Excelsior.
Itei Behafëims
51e Jaargang No. 15522
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Woensdag 31 Januari 1934
HAARLEMS DAGBLAD
Directie; P. W. PEEREBOOM
en ROBERT PEEREBOOM.
ABON NEMEN I EN per week 0.25, per maand 1.10, per 3 maanden
3.25, franco per post 3.55, losse nrs. 0.06. Geïllustreerd Zondagsblad
per week 6.05, per maand ƒ0.22, per 3 mnd. 0.65 franco per post *0.7254.
UITGAVE LOÜRENS COSTER MAATSCHAPPIJ VOOR
COURANT-UITGAVEN EN ALGEMEFNE DRUKKERIJ N.V.
Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12
Telefoon Nos.: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Drukkerij: 10122, 12713 Administratie: 10724, 14825 Postgiro 38810
Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM.
ADVERTENTIëN: j5 regels 1.75, elke regel meer ƒ0.35. Reclames
f 0.60 per regel. Reductie bij abonnement. Vraag en aanbod 14 regels 0.60,
elke regel meer ƒ0.15, buiten Arrondissement dubbele prijs. Onze Groentjes
(iederen dag) 13 regels ƒ0.30, elke regel meer ƒ0.10, uitsluitend a contant.
Gratis Ongevallenverzekering voor Maand- en Weekabonnés. Levenslange ongeschiktheid en Overlijden f 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog f400.-. Duim f250.- Wijsvinger f 150.-, Elke andere vinger f 50.-, Arm- of Beenbreuk 1 100.-.
idem voor Abonnés op het Geïll. Zondagsblad: Levenslange ongeschiktheid f2000.-. Overlijden f 600.-. Verlies van Hand, Voet of Oog f400-. Verlies Duim f75.-, Verlies Wijsvinger f75.-. Verlies andere vinger f30.-.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWAALF BLADZIJDEN
DE AFFAIRE-STAVISKY.
OOK BONNET GECOMPROMITTEERD?
PARIJS, 31 Januari (V.D.) In parle
mentaire kringen heeft de publicatie van
zekere onthullingen door de ..Ami du Peuple"
grooten indruk gemaakt. Het zouden bewijs
stukken zijn, dat de minister van financien
uit het afgetreden kabinet-Chautemps
Bonnet, op aanbeveling van den gearres
teerden directeur van de „Volonté" Dubarrv
een medewerker in zijn kabinet heeft aange
steld, hetgeen Bonnet in de Kamer bij de
debatten over het Stavisky-schandaal zou
hebben ontkend. Hij heeft toen medegedeeld
dat hij den betrokkene, een advocaat, in
het geheel niet kende. Verder zou uit een
geheim politie-rapport zijn gebleken, dat
reeds drie en een half jaar geleden de Pa-
rijsche politie de justitie zou hebben gewaar
schuwd tegen de machinaties van Stavisky en
zijn betrekkingen tot bekende personen.
Arresttie van hooge
ambtenaren verwacht.
PARIJS 31 Januari (Reuter). Morgen
zullen de ministers van Justitie en Binnen-
landsche Zaken, het dossier in de zaak-
Stavisky hebben bestudeerd elk in zijn eigen
kabinet. Zij zullen met Daladier de maat
regelen overwegen, die onmiddellijk kunnen
worden uitgevoerd. Zekere beschuldigden
die thans voorloopig op vrije voeten vertoe
ven, zullen waarschijnlijk worden gearres
teerd. Beslissingen zullen eveneens worden
genomen ten aanzien van Hooge ambtenaren
van Justitie en politic, schuldig staande aan
nalatigheid. Tenslotte zal de regeering de
gemengde commissie van onderzoek aanvaar
den voorzien door de commissie voor het
reglement.
NOG EEN BANKDIRECTEUR
GEARRESTEERD.
PARIJS. 31 Januari (V.D.) Te Lons le
Saunier werd de vroegere bankdirecteur
Lafon gearresteerd. Hij wordt beschuldigd
van misbruik van vertrouwen.
Zijn vroegere onderneming is intusschen
naar Parijs verplaatst.
PAKKETBOOT IN RECORDTIJD
GELOST.
ROTTERDAMS RECORD GEBROKEN.
GENUA, 30 Januari (V. D.) De dokwerkers
van Genua hebben een pakketboot in record
tijd gelost. Deze daad werd verricht bij de
lossing van het Italiaansche vrachtschio
Bainsizza door middel van zeven elevators elk
van 5 ton. De lossing van 11.000 ton steenkool
duurde 26 uren en 30 minuten. Dit record is
zonder weerga. Het bestaande record was te
Rotterdam gevestigd op 36 uren voor een ge
lijke lading.
