■ja adi 1
pux na
hri ah
naak li
l ivi o ua
u d lau
Ijsgang.
DE PELIKAAN OVER DE
HELFT.
Hé BdêHQeijltste
De Postjager is Basra
gepasseerd.
51e Jaargang No. 15495
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Vrijdag 29 December 1933
Directie: P. W. PEEREBOOM
en ROBERT PEEREBOOM.
UITGAVE LOURENS COSTER MAATSCHAPPIJ VOOR
COURANT-UITGAVEN EN ALGEMEENE DRUKKERIJ N.V,
Hoofdredacteur; ROBERT PEEREBOOM.
ABONNEMENT ENper week 0-25, per maand 1.10, per 3 maanden
3.25, franco per post 3.55, losse nrs. 0.06. Geïllustreerd Zondagsblad
per week ƒ0.05, per maand ƒ0.22, per 3 mnd. ƒ0.65 franco per post ,'07254-
Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12
Telefoon Nos.: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Drukkerij: 10122, 12713 -ft Administratie: 10724, 14825 Postgiro 38810
ADVERTENTIëN: j5 regels ƒ1.75, elke regel meer ƒ0.35. Reclames
ƒ0.60 per regel. Reductie bij abonnement. Vraag en aanbod 14 regels ƒ0.60,
elke regel meer ƒ0.15, buiten Arrondissement dubbele prijs. Onze Groentjes
(iederen dag) 13 regels ƒ0.30, elke regel meer ƒ010, uitsluitend a contant.
Gratis Ongevallenverzekering voor Maand- en Weekabonnés. Levenslange ongeschiktheid en Overlijden f 600.-. Verlies van Hand, Voet of Oog f400-, Duim f250- Wijsvinger f 150... Elke andere vinger f 50.-. Arm. of Beenbreuk f I00-.
idem voor Abonnés op het Geïll. Zondagsblad: Levenslange ongeschiktheid f2000... Overlijden f 600... Verlies van Hand, Voet of Oog f400... Verlies Duim f75-. Verlies Wijsvinger f75-. Verlies andere vinger f30.-.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ZESTIEN BLADZIJDEN.
HAARLEM, 29 December.
Het Kleedingvraagstuk.
Dit is een der oudste problemen ter wereld.
Ik behoef er u niet aan te herinneren wan
neer en in welken vorm het zich voor het eerst
voordeed. Wel moge erop gewezen worden dat
er zelfs heden ten dage volksstammen be
staan, die er geen last van hebben. Maar aan
gezien die in tropische binnenlanden huizen,
heeft hun voorbeeld voor ons geen practische
waarde.
Het kleedingvraagstuk in Nederland is in
den laatsten tijd weer wat ingewikkelder ge
worden door het ons allen bekende uniform
verbod. Daar zit een politieke kant aan, die
ik buiten bespreking zal laten. Er is ook een
andere zijde, en die begint zich al duidelijk
af te teekenen. Mijn journalistieke neus rook
nieuwe consequenties en complicaties, toen ik
het verslag las van een zitting van den Haar-
lemschen kantonrechter, voor wien een heer
gevoerd werd die zich schuldig gemaakt had
aan het dragen van een zwart boord. De heer
verdedigde deze ongemeene dracht vernuftig-
lijk door te zeggen dat zwarte boorden „eco
nomisch" zijn. Een goed argument, ofschoon
men erop zou kunnen antwoorden „maar niet
hygiënisch, als u 't zoo gaat beschouwen". Het
O.M. eischte een gulden of vijf dagen, en
„verdachte" heeft kans dat het hem vijf
dagen tijdverlies kost, ook al wordt hij ten
slotte vrijgesproken eer de Hooge Raad zijn
salomisch eindoordeel in dit proefproces voor
de jurisprudentie heeft vastgelegd.
