I
Chautemps' aftreden verwacht.
Henriot's beschuldigingen tegen
De Monzie en Paul-Boncour.
ZATERDAG 27 JANUARI 1934
HAARLEM'S DAGBLAD
3
BUITENLAND
Minister Raynaldy bij de onregelmatigheden
betrokken
Kabinetsraad zal vandaag
beraadslagen.
Opnieuw straatbetoogingen.
Camille Chautemps.
PARIJS, 26 Januari. De Fransche mi
nister van Justitie Raynaldy heeft minister
president Chautemps ontslag gevraagd. Een
deputatie uit de socialistische Kamerfractie
had zich tot minister-president Chau
temps gewend, bij wien zij er op aandrong
den minister van Justitie Raynaldy ontslag te
verleenen.
Chautemps zou tegenover deze deputatie
hebben verklaard, dat hij nog in den loop van
den avond den president der republiek het
collectief ontslag der regeering zal aanbieden.
Het aftreden van Reynaldy zou het gevolg
zijn van het feit, dat Reynaldy, die als mi
nister van Justitie plaatsvervangend minis
ter-president is, lid is geweest van den raad
van beheer der bank Sacazyn, welke we
gens onregelmatigheden in de bankleiding en
wegens misleiding der openbare meening is ge
wikkeld in een schandaal, dat voorloopig door
de bevoegde rechters wordt onderzocht.
PARIJS, 26 Januari. (V.D.) Tegen mid
dernacht is heden een zekere opheldering in
getreden in den vrij verwarden door de crisis-
gerlchten om de regeering heen ontstanen toe
stand.Bevestigd schijnt te worden dat minister
van justitie Raynaldy Zaterdagmorgen een
beslissing zal nemen in dien geest, dat hij
het Vrijdag aangeboden, maar door Chau
temps niet aanvaarde verzoek om ontslag
opnieuw zal indienen en zal aandringen op
aanvaarding. In dit geval zal een op Zater
dagmiddag bijeenkomende kabinetsraad moe
ten beraadslagen over de door het aftreden
van Raynaldy ontstane situatie.
In wel ingelichte parlementaire en poli
tieke kringen helt men over tot de opvatting,
dat Chautemps zal afzien van zijn voorne
men Dinsdag nogmaals den strijd voor het'
parlement te wagen en reeds Zaterdag den
president het aftreden van het geheele kabi
net zal aanbieden .Men gelooft niet dat in dat
geval Chautemps weer belast zal worden met
de vorming eener regeering, doch noemt als
candidaten met de meeste kans Herriot en
vervolgens Daladier.
Opnieuw straatbetoogingen.
In den loop van den nacht hebben de
straatbetoogingen die drs avonds voor het
-Kamergebouw gehouden waren, zich ver
plaatst naar de groote boulevards. Eenige be-
toogers droegen borden met opschriften, die
betrekking hadden op het schandaal-Sta-
visky. De politie verspreidde de demonstran
ten doch kon niet verhinderen, dat eenige
hunner de kleine tafeltjes van de café-ter
rassen als projectielen gebruikten. vr
Weg met de dieven!
Van de Place de la République uit vormde
zich een stoet, die steeds aangroeide en die
onder het zingen van de Marseillaise en ge
roep: „Weg met de dieven" naar de groote
boulevards trok en naar de Place de l'Opéra.
Voor de Madeleine bedroeg het aantal betoo-
gers ongeveer 1000. Deze trachten over de
Seinebrug voor het Kamergebouw te trekken,
het geen echter door een politie-afzetting
verhinderd werd. Ongeveer 100 demon
stranten trokken toen onder het zingen van
de Marseillaise naar het departement van
oorlog. Terzelfder tijd was bij het Gare du
Nord een stoet gevormd, die eveneens tracht
te naar de binnenstad te trekken. Het kwam
tot botsingen met de politie, die 15 personen
aresteerde. Twee agenten van politie werden
gewond. Ook van den Boulevard Saint Ger
main af trachtte een stoet naar het Kamer
gebouw op te rukken, doch ook deze werd
door de politie tegengehouden. Ook voor het
ministerie van Justitie werd betoogd, evenals
op den Boulevard Montmartre en voor het
Gare de l'Est en de verder afgelegen boule
vards.
