M Bémftijkde Üdmwm ik&i, ZOEKT CU GESCHIKTE WIJZEN U DEN WEG. HET BLOEMBQLLENBEDRIJF EN HET IJMUIDER VIS8CHERUBEDRIJF. Vuurverbod. 51e 'Jaargang No. 15468 VerscHijnï dagelijks, EeEalve op Zon- en FeestdagèS Donderdag 23 November 1933 HAARLEM S DAGBLAD Directie; P. W. PEEREBOOM en ROBERT PEEREBOOM. UITGAVE LOURENS COSTER MAATSCHAPPIJ VOOR COURANT-UITGAVEN EN ALGEMEENE DRUKKERIJ N.V. Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM. A.BOWJNEMEIN I ENper week 0.25, per maand 1.10, per 3 maanden f 3.25, franco per post 3.55, losse nrs. 0.06. Geïllustreerd Zondagsblad per week ƒ0.05, per maand 0.22, per 3 mnd. ƒ0.65 franco per post f 0-7214- Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12 Telefoon Nos.: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10800 Drukkerij: 10122, 12713 o Administratie: 10724, 14825 Postgiro 38810 ADVERTENTIëN: j5 regels ƒ1.75, elke regel meer 0.35. Reclames ƒ0.60 per regel. Reductie bij abonnement. Vraag en aanbod 14 regels ƒ0.60, elke regel meer ƒ0.15, buiten Arrondissement dubbele prijs. Onze Groentjes (iederen dag) 13 regels 0.30, elke regel meer 0.10, uitsluitend a contant. Gratis Ongevallenverzekering voor Maand- en Weekabonnés. Levenslange ongeschiktheid en Overlijden f 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog f400.-, Duim f250.- idem voor Abonnés op het Geïll. Zondagsblad: Levenslange ongeschiktheid f2000.-. Overlijden f 600—. Verlies van Hand, Voet of Oog f400—, Verlie Wijsvinger f 1 50-, Elke andere vinger f 50.-. Arm- of Beenbreuk f 100.-. 5 Duim f75-. Verlies Wijsvinger f75—. Verlies andere vinger f30—. DIT NUMMER BESTAAT UIT VEERTIEN BLADZIJDEN. HAARLEM, 23 November. Gemeentebegrooting. Het gemengde koor van Haarlem's stads' vroeden is weer aan zijn groote jaarlijksclie uitvoering begonnen. Of liever gezegd: aan de generale repetitie van de nieuwe cantate van den grooten componist Slingenberg: „Be grooting 1934". Zijn motieven worden er niet vroolijker op; hij is thans geheel in mineur en het is te vreezen dat zijn groote solo, die hij vanmiddag zelf zal voordragen, den naar- geestigen indruk van het geheele werk slechts zal verdiepen. Overigens blijft hij een der contrapuntigste verschijningen die ons mu ziekleven bezit. Dirigent Maarschalk begon met de hoop te uiten, dat hij slechts zelden zou moeten af tikken wegens te vroeg inzetten of afdwalin gen van den tekst. Zijn hoop werd niet ge heel verwezenlijkt. De talrijke herhalingen herinnerden af en toe aan vader Haydn, aan Weber en aan Rossini, die overigens wellui- dender waren. De tweede tenor Peper had weer een verkeerde partij meegenomen, blijk baar afkomstig van zijn vriend Litvinof, en zette de Wolga-aria in, daarin door herhaald aftikken slechts ten deele gestremd Hij wou persé dat de Haaiiemsche gemeenteraad de Sovjet-republiek zou erkennen, maar dit voorstel zal zeker niet aangenomen worden. Het is te ongebruikelijk, en het zou weer nieuwe uitgaven meebrengen ook. We zouden een Haarlemschen gezant naar Moskou moe ten zenden, en zoo. U ziet dat ik de muzikale beeldspraak reeds verlaten heb. Die is inderdaad te moei lijk vol te houden. Er zit eigenlijk heelemaal geen muziek meer in de begrooting. Het beste wat men er van kan zeggen is, dat zij meer dan ooit begrootelijk mag heeten. De kortingen, op de uitkeeringen aan de gemeenten, door de re geering aangekondigd, hebben haar even wicht bovendien ten zeerste geschokt. Omtrent de noodzaak, dit te herstellen be staat geen- verschil van meening. De vraag is alleen: hoe. We kunnen nog wel wat belasting verhoogen, meent de heer Reinalda en hij herinnerde aan het voorstel-Joosten om de