FINANCIEELE KRONIEK.
HONIG'S BOUILLONBLOKJES th ons 6 voor IGct.
ZATERDAG 25 NOVEMBER 1933
HAARLEM'S DAGBLAD
6
MIDDERNACHTZENDING.
De afdeeling Haarlem van de Ned. Midder
nachtzending hield Donderdagavond in de
Ger. Kerk aan de Oude Gracht een openbare
vergadering, die slechts matig bezocht was.
De bijeenkomst werd op de gebruikelijke wijze
geopend.
Ds. W. J. van Elden trad als spreker op. Hij
wees op den grooten omvang, dien de zonde
der ontucht en onzedelijkheid in ons land
heeft genomen. Steeds worden meer slacht
offers gevangen, gelijk de vliegen, die in het
kunstig geweven web van de spin verward
zijn geraakt. Het diertje wordt naar een don
ker hoekje meegenomen, waar het door de
spin wordt uitgeknepen en uitgezogen. Zoo
gaat het ook met de menschen. die niet sterk
genoeg zijn geweest om aan de verleiding weer
stand te bieden. Het aantal slachtoffers in
dezen tijd, die waarlijk niet aan een teveel
aan preutschheid lijdt, wordt steeds grooter.
Het is een vreeselïjke vijand van het mensch-
dom, die in het geheim en in het donker zijn
verderfelijk werk doet. En het droevigste is,
dat men er over het algemeen niet luid over
durft spreken. Men laat dien vijand maar
liever ongestoord zijn vernietigend werk ver
richten. Spreker bracht daarom een eeresaluut
aan de Nederlandsche Middernachtzending",
die niet ophoudt om haar uiterst moeilijk
werk tot zegen van het Neerlandsche volk te
doen. Gelukkig de jonge man en de jonge
dochter, die, gekomen op den gevaarlijken
leeftijd, een liefderijk woord en een vriende
lijke leiding vinden, zoodat zij niet in de strik
ken der zonde, die door de Middernachtzen
ding bestreden wordt, verward raken. Spre
ker bezwoer de jongelingen te trachten rein
te blijven in den onderlihgen omgang, opdat
zij elkaar kunnen blijven achten.
Hij wekte de aanwezigen op. het werk der
Middernachtzending te steunen met hun ge
bed en met hun gaven, en kennis te nemen
van dit werk, want dit kennen is het bemin
nen.
Ds. Von Meijsrfield zei. dat het hoogste doel
der geslachtelijke onderscheiding het huwe
lijk is. Maar het huwelijk mag niet misbruikt-
wórden door het uitleven van een hoog op
gezweepte passie. Geen zonde is grooter dan
de hartstocht der zinnen. Men mag zich niet
vergrijpen aan het hoogste gebod van pod,
want de wreede desillusie zal niet uitblijven.
Het ware geluk ligt in den dienst van God;
niet in de prikkeling van de sexueele
hartstochten. Men moet vragen naar Gods be
doeling met ons leven. We mogen niet zelf
over ons leven beslissen. Spreker wees op het
gevaar van het moderne badleven, van het na
tuurbad en het gezamenlijk roeien en zeilen,
slechts in badcostuum gekleed. De samen
leving voor jonge menschen moet minder ge
vaarlijk gemaakt worden. Alleen dan verweTft
men het geluk, als Christus in het leven van
man en vrouw is. De sfeer in het huisgezin
moet zóó zijn. dat de kinderen in hun moeder
en vader een vertrouwde vriendin en vriend
zien. De ouders moeten het niet aan vreemden
overlaten, hun kinderen in te lichten omtrent
het prachtige Godswonder: de gebcorte van
het kind. En als de ouders het niet a-cur
ven. dan moeten zij" zich. wenden tot een
Christelijken medicus.
De heer Feïjter boeide de aanwezigen met
het declameeren van een paar toepasselijke
stukken.
Ds. van Paassen sloot de bijeenkomst op de
gebruikelijke wijze.
lichamelijk als geestelijk, 's Avonds in 't
donker worden de meeste straatschenderijen
gepleegd en al doen zij zelf niet direct mee,
het geregeld zien daarvan overwint den
eerst aanwezigen weerzin. Nergens is het
kind na het invallen van het donker veili
ger dan in de gezellige huiskamer waar het
de zoo noodige rust en ouderlijke vriend
schap kan vinden. Aan ouders van kinde
ren der laagste klasse gaf spreker den raad:
stuur de kinderen tijdig naar bed maar ook
tijdig naar school. Niet veel te vroeg, maar
zeker niet te laat. Dit werkt storend op de
klasse en het duurt geruimen tijd voor het
kind dat zich overhaast heeft, weer vol
doende tot rust is gekomen om de lessen
te volgen.
