze route wordt gevolgd: Ged. Oude Gracht,
Verwulft, Groote Houtstraat. Groote Markt
Jansstraat. Jansweg, Kennemerplein, Frans
Halsplein. Schoterweg, Keverlaan.
10.3012 uur: Concert op de Groote Markt.
1.302.30 uur: Concert in de Groote Kerk.
Solisten Mej. Annie Woud en de heer George
Robert.
25 uur: Motorbehendigheidswedstrijd
aan de Paviljoenslaan met medewerking van
de motorclub Haarlem.
2.15 uur: Aankomst der Vendelzwaaiers
aan het station. Omgang door de binnen
stad langs Kruisweg. Kenaustraat, Kenau
park. Parklaan. Kruisweg. Nieuwe Gracht,
Kruisstraat en de Groote Markt.
35 uur. Vendelzwaaiers en concert op de
Groote Markt.
5—6 uur. Muzikale wandeling door 2 mu
ziekcorpsen in de binnenstad.
Route van St. Caecilia: Groote Markt. Zijl
straat, Ged. Oude Gracht. Raaks, Wilhelmina
straat, Wilsonsplein, Raamgracht, Doelstraat
Groote Houtstraat, Gasthuissingel, Kleine
Houtstraat. Lange Veerstraat, Klokhuisplein,
Groote Markt.
Route van Harmonie Crescendo: Groote
Markt, Jansstraat, Nieuwe Gracht, Kruisweg
Parklaan, Jansweg, Stationsplein. Kruisweg,
Kenaustraat. Kenaupark. Nassauplein, Nas-
saulaan, Zijlstraat, Gr. Markt.
810 uur. Concert op de Groote Markt.
8.3010.30 uur. Gondelvaart door de sin
gelgrachten, met muziek van St. Caecilia en
-Haarl. Tramfanfarecorps.
Route: Kloppersingel, Schotersingel, Kin
derhuissingel, Nieuwe Gracht, Spaarne.
10.3011 uur: Fakkeloptocht door de bin
nenstad.
Route: Papentorenvest, Koudenhorn,
Nieuwe Gracht, Kruisstraat, Smedestraat,
Groote Markt.
In Haarlem-Noord:
9.30 uur. Optocht der schoolkinderen naar
het Sportterrein aan de Kleverlaan langs
Zaanenlaan, Rijksstraatweg en Kleverlaan.
1012 uur. Kinderfeesten voor alle Haar-
lemsche scholen. Opstijging van den ballon
vaarder van Pottum.
25 uur. Kinderspelen op het Sportterrein
aan de Kleverlaan. Ringrijderij op fietsen.
Behendigheidswedstrijden voor motor-melk -
wagentjes op de v. Dortlaan.
8—10 uur. Concert aan de Zaanenlaan door
Utile Dulci,
In Haarlem-Oost.
7.308.30 uur. Muzikale reveille door De
Spaarne-bazUin.
9.30 uur. Optocht der schoolkinderen naar
het Sportterrein.
Route: Lange brug, O. L. Vrouwe Gracht,
Antoniestraat, Schalkwij kerstraat, Dubbele
buurt, Slachthuisstraat, Kruistochtstraat,
Nagtzaamplein, Amsterdamstraat, Heeren
singel, Romolensraat, A. l. Dyserinckstraat,
Teylerplein, Nagtzaamstraat, 2e Zuidpolder
straat, Amsterdamstraat. Nagtzaamplein. Zo-
merkade, Hofdijkplein, Dr. Schaepmanstraat
Ted. van Barkhoutstraat. Nagtzaamstraat,
Nagtzaamplein, Zomervaart.
124 uur. Ringrijderij in sjeesen in de
Kruistochtstraat.
411 n.m. Bal-champêtre aan de Zomer
vaart.
11 uur. Groot vuurwerk aan de Zomervaart.
Op de Botermarkt, de Nassaulaan, het Wil
sonsplein. het Pretoria plein en de Zomer
vaart zullen den geheelen dag eenige ver
makelijkheden en ververschingstenten staan.
BLOEMBOLLEN.
CONTINGENTEERING NAAR FRANKRIJK.
Nader kunnen wij nog mededeelen, dat van
het contingent van 1 millioen K.G. voor de
maand September aan Holland is toegewezen
950.000 K.G.
KONINGINNEDAG.
