GRATIS
VRIJDAG 2 FEBRUARI 1934
HAARLEM'S DAGBLAD
8
OPENBARE VERGADERING
VRIJZ.-DEM. BOND.
MR. STOMPS EX MR. VAN DAM SPREKEN.
De afdeeling Haarlem van den Vrijz.-Dem.
Bond hield Donderdagavond in het gebouw
van den Protestantenbond een openbare ver
gadering, waarin Mr. B. W. Stomps als spre
ker optrad over het onderwerp: ,.Eenige ju
ridische beschouwingen over het proces te
Leipzig" en Mr. L. G. van Dam over: „Het
nat ionaal-socialisme in Nederland".
De belangstelling was zóó groot, dat alle
plaatsen in de zaal en op de galerij bezet wa
ren.
De voorzitter, de heer H. Schuurman, zag
in de groote opkomst het bewijs, dat de schok
over de rechtsverkrachting op 10 Januari in
Duitschland nog niet vergeten is. Het ver
heugde spreker daarom, dat Mr. Stomps, die
het proces te Leipzig van nabij gevolgd heeft,
zich bereid had verklaard, om hierover ook
hi Haarlem het woord te voeren. Spreker
deelde mede, dat het in zijn vereeniging niet
de gewoonte is, om op haar openbare verga
deringen debat toe te staan. Voor dezen
avond was echter een uitzondering gemaakt,
omdat van de zijde der N.S.B. verzocht was.
aan den heer Th. O. van der Weijden ge
legenheid te geven, na afloop gedurende on
geveer twaalf minuten van gedachten te mo
gen wisselen. Dit verzoek was ingewilligd.
Hierop gaf hij het woord aan Mr. Stomps,
die dezelfde beschouwingen hield, welke hij
Vrijdagavond jl. te Heemstede ook gehouden
heeft en waarvan een uitvoerig verslag in ons
blad is gepubliceerd. Bovendien herinnerde
Mr. Stomps er aan, dat hij een vijftal arti
kelen over dit proces in Haarlem's Dagblad
geschreven had.
De heer Stomps had aan het eind van zijn
rede een langdurige ovatie in ontvangst te
nemen.
Ook Mr. Van Dam herhaalde veel van
wat hij Vrijdagavond in Heemstede gezegd
heeft. Hij noemde het een ondankbare taak
om (wat hij veel liever zou doen) niet te mo
gen spreken over wat de Vrijzinnig-Demo
cratische Bond zoo gaarne zou willen, maar
om het program, het beginsel en de strijd
wijze van een andere beweging te moeten be-
critiseeren. Vooral wees hij op het groote ver
schil tusschen democratie en dictatuur; het
eerste met haar frissche. eerlijke openbaar
heid en de dictatuur met haar verderfelijke
geheimdoenerij binnenskamers. Ook nu vroeg
hij aan de nat.ionaal-socialisten in de zaal. te
durven beweren, dat de Nederlandsehe re
geering niet alles in het werk stelt, om ons
land door dezen moeilijken tijd heen te lood
sen. Aan het slot van zijn rede herinnerde de
heer Van Dam aan de komst in 1888 van den
„wonderdokter" Sequah, die het menschdom
van de rheumatiek zou genezen, want de
dokters, die allemaal maar kwakzalvers wa
ren en die hooge rekeningen naar hun pa-
tienten stuurden konden dat niet. Sequah is
ongemerkt van het tooneel verdwenen, maar
tot op den huldigen dag gaan nog altijd de
rheumatieklijders naar hun dokters. Zooals
Sequah, wil ook ir. Mussert, zei spreker. Hij
belooft redding te brengen in den chaos,
waarin ons land verkeert. Maar dit zal hem
niet lukken. Hij wekte op om de regeering te
steunen in haar moeilijke taak, om het Ne
derlandsehe volk te beschermen tegen een
beweging, die het voortbestaan van onze Ne
derlandsehe beschaving, cultuur en karakter
bedreigen.
Ook de heer Van Dam ontving een lang
durig applaus.
