Grosse Messe-C.Moll
Wenschen.
Hei Befaay&iksie
51e Jaargang No. 15497
VerscHijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Dinsdag 2 Januari 1934
HAARLEM S DAGBLAD
Directie: P. W. PEEREBOOM UITGAVE LOURENS COSTER MAATSCHAPPIJ VOOR
en ROBERT PEEREBOOM. COURANT-UITGAVEN EN ALGEMEENE DRUKKERIJ N.V. Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM.
ABONNEMEN1 ENper week 0-25, per maand 1.10, per 3 maanden
ƒ3.25, franco per post 3.55, losse nrs. ƒ0.06. Geïllustreerd Zondagsblad:
per week f O.05, per maand ƒ0.22, per 3 mnd. ƒ0.65 fr^4co per post 0.72JA.
Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12
Telefoon Nos.: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Drukkerij: 10122, 12713 Administratie: 10724, 14825 Postgiro 38810
ADVERTENTIëN: j_5 regels 1.75, elke regel meer ƒ035. Reclames
0.60 per regel. Reductie bij abonnement. Vraag en aanbod 14 regels 0.60,
elke regel meer ƒ0.15, buiten Arrondissement dubbele prijs. Onze Groentjes
(iederen dag) 13 regels 0.30, elke regel meer 0.10, uitsluitend a contant.
Gratis Ongevallenverzekering voor Maand- er Weekabonnés. Levenslange ongeschiktheid en Overlijden f 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog f400.-. Duim f 250.- Wijsvinger f 150.-, Elke andere vinger f 50.-. Arm- of Beenbreuk f 100.-.
Idem voor Abonnés op het Geïll. Zondagsblad: Levenslange ongeschiktheid f2000.-. Overlijden f 600.-. Verlies van Hand, Voet of Oog f400—. Verlies Duim f75.-. Verlies Wijsvinger f75.-. Verlies andere vinger 130.-.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWAALF BLADZIJDEN.
HAARLEM, 2 Jai
Vier Dapperen.
Het oude jaar, waarvan zoowat niets goeds
getuigd wordt, heeft zich op 't laatste nippertje
nog eenigszins gerehabiliteerd door de vlucht
der vier Pelikanisten: in vier dagen naar
Indië, in vier dagen weer terug. Dat zoovele
duizenden enthousiasten uren kou en nattig
heid op Schiphol getrotseerd hebben, alleen
om het oogenblik van de aankomst bij te wo
nen, is geen wonder, want de koelbloedige
moed van kerels-als-deze steekt velen, die in
dezen tijd heelemaal aan den mensch zijn
gaan twijfelen, weer een riem onder het hart.
Wat die vier gepresteerd hebben is onmisken
bare durf. gepaard aan stugge energie. Niets
op af te dingen. De geestdrift van die duizen
den bewijst dan ook, dat het artikel Echte
Moed nog altijd hoog genoteerd staat, dat men
weet te onderscheiden en te erkennen. En wat
zou de dichter der bekende regelen, beslui
tend met „macht'loos, miss'lijk nageslacht"
Ihiervan zeggen, als hij nog leefde? Hij zou ze
hiaastig inslikken! Ook lijkt het mij een goede
beurJ, een minstens-gelijkwaardige beurt te
genover al die beroemde, dappere voorvade
ren, die oiins op school al tot vervelens toe voor
gehouden werden met de implicatie: „Dat
lappen wts 'm toch nooit meer". Zoo, droge
scribenten van droge geschiedenisboekjes: lapt
het nageslacht 'm dat niet meer! Alle respect,
hoor. voor,Heemskerk en Barendtsz. Columbus
en Vasco ;e Gama, Montgolfier en Lilienthal
ik pik t r maar willekeurig wat uit maar
om kerels met stalen moed en stalen wils
kracht te ontmoeten hoeven we heusch niet in
jullie taaie opsommingen te gaan zoeken. Wij
kennen ze in levenden lijve. Het moge dan
waar zijn dat de menschheid er niet veel op
is vooruitgegaan in den loop der eeuwen
achteruitgeboerd zijn we toch zeker en vast
ook niet!
Wel praten we te veel bij zoo'n gelegenheid.
