Grosse Messe C-Moll
UIT DE OMSTREKEN
is een genot!
LETTEREN EN KUNST
Aa hef Rooken
VRIJDAG 5 JANUARI 1934
HAARLEM'S DAGBLAD
HEEMSTEDE
EIGENAARDIGE PRAKTIJKEN.
In de laatste weken is het herhaaldelijk
voorgekomen, dat bij alhier wonende banket
bakkers, door een onbekende juffrouw per
telefoon een groote bestelling werd opge
geven. Bij het bezorgen der bestelling bleek
dan, dat men aan het opgegeven adres van
die bestelling niets afwist. De banketbakkers
worden tegen deze praktijken gewaarschuwd.
ZILVEREN JUBILEUM IN HUIZE ST. BAVO.
Zaterdag a.s. zullen de Eerw. Zusters Maria
Cassiana (Anna Maria Holling) en Zr. Maria
Theodora (Maria Smits) in huize St. Bavo
haar zilveren professiefeest vieren.
Zr. Maria Cassiana is bijna al de jaren in
St. Bavo geweest, Zr. Maria Theodora is hier
17 jaar. De bewoners van huize St. Bavo zul
len wel zorgen, dat dezen dag niet onopge
merkt voorbij zal gaan.
ADRES VAN OUDERCOMMISSIE AAN
DEN RAAD.
De Oudercommissie van de openbare school
D te O verveen heeft een adres tot den ge
meenteraad gericht, waarin groote teleurstel
ling en verwondering wordt uitgesproken
over het feit, „dat de raad met 87 stemmen
verworpen heeft het voorstel van B. en W. om
over te gaan tot den bouw van een nieuwe
school ter vervanging van het thans nog in
gebruik zijnde zeer ouderwetsche gebouw".
In dit adres wordt opgemerkt, dat algemeen
bewezen en erkend is dat 't bestaande school
gebouw reeds vele jaren in geen enkel op
zicht meer voldoet aan alle mogelijke eischen.
welke redelijkerwijs en zonder eenige over
drijving gesteld kunnen worden aan een ge
bouw, dat voor bovengenoemd doel geschikt
moet zijn. Was misschien vroeger geen goede
plaats voor een nieuwe school beschikbaar,
dit bezwaar is thans opgeheven doordat een
zeer geschikt terrein voor dit doel is aange
wezen en grootendeels ook reeds in gereed
heid is gebracht. Het bestaande schoolgebouw
is reeds ongeveer zestig jaar oiift en staat op
de meest ongunstige en ongeschikte plaats,
die men zich denken kan. Aan één zijde loopt
de spoorbaan vlak langs de School; aan de
andere zijde wordt zij omgeven door den
drukken Tetterode- en Bloemendaalscheweg.
In het oude schoolgebouw zijn lokalen te
weinig. Hieronder behoort in de eerste plaats
minstens één leslokaal, zoodat het gymnas
tieklokaal als leslokaal moet worden gebezigd.
Het gevolg is, dat wanneer gymnastiekles
wordt gegeven, de kinderen uit deze lokaliteit
verwijderd en over andere lokalen verdeeld
moeten worden. Deze toestand kan en mag
niet blijven voortbestaan.
Hoewel de Oudsr-commissie geheel de mee
ning onderstreept, dat in de tegenwoordige
economische omstandigheden elke onge-
wenschte en niet strict noodzakelijke uitgaaf
achterwege moet blijven, wenscht zij er met
nadruk op te wijzen dat in dit geval 't bedrag
besteed zou worden voor een algemeen so
ciaal doel, waarvan de verwezenlijking geen
uitstel meer kan lijden.
Zelfs in de meest eenvoudige plattelands
gemeenten zal men heden ten dage niet veel
schoolgebouwen kunnen vinden die met den
toestand van de Overveensche School D kun
nen worden vergeleken. Het voortbestaan van
dezen toestand is dan ook voor een ge
meente als Bloemendaal onwaardig en niet te
tolereeren.
