Brandramp in Den Haag
Een nieuw systeem.
Hel Behufdjkste
51e Jaargang No. 15478
Verschijnt dagelijks, Hehalvë op Zón- en Feestdagen
Donderdag 7 DecemHer 1933
HAARLEM S DAGBLAD
Directie; P. W. PEEREBOOM
en ROBERT PEEREBOOM.
UITGAVE LOURENS COSTER MAATSCHAPPIJ VOOR
COURANT-UITGAVEN EN ALGEMEENE DRUKKERIJ N.V.
Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM.
ABONNEMEN I EINper week 0-25, per maand 1.10, per 3 maanden
f 3.25, franco per post f 3-55, losse nrs. 0.06. Geïllustreerd Zondagsblad
per week f 0.05, per maand 0.22, per 3 mnd. ƒ0.65. franco per post 0.72J4.
Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12
Telefoon Nos.: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Drukkerij: 10122, 12713 Administratie: 10724, 14825 Postgiro 38810
ADVERTENTIëNj5 regels f 1.75, elke regel meer 0.35. Reclames
0.60 per regel. Reductie bij abonnement. Vraag en aanbod 14 regels 0.60,
elke regel meer ƒ0.15, buiten Arrondissement dubbele prijs. Onze Groentjes
(iederen dag) 13 regels 0.30, elke regel meer 0.10, uitsluitend a contant.
Gratis Ongevallenverzekering voor Maand- en Wcekabonncs. Levenslange ongeschiktheid en Overlijden f 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog f 400.-. Duim f 250.- Wijsvinger f 150.-, Elke andere vinger f 50.-, Arm- of Beenbreuk f 100.-.
Idem voor Abonnés op het Geïll. Zondagsblad: Levenslange ongeschiktheid f2000.-. Overlijden f 600-. Verlies van Hand, Voet of Oog f400-. Verlies Duim f75-. Verlies Wijsvinger f75.-. Verlies andere vinger f30-.
DIT NUMMER BESTAAT UIT TWAALF BLADZIJDEN
HAARLEM, 7 December.
Het Vreemde Proces.
Met eenige verbazing verneemt de wereld
vandaag, dat het getuigenverhoor in het
Rijksdag-proces is afgeloopen en het onder
zoek gesloten verklaard. De openbare behan
deling is voor een week geschorst. Dan komen
requisitoir en pleidooien.
Het scheen niet meer aannemelijk dat er
ooit nog een eind aan het getuigenverhoor zou
komen, vooral sinds men op de zonderlingste
manier allerlei twijfelachtige individuen voor
het Rijksgerechtshof sleepte, van wie sommi
gen buiten eede 'gehoord werden en anderen
rare redevoeringen gingen houden over hun
bekeering Lot het nationaal-socialisme. Had
een dergelijk verloop van een proces zich voor
gedaan in een land waar vrijheid van mee-
ningsuiting heerscht, dan zouden journalis
ten en caricaturisten het allang zoo hevig
bestookt hebben, dat een andere toestand zou
zijn ingetreden. Maar men kan zich een der
gelijk getuigenverhoor in zulk een land über
haupt al niet goed voorstellen.
Wel heel duidelijk is gebleken, dat het Hof
bestaande uit rechters van een vorig régime,
bezield met goede voornemens om de tradities
van hun ambt en roeping te handhaven, daar
in de huidige omstandigheden.niet meer toe
in staat was. Het heeft gewankeld en geaar
zeld, vergeefs getracht zich staande te houden
in zijn principes, en is op treurige wijze te
kort geschoten bij het befaamde optreden als
„getuige" van den minister Göering, die beval
verdachte Dimitrof uit de zaal te brengen en
hem naschreeuwde: „Wacht maar tot wij je
uit de macht van dit Hof hebben". Dat geval
was, om zoo te zeggen, de klap op de vuurpijl.
Latere pogingen om een goeden indruk in het
buitenland te maken hebben niet veel meer
kunnen baten.