Laat de ouders ook toezien, dat de kin
deren netjes zijn op kleeding en lichaam.
Het zijn vaak kleinigheden maar van groote
waarde in de opvoeding.
Na de ouders opgewekt te hebben allen
propagandist! e) te zijn voor onze school,
eindigde spreker waarna gelegenheid be
stond om hot werk der kinderen in de
klassen te zien en een en ander met de be
trokken onderwijzer (es) te bespreken.
KENNEMER FOTOKRING.
Men schrijft ons:
In de vergaderzaal in de Sociëteit Ver-
eeniging aan den Zijlweg hield de heer P.
Windt een voordracht over het vervaardigen
van lantaarnplaten. De heer Windt, die zich
op dit terrein der fotografie uitstekend thuis
voelt, behandelde achtereenvolgens verschil
lende soorten van het te gebruiken mate
riaal en ging daarna over tot de werkme
thoden die bij ontwikkelen en kleuren ge
volgd kunnen worden. Zoowel het gaslicht
als het bromideplaatje kregen een beurt en
bij de projectie die op de inleiding volgde
werden de gevolgen van speciale procedé's
met elkaar vergeleken.
De heer Windt bezit een zeer mooie col
lectie diapositieven, zij werden door de aan
wezigen naar waarde geschat.
Na den heer Windt gaf de heer Prager een
demonstratie van zijn proeven met het kleu
ren van diapositieven, ook zeer interessant
en blijk gevend van een streven het beste te
bereiken wat te bereiken is.
Een bondscollectie lantaarnplaten passeer
de het projectiescherm nog, waarmee de ge
zellige bijeenkomst werd besloten.
TOERISTENBOND „NATURA".
De afd. Haarlem van het Ned. Toeristen-
verbond „Natura" geeft Zaterdag 25 No
vember haar Kienavond in hotel „De
Leeuwerik". Na afloop van het kienen is er
gelegenheid tot dansen.
OUDERAVOND SCHOOL J.
De dezer dagen op school J. gehouden
ouderavond werd door ca. 70 ouders bijge
woond.
Allereerst werd de a.s. St. Nicolaasviering
besproken .Door de tijdsomstandigheden zal
het feest ook op deze school eenige veran
dering ondergaan. Toch zal het feest door
de onderwijzers en onderwijzeressen voor
de kinderen weder tot een hoogtepunt wor
den opgevoerd.
Hierna besprak de heer Faber h.d.s. den
tegenwoordigen toestand onder de jeugd,
Helaas gaat,'het tegenwoordig met de jeugd
den verkeerden koers uit. De invloed van
jeugdige werkloozen op de schooljeugd is
zeer slecht. Hierdoor worden de jongens
verleid op jeugdigen leeftijd te rooken en
Vinden zij het "flink, zich door niemand op
den kop te laten zitten. Ook niet door den
onderwijzer of de onderwijzeres. Het gezag
van ouders en onderwijspersoneel wordt
daardoor zeer geschaad.
Het is volgens spreker zaak dat m deze
ouders en onderwijzend personeel één lijn
trekken in het belang van het kind.
Ook de verhouding thuis, die door de
crisis veeltijds ernstig heeft geleden, doet
haar uitwerking op de kinderen gelden. Het
gaan r.aar bioscoopvoorstellingen die niet
geschikt zijn voor het kind, al zijn zij daar
voor niet officieel verboden, is zeer af te
keuren. Ook het te laat naar bed gaan is
voor de kinderen zoo schadelijk, zoowel
FILMVOORSTELLING VOOR WERK
LOOZEN.
Weer is door het Centraal comité aan tal
rijke werkloozen een genotvolle middag be
zorgd. Natuurlijk kan geen enkel theater aan
alle menschen die den geesel ondervinden
van de onmeedoogende crisis, tegelijk zoo'n
verpoozing bezorgen, daarvoor is 't aantal te
groot. Daarom zorgt het Centraal Comité
voor rouleering, hierin geholpen door de di
recties van de Haarlemsehe Filmtheaters.