De radio-humorist, die toen de Pelikaan bij
eerste aankomst weer verdween daarvan als
verklaring gaf, „dat de bemanning gehoord
had dat er elf sprekers gereed stonden en
daarom maar liever weer vertrokken was",
gaf een goed woordje critiek ten beste. Al
deed hij het in den neutralen vorm van een
mop. Zou men het niet eens zoover kunnen
brengen dat er bij zulke gebeurtenissen één
kort en krachtig woord wordt gesproken?
meer niet? Ik zou zelfs de hoop willen uiten
dat het de volgende maal die wellicht spoe
dig genoeg kernen zal moge gebeuren dooi
de Koningin zelf.
Een der redenaars heeft gezegd dat wij lee-
ken natuurlijk niet bevatten kunnen hoeveel
tegenslag en moeilijkheden Smirnoff, Soer,
Beukering en Grossfeld hebben moeten over
winnen. Dat is waar, maar we hebben er toch
wel een heel scherpen indruk van gekregen
door de moeilijkheden van de landing-in-den-
mist, door de spanning die ruim een half uur
lang heerschte nadat de motoren van de Peli
kaan voor 't eerst hun geroffel boven Schip
hol hadden doen l.ooren. En de reeds betrek
kelijk velen onder ons, die als passagier uren
lange vliegtochten in slecht weer hebben ge
maakt en toen al -espect gevoeld voor de koel
bloedigheid en zelerheid der bemanning, kun
nen er zich alweor heel wat meer van voor
stellen dan anderen. „Harde kerels heb je
ervoor noodig", heeft de K. L. M.-directeur
Plesman mij eens gezegd. „IJzeren kerels".
Die heeft hij Ee vier mannen van de Peli
kaan zijn trouvens de eenigen niet. Op een
gansche keur van dappere, volhardende ka
reis kan de K. L. M. vertrouwen. Als de Neder-
landsche luchtlijnen zulk een groote reputatie
in de wereld verworven hebben moet dat
zeker niet alleen aan de organisatie maar ook,
en in niet mindei groote mate, aan de beman
ningen worden toegeschreven. En dan niet
aan waaghalzerij, aan bravoure, maar aan stug
ge vastberadenheid, aan vakbekwaamheid, aan
„meed, beleid en trouw".
Ieder volk heeft in zijn eigen volkskarakter
sterke en zwakke p inten. Tot onze sterkste
hebben altijd daden als deze behoord. De
luchtvaart heeft de Nederlandsche moed
en doorzettingsvermogen, vroeger door de
zeevaart al vermaaid geworden, een nieuwe
openbaring gegeven. En die zeevaart is er ook
nog! Toen op den kouden Oudejaarsavond
zoovele honderdduizenden landgenooten, be-
hagelijk ia hun warme, gezellige huiskamers
gezeten, v:a de radio de Nieuwjaarswenschen
hoorden van de bemanningen van een einde-
looze reeks Nederlandsche schepen, die op dat
oogenblik overal op de wereldzeeën vertoefden,
moeten zij daar tcch wel eens even aan ge
dacht hebben. Daa:- zijn, naast de vier dappe
ren van de K. L. M, duizenden andere moedige
kerels die rustig «ri onopgemerkt hun taak
vervullen, die ver -van het veilige, rustige va
derland de elemei :en het hoofd bieden en er.
zonder record en ;ius zonder toejuichingen
en speeches, niet üegenop zien een moeilijk en
gevaarvol bestaan te blijven leiden.
Neent we behoeven er geen geschiedenis
boekjes voor op *e slaan
Daar is'kern, «li pit, en durf volop!
Wat biedt Januari 1934 als muzikaal evenement? - De uitvoering van
van MOZART op 10 en 11 Januari door de C. O. V.
(Adv. Ingez. Med.)
DE POSTJAGER TE BATAVIA.
Een gemiddelde snelheid van
283 K.Mper uur
NOG EEN AANMERKELIJKE TIJD GEWACHT
IN SINGAPORE.
R. P.
JUBILEUM KOLONIAAL
ETABLISSEMENT.