opcenten op de personeele belasting (thans 100) op 125 te brengen. Is de belasting van Haarlem zoo hoog? Wij heffen 80 opcenten, er zijn al veel gemeenten die er 100 heffen. Het belastbaar inkomen was volgens het laatste kohier nog 85 millioen. De' S.D.A.P. is wel te vinden voor velerlei bezuinigingen, maar de inkomsten moeten ook verhoogd worden, anders loopt het op een groot tekort op den dienst 1934 uit. Het belasting-verhoogings-standpunt van de S.DA.P. vond veel bestrijding. De bezuini- gmgs-voorstellen vinden evenwel ook geen algemeene instemming. De vraag: hoe? uit zich hier in uiteenloopende voorstellen om trent de verlaging van kindertoeslag en va- can tie toeslag en vele bedenkingen tegen de voorgestelde afschaffingen van het voorbe reidend lager onderwijs en den schooltand artsendienst. De groote moeilijkheid: hoe te bezuinigen zonder de laagste inkomens zwaar te treffen en belangrijke sociale voorzienin gen (de schooltandartsendienst is daar een kenmerkend voorbeeld van) t>e vernietigen, beheerschte de geheele discussie van deze eerste twee zittingen. Ten aanzien van de bewuste toeslagen zijn er de volgende voorstellen, in 't kort gefor muleerd Voorstel B. en W.: Het kindersuppletieloon (dat nu 3 pet. be draagt) te verlagen met 20 pet De vacantietoeslag (f 30 voor personen die minder dan f 2400 verdienen) in 1934 niet toe te kennen. Voorstel Joosten Het kindersuppletieloon te brengen op 2 1/2 pet van het salaris of loon, met een mini mum van f 0.95 en een maximum van f 2 per week. Een geleidelijke afschaffing van het supple- tieloon voor de eerste twee kinderen, door ge durende 8 jaar een korting van 1/4 toe te passen op een der twee eerste kinderen. De vacantietoeslag over 1934 te stellen op f 15 en de uitkeering te beperken tot sala rissen en loonen van ten hoogste f 2400 per jaar. Voorstel Kuiper: Het kindersuppletieloon voor de eerste twee kinderen met 50 pet.'te verlagen Van het derde kind af den bijslag met 25 pet. te verhoogen, tot een maximum van f 200 per kind. U ziet dat het niet zoo eenvoudig is. Voor spellingen zijn gewaagd, maar mij lijkt het dat 't voorstel-Kuiper op 't moment de beste kans maakt. De leider van de rechtsche raads fractie, de heer Castricum, was bedenkelijk gestemd over de voorgestelde afschaffing van het voorbereidend onderwijs en wou die zaak nog wel eens nader beschouwen, maar het voorstel van B. en W. inzake de toe slagen ging hem veel te ver. Er zijn al groote offers door het gemeentepersoneel gebracht. En de heer Kuiper hield een uit voerig pleidooi voor de belangen der groote gezinnen, nadat hij in dispuut met den heer Joosten geraakt was omtrent de al of niet politieke fijnheid, of liever gezegd de al of niet fijne politiek, van zijn voorstel. Voor dewelke finesses ik u, te uwer eigen be oordeeling van de zaak, naar het verslag verwijs. Het bleef een debat in weinig-bemoedi genden toon. De heer Joh. Visser hield nog maar weer eens een rede over de ramp dat twee en een achtste milhoen bestemd moet worden voor improductieven steun, en diende een motie in die in beginsel ver klaart dat het gewenschit is arbeid, 'te doen ONZE ADVERTENTIEKOLOMMEN verrichten naarmate van dien steun. Maar hoe wil hij het doen? De heer Visser gaf eenige mogelijkheden aan zonder met een volledig plan te komen. Zijn beginselver kla ring vond weliswaar steun van verschillen de zijden, maar als men die aanneemt is men practisch nog geen stap verder. Hij wil werken in vertraagd tempo uitvoeren, hij deed zelfs het Noorderhout-plan herleven en had het over den molen De Adriaan die op gebouwd zou kunnen worden en over het onderhoud van