Mooie tanden
INCEZONDEN.
DONDERDAG 21 SEPTEMBER 1933
HAARLEM'S DAGBLAD
9
DE NATIONALE SPEL-
KAMPIOENSCHAPPEN.
HANDBAL, GBENSBAL, SLEVGERBAL EN
VUISTBAL.
Zondag a.s. zullen op heb Sportterrein aan
het Olympiaplein, te Amsterdam onder
auspiciën van het K. N. G. V. de nationale
kampioenschappen plaats vinden van de
door het K. N. G. V. in ons land gereglemen
teerde openlucht-spelen, handbal, grensbal,
slingerbal en vuistbal.
De belangstelling voor deze spelen zal voor
namelijk gericht zijn op het handbalspel, dat
zich in een korte spanne tijds reeds een be
langrijke plaats onder de Openluchtspelen
heeft weten te veroveren.
Het K. N. G. V., dat in 1930 voor de eerste
maal deze kampioenschappen in Gouda
hield, gevolgd door kampioenschappen te
Zaandam in 1931 en Groningen 1932, heeft
vooral wat het hanabalspel betreft niet over
•belangstell'iaig te klagen. Integendeel, im
vrijwel alle deelen Van ons land wordt het
Handbalspel regelmatig beoefend in talrijke
competities.
De wedstrijden, welke Zondag zullen plaats
vinden zijn de eindwedstrijden waarbij de
kampioens-elftalien zullen worden aange
wezen.
De wedstrijden, die onder leiding va-n de
Bondsspelcommissie plaats vinden, worden
georganiseerd dooi' den Am&terdamschen
Turnbond.
De volgende Handbalver een igingen hebben
de finale bereikt:
Dames: Rapiditas, Haarlem; N.I.L.O.C.,
Amsterdam; Attilla, Utrecht en Vlugheid en
Kracht, Groningen (kampioene 1932).
Hieeren: N.I.L.O.C., Amsterdam; Rapiditas,
Haarlem; Olympia, Tilburg en.Olympia, Gro
ningen (kampioen 193-2).
WANDELSPORT
HAARLEMSCHE WANDELAARS-
VEREENIGING.
-De wandelexcursie naar het vliegveld
„Schiphol" op Zondag 24 September gaat
niet door: zij is uitgesteld tot Zondag 22 Oc
tober. Vele inschrijvingen voor dezen wandel
tocht zijn reeds binnen gekomen.
ZWEMMEN
DE TOUR DER NEDER-
LANDSCHE ZWEMSTERS.
OOK TE CARDIFF SUCCESSEN.
Uit CardiffTe Cardiff startten de vier Ne
derlandsche. zwemsters Willy den Ouden,
Corry Laddé, Puck O versloot en Jenny
Kastein voor de tweede maal op haar Engel-
sche tournee. Tegenstandsters waren de da
mes van de Y.W.C.A. Op de 220 yards school
slag had Jenny Kastein geen tegenstandsters,
waarom zij alleen over de baan ging in den
tijd van 3 min. 4 sec. precies.
In het nummer 100 yards rug kwamen Puck
Oversloot en de Britsche zwemster Miss
Davies gelijk aan in den tijd. van 1 min. 18
sec.
De 100 yards vrije slag werd gezwommen
tusschen Willy den Ouden en Corry Laddé,
welke ontmoeting met 2 sec. verschil gewon
nen werd door Willy. Tijd 1 min. 2 sec.
De estaffe 4 maal 44 yards wisselslag werd
door Nederland gewonnen in 1 min. 33 sec.
2 Y.W.C.A. Cardiff.
SCHAKEN
DR. AL JE CHIN NAAR HEEMSTEDE?
De komst van den wereldkampioen schaken,
Dr. Aljechin, naar ons land tot Jxet maken van
eenige tournooien staat thans vast.
Hoewel zijn komst niet vóór 16 October te
verwachten is, heeft de Heemsteedsche
Schaakclub van de bemiddeling van Dr. Max
Euwe gebruik gemaakt om te trachten Dr. Al
jechin voor een wedstrijd te Heemstede uit
te noodigen.
Het is thans zeker dat Dr. Aljechin tegen de
sterkste schakers van Heemstede-Haarlem en
omgeving zal spelen in de laatste helft van
October, waarvoor als plaats is vastgesteld de
groote zaal van „Boekenrode" aan de Zand-
voortschelaan.
