POSTJACER OP SCHIPHOL
CELAND.
Hei
LORENTZ GARAGE
Ridders der Fortuin.
51e Jaargang No. 15505
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Donderdag 11 Januari 1934
HAARLEM S DAGBLAD
Directie; P. W. PEEREBOOM
en ROBERT PEEREBOOM.
UITGAVE LOURENS COSTER MAATSCHAPPIJ VOOR
COURANT-UITGAVEN EN ALGEMEENE DRUKKERIJ N.V.
Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM.
ABO.NINEMfc.IN 1 ENpCr Week 0-25, per maand 1.10, per 3 maanden
3.25, franco per post 3.55, losse nrs. 0.06. Geïllustreerd Zondagsblad
per week fO.05, per maand f 0.22, per 3 mnd. ƒ0.65 franco per post ,'0.72$4.
Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12
Telefoon Nos.: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Drukkerij: 10122, 12713 Administratie: 10724, 14825 Postgiro 38810
ADVERTENTIëN: i.5 regels ƒ1.75, elke regel meer ƒ035. Reclames
0.60 per regel. Reductie bij abonnement. Vraag en aanbod 14 regels 0.60,
elke regel meer ƒ0.15, buiten Arrondissement dubbele prijs. Onze Groentjes
(iederen dag) 13 regels ƒ0.30, elke regel meer 0.10, uitsluitend a contant.
Gratis Ongevallenverzekering voor Maand- en Weekabonnés. Levenslange ongeschiktheid en Overlijde
Idem voor Abonnés op het Geïll. ZondagsbladLevenslange ongeschiktheid f 2000.-, Overlijde
1 f 600.-. Verlies van Hand, Voet of Oog f400.-, Duim f250.- Wijsvinger f 150—, Elke andere vinger f 50.-. Arm- of Beenbreuk I 100.-.
1 f 600—, Verlies van Hand, Voet of Oog f400—. Verlies Duim f75.-. Verlies Wijsvinger f75.-. Verlies andere vinger f30.-.
DIT NUMMER BEST AA F UIT
TWAALF BLADZIJDEN.
HAARLEM, I I Januari
Een Gebroken Ruit.
Zoo hier en daar gebeuren er telkens dingen
die erop wijzen dat onze tijd, behalve econo
misch ontwricht, moreel ontwricht en verdere
ontwrichtingen, lichtelijk mal is. Dit wordt
niet alleen bewezen door het feit dat de be
rooide wereld met geld smijt voor zware be
wapeningen. welker gebruik zij plechtig tot
misdaad heel't verklaard.
Er zijn ook vele van die typische kleinighe
den, en zoo lees ik in een ander dagblad, on
der een ietwat-dulzelingwekkende afbeelding:
„Een Weensche motorrenner heeft op de
Stadion-renbaan te Weenen een bewijs van
moed en vaardigheid geleverd, door met een
vaart van 10(1 K.M. door een vijf m.M. dikke
glasplaat te rijden, zonder ook maar een en
kele verwonding op te loopen".
De afbeelding is een symphonie van glas
splinters, met een voorwiel er middenin.
Ik heb P. Gasus' oordeel erover gevraagd,
maar deze medewerker uit zich steeds in
luchtig-rythmischen vorm en hij kon zich niet
tot ernstiger beschouwing verdiepen dan tot
een herinnering aan zijn voorganger Van
Alphen. „Cornelis had een glas gebroken", zei
hij, en ging heen.
Ik heb er dieper over nagedacht. Hoe komt
men tot zooiets? Is het doel, de snelheid vast
te stellen waarmee men door een winkelruit
kan vliegen zonder zich te bezeeren? Neen,
want achter die ruit is de étalage, en daar zou
men toch in sneven, of zijn beide beenen bre
ken en een zware hersenschudding opdoen,
of zooiets. De Weensche proefneming, onvol
ledig zijnde, heeft derhalve niet bewezen dat
men veilig door een winkelruit kan vliegen
mits de snelheid niet beneden de 100 K.M. is.