Maar de Ambtenaar van het O.M. zei in zijn
requisitoir nog andere dingen. Hij wees er
namelijk op dat thans het dragen van een
zwart hemd in het openbaar aan iedereen
verboden is. Dus ook b.v. aan schippers, die
dat wellicht altijd gewend zijn geweest en er
geenerlei politieke bedoeling mee hebben
gehad,
Hier dreigen ingewikkelde gevolgen. Stel
dat een politieke partij besluit, zich uitslui
tend op bruine schoenen te vertoonen. Wait
moet het gevolg zijn? Niemand zal meer
bruine schoenen mogen dragen. Stiel dat er
een aan haar volgelingen decreteert, dat zij
in die zomermaanden zwarte pakken en ge
durende de rest van het jaar lichtgrijze moe
ten dragen? De zwarte en de lichtgrijze pak
ken zullen voor iedereen taboe worden. Zoo
zou men kunnen doorgaan. Als 't maar een
beetje opvallend is, loopt ieder kleedingstuk
gevaar. En opvallend zijn ze haast alle te
maken, door ze buiten hun seizoen te dragen.
Waar moet dat heen? Onze mannen-garde
robe is toch al niet erg uitgebreid, wat kleur
en snit betreft. Veel afwisseling zit er niet in.
Thans wordt dit beperkte gamma nog door
een serie rechterlijke restricties bedreigd ook.
Voor de Vrouw is het niet erg, want haar
keuze is onbegrensd en zij weet er altijd
wel weer wat anders op. Maar voor
ons, mannen, ziet de zaak er ernstig uit. Ook
voor C. A., Peek Cloppenburg en de
andere leveranciers van nuances en desseins.
Voor de hoedenindustrie. En voor de over
hemden-industrie. En voor de schoenindus
trie. Alleen de dassenmakers, onze vee'.zijdig-
ste leveranciers, hebben een kans om aille
moeilijkheden te omzeilen.
Een geheel ander aspect van het kleeding
vraagstuk, minder nieuw, is weer eens be
licht door het volijverige raadslid den heer
Johan Visser,, die de volgende vragen, aan B.
en W. heeft gesteld:
Is het aan B. en W. bekend, dat op Vrij
dag 15 dezer in de gemeentelijke Concert-
zaal een voorstelling is gegeven door een
1 nagenoeg geheel ontkleede danseres?
I Zijn B. en W. van meening, dat derge-
lijke voorstellingen in een gemeentege
bouw moeten worden toegestaan?
i Indien niet. willen B. en W. dan den
beheerder van het gemeentelijk Concert-
gebouw opdracht geven, om dergelijke
voorstellingen niet meer toe te laten?
De geachte afgevaardigde des volks noemt
geen namen, maar er schijnt geen twijfel
aan te bestaan dat zijn vragen betrekking
hebben op Josephine Baker, die inmiddels
overhaast en volkomen onverwachts uit Ne
derland vertrokken is. Omtrent de oorzaak
van dit vertrek doen velerlei gissingen de
ronde. De eenvoudigste is, dat zij onzen winter
te koud vond. Een andere, speciaal Haarlem-
sche veronderstelling luidt, dat zij er uit angst
voor de vragen van den heer Visser vandoor
is gegaan. In elk geval heeft zij zeer weinig
belangstelling genotenyalthans in de meeste
plaatsen waar zij optrad, hetgeen den heer
Visser eenigszins had kunnen gerust stellen.
B. en W. hebben het antwoord op zijn
vragen uitgesteld, tot de volgende raadszit
ting. Zij wilden, zooals de burgemeester zei,
wolbeslagen ten ijs komen. En de heer Rei-
nalda vroeg of die vragen nog wel noodig
waren, aangezien mejuffrouw Baker „met de
noorderzon" hij bedoelde: naar de zui
derzon vertrokken is.
Blijkbaar onderschat de. heer Reinalda de
portee van de zaak. Het is natuurlijk de be
doeling des heeren Visser, de Gemeentelijke
Concertzaal voor de toekomst te vrijwaren
van alle nagenoeg-geheele-ontkleede dan
seressen, of zij Baker heeten of anderszins.
Hij wenscht zich niet, om zoo te zeggen, tot
bakerpraat te bepalen.
Ook hier voorzie ik juridische complicaties.