Het zonderlinge getuigenverhoor is nu ein
delijk Uit, nadat het proces al meer dan vijf
tig zittingen heeft gevorderd. Het is besloten
met nieuwe verklaringen, van deskundigen
omtrent v. d. Lubbe's toerekenbaarheid. Zij
achten hem allen toerekenbaar, hetgeen na
zijn recente „opleving'" Weinig verwondering
kan wekken. De meening van mr. B. W.
Stomps, in zijn artikelen in ons blad geuit na
het meemaken van de eerste phase van het
proces, is bewaarheid. Mr. Stomps' oordeel
omtrent v. d. Lubbe was toen reeds, dat hij
heel goed „bij" was, dat hij met groote aan
dacht de debatten volgde ondanks zijn ver
sufte, ineengezakte houding en zijn vage,
wezenlooze antwoorden, en dat niet anders
blijken kon dan dat hij den brand gesticht
had zonder „politieke hulp" hetzij van Nazi's
hetzij van Communisten. Mocht hij andere
helpers gehad hebben, dan zou dat als iets
nieuws voor den dag moeten komen.
De inzichten van den Haarlemschen ad
vocaat zijn gebleken zeer juist te zijn. Wat
de huidige Duitsche openbare meening ook
uit het eindelooze, verwarde, deels zeer aan
vechtbare getuigenverhoor moge afleiden
het buitenland heeft er niets anders uit kan
nen distilleeren dan dat van der Lubbe den
brand gesticht heeft, hetgeen hijzelf bekent,
dat van een internationaal communistisch
complot niets bewezen is en dat van een lis-
tigen opzet door de Nazi's evenmin iets is ge
bleken. Heeft van der Lubbe andere helpers
gehad, dan weet men nog steeds niet wie
dat kunnen zijn geweest.
Er zouden zich dan ook wel heel nieuwe
feiten moeten voordoen eer men buiten
Duitschland aan de schuld van Torgler en
van de drie Bulgaarsche beklaagden (Di
mitrof, Popof en Tanef) zou kunnen ge-
looven. Aangezien de president het onder
zoek gesloten heeft mag men aannemen,
dat daar geen aannemelijke kans meer op
is. Waarom het Hof, toen bleek dat de in
structie van de zaak in zoo menig opzicht
tekort was geschoten, de zaak niet reeds in
den aanvang geschorst heeft en een nieuwe
instructie gelast, zal inmiddels wel altijd een
raadsel blijven.
Requisitoir en pleidooien volgen thans
over een week. Dan de vonnissen.
R. P.
LOTERIJLIJST VOOR DE GRAP
VERVALSCHT.
GROOT DEEL VAN HET MILLIOEN
TERUGGEVONDEN.
PARIJJS, 7 December. (Reuter) De ver-
valscher van het biljet der staatsloterij waar
op een som van een millioen francs werd ge
ïnd, is een schrijnwerker in een dorpje in Ar-
dèche, die dit voor de grap had gedaan.
Het biljet ging door verscheidene handen,
om ten slotte indie van den oplichter te
belanden, die naar Spanje moet gevlucht
zijn.
Het onrechtmatig geïnde biljet zou ge
deponeerd zijn bij een bank te Lens-le-Saul-
niet door een 31-jarigen man, Cornebois ge-
heeten. De politie zou er in geslaagd zijn het
geld te blokkeeren.
Een later bericht meldt, dat Cornebois het'
biljet ontving van zijn broer, die spoorweg
beambte is te Tonnerre, departement Yenne.
Een groot deel van het millioen is terugge
vonden. De vlucht naar Spanje wordt tegen
gesproken.
Cornebois heeft zich bij de politie gemeld.
Hij heeft medegedeeld het biljet te hebben
geïnd, maar niet te hebben geweten, dat het
valsch was. Hij had het van zijn broer ge
kregen.
Meisje en twee kinderen
omgekomen.
Twee heeren ernstig gewond.
DE SLACHTOFFERS TE LAAT ONTDEKT.
GEWONDEN TE VROEG VAN BALCON
GESPRONGEN.
Een ontzettend noodlottige brand heeft he
denochtend gewoed in het huis aan de Daen-
delstraat 26 in Den Haag, waarbij drie men-
schenlevens zijn te betreuren, en nog twee
personen met ernstige wonden naar het zie
kenhuis zijn gebracht.