Duitschlaad.
Duitsch-Poolsch vredespact
voor tien jaar gesloten.
De Rijksminister van Buitenlandsche Za
ken en de Poolsche gezant hebben Vrijdag
ochtend op het departement van Buiten
landsche Zaken een verkalaring onderteekend
waarbij tusschen Duitschland en Polen ter
consolideering van den vrede in Europa en
mede in den geest van het viermogendheden-
pact een accoord wordt gesloten voor den duur
van tien jaar. Bij deze overeenkomst ver
plichten de beide staten zich alle kwesties,
welke ook, welke zich tusschen hen zouden
kunnen voordoen bij directe onderhandelin
gen te regelen.
In de officieele verklaring wordt o.a. ge
zegd
Beide regeeringen gaan uit van het feit, dat
de handhaving en waarborg van een per
manenten vrede tusschen hun landen een
essentieele voorwaarde is voor den alge-
meenen vrede in Europa. Zij zijn derhalve
besloten deze wederzijdsche betrekkingen te
baseeren op de in het pact van Parijs van
27 Augustus 1928 vervatte principes en wil
len, voor zoover daarbij sprake is van de ver
houding tusschen Duitschland en Polen, de
toepassing dezer principes nauwkeuriger be
palen.
Mochten eventueele geschillen tusschen hen
ontstaan en mocht een oplossing door directe
onderhandelingen niet kunnen worden ver
kregen, dan zullen zij in ieder bijzonder ge
val op grond van wederzijdsch overleg een
oplossing zoeken door andere vreedzame
middelen, ongeacht de mogelijkheid, zoo
noodig die procedures toe te passen, waarbij
wordt voorzien door de andere verdragen,
welke tusschen hen bestaan voor dergelijke
bevallen. Onder geop omstandigheden zullen
zij evenwel met het doel daeze kwesties op te
lossen overgan tot de toepassing van ge
weld.
Beide regeeringen zijn er van overtuigd,
dat op deze wijze de betrekkingen tusschen
haar landen zich vruchtbaar zullen ontwik
kelen, en zullen leiden tot een verhouding
van goede nabuurschap, welke niet alleen tot
zegen zal zijn aan hun beide landen, doch
ook aan de overige volken van Europa.
De verklaring geldt voor een periode van
tien jaren, gerekend van den dag der uitwis
seling van deratificatie-oorkonden. Indien zij
niet door een der beide regeeringén wordt op
gezegd zes maanden voor den afloop van de
zen termijn, blijft zij ook verder van kracht,
doch zij kan dan door ieder regeering te allen
tijde worden opgezegd met een termijn van
zes maanden.
eenige extremisten, die een plan hadden ont
worpen om een aanslag te plegen op Barrios
bij gelegenheid van de plechtigheid ter eere
van Blasco Ibanez.
Engeland.
Maandag een „witboek" over
de ontwapenng.
De ontwapeningscommissie van het kabi
net heeft Vrijdagmiddag een zitting gehou
den. Er werden verschillende vragen gesteld
aan Simon met betrekking tot de ontwape
ning.
Wanneer het parlement Maandag weer zal
bijeenkomen, zullen den minister van Bui
tenlandsche Zaken verschillende vragen
worden gesteld in de ontwapeningskwestie.
Men verwacht dat Simon een verklaring zal
afleggen.
In de zitting van Vrijdag werd, naar ver
luidt, deze regeeringsverklaring voorbereid.
Zij zal of mondeling of in den vorm van een
Witboek worden bekend gemaakt.
Deze nieuwe verklaring zou gebaseerd zijn
op de Britsche ontwerp-conventie. De nieu
we verklaring zal, naar men meent, het doel
nastreven een mate van overeenstemming
tot stand te brengen bij de mogendheden,
waardoor de ontwapeningsconventie mogelijk
zal worden gemaakt.
VONNISSEN IN HET PROCES-
MAIKOWSKI GEVALLEN.
