Vaseline
Chesebrough
DINSDAG 24 OCTOBER 1933
HAARLEM'S DAGBLAD
6
DE N.Z.H.T.M.
GOEDKOOPE DAGKAARTEN.
Er zullen met Ingang van Maandag 30
October door as N.Z.H.T.M. dagkaarten
voor de stad verkrijgbaar gesteld worden
van 25 cent. Deze zijn den geheelen dag
geldig op de lijnen: SchotenBlauwe brug,
Station—Bloemendaal, Stations Julianalaan
StationZijlweg Overveen, StationLekl-
sche vaart en Amsterdamsche poortLeid-
schevaart.
30 cent moet betaald worden als de lijnen
naar Heemstede en Bentveld daarbij geno
men worden.
Voor de Stads-weekkaart wordt f 1.50 be
rekend, voor Bentveld en Heemstede daar-
bij wordt het f 1.80.
In een prospectus zegt de directie der
tram:
De capaciteit van onze vervoermiddelen
3s groot; we kunnen die echter nog sterk
uitbreiden zonder evenredige verhooging
onzer bedrijfskosten.
Veel reizen leidt dus tot goedkoop reizen.
Wij willen het nu omkeeren en door goed
koop te laten reizen, veel doen reizen.
Neem dus in uw en ons belang zoo spoe
dig mogelijk een stamkaart en een dag of
we°kkaart.
Om dit te bevorderen verstrekt een onzer
kantoren Tempeliersstraat. Leidschevaart of
Schoten u tot en met 4 November 1933 de
stamkaart (voor het opplakken van een
foto) en één dagkaart kosteloos.
UITVOERING VAN „DAS LIED VON
DER GLOCKE".
Men schrijft ons:
De ruim tweehonderd zangeressen en zan
gers tellende R.K. Oratoriumvereeniging te
Haariem zal op Vrijdagavond, 3 November,
een uitvoering geven van „Das Lied von der
Glocke", het gedicht van Schiller op muziek
van Max Bruch. Das Lied von der Glocke
is gemeengoed van het Duitsche volk gewor
den en gebleven. Wat zeer verklaarbaar is,
omdat het. behalve een geniale behandeling
van den vorm, al het gemeenzaams bevat,
wat 's menschenhart kan ontroeren. In een
cyclus van beelden voert de dichter het men-
schsl'jk leven van de wieg tot het graf aan
ons oog voorbij. De eereplaats onder de com
ponisten, die op dit onderwerp hun krach
ten hebben beproefd, neemt Max Bruch in.
De R.K. Oratoriumvereeniging zal zijn werk
uitvoeren.
Als solisten zullen optreden de bij de Haar
lemmers welbekende zangeressen To van der
Sluys, sopraan en Annie Woud, alt. Boven
dien zal het ongetwijfeld op prijs worden ge
steld dat men op deze uitvoering kennis zal
maken met twee voortreffelijke zangers Mar
cus Plooyer als tenor en L. Bogtman uit
Utrecht, een veelbelovende baryton.
De Haarlemsche Orkestvereenigïng zal voor
deze gelegenheid in versterkte bezetting op
treden.
Aan de voorbereiding is veel zorg besteed,
zoodat mag worden verwacht, dat hier een
mooie vertolking van „Das Lied von der
Glocke" zal worden gegeven.
„OORLOG AAN DEN OORLOG".
Voor de leden der afd. Haarlem van den
Internationalen Vrouwenbond voor Vrede en
Vrijheid zal op Za-rerdagavond 28 October in de
muziekzaal van café-restaurant Brinkmann de
heer Karei Baars het tooneelstuk „Oorlog aan
den Oorlog" van J. C. Schroder en E. Benima
voorlezen.
GEVONDEN DIEREN EN VOORWERPEN.