plantsoenen en straten maar dat Waren allemaal, om zoo te zeggen, losse gedachten. Heel erg ha mineur was notaris Wolzak, die op de basis van lager-levensniveau vele som bere uitingen ten beste gaf, en de begrooting 1934 nog labieler maakte door de taxatie dei- gronden als. „dwaas hoog" te bestempelen en de raming van de straatbelasting (ruim een half millioen) ook te hoog te achten. Op de subsidies, die hem erg verontrusten (zij bedragen overigens in totaal maar f 90.000 op een begrooting van 17 millioen) wil hij nog meer bezuinigen De heer Westerman pleitte met kracht voor behoud van den schooltandartsendienst. De heer Weustink begaf zich -op het gebied dei- benoemingen, achtte het aantal R.K. in ge meentefuncties (vooral hoogere) te gering, al wou hij geen preciese verhouding naar getals sterkte der bevolkingsgroepen vragen, verdool de daarop naar de 18e eeuw en viel erover dat in dien tijd de R.K. heer Van Swieten niet tot professor benoemd was, waarop de presidenteel-afgetikte heer Peper met eenig recht begon te vragen of dit nu tot de Haar- lemsche begrooting behoorde. Neen. Evenmin als de erkenning van Rusland door Haarlem, de politiek van president Roosevelt en de rassenhaat van den heer Adolf Hitler, die de heer Peper aan de hoofdstukken trachtte toe te voegen. Hoelang Haarlem nog op 80 opcenten ge meentefonds en op 100 opcenten personeel zal blijven is een zaak van meer direct Prin- senhovelijken aard. Ik ben niet optimistisch. Ook niet over de in het geding gebrachte elec- triciteitstarieven. De beer Kuiper sprak ook nog nuchtere en zeer verstandige woorden over het feit, dat de crisis internationaal is en dat onze Ne- derlandschewelvaart grootendeels afhangt van onzen internationalen handel. Het was evenmin een opwekkende noot, maar er schijnt aan deze waarheid niet vaak genoeg herinnerd te kunnen worden. Hoeveel men- schen beseffen het? R. P DE VERKIEZINGEN VOOR DE KAMER VAN KOOPHANDEL. BIJ ENKELE CANDIDAATSTELLING? Heden is het de dag van de verkiezing van zes leden voor de afdeeling Grootbedrijf en zes leden voor de afdeeling Kleinbedrijf van de Kamer van Koophandel en Fabrieken in dit district. Naar wij verneemen waren hedenmorgen de voorteekenen gunstig, dat de verkiezingen bij enkele candidaatstelling, zouden plaats hebben. AFSCHAFFING VAN DEN ZOMERTIJD? BEMIDDELINGSMOTIE-VAN DER WAERDEN AANGENOMEN. De motie van der Waerden luidende „De Kamer noodigt de regeering uit, een bevredi gender tijdregeling te overwegen en daarbij o.m. na te gaan of een oplossing zal kunnen worden gevonden door invoering van een tijdregeling waarbij, gedurende den winter, de West-Europeesche tijd en gedurende den zomer de midden-Europeesche Lijd zal gelden en waarbij de tijdsovergang zal plaats vinden op hetzelfde tijdstip als waarop in andere landen van west-Europa tot den zomertijd wordt overgegaan," is in de Tweede Kamer aangenomen met 46 tegen 29 stemmen. Tegen stemden de anti-rev., enkele Chr. ITist. en R. K. en de Staatk. Gereformeerden. De heer Van den Heuvel heeft daarop schorsing gevraagd van de behandeling van zijn initiatief-voorstel tot afschaffing van den zomertijd, teneinde de regeering in de gelegenheid te stellen, haar standpunt be kend te maken. De resultaten van ds saneeringsmaatregelen. CONTINGENTEERING VAN VREEMDE VISCH NOODZAKELIJK. In een druk bezochte besloten ledenverga dering van het departement Haarlem der Ned. Maatschappij voor Nijverheid en Han del sprak Woensdagavond de heer Ernst H. Kr e la ge over: De saneering van het bloembollenbedrijf. Spr. leidde zijn voordracht in met een her innering aan den toestand van het bloem bollenvak na den