ONTEVREDFNHEinSBFn iC.INGEN OP DE
PUBLIEKE TRIBUNE.
Spanje.
Een aanslag op Barrios
voorbereid?
Uit Valencia 26 Jan: In verband met de
arrestatie van drie misdadigers, die een
moord gepleegd hebben op een apotheker
hier ter stede, verluidt, dat men met deze ar
restatie meent de hand gelegd te hebben op
BERLIJN, 26 Januari (D.N.B.) Heden
ochtend is het oordeel uitgesproken in het
Maikowski-proces.
De 43 communistische beklaagden werden in
totaal veroordeeld tot 38 jaar tuchthuis en
95 jaar gevangenisstraf.
De voornaamste beklaagden werden ver
oordeeld: twee tot 8 jaar tuchthuis, 2 tot
zes jaar en een tot vijf jaar.
(Men herinnert zich. dat de communisten
verleden jaar bij de Brandenburger Poort een
S. A. afdeeling hadden aangevallen, waarbij de
leider dezer afdeeling Hans Maikowski gedood
werd).
„De stem van het volk!"
Het D. N. B. voegt aan het vonnis nog het
voleende toe:
Gedurende de voorlezing van het vonnis
door den rechter Ohnesorge gaven de in de
zaal aanwezige personen, meest kameraden
van den om het leven gekomen Maikowski.
door interrupties uiting aan hun verontwaar
diging over het vonnis, dat volgens hen te
mild was. De rechter moest de ordeverstoor
ders herhaaldelijk waarschuwen. Aan het ein
de van de voorlezing ontstonden levendige in
cidenten. De aanwezigen keurden luidkeels het
vonnis van Ohnesorge af. zoodat de zaal ont
ruimd moest worden.
De stém van het volk, die door de interrup
ties tot uiting kwam. heeft weer eens duidelijk
getoond hoe noodzakelijk het was de zwaar
dere strafbepalingen uit te vaardigen, die
voortaan zullen worden toegepast.
HITLER VOOR „VERLOF" AAN
DEN RIJKSBISSCHOP?
GOERING ZOU ER EEN STOKJE VOOR
GESTOKEN HEBBEN.
Naar Reuter uit Berlijn aan Engelsche bla
den meldt heeft Hitler in de bijeenkomst,
waarin getracht is het geschil in de evangeli
sche kerk bij te leggen, in verzoenenden
geest gesproken. Hij scheen ervoor te zijn
dat dr. Müller, de rijksbisschop, met verlof
zou gaan, tot tijd en wijle de oneenigheid zou
zijn bedaard.
Goering echter, die binnenkwam toen
Hitier juist aan het woord was, toonde zich
een voorstander van het afdwingen van den
vrede in de kerk door middel van staatstus-
schenkomst.
Reuter voegt er nog aan toe dat vóór de
bijeenkomst Hitier en Hindenburg een on
derhoud hadden gehad, waarin zij waren
overeengekomen een verzoenende houding in
den kerkstrijd aan te nemen.
EMIGRANT IN HET SAARGEBIED
NEERGESCHOTEN
ILLINGEN (Saargebied). 26 Jan. (V.D.) De
emigrant Franz Zwinger wiens opsporing
werd verzocht, is Vrijdagavond door land-
jagers aangehouden. Zwinger loste direct
weer eenige schoten op de ambtenaren, zon
der evenwel iemand te treffen. De landjagers
beantwoordden het vuur en schoten Zwinger
dood.
HET TOESTEL VAN CHAMBERLIN EN
LEYINE VERBRAND
NEW YORK, 26 Jan. (Reuter Uit Willingtou
in den staat. Delaware wordt gemeld, dat gis
teren de vermaarde eendekker „Miss Colum
bia", waarmede Chamberlin en Levine in
1927 van New York over den Atlantischen
Oceaan zijn gevlogen, door brand in een
vliegtuigfabriek volkomen is vernield.
EXPLOSIE IN EEN
KERKGEBOUW.
GROOTE MATERIEELE SCHADE, GEEN
MENSCHENLEVENS TE BETREUREN.
