De Koningin spreekt tot haar volk. Haiei de Jleetmetik. Hel BelQk$tjjltsle De Haarlemsche begroeting. MODE-SHOW Zoetzuur. 51e Jaargang No. 15402 VerscHijnt dagelijks, beHalve op Zon-en Feestdagen Zaterdag 9 September 1933 HAARLEM S DAGBLAD Directie; P. W. PEEREBOOM en ROBERT PEEREBOOM. UITGAVE LOURENS COSTER MAATSCHAPPIJ VOOR COURANT-UITGAVEN EN ALGEMEENE DRUKKERIJ N.V. Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM. ABONNEMENT ENper week 0-25, p-er maand 1.10, per 3 maanden 3.25, franco per post 3.55, losse nrs. 0.06. Geïllustreerd Zondagsblad per week ƒ0.05, per maand ƒ0.22, per 3 mnd. ƒ0.65. franco per post ƒ0.7254. Bureaux: Groote Houtstraat 93 4 Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12 Telefoon Nos.: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600 Drukkerij: 10122, 12713 Administratie: 10724, 14825 Postgiro 38810 ADVERTENTIëN: 15 regels 1.75, elke regel meer 0.35. Reclames ƒ0.60 per regel. Reductie bij abonnement. Vraag en aanbod 14 regels ƒ0.60, elke regel meer ƒ0.15, buiten Arrondissement dubbele prijs. Onze Groentjes (icderen dag) 13 regels ƒ0.30, elke regel meer ƒ0.10, uitsluitend a contant. Gratis Ongevallenverzekering voor Maand- en Weekabonnés. Levenslange ongeschiktheid en Overlijden f 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog f400.-. Duim f250.- Wijsvinger f 1 50.-. Elke andere vinger f 50.-. Arm- of Beenbreuk f 1 00.-. Idem voor Abonnés op het Geïll. Zondagsblad: Levenslange ongeschiktheid f2000.-. Overlijden f 600-, Verlies van Hand, Voet of Oog f400-. Verlies Duim f75,-. Verlies Wijsvinger f75.-. Verlies andere vinger f30.-. DIT NUMMER BESTAAT UIT ZESTIEN BLADZIJDEN. HAARLEM, 9 September. De Rede van de Koningin. In de korte rede, die volgens het plan der huldigingsplechtigheid hedenmiddag in het Stadion kloor H. M. de Koningin zou uitge sproken worden treft mij, naast een beroep op de éénheid des volks in moeilijke tijden, vooral deze eene korte, krachtige zin: „Wij willen ons zelf zijn en blijven." Dit is het leidmotief, de hoofdgedachte die erin tot uiting komt. Het is een fier woord en het past bij een fier volk, dat zich zelfbe wust mag voelen in trots op. zijn verleden, in het besef dat het zijn weg heeft weten te vinden en door eigen wilskracht en moed, dien weg volgend, de zwaarste tegenslagen steeds heeft kunnen overwinnen. Tijden van ontwrichting en verwarring, zooals wij nu weer beleven maar zooals de wereld ze al vaak beleefd heeft, leiden tot de noodzaak dat een volk in zichzelf de;kracht en vastbera denheid vindt, noodig om stand te houden.. Het verleden van de Trompen en de Ruy- ters, waarin een klein volk als het onze door machtsmiddelen een leidende rol kon hand haven, zijn voorbij en zullen nimmer terug- keeren. Niettemin neemt Nederland in de huidige wereld een voorname positie in, wordt het overal tenvolle erkend door zijn energie en zijn cultuur, door zijn streven naar de eenheid en inter nationale, samen werking die het groote programpunt van onzen tijd uitmaken, en dat ondanks alle stormen blijven. De wijze waarop ons volk zijn gastvrijheid bewijst en zijn hulp verleent als anderen in nood verkeeren, is spreekwoordelijk geworden in geheel Europa. Toen de oorlog uitbrak waren het de hon derdduizenden Belgische vluchtelingen, later de kinderen van Hongaren en Oostenrijkers, onlangs weer de duizenden vluchtelingen uit Duitschland die in ons land een veilige haven vonden. Men vertrouwt ons in de wereld daarbuiten, ons volk heeft een machtige reputatie verwor ven, en daar mag het met recht trotsch op gaan en zich sterk voelen, wetend dat het in staat is zichzelf te-zijn en te blijven. Als de Koningin, zich richtend tot de jongeren, zegt: „Eeri schoone toekomst zij voor. hen weggelegd irjdien zij