DE MOORDENAARS VAN
ARLOSOROFF GEVONDEN.
TWEE ARABIEREN GEARRESTEERD.
De correspondent van het Poolsch-Joodsch
dagblad „Moment" te Jaffa, meldt, dat thans
de moordenaars van den Joodschen leider in
Palestina dr. Arlosoroff ontdekt zijn. Het zijn
twee Arabieren, die intusschen zijn gear
resteerd. Op een hunner heeft men kogels
bevonden van hetzelfde kaliber als waarmede
dr. Arlosoroff is doodgeschoten. Een der ge
arresteerde Arabieren, Abdoel Hindi, heeft
bekend dat hij met een electrischen lantaarn
dr. Arlosoroff heeft belicht, terwijl zijn mede
plichtige. Issa Darwisz, het doodelijk schot
heeft gelost.
Het onderzoek wordt voortgezet.
EISCHEN TEGEN DE VIERDE
GROEP MUITERS.
STRAFFEN TUSSCHEN ZEVEN JAAR EN
ZES MAANDEN.
Aneta meldt uit Soerabaja:
De fiscaal bij den Zeekrijgsraad eiSchte
tegen de vierde muitersgroep van de „Zever.
Provinciën" bestaande uit 33 leden van het
machinekamerpersoneel de volgende straf
fen:
Een straf van zeven jaar. vijf van zes jaar
v;er van vijf jaar. twee van vier jaar en zes
maanden elf van vier jaar. vijf van drie jaar
éen van twee en een half jaar, één van
twee jaar,, één van één jaar, één van elf
maanden en één van zes maanden.
MR. J. E. W. DUYS ONGESTELD.
Het Tweede-Kamerlid Mr. J. E. W. Duys is
vrij ernstig ongesteld. De heer Duys zal min
stens zes weken het bed moeten houden.
VRIJZINNIG DEMOCR, BOND
(Afdeeling Haarlem)
DONDERDAGAVOND 8.15 uur, spreken in
den Protestantenbond, Jacobstraat, Haarlem:
Mr. B. W. STOMPS
over: „HET PROCES TE LEIPZIG"
en Mr. L. G. VAN DAM
over: „HET NAT. SOC. IN NEDERLAND'.
"J|P" Bezoekt deze openbare vergadering
(De Russische ballon „Syrius"
heeft een nieuw record gevestigd
door een stijging tot 20.600 meter
in de stratosfeer)
Aan de zucht tot zelfverheffing
Van den nietig kleinen mensch,
Is, sinds hij de stratosfeer vond,
Waarlijk nauwlijks meer een grens.
Steeds maar hooger wordt de aarde
En haar dwaas gedoe ontvlucht,
Steeds maar verder gaat men zoeken
Naar verandering van lucht.
Onze wereld is veranderd,
Voor wie 't nog niet had ontdekte
Valt dat nu te constateeren
Uit dit Russisch knaleffect.
Dat „de Russen" altijd daalden,
Hebben wij zoo lang gekend.
Dat hun koers lag in de hoogte,
Daaraan zijn wij niet gewend.
Vijftien, zestien, twintigduizend.
Zal het straks nog hooger gaan?
Nurks zegt: langzaam, maar heel zeker,
Gaan de menschen naar de maan.
P. GASUS.
ECHTE WALES- ANTH RACIET
o.a. a I 2.60
WITTOP KONING - HAARLEM
HARMENJANSWEG 67A TELEFOON 16100
(Adv. Ingez. MedJ
NAASTING VAN LOCAAL-
SPOORWEGEN.
Wetsontwerp ingediend.
BESPARING 1J4 MILLIOEN PER JAAR.
Ingediend is een wetsontwerp tot naasting
van eenige locaalspoorwegen, volgens hetwelk
op 1 Januari 1935 worden genaast de spoor
weg van Medemblik naar Hoorn, die van Nij-
kerk over Barneveld naar Ede, die van Nee de
naar Hellendoorn, die van Deventer over
Raalte naar Ommen, die van Dinxperlo naar
Varsseveld en de spoorwegen van Leeuwar
den over Stiens en Dokkum naar Metsla-
wier, van Metsla wier naar Anjum en van
Stiens over Sint Jacobi Parochie naar Har-
lingen met zijtak naar Franeker. Aldus ar
tikel 1, voorts bepalende, dat, als de naas-
tingsprijzen bij overeenkomsten worden vast
gesteld, deze overeenkomsten bekrachtiging
bij de wet behoeven.