Na de pauze kreeg de heer Th. O. v a n d e r
W e ij den gelegenheid voor gedachtenwisse-
ling. Deze herinnerde er aan. dat de voor
zitter der SD.A.P. te Zandvoort in een open
bare vergadering gezegd heeft, dat het na-
tionaal-socialisme ook in ons land in het
middelpunt der belangstelling staat. Dit
achtte hij ook op dezen avond bewezen.
„Alle politieke partijen zijn op het oorlogs
pad gegaan", aldus spreker. „Haar sprekers
reizen van Oost naar West en van Zuid naar
Noord, om te spreken over., het fascisme!
Het is ook alweer hier: „waar het hart vol
van is, loopt de mond van over!" Welnu, wij
juichen die belangstelling toe, want tot nu
toe bemoeide zich slechts tien procent van
het Nederlandsehe volk met de politiek; de
andere negentig procent waren er onver
schillig voor. Wij zullen daar fascisten van
maken. Mussert heeft de vrijzinnig-democra
ten wel eens genoemd .sociaal-democraten
ir. buitengewonen dienst". Wij noemen den
heer Van Dam „fascist in buitengewonen
dienst". Het gaat er om hoe het Nederland
sehe volk op alles reageert. Het program van
de N.S.B. heeft na slechts twee jaar werken
duizenden aanhangers méér gekregen, dan
het program van de vrijzinnig-democraten,
die er dertig jaar over gewerkt hebben. Als
zij zeggen, dat het program van de N.S.B.
niets te beteekenen heeft dat zeggen ze
wel, maar ze meen en het niet waarom
maken ze er zich dan zoo dik over! De heer
Van Dam is natuurlijk bang voor den groei
van de N.S.B. Hij vreest, weldra „er naast"
te zullen staan. Als er in één land op het
oogenblik krachtig en energiek gewerkt wordt
om te komen tot opleving van het bedrijfs
leven en tot opheffing van de werkloosheid,
dan is dat toch zeker dat „verdoemde"
Duitschland. (Gefluit en ,,hou-zee"-geroep).
En men moet naar eens naar Frankrijk gaan
om te zien hoe het op het oogenblik met de
democratie gesteld is. Het Fransche volk
heeft eindelijk genoeg gekregen van die
zwendelpartljen. Het behoeft trouwens nie
mand te verwonderen, dat de democratie
verdwijnt. Door de heele geschiedenis heen
zijn stelsels opgekomen en verdwenen. Zoo
zal het ook met de democratie gaan. Hst te
genwoordige stelsel zal verdrongen worden
door het communisme of het fascisme. Hon
derdduizenden volksgenooten zijn niet meer
tevreden met het huidige stelsel in ons land.
De werkloosheid kan alleen opgelost worden
door een ander stelsel. Alleen een volk, dat
krachtig en één van wil is. zal dit kunnen
doen. Maar niet een verdeeld volk. zooals we
dat nu kennen. En dat weet minister Coüjn
ook heel goed. Hij behoeft maar een portret
van Mussert uit zijn zak te halen, om te ver
krijgen dat de andere partijen zoo zoet zijn
als lammetjes. De NB.B. is waakzaam. In
December heeft zij de Amsterdamsche politie
gewaarschuwd dat er plannen bestorden om
de Telefooncentrale in brand te steken. En'
dit is inderdaad gebeurd. Daarna is er in een
kamer daarnaast en ook in de kelders van
het postkantoor een begin van brand ont
dekt. Maar men heeft dit niet bekend ge
maakt. Volgens mij bestaat er voor het Ne
derlandsehe volk maar één keuze: het com
munisme of het fascisme. Het is het laatste,
dat aan West-Europa weer de welvaart bren
gen zal!" (Applaus).
Mr. Van Dam beantwoordde den debater,
die het hem zcoals hij opmerkte wel bij
zonder gemakkelijk heeft gemaakt Spreker
merkt op. dat hij van de goede trouw van
den heer Van der Weijden overtuigd is. „Ik
weet dat hij eerlijk meent wat hij zegt en
gelooft, maar aan den anderen kant had ik
toch mogen verwachten, dat ook hij er van
overtuigd is, dat ook ik eerlijk meen wat ik
zeg. Ook ik maak aanspraak op goede trouw.