Reeds voor de derde maal in dit seizoen
stelde de heer Bakker zijn zaal disponibel,
waarvoor de heer Luijken hem hartelijk
dankte. Het geheele publiek onderstreepte
deze woorden met een spontaan applaus.
Een keurig filmprogramma hield het pu
bliek een paar uur zeer aangenaam bezig.
Was de voorspijs reeds zeer smakelijk, de
hoofdfilm „Gold Diggers" was door den
fraaien opzet eensdeels, door het prachtig
spel der artlsten en de schitterende muzikale
illustratie anderzijds met- recht de clou van
den middag. Aan het slot van de voorstelling
brak weer een dankbaar applaus los.
SINT NICOLAAS A. J. C.
De Arbeiders Jeugd Centrale organiseert
van Maandag 27 November tot en met Maan
dag 4 December een groote Sint Nicolaas-
tentoonstelling.
Op deze tentoonstelling is veel te bezich
tigen dat als geschenk lean dienen, o.a. aar
dewerk van Escaf (Gouda), glaswerk van
Leerdam, speelgoed, kampeerartikelen, boe
ken en platen enz.
„BREDERODEDÜIN" IN 1933.
In „Strijd tegen de tuberculose", het or
gaan van de Haarlemsehe Vereeniglng tot
bestrijding der tuberculose te Haarlem en
omstreken, vonden wij eenige mededeelingen
over de resultaten van het kinderdagverblijf
„Brederodeduin" dier vereeniging, over 1933.
Tot het aanstaande voorjaar is het ver
blijf nu gesloten. Dit jaar bezochten vijf
groepen van kinderen, in totaal 62, „Brede
rodeduin". Op vele dagen was er gelegenheid
voor het nemen van een zonnebad en als de
zon eens minder krachtig scheen, werd een
openluchtbad genomen. In enkele gevallen
werd ook gebruik gemaakt van de kunstma
tige hoogtezon.
Van alle kinderen werd zoowel bij aan
komst als bij vertrek, het 'bloed onderzocht
en dit vertoonde meestal een duidelijke ver
betering.
De gemiddelde gewichtstoenming varieerde
tusschen 2 en 6.4 K.G.
Het artikel eindigt aldus:
„De verpleging van kinderen in ons kin
derdagverblijf vergt steeds groote geldelijke
offers van onze vereeniging, omdat voor dit
werk geen subsidies worden genoten. De ver-
pleegprijs moet vrijwel geheel worden betaald
uit de opbrengst van de contributies onzer
leden en van enkele giften en de opbrengst
van de Emmabloemcolecte en onze jaarlijk-
sehe verloting.
Moge bovenstaande mededeeling van d*
verkregen resultaten er toe bijdragen dat
onze leden er van overtuigd worden dat hun
jaarlijks geofferd geld goed besteed wordt en
dat zij door hun gewaardeerden steun krach
tig medehelpen de tuberculose te bestrijden".
OUDERAVOND U.L.O. SCHOOL B.
Op Woensdag 22 dezer werd een Ouder
avond gehouden in U.L.O.-school B. aan het
Junoplantsoen, onder voorzitterschap van
het hoofd der school, den heer J. B. J. .van
der Haar. Aanwezig was de. inspecteur van
het Lager Onderwijs, de heer H. v. d.
Weyer.
Tot lid der Oudere ommïssle werd gekozen
mevr. ten Dam in de plaats van mevr. Vos,
die had bedankt. Mededeeling werd gedaan
van de schenking door de Oudercommissie
van een electrische klok ter plaatsing in de
school. Vervolgens werd door een der aan
de school verbonden leerkrachten, den heer
J Roggeveen een demonstratie gegeven
(-met epidiascoop en microprojectie) van
leermiddelen aan de school in gebruik bij
het- onderwijs in natuurkennis. Met groote
belangstelling werd deze interessante de
monstratie gevolgd, waarbij o.a. een levend
exemplaar van een larve van een eendagsch
vlieg en het kristalliseeren van sommige
zuren op het'doek werden geprojecteerd.
Uit deze demonstratie bleek over welke uit
stekende leermiddelen de school beschikt,
eenige prachtige foto's van bloemen en
Tot slot werden nog op het doek gebracht
vogels, opgenomen in de natuur, door een
der .ouders, den heer Boting.
