DEPOSITO'S
Reciprociteit bij de contingenteering.
Het brandproces te
Berlijn.
31 dooden bij het
spoorwegongeluk in
Frankrijk.
WOENSDAG 25 OCTOBER 1933
HAARLEM'S DAGBLAD
3
UIT HET BUITENLAND.
De Fransche regeeringscrisis. Chautemps, Bonnet
en Doumergue worden als opvolgers genoemd.
Adolf Hitler heeft in het Berlijnsche Sportpalast opnieuw
een groote radiorede gehouden.
Frankrijk.
Wie wordt Daladier's
opvolger?
De President der Republiek Lebrun, die nog
in den loop van den nacht op Dinsdag de
ontslag-aanvrage van het kabinet heeft aan
vaard, heeft hedenochtend zijn besprekingen
over de benoeming van 'n nieuwen kabinets
formateur aangevangen.
Hoewel het op het oogenblik nog niet mo
gelijk is eenige voorspellingen te doen, is men
het er in parlementaire en politieke leringen
over eens, dat het kartel definitief tot het
verleden moet worden beschouwd,
Uit de debatten is verder nog gebleken,
dat tusschen de socialisten een definitieve
splitsing is ontstaan.
De burgemeester van Bordeaux, Marquet,
heeft de socialistische afgevaardiigden, die
met hem voor de Regeering hebben gestemd,
bijeen geroepen om met hen de grondslagen
voor een nieuwe partij te bespreken. Binnen
kort zou, naar hedenmorgen verluidt, het of-
ficieele bericht van de splitsing in de partij
verwacht worden.
Afgevaardigden en senatoren, die zich heden
morgen reeds over de crisis hebben uitgelaten
waren algemeen van meening, dat slechts een
concentraéie-kabihet of een regeering der
„nationale eenheid" het land voor een nieuwe
crisis zal bewaren.
Als toekomstige kabinsbe-formateur worden
Chautemus en Sarraut genoemd. In eenige
kringen komt echter ook de naam van den
afgetreden minister van finaniciën, Bonnet
naar voren.
..Outsider" is de vroegere president Doumer
gue. Deze zou de eenige zijn, die een na
tionale concentratie zou kunnen bewerken.
Geeève.
Duitschland ook officieel uit
het Arbeidsbureau.
Na het uittreden van Duitschland uit den
Volkenbond, is thans ook een officieele mede-
deeling gezonden aan het Internationaal Ar
beidsbureau te Genève, waarin het uittreden
van Duitschland uit het Internationaal Ar
beidsbureau wordt bekend gemaakt.
Spanje.
Weer staking te Madrid.
De syndicalistische bouwvakarbeiders zijn in
staking gegaan. Het kwam tot vele botsingen
met de politie, die omvangrijke voorzorgsmaat
regelen heeft genomen.
fit .itsch-lruHc,
Moeilijkheden bij de Japansch-
Indische onderhandelingen.
De onderhandelingen tusschen de Japansche
en Indische gedelegeerden zijn thans weer
naar ujt New Delhi gemeld wordt in een im
passe geraakt, daar de Indische katoenfabri
kanten verdeeld zijn. Sommigen zijn voor aan
vaarding van de verlangens van de industrie
van Lancashire, anderen zijn van meening,
dat zoowel de Japansche gedelegeerden als die
van Lancashire te hooge eischen stellen.
Duitschland.
Weer een groote rede van
Adolf Hitler-
In het Sportpalast te Berlijn heeft Hitier gis
teren een groote rede gehouden, die tevens in
zestig andere zalen in de stad door belangstel
lenden werd gevolgd. Nadat dr. Goebbels een
inleiding had gehouden, kreeg de rijkskanse
lier het woord. Hij wierp een blik terug op het
ontstaan van het verdrag van Versailles en zijn
gevolgen voor het Duïtsche volk en geheel
Europa. Hij zette uiteen, dat Duitschland de
wapens'gestrekt had in vertrouwen op de
plechtige toezeggingen der tegenstanders en
zeide, dat dit verdrag niet tot pacificatie van
de wereld, maar tot vereeuwiging van de haat
moest leiden. Millioenen werkloozen, niet al
leen bij de overwonnenen, maar ook bij de
overwinnaars zijn de getuigen voor het onver
stand van hen, die deze verdragen gemaakt
hebben, zeide spreker.