Wat is een nagenoeg-geheel-ontkleede-danse-
res? Wat wil de heer Visser veroorlooven, en
wat niet? Waar ligt de grens?
Volgende vraag: wat is kleeding? Opgemelde
juffrouw Baker droeg indertijd ik weet niet
of het nog zoo was o.a. een gordel van ba
nanen. Is dat kleeding? Mag dat?
Hoe de heer Visser dit alles wil regelen, en
hoe hij de controle erop wil organiseeren,
wachten wij met belangstelling af. Komt er
een permanente raadscommissie voor? Kan hij
andere danseressen dan deze bruine juffrouw
noemen, die hij in vollediger kleedij wenscht
te steken en die nog niet uit Nederland ge
vlucht zijn, of er eventueel nog naar toe kun
nen komen?
Het beloofd weer een ingewikkeld raads-
debat. En zoo gaat onze tijd maar voort, de
geweldigste complicaties voort te brengen.
Ook in het kleedingvraagstuk. Die enkele
stammen in tropische binnenlanden, die er
nooit last van hebben gehad, behoeven ons
niet te benijden
Maar wellicht beschilderen die zich in po
litieke kleuren. En wellicht heeft een der
Wijze Mannen van zoo'n stam zich pas nog
verzet tegen een nagenoeg geheel geltleede
danseres.
R .P.
DR. J. F. M. STERCK.
OP 3 JANUARI 75 JAAR.
WAARSCHUWING
NIEUWJAARSKAARTEN VANAF 1 CENT
KLEINE HOUTSTRAAT 69
aa^jF- Het huis mei den verkeersagent
(Adv. Ingez. Med.)
(Een bruidspaar te Hedel, dat isi
's-Hertogenbosch wilde trouwen,
moest in vol bruiloftsornaat over
het ijs van de Maas loopen, omdat
het veer buiten werking was).
'■t Was stellig wel wat koud, vooral voor 't
jonge bruidje,
Maar wie let op zoo'n dag op de temperatuur.
Het paartje werd gespaard voor sneeuw- of
hagelbuitje
En vond zijn warmte aan inwendig liefdes
vuur.
't Was niet op éénnachtsijs. dat zij him
schreden zetten,
Hun stap, weloverdacht, was ongetwijfeld
vast,
Zij gaven elkaar steun, zooals naar oude
wetten,
Den bruigom en de bruid in 't huwlijksleven
past.
Thans had hun de natuur het levenspad
geëffend,
Bij d'aanvang van de reis, die zij te zamen
gaan.
Zij gingen onderweg, naar men vertrouwt,
beseffend,
Dat zulk een effen pad niet altijd kan
bestaan.
Ik wensch hun alle goeds in het toekomstig
leven,
En dat dit paar het hoofd steeds boven water
draagt,
Een waar geluk is zelden aan een mensch
gegeven,
Die zich niet in 't be;-:n op glad ijs heeft
Op 3 Januari a.s. zal Dir. J. F. M. Sterck, te
Aerdenbout, den 75-jarigen leeftijd bereiken.
Dr. Sterck wend opgeleid aan het gymna
sium te Rolduc en studeerde van 1877 tot 1830
rechtswetenschappen aan de Universiteit t>e
Amsterdam. Wegens ziekte moest hij deze
studie staken. Na zijn herstel werd hij leer
ling van Jos. Alberdingk Thijm in Neder-
landsche letterkunde en kunst. In 1889 werd
Dr Sterck opgenomen in de bekende Amsier-
damsche uitgeversfirma C. L. van Langen-
huysen.
In 1892 werd hij benoemd tot arrondisse-
ments-school opziener te Amsterdam en in
1910 in dezelfde functie te Haarlem. Daarna
was hij van 1916 tot 1921 districtsschoolopzie
ner en van 19211924 inspecteur van het L. O.
in de inspectie Haarlem.
In Amsterdam miaakte Dr. Sterck van 1894
tot 1910 deel uit van den gemeenteraad en van
19051909 van den Voogdijraad.