Opgemerkt dient nog dat de geraamde
f 85.000 voor het nieuwe schoolgebouw, zouden
kunnen worden verminderd met ten minste
f 15.000 waarop de thans gebruikte school met
het terrein en de woning van het schoolhoofd
zeer matig mag worden getaxeerd, zoodat zou
overblijven f 70.000. Wanneer nu gerekend
wordt voor rente en aflossing van dit bedrag.
7 pet. per jaar, dan zou de nieuwe school ieder
jaar van de gemeente f 4900 vorderen.
Releveerende meent de Oudercommissie aan
den Raad met den grootst mogelijken aan
drang ernstig te moeten verzoeken, op zijn
beslissing terug te komen en alsnog te beslui
ten dat zoo spoedig mogelijk zal worden over
gegaan tot den bouw van een nieuwe school.
IJMUIDEN
S.S. „WATERLAND" GESTRAND.
Tengevolge van den mist uit de
koers geraakt.
DRIE SLEEPBOOTEN MET 2500 P K. IN
ACTIE.
Het van'New-Castle-en-Tyne naar Ameter-
dam bestemde ss. Waterland van de Shipping
and Coal Company, groot bruto 1107 ton en
in 1915 gebouwd, is gisterenavond 6 uur 1 1/2
K.M. bezuiden de Zuidpier aan den grond
geloopen.
Het vaartuig, dat geladen is met steen
kolen was door den aanhoudenden dikken
mist eenigermate uit den koers gezet.
Door de zware mistbanken was het vaar
tuig van den wal af eerst niet. waarneem
baar, doch door het afsteken van vuurpijlen
en het geven van signalen op de stoomfluit
werd de aandacht van de kustwacht getrok
ken.
Op het bericht van de stranding voeren
onmiddellijk de sleepbooten Nestor en Sten
tor van Bureau Wijsmuller uit, van wier
diensten de kapitein van de Waterland met
het oog op het verwachte slechte weer uit
het Zuidwesten en het vallend water besloot
gebruik te maken.
De sleepbooten trachten een verbinding
met het gestrande schip middels de eveneens
ter assistentie uitgevaren reddingboot Neel-
tje Jacoba tot stand te brengen, teneinde zoo
spoedig mogelijk met het lossleepen te be
ginnen.
Dat de Waterland, die bij hoog water ge
strand is. zich op deze open plek in een ge
vaarlijke positie bevindt, bleek w"el uit het
feit, dat de Neeltje Jacoba ten gevolge van
de zware deining en de talrijke ondiepten
niet langszijde komen kon, zoodat men een
vlet als comminucatiemiddel gebruiken moest
Door dat de vooruitzichten van het weer
ongunstig waren en het schip namiddernacht
tevens begon te werken besloot bureau Wijs
muller meer sleepkracht te ontbieden. De
hulp werd ingeroepen van de in Den Helder
gestationneerde sleepboot Drente die full
speed van Den Helder vertrok en hedenmor
gen half zes op de strandingsplaats arri
veerde. Ook de Drente bracht onmiddellijk
een sleeptros op de Waterland uit, zoodat
binnen korten tijd met 2500 I.P.K. getrokken
werd.
Nader vernemen wij, dat het gestrande s.s
Waterland hedenmorgen bij hoog water is
vlot gesleept.
Het stoomschip is inmiddels in IJmuiden
binnen gekomen.
MARKTPRIJZEN.
Tarbot per K.G. f 1.
Griet per 50 K.G. f 32—f 16.
Tongen per K.G. f 0.75f 0.48.
Groote schol per 50 K.G. f 19f 15.
Middelschol per 50 K.G. f 19f 15.
Zet schol per 50 K.G. f 21—f 20.
Kleine schol per 50 K.G. f 19f 8.50.
Schar per 50 K.G. f 11—f 4.90.
Kabeljauw per 125 K.G. f 57.50—f 49.
Groote gullen per 50 K.G. f 15f 8.
Wijting per 50 K.G. f 9—f 5.50.