En wat nu deze gedachtenwisseling betreft:
de heer Van der Weijden heeft geen ant
woord gegeven op alle punten, die ik ter
sprake heb gebracht. Dat was hem in dit eene
kwartier natuurlijk ook niet mogelijk. Maar
hij heeft me op geen enkel punt geantwoord.
Wel heeft hij gezegd, dat de N.S.B. duizenden
aanhangers méér heeft, dan de vrijzinnig-
democraten. Maar waar haalt hij die van
daan? Mussert zelf heeft dezer dagen gepu
bliceerd, dat de N.S.B. in ons land thans
slechts 20.000 leden telt. En hoeveel geheime
leden zijn daarbij? Het is mij bekend, dat
men ook een geheime lidmaatschapskaart
kan krijgen. Ik weet dat tal van jongens
vanzestien jaar zich in het geheim heb
ben laten inschrijven, omdat het tegen den
zin van hun ouders was! Zoo ondermijnt de
N.S.B. één van de heiligste goederen, die er
op aaide bestaan: het ouderlijk gezag! Zoo
wordt door de N.S.B. het huisgezin „be
schermd". Maar hoe staat het met die dui
zenden aanhangers, die de NBB. méér zou
hebben, dan de vrijzinnig-democraten. We
weten allemaal, dat men in Nederland 40.000
stemmen moet hebben om een Kamerzetel te
verkrijgen. En de vrijzinnig-democraten heb
ben er zes! De NB.B.'ers moeten zich niet
laten verblinden door hun volle zalen. Want
hoevelen zijn er niet. die uit nieuwsgierigheid
komen? Die al dat vreemdsoortig gedoe, zoo
als het arm-opsteken en het „hou-zee"ge-
rcep wel eens willen meemaken! Dat heb ik
óók gedaan. Maar laat men daaruit toch niet
de conclusie trekken, dat het allemaal aan
hangers van het fascisme zijn! Dat weten we
wel beter. Als Cocadorus komt, dan loopen de
zalen ook vol! Waarmee ik natuurlijk niet
wil zeggen, dat ir. Mussert een Cocadorus is.
Het grootste deel van ons volk is er van over
tuigd, dat het fascisme een ramp voor ons
land zou beteekenen. Daarom trekken wij
er steeds op uit, niet omdat wij er bang voor
zijr.. maar omdat wij het volk er tegen willen
waarschuwen. Het is een eigenaardig ver
schijnsel, dat het fascisme alleen daar aan
hangers heeft, waar de menschen wonen, die
een haat hebben tegen de socialisten, tegen
de vakbeweging en waar een gebrek te con-
stateeren is aan kennis van de staatkundige
verhoudingen, zooals in Bloemendaal, 't Gooi,
Arnhem en omstreken en Utrecht en omge
ving. In alle andere plaatsen van ons land
heeft het fascisme geen kans. Het Neder
landsehe volk bedankt hartelijk voor een
keuze tusschen communisme en fascisme. Wij
willen geen van beide. Er bestaat voor ons
geen aanleiding om de democratie prijs te
geven. Onze Nederlandsehe regeering is pa
raat, van alle kanten worden maatregelen
genomen om de werkloosheid te bestrijden.
Wij. Nederlanders, kiezen de democratie, die
altijd geijverd heeft voor openbaarheid, vrede
en opbloei van het economisch leven. Ons
volk hoopt, dat de lucifer van het fascisme
even gauw wordt uitgeblazen, als zij is aan
gestoken. om te voorkomen dat er bloed
vloeit. Wij zijn Nederlanders en willen dat
blijven!" (Luid applaus).
De voorzitter dankte de beide sprekers,
waarna de vergadering te'half twaalf rustig
uiteen ging.
NED. VEREENIGING VAN HUISVROUWEN.
Het bestuur der afd. Haarlem van de Ned.
Vereeniging van Huisvrouwen heeft voor de
maand Februari het volgend programma, op
gemaakt:
Vrijdagmiddag 16 Februari: lezing van Dr.
L. Berger, uit Den Haag. over „Opvoeding en
zelfopvoeding" in^de tuinzaal van het Gem.
Concertgebouw.
Woensdagavond en Vrijdagavond, 21 Fe
bruari en 2 Maart: Opvoering van „Phaea",
door de Amsterdamsche Tooneelvereeniging
(Alb. van Dalsum en A. Defresne) in den
Stadsschouwburg.