LATERE OPENSTELLING VAN TAPPERIJEN.
De burgemeester van Haarlem brengt ter
kennis van belanghebbenden, dat, in ver
band met de viering van den verjaardag van
H.M. de Koningin op 31 Augustus a.s. de
lokaliteiten, waarvoor krachtens de Drank
wet- vergunning of verlof is verleend, in den
nacht van 31 Augustus op 1 September a.s.
tot 1 uur geopend mogen blijven, met dien
verstande, dat na des nachts 12 uur in die
lokaliteiten geen muziek meer mag worden
gemaakt.
HOLLANDSCHE VERDEDIGER
VOOR v. d. LUBBE?
Mr. Franqois Pauwels zal
stappen doen.
CONTACT MET PAKIJS EN STOCKHOLM.
Men deelt aan het Handelsblad mede, dat
de familie van den hoofdverdachte van de
brandstichting in den Duitschen Rijksdag M.
van der Lubbe. van meening dat het noodig
is dat ook een Nederlandsch advocaat diens
belangen behartigt, zich tot mr. Francois
Pauwels te Amsterdam heeft gewend met
het verzoek ten gunste van M. van der
Lubbe de stappen te doen die hem het meest
gewenscht voorkomen.
Mr. Pauwels. die zich daartoe bereid ver
klaarde, heeft onmiddellijk contact gezocht
met zijn Parijschen confrater waarmede hij
herhaaldelijk samenwerkte, den bekenden
pleiter mr. De Moro Guafferi en zal even
eens in overleg treden met mr Branting uit
Stockholm, die zich ook voor het proces,
zooals uit correspondenties met den procu
reur-generaal bij het Reichsgericht le Leipzig
is gebleken, zeer interesseert.
Mr. Pauwels meent de bezwaren, die er
zijn tegen een buitenlandschen verdediger
te kunnen ondervangen door sfcch als. getui
ge a décharge te doen dagvaarden.
Ten spoedigste zal mr. Pauwels zich met
den aangewezen verdediger van Van der
Lubbe in verbinding stellen, om een en ander
te bespreken. Een dezer dagen zal hij naar
Parijs vertrekken om het materiaal, in het
bezit van Mr. Mord, te bestudeeren. De heer
Moro Giafféri is een persoonlijke vriend van
Mr. Pauwels. indertijd schreef hij bij de
Fra-nsche» vertaling van „Ambtsgeheim"
een voorwoord.
Mr Pauwels heeft aan de Telegraaf eenige
verklaringen gegeven over zijn plan. Hij
zeide dat zijn hoofddoel is het hoofd van
een landgenoot van den bijl of do strop (o
redden. Hij ziet Van der Lubbe's daad als
die van een politiek slechts geriënteerd jon
getje. Als de beschuldiging van De Moro
Giafféri waar is, dan wordt de zaak een na
tionale zaak. In elk geval zal het van groot
belang zijn in contact met Van der Lubbe te
komen om zijn meening te hooren over de
vrijheid van zijn uitlatingen.
Hij vertrouwt, dat de toegevoegde verdedi
ger of de procureur-generaal zelf hem als ge
tuige zal willen dagvaarden. Mr. Pauwels
achtte het natuurlijk, dat hij, indien hij naar
Leipzig gaat, een vrijgeleide van de DUitsche
autoriteiten zal verlangen of zich anders zal
pogen te verzekeren van voldoende bescher
ming van Nederlandsche zijde.
Hij zal zich te Leipzig geenszins ontzien de
waarheid te zeggen, en hij zal speciaal er de
aandacht op vestigen, dat er in Nederland,
gezien het optreden tegen de Duitsche Joden
in breede kringen ongerustheid heerscht ov?'
een juiste berechting in dit proces. Door de
anti-semietische acties is in ons land het ver
trouwen in de objectiviteit der Duitschers
zeer geschaad. Daarom is het juist zoo goed.
dat een Nederlandsche verdediger er heen
gaat.
Het is echter nog geenszins zijn bedoeling-
iemand te beschuldigen.
'Te Leningrad vindt een confe
rentie plaats ter bssiuaeering van
de atoomkern, waaraan professo
ren uit verscheidene landen deel
nemen).
Denkt u zich het kleinste pietsie,
Dat men zich maar denken kan.