BESOMMINGEN.
Trawler:
Vios II IJM. 134 120 manden f 2054.
SANTPOORT
„WIJ BOUWEN...."
Het trekt de aandacht hoe druk er hier
nog steeds gebouwd wordt of zal worden. We
zen wij eenigen tijd geleden in dit verband
op Middenduinerweg, Rijksweg en het voor
malige „Terras", thans schijnt vooral de Ha-
gelingerweg onder handen genomen te wor
den.
Een terrein liggende tusschen Cremerlaan,
Hagelingerweg en Kerkpad is thans aan de
beurt om met eenige tientallen huizen be
bouwd te worden.
VERPLEGEND PROVINCIAAL PERSONEEL.
De Centrale Ned. Ambtenaarsbond heeft
zich tot Prov. Staten van Noord-Holland
gewend met een adres, waarin o.m. gezegd
wordt, dat de Bond met leedwezen heeft
kennisgenomen van een voorstel van Ged.
Staten om art. 7, lid 7 van het Ambtenaren
reglement 1920 zoo te wijzigen, dat aan het
verplegend personeel het recht op vaste aan
stelling, na proeftijd, wordt ontnomen. Adres
sant acht deze voorgestelde wijziging geheel
in strijd met het algemeen beginsel, neer
gelegd in lid 4 van art. 7 van het Ambtena
renreglement, aangezien het tegenwoordige
lid 6 voor verplegend personeel wel den in
lid 4 genoemden proeftijd verleent, doch het
recht op vaste aanstelling, na beëindiging
van den proftijd niet opheft.
Wordt de voordracht aangenomen, dan zal
het verplegend personeel ln dienst der Pro
vincie, in een uitzonderingspositie komen en
de band tusschen verplegenden en provincie
zóóveel losser worden gemaakt, dat daardoor
in de provinciale ziekenhuizen 'n sfeer wordt
geschapen, welke niet in het belang eener
goede verpleging zal kunnen zijn. De Bond is
nog bereid tot overleg over de salariëering
van gediplomeerde verplegenden, aangesteld
boven een noodig geachte formatie, mits dit
tot behoud van de vaste aanstelling zou kun
nen leiden.
Adressant verzoekt derhalve het daarheen
te willen leiden, dat het recht op vaste aan
stelling, zooals dat steeds heeft bestaan, ook
thans voor verplegenden gehandhaafd blijft.
Bij het adres behoort een uitvoerige toe
lichting.
BENNEBROEK
Woensdagavond 3 Januari heeft de R.-K.
Sportvereeniigng O.B.K. een jubileum-uitvoe
ring gegeven ter gelegenheid van het 10-
jarig bestaan der vereeniging.
Het geheel stond onder leiding van den
heer C. A. Thijsen. Medewerkers waren de
acrobaten van de R.-K. S. V. „Sparta" uit
Lisse. Verschillende prijzen werden uitge
reikt. De heer P. v. d. Aar werd houder van
den wisselbeker.
De uitvoering is bijzonder geslaagd. Voor
goede muziek was gezorgd.
HOLLAND—AMERIKA LIJN
Drechtdijk Rotterdam n. Vancouver 4 (5.30
n.m.) te Swansea.
Nictheroy, Southampton n. Vancouver 30
van Los Angeles.
Drechtdijk. Rotterdam n. Vancouver 3
(11.34 v.m.) 45 mijl Oost van Niton.
Lochkatrine, Vancouver n. Rotterdam 3
te Panama.
Pacific Reliance 4 van Vancouver te Hoek
van Holland.
Nebraska, Vancouver naar Rotterdam 3
(n.m.) van Londen.
Delftdijk. Vancouver naar Rotterdam 31
(v.m.) te San Francisco.
Bloonmersdijk, Philadelphia naar Rotter
dam p. 4 (5.20 v.m.) Lizard.
Burgerdijk 2 van N. Orleans n. Rotterdam.
HOLLAND—BRITSCH-INDIë LIJN.