De voorzitter dankte den heer Roggeveen
voor zijn interessante demonstratie.
Na de demonstratie was er gelegenheid
voor de ouders om met de onderwijzers
over de leerlingen te spreken.
ook zaden, want vet hebben zij, vooral in
den winter, eveneens noodig.
Tracteert hen een enkele maal op een
vetbol, die u gemakkelijk zelf kunt maken
in verschilende modellen, maar die ook tegen
kostprijs in de kliniek verkrijgbaar zijn.
Komt u maar eens op een Woensdagavond
tusschen half zeven en half acht uur naai
de kliniek, Ridderstraat 11, waar de secre
taresse u gaarne alle gewenschte .inlichtin
gen verstrekt
INGEZONDEN
1 Voor den inhoud dezer rubriek stelt de
Redactie zich niet verantwoorde! ijk.
Van ingezonden stukken, geplaatst oj niet
geplaatst, wordt de kopij den inzender niet
teruggegeven.
HUIZE „PARKZICHT" GEOPEND.
RUSTHUIS VOOR BEJAARDE DAMES EN
HEEREN.
EEN BEROEP OP VOGELVRIENDEN.
Nu de winter in aantocht is, zijn onze
gevederde vrienden in de nabijheid van de
steden weer aangewezen op de hulp van de
menschen om aan het noodige voedsel te
komen.
De vogelvoederbakjes die door de Vereeni
ging tegenhet Mishandelen van Dieren op
verscheidene plaatsen 'fcljn aangebracht,
moeten weer dagelijks van voedsel worden
voorzien, waarvoor wij üw hulp Inroepen.
Geeft de vogels niet alleen brood, maar
In den laatsten tijd zijn in vele plaatsen
rusthuizen voor bejaarden uit beschaafden
stand gesticht. Ook in onze stad. Er is be
hoefte aan; onze tijd vraagt er om. En zoo
zal ook wel blijken, dat het. thans geopende
Huize „Parkzicht", Jansweg 40, hoek Parklaan,
in een behoefte voorziet.
Met genoegen hebben wij voldaan aan de
uitnoodiging van het bestuur, Donderdagmid
dag eens een kijkje in de nieuwe inrichting te
komen nemen.
Het groote. ouderwets-degelijke perceel,
heeft een algeheele metamorphose ondergaan.
Bij het binnenkomen krijgt de bezoeker vol
strekt niet den indruk dat hij in een „ge
sticht" is. Integendeel: elk „gesfcichts'-idee
is juist verre van deze inrichting gehouden. In
de groote doch gezellig ingerichte en keur5g
gemeubelde zitkamer zullen de bewoners zich
zeker spoedig geheel thuis gevoelen. Zij kun
nen er genieten van het drukke verkeer op
den Jansweg; één raam geeft zelfs een mooi
kijkje op de Groote Kerk. Aan deze mooie
zitkamer, met aardige zitjes en gezellige hoek
jes, grenst de ruime eetkamer, die toegang
geeft tot den tuin.
Op -de bovenverdiepingen zijn de talrijke
slaapkamers (het is over het algemeen de be
doeling dat de bewoners zooveel mogelijk „be
neden" verblijven, al is afzonderlijke bedie
ning op de kamers boven tegen prijsver-
hooging mogelijk) die voorzien zijn van
opklapbedden en vaste waschtafels en die de
dames en heeren, indien zij dit wenschen. mei.
eigen meubelen kunnen meubileeren. Elke ka
mer heeft stopcontacten voor electrische ka
chels. Zij nog vermeld, dat de geheele inrich
ting zooveel mogelijk brandvrij is gemaakt,
door het aanbrengen van efcerniet-platen.
Met de eischen der hygiëne is rekening ge
houden: de groote badkamer is practïsch en
volledig ingericht.
De stichting is geheel geschoeid op de leest
van de rusthuizen van „Pro Seneetufce"; al
leen zijn de bovenkamers kleiner.
Er woont reeds één dame in Huize „Park
zicht" en met December komen er nog vier
bewoonsters bij. Een goed begin dus! Onge
twijfeld zal het ernstig willende bestuur,
met mi'. P. E. Barbas als voorzitter en den
heer B. Rijkens als secretaris, alles doen om
het Rusthuis geheel aan zijn doel te doen be
antwoorden.