Stel u voor. als het wil lukken,
Het millioenstc deel daarvan;
Neemt u daarvan, zij 't figuurlijk,
Weder een millioenste deel,
U hebt altijd nog wat over,
Ook al is het dan niet veel.
Daar u dit bescheiden voorwerp.
Toch al lang niet meer kunt zien,
Kan ik nu gevoeglijk staken
Met mijn deelpartij misschien.
Dit millioen millioenste pietsie
Is. bijzonder ruw geschat.
Een atoom, en ik wou vragen:
Is dat niets of is dat wat?
Nou, een reeks van professoren,
Is in Leningrad bijeen,
Niet om dit te bestudeeren.
Maar de kern ervan alleen.
En, al lijkt wat. hier voorafging,
Er volkomen mee in strijd.
Deze taak, kan ik u zeggen.
Is voorwaar geen kleinigheid.
Wat het nut is, zult ge vragen?
Ja, dat gaat boven mijn pet.
Maar 't bewijst, hoe tegenwoordig
Op de kleintjes wordt gelet.
Aan inwoners van Kennemerland.
AMBTENAREN KLAPTEN UIT DE SCHOOL.
De voorzitter van den ministerraad heeft
aan de hoofden van dienst een brief doen
toekomen, waarin herinnerd wordt aan de
aan de ambtenaren opgelegde geheimhou
ding, die den laatsten tijd verscheidene malen
geschonden is. Bij overtreding stelt de be
trokkene zich bloot aan onvoorwaardelijk
ontslag.
Ter gelegenheid van den verjaardag van
H. M. de Koningin zijn o.a. de volgende on
derscheidingen toegekend:
Benoemd zijn:
tot officier in de orde van Oranje-Nassau:
J. L. Ta de ma. voorzitter van de vereeni-
ging „Oud-Haerlem" te Haarlem; A. Don
ker te Overveen, directeur der Stoomvaart
maatschappij „Noordzee" t-e Amsterdam.
Tot ridder in de orde van Oranje-Nassau:
D. Been, oud-onderwijzer en leeraar in
handenarbeid te HaarlemA. P. Versluys,
ontvanger der registratie en domeinen te
Haarlem; I-I. Polis, te Aerdenhout, kapitein
bij den motordienst, secretaris der commissie
V. M. (met de zwaarden); D. Grin, te Haar
lem, oud-machinist bij de Stoomvaart Maat
schappij Nederland, J. D r ij v e r, te Sant
poort, administrateur der Vereeniging tot be
houd van natuurmonumenten, secretaris
penningmeester der Ned. Vereeniging tot be
scherming van vogels.
Tot bidder in de orde van den Ned. Leeuw:
Dr. L. C. Kersbergen, te Haarlem, secre
taris der Noord-Hollandsche Vereeniging tot
bestrijding der tuberculose; Ir. G. Hofste
de, inspecteur-generaal van het nijverheids
onderwijs, te 's-Gravenhage, vroeger wonend
te Haarlem.
De eere-medaille verbonden aan de orde
van Oranje-Nassau is toegekend:
In goud aan: S. Swart. adjunct-commies
bij den postdienst te Haarlem. J. Koevoets
te IJmuiden, oud-administrateur ambtenaar
bij het Staatsvisscherijbedrijf: A. G. Goed
man. te Haarlem, oud-hoofdassistent bij
den Rijks Geologischen dienst.
In zilver aan: J. Ken tson, brigadier-ma
joor der rijksveldwacht te Beverwijk: P.
Vriesman Pzn. te Wijk aan Zee, duin
wachter bij den Rijkswaterstaat.
In brons aan: D. H. Verb on, meester
knecht bij de strafgevangenis te Haarlem:
J. Zigterman, chauffeur-huisknecht bij
mevrouw de wed D. Enschedé te Haarlem;
T. Bos, te Haarlem, voorheen huisknecht bij
den heer A. Bertling te Aerdenhout.
EEN DEEL DER FRANSCHE C-ENDARMERIE, die den dwergstaat Andorra in de Pyreneeën
bezette, toen het tot een conflict gekomen was tusschen jeugdige hervormersen de
rcgcerende families over het kiesrecht
Oud-minister Jhr. dr. D. J. dc Geer is benoemd
tot minister van Staat. (Men zie ook pag. 11).
HET HAARLEMSCHE CRISIS-
COMITé.
DE COLLECTE OP 23 SEPTEMBER.