SOFIA, 26 Jan. (V-D.) In den nacht op
Vrijdag is in de Adventistenkerk te Varna
groote schade aangericht ten gevolge van
een ontploffing. Menschenlevens zijn niet te
betreuren, aangezien de kerk leeg was. De
dader (s) kon (den) nog niet worden opge
spoord.
OUD PROJECTIEL
ONVERWACHT ONTPLOFT.
VIER ARBEIDERS OMGEKOMEN.
BRUSSEL. 26 Jan. (V.D.) Te Oostnieuw-
kerke bij Roeselaere waren arbeiders bezig
met de opruiming van een oud gebouwtje,
dat door de Duitsche troepen tijdens den
oorlog was gebouwd. Plotseling is een ver
moedelijk ter plaatse begraVen projectiel ont
ploft, waardoor vier arbeiders werden ge
dood en een ernstig gewond.
DE FINANCIER LORD REVELSTOKE
OVERLEDEN.
LONDEU, 26 Januari. (V.D.) Hedenmor
gen vroeg is op 69-jarigen leeftijd overleden
de békende Engelsche financier Lord Revel-
stoke, die o.a. directeur was van de bekende
Londensche bankfirma Baring Brothers
Co.
SCHEEPVAART BERICHTEN
HOLLAND—AMERIKA LIJN.
Volendam, New-York n. Rotterdam 29 (4.30
v.m. G. T.) te Plymouth verwacht.
Narenta, Vancouver n. Rotterdam 24 van
Seattle.
Nagara vertrekt 27 van Seattle n. Rotter
dam.
Rotterdam 24 van Colon te Kingston (Ja.)
Lochkatrine, Vancouver n. Rotterdam p.
28 Prawle Point.
HOLLAND—AFRIKA LIJN.
Nieuwkerk (thuisreis) 25 Jan. van Mar
seille.
HOLLANDWEST-AFRIKA LIJN.
IJstroom, 24 Jan., van Bremen te Hambugr.
Helder 26 van Hamburg te Amsterdam.
NEDERL.-INDISCHE TANKSTOOM
BOOT MIJ.
Agnita te Southampton, naar Rouaan, Am
sterdam, Curasao, 1 te Amsterdam verwacht.
KON. NED. STOOMBOOT MIJ.
Boskoop, 26 Jan. van Chili te Amsterdam.
Brlelle, Chili n. Amsterdam 26 van CfSEïo-
bal.
Calypso, 25 Jan. van Lissabon te Cadix.
Clio 25 Jan. van Stamboul naaar Izmir,
Irene 25 Jan. van Beyrouth te Castellon.
Merope 26 Jan. van Hamburg te Amster
dam:
Pluto 26 Jan. van Kopenhagen te Aarhuus
Poseidon, 26 Jan. van Izmir te Rotterdam.
Almelo 24 Jan. van Vancouver naar Lon
den.
Bodegraven 24 Jan. van Corral te Iqulque.
Crijnsen 23 van Barbados naar Amsterdam
Cottica, Amsterdam n. West-Indië 25 (2.50
v.m.) 55 mijl Z.W. van Niton.
Ulysses, Rotterdam n. Tanger 25 (12.2 njn)
125 mijl Zuid van Land's End.
Costa Rica 26 v. Amsterdam n. Barbados.
Nereus 26 v. Amsterdam naar Kopenhagen.
Vesta, 26 van Amsterdam naar Rotterdam.
Theseus 25 v. Danzig naar Stettin.
Ceres 26 van Constantza te Amsterdam.
Aurora 26 van Savona naar Palermo.
Hebe 26 van Alicante te Barcelona.
Iris 25 van Gothenburg naar Amsterdam.
Mars 26 van Savona te Tarragona.
Stella, Valencia n. Rotterdam 26 (12.25
n.m.) 90 mijl W. v. Kaap Barfleur 27 (11
n.m,) verw.
Orestes 26 van Malta te Patras.
Rhea 26 van Rotterdam naar Lissabon.
Luna 26 van New-York n. Port au Prince.
Twijfel over Stavisky's einde.
(Van onzen Parijschen correspondent).