Een ander practisch doel dan dit heb ik niet
kunnen vinden. Zoo erg practisch zou het
trouwens niet eens zijn, want het rijden met
100 K.M. snelheid in winkelstraten levert weer
andere bezwaren op, die de politie overwegend
acht. En ik ben het met haar eens.
Wat heeft dus die motorrenner, die door het
andere dagblad „moedig en vaardig" wordt
genoemd, met zijn daad beoogd? Waarom
heeft hij de kosten gemaakt voor een hekwerk
en een glasplaat van 5 m.M. dikte, en het risi
co genomen voor een hooge ziekenhuisreke-
ning, c.q. het verlies van zijn leven?
Voor variéténummer eigent het geval zich
niet. Men heeft teveel ruimte voor aanloop en
uitloop noodig bij een 100 K.M. snelheid. Rest
alleen de mogefcjkheid dat de iman door deze
vreemde daaid bekend wou worden. Laten we
zeggenbefaamd. I-Iet is hem in het bewuste
dagblad niet gelukt, want dit verzwijgt zijn
naam, maar wellicht hebben de Weensche
kranten 'm vermeld. Hij wou faam oogsten,
als Cornelis-van Van Alphen zelf, die ook een
glas brak en voor het nageslacht bewaard
bleef omdat hij zoo'n oprecht berouw had.
Maar die had aan een raket en een $1,1 ge
noeg. Deze Weener moest er een motorfiets,
een heele installatie en 100 K.M. snelheid
voor bezigen.
Ik vind dat hij ook berouw hoorde te heb
ben, en tot zijn Ma zooiets zeggen als: „Maar
als uw Keesje 't niet weder doet, dan zult ge
't immers hem verge ven? Gij zijt-zoo-
goed".
Want als men de rij der hedendaagsche
vermaardheden nagaat, dan is die wel zóo
lang, en dermate gemengd, dat het op zich
zelf geen ambitie kan zijn er toe te behooren.
Als ik denk aan de jongste aanwinsten
meneer Stavisky. en den moordenaar van
meneer Duca in Roemenië, en meneer Garat,
burgemeester van Bayonne....
Neen, het is op zichzelf niets waard om
faam te oogsten. Het komt er nog altijd in de
eerste plaats cp aan. wat je gepresteerd hebt.
Maar dat neemt niet weg dat de wereld voor-
looDig lustig zal door blijven gaan met deze
zotternijen, dat er straks een met 125 K.M.-
snelheid dwars door een schutting zal rijden
en over een jaar een met 150 K.M.-snelheid
van een brug af te water, en dat ze bij ver
gissing wellicht in een Leven zullen blijven
vertoeven, dat menschen met gezonder her
sens en minder vermaardheid juist zooveel
meer noodig heeft
R. P.
VER. ROTTERDAMSCH-
HOFSTAD TOONEEL.
TWEE NIEUWE STUKKEN.
Het Rotterdamsch-Hofstad Tooneel komt
Zaterdag 13 Januari en Woensdag 17 Januari
met 2 nieuwe stukken te Haarlem. Zaterdag
speelt het „F a t s 0 e n 1 ij k e Vrouwen"
(When Ladies Meet), van Rachel Crothers,
een vermakelijk en geestig blijspel, dat in Den
Haag zeer hartelijk ontvangen is en een heel
goede pers ook heeft. Een der successen in dit
seizoen van het Haagsche gezelschap dat
misschien nog overtroffen wordt door Ex-
koning Peter, het blijspel van Zoltan Horvath,
waarin de heer en mevrouw Van der Lugt
Melsert de hoofdrollen vervullen. Op zichzelf
is dat reeds een attractie voor het uitgaand
publiek Het zal dit te meer zijn, nu het weer
eens in een blijspel is. dat ook om zijn satirie-
ken. fijnen geest door de pers algemeen ge
roemd wordt Ex-koning Peter belooft een
Schlager voor Het Rotterdamsch-Hofstad-
Tooneel te worden en wij mogen Cor van der
Lugt Melsert erkentelijk zijn, dat hij zoo
spoedig reeds met dit nieuwste succes in
Haarlem komt.
Gevaar voor ijsvorming deed de vliegers gisteren
in Marseille blijven.