langs de beproefde wegen, zooeven door mij aangeduid, straks hun krachten gaan wijden, aan den opbouw van het. tijdperk, dat vbor ons ligt"d.an slaat dat op dien kor ten zin: „Wij willen ons zelf zijn en blijven", en op hetgeen daar onmiddellijk op volgt: „Wij wil len voortbouwen op de grondslagen, door onze Vaderen gelegd, ons bewüst van onze roeping tegenover ons zelf en in het groote gezin der Volken". Het „Wees u zelf" heeft ook in dit blad, in deze rubriek, meer dan een-s geklonken. Ons doet het goed, al hadden wij nimmer anders verwacht, het als Koninklijk woord te lezen. En- niet minder goed doet- hét, dat de Ko ningin ook in deze dagen zich beroept op „het groote gezin der Volken", dat ondanks alle krakeel van deze dagen ons doel blijft, en in "de verwezenlijking waarvan Nederland zulk een moreele erkenning geniet en zulk een prachtige taak Jcan vervullen. Na haar antwoord aan president Roosevelt, dat alge meen in den lande zulk een diepen indruk maakte, spreekt de Koningin hier opnieuw hét woord dat liet onze is: het woord - van Nederland. Zij verklaart zich gedragen teweten door het vertrouwen des volks. Wij herhalen dit, bij het 35-jarig regeeringsjubileum van de Koningin, als een volle waarheid. Zij geniet dit algemeen vertrouwen en het is temidden van den algemeenen eerbied voor de Ko ningin, waardige draagster van een groote traditie en een eeuwenoud verbond tusschen liet. Huis van Oranje en het Nederlandsche volk, dat zij vandaag gehuldigd wordt. R. P. Voorloopige Aankondiging Dinsdag 12 Sept. enWoens- dag 13 Sept. na 3 uur in Hotel Funckler. SPECIAAL MUI5 voor dames modes.* MODEMAGAZIJNEN (Adv. Ingez. lied.) MOORDAANSLAG OP AMSTER DAM'S EERSTE PERRON. JONGE VROUW WONDT HAAR EX-VERLOOFDE. Hedenmorgen tegen 8 uur heeft op het eerste perron van het Centraal Station te Amsterdam een jónge vrouw haar ex-ver- loofde met een scheermes te lijf gegaan. Het gold hier een wraakneming uit jaloezie aangezien de vrouw niet wilde dat de man in gezelschap van een andere vrouw naar Bazel ging. De man kreeg diepe snij wón den, over de linker wang en de rechter hand. De daderes wist te ontkomen, maar de arrestatie van de vrouw wier naam en adres bekend zijn, kan waarschijnlijk spoedig worden verwacht. Een antwoord op de Nationale hulde. De Koningin zou hedenmiddag in het Sta dion te Amsterdam in antwoord op de toe spraak van ds. A. G. H. van Hoogenhuyze de volgende rede uitspreken: Mijnheer de Voorzitter, Heb is mijn wensch persoonlijk Neerlands Jongeren, die de voorbereiding van deze grootsche en indrukwekkende betooging op zich namen, en allen die zich opmaakten daaraan deel te nemen, mijn hartgrondigen dank te betuigen voor dit blijk van hun aan hankelijkheid en trouw, nu ik 35 jaren zoo nauw aan mijn Volk verbonden ben geweest, Hierbij gedenk ik ook de talloos velen, die deze ure uit de verte met ons medeleven, zoo in het Vaderland als in Nederland onder de keerkringen, en breng hen daarvoor mijn bij zondere erkentelijkheid. Als ik op dit tijdperk terugzie, dan is het met een hart vol dankbaarheid voor al het schoone en goede, dat ik van mijn Volk heb mogen ondervinden, dan word ik steeds op nieuw getroffen door de bewijzen van ver knochtheid en den steun mij, niet het minst in moeilijke en zorgvolle dagen ten deel ge vallen en welke ik thans, in deze Lire, ander maal op ondubbelzinnige wijze ondervind. Pogen mijn plicht te vervullen tegenover het Vaderland is mij in donkere tijden meer dan ooit een voorrecht en bron van blijd schap, waar ik mij gedragen weet door Uwe trouw en medeleven. De Nationale- gedachte bindt ons hier allen te zamen. Wij willen ons zelf zijn en blijven. Wij willen .voortbouwen^ op de grondslagen door onze Vaderen gelegd, Ons bewust van onze roeping