Aan de memorie van toelichting wordt ont
leend, dat het bedrijf zich behoort te ont
doen van lijnen met onvoldoend opbrengst-
vermogen. Het verschijnsel van te weinig op
brengst doet zich in het bijzonder voor ten
aanzien van eenige gehuurde locaalspoorwe
gen, waarbij de bedrijfslast nog wordt ver
zwaard door de verplichting om jaarlijks
aanzienlijke bedragen als huur en aandeel in
de opbrengst af te staan aan de maatschap
pijeneigenaressen Een voorstel, om door
naasting vrijheid van handelen te verwer
ven, is onvermijdelijk geworden.
Zoo spoedig mogelijk zal na naasting op
grond der verdere ervaring in overleg met
de directie der N.S. moeten worden uitge
maakt. in hoeverre voortzetting van exploi
tatie financieel verantwoord, dan wel opbre
ken verkieslijk moet worden geacht.
De berekende besparingen bedragen ruim
een en een kwart millioen per jaar.
HET CIRCUS-GEBEUREN TE
HOOFDDORP.
VRAGEN AAN DEN MINISTER.
De heer Vos heeft aan den minister van
Justitie de volgende vragen gesteld:
Is het den minister bekend, dat door den
brigadier-majoor A. D. de Zwart, wonende te
Hoofddorp, op Maandag 24 Juli 1933 op een
terrein in de gemeente Haarlemmermeer de
directrice van het paardencircus Amanda
Roberti, haar dochter en een knecht met der
sabel zijn geslagen?
Is het den minister bekend, dat deze per
sonen eenige dagen daarna bij den burge
meester van Haarlemmermeer een aanklach'
hebben ingediend tegen den brigadier-ma
joor voornoemd?
Is de minister bereid mede te deelen, tot
welke gevolgen deze aanklacht heeft geleid?
ONGERUSTHEID OVER DE
STRATOSFEERBALLON.
Nog geen bericht over de
landing.
EEN HOOGTE VAN 20.600 M. BEREIKT.
REVAL, 30 Januari (V.D.) Ondanks al.e
onderzoekingen is tot dusverre naar uit
Moskou gemeld wordt, nog niets vernomen
door de leiding van de Ossoaviachim over
de landing van den stratosfeerballon „Syrius'
Er heerscht een dichte mist. De radio
verbindingen met den ballon zijn op het
oogenblik verbroken.
De ballon bereikte zooals wij gisteren reeds
meldden een hoogte van 20.600 M. hetgeen
een nieuw record is,
De radio-installatie defect?
MOSCOU, 31 Januari (V.D.) Volgens een
mededeeling van de directie van de Osso Avia-
chim zijn tot dusver geen nadere berichten
van de stratosfeerballon ontvangen. Het laat
ste radiogesprek zou. naar het schijnt, te 18
uur Oost-Europeesche tijd hebben plaats ge
had.
Deskundigen van het commissariaat van
posterijen en telegrafie vreezen, dat de radio
installatie van den ballon onbruikbaar is ge
worden.
Alle nasporingen naar den ballon zijn tot
nu toe zonder resultaat gebleven.
MINISTER DECKERS' VERBLIJF
TE PARIJS.
GEEN BESPREKINGEN GEVOERD.
Naar aanleiding van berichten in de bui-
tenlandsche pers. volgens welke minister
Deckers op zijn terugreis van Spanje naar
Nederland te Parijs besprekingen gevoerd zou
hebben met de Fransche regeering. verneemt
het Corr. Bureau van gezaghebbende zijde,
dat de minister te Parijs niet langer dan an
derhalf uur heeft vertoefd en geen enkele
bespreking heeft gevoerd.
DE LANDBOUWBEDRIJVEN IN
GRONINGEN EN NOORD-
DRENTE.
DE WERKGEVERS ZEGGEN DE LOON-
OVEREENKOMST OP.
Onderstaande brief is door de gecombi
neerde werkgeversbonden in de landbouwbe
drijven in Groningen en Noord-Drente aan
de werknemers-organisaties toegezonden:
Namens de werkgevers-organisaties en
zulks ln overeenstemming met een eenslui
dend genomen besluit van alle werkgevers
bonden in de provincies Groningen en Noord-
Drente, hebben wij de eer u te berichten ge
noodzaakt te zijn de loonsovereenkomst voor
de contractperiode 1934-1935 op te zeggen.
Aan deze opzegging gelieve u niet de be-
teekenis te hechten dat daarmede wordt be
doeld om onder all^omstandigheden, bij uw
besturen een eventueele loonsverlaging te
bepleiten. In dit verband dienen ter toe
lichting, dat bij 'n mogelijke handhaving van
de huidige steunmaatregelen in haar alge-
meene beteekenis op het tegenwoordige ni
veau voor ons bestuur aanleiding zal zijn om
continueering der loonovereenkomsten bij
onze leden te verdedigen.