Maandag 26 Februari: Jaarvergadering in
de zaal van „Zang en Vriendschap". Na af
loop: filmvertooning van „Epe's Bloei".
Voor de Zandvoortsche leden zal Dinsdag
middag 27 Februari in „Monopole", Stations-
plein. Zar.dvoort, een theemiddag worden ge
houden, waar Ds Padt spreken zal over: „De
vrouwen en de vredesbeweging". Ook Haar-
lemsche leden hebben hier toegang.
OPMERKINGEN VAN LEZERS.
KLACHT VAN EEN ZIEKE.
Een zieke lezer schrijft ons o.a. het vol
gende
„Langdurig ziek zijn is een beproeving;
ziek te liggen onder de dagelijksche kwel
ling van het straatkabaai is een dubbele
beproeving. Het wonen op een hoek, dat
vroeger een voorrecht was, is tegenwoordig
een hel, nu er geen plaatsje meer in het
huis is, waar zieken vluchten kunnen tegen
het geweldige geluid der tegenwoordige
claxons. Het ergste is: ook de nacht brengt
geen rust! Hoe graag zou ik eens willen in
slapen in een gemakkelijke houding, in
plaats van lederen avond weer met de vin
gers stijf op de ooren te trachten het
rumoer te weren. Na een goede nachtrust
zouden wij wat meer weerstand hebben om
't kabaal van den nieuwen dag te troseeren,
maar als na een verstoorden, doorwaakten
nacht het dagkabaai weer begint, gevolgd
door den radio-gruwel onzer buren, dan
lijkt het. of er voor ons zieken geen plaats
meer is in de moderne samenleving. En het
hopelooze. hei verschrikkelijke is, dat het
kabaal steeds erger wordt, en er niets ge
daan wordt ter bestrijding. Welke gezonden
nemen het eens voor ons zieken op? .Auto
mobilisten, geeft niet meer en niet luider
signalen, dan strikt noodig Is; bedenkt, dat
er in de huizen, waar gij langs vliegt, zieken
liggen, die hinder hebben van uw getoeter;
gunt ons onze nachtrust!"
Beiers
in acht
schitterende
kleuren!
Een zeldzame
gelegenheid voor U
om een van deze
prachtige Odol-
bekers te verkrij
gen. U kunt kieze
uit aeht kleuren!
Om in het bezit te komen van zoo'n
mooien beker, behoeft U slechte
1 tube Odol-tandpasta a 60 ct. te koopen,
OF 2 tuben a 35 ct.,
OF 1 flac. Odol-mondwater vanaf f 1.25
Begin nog heden met de volmaakte mond- en
tandverzorging! Met Odol - tandpasta houdt
gij Uw tandon glanzend wit en gezond. De
antiseptische eigenschappon van Odol be-
sohermen Uw mond tegen ziektekiemen en be
hoeden Uw tanden voor bederf.
Vraagt steeds gratis een Odol-beker,
wanneer U Odol-mondwater
en Odol-tandpasta koopt.
(Adv. Ingez. Med.)
MET PIET SOER NAAR INDIë.
EN DE TOCHT VAN DE PELIKAAN.
Donderdagavond hield de Pelikaan-vlieger
Piet Soer in het Gem. Concertgebouw een le
zing over zijn tocht naar Indië met de Peli
kaan en terug, waarna volgde een vertooning
van de door Soer opgenomen Holland-Indië-
film van een anderen tocht naar Indië. die
werd meegemaakt door Jhr. Dr. J. C. Mollerus
Het werd een interessante avond, waarvoor
de belangstelling groot en waarvan het eenig
bezwaar was, dat hij voor een dergelijken
avond wat lang duurde: eerst te tien minu
ten over half twaalf verscheen het woord
„Einde" op. het witte doek.
De wakkere piloot heeft zijn gehoor dus de
volle maat gegeven en het publiek toonde
zich dankbaar door een luid en lang applaus.
Deze dank was welverdiend want op werke
lijk boeiende, zij het eenvoudige en onopge
smukte wijze, heeft Piet Soer het verhaal van
zijn en Smirnoff's tocht gedaan, het verhaal
dat nu uit uitvoerige verslagen, beschrijvin
gen en interviews wel genoegzaam bekend is,
maar dat hij nu in zijn lezing, nog met ver
schillende bijzonderheden kon aanvullen.