Zeer snel laatste etappe
afgelegd.
Het Studie-comité Snelpost-Nederlandsch-
Indië deelt mede, dat de bemanning van den
„Postjager" zich voorstelde heden om acht
uur plaatselijken tijd van Marseille, waar het
vliegtuig gisteren om 16.06 Greenwichtijd)
geland is, te vertrekken. Vermoedelijk zou
het vliegtuig in de ochtenduren op Schiphol
landen.
Luitenant Asjes heeft gistermiddag, na
aankomst te Marseille, zich telefonisch met
Schiphol in verbinding gesteld, waar de ha
venmeester, de heer Dellaert, hem op de
hoogte heeft gebracht van de laatste weer
berichten. Er was op dat oogenblik geen mist.
doch het weer was nog al heiig. In verband
hiermede hebben Asjes en Geyssendorfer het
raadzaam geacht niet door te vliegen en hun
vertrek op hedenochtend vastgesteld, te meer
waar zij kans voor ijsvorming op de vleugels
niet wilden loopen.
Luitenant Van Giessen uit Soesterberg.
door zijn langdurig verblijf te Spitsbergen
een gezaghebbende Nederlandsche speciali
teit op het gebied van het vraagstuk der
ijsvorming, heeft in een gesprek met den
heer Slot, den constructeur van den „Post
jager" verklaard, dat de weersomstandig
heden van Woensdagavond buitengewoon be
vorderlijk waren voer ijsafzetting op de vlieg
tuigvleugels, zoodat het besluit van de
„Postjager"-bemanning om niet door te vlie
gen z.i. zeer juist was.
Het Studie-Comité Snelpost Nederland-In-
dië deelt aan Aneta.-Vaz Dias mede, dat de
„Postjager" hedenmorgen te 8.23 uur Am-
sterdamsche tijd van Marseille is vertrokken.
De weersomstandigheden zijn gunstig.
Om 11.38 uur hedenmorgen
geland.
De Postjager is hedenmorgen om 11.38 uur
veilig op Schiphol geland. Het toestel heeft
den afstand van Marseille dus wel zeer snel
afgelegd.
Op het vliegveld.
SCHIPHOL, 11 Jan. (V. D.) Opnieuw
gaat de belangstelling dergenen, wier werk
zaamheden liggen binnen de begrenzing
der hoofdstedelijke luchthaven, welke in een
lichte nevel is gehuld, en van anderen, die
naar dit afgelegen, maar toch zoo bedrij
vig en uitermate interessant plekje Amster
dam zijn gekomen, uit naar een bijzondere
gebeurtenis in de geschiedenis der Neder
landsche luchtvaart: de thuiskomst van den
„Postjager", het nieuwe Pandervliegtuig.
welker motoren in deze oogenblikken hun
machinaal lied zingen boven het nog vreem
de grondgebied.
Het meerendeel van het publiek, dat thans
in afwachting is voor wat straks te gebeu
ren staat, heeft zich teruggetrokken in de
warme beschutting' van het restaurant en
in óe ruime hall van het stationsgebouw.
De minder bevoorrechten trotseeren op net
met vlaggen afgebakende terrein van de
30 ct. staanplaatsen de luim van „vader
Winter". Nu en dan warmen zij zich bij de
vuurpotten. Met dit al toont de luchthaven
weer een geheel ander beeld dan bij den
terugkeer van de „Pelikaan". Zooveel dui
zenden als er toen in het nachtelijk duister
bijeen waren, zooveel honderden zijn er
thans in het matige licht van dezen winter
morgen.
De Amsterdamsche politie had weer de
noodige maatregelen getroffen voor een be
hoorlijk functionneeren van het verkeer;
verder waren de toegangen tot de luchtha
ven geblokkeerd door met oranje strikken
gesierde jongelui, die zich beijverden, dat
geen onbevoegden het gereserveerde ter
rein betreden. De belangstelling werd
naarmate het tijdstip van aankomst na
derde, steeds grooter.