We moeten nog eens terug komen op de
affaire-Stavisky.
Hoewel de heeren Henriot en de Monzie.
na de bemiddeling van Piétri. overeen zijn
gekomen dat ze niet met revolver of degen
tegenover elkaar zullen komen, hoewel er
dus ditmaal geen bloed zal worden vergoten
(de andere affaire, die van Ferry, blijft voor
loopig nog hangende) is het publiek geenszins
voldaan. Niet dat men er zich in zou ver
heugen dat twee parlementsleden, ow. één
minister zich zouden schuldig maken tegen
de wet die het duel ten eenenmale 'verbiedt,
maar de groote menigte begint, nu genoeg te
krijgen van alle duistere „combines" en men
wil weten waaraan de genoemden zich schul
dig maakten En dan blijft er dit: Henriot
heeft openlijk in de Kamer verklaard: toen
Stavisky voor een eerste maal in Marly werd
gearresteerd vond men in zijn gezelschap een
juffrouw Arlette Simon, die niet wegens me
deplichtigheid werd ingerekend maar wegens
inbraak. Deze dame. die later madame
Stavisky werd, is onmiddellijk uit de gevan
genis ontslagen en overgebracht naar een
ziekenhuis en hoewel haar straf daar ook
cellulair bleef, voor een jaar tijd, kreeg ze
geregeld bezoek van minister de Mor.zie en
van minister Paul Boncour Zoo en niet
zooals het in de officieele telegrammen naar
elders werd overgebracht luidde de aan
klacht van den heer Henriot.
Ge kent het vervolg: er werden getuigen
benoemd en de heeren zouden elkaar op den
degen ontmoeten, niet over de grenzen, maar
in het bosch van Vincennes, maar na de be
middeling van Piétri werd de twist bijgelegd
enverscheen het zonderlinge communi
qué: Henriot was volkomen ter goeder trouw,
maar de Monzie is nooit in aanraking geko
men met mademoiselle Arlette Simon, later
Mme Stavisky.
Zijnerzijds heeft de Boncour verklaard dat
de inbreekster een nichtje was van één van
zijn oude vrienden en dat men er zich dus
niet over moet verwonderen dat hij, te meer
waar zijn eigenlijke beroep advocaat is, de
gevangene geregeld ging opzoeken.
Het is echter niet onze schuld, dat we, wan
neer we getrouw de publieke opinie hier weer
geven, gewag moeten maken van een zeker
sceptisch gevoelen van de absolute meerder
heid van het Fransche volk, wanneer het be
treffende de Stavisky-zaak min of meer of
ficieele communiqués te lezen krijgt En daar
toe zijn dan ook wel redenen. Er is al ten
eerste de kwestie van Stavisky's „zelfmoord",
iets waaraan sterk getwijfeld wordt. De al-
gemeene verwondering wordt opgewekt door
de navolgende feiten: 1ste: hoe is het moge
lijk dat een doodelijk gewonde eerst na drie
kwartier naar een hospitaal wordt vervoerd,
de moeite geeft om den zieke eerst te ont
gaan tot een operatie, zonder dat men zich
2ae hoe is het mogelijk dat doktoren over-
kleeden; de officieele photo's toonen ons een
Stavisky. op een operatietafel, in golfcostuum
3de hoe verklaart men het dat S. die 1 M. 75
meet zich dwars door het hoofd schiet, ter
wijl men den kogel terug vindt in den muur
op 1 M. 35 hoogte: 4de hoe is het te verkla
ren dat men in den muur nog andere sporen
vindt, welke men verklaartals uitgetrok
ken spijkers; 5de hoe kan S. in z'n brief aan
zijn zoon, waarin hij verklaart zich van kant
te zullen maken, schrijven: ik, een man van
43 jaarterwijl hij héél goed wist dat hij
49 jaar oud was: 6de waarom kan niemand
een facsimilé krijgen van dat schrijven, op
dat de experts er de authenticiteit van zou
den kunnen vaststellen; 7de waarom zou S.