AMSTEFDAM. 2 Jan. (V. D.) Heden be
staat hst Koloniaal Etablissement, Wester-
dekdijk 2. alhier 6C jaar. Het personeel dezer
rijksir.ste .ing heeft gemeend dezen dag niet
onopgemerkt te mogen laten voorbijgaan.
Om 10 uur hedenmorgen werd de directeur,
de heer j. Kuyper, namens het personeel ge
huldigd door d?n heer W. L. A. Warnier, den
onderdirecteur. Een geschenk werd aangebo
den in den vorm van een schilderstuk van
den heer J. Larey, voorstellende een Indisch
kamponggezich
Zondagmorgen om 1.30 uur (Greenwich
tijd) is de Postjager te Batavia geland. Za
terdagnacht om 10.30 uur (Greenwich tijd)
was het vliegtuig nog genoodzaakt geweest te
Singapore te landen, omdat de vliegvelden
op Java door het ontbreken van verlichting
niet voor landingen geschikt zijn. Daardoor
konden de vliegers him reis pas na bijna 15
uur voortzetten.
De tocht van Athene naar Batavia werd vol
bracht in 71 1/2 uur.
Zonder de noodlanding in aanmerking te
nemen komt men tot een totaal van nog
geen volle 93 vlieguren en zonder het gedwon
gen verblijf te Singapore, waar anders niet
zou zijn geland op nog geen 79 uur. De tocht
werd volbracht met ruime rustpoozen in de
verschillende plaatsen, die op de route wer
den aangedaan. In totaal zijn slechts 48 vlieg,
uren noodig geweest om den afstand van
ruim 13.600 K.M. af te leggen, hetgeen een
gemiddelde snelheid van 283 K.M. per uur
beteekent.
Bij aankomst te Batavia bestond er groote
belangstelling. Naar schatting waren drie a
vierduizend personen aanwezig. Het comité
heeft de wenschelijkheid naar voren gebracht
ook Medan, Semarang en Soerabaya te laten
aandoen in verband met de daar bestaande
belangstelling, alvorens de terugreis naar Ne
derland aan te vangen en heeft den verte
genwoordiger overgelaten dit zoo mogelijk
te regelen. Het is mogelijk, dat ook in ver
band hiermede het vertrek van Batavia één
of twee dagen later dan 5 Januari zal wor
den gesteld.
De definitieve vertrekdatum zal door den
vei*tegenwoordiger in overleg met de beman
ning en de posterijen zoo spoedig mogelijk
naar Amsterdam worden getelegrafeerd.
Het ligt in het voornemen zoowel het ver
trek van Indië. als de aankomst op Schiphol
via de radio uit te zenden.
ZONDAG OP SCHIPHOL TERUG?
Het Studiecomité Snelpost HollandIndië
deelt aan AneüaVaz Dias mede, dat de
„Postjager" Vrijdag 5 Januari a.s. om 1 uur
Indische tijd (Donderdag 8.10 A. T.) zal ver
trekken van Batavia.
Het toestel zal waarschijnlijk Zondagavond
laat op Schiphol aankomen.
POGING TOT INBRAAK IN DE
HOUTSTRAAT.
VARENSGEZEL POOGT RUIT TE
VERBRIJZELEN.
Twee agenten, die in de Groote Houtstraat
surveilleerden op Zaterdagavond, bespeurden
omstreeks half 12 een man voor den schoen
winkel van Bat'a die poogde de deurruit te
verbrijzelen met een in papier ge wikkelden
steen. De ruit is niet verm'dd, alleen bekrast.
De man verklaarde de bedoeling gehad te heb
ben een gat in het glas te slaan om zoo de deur
te kunnen openen en te kijken, wat er in den
winkel „voor hem te halen was". Hij is naar
het politiebureau gebracht en in verzekerde
bewaring gesteld.
Welk een stroom van goede wenschen.
Welk een heil-en-zegen vloed.
Ach, wat meenen het de menschen,
Bij de jaarvernieuwing goed
Advertenties in de kranten,
Kaartjes in intiemer kring.
Wenschten kennissen en klanten,
Dat het hun bijzonder ging.
Briefjes van familieleden.