Zoo kregen wij nu een nog duidelijker voor
stelling van den tegenspoed, die aanvankelijk
ondervonden werd en van de moeilijkheden,
die werden overwonnen.
Na de pauze, vóór de verdere filmvertoo
ning, vertelde Soer nog van de landing op
Schiphol en de moeilijkheden, die zich dooi
de slechte weersomstandigheden daarbij voor
deden, op zulk een sympathieke wijze, dat
het een lust was, naar deze eenvoudige, maar
duidelijke uiteenzetting te luisteren.
De bijzonder mooie filmopnemingen van
een reis per vliegtuig' Van Amsterdam naar
Bandoeng boeiden, evenals de lezing, van
begin tot eind. Nagenoeg de geheele tocht is
in beeld gebracht. De toeschouwers vlogen
niet alleen over de lange rij van plaatsen en
steden, maar brachten aan vele ook een, zij
het vluchtig, bezoek, zoodat tal van fraaie
gebouwen, stadswijken en brokken mooie na
tuur, zoowel in Europa als in het Oosten, de
revue passeerden.
Tenslotte was een groot aantal „meters
film" gewijd aan de aankomst te Batavia en
te Bandoeng en aan het vele dat in en bij
deze steden is te zien.
Toen het applaus, waarmede het publiek
uiting gaf aan zijn sympathie voor den be
kwamen piloot, was weggestorven, dankte
Soer de aanwezigen voor hun belangstelling
in de luchtvaart en hoopte dat die belang
stelling meer in 't bijzonder .voor de verbin
ding HollandIndië steeds zal blijven be
staan.
Muizenplaag leidt tot paniek.
Wanneer muizen niet afdoend worden bestreden, kan
het, evenals bij de Heer A. te K., gebeuren, dat huisraad
noch levensmiddelen veilig zijn voor besmetting, ver
nieling en vraatzucht. Alleen een werkelijk vergif zooals
„Rodent", is in staat muizen en ratten volkomen uit te
;oeien. De Heer A. schreef ons, dat hij met één doosie
Rodent in 3 avonden 113 muizen gedood had. Zorg dat
U steeds een doos Rodent van 50 of 90 cent in huis
hebt, welke o.a. elke drogist U kan leveren. Imp.: Fa.
B. Meindersma - Den Haag. C 52
(Adv. Ingez. Med.)
ARROND.-RECHTBANK.
Mogen auto's elkaar in Half
weg passeeren?
Een principieele kwestie.
In Halfweg bestaat een verordening, die
aan bestuurders van auto's verbiedt andere
auto's te passeeren. Een overtreder van deze
verordening is vrijgesproken, wegens een fout
in de dagvaarding, zoodat deze vrijspraak
geen vrijbrief geeft voor inhalen en passee
ren in Halfweg in het vervolg.
Naar aanleiding hiervan is een nader proef
proces uitgelokt door mr. N. R. H. van Essen,
juridisch-adviseur van de K.N.A.C. Door den
kantonrechter is de verdachte in deze zaak
veroordeeld tot een boete van f 1 subs. 1 dag,
van welk vonnis de Ambtenaar in appèl is
gekomen.
De Officier van Justitie vroeg ontslag van
rechtsvervolging.
Mr. van Essen, voor verdachte optredend,
was van oordeel, dat deze verordening on
verbindend is. omdat de gemeente Halfweg
in dezen haar bevoegdheid te buiten is ge
gaan. Art. 6 van de Motor- en Rijwielwet
geeft aan de gemeentebesturen de bevoegd
heid regelingen te treffen omtrent punten,
nopens het verkeer op den weg, waarin niet
is voorzien in de wet, in algemeenen maat
regel van bestuur of provinciale verordening.
Nu is pleiter van meening. dat deze zaak ge
regeld is in het Motor- en Rijwielreglement
artt. 3 en 6. En derhalve zou de verordening
van Halfweg onverbindend zijn.