De drie dooden zijn: de 18-jarige mejuf-
fro.uw Paula Becker, de 6-jarige Bubi Löwi en
de 3-jarige Siegfried Löwi, beiden zoontjes
van den bewoner.
De bewoner, de heer Löwi en zijn broer, die
van het balcon van de tweede étage waren
gesprongen werden ernstig gewond.
Het was ruim acht uur toen buren ontdek
ten, dat de eerste étage van het heerenhuis,
waarin een engros-zaak en fabricage-inrich-
ting van nachtgoederen van de firma Löwi is
gevestigd, in vlammen stond. Van verschillen
de zijden werd de brandweer gealarmeerd,
die met eenige motorspuiten en met den lad
derwagen spoedig in actie was. Intusschen was
het huis aan de voorzijde reeds- een vuurzee
gelijk. Ook de tweede étage stond in lichter
laaie. Een brigadier^ van debrandweer ging
naar binnen en zag' aan de tuinzijde twee
menschen op het balcon van de tweede étage
en daarnaast iemand voor het raam staan,
die om hulp schreeuwden. Hij riep hun toe
op dat balcon te blijven, tot het zeil zou zijn
gespannen om hen op te vangen.
Het was n.l. op de trap en de omgeving een
èn al vuur, zoodat het onmogelijk was langs
den normalen weg de menschen te bereiken.
Aan de voorzijde stond eveneens iemand op
het balcon. Deze (de heer Löwi) wachtte geen
hulp af doch sprong op straat, en werd daar
zwaar gewond opgenomen. Een van de andere
inwonenden, een broer van den heer Löwi,
sprong aan de tuinzijde eveneens naar bene
den en werd ernstig gewond.
De beide overige personen die gewacht had
den, werden in het springzeil opgevangen en
bleven ongedeerd.
Men kwam intusschen tot de tragische ont
dekking dat er meer menschen in het bran
dende gedeelte van het huié waren, die men
onmogelijk had kunnen bereiken. Deze waren
de 18-jarige Paula Becker en twee knaapjes
van zes en drie jaar, twee poontjes van het
echtpaar Löwi. Alle drie bleken te zijn ge
stikt.
Defect aan een gashaard de
oorzaak?
Het oudste ateliermeisje mej. A. Vliet ver
telde dat op het atelier, dat- parterre is gele
gen, twaalf meisjes reeds sinds 8 uur aan den
arbeid waren.
Toen het oudste dezer den brand ontdekte
stond de eerste étage reeds in vlammen. De
heer Löwi heeft bij het springen uit het raam
van de tweede étage een beenbreuk en inwen
dige kneuzingen bekomen. Aan de voorzijde
van de tweede étage is de heer Zalm, com
pagnon van den heer Löwi, op straat ge
sprongen en kreeg een bekkenfractuur.
De verongelukte mejuffrouw Becker was een
zuster van mevrouw Löwi.
Toen de brandweer er eindelijk in was ge
slaagd haar kamer en die van de kinderen te
bereiken, waren de slachtoffers reeds overle
den. De rook had hen blijkbaar dadelijk be
wusteloos gemaakt. De oorzaak van den brand
is vermoedelijk een defect aan een brandende
gashaard geweest.
VIJFTIEN JAAR GEëlSCHT
WEGENS DOODSLAG.
MOLENAAR EN ZIJN VROUW OP
GRUWELIJKE WIJZE GEDOOD.
Voor het Gerechtshof in Den Bosch is be
vestiging geëischt van de veróordeeling tot 15
jaar gevangenisstraf van een 40-jarigen ar
beider, hem opgelegd door de rechtbank te
Maastricht, wegens moord op een 35-jarigen
molenaar J. H. Wevers en diens vrouw, ge
pleegd te Nuth (Limburg).