tegenover- ons zelf en in het groote" gezin der Volkeren. Wij willen putten uit de schatten ons door een groot Voorgeslacht nagelaten, overtuigd daarin ten allen tijde overvloedig te vinden hetgeen wij behoeven om met taaie volhar ding en zich steeds weer vernieuwende kracht te streven naar .de aanpassing bij gewijzigde wereldomstandigheden, welke onder Gods zegen ons weer een gelukkige toekomst bren gen kan. Ik bid God om wijsheid en sterkte om U in den tijd die vóór ons ligt vastberaden daarin voor te gaan. Mij thans in het bijzonder richtend tot de Jongeren wensch ik tot hen een woord van oprechte waardeering te spreken voor den ijver en de voortvarendheid welke zij hebben aan den dag gelegd bij de voorbereiding van deze voor mij onvergetelijke ure en voor hun trouw en toewijding aan mij en mijn Huis. Een schoone toekomst zij voor hen weggelegd in dien zij langs de beproefde wegen, zooeven door mij aangeduid, straks hunne krachten gaan wijden aan den opbouw van het tijdperk dat voor ons ligt. Waar zij in de groote figu ren die Nederland heeft voortgebracht de idealen verpersoonlijkt zien welke ook zij na streven, zullen zij er krachtig toe kunnen bij dragen hét schoonste uit onze historie in he den en toekomst te doen voortleven in zich steeds vernieu wenden én verjongenden vorm. Ten besluite richt ik mij tot U allen, oude ren en jongeren te zamen, ja tot de bevolking van geheel het Rijk, om als één en ondeelbaar Volk de handen ineen te slaan teneinde een drachtig samen te werken om dezen zorgvoïlen tijd te boven te komen. Als van zelf gaat ons aller blik naar onze fiere driekleur, symbool van ons willen en kunnen, zinnebeeld bovenal van ons dierbaar Vaderland. Zij waaie steeds over de Wereld zeeën tot in de verste landen en doe daar kond van onze eendracht en onze wilskracht. Leve het Vaderland Hoezee! REGEERINGSHULP VOOR DE TEXTIELINDUSTRIE? WERKGEVERS EN WERKNEMERS VRAGEN ER OM. Op initiatief v,an. de drie organisaties van werknemers in de textielindustrie zijn- ver tegenwoordigers dezer organisaties en van de werkgeversverenigingen, benevens vrijwel alle belanghebbende gemeentebesturen bijeen gekomen en hebben besloten de regeering er van in kennis te stellen, dat ds hulp aan de textielindustrie onvoldoende wordt ge acht en spoedige en doelmatige regeerings- maatregelen gevraagd worden. De vergadering werd ook bijgewoond door vertegenwoordigers van den minister-presi dent en ben minister van economische zaken TOESTAND GAAT THANS VOORUIT! GUNSTIGE WENDING BIJ SLACHTOFFER UIT MUIDEN. Het Handélsblad vernam te Bussum, dat de tóestand van den heer G. de Beus, een der slachtoffers van de schietpartij in de raad zaal te Muiden, vooruitgaande is. Er viel een waarneembare verbetering te constateeren. EEN KANO MET TWEE PERSONEN VERONGELUKT? DE LEEGE BOOT GEVONDEN. De schokker-visscher P. van Leest uit Moer dijk heeft Donderdag op het Kwaksöiep tegen over het dorp Rockanje op ongeveer 10 K.M. uit den wal gevischt en later bij de mare chaussee te Moerdijk aangebracht een 6 M. lange kano, ongeveer 60 c.M. breed voorzien van een mast en een wit zeil. In de kano be vonden zich verschillende voorwerpen, o.a. twee paar schoenen en laarzen, twee sabels, onder- en bovenkleeding. dekens, levensmid delen, een peddel en een Duitsch militair zak boekje met onleesbaar schrift. Men veronderstelt, dat met deze kano een ongeluk heeft plaats gehad en dat de twee in zittenden zijn verdronken. DE SYMPHONIE VAN H. ANDRIESSEN. OPVOERING DOOR HET CONCERTGEBOUW ORKEST. Wij vernemen dat Zondagavond a..s in het Concertgebouw te Amsterdam het Concertge bouworkest de symphonie van Hendrik An- driessen zal uitvoeren. Dit is de eerste keer. dat genoemd orkest dit werk uitvoert. De heer Eduard van Beinum zal als dirigent optreden. Een foto van den ontzaglijken bosch- en heidebrand, die bij Imbridge (Engeland) looedde. Honderden konijnenfazantenpatrijzen enz., kwamen in de vlammen om. L UW RECEPTIE VOOR UW HUWELIJKSDINER ALLE FEESTMAALTIJDEN 1 dv. Ingez. Med.) 