oorlog, dat zich, ondanks .de sombere voorspellingen van bekende eco nomen, zeer snel herstelde om weldra een reeks van vette jaren te beleven. Tengevolge van den slechten toestand in den landbouw en den groven tuinbouw, werden vele bedrij ven geheel of gedeeltelijk in bollenteelt om gezet, waardoor de abnormale uitbreiding dier teelt ontstond waaronder men thans zucht. Ofschoon de wereldcrisis reeds in October 1929 aanving, was daarvan in 1930 in het bloembollenbedrijf nog niets te merken. Ook in 1931 was de export nog zeer goed, hoewel de winst geringer was en eerst 1932 was be paald slecht, hoewel naar 't gewicht een re cordcijfer van uitvoer werd bereikt. In 't begin van 1932 was men nog lang niet algemeen overtuigd van de noodzakelijkheid van ingrijpende maatregelen, maar op het einde van het jaar deden zich twee ernstige factoren gelden: de gerechtvaardigde vrees voor Engelsche contingenteering ter bestrij ding van de dumping, die het einde van het handelsseizoen had gekenmerkt en de moei lijkheden om het credietstelsel goed te la ten blijven functioneeren, Thans werden maatregelen tot teeltbeperking en controle op den uitvoer ter handhaving van een ze keren minimumprijs onvermijdelijk geacht. Er werden twee plannen ingediend bij de Regeering, een door den R.K. diocesanen Land- en Tuinbouwbond (L. T. B.) en een door het Centraal Bloembollen Comité (C B. C.). Beide plannen beoogden een rente dragende cred ietvers chaffing en teeltbe- pei'king. Eenige aan het L. T. B. plan ver bonden bezwaren heeft men in het C. B. C. plan trachten te ondervangen. De grondge dachte was, door het opkoopen van het even tueel overschot van het voor export bestemde gedeelte bollen (het leverbaar) tegen een vooraf bepaalden prijs in het binnenland te garandeeren, en tevens door vaststelling van een buitenl, minimumprijs de dumping bij uitvoer te voorkomen. Tevens zou door in levering van een aan dit surplus-leverbaar geëvenredigde hoeveelheid plantgoed, de teelt voor het volgend jaar in overeenstem ming worden gebracht met de vermoedelijke behoefte voor den export. Men hoopte hier mede te bereiken, dat in 1935 niet meer dan 35 millioen K.G. zou worden uitgevoerd, maar dat de waarde daarvan tot f 25.000.000 zou stijgen. Spr. schetste vervolgens de moeilijkheden, die de onderhandelingen met de Regeering ondervonden door de ministerieele crisis en de Kamerontbinding, door de strubbelingen bij de behandeling der Landbouwcrisiswet en niet het minst door de bezwaren van den Mi nister tegen de plannen. Het plan, zooals het tenslotte door de Minister werd vastgesteld, week belangrijk af van de ingediende plan nen. Van een crediet- of voorschotregeling wilde de Minister niets weten. Hij was echter bereid bij de aanneming der Landbouwcrisis- wet, van de hem daarbij verleende bevoegd heden gebruik te maken tot gedwongen be perking van den teelt en toezicht op den ex port. De kosten van de maatregelen moesten gevonden worden door een heffing van den export en een omslag per Rijnl. Roede. In afwachting van de wettelijke regeling werd tegen Mei een voorloopige commissie van advies ingesteld onder voorzitterschap van Mr. Slingenberg, die later tot Regee- ringscommissaris werd benoemd. Later had de instelling plaats van de Ned Bloembollen kweekerscentrale en de Ned. Bloembollen- exporteurscentrale ha den vorm van rechts persoonlijkheid bezittende vereenigingën, maar in werkelijkheid zuivere Regeeringsor- ganen, daar nóch de besturen, nóch de leden iets zelfstandig kunnen doen, en voor alle be sluiten en maatregelen de goedkeuring van den Minister wordt vereischt. Iedere kweeker en iedere