Terug te bekomen bij:
Schutz, Kinderhuisvest 53. autoband met
veis: Van Oostveen, Berkenrodestraat 42.
armbandhorloge: Kenselaar. Ds Clerqstraat
79, kinderarmband: v. Boekei. Wouwerman-
straat 81. heerenhandschoen: Asyl. Ridder
straat 11. 1 bruine en 1 grijze hond; Schuit-
vlot, Voltastraat 11. dameshandschoen: Tim
mermans, Snelliusstraat 1. hengelstokken;
Jolles. Oranjeplein 1. dameshandschoen; Zui-
derveld. Floresstraat 99. gele hond: Torrer,
Pijnboomstraat 118. zwart-bruine hond; Bur.
van Politie. Smedestraat 9. handschoen; pet.
ring m. sleutel; v. Eeken, Nachtegaalstraat
19, jas; v Soest. Mentawistraat 22, oranje kat;
Vooges. Spiegelstraat 17 rood. witte kat;
Klaasen, Leidscheplein 10. manchetknoop;
Sondorp. Beresteynstraat 19, 1 pakie wasch-
goed: v. d. Heyden. Beukenstraat 33, plaats
bewijzen H.O.V., Koko. Mrt. van Heemskerk
straat 45. portemonnaie; v. Noordt. Bloemen-
daalschestraatweg 74. rijw. bel.plaatje; Zoorn.
Saenredamstraat 21, idem; Lederaarde,
Slachthuisstraat 87, rozenkrans; v. d. Sluis,
Floresstraat 114. ring; Franken. Hooger-
woerdstraat 43 rd.. rozenkrans: Klein, Krom
39 regenjas: Glazenmaker, Leadschestraat
17* rd damestasch; Schraar. Gasthuissingel
22. vulpen; Blijswijk, Bantamstraat 68, hon
denzweep.
EERSTE HAARLEMSCHE BERICHTEN
DIENST
Met medewerking van het bestuur van de
afd Haarlem der Ned. Vereen, van Huisvrou
wen is hier ter stede opgericht de „Eerste
Haarlemsche Berichtendienst", ten behoeve
van die huisvrouwen, welke eene telefonische
aansluiting hebben, maar in wier woning,
door afschaffing van dienstbode, werkzaam
heden buitenshuis enz., vaak niemand aanwe
zig is. Wie zich nu bij den nieuwen dienst aan
sluit krijgt in den Telefoongids achter haar
naam het telefoonnummer vermeld van den
berichtendienst, die voor de huisvrouwen op
dezelfde wijze werkt als de Dokters Centrale
voor de doktoren. De telefonische boodschap
pen worden door den dienst ontvangen en
later aan de betroKkenen overgebracht.
In den abonnementsprijs is begrepen hei
extra bedrag .verschuldigd voor de vermelding
van het tweede telefoonnummer in den tele
foongids.
Van wie met vacantie gaat worden t. vacan-
tieadres en de duur der afwezigheid genoteerd
opdat de berichtendienst de noodige inlich
tingen kan verschaffen.
DE WERKLOOZEN.
BRANDSTOFFENTOESLAG GEVRAAGD
Het raadslid de heer L. Peper heeft de vol
gende schriftelijke vraag aan B. en W. ge
zonden:
Ofschoon de weersomstandigheden dit al
lang noodzakelijk maken, wordt er. tot nu
toe, van gemeentewege geen brandstoffen-
toeslag verstrekt aan de werkloozen.
Willen B. en W. den Raad mededeelen, wan
neer met deze verstrekking begonnen wordt?
Willen B. en W. voorts den Raad mededee
len of zij. ten aanzien van het verstrekken
van kleeding en dekking, zoodanige spoed en
soepelheid willen betrachten, als de behoef
te in de gezinnen der werkloozen noodzake
lijk maakt?
NED. VEREENIGING VOOR RADIO-
TELEGRAFIE
Woensdagavond 25 Oct. zal in het clublokaal
van de afdeeling Haarlem van bovengenoemde
vereeniging aan het Klein Heiligland het ra
dio-seizoen geopend worden.
SPEELTUINVEREENIGING
„MEERLEBOSCH"
Ter gelegenheid van het tweejarig bestaan
der Jeugdtooneelgroep van de Speeltuinver -
eeniging „Meerlebosch" zal een feestavond
worden gegeven op 28 October in het club
gebouw aan de Nachtegaalstraat. Voor het
eerst wordt opgevoerd „Woutertjes Jeugd",
uit ideeën van Multatuli in d$ bewerking van
Ab Wiegmink. Verder van „De Gouden Pan
toffel", Chineesch spel op Chineesche wijze
aangebracht, bewerking Sikko Drijber. Muzi
kale medewerking van The Hawain Singers,
jeugdgroep der Amsterdamsche A.F.L.C.B.
Vrijdag 3 November is er de eerste lezing
van Dr. Smit over: Eerste Hulp bij Ongeval
len, Tenslotte Dinsdagavond 7 November:
damsimultaan wedstrijd door den heer J. B.