De dagelijksche leiding berust bij de direc
trice. mej. A. van Oostende, die gediplomeerd
verpleegster is, zoodat verwacht mag worden
dat ook de verzorging van eventueele patiën
ten in het Rusthuis in goede handen zal zijn
De directrice heeft voor zichzelf de beschik
king over een mooie, ruime kamer op de eerste
verdieping.
Gedurende het koude seizoen- brandt in de
hal een kachel, waardoor in het trappenhuis
en de gangën een aangename temperatuur
heerscht. De geweldig dikke muren van het so
lide gebouw zijn trouwens op zichzelf al koude
werend
(Adv. lngez. Med.)
Voortzetting van het Dollar-
avontuur. Versterkte positie
van het Pond Sterling. Een
bedreiging van de Fransc-he
franc. Inflatie-campagne op
den Gulden van geen invloed.
De lage koers der Suiker-
aandeelen. Beleggingsfond
sen doorgaans vast. inzonder
heid voor Indische obligaties.
Nieuwe emissie Gouda.
Als de ratten het schip verlaten, is het
met zijn zeewaardigheid doorgaans kwalijk
gesteld. En zonder nu vooraanstaande fi-
nancieele adviseurs van den president der
groote Amerikaansche republiek met ratten
te willen vergelijken, dringt zich toch dit
beeld aan ons op, wanneer we lezen, dat na
Woodin, nu ook de oud-adviseur der Bank
van Engeland, Dr. Sprague, op het regee-
ringsschip zijn biezen gepakt heeft. Meer
en meer komt de kapitein van het schip
alleen te staan in zijn valuto-politiek, die,
naar de meening wan den bekende New
Yorkschen bankier Blumenthal het land ten
verderve zal voeren. Van allen kant breekt
het verzet tegen Roosevelt los. De Ameri
kaansche Kamer van Koophandel eischt.
zelfs den terugkeer van den gouden stan
daard, andere invloedrijke personen en
lichamen spreken zich steeds openlijker
tegen de dusver gevolgde regeeringspolitiek
uit en naar de laatste berichten melden,
zou dr. Sprague zelfs een tegenactie orga-
niseeren.
Intusschen daalt de Dollar verder en wil
Roosevelt blijkbaar van geen wijken weten.
Het heet thans dat de goudwaarde der
Amerikaansche valuta tot 50 pet. van zijn
oorspronkelijke waarde zal moeten dalen.
Veel mankeert er niet meer aan, maar het
effect blijft, gelijk we de vorige week reeds
opmerkten, uit. De goederenprijzen stijgen
niet verder de aandeelenmarkt te New
York verkeert in een nerveuse, maar alles
behalve vaste stemming, de obligaties dalen
in koers, de kapltaalvlucht houdt aan.
Uit alles krijgt men den indruk, dat het
groote valuta-avontuur in de Vereenigde
Staten in een van zijn laatste stadia is aan
geland, zoevdat na verloop van korten tijd
de uiteindelijke resultaten er van beter
kunnen worden overzien.
Opmerkelijk blijft het verschijnsel, dat de
Engelsche Pondenkoers ook in de afgeloopen
week zijn eigen weg ging, meestal tegenover
gesteld aan dien van den Dollar, onder den
invloed van het toenemend vertrouwen in
de credietwaardlgheid van het Vereenigd-
Koninkrljk en de vlucht van het kapitaal in
zijn valuta. Hoewel voor Engeland uit
Amerika's nieuwe valutaconcurrentie moei
lijkheden kunnen ontstaan en reeds zijn
ontstaan, blijkens de vermindering van den
kolenexport, gelooft men algemeen, dat
men in Engeland zal blijven streven naar
een zoo spoedig mogelijken terugkeer tot
den gouden standaard, zij het dan op een
lagere basis dan voorheen gold.