Streefkerk, Rotterdam n. Calcutta 4 te Ant
werpen.
KON. HOLLANDSCHE LLOYD
Zeelandia thuisreis, 3 van Rio Janeiro.
Maasland uitreis, p, 2 Fernando Noronha.
ROTTERDAMSCHE LLOYD
Sibajak thuisreis. 4 (5 n.m.) van Tanger.
Kota Gede 5 (1 v.m.) v. Batavia te Rotter
dam verwacht.
Dempo 4 (1.30 n.m.) van Rotterdam n. Ba
tavia.
Kota Agoeng uitreis, 3 Jan. van Belawan.
Buitenzorg 4 van Hamburg te Rotterdam.
Kota Tjandi 4 8 v.m.) v. Hamburg te
Bremen.
STOOMVAART MIJ. NEDERLAND
Johan van Oldenbarnevelt uitreis, 4 te
Genua.
Tajandoen 4 v. Amsterdam n. Hamburg.
Christ. Huygens uitreis, 2 van Singapore.
Naar Mozart-Muziek te luisteren
Varzuim dus niet de UITVOERING van de
op 11 Januari door de C.O.V. bij te wonen!
De Solisten- Jo Vincent. Pi Moorlag. Louis van
Tulder en Willem Ravelli zullen medewerken
mmw
(Adv. Ingez. Med.)
HET TOONEEL.
Amsterdamsche Tooneelvereeniging.
Gysbreght van Aemstel.
Defresne had ons een anderen Gysbreght
beloofd en hij heeft woord gehouden. De op
voering van Vondel's treurspel door de Am
sterdamsche Tooneelvereeniging verschilde
zoo in alle opzichten van de vroegere onder
Royaards en Verkade, dat wij van een ver
nieuwden Gysbreght kunnen spreken.
Reeds het begin was een verrassing. De
stadspoort niet in het midden, zooals voor
heen, maar nu geheel links en daarvoor de
neergelaten slotbrug en een smalle dijk. met
het wijde uitzicht rondom op het lage pol
derland. Tegen de bermen van den dijk ach
tergelaten schilden, zwaarden en een wiel
van een krijgswagen. Dit decor gaf veel
meer dan dat van vroeger den indruk van
oorlog en strijd.
Van uit de poort schrijdt Gysbreght naar
voren en wanneer de Karthuizer monniken
en de soldaten met Vosmeer de stad naderen,
doen zij dit over den dijk en krijgen wij da
delijk groepeeringen, die treffen door na
tuurlijkheid en tegelijk door schoonheid.
Prachtig deden het bijvoorbeeld de krijgs
lieden in het rood tegen het donkere polder
land en daartegenover de groep van Gys
breght met die witte monniken in het mid
den.
Ook in het spel bleek dadelijk, dat Defresne
hier brak met alle vroegere voorbeelden en
een eigen weg ging. Een grooter bewegelijk
heid, meer losheid in de groepeeringen en
een meer naturalistische wijze van spelen, die
zelfs zoo ver ging, dat Gysbreght en Broeder
Willebord bij het verhaal van Willebord ge
moedelijk naast elkander op een boomstam
gingen zitten.
Ook in de volgende bedrijven brak De
fresne geheel met de statische gestileerdheid,
waarin wij Vondel's treurspel na de opvoe
ringen van het oude Neerlandsch gewoon wa
ren te zien, gaf hij een Gysbreght van sterke
dramatische bewogendheid en van meer ge
wone menschelijkheid.
Hierdoor boeide deze opvoering ongemeen,
vooral ons. die langzamerhand aan de tradi
tie begonnen vast te zitten en die de Gys
breght niet anders meenden te kunnen zien
dan in het klassieke kleed, dat Royaards hem
had omgehangen. Dat het ook anders kan
en met succes heeft deze opvoering ons
bewezen.