'Ér icorden thans goede prijzen gemaakt voor grove augurken, ongeveer 7 X zoo hoog als het vorig jaar, tengevolge vooral van den slechten oogst in Duitschland) De landbouw heeft nog slechts het land In deze droeve stond'. De tuinbouw is nog erger af. Want die zit aan den grond. De boeren en de tuinders zijn Een zwaar getroffen ras, En denken aan een vroeger tijd, De „was" in hun gewas. Maar ziet, in de misère komt Opeens een tuinproduct. Waarvan de prijzen stijgen gaan En goede omzet lukt. Het blijkt, dat men op de augurk. Die groot en sappig is. Het hartig hapje zure bom Bijzonder happig is. In zui-e tijden zooals nu, Van tuinders zorg en leed Dan helpen alle beetjes wat, Dus ook weer deze beet. De kooper, die straks de augurk Als extra zuur begroet, Bese-ffe dat zij 't leven van Den tuinder wat verzoet. P. GASUS. Het antwoord van de Koningin op de natio nale hulde. pag. 1 De Haarlemsche begrooting. Een reeks nieuwe bezuinigingsvoorstellen van R. en W. pag. 1 Aan de groote huldiging van dc Koningin he denmiddag te Amsterdam nemen 30.000 mensehen deel. Bovendien zullen -15.000 de- fileeren. pag 2 De Tweede Ivamer is nog niet gereed geko- met de omzetbelasting'. pag. 5. Emir Feisal's zoon tot. koning van Irak uit geroepen. pag. 3 Dc Spaansche regeering-Azana afgetreden. nag. 3 Het tarievenbestand thans ook door Ierland en Denemarken opgezegd. pag 3 Een Cubaansehc rcgecring met steun der Amerikaanschc troepen? pag. 3 ARTIKELEN. ENZ. R. P.: De rede van de Koningin. pag. 1 J. H. de Bois: Litteraire kanttcckeningcn. pag. 9 J. B. Schuil: Daan van Ollefen zestig jaar too- neelspcler. pag. 9 K. de Jong; Radiomuzick der week. pag. 9 <Mr. E. Elias: De man met den baard. oag. 7 Van een oud-Haarlemmer; Naar het Bovcn- Digoelgebied. pag 7 W. T.: Langs de Straat. Deftige Straat. pag 8 Dr. W. G. N. van der Slecn: Valparaiso de Chile. pag. 8 Van onzen Lotidensehen correspondent: Lloyd George's oorlogsherinneringen. pag. 3 Gevolgen der economische crisis: dalende belastingopbrengst en meer uitgaven voor armenzorg. Een reeks nieuwe bezuinigings voorstellen van B. en W. Heden verscheen de ontwerp-begrooting dei- gemeente Haarlem voor 1934. In de toelichting zeggen B. en W„ dat de begrooting. evenals die van 1933, geheel ..in het teeken van de economische crisis staat", die zich afteekent in geleidelijk dalende be lastingopbrengst. gepaard gaande met sterk verhoogde uitgaven in verband met werkloos- heidszorg en maatschappelijk hulpbetoon. Dat de begrooting niettemin sluif zonder belastingverhooging en zonder crisisdienst, zoodat alle uitgaven op den gewonen dienst zijn verantwoord en mitsdien door gewone middelen gedekt worden, is te danken aan de bezuinigingen, die de Raad reeds heeft aan vaard en aan de voorstellen rot vemieuwe be sparing van uitgaven, die door ons in deze ontwerp-begrooting zijn verwerkt en waarop B. en W. de medewerking van den Raad hopen te kunnen verkrijgen. Het tekort op 1932. De begrooting voor 1934 vangt aan mc-t een nadeelig saldo van den dienst 1932 ten bedra ge van f 229.843.30. Zooals den Raad reeds bij nota d.d. 14 Juni 1933 is medegedeeld, is dit nadeelige saldo in werkelijkheid hooger, doch Is het terugge bracht tot het bovengenoemde bedrag, door dat f 200.000 uit het reservefonds van het Grondbedrijf en f 100.000 uit het Reserve fonds voor bijzondere doeleinden in de gewone middelen gestort is. De dienst 1933 profiteert nog slechts gedeel telijk van de in den loop van dat jaar toege paste bezuinigingen. Zooals