In 1919 werd de heer Sterck dioetor (honoris
causa) in de Nederiiamdsche letteren welke ti
tel hem door de Amstendiamschie Unversiteit
werd verleend, vooral naar aanleiding van zijn
publicaties over Vondel en Bilderdijk. Sedert
1925 is Dr. Sterck medewerker en leider der
Vondel-uitgave van de Wereldbibliotheek.
Zeker zullen velien den uitmuntenden Von
del kenner op 3 Januari a.s. van hun belang
stelling doen blij leen.
INBRAAK IN DE
JUDITH LEYSTERSTRAAT.
Donderdagavond tusschen negen en elf uur
waren de heer L. en zijn huisgenooten, wonen
de Judith Leysterstraat 3. uitgegaan. Boven
lag een elfjarig logeetje te slapen.
Een inbreker heeft zich in dien tijd ver
moedelijk met een valschen sleutel door de
voordeur toegang verschaft en is zoowel be
neden als boven naar buit op zoek gegaan. Het
meisje heeft hem echter niet gehoord.
Uit een metalen kisje staande in een kast
in de slaapkamer van den heer L„ heeft hij
een bedrag van ongeveer 400.en eenige
papieren gestolen. Uit een doosje in de lin
nenkast ontvreemdde hij een bedrag van 14.-
en uit een kast in de woonkamer een porte-
monnaie met 9.
De inbreker heeft het perceel blijkbaar dooi
de keukendeur weer verlaten.
DE BRAND OP DEN
SFAAKNDAMMERWEG.
Onze lezers zullen zich herinneren, dat
Woensdagavond 22 November brand ontdekt
werd in het perceel Spaarndammerweg 60,
waarin het huisraad van den koopman F. B.
uit Zandvoort, die dit perceel juist op dien
dag gehuurd had, nog gepakt en opgestapeld
stond. Den volgenden dag werd B. op last van
de justitie in verzekerde bewaring gesteld,
omdat de brand onder verdachte omstandig
heden heeft plaats gehad. Eenigen tijd latei-
werd hij echter weer op vrije voeten gesteld.
Op verzoek van den Haarlemschen commis
saris van politie is hij Donderdagavond weer
te Amsterdam aangehouden en met hem de
38-jarige varensgezel A. J. H„ eveneens wo
nende te Amsterdam. Zij worden beiden ver
dacht, bovengenoemden brand te hebben ge
sticht. De mannen zijn in verzekerde bewaring
gesteld.
NIEUWE RECHTER TE
HAARLEM.
MR. E. H. F. VAN SCHAECK MATHON.
Bij Koninklijk Besluit is benoemd tot rech
ter in de arrondissements rechtbank te Haar
lem mr. E. F. F. W. van Schaeck Mathon.
thans rechter in de rechtbank te Almelo.
De nieuw benoemde rechter Mr. Van
Schaeck Mathon is 37 jaar oud. Hij werd bij
Kon. Besluit, van 11 Mei 1925 benoemd tot
substituut-griffier bij de rechtbank te Almelo
en op 7 Augustus 1928 tot rechter bij diezelfde
rechtbank. De heer Van Schaeck Mathon is
R.K.; hij is een zoon van den vorigen burge
meester van Nijmegen en gehuwd met een
dochter van den bekenden textielfabrikant
J. L. ten Bos.
HET MYSTERIE VAN LOCH NESS
HUIZEN ER TWEE MONSTERS?
LONDEN, 23 Decmeber (V. D.) Het monster
in het Schotsche meer Loch Ness zou zich
Donderdag hebben „verdubbeld". Volgens be
richten in de bladen zou Donderdag ongeveer
tezelfder tijd op twee meer dan 30 K.M. van
elkander verwijderde plaatsen het monster
zijn waargenomen. Men concludeert hieruit,
dat er onmogelijk sprake kan zijn van een
en het zelfde „dier", doch dat men met een
tweede monster te doen heeft.
Zaterdagmiddag nog op Schiphol?
Factoren, die tegenwerken.
Vanavond waarschijnlijk
in Cairo.