De eerste twee bedrijven wonnen als ge
heel beslist bij deze nieuwe opvatting. Want
ook in het tooneel voor het Karthuizerkloos-
ter deden die dijk en het lage landschap het
voortreffelijk en was er meer levendigheid
ook in de actie. En in de volgende bedrijven
werden wij telkens getroffen door prachtige
regievondsten, die als het ware nieuw licht
wierpen op de dramatische kracht en de too-
neelwaarde van Vondel's werk. Hoe voortref
felijk gezien bijvoorbeeld van Defresne om
Badeloch bij haar eerste verschijning uit
haar slaapkamer te doen opkomen en van de
trap te doen neerdalen, als nog levend in
haar droom! En hoe boeiend werd heel dat
tooneel tusschen Gysbreght en Badeloch ook
door het gewoon menscheiijke spel.
Een zelfde verrassing gaf ook het opko
men van den Bode, als nog volkomen onder
den indruk van het verschrikkelijke, dat hij
zoo juist heeft gezien en heel het verhaal
maakte nog sterkere impressie dan vroeger
doordat het ook meer relief kreeg in het
stille en aangrijpende spel van Gysbreght en
Badeloch.
Ook in het laatste bedrijf brak Defresne ge
heel met de traditie. Op een steiger waaraan
de schepen gemeerd liggen, laat hij de slot-
tooneelen afspelen, om tegen het eind, wan
neer Rafaël's stem uit" de duisternis heeft ge
klonken. Gysbreght en de zijnen de boot te
laten betreden en hem de slotwoorden: „Vaar
wel, mijn Aemsterland! Verwacht een andren
heer!" te laten spreken op de voorplecht van
het schip, dat hem naar het nieuwe land zal
voeren. Vooral dit slottooneel trof door de
sterke dramatische kracht, welke Van Dalsum
en Charlotte Kohier daar ontwikkelden, al
deed het wel eenige schade aan den indruk
van het geheel, dat de ruimte op de steiger
zoo klein was en het tooneel zich in het half
donker afspeelde.
De interieurs die Mathieu Wiegman voor de
Gysbreght heeft gemaakt, leken mij minder
geslaagd dan de andere décors. Zij waren mij
te modern en ook te nuchter voor dit Middel-
eeuwsch spel van den Renaissance-dichter, die
Vondel toch was. In het vertrek van Gysbreght
zou men bij die trap met stalen leuning even
goed stalen meubels van de moderne zakelijk
heid hebben kunnen verwachten als de sta
tige stoelen en tafels van Aemstel en de bid
kapel in het klooster deed meer denken aan
een eenvoudig protestant dorpskerkje van
den tegenwoordigen tijd dan aan de kapel
van een klooster uit vroegere eeuwen Trou
wens heel die scène maakte heel weinig in
druk en wij hebben van dit tooneel uit de op
voering van Royaards een herinnering be
waard. die hier ver boven uit ging.
Defresne heeft de reien onzichtbaar laten
zeggen en dit leek mij een zeer groote verbe
tering, ook al moge Vondel het dan niet zoo
hebben bedoeld. Steeds hebben de persoonlijke
reien hoe zij ook waren opgesteld en in welk
kleed zij ook waren gestoken mij gestoord
en verbraken zij voor mij den indruk van het
geheel. Thans kwamen de prachtige verzen
uit het onzichtbare tot ons en nooit tevoren
hebben de reien voortreffelijk als zij wer
den gezegd door Willy Haak mij zoo sterk
ontroerd als gisteravond. Al onze aandacht
was thans geconcentreerd op het woord en
geen oogenblik werden wij afgeleid door bij
komstigheden, die aan den indruk afbreuk
deden. En welk een prachtige regievondst om
Badeloch onder het schijnsel van kaarsen te
laten neerzitten als in droom met gebogen
hoofd tijdens het uitspreken van de rei van
burchtzaten en het vijfde bedrijf onmiddellijk,
zonder onderbreking, op de vierde acte te
laten volgen. Voor het eerst klonken nu de
versregels:
Mij dunkt, ik hoor gerucht: daar roept een
aan de poort.
God lof! het is mijn Heer. Ik heb zijn stem
gehoord
natuurlijk en sloten zij heel gewoon aan de
voorafgaande rei aan.