Hitier oefende critiek uit op de „poging dei-
anderen het volledig ontwapende Duitsche
volk tot schuldige te stempelen voor de in
wantrouwen zijn oorzaak vindende bewape
ningswedloop der anderen". De verkeerde, in
het verdrag van Versailles vastgelegde mee
ning, dat het economische ongeluk der eenen
het geluk der anderen was, heeft Europa op
den directen weg naar het bolsjewisme en
daarmede naar den chaos gebracht. Het Duit
sche volk heeft den strijd opgenomen en zich
een ander regeeringssysteem gekozen om op te
treden tegen deze ruïne en om meester te
worden over zijn vreeselijke nood, aldus spre
ker. Voorts keerde hij zich tegen de z.g. „gru-
welleugens".
Hitier herhaalde zijn uitspraak vóór den
vrede, in het bijzonder ook tegenover Frank
rijk en Polen, doch eischte met denzelfden
nadruk de consequenties op in verband met
de volle rechtsgelijkheid van Duitschland met
de anderen.
Niet om zijnentwil, niet om wille van de
partij, maar om het Duitsche volk, riep Hitier
ieder volksgenoot op tot het uitbrengen van
zijn stem op 12 November voor rechtsgelijk
heid, eer en werkelijken vrede.
De leider, besloot zijn met geestdrift ontvan
gen redevoering met uit te spreken, dat de
Duitsche politiek niet gedragen werd door
haat tegen andere volken, maar slechts door
liefde jegens het eigen volk.
Secretaresse der communistische
fractie gehoord.
Zij ontkent bij de brandstichting
betrokken te zijn.
GENERAAL BALBO HEEFT TYPHUS.
ROME. 24 October (VD.) De Italiaansche
minister voor de luchtvaart, Balbo, die zooals
gemeld, reeds gedurende een week met hooge
koortsen te Ferrara ziek ligt, blijkt thans
lijdende te zijn aan typhus. De ziekte zou nog
in het eerste stadium zijn. Over drie weken
zou pas de crisis komen.
In de voortzetting van het Rijksdagbrand
proces vroeg dr. Pelkmann den president
Torgler toe te staan zijn actentasschen met
kranten te vullen, op de wijze als hij gewoon
was. Torgler krijgt toestemming daartoe en
loopt dan, in elke hand een der volgepropte
ta-sschen dragend, in de zaal voorbij getuige
Möller. Deze verklaart, dat Torgler destijds
ongeveer dezelfde houding heeft aangenomen
als thans. Getuige neemt zelf een der tas-
schen in de hand en erkent, dat zij zeer
zwaar is.
Daarna wordt de vroegere secretaresse dei-
communistische Rijksdagfractie, mevrouw
Rehme gehoord. Zij vraagt den eed te mogen
afleggen zonder de religieuze formule, het
geen wordt toegestaan. Getuige zegt, dat zij
op 27 Februari tegen halftwaalf in den Rijks
dag is gekomen, waar Torgler toen al was.
Van de aanwezige communistische afgevaar
digden r.oemt zij Florin, Ulbrich, Vogt, Hein
en mevrouw Reese. Dr. Neubauer heeft zij
niet gezien, doch het is wel zeker, dat hij er
ook was. Koenen is eerst tegen halfzeven in
den Rijksdag gearriveerd. Wat vreemde be
zoekers betreft kan getuige zich alleen een
man herinneren, die Ulbrich wilde spreken;
dat is tusschen 3 en 4 uur geweest. Later is
nog een zekere Bruno uit het Karl Liebknecht
huis gekomen, die met Torgler, Koenen en
anderen heeft gesproken en ongeveer half
zeven weer is vertrokken.
In antwoord op vragen van den president
deelt getuige mede, dat Torgler zeer vaak in
het voorvertrek van zaal II heeft gezeten en
met bezoekers heeft gesproken. Wanneer de
journalist Birkenhauer is gekomen, kan zij
niet zeggen.
Op de vraag van den president, wanneer
Torgler, Koenen en zij zelf den Rijksdag heb
ben verlaten, antwoordt getuige, dat dit vol
gens haar herinnering even voor halfnegen
moet zijn geweest, in geen geval echter later
dan 8.35. Er kan geen sprake van zijn, dat
men als het ware uit den Rijksdag is ge
vlucht, omdat zij wegens een ernstig voet
euvel slechts langzaam kon loopen.