Onder de aanwezigen in het restaurant
zagen wij behalve vele familieleden, vrien
den en bekenden van de bemanning, o.a.
luitenant-generaal Seyffardt, chef van de
generale staf en zijn adjudant, een afvaar
diging van het militaire vliegveld Soester
berg met zijn commandant koloneT Best er.
zijn adjudant, kapitein van Voorthuysen, de
leden van het Studie-Comité Snelpost Ne
derlandIndië met hun voorzitter en vele
anderen. De posterijen hadden speciale
maatregelen getroffen voor een snelle ver
zending van de post van den „Postjager".
Een aantal postauto's stond gereed om de
post onmiddellijk naar de kantoren te
brengen te Amsterdam, Den Haag, Rotter
dam en Haarlem.
Te 11.07 uur was het vliegtuig al ter
hoogte van Brussel en hierdoor werd het
tijdstip van aankomst meer en meer zeker.
telefoonstoringen in ons
land.
ERNSTIGER DAN GEWOONLIJK.
Het gebeurt wel vaker, dat telefoondraden
afknappen, doordat er zich, na een dikken
mist, gevolgd door vriezend weer, ijzel op
heeft afgezet. Doch thans is het van ernsti
ger aard geweest. Op tal van plaatsen in ons
land zijn storingen en stagnaties ontstaan,
zoodat zeer veel personeel moest worden ge-
requireerd om de verbindingen te herstellen.
Dit heeft men gisteren in den loop van den
dag meestentijds kunnen doen. Om de in-
terlocale gesprekken zoo vlot mogelijk af te
werken, werd op verschillende plaatsen de
beperkte spreektijd van drie minuten inge
voerd.
NIEUWE OPERATIES IN
MAROKKO.
ALLEEN DOOR FRANKRIJK.
PARIJS. 11 Jan. (Reuter). Nadat eenigen
tijd geleden in de linksche pers reeds was aan
gedrongen op mededeelingen inzake de ge
ruchten omtrent nieuwe operaties in Marokko,
doch waarop geenerlei officieel antwoord werd
gegeven, weet de Matin thans mede te deelen,
dat groote troepen-afdeelingen te Rabat en
Marrakesch gereed staan uit te rukken.
De operaties, welke op 15 dezer zouden aan
vangen, zouden ten doel hebben versterking
en uitbreiding van stellingen aan de grens van
Rio del Oro en bescherming van onderworpen
stammen tegen rondtrekkende nomaden
stammen.
Aan deze operaties neemt Spanje geen deel.
Afbeelding van het fraaie tegeltableau ontworpen door den heer J. Waldkötter), dat het
personeel der Heemsteedsche Gasfabriek ter gelegenheid van het 25-jarig bestaan van het
bedrijf hedenmiddag twee uur aan het gemeentebestuur zou overhandigen en dat een plaats
in de Directiekamer zal krijgen.
U weet het toch
een TAXI
(Adv. Ingez. Med.)
(In de vier trekkingen van de
Fransche staatsloterij zijn de vier
hoofdprijzen van elk 5 millioen
fratics gewonnen door een kapper,
een kolenhandelaar, een mole
naar en een bakker).
Viermaal draaide het fortuinrad
In de Fransche loterij.
Viermaal ging het vetste kluifje
Lokkend veler neus voorbij.
Maar een viertal lotelingen
In den dienst van de fortuin,
Plaatste het een gouden kroontje
Van millioenen op de kruin.
'k Heb aan alle vier die winnaars
Eens gemoedelijk gevraagd,
Hoe het is, als vrouw Fortuna
Je zoo'n teeder hart toedraagt.
Eerst de kapper, die verklaarde:
Nou, ik maak geen kapsies meer,
Ik sta nimmer meer geschoren,
'k Ben geknipt voor millionair.
Daarna vroeg ik het gevoelen
Van den kolenhandelaar,
Die er nu zoo warmpjes inzit,
Vurig gaf hij commentaar:
Hoorde je ooit van je leven
Zoo'n geslaagde kolen-bak?
't Lot bracht mij geen kolenmijnen,
Maar een goudmijn in mijn zak.
'k Heb den molenaar gesproken,
Ook een zeer eenvoudig man,
Hij zei: onder ons gebleven.