Wanneer ik denk aan al de Rafaëls van
vroeger al of niet in gekleurde kijkkastjes
prefereer ik ook den onzichtba-
ren Rafaël, die enkel uit den hooge tot Gys
breght spreekt. Alleen lijkt het mij onjuist toe
het tooneel hiervoor geheel in het duister te
plaatsen. Zou het effect niet grooter zijn ge
weest wanneer de stem van uit een anderen
hoek of geheel van boven had geklonken
en wij den indruk, die deze Goddelijke stem
op Gysbreght en de zijnen maakte, hadden ge
zien?
Het was vooral de regie van Defresne, die
den Gysbreght in 'n heel ander licht plaatste.
Het individueele spel is hieraan feitelijk on
dergeschikt en ik kan daarover dit maal dan
ook heel kort zijn. Albert van Dalsum geeft
den Gysbreght voornamelijk als een hoogst
ernstig, godvruchtig mensch, meer huisva
der dan krijgsman, al is hij dan ook niet
vooral tegen het slot in zijn dialoog met Ba
deloch zonder mannelijke kracht. Char
lotte Kohier gaf een zeer mooie Badeloch
zoowel in spel als in dictie. Zij zeide het
verhaal van de droom op fascineerende wij
ze en was prachtig ook in haar reactie op
de verschillende verhalen van Arent-, Gys
breght en den bode in IV en V. Het slot gaf
zij met meesleepende kracht en sterk van
plastiek.
Een jongen, vurigen Arent zagen wij van Ben
Royaards die zijn verhaal in IV dynamisch
met veel schakeering gaf, en van de sterf
scène iets moois maakte. Ben Groenier was
een markante Vosmeer de Spie, sterk voor
al in zijn actie. Het verhaal van den Bode
maakte grooten indruk, zooals Jo Sternheim
het deed. mooi genuanceerd en innerlijk
bewogen. De zittende houding leek mij voor
dit verhaal een der hoogtepunten van
den Gysbreght echter minder gelukkig
toe.
Er waren ook enkelen, die ik minder kon
waardeeren. Zoo was Van Warmeloo wel
uiterlijk een sympathieke, gemoedelijke Wil
lebord. maar het vers kwam bij hem veel te
kort. En ook den bisschop heb ik wel eens
waardiger gezien dan van La Chapelle.
Willy Haak roemde ik reeds voor haar rei
en. Zij zegde ze prachtig van toon en met
groote innigheid: zonder de klink-klank. die
mij vroeger zoo dikwijls bij andere reizeg-
sters hinderde
De zaal was bij deze Gysbreght-opvoering
verheugend verschijnsel stampvol. Aan
het slot heeft het publiek een enthousiaste
ovatie aan de spelenden gebracht en men
rustte niet voordat ook Defresne ten too-
neele was verschenen.
J. B. SCHUIL.
Verzachten de keel
en verfri6schen
den mond
ZUIVEREN DEN AOEM
'Adv. Ingez. Med.)
FILMKUNST.
EXTASE.
Toen ik in mijn opstel over films, welke ik
in het vorige voorjaar te Parijs heb gezien, de
veronderstelling uitsprak dat de Nederland-
sche censuur het werk van den Tsjechischen
kunstenaar Gustav Machaty wel niet in onze
bioscopen zou toelaten, ben ik te pessimistisch
geweest. Weliswaar heeft zij een paar coupu
res aangebracht welke een gaaf en met de
uiterste zorgvuldigheid gecomponeerd kunst
werk als dit begrijpelijkerwijze beschadigen,
maar ondanks de toegebrachte wonden is
Extase toch weinig verminkt en het Neder-
landsche pubiiek mag de censuur voor haar
ruimhartigheid erkentelijk zijn.