exporteur is verplicht zich bij één of bij beide centrales „aan te sluiten" en zich te onderwerpen aan alle Verplichtingen die door het bestuur worden opgelegd. Beide cen trales zijn gevestigd te Haarlem met eigen kantoorlokalen en uitgebreid personeel. De eerste taak der kweekerscentrale was een registratie der bedrijven. Deze leerde dat er niet minder dan 17000 a 18C00 personen zijn die bloembollen kweeken en dat er in •totaal ruim 10.000 H.A. van de Dollard tot de Schelde in cultuur zijn. Voorts beheerde zij de inlevering van de verplichte hoeveelhe den leverbare bloembollen en de afgifte van teeltbewijzen voor het volgend seizoen. De exporteurscentrale houdt toezicht op de hand having der buitenlandsche minimumprijzen en geeft exportvergunningen af. Ofschoon het verzendseizoen nog niet ge heel ten einde is kunnen toch de resultaten van de saneeringsmaatregelen in groote lij nen worden beoordeeld. Van 1 Januari tot 31 October werd geëxporteerd een hoeveelheid van rond 4 millioen K.G. voor een waarde van ruim f 18.000.000 tegen 45 millioen K.G. voor een gelijke waarde in het vorig jaar. De prijs is dus door de genomen maatregelen iets hooger gekomen en althans niet nog ver der gedaald. Ware er niets gebeurd dan zou de toestand veel ongunstiger zijn geweest. Zeer teleurgesteld is men, dat elke crediet- verschaffing, ook zelfs op grond van het be scheiden gedeelte der zoogenaamde „mis schatting" van het surplus leverbaar nog uitgebleven is. Spr. besprak vervolgens de bezwaren aan de uitvoering van het stelsel verbonden, maar meent, dat de maatregelen in 1934 nog niet geheel zullen kunnen worden gemist. Z.i. zal tegen 1935 de normale verhouding tusschen omvang van teelt en exportmoge lijkheid hersteld kunnen zijn. Aan de toe komst van het bloembollenvak, dat nog steeds een monopolie is, behoeft niet ge twijfeld te worden. In 1935 zal tot nieuwen opbouw kunnen worden overgegaan en de groote tentoonstelling, die dat voorjaar te Heemstede gehouden zal worden, zal daartoe in belangrijke mate kunnen bij draeen. Na de pauze werd het woord gevoerd door Mi-. J. H. Thiel over „Het Visscherijbedrijf te IJmuiden en de crisis". Het IJmuider visscherij bedrijf, dat voor een belangrijk deel op export is ingesteld, aldus spr., verkeert in noodtoestand. De landen, die gewoon waren een groot deel van de vangsten op te nemen (Duitschland, België, Frankrijk, Engeland), hebben door contin genteering, verhoogd invoerrecht en admi nistratieve maatregelen den invoer bemoei lijkt en beperkt. De binnenlandsche con sumptie is door den lagen prijs van andere levensmiddelen (vleescla en eieren) inge krompen. Voorts is zoowel de aanvoer in ons land van versche Noordzeevisch door vreemde schepen als de invoer uit andere landen zeer belangrijk toegenomen. Tot dusverre heeft Nederland geen enkele maatregel getroffen, om dien in- en aanvoer te beperken of te be moeilijken. Gevolg van een en ander is, dat een groot deel van de bijna uit 200 stoom- en motor trawlers bestaande IJmuider vloot buiten bedrijf moest worden gesteld. Op dit oogen- blik zijn ongeveer 80 trawlers in de vaart; maar ook voor dit beperkte getal schepen is een loonend bedrijf niet mogelijk. Bijzonder moeilijk is de exploitatie van de kleinere schepen (kustbooten) door de scher pe concurrentie van de Nederlandsche motor- loggers, die gedurende het geheele jaar of al leen in de wintermaanden overgaan van de haringsvangst naar de trawlvisscherij De regeeringsmaatregelen ten bate van IJmuiden hebben zich tot dusverre beperkt tot een regeling der uitvoerconsenten voor Frankrijk en Engeland. De regeling der Fran- sche consenten, die