De Pelikaan is Donderdag te 3.20 (A.T.) uit
Aliababas vertrokken, en heeft daarna Ka-
ratsji aangedaan. Te 13 uur (A. T.) is het
vliegtuig vandaar vertrokken naar Djask,
waar het te 19.30 aankwam.
Te 20.30 is de Pelikaan uit Djask vertrok
ken naar Bagdad. Daarmee is ongeveer de
helft van het traject afgelegd.
Het Handelsblad geeft een staatje van de
afgelegde afstanden.
BataviaMedan 1420
MedanRangoon 1502
RangoonAkyab 500
AkyabAllahabad 1328
AllahabadKaratsji 1500
6250 KM.
Het op het traject RangoonAkyab gele
den tijdverlies is nog niet ingehaald.
Jodpoer is overgeslagen als tusschenstation
Hedenavond zouden de vliegers in Cairo
kunnen zijn.
Hedenavond, dat zou dan beteekenen. dat
Smirnoff en Soer, als ze onmiddellijk door
vlogen in het donkerst van den nacht Athene
zouden kunnen bereiken. Zaterdagochtend.
Het vliegveld Athene is 's nachts echter
gevaarlijk.
Indien Smirnoff en Soer het echter toch
wagen, zouden zij Zaterdagmiddag laat op
Schiphol kunnen zijn. Bij een korte rust te
Cairo echter en vertrek van Athene des och
tends 8 uur wordt het Zaterdagavond, wel
licht tegen een uur of negen
Maar als er met het weer boven Zuid-Euro
pa ook maar iets in den weg is, dan blijft
zelfs de mogelijkheid open, dat het vliegtuig
eerst Zondagochtend komt
De belangstelling op Schiphol zal Zater
dag wel enorm zijn.
De ministers van Waterstaat, Binnenland-
sche Zaken en Defensie hebben het voorne
men te kennen gegeven de plechtige ont
vangst van de „Pelikaan" te zullen bijwonen,
terwijl vermoedelijk ook de minister-presi
dent, dr. Colijn, aanwezig zal zijn.
De burgemeester van Amsterdam, evenals
vele andere hooge autoriteiten, zullen even
eens tegenwoordig zijn. Voldoende ruimte zal
beschikbaar zijn om de ontvangst van nabij
te kunnen aanschouwen.
De vermoedelijke aankomst van de „Peli
kaan" zal tijdig per radio worden bekend ge
maakt.
Er zullen o.a. trips per autobus van Den
Haag uit georganiseerd worden.
De vlaggen uit!
Het Initiatief Comité Amsterdam, dat
voornemens is, in den loop van dezen winter
een propaganda-avond voor de luchtvaart te
doen plaats hebben onder leiding van den
heer B. van Vlijmen, tijdens welken avond
ook een hulde zal worden gebracht aan het
kranige pilotencorps, dat op Indië vliegt,
heeft een oproep gepubliceerd aan alle Am
sterdammers om van hun enthousiasme blijk
te geven door bij de aankomst van de „Pe
likaan" te vlaggen en in grooten getale op te
komen naar Schiphol.
Het Nationaal Jongeren Verbond heeft een
soortgelijke oproep geplaatst en zijn leden
opgewekt, Zaterdag naar Schiphol te gaan.
Van Basra naar Bagdad.
Hedenmorgen 9.10 uur plaatselijken tijd is
de Pelikaan van Basra vertrokken naar Bag
dad.
Het toestel heeft met sterken tegenwind te
kampen.
DE 1 DOOR LONDEN. Een Engelcch circtis laat een model van het
monster van Loch Ness", zooals het er volgens ooggetuigen uit moet zien, door de stad trek
ken. Degene, die het dier levend aan het circus aflevert, ontvangt een belooning van
20Ü00 pond,
De N. S. B. opgenomen onder de voor ambte
naren verboden vereenigingen.
pag. 1
De Pelikaan zal waarschijnlijk hedenavond
te Cairo zijn. Basra gepasseerd. Sterke te
genwind.
pag. 1
Een extra-benzinetank stelt den Pelikaan
wellicht in staat in één étappe van Athene
naar Amsterdam te vliegen.