Sluiter Jr. voor ouders en kinderen.
SCOUWBEURG JANSWEG.
Donderdag 26 October zal in bovengenoem-
den schouwburg door ..De Vereenigde
Schouwspelers", Directie Pierre Mols, een
volksvoorstelling worden gegeven van het
groote successtuk „De rozenkrans" naar het
bekende boekwerk van Florence Barcley.
HET PROVTNrTALE WEGEN
PLAN.
DE WEG AALSMEER—UITHOORN.
Van het Statenlid P. Heilker zijn de vól
gende vragen bij Ged. Staten ingekomen.
1. Kunnen Ged. Staten meedeelen, in
hoeverre de voorbereiding is gevorderd tot
uitvoering van het plan tot aanleg van het
wegtraject Aalsmeer-Uithoorn tot aan den
Amstel?
2. Achten Ged. Staten het niet gewenscht
en in verband met de voltooiing der brug over
de Ringvaart bij Aalsmeer èn met het oog
op werkverschaffing, spoedig te bevorderen
dat een definitieve'regeling met de gemeente
Uithoorn tot stand komt, opdat het werk zoo
spoedig mogelijk wordt aangevangen?
3. Zijn Ged. Staten niet van oordeel, dat
zoover moeilijkheden bestaan mochten bij de
financieele regeling met genoemde gemeente
in deze tijden, waarvoor ook van deze
gemeente zware financieele offers gevraagd
werden en worden, een meer tegemoetko
mende houding moet worden betracht, waar
bij de genoemde gemeente niet boven hare
draagkracht wordt belast?
Het antwoord van Ged. Staten luidt als
volgt:
1. De voorbereiding van het traject Aals
meerUithoorn is zoover gevorderd, dat een
belangrijk deel der benoodigde gronden is
aangekocht. Voor het gedeelte tusschen het
Thamerhuis te Uithoorn en den Amstel al
daar kon dit nog niet niet geschieden, om
dat ten opzichte van een gewijzigd
tracé, waartoe het gemeentebestuur den
wensch te kennen heeft gegeven nog onder
handelingen gaande zijn.
2. Ook Ged. Staten achter het met het oog
op de verruiming van werkgelegenheid van
groot belang, dat een en ander binnenkort
zijn beslag krijgt. Zij zullen ook om deze
reden een spoedige afdoening zooveel moge
lijk bevorderen.
3. Het streven van Ged. Staten is daarop
gericht, de aan het door het gemeentebestuur
gewenschte tracé verbonden hoogere kosten
zooveel mogelijk te beperken; het is billijk
dat de gemeente althans een deel dier kosten
draagt.
VERKOOP ZEEMANSZEGELS.
Zaterdag 21 October werd de stand in het
postkantoor voor verkoop van de Zeemans
zegels, gesloten. Totaal werd te Haarlem
voor bijna f 1900 aan Zeemanszege,Ls "ver
kocht.
TOONEELVEREENIGING „VOORUITGANG".
On Woensdag 25 October opent de arbeiders
tooneelvereeniging „Vooruitgang" haar sei
zoen. Opgevoerd wordt „de Schoone Slaap
ster". een spel in drie bedrijven in Rythmisch
Proza van Herman Heyermans.
ESPERANTO-NIEUWS.
Het aantal deelnemers aan den Centralen
Nijmeegschen esperanto cursus, die Dins-
dagsavonds van 6.40 tot 7 uur op de K. R. O.
door den heer P. Heieker. hoofd eener school
te Hoofddorp, wordt toegelicht, vermeerder
de in één week tijds met bijna 800 personen.
De oudste deelneemster is 81 jaar.
De najaarsexamens der Federatie 'Mer-
curiusdiploma) zullen dit jaar op 12. 13. 14
en 15 December worden gehouden. Ook Espe-
ranto-correspondentie komt wederom op het
programma voor.
Dit is Model DONAR F. 130.- compl. geplaatst
E.M.JAARSMA
HAARDEN
LAGE PRIJZEN
NIEUWE MODELLEN 1953
UITERST ZUINIG
Kon. Haordenfabriek E. M. Jaarsma, Hilversum
(Adv. Ingez. Med
NU goedkooper!
mr mss
50 35 20
(Adv. Ingez. Med.)
GELDLEENING VAN 200.000.—.