De zorgelijke toestand echter van onze be
drijven. mede met het oog op de geruchten,
die wijzen in de richting van verslechtering
der steunmaatregelen, heeft ons genood
zaakt tot deze daad van opzegging over te
gaan. Wanneer deze verslechteringen werke
lijkheid mochten worden is het duidelijk, dat
zulks noodzakelijk moet leiden tot verlaging
der productiekosten en komt dan vanzelf
daarbij ook het loonvraagstuk ter sprake.
Ernstig dient dan ook o.i. te worden overwo
gen, dat door onze wederzijdsche organisa
ties zou kunnen worden gedaan om dit gevaar
van verslechtering zooveel mogelijk afge
wend te krijgen.
VRIJZ.-DEM. BOND.
DEBAT IN DE VERGADERING VAN
DONDERDAG.
Gisteren maakten wij melding van de open
bare vergadering van den Vrijzinnig-Demo-
cratischen Bond in den Protestantenbond
op Donderdag 1 Februari a.s. waar Mr. B. W.
Stomps zal spreken over het proces te Leipzig
en Mr. L. G. van Dam over ..Het Nationaal-
Socialisme in Nederland".
Naar wij vernemen is thans van de zijde
der N. S. B. aan het bestuur van den Vrijz
Dem. Bond verzocht in deze vergadering te
mogen komen debatteeren.
Hier zal dus worden afgeweken van de tot
nu toe bestaande gewoonte, dat de N. S. 3.
niet in debat treedt. Naar we vernemen ligl
het in het voornemen, het gevraagde debat
toe te staan.
Dit zal dus de eerste keer zijn, dat van de
zijde der N. S. B. in een openbare vergade
ring wordt gedebatteerd.
DE 100.000 ER UIT!
Naar wij vernemen is de 100.000 in de
Staatsloterij heden gevallen op no. 19308.
DAMES. OPGEPAST!
Het is alweer een goed half jaar geleden,
dat de dames in Haarlem, die een taschje in
de hand hadden, niet veilig over de straat
konden gaan, omdat iemand er zijn werk van
maakte, haar de taschjes te ontrukken. Dit is
Dinsdagavond zes uur weer aan een 60-jarige
dame in de Willem de Zwijgerlaan overkomen.
Een passeerende wielrijder ontrukte haar een
taschje, inhoudende o.a. een bedrag van f 35.
waarna hij haastig wegreed. Zij deed hiervan
aangifte bij de politie.
EEN INDRINGER TE AALSMEER
VROUW MET MOORD BEDREIGD.
AALSMEER, 31 Januari. Gisteravond
heeft een indringer bij den zadelmaker Nuyt
aan den Aalsmeerderdijk te Aalsmeer ge
poogd zijn slag te slaan. De echtgenoote van
Nuyt was vroeg naar bed gegaan, doch was
wakker geschrokken door het breken van een
ruit.
Plotseling ging de deur van de slaapkamer
open en een gemaskerde man bedreigde haar
met moord, indien zij alarm zou maken.
Hoewel hevig geschrokken, stoorde de
vrouw zich niet aan dit bevel, trok de ramen
open en schreeuwde luidkeels om hulp. De
indringer nam daarop de vlucht met mede
neming van een portemonnaie, waarin slechts
weinig geld zat.
De politie stelde onmiddellijk een onder
zoek in met het gevolg, dat men den vermoe-
delijken dader op het spoor is. Het onderzoek
duurt voort.
HEVIGE AARDSCHOK IN SAN FRANCISCO
GEVOELD.
SAN FRANCISCO, 31 Januari. (V. D.) Een
hevige aardschok werd Dinsdag te 12 18 uur
te San Francisco gevoeld. De schok duurde
verscheidene seconden doch was, naar men
aanneemt, niet hevig genoeg om schade te
veroorzaken
Uit berichten blijkt, dat de schok in de ge-
heele Joaquinvallei tot Reno in Nevada werd
gevoeld.
ini i J i - -
In de zitting van Dinsdag van den Duitsehen
Rijksdag is de wet op de Rijkseenheid
aanvaard. De zelfstandigheid der landen
wordt opgeheven.
pag. 3
Hitler heeft in zijn groote rede in den Rijks
dag verzoenende taal tot Frankrijk ge
sproken.
pag. 3
De samenstelling van het Fransche kabinet
Daladier.
pag. 3
Goering's felle aanval op de monarchisten.
pag. 3
Verbetering der handelsbetrekkingen tus-
schen ."Moederland en Koloniën.
pag. 4
De affaire Stavisky.
pag. 1
Wetsontwerp tot naasting van locaalspoor
wegen ingediend.
pag. 1
Het vliegveld Schiphol zal uitgebreid worden
pag. 2
Minister Deckers heeft geen besprekingen te
Parijs gevoerd.
pag. 1
De luchtrace naar Melbourne.
pag. 4
Verkeerskwesties in den lande; het oordcel
der Eerste Kamer.
pag. 4
De moordenaars van Arlosoroff zijn gevonden
pag. 1
ARTIKELEN, ENZ.