Rechter dr. Coenders: Is Dimitrof u be
kend?
Getuige; Neen.
Dr. Coenders, Denk aan uw eed. Hebt u
hem nooit gezien?
Getuige: Neen alleen bij de verhooren.
Dr Coenders: Ook Popof en de anderen
niet?
Getuige: Neen.
Dr. Coenders: Zijn er eenigerlei voorwer
pen aan kamer 9 afgegeven pakketten of
andere voorwerpen?
Getuige: Dat kan ik mij niet herinneren
Er wei-d dikwijls iets besteld, schrijfmateriaal
e.d. Dat werd dan gehaald of afgegeven.
Dr. Coenders: Ik vraag u nu rechtstreeks
u kunt weigeren antwoord te geven als u
dat wenschtIs u op eenigerlei wijze be
trokken bij de brandstichting of hebt u er
kennis van gedragen? Denk aan uw eed.
Getuige: Neen.
Daarna komt een zekere „Bruno ter sprake,
die volledig Bruno Petersen heet: dr. Pa?i-
sius noemt het merkwaardig, dat deze per
soon aan getuige alleen bij den voornaam
bekend was.
Getuige: Het was bij ons gebruikelijk
elkaar bij den voornaam te noemen.
Dr. Parisius: Weet U, waar Birkenhauer
zich bevindt?
Getuige: Neen.
President: Had „Bruno" iets te maken met
het emigranten wezen?
Getuige: Daar ben ik niet van op de
hoogte.
President: Popof heeft namelijk aanzien
lijke betalingen gedaan aan zekeren Bruno.
Het zou mogelijk zijn, dat deze Bruno daar
mee in verband staat. Weet U iets van zulk
een verband?
Getuige: Neen, en ik geloof er ook niet
aan.
De volgende getuige is de Kanzlei-assistent
Hornemann, die aan portaal V dienst doet
als portier. Op 27 Februari is hem de hou
ding van afgevaardigde Koenen opgevallen,
die tusschen 6.15 en 6.45 den Rijksdag door
portaal V betrad. Koenen heeft niet naar de
portiersloge maar naar links gekeken en is
met opgeslagen kraag zonder te groeten de
loge voorbijgeloopen.
Op de vraag van den president, hoe Koe
nen zich overigens gedroeg, antwoordde ge
tuige, dat Koenen gewoonlijk den Rijksdag-
door portaal II betrad. Hornemann zegt ver
der, dat eenige heeren door zijn portaal gin
gen en hem er op attent maakten, dat zij
benzine in den Rijksdag hadden geroken.
Hij zeide den heeren, dat dit van den kleinen
auto kwam die er stond.
De president: Rook de-ze auto anders ook
naar benzine?
Getuige: Dat is meer gebeurd. Voor mij
was het niets bijzonders. Een der heeren
maakte echter een of andere opmerking, dat
de Rijksdag wel eens in de lucht zou kunnen
vliegen.
Dr. Teichert: Heeft getuige een der Bul-
gaarsche verdachten op den dag van den
brand of vroeger door portaal V zien gaan?
Getuige wijst op Dimitrof en zegt: alleen
die eene der heeren valt mij op; het komt
me voor alsof hij het was, die zeide, dat de
Rijksdag in 20 minuten in de lucht zou kun
nen vliegen. (Vroolijkheid).
Dimitrof: Wanneer heeft de getuige mij in
den Rij les dag gezien?
Getuige: Op den dag van den brand na
drie uur.
Dimitrof: Hebt u na den brand mijn foto
in de krant gezien?
Getuige: Ja, ik had direct van binnen het
gevoel: dat kan hij wel geweest zijn.
N.V.
Kapitaal
i 30.000.000.—
Reserve
I 9.300.000.
kantoorHAARLEM
KRUISWEG 59
iÉililiiiiiiB
(Adv. ingez. iVLedj
Dimitrof: Hebt U dat aan den rechter van
instructie medegedeeld?
Getuige: Neen.
Dimitrof, luid en energiek: Waarom niet?
Getuige: Omdat ik er niet heelemaal zeker
van was. Thans zie ik den verdachte beter.
In de foto kan men zich natuurlijk vergissen.
President: Kunt u zich ook vergissen?
Getuige; Heel precies kan ik het niet
zeggen.