NIEUW AGENDAPUNT VOOR DE
A.S. RAADSZITTING.
B. en W. stellen voor te besluiten:
I. Behoudens goedkeuring van Ged. Sta
ten met d-e N.V. Levensverzekering-Maat
schappij Nillmij van 1859, gevestigd te Ba
tavia, een geldleening van f200.000 aan te
gaan en daartoe de volgende artikelen vast
te stellen:
Art. 1. Ten laste der gemeente Haarlem
wordt aangegaan een geldleening tot een
bedrag van twee honderd duizend gulden
ff200.000) nominaal kapitaal, rentende vier
en half ten honderd 'sjaars op schuldbe
kentenis a pari.
Art. 2. De aflossing op deze leening zal
beginnen in 1938 en zal per jaar bedragen
tenminste f 20.000. De gemeente behoudt
het recht na 1 October 1S38 over te gaan tot
versterkte aflossing, mits van het voorne
men om daartoe over te gaan, ten minste
drie maanden tevoren schriftelijk kennis
wordt gegeven.
Art. 3. Het bedrag der rente en der ver
plichte aflossing als bedoeld in artikel 2,
wordt jaarlijks op de begrooting der ge
meente in uitgaaf gebracht en bestreden uit
de gewone inkomsten der gemeente.
II. Den Burgemeester te machtigen om voor
en namens de gemeente de leenings-over-
eenkomst op den voet van -dit besluit aan te
gaan en voor de ontvangst van de gelden
een schuldbekentenis af te geven.
Voor den Politierechter.
EEN EENVOUDIG JURIST.
Er zijn niet alleen Staphorster boertjes op
medisch gebied; men vindt ze, en wellicht in
grooter aantal, op het terrein van het rechts
wezen en die Staphorster boertjes verheugen
zich nog dikwijls in de gunst van het pu
bliek, dat onder den indruk komt van groote
woorden en brutaal optreden.
Zoo:n beunhaas op juridisch gebied was
de veedrijver, die zich zelf een eenvoudig
jurist noemde. Nu, eenvoudig was hij naar
het uiterlijk ongetwijfeld, want hij verscheen
voor den rechter zonder jas, in een blauw
boezeroen en met loshangend vest, doch dat
kwam, omdat hij nu verscheen in de kwali
teit van verdachte en dan hoef je, dacht hij
zeker, geen égards in acht te nemen. Dus
had hij de juristen jas thuis gelaten en ver
toonde zich als veedrijver. Toch had de
zaak, waarvoor hij kwam, met de veedrijverij
niets te maken; het was het naspel van iets,
wat in de rechtzaal was voorgevallen.
Hij was namelijk voor den kantonrechter
als getuige opgetreden en toen had hij zich
als getuige opeens in den mantel van den
eenvoudigen jurist gestoken, den kanton
rechter toevoegende, dat diens rechtspraak
niet deugde. De kantonrechter gelastte hem
te zwijgen, wat hij niet deed, integendeel,
hij ratelde door, zoodat de kantonrechter er
geen woord tusschen kon krijgen en hem be
val de zaal te verlaten.
Dat ging niet te vlug; stapje voor stapje
achteruit schuifelend, ging hij voort met het
demonstreeren van zijn tegenzin in het ge
velde vonnis en de veldwachter, die toezicht
had in de zaal, maakte aan de juridische
ontboezemingen een eind door hem in de
getuigenkamer te brengen.
De rechtszitting werd voortgezet. In de ge
tuigenkamer viel het den eenvoudigen jurist
echter in, dat aan het getuige zijn nog een
zekere financieele kant zat en zijn rechts
gevoel drong hem ertoe, op klompen langs
een andere deur de rechtszaal weer binnen
te treden en zijn getuigengeld op te vorde
ren. wat ten gevolge had, dat de veldwachter
hem voor de tweede maal en nu voorgoed
verwijderde.
Hij had zich inmiddels de sympathie ver
worven van een anderen bezoeker, die ver
klaarde, dat de kantonrechter een oplichter
was, vanwege het onthouden van getuigen
geld.
Nu moest de veedrijver zich verantwoor
den, omdat hij bij een terechtzitting op
schudding had veroorzaakt en zich na het
door het bevoegd gezag gegeven bevel, niet
had verwijderd.