Van onzen Londenschen correspondent: Het
Nedcrlandsche beleid in Oost-Indië.
pag. 2
J. H. de Bois: Picasso en zijn vrienden.
oag. 6
J. B. Schuil: Vooruitgang: Robert, Bertram
en Compagnon.
pag. 6
Van onzen Parijschen correspond sntRe
ceptie bij den Franschen president.
pag 3
VALSCHE BANKBILJETTEN
VERVAARDIGD?
MAN TE AMSTERDAM AANGEHOUDEN.
Te Amsterdam is een man aangehouden, die
ervan verdacht wordt valsche bankbiljetten
van twintig gulden te hebben nagemaakt en
uitgegeven. Toen men hem zou arresteeren
nam hij de vlucht, maar is toch gegrepen.
Langs den weg. dien hij nam is een dergelijk
biljet van twintig gulden gevonderi. De biljet
ten werden met de hand nageteekend en zijn
gemakkelijk te herkennen als valsch. Reeds
een paar weken geleden viel een dergelijk
biljet in handen der politie. De man ontkent,
zich schuldig te hebben gemaakt aan het na
maken der bankbiljetten.
DRUKTE BIJ ONZE RECHTBANK.
Donderdag zullen in het Paleis van Justi
tie aan de Jansstraat tegelijktijdig twee straf
zittingen van de rechtbank worden gehou
den, een in de zaal van de rechtbank, de an
der in het Kantongerechtzaaltje. Presiden
ten zijn Mr. Maassen en mr. van Berckel.
EEN PENSIOENQÜAESTIE.
Woensdag 14 Februari a.s. zal in openbare
vergadering van Ged. Staten van Noord-
Holland in openbare vergadering worden be
handeld het request van den heer P. Boxs,
oud-lid van het Burgerlijk Armbestuur van
de voormalige gemeente Schoten.
Bij de annexatie is nl. bepaald dat alle
leden van het B A. 10 jaar wachtgeld zou
den krijgen en daarna pensioen bij het be
reiken van den 65-jarigen leeftijd. Nu is ver
leden jaar d'e heer Boxs 65 jaar geworden,
maar ojitvangt geen pensioen, omdat hij nog
geen 10 jaar wachtgeld genoten heeft.
Adressant meent intusschen. thans recht
op pensioen te kunnen doen gelden.
VEROORDEELD WEGENS TE
LANGZAAM RIJDEN.
ROTTERDAMSCH TRAMBESTUURDER
HIELD HET VERKEER OP.
De Rotterdamsche kantonrechter heeft
gisteren een trambestuurder wegens te lang
zaam rijden veroordeeld tot f 3 boete subs.
1 dag hechtenis. De bestuurder zou bij de
brug over de Koningshaven te Rotterdam
over een afstand van 300 M. met zoo geringe
snelheid hebben gereden, dat hij daardoor
het achter hem komende verkeer, dat ver
plicht was achter de tram te blijven rijden,
op onnoodige en ergerlijke wijze heeft opge
houden. De verkeersagent, die proces-verbaal
had opgemaakt, had geconstateerd, dat zich
door het langzame rijden achter den tram
wagen een file gevormd had, die tot de Boom
pjes toe reikte.
Een inspecteur van politie verklaarde, dat.
als op de splsturen het ongehavige geval
gebeurde omstreeks 2 uur stagnatie ont
staat in het verkeer op de bruggen dit den
'melen dag doorwerkt.
Verd. ontkende, dat hij zeer langzaam had
gereden. Hij had de snelheid gehad van een
met een kalm vaartje rijdenden fietser. Daar
het een principieele kwestie gold verminder
de de kantonrechter de gevraagde straf van
f 7.50 subs. 2 dagen-, naar boven reeds is ge
meld, tot f 3 subs. 1 dag.
DE DUITSCHE RIJKSDAG BIJEEN. Een blik tijdens de zitting van Dinsdag in de Kroll-
Opera, tijdens Hitler's groote rede.