Ten einde voor de organiseerende vereeni-
'ging „De Heemsteedsche Schaakclub" een zoo
sterk mogelijke bezetting te verkrijgen van 25
a 30 borden, den wereldkampioen waardig, zijn,
tot een beperkt aantal plaatsen beschikbaar
voor de sterkste spelers der Haarlemsche ver-
eenigingen. Zij die meenen aan den simul-
taanwedstrijd tegen Dr. Aljechin te kunnen
deelnemen gelieven zich in verbinding te stel
len met den voorzitter der H. S. C.: W. A. de
Tello, Heerenweg 1G9A, Heemstede.
In ruime mate zal voorts gelegenheid wor
den geschapen, dat belangstellenden den
strijd aan de schaakborden gemakkelijk vol
gen kunnen. Mocht de belangstelling in Haar
lem en omgeving onverhoopt zóó groot zijn,
dat extra maatregelen noodig zijn, dan is
reeds bij voorbaat de medewerking van de
zijde van het gemeentebestuur verzekerd om
eventeel den wedstrijd te doen plaats hebben
in het Paviljoen Groenendaal in het wandel
bosch „Groenendaal".
Met dat al staat den schakers in Haarlem
en Heemstede een belangrijk schaakevene
ment te wachten.
Nederlandsch Fabrikerl.
(Adv. Ingez. Med.)
DAMES-HOCKEY.
NEDERLAND—AMERIKA (0—1)
(•Van één onzer medewerksters)
Na een zeer spannenden wedstrijd heeft
Amerika Woensdag met het kleinst mogelijke
verschil gewonnen, al kan er onmiddellijk
aan toegevoegd worden dat met e.enig geluk
de uitslag even goed omgekeerd had kunnen
zijn:
Onder groote belangstelling stellen de Ne
derlandsche dames zich als volgt op:
Doel: I. Molhuyzen (H.O.C.)
Achter: D. Roos (B.D.H.C.), M. Rollin Cou-
querque (H.O.C.)
Midden: Z. van Hasselt (Kieviten), A. Eilers
(Amsterdam), B. Dubois (Breda).
Vóór: L. Polano (H.O.C.), T. Terwindt (Am
sterdam), M. DrosCanters (H.O.C.), S. Bau-
duin (Zutphen), N. Hofland (Gooi).
Direct na de bully neemt Amerika het
spel in handen; men krijgt een spel te zien.
dat op .onze Hollandsche velden door dames
slechts zelden vertoond wordt. Vooral de lin
kervleugel der Amcrik. dames blijkt een goe
de combinatie te zijn; door het toepassen
van het korte samenspel eii de through-pass
wordt de Hollandsche rechter verdediging
op een zware proef gesteld. In den cirkel
wordt dit echter te ver doorgevoerd, waar
door succes voorloopig uitblijft. Toen bleek
dat de Hollandsche verdediging zich niet
liet overspelen, trad de aanvankelijk schuc'n
ter spelende half linie meer op -den voorgrond
en wist het spel te verplaatsen, waardoor de
aanval kon toonen, wat zij waard was. Jam
mer, dat mej. Haf land, de anders zoo snelle
linksbuiten, een off-day had, waardoor de
linkerwing aanmerkelijk verzwakt was.
Gelukkig bleek mej. Polano op dreef te zijn,
waardoor een hevige druk op het Amerikaan
sche doel kon worden ingezet, die o.a. een
tweetal strafcomers opleverde, waarvan
mevr. DrosCanters er een tegen den bin
nenkant van den paal schoot, zonder dat dit
het lang verwachte doelpunt gaf.
Met Nederland in de meerderheid breekt de
rust aan.
Direct na de hervatting komen de Ameri-
kaansche dames gevaarlijk opzetten, waarbij
bijna alles va-n .links gespeeld wordt. Als bij
een aanval van dezen vleugel een schot-
wordt gelost, stopt mej. Molhuyzen den bal
wel, maar kan hem niet voldoende wegwer
ken, waarna de midvoor der tegenpartij niet
aarzelt om van den kans een nuttig gebruik
te maken en hard inschiet (01.
Dit doelpunt inspireert de Hollandsche
dames tot een uiterste krachtsinspanning.
Onder luide aanmoedigingen trekken zij ten
aanval, waarbij het goede positiespel opvalt.
Voor den goal is het echter mis; ook hebben
zij niet veel geluk, als een hard schot van
mej. Bauduin wederom tegen den paal komt
en een push van mej. Hofland tegen de bo
venlat stuit.