Zooals altijd prompt op tijd,
Blijk van onvergankelijkheden
Van de bloedgenegenheid.
't Zal nog enkle dagen duren,
Voor de post de heele vracht,
Die ons volk pleegt te versturen,
Ter bestemming heeft gebracht,
'k Hoorde weieens onder vrienden,
Hoe gebromd werd en geklaagd,
Dat de post ons slecht bediende,
Als zoo'n kaartje was vertraagd.
Verre van daarover klagen,
Ben ik haar daar dankbaar voor,
Telken jaar in deze dagen,
Redt ze mijn figuur erdoor.
Ik krijg enkle zegen wenschen,
(Ieder jaar gebeurt me dat)
Van weer telkens andre menschen,
Die ik, van mijn kant, vergat.
Ommegaand, denzelfden morgen,
Kan mijn schuld nog ingelost,
De vertraging in 't bezorgen,
Is te wijten aan de Post
Toen de radio booten
Zooveel nieuwjaarsgroeten bracht,
Van mijn zeemanslandgenooten,
Heb ik bij mezelf gedacht.
Dat, hoe de malaise anders
Dan ook zorgen barend is,
Een groot aantal Nederlanders,
Toch nog steedswel varend is.
GROOTE HOUTSTRAAT-
VEREENIGING.
EEN ZILVEREN FEEST.
25 Juni a.s. herdenkt de Groote Houtstraat-
vereeniging haar 25-jarig bestaan. Het be
stuur heeft reeds plannen beraamd om dit
feit luisterrijk te vieren.
Zoo mogelijk zal nog deze maand een ver
gadering worden gehouden om deze plannen
te bespreken
DE VERZETACTIE OP ATJEH.
ALLE OVERIGE KWAADWILLIGEN GEDOOD
Het Legerbestuur te Bandoeng ontving
van den Gew. militair commandant van
Atjeh het volgende telegram: „Door een pa
trouille onder leiding van majoor Agerbeek,
zijn Vrijdagmiddag de resteerende zeven
kwaadwilligen uit Lhong gedood. De vijand
had zich verschanst in een grot en weigerde
zich na herhaalde sommatie over te geven.
Bij het daarop ontstane gevecht werden allen
gedood. Onzerzijds zijn er geen verliezen.
ONTIJDIG ONTPLOFTE
DONDERBUS.
ERNSTIG ONGELUK TE O VERVEEN.
In den Nieuwjaarsnacht is in de villa van
den heer L J. M. Bouvy te Overveen, direc
teur van i N.V. Zoutziederij „De Pauw" te
Muiden. een droevig ongeval gebeurd. De 29-
jarige zoon. de "neer J. Bouvy, wonende te
Muiden. vertoefde met zijn gezin ten huize
zijner ouders, om de jaarswisseling mede te
vieren, Om 12 uur zou de zoon een donderbus
afsteken, doch het projectiel ontplofte, ter
wijl hij het in zijn rechterhand hield.
De gevolgen van deze ontploffing waren
van zeer ernstigen aard. De hand werd uit
elkaar gerukt en het vleesch werd tot aan
de pols opengescheurd. Twee vingers werden
van de hand gerukt. Zoo spoedig als mogelijk
was werd den getroffene medische hulp ver
leend, waarna hij 1 uur 's nachts naar de
Maria-stichting tee Haarlem vervoerd, al
waar nog dienzelfden nacht tot operatie
werd overgegaan.
Hedenmorgen was de toestand van den
heer Bouvy bevredigend.
DUITSCHE VERTALING VAN HET
OERA LINDA-BOEK.
Onlangs is een Duitsche vertaling versche
nen van het Oera Linda-boek, waartegen het
Duitsch Instituut der Universiteit te Breslau,
vertegenwoordigd door de professoren Merker.
Ranke. Siebs en Steller, een verklaring heeft
gepubliceerd, dat deze kroniek een verval
sching is. omdat deze Duitsche uitgave den
indruk wilde wekken, dat het Oera Linda-boek
het oudste getuigenis is van Germaansche
geschiedenis.