Verdachte had kwestie gehad over meubi
lair, dat hij don molenaar in bewaring had
gegeven en had Zondag 25 Juni '33 op den mo
lenaar, die op den weg op zijn vrouw stond
te wachten, die in een winkel was, met een
revolver driemaal een schot gelost, waarna
hij hem me-t een mes aanviel en het hoofd
zwaar verminkte, De vrouw, die op het schot
naar buiten kwam, vluchtte den molen in,
werd daar echter achtervolgd door den moor
denaar, die haar op de trap met het mes 13
wonden in hoofd en buik toebracht. Daarop
stak hij een bed in brand om den molen te
doen afbranden.
De burgemeester, op het alarm aangekomen,
bluschte den brand. De molenaar, die
leefde werd naar een ziekenhuis gebracht,
waar hij overleden is.
De verdediger van verdachte mr. Sehoepp
meende, dat er sprake was van noodweer. Dat
verdachte de vrouw in drift heeft mishandeld,
is verklaarbaar, daar hij psychopaath is.
De uitspraak is over veertien dagen.
ECHTE WALES-ANTHRACIET
o.a. a 1 2.50
WITTOP KONING - HAARLEM
H ARMEN JAMS WEG 67A - TELEFOON 16100
(Adv. Ingez. Med.)
(Italië zal op den vervaldatum
van haar oorlogsschuld aan
Amerika, 15 December, een be
drag van één millioen betalen,
bij wijze van erkenning der
vordering).
'k Heb zoo juist een brief verzonden:
Hooggeachte crediteur,
Als 'k me eenmaal heb gebonden,
Stel ik voor geen geld teleur,
Velen hebben 't ondervonden,
Ik sta op mijn ponteneur.
'k Heb een schuld aan u en morgen,
Dan vervalt er een termijn,
'k Zit in financieele.zorgeh,
En voor uw scherpzinnig brein,
Bleef het stellig niet verborgen,
Dat er zoo thans velen zijn.
Lang en breed erover praten
Heeft al bitter weinig zin,
Ik wil u niet wachten laten,
Maar verplaats er u eens in,
Commerciëele resultaten
Zijn, om 't zacht te zeggen, min.
Nu zou 'k rustig kunnen zwijgen,
Tot u aanklopt om uw poen,
En besluit, om na veel dreigen
Al het mooglijke te doen,
Om het van mij los te la-ij gen,
Maar dat strijdt met mijn fatsoen.
De termijn is twintig gulden,
Morgen heeft u recht er op,
En ik kan 't idee niet -dulden,
Dat u opdraait voor een strop,
Ik betaal zoo graag mijn schulden,
Maar ik heb geen twintig pop.
Bij een giro-cheque die 'k heden.
Ingesloten, aan u zend.
Luidend, weliswaar, instede,
Twintig pop, voor twintig cent,
Deel ik u, hoogachtend, mede,
Dat uw vordering wordt erkend.
Hiermee is de zaak volledig,
Wat mij aangaat, afgedaan,
Ik ben blij, dat ik nu vredig
Tegenover u blijf staan.
P.S. Ik ben veel uitstedig
Dus uw dank neem 'k zoo wel aan.
P. GASUS.
MOEDER VERGIFTIGT HAAR
KINDJE.
KOPERSCHILVERS EN NAALDEN
INGEGEVEN.
De politie te Bergen (N.-H.) heeft een 23-
jarige Duitsche ongehuwde dienstbode gear
resteerd, die wordt verdacht haar kindje van
tien maanden naar het leven te hebben ge
staan.
Deze vrouw heeft haar dochtertje, dat bij
een familie te Alkmaar is uitbesteed, op een
Zondag, toen zij vrijaf had, gehaald. Tijdens
een wandeling zou zij het meisje koperschil
fers hebben ingegeven. Korten tijd geleden
was de moeder wederom haar kindje komen
opzoeken en heeft, toen zij een oogenblik met
het kleintje alleen was, het een banaan ge
voerd. Eenige dagen later werden in de ont
lasting stukken van naalden aangetroffen. De
verzorgers van het kind stelden de politie van
hun bevindingen op de hoogte, waarna deze
tot arrestatie van de moeder is overgegaan.
NEDERLANDSCH SMOKKELAAR
VEROORDEELD.
TIEN MAANDEN EN VEEL BOETE.