Dimitrof: Tot welke partij behoort ge
tuige L.?
Getuige: Rechts.
Dimitrof: Welke partij?
President. Dit is voldoende.
Dimitrof: Wie heeft hem beïnvloed zoo te
getuigen?
Getuige: Niemand.
President: Ik wijs deze vraag af. Dat is
een beleediging. Nu ontneem ik u het woord.
Dimitrof: Gefeliciteerd.
De procureur-generaal: Komt getuige ook
de spraak van Dimitrof bekend voor?
Getuige: Ja.
Daarna wordt Van der Lubbe voor de tafel
der rechters geroepen waar de tolk hem
voorlezing doet van hetgeen de chemische
deskundige dr. Schatz gisteren heeft ver
klaard. Na afloop hiervan vraagt de presi
dent aan verdachte: ,.Van der Lubbe. hebt
ge over deze verklaring iets op te merken?"
Van der Lubbe: Neen.
De president verdaagt dan de zitting tot
Woensdag.
Trein stortte tien
meter diep.
Verzakking van hef spoor de
oorzaak?
Over het groote spoorwegongeluk
in West-Frankrijk ontvangen wij de volgende
telegrammen
PARIJS, 24 October (V. D.) De sneltrein
Cherbourg—Parijs, no. 354. die hedenmorgen
te 6.10 uur uit Cherbourg vertrok, is te 9.55
uur te St. Ellier nabij La Bonneville veron
gelukt. De trein bevond zich op de spoorbrug,
die op een hoogte van 10 M. over het riviertje
de Rouloire ligt. toen de locomotief, de ten
der, de eerste bagagewagen en de drie vol
gende rijtuigen ontspoorden en in de rivier
stortten.
Onmiddellijk was assistentie ter plaatse.
Reeds dadelijk konden tien lijken geborgen
worden, w.o. het lijk van den machinist en
van den stoker.
Onmiddellijk werd van verschillende kan
ten het noodige reddingsmateriaal gestuurd
en werden de autoriteiten gewaarschuwd, die
spoedig op de plaats van de ramp aanwezig
waren.
In betrekkelijk korten tijd had men een
vijftigtal gewonden geborgen, o.a. den pre
fect van het Departement en zijn vrouw. De
gewonden werden voor het grootste gedeelte
naar het ziekenhuis te Evreux overgebracht.
Over de brug waar het ongeluk geschiedde,
loopt een dubbel spoor. De rails zijn geheel
vernield en door het breken van eenige tele-
graafmasten is de telegraafverbinding ver
broken.
PARIJS, 24 October (V. DA De ontzettende
omvang van het spoorwegongeluk bij Bonne
ville op het traject Parijs—Cherbourg wordt
bevestigd. Tot in de eerste middaguren wer
den uit het puin reeds 22 dooden geborgen.
Men kan verwachten, dat nog evenveel
slachtoffers onder het puin bedolven zullen
liggen. Het aantal gewonden bedraagt, tot nu
toe, 60.
Het ongeluk greep plaats op het oogenblik
dat de trein met een snelheid van ongeveer
100 K.M. per uur over de spoorbrug reed.
Onder een vreeselijk geraas stortten de lo
comotief, de tender, de bagagewagen en drie
personenwagens in de diepte, waar nog
slechts één groote puinhoop over was. Van
de spoorbrug heeft men een droevigen aan
blik." De lijken, welke reeds zijn geborgen,
zijn grootendeeis deerlijk verminkt. Zij wer
den opgebaard in de wachtkamer van het
station Bonneville. Intusschen is een kraan
aangekomen, waarmede men tracht het puin
te lichten, om op deze wijze de nog ingesloten
lijken vrij te leggen.
Het parket, is eveneens ter plaatse gearri
veerd. Men meent, dat de oorzaak gelegen
is in een verzakking van het spoor. De machi
nist en de stoker werden op slag gedood. Het
traject is op beide sporen versperd het ver
keer is omgelegd.
PARIJS. 24 October (Reuter) Het aantal
dooden bij het ongeluk met den sneltrein uit
Cherbourg bedraagt 31, dat der gekwetsten
eveneens 31 van wie vijf ernstig gewond zijn
Er is een onderzoek ingesteld doch de ver
antwoordelijkheid voor het ongeluk kon nog
niet worden vastgesteld.