Intusschen heeft een zware onweers- en
regenbui het verblijf buiten de lijnen niet
aangenamer gemaakt, doch er binnen trek
ken de dames zich er niet veel van aan: het
spel blijft zijn aantrekkelijk karakter behou
den, tot de laatste minuut.
Als de heer Violet het einde fluit, zonder
dat één van de partijen in staat is geweest
om te scoren heeft Holland het bewijs gele
verd nog steeds over een uitmuntende ploeg
te beschikken en heeft daarmee eenigszins
revanche genomen voor de nederlagen, in
Kopenhagen geleden.
Van de Ne derlandsche speelsters blonken
in het bijzonder uit mej. Rollin Couquerqu.e
■mevr. Eilers en mej. Polano, terwijl van het
Amerikaansche team de linksbinnen, links
buiten en rechtsback speciale vermelding ver
dienen.
BILJARTEN.
„REMBRANDT" TREKT ZICH TERUG
Als gevolg van het besluit van de algemeene
vergadering van den Ned. Biljartbond van 5
Augustus 1.1. om, evenals de Int. Biljartbond,
de relaties met den Duitschen bond nog niet
te verbreken en een afwachtende houding aan
te nemen tot deze bond zijn statuten zal heb
ben ingezonden bij den U. I. F. A. B. en men
zeker weet, of de ariër-paragraaf er in voor
komt of niet, heeft de biljartvereniging
„Rembrandt" te Amsterdam besloten, voor
loopig aan geen officieele wedstrijden van
onze nationale organisatie deel te nemen.
De B. V. „Rembrandt" is e en-der grootste
clubs in ons land die vaak nationale en in
ternationale tournooien organiseert.
DAMMEN
DAMCLUB HAARLEM.
Uitslagen van de op 20 September j.l. ge
speelde partijen voor den wedstrijd om het
clubkampioenschap 1933 34.
Eerste klasse: W. van Daalen wint van J.
Singeling, F .A. Berkemeier wint van J. v. Ber-
kum, G. P. Heek wint van R. C. Broekmeijer,
C. F. Visse remise met P. v. Wamel.
Tweede klasse: H. Kroon wint van P. v. d.
Waarden, C. v. d. Werff wint van R. Groos,
C. Dikkeboom wint van B. Russ, P. Ottolini
wint van B. Gabriël.
Om het persoonlijk kampioenschap van
Noord-Holland nevens voorwedstrijden om den
meestertitel:
J. W. van Dartelen wint van W. Stroo.
A. de Jong wint van Th. van Wamel.
B. Dukel wint van H. W- Zitman; C. Suijk
remise met Th. van Wamel. K. de Jong re
mise met F. A. Berkemeier.
ONBILLIJKE VERHOUDINGEN
Wij vernemen dat in het district Amsterdam
van den Nederlandschen Dambond slechts
vier spelers hebben ingeschreven voor de voor
wedstrijden om den meestertitel, namelijk Ph.
de Schaap en L. Duitz (beiden D. O. S.>. B.
Westra (R.K. Damcl. Amsterdam) en Jan Met-z
(Joz. Blankenaar). Deze vier spelers spelen nu
om twee plaatsen in den eindstrijd.
Wij hebben er reeds op gewezen dat de be
paling. dat van het district „Noord-Holland'
met haar groot contingent ei-kend sterke
hoofdklasse-spelers, slechts één speler tot den
eindstrijd wordt toegelaten en van de dis
tricten Amsterdam. Den Haag en Rotterdam
twee. groote ontstemming heeft gewekt onder
de N.H. hoofdklassers.
In Den Haag spelen nu drie spelers om twee
plaatsen in den eindstrijd, in Amsterdam vier
spelers om twee plaatsen en in het district
Noord-Holland niet minder dan vijftien spe
lers om één plaats.
Het bestuur van den districtsbond ..Noord-
i Holland" heeft zich intusschen reeds tot het
bestuur van den Nedcrl. Dambond gewend en
er dringend op aangedrongen dat alsnog twee
plaatsen voor het district Noord-Holland in
den eindstrijd zullen worden gereserveerd.
Het zou ons sterk verwonderen indien het
bestuur van den Nederl. Dambond een argu
ment zou kunnen vinden om dit uiterst billijke
verzoek van het district Noord-Holland niet in
te willigen.