In hun verklaring zeggen bovengenoemde
professoren o.m.:
„Juist in een tijd, waarin men tot ons aller
vreugde in alle lagen van het volk met geest
drift weer het oog wendt naar de waarden van
den Germaanschen vóórtijd, kan zulk een
wekker van onware voorstellingen met de
noodwendig daarop volgende ontgoocheling
gevaarlijk worden en een snelle afweer is noo
dig om te verhoeden, dat de nationale gedach
te geschaad zou worden".
Het Handelsblad teekent hierbij aan. dat in
ons land sinds verscheiden tientallen jaren het
vraagstuk slechts beperkt is tot de vraag, wie
de auteur is van deze mystificatie, ten aanzien
waarvan Dr. M. de Jong aannemelijk heeft
weten te maken, dat dr. Elco Verwijs den tekst
ervan heeft geschreven.
DE CHEF VAN DE GENERALE STAF MET
1 MEI MET PENSIOEN.
De luitenant-generaal h. A. Seyffardt, chef
van den generalen staf, heeft met ingang van
1 Mei a.s. ontslag gevraagd uit den militairen
dienst.
VEILING VAN DR. FR. VAN EEDEN S
BIBLIOTHEEK.
Op 9 en 10 Januari zal in het Parkhotel te
Amsterdam de veiling plaats hebben van de
bibliotheek, nagelaten door Dr. Frederik van
Eeden. De openbare verkoop geschiedt door
Boekhandel en Antiquariaat p. a. Hemetryck
De catalogus wordt met een kleine levens
beschrijving van Van Eeden ingeleid.
DE POST VAN DE PELIKAAN.
CHARLES LINDBERGH IN A^'ERIKA TERUG. De aankomst van het avontuurlijke echtpaar
te Miami aan de kust van Florida.
KON OP ZONDAG HIER AFGEHAALD
WORDEN.
De post van de Pelikaan, die Zaterdag
avond arriveerde, is onmiddellijk over het
land verspreid. Alles, wat hier in Haarlem
gekomen is, is in den nacht van Zaterdag
op Zondag geheel verwerkt en gesorteerd. Is
er op gewone Zon- en feestdagen slechts kor
ten tijd gelegenheid om de post af te halen,
ditmaal kon men van half 9 tot half 3 zijn
brieven in ontvangst nemen, waarmee 8 be
ambten druk zijn geweest. Want er is een
zeer groot gedeelte der correspondentie af
gehaald naar schatting ongeveer een derde.
De rest is Dinsdagmorgen in de gewone be
stelling meegegaan.
TITOELESCOE DIENT ZIJN
ONTSLAG IN.
NIEUWE ROEMEENSCHE PREMIER
EVENEENS.
De Pelikaan Zaterdagavond om 10.12 op
Schiphol geland: de vliegers worden met
ongekend enthousiasme begroet.
pag. 4
Een „Pelikaan-comité ter bevordering van de
luciitvaart gesticht.
pag. 2
De Postjager Zondag te Batavia aangekomen.
pag. 1
Komt de Postjager Zondag reeds op Schip
hol aan?
pag. t
Dr. H. Colijn over de vooruitzichten in 1934.
pag, 4
Het rapport Idenburg betreffende bezuiniging
op de landsverdediging gereed.
pag. 1
In Roemenië is tengevolge van de jongste ge
beurtenissen de staat van beleg afgekon
digd.
pag. 3
De Roemcensche „IJzeren Garde" beraamde
ook een aanslag op mevr. Loepescoe, Ko
ning Carol's lijfwacht is versterkt.
pag. 3
Het congres der Communistische Partij in
Rusland heeft het tweede vijfjarenplan op
gesteld.
pag. 3
Bij een vliegtuigramp in België zijn tien
menschen om het leven gekomen, waar
onder twee Nederlanders.
pag. 3
Overleden is de bekende Duitsche schijver
Jacob Wassermann.
pag. 11
ARTIKELEN, ENZ.
R. P.: Vier dapperen.
II. L.: Brieven uit Berlijn.
pag. 1
pag. 3
J. B. Schuil: „Allerzielen", door het Neder-
landsch Tooneel.
pag. 11
BEZUINIGING OP DE
LANDSVERDEDIGING.
HET RAPPORT-IDENBL'RG IN HOOFDZAAK
GEREED.