De Fransche Franc daarentegen heeft
het tamelijk kwaad te verduren. De Ame
rikaansche goudaankoopen geschieden voor
een deel ten koste van den Franschen goud
voorraad en wekken bij den Franschen be
legger eenige onrust, die nog vermeerderd
wordt door de moeilijkheden, welke de
Kamer aan het Kabinet in den weg legt
om met een sluitende begrooting gereed te
komen. De stabiliteit van de Fransche Franc
ligt voor een goed deel In handen van den
Franschen belegger; vlucht die uit zijn eigen
valuta weg, dan wordt daarmede haar
posities verzwakt. Vrees voor inflatie kan
in dezen tijd. reeds de gevolgen van inflatie
teweegbrengen, gelijk vrees voor een ziekte
iemand ziek kan maken.
Vandaar, dat wij een actie, als thans in
ons land gevoerd wordt voor het loslaten
van den gouden standaard, betreuren we
zijn geneigd te zeggen, afkeuren. Gelukkig
houdt men aan de beurs de hoofden koel en
laat ook het publiek zich dusver niet door
de voorstanders van inflatie intimideeren,
waarin een sterk vertrouwen in de tegen
woordige regeering uitkomt. Dit neemt niet
weg, dat op de beurs ongewenschte ge
volgen van een openlijke aanprijzing der
inflatie zichtbaar kunnen worden en niet
alleen, op de beurs, maar ook in de waar
deering van goederen en geldswaarden, in
het algemeen. Afgezien van het feit dat er
onder de voorstanders van het prijsgeven
van den gouden standaard allerminst een
stemmigheid bestaat over de wijze waarop
men straks de inflatie zal moeten „beheer-
schen", komt het ons voor dat nu de re
geering eenmaal partij gekozen heeft tegen
een waardevermindering van den Gulden en
heel haar herstelactie daarop heeft inge
steld, men haar niet in den rug moet aan
vallen. En dit teminder, nu in het buiten
land wel blijkt welke nieuwe onzekerheden
ontstaan, wanneer het geld van zijn goud-
waarde wordt losgemaakt. Met monetaire
maatregelen lost men de crisis niet op
dit- blijkt wol zonneklaar uit wat thans
in de Vereenigde Staten plaats vindt.
On de Amsterdamsc.be Beurs was aan
vankelijk de stemming voor de aandeelen
bepaald aan den flauwen kant. Het feit
dat de meeste aandeelen vooreerst geen
kans hebben op eenige uitkeering, dringt
velen tot het zoeken van een meer ren
dabele belegging. Dit is de reden waarom
op zich zelf goede en waardevolle aandeelen
„voor een appel en een ei" worden opge
ruimd. Het sterkst spreekt dit bij Suiker-
aandeelen, waarvan in vele gevallen kan
worden aangetoond, dat het bezit aan
liquide middelen de beurswaarde der aan
deelen ver overtreft. Dit geldt van aan
deelen Handelsvereen. Adam, Koloniale
Bank Javasche Cultuur, Suikercultuur, Pa-
gottan e.a. Bij de Pagottan bijvoorbeeld
beloopen de liquide middelen ca. 200 pet.
van het kapitaal, terwijl men ter beurze
voor de aandeelen 77 pet. betaalt. In de
liquide middelen der suikermaatschappijen
zijn groote hoeveelheden onverkochte suiker
begrepen, waarop in de meeste gevallen nog
verliezen moeten worden geleden. De meeste
suikerfabrieken hebben voor 1934 geen aan
plant in den grond gebracht, zoodat tegen
het eind van 1935 of begin 1936 het van
den suifcerovervlöed verwacht wordt. Vele
houders van suikeraandeelen willen daarop
niet wachten en hebben ook niet de over
tuiging dat er dan wederom een rendabel
suikerbedrijf op Java mogelijk zal zijn. In
het algemeen kenmerken de Javasche suiker
ondernemingen zich door een solied en con
servatief beheer en behoeft men niet te
vreezen, dat zij de beschikbare middelen
tot den laatsten cent zullen opmaken.
Tegen het einde van de week ontstond er
voor Suikeraandeelen eenige vraag, welke
trouwens ook op andere afdeelingen merk
baar was. Een bepaald vaste stemming
heerschte er voor aandeelen AKU, in ver
band met de betere berichten uit het buiten
land over de kunstzijde-industrie.
Overigens blijven de omzetten op de
Aandeelenmarkt gering.
De Beleggingsmarkt toont evenmin als de
Aandeelenmarkt teekenen van inflatievrees.
Nederlandsche Staatsfondsen handhaven
zich, wat de 4 pet, stukken betreft, boven
pari en de uitgifte van schatkistpapier was
weer een groot succes. Vermelding verdient
de betere tendenz voor Indische obligaties,
waarvan ook de Dollarleeningen deze week
eenige vraag ontmoetten.