i zijn overgegaan tot zoon wanhoopsdaad,
waar hij héél goed wist dat hij volgens de
wet slechts ten hoogste tot vijf jaar gevan
genisstraf zou kunnen worden veroordeeld,
zoodat nog een héél leven voor hem lag....
waarin hij de tijdig bespaarde millioenen rus
tig zou kunnen aanwenden voor eigen ple
zier: 8ste hoe kan iemand die met zelfmoord
plannen rondloopt zich de moeite geven om
paspoorten te laten gereedmaken, hetgeen
toch wijst op de bedoeling om naar het bui
tenland te vluchten; 9de hoe is het te ver
klaren dat de binnendringende politie-in-
specteur S. stervend naast zijn bed vindt,
met zijn revolver naast zich, en dat men hem
een half uur later aantreft: op zijn bed. met
een revolver in de hand. Als men hem op bed
heeft getild, dan is het vuurwapen toch niet
alleen van den grond in zijn hand gespron
gen. Het zijn allemaal maar vragen, maar
niemand kan er een afdoend antwoord op
gevenen zoodoende is niemand over
tuigd.
Doch we komen terug op het incident de
Monzie-Boncour-Henriot. Dokter Roger, di
recteur van het ziekenhuis 57 Boulevard de
Montmorency, is een nog jonge krachtige
man. die zich uitstekend de feiten herinnert
en die geen oogenbiik aarzelt om ons het
volgende toe te vertrouwen:
Den 18den Januari heb ik een onderhoud
gehad met Philippe Henriot betreffende het
verblijf hier van Arlette Simon, van Juli 1926
tot Februari 1927. Het onderhoud had trou
wens plaats in tegenwoordigheid van mijn
collega, dr. Ga tellier. Arlette Simon, zoo heb
ik verklaard, werd hier gebracht door haar
dokter en M, Pachot. Deze laatste, van de
politie, verklaarde me dat de patiente onder
politietoezicht stond en dat ze van niemand
bezoek mocht krijgen. Enkele dagen later
kwam hij terug en verklaarde me dat ze wel
visite mocht ontvangen van de heeren de
Monzie en Paul Boncour, en dien overeen
komstig gaf ik aan het personeel opdracht.
Zéér zeker herinner ik me Paul Boncour te
hebben ontmoet. Mijnerzijds moet ik echter
verklaren dat ik hier nimmer de Monzie heb
gezien. Ik moet hieraan echter toevoegen dat
ik een twaalftal dagen geleden het bezoek
heb gehad van een inspecteur van politie die
me kwam vragen of wij in onze administra
tie eenig bewijs, eenig papier hebben betref
fende de verblijfkosten van Arlette Simon, op
naam van Paul Boncour. Hij vestigde er mijn
aandacht op dat er ook een dokter Paul Bon-
cour bestaat en dat die papieren dan mis
schien zouden kunnen worden toegeschreven
aan Boncour. den minister. Maar ik heb de
zen ondervrager dadelijk kunnen zeggen dat
we geen enkel bescheid ten name van een
Boncour bezitten. Uitdrukkelijk verklaar ik
dat Henriot op de Kamertribune woordelijk
zijn onderhoud met ons heeft weergegeven.
Dokter Gatellier, die ook bij het onderhoud
met Henriot tegenwoordig was, is het hier
volkomen mede eens.
Ik ben blij te kunnen verklaren dat het
onderhoud van 18 Januari woordelijk door
den heer Henriot is weergegeven en dat deze
dus geheel ter goeder trouw is. En dat men
er in het minst ook geen geheim van hoeft
te maken bewijst wel het feit dat dr. Roger
onmiddellijk Henriot het recht heeft gegeven
om zijn naam als getuige te noemen, wan
neer hij na zijn verklaring in de Kamer zou
worden aangevallen en gemaand om getui
gen te noemen.
Er dringen zich. na zulke verklaringen zoo
veel vragen op, dat men er zich werkelijk
niet meer over verwondert dat het publiek
sceptisch is gestemd.
HENRY A. TH. LESTURGEON.
Een goed jaar voor de KIM.
Één ding staat vastwe hebben een stuk beter geboerd dan vorig jaar.