„ONDERLINGE WEDSTRIJD 1333 34"
DAMCLUB HAARLEM
De uitslag van de Woensdagavond gespeel
de partij en is:
G. P. HeckR. C. Broekmeijer
W. v. DaalenJ. Singeling
Chr. VisseP. v. Wamel
F. A. BerkemeierJ. v. Berkum
H. KroonP. v. d. Waaxdexi
C. DikkeboomA. Russ
P. OttoliniB. Gabriel
C. v. d. WerffP. Groos
2—0
2—0
i
2—0
2—0
2—0
2—0
2—0
VOETBAL
H.F.C. II—BLAUW WIT II.
De voor a.s. Zondag vastgestelde voetbalwed
strijd H.F.C. IIBlauw Wit II zal 's morgens
half. elf aan de Spanjaardslaan gespeeld
worden.
VOETBAL IN ENGELAND.
Glasgow RangersArsenal 20
MOTORWIELRIJDEN
DE ZESDAAGSCKE IN ENGELAND.
Uit Londen: Het Nederlandsche B-team
eindigde Woensdag het parcours van den
Internationalen Bekerwedstrijd zonder ver
dere strafpunten. Zuur kreeg 104 straf punt en
Nortier 22, van Hamersveld 3. Nort-ier trok
zich terug. Schut, Fyma, Ridder Moejes
kregen geen strafpunten.
Het Nederlandsche A-team kreeg 600 straf
punten, maar het Nederlandsche Arlel-team
kreeg er 31, door het toedoen van Nortier.
Voor den driedaagschen rit startten Woens
dag 114 deelnemers, waarvan veleix tijdens
hevigen regen.
463e STAATSLOTERIJ
(Niet officieel)
5e Klasse, 4e Lijst
Trekking; van Donderdag; 31 September 1933
Hooge Prijzen
f 1000.— 4918 19977
f 400.— 1464 19975 20302
f 200.— 699 3044 5163 11381 13633 16024 17205
19508
f 100.— 5106 9071 10956 11164 13030 20367
Prijzen van f70.
15 222 337 670 685 826 828 897
915 927 928 936 967 980 1082 1218
1301 1319 1547 1604 167.4 1708 1790 1843
2337 2522 2771 2841 2882 2930 3191 3374
3399 3422 3591 3755 4113 4174 4257 4422
4544 4578 4728 4949 5077 5115 5134 5141
5206 5582 5606 5617 5630 5687 5793 5863
5894 5935 5950 5993 6074 6207 6239 6359
6463 6489 6544 6580 6766 6838 7362 7437
7543 7630 7677 7733 7793 7863 7938 8025
8040 8227 8308 8390 8534 8654 8951 9059
9102 9620 9696 9697 9700 9703 9811 9982
10022 10066 10379 10662 10871 11432 11704 11987
12147 12188 12267 12602 12612 12698 12726 12775
12918 12920 12986 13418 13532 13695 13898 13931
14005 14659 14667 14746 14832 14870 14920 15013
15404
15620 15676 15689 15726 15866 15979 16213 16223
16241 16309 16336 16435 16487 16513 16569 16603
16673 16956 17039 17055 17129 17215 37293 17308
17500 17597 17613 17646 17764 17788 37939 18007
18095 18413 18565 18626 1871*0 18841 18909 18931
18947 19125 19254 19877 19902 19950 19992 20011
20124 20591 20608 20677 20686
Nieten
109 157
630 641
788 874
1159 1165
1631 1730
2029 2071
2286 2377
2681 2730
3045 3146
160
715
882
1170
1742
2105
2449
2752
3182
736
916
1261
1753
2129
2465
2790
977
1272
1825
2162
2477
2791
3211 3220
3395 3420 3429 3547 3576
3648 3678 3686 3698 3741
3787 3868 3891 3896 3911
4036 4191 4268 4295 4321
4511 4518 4693 4703 4711
4824 4990 4998 5048 5052
5435 5452 5475 5518 5526
5624 5648 5700 5712 5738
5885 5944 6041 6161 6231
6334 6355 6373 6445 6553
6870 6954 6961 6967 6971
7197 7199 7208 7285 7321
7512 7561 7600 7604 7623
7851 7889 7891 8003 8060
8218 8231 8255 8310 8352
8447 8453 8489 8615 8625
8837 8872 8902 8915 8956
9132 9191 9222 9253 9333
9479 9507 9559 9584 9600
9795 9858 10053 10059 10103
10297 10320 10331 10337 10421
10483 10512 10559 10596 10611
10866 10876 10878 10886 10931
11104 11134 11141 11144 1114S