Daar kwam de jurist om den hoek; hij be
streed de dagvaarding, want daarin stond,
dat hij opschudding had veroorzaakt, heb
bende hij toch gezegd enz. Dat „hebbende
hij toch", dat had het hem gedaan en nu
bleek, dat hij behalve een eenvoudig jurist
ook een eenvoudig taalkenner was, want hij
legde den nadruk op het woord toch, zoodat
hij er uit las, dat hij na het bevel toch had
gezegd van die rechtspraak, dus tweemaal
opschudding had veroorzaakt en later met
die klompen nog eens.
Hij zoch zijn heil in dat toch.; accentueer
de dat zonder ophouden en zette er kracht
bij door den arm uit te strekken, stompte
het woord als het ware de lucht in. Dat
„toch" hier „immers" beteekent, ging boven
zijn bevatting als eenvoudig jurist.
Ook ontkende hij nog, dat de kantonrech
ter hem had gelast heen te gaan, zoodat de
ambtenaar van het O. M. en de deurwaarder
er nog aan te pas moesten komen om te
getuigen, dat die last wel degelijk was ge
geven.
Toen slaakte hij de verzuchting: „Nu ben
ik er toch werkelijk beroerd van" en hij ging
den ambtenaar zeggen, dat deze de waar
heid niet sprak, maar de Politierechter
snoerde hem gauw den mond; hij had ver
dachte al eerder gezegd, dat deze zich be
hoorlijk had te gedragen. Nu was het wel
letjes.
De officier van justitie noemde het optre
den voor den kantonrechter ergerlijk en
eischte acht dagen gevangenisstraf; de Po
litierechter was het er in alle opzichten mee
eens, dus ook met de acht dagen.
Waar zoo de liefde viel
Er waren een jongen en een meisje en die
hadden elkander lief. maar zooals het meer
gaat. vond de familie van het meisje hem
harer niet waardig en broers van het meisje
hadden zich er zelfs over uitgelaten, den
jongen hun misnoegen op hardhandige wijze
te zullen doen gevoelen, wat voor dezen
weer aanleiding was om een dolkmes te koo-
pen, teneinde zijn aanstaande zwagers daar
mee van het lijf te houden.
Maar al zulke harrewarrerij werkt op een
mensch z'n zenuwen en dan is er niet veel
noodig voor een catastrophe. Die kwam,
maar niet tusschen de zwagers, doch tusschen
de gelieven.
De meest onnoozele oorzaak kan ruzie
brengen, in dit geval waren het drie centen,
waarmee de jongen een broertje van het
meisje verblijd had. Of het nu was, dat zij
zich vroegtijdig van de contróle over de uit
gaven van haar aanstaanden man wilde ver
zekeren, dan wel of ze haar broertje de drie
centen misgunde, bleek niet, mogelijk is
zelfs, dat zij uit een opvoedkundig oogpunt
handelde, in elk geval, ze maakte ruzie over
de drie centen en zei, dat ze wegging.
Dat was te veel voor de zenuwen en nu
trok hij dat rampzalige dolkmes, dat voor
de zwagers bestemd was en stak.
Men zij gerust, het was niet doodelijk, het
had gelukkig maar heel weinig te beteeke-
nen, maar de jongeling dacht het ergste na
den steek en het meisje zei wellicht, dat ze
dood was, alles voldoende, voor den jongen
om zich als moordenaar bij de politie aan
te melden, die gauw geruststellende berich
ten bracht.
Nu kwam het geval voor den Politierech
ter, want je mag een meisje toch maar niet
met een dolkmes steken, al heb je last van
de zenuwen. De Officier vond het te erg
voor boete; het had slecht kunnen afloopen
en al is het nu tusschen die twee weer goed,
de justitie staat daar buiten. Eisch 14 dagen.
Mi-. Stomps trachtte als verdediger den
Politierechter te vermurwen door den ge
moedstoestand van verdachte duidelijk te
maken, moeder, broers, dolkmes, alles pas
seerde de revue en pleiter drong aan op een
voorwaardelijke straf.
De rechter zal dat alles nog eens verwer
ken en op 27 October vonnis wijzen.
Uitspraak.
De Zaandamsche slager die valschelijk
vleesch had gestempeld, kreeg 2 weken ge
vangenisstraf; eisch was 4 maanden.
In elke Huisapotheek
n potje Vaseline Chesebrough
lube Boor-Vaseline Chesebrough
ïen doosje Vaseline" Chesebrough
Kamferijs
Een uitkomst voor ruwe huid,
kleine verwondingen, winter
handen en -voeten.