'k Ben er nog wat melig van.
Het is koren op mijn molen,
Wat een kolossale som,
Maar nu ik het heb gekrègen,
Maal ik er niet verder om.
'k Ging tenslotte naar den bakker,
Die het vierde kluifje kreeg,
Deze sprak vol satisfactie:
'k Heb mijn brood nu wel ter-deeg.
Overal op onze wereld
Is het door de crisis mis,
Ik vind dat het met de duiten
Prachtig voor den bakker is.
ECHTE WALES- ANTHRACIET
o.a. a f 2.60
WITTOP KONING - HAARLEM
HARMENJANSWEG 67A TELEFOON 16100
(Adv. Ingez. Med.)
LAADBRUG NEERGESTORT.
Tu)ee arbeiders te Vlaardin-
gen om het leven gekomen.
EEN LICHTERSCHIP GEBROKEN.
De uitlegger van een groote loopkraan met
een gewicht van in totaal ongeveer 350 ton
en staande op het terrein van de N.V. Vul
kaanhavenbedrijf Vlaardingen-Oost is gister
middag te ongeveer half vier afgebroken en
terecht gekomen op het Duitsche stoomschip
Baldur en gedeeltelijk op den kolenlichtsr
Alstad, welke middendoor brak. doch op zijn
waterdichte schotten bleef drijven.
Het machinehuisje, dat op den uitlegger
stond en ongeveer 30 ton weegt viel in het
water tusschen beide schepen. De beiden zich
in het huisje bevindende personen, de 35-
jarige kraanmachinist M. v. d. Kuyl en de
48 jarige smeerder D1. Scheepen, kwamen
om het leven.
De laadbrug, waarvan de uitlegger is af
gebroken, was de grootste laadbrug voor
grijpwerk ter wereld en was sinds 1925 bij de
maatschappij in gebruik. Zulk een laadbrug
bestaat uit twee gedeelten, n.l. een vast, dat
boven het land staat en een beweegbaar, dat
óf horizontaal over het water uitsteekt, óf
vertikaal in de lucht steekt Dit scharnierende
stuk wordt uitlegger genoemd. De geheele
laadbrug, in neergeklapte staat, is ongeveer
50 meter lang.
Men was bezig erts vanuit de Baldur naai
de Alstadt over te brengen. Plotseling zijn
de trekbanden dit zijn de steunijzers,
waaraan de uiterste punt van den uitlegger
hangt en die de verbinding vormen tusschen
dit punt en een soort van raam, dat, als de
uitlegger in horizontalen stand is, lood
recht omhoog staat boven het draaipunt van
den uitlegger gebroken, zoodat de uitleg
ger met donderend geraas naar beneden
stortte. Men had er juist een last van 28 ton
aanhangen; de normale last bedraagt 30 ton.
De berging is aan v. d. Tak's bergingsbe
drijf opgedragen. De justitie stelt een onder
zoek in..
Om 11.38 uur hedenmorgen is de Postjager
veilig op het vliegveld Schiphol geland.
pag. 1
Laadbrug te Vlaardingen neergestort; twee
arbeiders verdronken.
pag. 1
Het Voorloopig Verslag der Tweede Kamer
over de tijdelijke verruiming der Winkelslui
tingswet verschenen.
pag. 9
De Januari-contingents van onzen kooluit-
voer naar Duitscliland zijn bekend.
pag. 4
Gisteren is de Pelikaanbemanning in het ko
loniaal Instituut gehuldigd.
pag. 4
De maatregelen voor teeltbeperking der tuin-
bouwgewassen zullen spoedig hun beslag
krijgen.
pag. 4
Naar aanleiding van de affaire Stavisky ver
wacht men een bewogen zitting van de
Fransche Kamer.
pag. 3
Zal Tardieu de Fransche regeering ten val
brengen?
pag. 3
Di België zijn twee ministers afgetreden.
pag. 3
De Chineesche regeeringstroepen hebben
thans ook Amoy op de rebellen veroverd.
ARTIKELENENZ.