11239 11264 11320 11372 11434
11555 11556 11681 11686 11S91
12021 12151 12186 12207 12229
12271 12365 12410 12420 12433
12607 12621 12672 12757 12954
13058 13078 13107 13142 13202
13221 13223 13237 13326 13336
13662 13727 13731 13750 13861
13880
13926 13948 13969 13974 14C54
14122 14129 14136 14189 14204
14418 14428 14613 14630 14683
14735 14747 14775 14826 14847
15078 15108 15278 15344 15425
15598 15603 15822 15856 15859
15988 15991 16000 16030 16145
16384 16491 16506 16509 1653S
16798 16811 16822 16842 16918
17102 17103 17121 17231 17271
17523 17542 17570 17579 17599
17722 17732 17818 17844 17846
18067 18101 18104 18143 18171
18345 18368 18446 18480 18544
18670 18723 18767 18836 18865
19076 19090 19136 19153 19203
19532 19559 19580 19682 19730
19822 19921 19999 20092 20112
20177 20189 20214 20303 20316
20469 20524 20593 20601 20615
20660 20663 20674 20701 20709
Verbetering 5e Klasse 3e
17007
52
310 318
756 778
1018 1092
1276 1503
1957 1984
2176 2233
2496 2584
2868 2935
3244 3314
3607 3634
3773 3781
3944 3991
4340 4358
4770 4783
5132 5194
5543 5607
5763 5314
6257 6268
6744 6829
7002 7028
7467 7509
7629 7669
8139 8145
8374 8381
84
616
785
1098
1505
2003
2234
2623
3014
3329
3635
3732
4011
4449
4785
5307
5614
5877
6273
6834
7046
7510
7793
8194
8432
9362
9640
10123
10433
10678
10937
11210
11455
11898
12237
12483
12971
13207
13529
13869
8990 9126
9395 9418
9691 9714
10210 10240
10461 10469
10680 10707
11006 11072
11213 11238
11465 11481
11955 11982
12249 12253
12493 12590
12975 12988
13214 13218
13588 13622
13874 1387P
14066 14085 14106
14252 14283 14399
14709 14720 14732
14866 14969 15037
15428 15431 15551
15873 15916 15958
16244 16248 16249
16668 16736 16737
16985 17018 17063
17287 17398 17504
•17609 17651 17684
17860 17872 18001
18213 18247 18277
18555 18615 18630
18939 18972 19013
19385 19424 19433
19753 19761 19810
20122 20146 20161
20339 20400 2040C
20618 20641 20655
20727 20318 20S64
Lijst: 17001 m. z.
Voor den inhoud dezer rubriek stelt de
Redactie zich niet verantwoordelijk.
Van ingezonden stukken, geplaatst o1 niet
geplaatst, wordt de kopij den inzender niet
teruggegeven.
IS OVERPRODUCTIE
MOGELIJK?
Ir. Nobol stelt deze vraag en geeft daarop
een ontkennend antwoord. Dat wil zeggen,
hij omschrijft breedvoerig welke te nemen
maatregelen zijns inziens overproductie zul
len voorkomen. Hij zegt, gelukkig, niet. dat er
thans geen overproductie is.
Mijn „beslagen' 'Douglas bril kan ik afzet
ten, en met mijn gezond verstand, voor zoo
ver ik daarover beschik, zal ik probeeren een
tegenbewijs te leveren.
Ir. de. eerste plaats dan vind het op omslag
van een brochure: Technocratie (Stuart
Chase, uitgave Valkhof f Co.» „De groei der
Technische wetenschappen kan niet. worden
tegengehouden. Naar mate zij voortschrijdt
explodeert zij werkgelegenheid, prijzen en ge-
investeeerde kapitalen. De prijssysteem kan
niet een voortgaande reeks van dergelijke
explosies verdragen zonder ineen te storten".
Ik sla het boekje open niet open, en laat
het aan Ir. Nobol te lezen, wat de Techno-
kraten, die de nakomelingen van Douglas
zijn, ervan denken. Douglas is evenwel geen
technokraat. In dc brochure van J. E. I-I.