Wat men niet vergeten mag. is:
dat er ook nu nog duizenden werkloozen
en andere stadgenooten zijn, die. tengevolge
van de nog steeds voortdurende crisis, aan
gewezen zijn op den steun en den liefdadig
heidszin van hunne medemenschen. ter voor
ziening in de allereerste levensbehoeften;
dat het Crisis-Comité hier ter stede zich
ten doel stelt, het lot van vorenbedoelde me
deburgers zooveel mogelijk te verzachten,
dat, ter bereiking van dit doel. de medewer
king van allen, die daartoe in de gelegen
heid zijn, onontbeerlijk is;
dat op Zaterdag, 23 September as., weder
om een straatcollecte zal worden gehouden,
ter versterking van de bcnoodigde middelen.
Menigmaal heeft de Haarlemsche burgerij
indien dit gevraagd werd op ondubbel
zinnige wijze haar offervaardigheid getoond,
weshalve ik dan ook gaarne-en met vrijmoe
digheid, een beroep doe om dezen collecte
dag tot tevredenheid van ons Comité het
welk te dezer zake onze gansche burgerij ver
tegenwoordigt te doen slagen.
E. OVERBEEK.
Lid van het Comité.
,GEEN ENKEL SUBSIDIE MEER
AAN TRAMWEGEN".
VERZOEK VAN BEDRIJFSAUTOHOUDERS.
De Bond van Bedrijfsautohouders in Ne
derland heeft een adres gericht aan de Twee
de Kamer, waarin hij er tegen opkomt, dat
aan tramwegondernemingen subsidie wordt
verleend, aangezien de Bond dit vervoer ge
heel verouderd acht en meent, dat het kan
worden waargenomen door autobus en vracht
auto, zooals de tramwegen zelf ook hebben
ingevoerd. De Bond verzoekt derhalve ieder
verzoek van tramwegen om subsidie af te
wijzen en tevens te willen uitspreken, dat het
ongewenscht geacht wordt, dat zulke subsi
dies worden verleend door gemeentelijke
en'of provinciale besturen.
AUTOMOBILIST REED DOOR.
JONGEN. DIE MET ZIJN MEISJE LIEP,
GEDOOD.
Te Zaandam is Dinsdagavond omstreeks 10
uur de 23-jarige Volkert Rispen, terwijl hij
met zijn meisje liep te wandelen, op den
Zuiddijk ter hoogte van de Pïeter Jelles
Troelstralaan door een luxe auto aangereden
en tegen den grond geslingerd met het nood
lottig gevolg, dat hij op slag werd gedood. De
auto is doorgereden, zoodat de eigenaar
niet bekend is.
DE DIENST VOOR DE
LICHAMELIJKE OPVOEDING.
EEN VOORSTEL VAN DE MINDERHEID
VAN B. EN W.
De minderheid in het college van B. en
W. Mr. J. Gerritsz stelt voor:
I. Burgemeester en Wethouders uit te noo-
digen bij de eerstvolgende vacature van
leeraar in de lichamelijke oefening tijdelijk
voor te dragen ter vervulling van defce va
cature. den heer H. L. Warnier.
II. Burgemeester en Wethouders uit te
noodigen de administratie van den dienst
van lichamelijke opvoeding zoodanig te ver
eenvoudigen. dat de administratieve werk
zaamheden op het Stadhuis kunnen worden
verricht en het gebouw aan de Kleine Hout
weg zal kunnen worden ontruimd.
ni. Burgemeester en Wethouders uit te
noodigen met behoud van den gemeentelij
ken dienst voor lichamelijke opvoeding,
voorstellen te doen om op de exploitatie en
het onderhoud van de bad- en zweminrich
tingen. gymnastieklokalen en sportterreinen,
bezuinigingen te verkrijgen.
Overeenkomst tusschen dc mogendheden cn
Oostenrijk inzake dc legerhervormingen
spoedig verwacht.
pag 3
Weer een spoorwegongeluk in Frankrijk. Een
doode en 31 gewonden.
pag. 3
Een anti-De Valera-blok in Ierland onder
O'Duffy?
pag. 3
De Lutinctorcn is volgens de ondernemers niet
door een explosie maar door dc golven be
schadigd.
pag. 4
Drie pogingen om het Kanaal over tc zwemmen
pig. 8
J. B. Schuil: Bij het afscheid van Carel van
Hees.
pag. B
Onderscheidingen.
pag. 1 en 11.