Mocht het uiteindelijk arrest in hoogste in
stantie deze zienswijze van pleiter volgen, dan
zou practisch inderdaad passeeren in Halfweg
niet verboden zijn. Echter is het nog niet zoo
ver, omdat toch allereerst de rechtbank in
deze zaak nog vonnis moet wijzen, alvorens
men „hoogerop" zal kunnen gaan.
Uitspraak op 13 Februari.
JUBILEUM NACHTVEILIGHEIDSDIENST.
De Donderdagmiddag gehouden receptie,
ter gelegenheid van het 25-jarig jubileum
van den Nachtveiligheidsdienst en Controle,
was zeer druk bezocht. Onder meer kwamen
hun gelukwenschen aanbieden de heeren C.
ten Boom. voorzitter van de Chr. Midden-
standsvereeniging, de raadsleden de heeren
P. J. M. van Tetering on G. Wolzak Hzn. en
de directeuren van zuster-organisaties in
Den Haag en Amsterdam. Mr. A. Eruch, lid
van Ged. Staten, was verhinderd maar
wenschte de directie telefonisch geluk.
Ontelbaar was het aantal schriftelijke ge
lukwenschen en gelukstelegrammen, dat in
kwam.
BESPREKING TUSSCHEN
WERKGEVERS- EN WERK
NEMERSORGANISATIES.
VAN INFORMATORISCHEN AARD.
Gisteren kwamen de afgevaardigden van
het Verbond van Nederlandsehe Wérkgevers,
het Centraal Overleg in Arbeidszaken, het
R.K. Verbond van Werkgeversvereenigingen,
de Vereeniging van Christelijke Werkgevers,
het R-K. Werklieden Verbond, het Christelijk
Nationaal Vakverbond en het Nederlandsch
Verbond van Vak vereen igingen op initiatief
van het N. V. V. bijeen. Na uitvoerige bespre
kingen werd besloten, dat de aanwezigen
verslag aan hun besturen zouden uitbrengen,
om naar aanleiding daarvan aan het N. V- V.
te berichten, of een volgende bespreking kan
plaats vinden.
JOSEPHINE BUTLER VEREENIGING
Men deelt ons mede, dat de Jos. Butler Ver
een. op Dinsdag 6 Februari a.s. haar jaarlijk-
sche algemeene vergadering houdt in het hotel
,iion d'Or" aan den Kruisweg alhier.
Na afloop der vergadering zal Mr. A. de
Graaf, voorzitter van het Nationaal Comité
tot bestrijding van den handel in vrouwen
en kinderen, een en ander mededeelen over
het internationaal congres inzake de oorzaken
en de bestrijding van de prostitutie, dat in
het najaar van 1934 te Boedapest zal worden
gehouden.
Voor dienzelfden 6en Februari heeft de Jos.
Butler Vereeniging een propaganda-avond ge
organiseerd in Haarlem-Noord, met Ds. N.
Padt als spreker.
INGEZONDEN
Voor den inhoud dezer rubriek stelt de
Redactie zich niet verantwoordelijk.
Van ingezonden stukken, geplaatst of niet
geplaatst, wordt de kopij den inzender niet
teruggegeven.
VERSCHIL TUSSCHEN THEORIE
EN PRACTIJK?
Geachte Redactie,
Blijkens het verslag in uw blad van 16
dezer zei de heer Mussert in de vergadering
der N. S. B. van 15 Januari in Haarlem o.a.
heb volgende:
„Het verzoek om gratie (voor v. d. Lubbe)
door den minister van Buitenlandsche Zaken,
De Graaff, was ons recht, en ik neem aan,
dat zijn werkelijke bedoeling was hem te red
den van de beul. Toen echter deze minister
G. G. van Indië was zijn er onder zijn bewind
52 doodvonnissen tot stand gekomen, en
slechts in 26 verleende hij gratie. Ik vermoed
dat Z. Exc. ook wel over dit 27ste heen zal
komen".