Libourel, als Nederlandsch exponent, van ge
zonde gedachteix, diook al weer niets met
Sociaal Crediet te maken heeft, kan nog
méér gevonden worden, dat voor weerleg
ging van de beweringen van Ir. Nobel nuttig
is. maar ook daar zal ik niet uit putten. Men
leze „De Noor der Menschheid" (Uitgave
Drukkerij de Mercuur, Hilversum). Het doel
van het aangehaalde stuk is mij volkomen
onduidelijk. Ik ben geen kamergeleerde. Wat
wil men toch bereiken met het aantoonen
vaix abstracte mogelijkheden? Misschien, dat
met kunst en vliegwerk het alsnog mogelijk
zal zijn het financieele systeem wat langer
op de been te houden?
Het schijnt mij vergeefsche moeite.
Uit niets blijkt, of die heilstaat nationaal
of internationaal gedacht is. Is zij nationaal
gedacht, dan zal men toch dienen te begin
nen met het sluiten der grenzen. Is zij inter
nationaal. dat geef ik het Ir. Nobel te doen
het zaakje voor elkaar te brengen.
Hij stelt ook de vraag, die reeds de veroor
deeling van het heele plan in zich draagt.
Daarop kom ik later terug.
Er moet onderscheid gemaakt worden tus
schen overproductie, die effectief is en over
productie. die ontstaat uit een gebrek aan
koopkracht. Gebi*ek aan koopkracht is
altijd aanwezig, zooals ik eerder heb aan
getoond, hoewel niet tengexxoege van Ir.
Nobel. Effectieve overproductie begint, wan
neer b.v. een Kunstzijde bedrijf te Arnhem
ontstaat, dan een te Breda en dan nog oen
in Nijmegen. Ik maak mij sterk, dat elk dier
drie fabrieken individueel geheel in de be
hoeften aan kunstzijden garens voor Neder
land kunnen voorzien. Er zijn er in dat geval
twee te veel. Die fabrieken moeten dus expor
teeren, maar ook in andere landen zijn fa
brieken di moeten exporteeren. En wij weten
wat er tegenwoordig van den export, terecht
komt. Ik kan hierin niets anders zien, dan
overproductie. En dit is een geheel willekeu
rig voorbeeld. Overproductie is dus mogelijk
onder het heeschende systeem.
President Hoover gaf het Amerikaansche
inzicht, als volgt weer: „Wij hebben een uit
rusting en een bekwaamheid, die ons een
surplus van goederen voor export leveren,
voor wkelk surplus wij niet nuttige com
pensatie in het importeeren van goederen
kunnen vinden. Er is slechts één middel en
dat is de systematische permanente export
van ons surplus door reproductief werk in
het buitenland" Is dat nu overproductie of
niet?
Engeland heeft ongeveer 4 milliard Pond
Stei'ling voor zulk reproductief werk belegd,
en die reproductie is niets anders dan het
vestigen van fabrieken elders, die met de fa
brieken thuis moeten concurreeren.
Klaarblijkelijk is er dus een Afzet-probleem
voor hetgeen geproduceerd wordt. En wan
neer er een afzetprobleem is, is er overpro
ductie of onderconsumptie.
Omstreeks 1928 verklaarde J. J. Davis,
destijds Amerika's secretaris voor Arbeid:
Onze jaarlijksche behoefte aan schoenen,
kan in ongeveer 6 maanden voortgebracht
worden, al het vensterglas in 17 dagen. Met
de thans in de Mijnindustrie werkzame ar
beiders, kunnen alle benoodigde kolen m
ongeveer 6 maanden gedolven worden. De
bevolkingsaanwas edr laatste 8 a 10 jaren,
zou het noodzakelijk moeten maken, dat voor
elke vroegere 100 man thans 140 werkzaam
waren. In plaats daarvan, en ondanks het
feit, dat er 20.000.000 (twintig millioen) méér
menschen zijn, wordt geheel in de behoeften
des land voorzien met 1% minder arbei
ders dan in 1919".
En dan kunnen de machines er niet in
slagen arbeid te verdringen?
Ongeveer tezeflders tijd constateerde Ethel-
bert Stewart, destijds commissaris voor Han
delsstatistiek te Washington: Iedere ma
chine. bei'ekend op het verrichten van het
wei-k van 4 man, maakt er 3 werkloos. Na-
tuui'lijk ontstaan er nieuwe industrieën en
neemt verhoogde productie een deel van het
surplus aan werkkrachten op, maar vroeger
of later moet het punt van verzadiging be
reikt worden en dan zal er slechts één op
lossing mogelijk zijn: kortere werktijderj Al
het andere zal gelijk staan met zefmoord".
Kortere werktijden, begrijp het goed, voor
de bestaande capaciteit.