Een Nederlandsche koopman, 41 jaren
oud. is door de rechtbank te Berlijn ver
oordeeld tot tien maanden gevangenisstraf
42000 R.M. geldboete en 8770 R.M. schade
vergoeding wegens smokkelarij.
Ook de medebeklaagden zijn tot gevan
genisstraf en geldboeten, zoomede schade
loosstelling veroordeeld ter zake van smok
kelarij van groote hoeveelheden tabak bij
herhaling gepleegd, uit Nederland en Zwit
serland.
DWANGBEVELEN AAN
TUINDERS.
KAMERLID VRAAGT UITSTEL VAN
EXECUTIE.
Het Tweede-Kamerlid Cramer heeft aan
den Minister van Economische Zaken ge
vraagd, of het hem bekend is, dat in de laat
ste dagen in Noord-Holland dwangbevelen
worden uitgereikt aan tuinders, die niet in
staat zijn de polderlasten te betalen en dat
bij niet-betaling tot executie zal worden over
gegaan.
Is de Minister bereid maatregelen te ne
men, waardoor de executie wordt voorkomen?
DE POSTJAGER VERTREKT
VRIJDAGNACHT.
Er zal weinig in donker
gevlogen worden.
OVER ZES MAANDEN ANDERE SCHROEVEN
Woensdagmorgen heeft Pander's Snelle
Postjager een demonstratie voor de pers ge
geven op Schiphol.
De heeren Bronsing en Van Eek, leden van
het studiecomité Snelpost Nederland-Indië
hebben eenige mededeelingen gedaan.
Het toestel zal 500 K.G. post meenemen.
Bij de proeven is gebleken, dat schroeven,
welker spoed op den grond verstelbaar is,
het vliegtuig een snelheid van 280 K.M. kun
nen geven, doch dat 300 K.M. eerst kan wor
den bereikt met schroeven, die in de lucht-
verstelbaar zijn. Deze schroeven, die in
Amerika besteld zijn, en die over zes maan
den kunnen worden verwacht, kunnen het
vliegtuig zelfs een snelheid van 360 K.M.
Het gevolg van het ontbreken van den
schroef is, dat kortere afstanden per dag
zullen worden afgelegd, zoodat meer zal
moeten worden getankt, wat extra opont
houd zal veroor-zaken. Bovendien zal niet in
het donker worden gevlogen, aangezien er
het comité in de eerste plaats om te doen
is, studiemateriaal te verkijgen en niet een
recordvlucht te doen ondernemen.
De terugreis naar Nederland zal iets korter
kunnen zijn, aangezien men dan met de
zon mee kan vliegen, wat een verschil van
eenige uren uitmaakt.
Op 17 December wordt de terugreis aan
vaard
Luitenant Asjes steeg vervolgens op om op
geringe hoogte een demonstratie te geven.
In den nacht van Vrijdag op Zaterdag
vertrekt men, en men hoopt den eersten dag
in Athene aan te komen. De af te leggen
afstand zal afhankelijk zijn van de weers
omstandigheden. Naar wij vernemen zal
de V. A. R. A. een reportage van het
vertrek van den Postjager op gramofoonpla-
ten vastleggen en nog denzelfden dag uit
zenden.
KUNSTHANDEL TE ROTTERDAM
UITGEBRAND.
Te Rotterdam is de kunsthandel van de
firma J. H. J. Dickhoff uitgebrand. Dichte
rook bemoeilijkte de blussching aanzien
lijk.
In de Spaansche steden is het na de verkiezingen roerig gebleven. Straatgevechten zijn
aan de orde van den dag. Onze foto toont een opwindend tafereel in het centrum van Madrid
De kansen voor de pensioenkorting in de
Tweede Kamer gestegen. Een kleine meer
derheid? Groote rede van dr. Colijn.
pag. 9
De Postjager zal in den nacht van Vrijdag
op Zaterdag naar Indië vertrekken.
pag. 1
Voor het Hof te "s Hertogenbosch is opnieuw
15 jaar geëischt tegen den moordenaar van
een molenaar en diens echtgenoote te
Nutli (L.)