Mr. Francois Pauwels zal stappen doen ora
Van der Lubbe te verdedigen.
pag. 1
Adelc Withof overleden.
pag.8
Wielrijdcn: Het werelduurrecord van Van
Hout door Franschman verbeterd.
pag. 8
ARTIKELEN, ENZ.
Van onzen Berlijnschen correspondent: Klei
ne machthebbcrtjesen wraakoefeningen.
pag. 3
W. Sch.; Langs dc Straat. „Onder dc oogen
van den teekenaar".
pag. 6
Rubriek voor vragen.
pag. 6
WIELRIJDER DOOR AUTO
AANGEREDEN.
ERNSTIGE AANRIJDING DIE VRIJ GOED
AFLIEP.
Dinsdagmiddag omstreeks kwart voor zes
reed de 32-jarige B. per fiets op den Schoter
weg en wilde dc dr. Leydsst.raat inslaan, als
teeken waarvan hij zijn linkerarm uitstak.
Een hom inhalende auto. bestuurd door een
49-jarigen koopman uit Haarlem, reed zoo
hard, dat zij niet tijdig kon sloppen en den
wielrijder aanreed. Deze aanrijding, die bij
zonder ernstig had kunnen zlln. liep echter
nog vrij goed af. B. bezeerde bij zijn val zijn
knie en hand cn zijn rijwiel en kleeding wer
den beschadigd.
Getuige gezocht.
Bij het ongeluk was tegenwoordig een juf
frouw. die met een kinderwagen in dc nabij
heid liep. Zij wordt, verzocht zich te vervoegen
aan het bureau van politie in de Smedestraat
tot het geven van inlichtingen.
BRUTALE INSLUIPING OP
KLAARLICHTEN DAG.
ONGEVEER 31— ONTVREEMD.
Dinsdagmiddag tijdens de afwezigheid van
den bewoner, den heer B., heeft een brutale
insluiping plaats gehad In zijn woning aan
de Krelagestraat, tusschen half 4 en kwart
over 7. Toen de heer B. om ruim 7 uur thuis
kwam. vond hij een raam opengeschoven aan
den voorkant van het huis. In de voorkamer
waren een buffet en enkele kastjes openge
maakt en overhoop gehaald. Onmiddellijk
waarschuwde de heer B .de politie, en kort
daarop was de recherche ter plaatse. Er bleek,
dat een beursje cn een zakje gestolen waren,
tezamen ongeveer f 31 bevattende.
De recherche heeft de zaak in onderzoek.
DE RIJKSSUBSIDIE VOOR HET
M. O.
OP VERLEENING WEINIG KANS.
Na het besluit van den Haarlemschen ge
meenteraad om rijkssubsidie voor het Mid
delbaar Onderwijs aan te vragen is door het
gemeentebestuur een aanvrage daartoe
naar den Haag gezonden.
Wij vernemen thans uit zeer betrouwbare
bron, dat het zeer onwaarschijnlijk is, dat
dc regeering dc subsidie aan Haarlem vcr-
lecncn zal. Dit staat in verband met den.
ongunstigen toestand van de rijksfinanciën.
Haarlem verkeert, wat de subsidie-quaestie
betreft, in dezelfde omstandigheden als
Rotterdam. Toekenning der subsidie aan
Haarlem zou voor de regeering consequenties
meebrengen wat Rotterdam betreft.
Er is door het ministerie besloten om geen
nieuwe posten op de begrooting te brengen
tenzij daartegenover een bezuiniging op een
anderen post staat.
JHR. MOLLERUS OVER ZIJN
INDISCHE REIS.
Jhr. Dr. J. C. Mollerus houdt Zaterdag 9
September in de .Sociëteit Vereeniging voor
de leden een lezing over zijn Indische reis
per vliegtuig. De lezing wordt door licht
beelden verlevendigd.
MACHADO'S VLUCHT
HEMILTON 'Bermuda) 29 Augustus (Reu
ter). Cuba's ex-president Machado. die op
weg naar Canada per schip alhier arriveer
de, kreeg van de Britsche politie geen verlof
aan wal te gaan. Hij weigerde een interview
toe te staan, doch wel werd namens hem ver
klaard. dat hij twee tot drie maanden in Ca«
na da denkt te blijven.