pag. 4
De Postjager is te Basra aangekomen en
vandaar weer vertrokken.
pag. 1
Te Utrecht is de metaahvarenfabriek De
Merwede geheel afgebrand.
pag. 4
De telefoonstoring te Amsterdam baart ook
ernstig ongemak in het havengebied.
pag. 4
De Eerste Kamer keurt de Indische pensioen
korting goed.
pag. 3
De Eerste Kamer heeft de verhooging van
den tabaksaccijns aangenomen.
pag. 3
In het antwoordmemorandum aan de Duit-
sche regeering deelt het Fransche kabinet
o.m. mede, dat het Duitschland een leger-
sterkte van 200.000 man wil toestaan.
pag. 3
Tsjang Kai Sjek heeft een ultimatum gesteld
aan de opstandige provincie Foekien.
pag. 3
Een typhoon heeft boven Madras gewoed,
tengevolge waarvan 250 personen omgeko
men zijn.
pag. 3
In Finland is een opzienbarend moordcom
plot aan het licht gekomen.
pag. 3
ARTIKELEN, ENZ.
R. P.: Het kleedingvraagstuk.
pag. 1
J. B. Schuil: Gijsbreglit van Aemstel te Haar
lem. Kindermatinée van Haarlem's Too-
neel.
pag. 6
J. B. Schuil: Tooneelstukken.
pag. 15
Sport in 't kort.
pag. 8
C. J. Groothoff: Onze interlandwedstrijden
in 1933.
pag. 8
Aanzienlijke etappe afgelegd.
De Postjager, die Donderdagmorgen 2.20
uur uit Athene vertrok, heeft Bagdad aan
gedaan en is te 10.30 G.M.T. ofwel 10.50 Hol-
landschen tijd van Bagdad vertrokken. Neg
denzelfden dag is de Postjager te Basra aan
gekomen. Een tijd is nog niet opgegeven.
Basra ligt aan de Perzische Golf tusschen
Eagdad en Boesjir. Het volgende vliegveld,
dat de Indië-vliegers plegen aan te doen is
Djask, dan volgt Karatsji.
De Postjager heeft dus Donderdag een aan
zienlijke etappe afgelegd.
Van Basra vertrokken.
Het Studiecomité Snelpost HollandIndië
deelt mede, dat de „Postjager"' gisteravond
om 10 uur )G. M. E.) van Basra is vertrokken.
Ambtenaren mogen geen lid
zijn van de N.S.B.
Minister Colijn's beschikking
aangevuld.
Zooals men zich zal herinneren, is indertijd
door den voorzitter van den Ministerraad bij
beschikking vastgelegd welke vereenigingen
voor ambtenaren verboden zijn.
Naar het Haagsch Corr. Bureau mededeelt is
deze beschikking thans herzien en onder meer
aangevuld met de Nationaal Socialistische Be
weging (Groep-Mussert) en de Perhimpoenan
Indonesia.
POSTZEGELTENTOONSTELLING VOOR
DE JEUGD.
Gisteren en heden werd een postzegelten
toonstelling gehouden in de Tijdingzaal. Heel
wat rubriekers hebben hun verzameling laten
keuren op manier van inplakken, regelmaat
en netheid. Over het algemeen zagen de al
bums er keurig uit, vooral de eigen opgezette
bladen. Dit is vooral een gemak voor latere
uitbreiding, boven de vaste albums. Voor de
netste verzamelingen werden prijzen uitge
reikt. De N.V. Postzegelhandel Philadelphia,
Kruisweg stelde een paar fraaie series be
schikbaar en voor de verloting Stockboekjes.
Hedenmorgen can 11 uur had een verloting
zondernieten onder de aanwezige verzame
laars plaats.
De beste inzendingen waren van J. Reek-
man, W. en P. Anema. J. Kemp. A. Baas. H.
Ferwerda, M. Kruyff, H. v. Meurs. W. v. Har-
melen, N. Mouthaan, P. v. d. Schaar, J. Derr,
P. Verhagen, Nic. v. Beek, A. v. d. Schaar, J.
JVielenga, C. v. Bergen, K. Marree.