Vele financieele bladen wijzen op de groote
anomalie tusschen de koersen van Neder
landsche en Nederl.-Indische obligaties en
adviseeren tot -ruilingen, waarbij men in
rendement aanmerkelijk vooruitgaat. Het
heeft een goeden indruk gemaakt dat de
Belgische regeering de góudclausule in haar
leeningsovereenkomsten blijft handhaven
Duitsche fondsen ondergaan weinig koers
verandering.
De Geldmarkt blijft ruim, zoodat enkele
gemeenten het weer met een 4 pet. leening
wagen. Gouda converteert f 1.650.000 5 1/2
pet. obligaties in 4 pet. tegen een koers
van 97 1 2 pet., waarmee zij vermoedei:ik we"
zal slagen.
Geld op Prolongatie 1 pet
DE DUITSCHE FEBRUARI-
REVOLUTIE EN DE DUITSCHE
LITERATUUR.
Onder dit hoofd schrijft Mejuffrouw Willy
van der Tak in Uw veel gelezen blad van
Vrijdagavond 17 November een artikel over
de literatuur in Duitschland die is en was.
Mejuffrouw Van der Tak's zienswijze over
de hedendaagsche literatuur is wel zeer be
droevend en ik ben het er niet mede eens
dat er enkel nog wat schrijvers zijn die de
huik naar den wind hangen.
Wat zegt van ae volgende namen van
levende Duitsch auteurs?
Gerard Hauptmann (Nobelprijswin
naar), Cilara Viobijg, Wilihelm
Schmidtöonn, E)rv,'in Gul do Kol-
benheyer, Thomas Mann (Nobel
prijswinnaar) Herman S t e li r, Her
man Hesse, Wa 1 dema r Bonsels,
J o s e f Ponten, Ricarda Huch, Wil
helm .von Scholz, Isolde K u r z,
Kasimir Edschmidt en nog vele
anderen, te veel om op te noemen.
Deze rasechte Duitsche schrijvers die het
Duitsch landschap en leven naar voren bren
gen en vereeuwigen zonder in politiek ge
schrijf te vervallen zijn er nog genoeg.
Ze hebben het echter met getaloplage niet
zoo ver kunnen brengen als de Joodsche
schrijvers, die zich in Duitschland gedurende
het democratische bewind naar voren, ge
bracht hebben.
Gedurende de democratie kon men' in.
Duitschland spreken van een Joodsche lite
raire cultuur die niet te onderschatten was.
De boeken van deze auteurs smakelijk uit
gegeven, vonden makkelijk hun weg over de
grenzen en werden ook door het Joodsche
ras in andere landen gaarne gekocht en naar
voren gebracht.
In den democratischen Staat Duitsch
land hebben de links georienteerde schrij
vers hun kans gehad en zijn dan ook door
groote bevolkingsgroepen gewaardeerd. Men
kan echter een geheel anders georiënteerde
regeering niet ten kwade duiden,, een gezags
ondermijnende literatuur te verbieden, al is
dit dan in onschuldig uitziende romans..
Van de door U opgegeven verboden schrij
vers zijn er, waarvan alleen in de eerste roes
ex. uit Openbare Bibliotheken zijn verbrand.
U kan in iedren Duitschen boekwinkel de
boeken van Asch, Brod, DÖblin, Kaestner,
Schnitzler, Traven, Georg Hermann, Was-
sermann en Stephan Zweig krijgen. Wat de
door u genoemde namen van Duitsche
schrijvers betreft: Ehrenburg is een Rus
sische emigrant, Jaros Hasek, de man
die het Oostenrijksche leger op meester
lijke wijze aan de kaak stelde in zijn 'boek
„Scliweyk" is een Tsjech; Alex Kol
io nt. ai is een Russin (gewezen Sovjetge-
zante in Noorwegen) bekend om haar boek
Wege der Liebe, hetwelk het moderne huwe
lijksprobleem in Rusland voor ongeveer 8 a
10 jaar beschreef.
De eigenaar van het Malik Verlag is naar
Praag gevlucht, de voorraden van de ver
schillende uitgaven zijn grooten deels door de
Duitsche Regeering vernietigd. (Men fluis
terde dat deze Comm. Uitgeverij door Rusland
gefinancierd is geworden.)