pag. 1
Drie deskundigen hebben gisteren in het pro
ces te Leipzig Van der Lubbe toerekenbaar
verklaard.
pag. 3
Het Georganiseerd Overleg te Amsterdam te
gen ontslag van de huwende ambtenares.
pag. 4
De heer M. Brunet de Rochebrune hoofd
brandmeester te Amsterdam zal 31 Decem
ber met pensioen gaan.
pag. 4
In een zitting van het Haagsche Hof zijn de
vrouw en de dochter van een verdachte we
gens meineed in hechtenis genomen.
pag. 4
B. en W. van Den Haag stellen voor den ar
chitect M. W. Dudok te benoemen tot ge
meentelijk stedebouwkundige.
pag. 4
Een Haarlemsche arbeider is te Almelo we
gens schaking veroordeeld tot 212 jaar
gevangenisstraf.
pag. 4
In de vordering om anti-semietisch geschijg
te staken, is een Arnhemsche firma niet-
ontvankelijk verklaard.
pag. 4
Te 's Gravenhage is een bazar van de Jonge
ren Vredes Actie niet toegestaan, omdat
deze vereeniging te extremistisch geacht
wordt.
pag. 4
Voor het Haagsche gemecntepersoneel zal
een vaste salariskorting van 212 procent
worden ingevoerd, die door nog andere ge
volgd zal worden.
pag. 4
De post van den Postjager zal per trein ver
der door Java vervoerd worden.
pag. 4
Het Nederlandsche m.s. Poelau Laoet heeft de
bemanning van een gezonken Spaansch
schip gered.
pag. 4
Bij een brand in Den Haag zijn een 18-jarig
meisje en twee kleine kinderen omgeko
men. Twee mannen werden zwaar gewond.
pag. 1
Het echtpaar Lindbergh is na een reis van
bijna 16 uur in Natal (Brazilië) gedaald.
pag. 3
Na de uitspraak van den fascistischen raad:
Mussolini wacht de „uitdaging" af.
pag. 3
ARTIKELEN, ENZ.
R. P.: Het vreemde proces.
pag. 1
Van onzen Londenschen correspondent: Waar
oudere tooneelspeelsters volle zalen
trekken.
pag. 9
C. J. Groothoff: De strijd tegen Oostenrijk.
pag. 7
K. de Jong: Koning David's koor.
pag. 9
Damrubriek.
pag. 7
GEEN AUTO-RENBAAN BIJ
OOSTERBEEK.
MAAR EEN TE EDE?
Naar het Handelsblad verneemt heeft men
het plan om een auto-racebaan aan te leggen
op Johannahoeve bij Oosterbeek, laten varen,
omdat het daar beschikbare terrein te klein
zou zijn. Uit betrouwbare bron wordt het blad
mededegedeeld, dat thans voor het aanleggen
van een auto-racebaan, onderhandelingen
worden gevoerd over den aankoop van een
uitgestrekt terrein nabij Ede.
ROOSEVELT VEROORDEELT
HET LYNCHEN.
„LAGE VORM VAN COLLECTIEVEN
MOORD."
WASHINGTON 7 December (Reuter). In
zijn gisteravond uitgesproken rede voor den
Federalen Raad der Christelijke Kerken van
Amerika heeft President Roosevelt geen gewag
gemaakt van valuta-vraagstukken. Krachtig
veroordeelde hij de onlangs voorgekomen ge
vallen van lynchen, als een „lage vorm van
collectieven moord". Er moet welvaart zijn
voor het geheele volk, zoo zeide de president,
en niet alleen voor hen die een bovenste
plaats innemen.
AMNESTIE IN BEIEREN.
500 GEVANGENEN UIT DACHAU
ONTSLAGEN.
MUNCHEN. 7 December (Wolffbureau).
In Beieren zijn 500 personen uit de „schutz-
haft", in het concentratiekamp Dachau, ont
slagen.
Zooals van zelf spreekt zijn dit personen die
zich goed gedragen hebben tijdens de hechte
nis en waarvan men kan verwachten dat het
weer „bruikbare leden" van de maatschappij
zullen worden.