Deze en soortgelijke gebeurtenissen en
uitlatingen wijzen m.i. cp een bestaand pro
bleem en een bevestiging van de stelling,
dat er veel meer geproduceerd wordt, of met
het bestaande geproduceerd kan worden, dan
de wereld noodig heeft, althans in staat is
te koopen.
Kan men nu dit euvel ondervangen door
nog meer productie, alleen en uitsluitend om
arbeiders werk te geven? Zouden die ar
beiders daardoor gediend zijn? Vooral wan
ner het alleen maar kan door prijsopvoering
en handhaving dr bestaande loonen? Wordt
de wereld dan niet een volslagen gekken
huis?
Het doel. van allee productie, is goederen
voort te brengen, niet arbeidsgelegenheid
te verschaffen.
Er is, practisch, géén artikel, dat men
niet koopen kan, wanneer men het geld er
maar voor heeft. Er bestaan nergens, waar
Westersche productie methoden toegepast
worden, 'n technische productie probleem, Er
bestaat geen behoefte aan grootere productie,
tenzij de menschen over méér geld en dus
meer koopkracht gaan beschikken. Die
meerdere koopkracht wordt, volgens de plan
nen van den heer Nobel niet verschaft.
Eerder zal die koopkracht nog geringer wor
den, daar men met hetzelfde geld niet hoo-
gerc prijzen kan betalen en thans reeds het
beschikbare geld niet toereikend is om de
lagere prijzen te betalen.
Binnen afzienbare:) tijd zullen wij uit
Amerika vernemen, welk resultaat dc prijs
opdrijving gehad heeft. Velen twijfelen aan
liet welslagen daarvan, maar men heeft daar
tenminste ook de loonen verhoogd. Hetgeen
niet de bedoeling van Ir. Nobel is.
De fout in de redeneering van den heer
Nobel ligt uitsluitend daarin, dat hij meent
door grootere activiteit, desnoods door ge
welddadige opheffing der werkloosheid, vol
doende geld als koopkracht te kunnen
distribueeren om alle geproduceerde goede
ren ie kunnen laten koopen. Dat kan niet,
omdat, ik herhaal het opnieuw, de som van
prijzen altijd grooter is dan dc som van
gedistribueerde koopkracht.
Overproductie en Onderconsumptie beide
kunnen slechts op één wijze uit de wereld
geholpen worden, door het erkennen van de
waarheid, dat de Kostprijs van productie uit
gedrukt wordt door consumptie. Om dat. te
verkrijgen, moeten de eerder door mij om
schreven wijzigingen in het geld-distributic
systeem worden aangebracht, moet de juiste
-4 rechtvaardige prijs formule toegepast
worden en moet beneden kostprijs (znoals
die thans berekend wordt> verkocht worden.
Daarmee zal dan de overproductie auto
matisch verdwijnen, maar de werkloosheid,
hoewel die zal kunnen verminderen, zal ex-
niet door opgeheven kunnen worden.
Omdat die niet meer op te heffen is (Oor
log voorbehouden'. En omdat dat zoo is. zal
geleidelijk het volksinkomen, dat nu bijna
uitsluitend bestaat uit Loonen,' Salarissen.
Dividenden en Winsten vervangen en of
aangevuld worden door een Nationaal Divi
dend. Zoo dat ook zij. die door do vervol
making van voorCbrengingsmiddelen. geen
werk meer kunnen vinden, desondanks een
behoorlijk bestaan zullen hebben.
Het. vraagstuk van den dag is er niet een
van Productie, maar van Distributie. Geor
ganiseerde distributie, zij het. de verdeeling
van nlaatsen in schouwburg of trein of van
dividend in winst-afwerpende bedrijven, is
bijna altijd een kaartjes systeem. Het ge
generaliseerde kaartjes-systeem, waarop mo
derne distributie berust, noemen wij Geld en
het is via het Geldsysteem, dat wij kunnen
hopen uit de modder te komen.
Indien de middelen bestonden om het
enorme latente productie apparaat, dat
thans beschikbaar is. en van welke onnuttig
heid de groote werkloosheid slechts de meest
tastbare aanwijzing is. nuttig dienstbaar
te maken dan zouden we reeds een goed eind
op streek zijn. Die middelen bestaan echter
niet. en kunnen niet bestaan, zoolang de
prijzen-som grooter is dan de op elk moment
beschikbare koopkracht.