Het" door U genoemde Tijdschrift. „Der
Quef schnitt", verschijnt ook thans ,nog
in Duitschland en wel bij Kurt Wolff Verlag
Leipzig.
Ik hoop met een en ander het artikel ;van
Mejuffr. Van dér Tak duidelijker gemaakt
te hebben.
U beleefd dank zeggend voor de verleende
plaatsruimte.
Hoogachtend. L. BOON ACKER.
Distellaan No. 6, Aerdenhout.
B:ij s.c h r 1 f t:
De uitdrukking „hedendaags als Duitsch
erkende literatuur" is voor den heer Boon-
acker blijkbaar het struikelblok geweest: ik
bedoelde in dit geval er niet mee de nog
levends Duitsche auturs, zooals trouwens uit
een verder staande opmerking opgemaakt
kon worden, evenmin ae hedendaagsche nog
levende Duitsche auteurs, zooals trouwens uit
acker zelf al begrepen had. (nu we toch bezig
zijn kan hij mij overigens misschien uitleg
gen, waarom men indertijd ook niet Heinrich
Heine de eer van de auto-da-fe deed deel
achtig worden dat is een bedroevende
zienswijze geweest.e waarvan de inconsequen
tie me nog een raadsel is) maar de op het
oogenblik in Duitschland nadrukkelijk als
specifiek Duitsch aanbevolen literatuur,
waarvan ik eenige representanten iets verder
opnoemde. Het artikel behandelde de ver
ander in g en die de Duitsche revolutie van
Februari in de Duitsche literatuur veroor
zaakt had; het spijt mij den heer Boonacker
te moeten teleurstellen, ik had werkelijk wel
eens van de door hem genoemde schrijvers
gehoord, maar daar zij inderdaad volkomen
buiten de gebeurtenissen van toen stonden
liet ik hen ook buiten mijn artikel, Of overi
gens Thomas Mann, nadat hij met Kathe
Kollwitz uit de Akademie van Kunsten gezet
werd, niet vrijwel gedwongen werd zijn poli
tieke neutraliteit op het geven en stelling te
kiezen tegen een partij, die zoo zelfs „ras
echte Duitsche schrijvers" behandelde? Een
artikel van hem in De Telegraaf duidde daar
inderdaad op, en wie zal het hem kwalijk
nemen?
Wat betreft de verdere opmerkingen van
den heer Boonacker: zijn mededeeling, dat
het verbranden van de boeken van sommige
Duitsche schrijvers in de eerste roes ge
schiedde, is belangwekkend, en het feit. dat
zij dat blijkbaar goed willen maken, stemt
verheugend; zijn zij van plan in de toekomst
op meerdere -roezen terug te komen? Als de
heer Boonacker dat kon bevestigen zou het
inderdaad bijna hoop geven. Het is overigens
werkelijk prettig voor de Duitschers en de
uitgevers, dat men die boeken in Duitsch
land weer krijgen kan maar Georg Her
mann zelf zit b.v. nog steeds in Nederland.
Aaangaande de door mij genoemde
namen van Duitsche of Duitsch schrij
vende auteurs kan ik den heer Boonacker
nog helpen: Arthur Schnitzler is een sinds
kort overleden Oostenrijksche dokter, Egon
Erwin Kisch is een Tsjech, en de rest zijn
vrijwel allemaal Joden, en die mogen zich
op het oogenblik ook al geen Duitschers meer
noemen.
Met fluisterijen houd ik mij niet op; ik
vond o.a. de „Dreissig Erzaliler des neuen
Deutschland" en de „Dreissig Erzahler des
neuen Rusland" zeer belangrijke uitgaven
van de Malik-Verlag, waarmee zij zich voor
de literatuur zeer verdienstelijk maakten..
De „Querschnitt" verschijnt, zooals uit mijn
volgend artikel zal blijken, inderdaad nog
onder leiding van Kurt Wolf bij het Propy-
laen Verlag, maar de hoofdzetel daarvan "be
vindt zich od het oogenblik in België.
De opmerkingen aangaande de vroegere
I en hedendaagsche Duitsche politiek van "den
heer Boonacker kan ik het beste onbeant-
i woord laten. WILLY VAN DER TAKi