R. P.: Een gebroken ruit.
pag. 1
Van onzen Londensehen correspondent: Ier-
land's beproevingen.
pag. 3
K. de Jong: Robert Casadesus bij Kunst aan
het Volk.
pag. 6
J. B. Schuil: Tooneelgroep Het Masker. „Zoo
je me wilt.''
pag. 3
Sport in 't kort.
pag. 8
Voor de vrouw.
pag. 7
Damrubriek.
pag. 8
HET STAVISKY-SCHANDAAL
SCHIJNT PAS TE BEGINNEN
ZUIVERINGSACTIE NOODIG GEACHT.
(Zie ook pag 3.)
PARIJS, 11 Januari (V, D.) De confronta
tie van den gearresteerden directeur der Cré
dit Municipal de Bayonne, Tissier, met den
eveneens gearresteerden burgemeester van
Bayonne. het Kamerlid Garat, in aanwezig
heid van den rechter van instructie, heeft
weinig opheldering gebracht. Tissier blijft bij
zijn bewering slechts in opdracht van Garat
te hebben gehandeld, die met Stavisky een
lijn trok. Beiden hadden ook gedeeld in de
winsten der financieele transacties, welker
bedriegelijk karakter hij niet had gekend.
Garat bestreed deze verklaringen van Tissier,
doch moest toegeven nauw met Tissier be
vriend te zijn geweest. Hij had indertijd ech
ter kennis met hem gemaakt door bemidde
ling van zeer hoogstaande personen, wier
namen hij echter weigerde te noemen.
Na langdurig aandringen van den bij het
verhoor aanwezigen verdediger deelde hij
tenslotte mede, dat Stavisky tegenover Ieder
een had verklaard, dat hij bij den Parijschen
prefect van politie Chiappe uit en thuis was.
Garat zelf had Chiappe en Stavisky echter
nog nooit samen gezien.
Het dagelijksch bestuur der radicale partij
heeft gisteren den politieken toestand be
sproken in verband met het Stavisky-schan-
daal. De partijvoorzitter Herriot verklaarde
o.a., dat de eerlijke elementen er genoeg van
hadden steeds weer op de voorpagina's der
bladen te lezen van misdaden, diefstallen en
schandalen.
Na een poging tot rechtvaardiging van den
afgetreden minister van Koloniën Dalimier,
werd een resolutie aangenomen, waarin vol
ledige opheldering van het jongste schan
daal, zonder verschooning van welke hoog
staande personen ook. wordt geeischt en
wordt aangekondigd dat de partij zelf onver
biddelijk zal optreden tegen alle leden die
niet waard zijn er deel van uit te maken.
De partij sprak tevens haar vertrouwen in
de regeering uit.
De „Ligue de la Jeunesse Patriote" publi
ceert een oproep voor de hedenmiddag te
houden groote openbare protestdemonstratie
tegen het verval van het regime. Aanhangers
van de royalistische „Action frangaise" heb
ben gisteravond gedemonstreerd voor het
ministerie van financiën en voor het minis
terie van buitenlandsche zaken aan den
Quai d'Orsay. Verschillende hunner werden
daarbij gearresteerd.
De zaak breidt zich
steeds uit.
BAYONNE, 10 Januari (Reuter). De rech
ter van Instructie verzocht hedenavond de
opheffing der pai-lementaire immuniteit van
den afgevaardigde Bonnaure en vaardigde
een bevel tot inhechtenisneming uit tegen
Albert Dubarry, directeur van de Volonté en
CamïlleAymard, oud-directeur van de Li-
berté. Dubarry zou van Stavisky een som van
2 millioen hebben ontvangen en Aymard
55.000 fres. Stavisky zou de verkiezingscam
pagne van Bonnaure hebben gefinancierd en
een rekening van 15.000 frs. bij zijn kleerma
ker hebben betaald.
Bij de confrontatie van Garat en Tissier
hielden beiden hun vroegere verklaringen
staande.
De Groot-zegel-bewaarder besloot bij het
hoogste ambtenaars-gerecht een klacht in te
dienen tegen de rechters, welke de zaak-
Stavisky hebben behandeld en hierbij een
aantal onrechtvaardigheden begingen.