De „eenige vraag", door d enhcer Nobel ge
steld, is inderdaad een eenige vraag. „Zal
het," zoo vraagt hij, „de algemeene volkswel
vaart ten goede komen, wanneer de prijzen
zooveel opgevoerd worden, dat er geen werk
loosheid meer bestaat en zal hel tegenover
de arbeidersbevolking wel billijk zijn. do
prijzen op te drijven en hun loon onver
anderd te laten?"
Indien zulk een vraag gesteld moet worden,
is het dan niet reeds duidelijk dat het plan
geen practische waarde heeft? Ware het mo
gelijk de werkloosheid zóó op te heffen, dat
de zekerheid bestond, dat het tweede deel
der vraag niet gesteld behoefde te worden,
dan zou het schitterend zijn. Indien echter
draagt een voortzetting der tegenstelling van
kapitaal en arbeid, en zulks vermoedelijk
nog wat geaccentueerd, dan schijnt het mij
toch beter er niet meer over te spreken of
te schrijven.
Men dient te blijven streven naar ophef
fing der werkloosheid maar gelijktijdig zich
er rekenschap van te geven, dat het, waar
schijnlijk, niet meer kan. En zich daar dan
ook'op in te stellen. Hetgeen mogelijk Is.
Indien in elke gemeenschap de voortbrenging
in overeenstemming gebracht wordt met de
koopkracht, hetgeen alleen mogelijk is door
in elke gemeenschap de rechtvaardige prijs
is doen gelden, dan zal overproductie c-n ook
onderconsumptie volkomen onmogelijk zijn,
dan zullen allen, óók arbeiders, behoorlijk
kunnen leven.
Er zal dan dat evenwicht bestaan, da..-
noodzakelijk is. En dat nog niet duidelijk
gebleken is uit het „scheppen van evenwicht
tusschen loonen en prijzen" door Ir. Nobel
gedacht, olie moet dat berekend worden?
Leven wij niet reeds in dc veronderstelling,
dat er zulk een evenwicht bstaat? Want de
A plus B theorie is Immers onjuist? Wanneer
koopkracht is A plus B en prijzen zijn A
plus B dan bestaat er toch evenwicht? Of is
het toch waar, dat de factor B schitterd door
afwezigheid?
Ir. Nobel wil. klaarblijkelijk, laten produ-
ceeren in de hoop dat op een of andere
manier het publiek alles zal kunnen koopen.
Dat zal mislukken, want het is niet vol
doende de prijzen in overeenstemming te
brengen met de loonen, zoolang dc prijsbe
rekening opzichzelf onjuist "is. De prijzen be
vatten alle kosten en mijn streven is het ook
voor Ir. Nobel alsnog aannemelijk te maken,
dat dc gedistribueerde koopkracht (uitge
drukt in loonen. salarissen, dividenden en
event, ook nog winst) a 11 ij d onvoldoende
is om die kosten plus alle andere kosten op
elk willekeurig moment, in prijzen uitge
drukt. te betalen.
E. L.
RESTAURATIE NIEUWE KERK
TE DELFT.
De restauratiewerken hebben geregeld
voortgang.
Een van de grootste gevaren voor dit Natio
naal Monument was de buitenwa arische uit
wijking van den Zuidelijken bovenmuur van
het middenschip. Het was lang geen denkbeel
dig gevaar, dat onder dc belasting van den
zwaren kap deze muur te eeniger tijd zou be
zwijken.
In de allereerste plaats was dus voorziening
tegen dit gevaar noodig. Door aan de Zuidzijde
eenige steunbogen aan te brengen, die weer
opgevangen worden door versterkte steun
beren, wordt deze muur veilig gesteld.
De 20 M. diepe bctonfundeering voor deze
steunberen is reeds aangebracht en een begin
met de bovengrondschc werken is gemaakt.
Voor den winter zal dus het dreigendstc ge
vaar afgewend zijn.
Met de financiën gaat het vrij goed. De Na
tionale speldjesdag heeft weliswaar geen tien
duizenden opgebracht; tot nu toe kwam f 4800
daarvan binnen, maar door diverse giften ook
van Delvenaars is het restauratiefonds nu
toch boven f 31.000 gestegen.
Zoo gaarne had de restauraticcommissic
vcor 1 Januari de helft van de benoodigde
gelden bijeen. En ze doen nog eens een beroep
op allen, die tot nu toe nog niet meegewerkt
hebben. Het gironummer der restauratie-com
missie is 222399 Delft.
Bouwt U een steentje mee?
DE RESTAURATIE-COMMISSIE.