Het rapport van de Commissie-Idenburg
over de bezuiniging op de landsverdediging
is in hoofdzaak gereed gekomen. Eer.sti.Tags
zal daaraan de laatste hand worden ge'.egd,
zoodat het vermoedelijk nog in de eerste helft
van Januari aan de regeering zal kunnen
worden aangeboden.
KATHOLIEK ONDERWIJZERSVERBOND.
Dezer dagen is te Utrecht opgericht het
Katholieke Onderwijzers Verbond, Federa
tie van Algemeene Diocesane Vereenigingen
van R.K. Onderwijzers in Nederland, staan
de onder bescherming van den Heiligen Pe
trus Canisius. Het Verbond zal worden ge
vestigd te Utrecht. Door de oprichting van
dit Verbond zijn thans alle Diocesane veree
nigingen van R.K. onderwijzers en onderwij
zeressen in Nederland in één federatieve een
heid vereenigd, tellende ruim tienduizend
leden.
Het Verbond zal een nieuw orgaan uitge
ven onder den naam „Het Katholieke School
blad".
Tot voorzitter van het Verbond is gekozen
de heer W. Wiltschut te Arnhem, tot secre
taris de heer H. Wijnen te Maastricht en
tot penningmeester de heer J. H. M. Derk-
sen te Amsterdam.
VEREENIGING VAN OUD C. J. M. V.'ERS.
Men schrijft ons:
Hier ter stede worden pogingen in het werk
gesteld, om meer contact te houden tusschen
de oud-leden der C. J. M. V. Er heeft zich
reeds een commissie gevormd van oud-leden
bestaande uit de heeren Baggerman, van
Diik, de Jager, Koelman. Langendijk en de
Vries. Woensdagavond 3 Januari hoopt men
in het gebouw der Haarl, Jonge Mannen Ver.
Lange Margarethastraat bijeen te komen.
Op dien avond zullen twee oud-leden, nl.
de Vries en Koelman, de bijeenkomst leiden
en o.a. de organisatie uiteen zetten. De com
missie twijfelt er niet aar., dot vele oud-leden
aanwezig zullen zijn en dat oude vrienden-
banden weer zullen worden hernieuwd of
voortgezet.
ESPERANTO.
V. D. meldt uit Boekarest:
Als motief opgevende, dat de liberale re-
geering niet voldoende voorzorgsmaatregelen
had genomen om het leven van den premier
Duca te beschermen, is de minister van bui-
tenlandsche zaken, Titoelescoe afgetreden.
De hierdoor veroorzaakte sensatie volgt di
rect op die, ontstaan door de mededeeling.
dat de nieuwe premier Angelescoe er bij den
koning op heeft aangedrongen hem zoo spoe
dig mogelijk van zijn functie te ontheffen
hetgeen algemeen wordt toegeschreven aan
schroomvalligheid om aan het hoofd van de
regeer in g te blijven met de IJzeren Garde in
de oppositie. Naar verluidt heeft koning Ca
rol een beroep gedaan op Titoelescoe om on-
middelliik van zijn vacantie terug te keeren
naar zijn post. Verdere geruchten melden,
dat Titoelescoe ook op de zwarte lijst der
IJzeren Garde staat, waar Angelescoe niet op
zou voorkomen.
Voor het Esperanto-examen diploma B. af
genomen door X.E.E.N." en „n'e.K." is ge
slaagd de heer D. v. d. Sluis, te Haarlem"
HET „LOMA TOONEEL".
Dezer dagen is hier ter stede opgericht
het „Lorna Tooneel", onderafdeeling van de
Nederlandsche Vereeniging Veiligheid bij
Snelverkeer „Lorna".
Als regisseur za! optreden de heer D. P
Kossen, te LJmuiden.
TUSSCHEN AUTO EN MUUR BEKNELD.
Bij een auto-botsing welke Zppdagnacht ie
Roermond plaafs had, werd de garagehouder
W. tusschen een auto en een muur bekneld.
Het slachtoffer werd levensgevaarlijk gewor.d.
.Rén der bestuurders en een inzittende lie
pen lichte verwondingen op.