(Adv. Ingez. Med.)
OOK DE WETHOUDERS KRIJGEN
PRESENTIEGELD.
RAADSBESLUIT DOOR DE KROON
VERNIETIGD.
Bij Kon. Besluit is vernietigd art. 8 tweede
alinea van het bij besluit van den Raad dei-
gemeente Haarlem van 27 April 1932 vast
gestelde Reglement van Orde voor de verga
deringen van dien Raad voor zooveel betreft
de in die bepaling voorkomende woorden:
uitgezonderd de wethouders.
Bij dit besluit waren de wethouders, zulks
in tegenstelling met het voorheen geldend
voorschrift uitgezonderd van het genot van
presentiegeld voor het bijwonen van de
raadsvergaderingen. In verband hiermede
heeft de kroon overwogen, dat wanneer de
Raad overeenkomstig art. 64 der Gemeente
wet bepaalt, dat de raadsleden voor het bij
wonen van zijn vergaderingen een vergoe
ding zullen genieten, hierin alle leden be-
hooren te deelen, ten ware hun zulks bij de
wet mocht zijn verboden. Een zoodanig ver
bod bestaat voor de wethouders echter niet,
immers ingevolge art. 100 3e lid der Gemeen
tewet genieten de wethouders behalve hun
jaarwedde als zoodanig, geenerlei inkomen
onder welken naam ook uit de gemeentekas
dan hetgeen verbonden is aan een andere,
hun opgedragen gemeentebediening. Volgens
de Kroon nu moet onder openbare gemeente
bedieningen het lidmaatschap van den raad
geacht worden te behooren, zoodat de wet
houders, evenals de andere leden van den
raad van Haarlem ingevolge art. 8 tweede
aliniea van bovengenoemd reglement aan
spraak hebben op de vergoeding voor het bij
wonen van de vergaderingen van dien raad.
„HERMES".
Men schrijft ons:
De afdeeling Haarlem van de Ned. Ver
eeniging van Vertegenwoordigers van Han
delaren en Industrieelen „Hermes" hield een
druk bezochte vergadering.
De voorzitter was tevreden over de op
komst en installeerde een tweetal nieuwe
leden, waarna een belangrijke agende in be
handeling wordt genomen.
Uit den aard der zaak neemt het werkloo-
zen-vraagstuk den meesten tijd in beslag,
uit alles blijkt, hoe moeilijk het is, om in
ernstige gevallen naar behooren te voor
zien. Aangesloten en eendrachtelijk samen
werken mnet de leuze zijn vooral in de don
kere tijden die wij beleven en die ons nog te
wachten staan.
Voor een wintercursus was veel belangstel
ling, de cursus van de Kamer van Koophan
del had vooral de algemeene aandacht. Be
sloten werd in overleg met het hoofdbestuur
deze cursus voor de leden open te stellen.
Besloten werd dezen winter een St. Nico-
laasfeest te houden voor de kinderen van de
leden.
De Propaganda Commissie werd met een
drietal leden uitgebreid.
Na eene zeer geanimeerde rondvraag, werd
de vergadering gesloten.
INGEZONDEN
Voor den inhoud dezer rubriek stelt de
Redactie zich niet verantivoordelijk.
Van ingezonden stukken, geplaatst of niet
geplaatstwordt de kopij den inzender niet
teruggegeven.
KOLONISATIE OP NIEUW-
GUINEA.
Geachte Redactie,
Over bovenstaand onderwerp wordt bijna
dagelijks gedebatteerd in Haar], Dagblad,
doch slechts in het ingezonden artikel van den
heer Vermeulen, in Uw blad van Vrijdag,
wordt de kwestie aangeroerd, die ik reeds bij
de eerste artikelen, uitgaande van de Kolo
nisatie Vereeniging Nieuw Guinea, overdacht:
„hoe en op welke wijze zal men een afzetge
bied vinden voor de producten, die men daar
wil gaan telen?"
Zooals de heer Vermeulen terecht opmerkt,
krimpen dis groote cultuurmaatschappijen
hoe langer hoe meer de productie, in, met als
gevolg dat er op het oogenblik in Nederl. In-
dië tientallen planters zonder bestaan rond-
loopen.