STA TEN- GENERAAL
TWEEDE KAMER.
Twee rechtbanken en 39kantongerechten opgeheven.
Snel parlementair werk, de begrooting aan de orde.
24 October.
De Kamer heeft gisteren vlot gewerkt. Aan
vankelijk werd gerekend op twee, zelfs op drie
dagen vergaderens het resultaat was, dat de
Kamer in één vergadering drie zeer belang
rijke wetsontwerpen afdeed.
De Kamer weet tegenwoordig wat werken is.
De voorzitter had 't zelf niet verwacht.
Immers in den aanvang, bij de regeling van
werkzaamheden, zegde hij mevr. BakkerNort
toe. vandaag niet het rechtbankenontwerp te
willen doornemen. Het liep zóó anders, dat
mevr. BakkerNort den voorzitter van zijn
belofte moest ontslaan.
De Kamer heeft vlot gewerkt, Zij is nu door
haar agenda heen. Op 7 November begint zij
de algemeene begrootingsbeschouwingen en zit
dan ook met avondvergaderingen, tot Kerstmis
toe.
Op 7 November eerst. Wij zeggen „eerst", wijl
de heer Albarda gisteren een interpellatie
heeft aangevraagd over de missive van Dr.
Colijn betreffende het niet deelnemen van
ambtenaren aan openbare acties tegen het
regeeringsbeleid. Hiermede wordt dan blijkbaar
ook gewacht tot de algemeene begrootings-
discussies.
Minister Van Schaik.
(teekening Wl. Bieïkine).
Allereerst nam de Kamer de wijziging van
de crisisinvoerwet aan, zonder hoofdelijke
stemming. Het heeft tot de vlotheid van het
verloop van den middag niet weinig bijgedra
gen, dat over deze wijziging geen algemeene
beschouwingen werden gehouden. Niet heele
maal geschiedde dat met instemming van de
Kamer, want er waren meerdere volksver
tegenwoordigers. die het een en ander hadden
willen zeggen. Maar, hoe gaat dat dikwijls? De
één wil niet vóór den ander beginnen en dan
valt de hamer des voorzitters voor men het
weet. De president toonde zich coulant en
heeft bij art. 3 wat ruimte van onderwerp toe
gestaan, maar dat neemt niet weg, dat eigen
lijke algemeene beschouwingen niet gehouden
werden.
De oude crisisinvoerwet waarop de con-
tingenteeringswetten berusten was geble
ken stroef te moeten werken. Er was verstar
ring ontstaan. Er kan geen rekening worden
gehouden met natuurlijke en ook niet met fei
telijke verschuivingen tusschen de landen,
welke de leveranciers van Nederland zijn.
Zulks, wijl de contingenten immers werden
vastgesteld op de basis van den invoer gedu
rende twee voorafgaande, de z.g. basisjaren.
Mr. Westerman (N. H.) sprak van een staats
monopolie van gouvernements-importeurs.
Het ontwerp wilde daarin tegemoet komen
door een ander systeem, dat meer soepelheid
kende, ter bevordering van een natuurlijke
ontwikkeling van in- en uitvoer.
De grondslag der crisisinvoerwet over
matige invoer bleef gehandhaafd, de proce
dure werd gewijzigd, zoo, dat tegenover de
verschillende landen meer vrijheid zou be
staan. Er zouden twee contingenten komen.
Eén. het proportioneel contingent vandaag
door Mr. Verschuur een bodem-contingent
genaamd voor alle landen die importeeren,
een contingent op laag niveau. Het tweede
zou zijn een bijzonder contingent voor bepaald
aan te wijzen landen, nadat door e.v. overleg
met die landen met wederzij dsche belangen
zou zijn rekening gehouden. M.a.w. contra
prestaties zouden gevraagd kunnen worden.
Het ontwerp werd aangenomen, maar Minis
ter Verschuur heeft desondanks een klein
veertje moeten laten.
Dr. Kortenhorst (r.k.) is onverbeterlijk
hij, de man der actieve handelspolitiek kon 't
niet nalaten om, wanneer de regeering. wegens
den nood der tijden tot bijzondere crisismaat
regelen overgaat, daaruit te besluiten tot de
stelling dat zij op z ij n weg is. Hij zag in het
ontwerp een brok „actieve" handelspolitiek.
Dit ontlokte aan verschillende afgevaardigden,
zeker aan Dr. v. d. Waerden (s.d.) protesten.