Eigenlijk is er ook geen enkele reden, om
dit schouwspel bedenkelijk te achten. Maar
de averechtsche normen waarnaar de be
schaving de natuur is gaan waardeeren. ma
ken dat men heel wat verkapte sensualiteit
van minderwaardig allooi doorlaat doch voor
de zinnelijkheid in haar zuivere, nobele ge
daante de preutsche oogen sluit.
Extase is ae verheerlijking van de zinnelijk
heid. dit is niet tegen te spreken. Maar deze
zinnelijkheid verschijnt in de gestalte van
Eva, de door Hedy Kiesler belichaamde vrouw,
zoo ideaal en bijna symbolisch, dat men door
aan haar prachtig lichaam en bewogen ge
laat aanstoot te nemen, tevens de Venus van
T:tiaan, de Nacht van Michelangelo en het
Hooglied van Salomo veroordeelen zou. Zelden
ziet men het liefdegevoel zoo kuisch en aan
minnig en tegelijk zoo sterk als elementaire
hartstocht verpersoonlijkt als in alt waarlijk
„beeidischoone" en toch in elke zenuw en spier
springlevende Tsjechische meisje.
Maar zelden ziet men ook een film van zoo
uitnemende compositie, met zulk een verruk
kelijk foto-materiaal, een zoo fijnzinnige mu-
sicale illustratie een zoo weloverwogen dialoog
en een zoo zuiveren opzet.
Het gegeven is vrij eenvoudig, maar het ont
roert omdat het zoo algemeen menschelijk is
Een nog ongerept, kinderlijk jong meisje wordt
uitgehuwelijkt aan een ouderen man. Maar
de koelheid is in dit geval niet aan den kant
van 't slachtoffer. Met naïef-vrouwelijke over
gave wacht het bruidje de komende dingen
af. Er ligt vreugde in haar blik. aanhankelijk
heid in haar houding, een geraffineerd in
stinctieve aanmoediging in de wijze waarop
zij haar echtgenoot aan zijn pasverworven
rechten herinnert
Maar deze „gelooft het wel". Hij is er met
zijn gedachten niet bij: terwijl hij haar, naar
's lands gebruik op zijn armen de echtelijke
woning binnendraagt, knelt hem zijn schoen.
En al zijn aandacht concentreert zich straks
op het ordelijk uitstallen van zijn vestzak-
inventaris op het nachttafeltje, terwijl de
vrouw schijnt vergeten te zijn.
Op de huwelijksreis speelt een strijkje op
het terras van een hotel. Verliefde paartjes
walsen in 't rond: de heele sfeer kan wel niet
anders dan het jonge vrouwtje week en ro
mantisch maken Maar de echtgenoot, is ver
dient in zyn krant. Het eenige wat hem af
leidt. is een bij die hem hindert. Hij vermor
zelt het dier onder de poot van zijn stoel en
leest verder.
Eva houdt het niet. langer uit. Ze keert terug
naar haar vader. Bij deze ontmoting treft ons
weer de meesterlijke beknoptheid van de
dialoog. „Vader!"', zegt het. meisje. En hij
roept uit: „Jij?!" Meer niet. Maar is het niet
voldoende? Er komen in heel deze lange
film misschien nog geen honderd woorden
voor. Maar elk van die honderd is gemikt en
gewikt als de stoot van een meester op het
biljart.
Zoo sober als de tekst is. zoo weelderig is de
muziek, vol meesleepende. melodieuze motie
ven. volmaakt in overeenstemming met het
bee'd en de beweging. Hoe geniaal is bijv. de
onname van de drie megafoonzangers bij het
strijkje!
De vader schudt het hoofd. .Je hebt nog
heel het leven voor ie!" vermaant hij. „Daar
óm juist!" antwoordt het meisje.
Om zich afleiding te bez^vz«n gaat Eva
paardrijden op een merrie uit de stoeterij van
haar vader. Nu wordt de film een roes van
voorjaarsnatuur. Het meisje neemt een bad in
een meertie. De merrie wachtend, hoort uit de
verte t gehinnik van den hengst en hot op de
roepstem af. Eva's kleeren op den rug mee
dragend.