Nu wil een gezelschap Nederl. werkloozen
naar Ned. Indië vertrekken, om daar juist dié
cultures ter hand te gaan nemen, die met 40
a 50 pet. door crisis-maatregelen gereduceerd
zijn geworden.
Hoe zou het beoordeeld worden als deze
werkloozen zouden willen trachten een bloem-
bollenbedrijf in Hillegom of Lisse te gaan ex-
ploiteeren of kool te gaan planten in Broek
op Langendijk?
In Ned. Indië is op het oogenblik een te veel
aan tabak, koffie, thee, rubber e.d., zooals
er in Nederland een te veel is aan bloembol
len en kool, om van andere producten maar
te zwijgen.
Ook schijnt men in de kringen der Koloni
satie Vereeniging Nieuw Guinea wel wat al
te luchtig te denken over het planten en ver
werken van tabak, koffie, thee, rubber en an
dere Ned. Indische producten.
Dat gaat maar zoo niet in eens.
Jarenlange praktijk is er noodig voor een
Indische tabaksplanter zich uit zal durven
geven als expert op zijn gebied, terwijl de
cultuur van thee, koffie, rubber etc. nog meer
voeten in de aarde heeft.
Hoe staat het ook met de kwaliteit der pro
ducten die men daar zal kunnen telen, gesteld
dat er onmiddellijk met cultuur (en verkoop)
begonnen kan worden?
Op Java b.v. kweekt men veel tabak, maar
het product, dat in het eene district gekweekt'
wordt, bracht in de goede tijden, op de vei
lingen in Holland, soms drie a vier gulden per
1/2 K.G. op, terwijl soorten uit andere dis
tricten niet meer besomden dan 10 of 15 ets.
Deze vraag doet zich ook voor voor andere
te kweeken producten.
Op Sumatra, in de omgeving der tabaks-
maatschappijen, kweeken Chineezen veel
groente, aardappelen, snij- en spercieboonen,
tomaten, etc.; maar vraag niet naar de kwa
liteit.
Zon en hitte hebben op deze cultures een
grooten invloed en dit zal op Nieuw Guinea
ook wel meetellen.
Eenige jaren geleden vertrokken veel kapi
taalkrachtige landbouwers uit Nederland naar
Frankrijk om daar te trachten een landbouw
bedrijf aan te koopen.
De vestiging ging echter maar niet hals
over kop!
In Normandië en andere departementen
van Frankrijk heb ik Nederlandsche boeren
ontmoet, doorkneed in hun vak. die eerst een
maand of zes of acht, als volontair in een
Fransch boerenbedrijf werkten, om zich van
de toestanden, in de voor hen nieuwe omge
ving, op de hoogte te stellen.
Dan eerst werd er uitgezien naar een goede
plaats van vestiging, waarin de landhouwcom
sulent, verbonden aan de Nederlandsche Le
gatie in Parijs, nog van voorlichting diende.
Hier spreelc ik dus over kapitaalkrachtige
vakmenschen, die zich wilden vestigen in hun
eigen bedrijf in een Europeeseh land.
Met hoeveel voorzichtigheid ging men niet
te werk, om eventueel risico zoo klein moge
lijk te maken!
Ik kan er nog bijvoegen dat vrouw en kin
deren van den boer (zoo zij er waren) gedu
rende dien proeftijd kalm in Holland bleven,
tot de man overkwam om hen te halen.
En zooals gezegd, dit spelde zich af in
Europa, op een tiental uren sporens van de
Nederlandsche grens, terwijl het hier betreft
de vestiging in de rimboe.
Het idee. zich een bestaan te gaan verwer
ven in een nieuw, onbekend land. om aldus
te trachten aan den funesten, deprime-ren-
den invloed der werkloosheid te ontkomen, is
wel zeer aanlokkelijk (en zeer zeker te appre-
cieeren), maar beter is het toch nog. eerst
goed te onderzoeken wat men eigenlijk gaat
beginnen en vooral geen vrouwen en kinderen
aan het experiment te wagen.
Voor ongehuwden is er misschien nog iets
voor te zeggen, hoewel de aangehaalde be
zwaren en moeilijkheden, wat betreft cu-tuur
en afzet der productie, ook voor hen blijven
bestaan.
Ik dank U. geachte Redactie voor de ver
leende plaatsruimte en teeken
Hoogachtend,
A, MAYER.
Haarlem, 21 Oct. '33.