reeds uit de nota d.d. 14 Juni 1933 blijkt, is het voor 1933 uitgetrokken bedrag voor den dienst van Maatschappelijk Hulpbe toon onvoldoende, ook na de verschillende be sluiten die in den loop van dezen zomer ge nomen zijn. B. en W. zullen met groote zorgen nagaan, of en in hoeverre de uitgaven over de geheele begrooting verspreid, wellicht onder oe raming zijn gebleven en in hoeverre wellicht een en kele inkomst versterkt zal kunnen worden, ten einde aldus den post van Maatschappelijk Hulpbetoon te kunnen opvoeren tot een zooda nig bedrag als vermoedelijk noodig zal zijn. B. en W.'stellen zich voor in den loop van het najaar hiervoor een tweede suppletoire begrooting 1933 in te dienen. Wat de begrooting 1934 betreft, trekt het, de aandacht, dat niettegenstaande de vele en be langrijke besparingen op de uitgaven, het eindcijfer niet lager, doch hooger is dan het vorige jaar, n.l. f 17.037.484.31 tegen f 16.618.693.94. Deze verhooging is gedeeltelijk te verklaren door administratieve posten, gedeeltelijk door de verhooging van den post voor Maatschap pelijk Hulpbetoon, die voor 1934 z: I 600.000 hooger is uitgetrokken dan op de primitieve begroeting 1933. De nieuwe bezuinigings- voorstellen. B. en W. kondigen de volgende voorstellen aan tot versterking van de begrooting, riie voor het grootste gedeelte reeds in de ontwerp- begrooting zijn verwerkt en overigens vóór de openbare behandeling in de oniwcrp-begroo- ting verwerkt zullen worden. Ie. Verhooging der electrieiteitstarieven overeenkomstig het onlangs gedane voorstel f 40.000. 2e. Niet-uitbetaling van den vacantie-toe- slag in 1934 f 35.000. 3e. Tijdelijke korting op de kindertoeslagen met 20"/, f 32.000. 4e. Sterke beperking, zoo mogelijk algeheele afschaffing van de vakonderwijzers bij het Lager onderwijs voor 1934 f 25.000. 5e. Opheffing van den dienst voor Licha melijke Opvoeding, onderzoek naar de mogelijkheid van verdere bezuinigingen bij de zweminrichtingen f 10.000. 6c. Verlaging van verschillende, subsidies f 10.000. 7e. Opheffing of beperking van dc Schoon heidscommissie f 2.000. 8e. Inkrimping van den Keuringsdienst van Waren ingevolge Besluit van den Minis ter van Sociale Zaken. Indien de Raad zich met deze voorstellen vereenigt. zal belastingverhooging achterwege kunnen blijven, tenzij thans nog niet bekende onvoorziene omstandigheden zouden intreden, waardoor de financieeje positie der gemeente een ongunstiger aspect zou verkrijgen. Voorts wordt medegedeeld, dat niet. alle hierboven opgesomde maatregelen dc instem ming hebben van een der leden van het college. Dc uitkcering uit het, Gemeentefonds wordt voor het a.s. jaar geraamd op f 1.766.714 (tegen f 1.692.599 in 1933). Voor presentiegelden der raadsleden is f 5500 uitgetrokken tegen f 8000 in 1933. Het ligt in dc bedoeling met den raad overleg te plegen om de presentiegelden der raadsleden opnieuw te verlagen. Voor het salaris der ambtenaren- ter secre tarie is f 291.528 uitgetrokken, wat f 200 min der is dan voor 1933. Van de wethouders zal in 1934 f 1200 ge vraagd worden voor pensioenbijdragen. Dit is de eerste keer dat deze post op de begrooting voorkomt. Tot heden droeg de gemeente allec-n de lasten voor dit pensioen, maar nu de ge meente 812"/, der pensioen-premie op het personeel verhaalt, is hetzelfde toegepast voor de wethouders. Aan wethouders-pensioenen zal in 1934 f 10.181 uitbetaald worden. Voor de salarissen en loonen van het politie personeel wordt op een uitgave gerekend van f 550.182, of f 400 meer dan in het thans loo- pende jaar. Voor het onderhoud van straten en pleinen is f 95.584 uitgetrokken tegen f 101.751 voor 1933. f 147.955 is uitgetrokken voor het onderhoud

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1933 | | pagina 1