Zij konden aan het ontwerp niet den naam
„actieve" handelspolitiek toekennen. De mi
nister ging er maar niet op in hij zeide,
dat er taalkundig wat voor den naam te zeg
gen viel: het betrof handelspolitiek en er was
ook iets actiefs in. Maar overigens: „actieve
handelspolitiek" werd als etiket op zóóveel
fleschjes geplakt immers.
De heer Schilthuis (v.d.) sprak over de
meestbegunstiging. De minister merkte op,
dat de meestbegunstiging door het ontwerp
niet naar alle kanten werd gehandhaafd, maar
dat naar algemeene internationale overtui
ging aan meestbegunstiging niet werd ge
tornd, wanneer t.a.v. de contingenten „vriend
en vijand" niet op dezelfde wijze werden be
handeld. Internationaal zijn hier rechten ge
waarborgd.
Er komt dus een vast contingenteerings-
niveau, en een bewegelijk niveau. "De minister
zeide nadrukkelijk daarbij niet tot willekeur te
willen vervallen en hoopte al doende den juis-
ten weg te vinden.
Dr. Kortenhorst (r.k.) wenschte van de tot
nu toe gevolgde politiek te willen afwijken
en niet meer naar de waarde, doch naar ge
tal en gewicht te contingenteeren. Dat geeft
zooveel moeilijkheden, zei de bewindsman.
Bij getal b.v. Neem schoenen. Wanneer dan
in de basisjaren ook kinderschoenen zijn
ingevoerd, dan zendt men thans alleen
schoenen voor volwassenen. Bij gewicht?
Neem dameskleeding de importeurs be
ginnen dus alleen de lichte avondkleeding
over onze grenzen te brengen. Het was maar
beter volgens den minister dr. Kortenhorst
gaf zich gewonnen bij contingenteering
naar de waarde te blijven. Wat ook nog goed
zou zijn, wanneer 't eens zou noodig blijken
financieele voorwaarden te stellen. Er zitten
in de contingenteering allerlei knepen, ver
volgde Mr. Verschuur, die de uitvoering der
wet zoo aantrekkelijk maken
Gelijk gezegd de minister moest één
veer laten.
In de nog werkende wet is een artikel (3),
dat den minister verplicht over een contin-
genteeringsbesluit achteraf de instemming
der Kamers te vragen bij de wet. In het ont
werp wilde de minister volstaan met een me-
dedeeling aan de Kamer.
Maar daar ging de Kamer niet op in, zelfs
niet op een ministerieele belofte om alles
volledig met de handelspolitieke commissie
te bespreken. De handelspolitieke commissie
uit alle groepen samengesteld wilde
zelf deze methode niet volgen.
De minister bleef zich tegen de Kamer
sterk verzetten, al heeft hij het onderspit
moeten delven. Hij achtte het zeer moeilijk
met de Kamer te gaan praten, wanneer wel
het vaste contingent was vastgesteld, maar
nog niet het wisselende. Dan zou de regee
ring. wanneer zij in onderhandeling met een
bepaald land zou zijn. aan de Kamer geen
volledige mededeelingen kunnen doen! De
Kamer zou dan evenver zijn als wanneer er
mededeelingen in de commissie zouden wor
den gedaan. Er moest de regeering veel vrij
heid gegeven worden, want zij moest uitma
ken het maximum van ruilwaarde, zij moest
zeer soepel rekening met de belangen van
het bedrijfsleven kunnen houden Dergelijke
onderwerpen leenen zich niet voor behande
ling in de Kamer concludeerde de bewinds
man.
Maar de Kamer wilde er toch niet aan.
Het Parlement wilde zijn invloed blijven
behouden. Het wilde de verplichting tot me
dedeelingen in de wet behouden.
Met 50—29 stemmen keert de Kamer zich
op dit punt tegen den minister.
Maar het ontwerp werd aangenomen.
De goedkeuring van het gewijzigde douane
en credietverdrag met Duitschland nam niet
veel tijd in beslag.
De heer Vliegen (s.d.) maakte een opmer
king over het vertrouwen dat Duitschland
„verdient", waartegen Dr. Kortenhorst (r.k.)
bezwaren maakte, nu ons land aan den
vooravond van weer nieuwe onderhandelin
gen staat.