Adam een Jong inrenieur vangt het paard
op en brengt Eva de kleeren terug. Zi.i ver
stuikt haar voet. hii helnt haar. En deze toe
nadering in de "Tddeliike lenTe-omgeving
loopt weldra op liefde uit. A)s de lauwe werter
rt-nrm door haar vensters waalt ontvlucht Eva
het vaderliike huis en zoekt haar m'nnaar op
'n zim kepi- die midden in de bloeiende wil
dernis staat.
Inmiddels is bil den echtgenoot, die na het
verlies eerst, de waarde van ziin vrouw is gaan
beseffen, de hartstocht ontwaakt. Hrt is een
ai-teiïiir* hartstocht <"»worden en de acteur
Zonimir Rovoz vertolkt het leed van deze
midukte liefd* or> eren svmmthieke a-s aan-
Thnende wirte. Welk een deerniswekkende
i'-aged-'p legt Tm in dezen man, die in de ure
dei- teleurstelling aan. zijn moeder gaat
schrijven!
Het wordt een afscheidsbrief. De eehtcenoot
wil door zelfmoord een eind aan zijn lijden
maken. Toevallig ontdekt hU in den man. dien
hij op verzoek mee in ziin auto heeft genomen,
ziin relukkigen medeminnaar. Dan welt een
begrijpelijke haat in hem op. Prachtig is dit
stille bittere spel in de auto. die de echtge
noot tot een voertuig van den dood voor hen
beiden bestemd heeft.
Terwijl de echtgenoot in het eenzame slaap
vertrek van de herberg zijn afscheidsbrief
schijft. vieren in de gelagkamer zijn vrouw en
haar minnaar bi.i zigeunermuzlek het voorspel
der bruiloft. Geniaal is het contrast door den
filmkunstenaar uitgewerkt. Muziek en dans
breken af op het gehoor van een schot. De
trommelstokken van den slagwerker- trillen,
terwiil hi1 ze neerlegt.
Maar Eva kan na dit incident niet mear met
den ingenieur meegaan. Te zwaar drukt de
tragische schuld. Heimelijk verlaat zij haar
vriend, als deze bil "t wachten op den trein
in den vroegen ochtend on de bank van het
perron in slaap is gevallen.
Het slot van de film is een apotheose van
den arbeid, waarin de ingenieur zijn zielsrust
terugvindt en de smart vnn ziin gemis ver
geet. Buitengewoon mooi ziin de rhvthmische
beelden van werkers en werktuigen. En. ter
wiil de Jongman z'ch g'imiachend vermaakt
met. de spelende arbeiderslomrens. heft daar
ginds een jonge moeder haar eerste kindje
omhoog.
Aldus de inhoud van de film. welke men in
de kornende week In Cinema Palace bewonde
ren kan.
H. G. CANNEGTETER.
NIEUWS UIT INDIE.
DALING DER INDISCHE
LANDSMIDDELEN.
MINDERE ONTVANGST BIJ DE
SPOORWEGEN.
De opbrengst der landsmiddelen in Octo
ber 1933 bedroeg f 34.400.000 tegen f 35.400.000
in October 1932. De opbrengst, in het tijdvak
Januari t.m. October 1933 bedroeg f 319 700.000
tegen in hetzelfde tijdvak van '32 f 352.200 000.
Na uitschakeling van den invloed der di
verse verhoogingen blijkt de belastingop
brengst in de jaren 1931. 1932 en 1933 resp.
met 21. 20 en 22 pCt. te zijn achterultgeloó-
pen. De opbrengst der productengroep was in
October 1933 f 2.000.000 meer dan in October
1932. welk gunstig verschil te danken is aan
de tin-ver koopen, welke in verslagmaand
f 2.500.000 beliepen.
De opbrengst der bedrijven was in het
vak Januari t.m. October 1933 f 13.609.000
minder dan in hetzelfde tijdvak van 1932,
welke achteruitgang grootendeels: het «evolg
is van de mindere ontvangsten bij dc Staats
spoorwegen.
(Aneta)