voor de reeders nadeelig is. heeft dringend herziening noodig. Dringend noodzakelijk, zeide spr. is contin genteering van in- en aanvoer van vreemde visch. Voorts dienen pogingen in het werk te worden gesteld om de uitvoer-mogelijkheden te vergrooten en de binnenlandsche con sumptie te stimuleeren. Maar ook, als een en ander op deze wijze geschiedt, zal voor nauwelijks de helft der vloot emplooi zijn te vinden. En loonend kan dat emplooi eerst zijn, als men erin slaagt, de bedrijfskosten verder in te perken. Op beide voordrachten volgde discussie. ECHTE WALES-ANTHRACIET o.a. a f 2.50 WITTOP KONING - HAARLEM HARWIENJANSWEG 67A - TELEFOON 16100 (Adv. IngezMed.) Van der Lubbe heeft heden te Leipzig weer verklaard den brand alleen te hebben aan gestoken en geen medeplichtigen te hebben gehad. pag. 10 In de Tweede Kamer heeft de heer Cramer (s.d.) geïnterpelleerd over de maatregelen tegen de inheemsche beweging in Indië. pag. 3 Heden komt in stemming het initiatief-voor stel Van den Heuvel om den zomertijd af te schaffen, en een bemiddelingsmotie- V. d. Waerden. pag. 3 Op de Koebaurivier in Rusland is een bar kas met 15 opvarenden vergaan. pag. 3 In een interview met een Fransch journalist heeft Hitier nog eens gezegd, dat Fransch- Duitsche overeenstemming noodzakelijk is. pag. 3 De Petit Parisien zet haar publicaties inzake Duitschland voort. pag. 3 De begrootingszittingen van den Haarlem schen gemeenteraad zijn begonnen. pag. 5 en 6 Bij een vliegtuigongeluk in Rusland zijn zeventien personen om het leven gekomen. pag. 3 De Hoofdcommissie der ontwapeningsconfe rentie is tot einde Januari verdaagd. pag. 3 Rudolf Dertil, die den aanslag op Dollfuss pleegde gaat in hooger beroep. pag. 3 Tegen den burgemeester van Zuid- en Noord Schermer is f 200 boete geëischt wegens be- leediging. pag. 4 Minister De Wilde heeft de norm voor de draagkracht der gemeente bij korting op de Rijksuitkeering gewijzigd. pag. 4 Op de heide van Bantam te Bussum zullen maatregelen getroffen worden tegen de over-last van dagjesmensclien en venters. pag. 4 Het Bestuur van de Vereeniging voor den Ef fectenhandel is er voor den beurstijd tot 4 uur te verlengen. pag. 4 Van de Zesdaagsche: Hedenmorgen zes uur- lagen met Pijnenburg en Wals, die een grooten puntenvoorsprong hebben, nog drie koppels aan de spits. pag. 9 ARTIKELEN, ENZ. R. P.Gemeerrtebegrooting. pag. 1 K. de Jong: Concert door „Die Spaernesan- ghers". pag. 10 J. B. Schuil: De opvoering van „Don Carlos". pag. 10 H. G. Cannegieter: Lielfdadigheidsfeest avond van „Thalia'". pag. 10 Voor de vrouw. pag. 8 Ou eet/een (Adv. Ingez. Med.) Ter verhooging van de inkomsten uit het staats lucifers monopolie is in Bulgarije een verbod uitge vaardigd tegen het gebruik van sigarenaanstekers en tegen het geven van vuur door rookers aan elkander). Bulgarije heeft verboden, Vuur te geven aan elkaar, Hieruit blijkt opnieuw de gaarheid Van den listigen Bulgaar. Ieders vurigheid blijft voortaan Tot den eigenaar beperkt, Want men weet van 't loopend vuurtje, Hoe aanstekelijk dat werkt. Zuinigheid en naastendiensten Zijn geen deugden meer, als 't gaat, Zooals hier 't geval mag heeten, Om belangen van den Staat. Het is geniaal gevonden, Dat is ongetwijfeld waar, Ook al kan 't soms lastig wezen Voor den rookgragen Bulgaar. Als dit de Bulgaarsche schatkist Nog niet naar verwachting stijft, Dan vertrouw ik, dat het stellig Bij dien eersten stap niet blijft. Strakjes vult men de bepaling In dien zin nog verder aan, Dat elke sigaar bij 't rooken Minstens driemaal uit moet gaan. P. GASUS,

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1933 | | pagina 1