De heer Lovink (c.h.) stelde de vraag of
de Duitsche regeering ieder oogenblik be
voegd is de rechten op de haring te ver-
hoogen. Hetgeen de minister ontkende, zoo
lang de overeenkomst duurt. Minister Ver
schuur zegde voorts den heer Drop (s.d) toe,
bij de komende onderhandelingen toe te zien
op een duidelijke inhoudsbepaling van een
ton haring.
En toen heeft de Kamer ook nog de om
werpen betr. de rechtbanken en kantonge
rechten afgedaan.
Afgedaan en aanvaard!
Zonder hoofdelijke stemming.
Beschouwingen behoefden er natuurlijk na
de lange Februaridiscussies niet meer te
worden gehouden. Zoo kort geleden. Er kon
nu beslist worden.
Degenen, die op 9 Februari voor de schor
singsmotie hebben gestemd, konden achteraf
zich daarmede gelukkig prijzen. Zij hadden
immers de rechtbanken van Dordt en Zut-
phen zien behouden.
Voor de a.r. fractie was dat niet zoo heel
aangenaam. Deze toch had met vuur voor
de ontwerpen-Donner gestreden. Mej. Kat
(c.h.) concludeerde dat die ontwerpen
blijkbaar als geheel toch niet zulk een
integreerend deel der bezuinigingsplannen
van de regeering hadden uitgemaakt, als des
tijds werd gezegd. Want opnieuw twee recht
banken konden worden behouden.
Zij en Mr. Boon (lib.) zouden nu ten voor-
deele van de ontwerpen spreken, daar de be-
zuinigingsnoodzaak zooveel meer klemde, dan
in het begin des jaars. Hier kwamen de anti-
revolutionnairen Smeenk en Zijlstra aan het
woord. Wanneer er nóg meer moest worden
bespaard waarom was dan minister van
Schaik niet thans gekomen met het oor
spronkelijke ontwerp-Donner, tot opheffing
van 7 rechtbanken? vroegen zij. Wanneer
er telkens wat afkon, waarom dan ook Win
schoten niet behouden? vroeg de heer Zijl
stra. nadat Mevr. Bakker—Nort fv.d.) de heer
Ebels (v, d.) en de heer v. d. Heide, daarvoor
nog een lans hadden gebroken.
De minister die overigens heel veel hulde
bracht aan zijn voorganger zeide, na over
leg met de belanghebbenden, de opheffing
van Dordt en Zutphen niet te hebben kunnen
voorstellen. En t a. v. Winschoten deed hij
mededeeling van het aantal daar behandelde
zaken, welke nu niet bepaald van een over-
kropte rechtbank spraken.
De heer Boon wilde thans met den minister
medegaan. wijl twee rechtbanken werden be
houden en de rechtbanken de basis zijn onzer
rechtsbedeeling en omdat er onder de juris
ten verre van eenstemmigheid bleek te be
staan over de wijze, waarop men tot reorga
nisatie van onze rechtsbedeeling zou moeten
geraken.
Mej. Katz dat zij wilde meegaan, waar
deerde de minister zeer zag ook de voordee-
len van het ontwerp, vergeleken met dat van
Mr. Donner. En zocht met den heer Boon een
reden om voor de stemmen in het feit, dat
minister van Schaik zijn bereidheid heeft
uitgesproken om wijziging in de competentie
van den kantonrechter aan te brengen. Die
bereidheid heeft de minister vanmiddag nog
eens duchtig onderstreept hij zou oogenblik-
kelijk aan de voorbereiding daarvan beginnen.
Overigens bleef MejKatz bewaren houden te
gen de opheffing van zoovele kantongerech
ten al wilde zij in verband met 's ministers
voornemen t. z. der competentieregeling dan
niet meer tegenstemmen. En dan waren er de
moeilijke tijden.
Het complex der ontwerpen werd z. h. st.
aanvaard, ook al bleven de heeren Vervoorn
(Platt.) en van Dis (H. G.) hun bezwaren hou
den.
EERSTE KAMER.
De Senaat heeft in avondvergadering een
serie suppletoire Indische ontwerpen afge
daan. En voorts instemming betuigd met de
wettelijke voorziening betreffende de instel
ling van een ministerie van sociale zaken.
Mr. II. J. Knottenbelt werd als opvolger van
den heer Koster beëèdigd,
INTIMUS..