Ik heb deze vergadering niet bijgewoond,
neem echter aan dat het verslag het gespro
kene juist weergeeft. Er staat niet bij
dat deze woorden met applaus of Houzee-ge-
roep werden beloond; van protesten ertegen
wordt evenmin melding gemaakt. Het zij m
het midden-gelaten of het juist was, dat de
spreker speciaal dezen minister noemde, die
naar alle waarschijnlijkheid handelde na
mens de geheele Regeering; het is ook niet
mijn bedoeling in een discussie te treden over
de vraag, of het weigeren van gratie in een
aantal gevallen in Indië vergelijkbaar is met
het geval v. d. Lubbe, en of de heer Mussert
voldoende kennis bezit van al hetgeen er
aan die executies in Indië vastzat, maar wel
wilde ik de vraag stellen hoe het te verant
woorden is, in een bijeenkomst die als ge
woonlijk door een aantal jongelui van de
Middelbare Scholen werd bijgewoond (ik
hoorde zelfs van de aanwezigheid van een
13-jarigen jongen uit eene 2e klasse H.B.S.)
te spreken over een onzer ministers die in elk
geval een belangrijke carrière achter den rug
heeft, op een wijze die ook door die jongelui
niet anders kan zijn gevoeld dan als smalende
critiek waarmee zij ook hunne instemming
mochten betuigen.
Afgescheiden nog daarvan, of aan die in
stemming ook maar eenige waarde kan wor
den toegekend, wilde ik verder vragen of de
N. S. B. me,nt op deze wijze te bereiken, wat
zij zich tot taaie heeft gesteld volgens punt 16
van haar programma van December 1931:
„Opvoeding van de jeugd tot zedelijkheid,
orde, tucht, burgerzin en arbeidzaamheid."
Ik verzoek u beleefd om, wanneer u aan het
bovenstaande plaats verleent, de leiding der
N.S.B. in Haarlem gelegenheid te willen ge
ven, op bovenstaande vragen eveneens in
uw blad te antwoorden.
Met dank bij voorbaat,
Hoogachtend,
J. VERHAGEN.
Wij zonden dit stuk aan den heer F. A.
Smit Kleine, kringleider in Haarlem, die het
volgende hierop antwoordde.
Wat de beoordeeling der zaak van der
Lubbe betreft, kan den heer Verhagen 't
standpunt van onzen Algemeenen Leider Ir.
A. A. Mussert bekend zijn en ik heb du.- geen
aanleiding hierop verder in te gaan.
Wat de opmerking betreft van den heer J.
Verhagen over de aanwezigheid van een 13-
jarigen jongen uit een 2e klasse H. B. S. op
een openbare vergadering, waar onze Alge
meen Leider sprak, deel ik genoemden heer
mede. dat zulks mij niet bekend was, doch
dat; ik te dien opzichte zal zorg dragen, dat
jongelingen of jonge meisjes, die op het
oogenblik van dergelijke vergaderingen thuis
moeten zijn of in hun bed moeten liggen,
niet ter vergadering worden toegelaten. Over
Heeft u al een Rappie?
DE EENIG ECHTE EEUWIGE LUCIFER
RAPA N.V. AMSTERDAM
(Adv. Ingez. Med.1
een leeftijdsgrens zal ik mij verstaan met
het Hoofdkwartier der N- S. B
Wat het respect betreft, verschuldigd aan
Ministers, die z.g carrière gemaakt hebben,
verschil ik eenigszins met U van meening,
daar juist onder dezen stand zoo uiterst dik
wijls voorkomt het „rijzen door gebrek aan
gewicht".
Voor het overige Mijnheer Verhagen, houd
ik mij voor nu en in de toekomst aan de ons
gegeven order: „Zie niet rechts, zie niet links,
maar arbeidt voor den bloei der N- S. B."
De Kring Haarlem, alsmede de uit Haar
lem ontstane kringen IJmuiden, Alkmaar,
Leiden, enz., zijn het resultaat van ons aller
arbeid. Wij hadden dit niet kunnen berei
ken met het voeren van polemiek, die ik
niet alleen volmaakt nutteloos acht, doch
ook uit den tijd. Ze vormt m.i. „Une forme
dégradée de l'énergie."
Mocht U, Mijnheer Verhagen, nader inge
licht wenschen te worden over onze mooie
N. S B„ dan zal ik zorgen dat gij alle ge-
wenschte inlichtingen ontvangt. Deze inlich
tingen zullen dan vertrouwelijk zijn, en niet
bestemd voor publicatie in eenlg orgaan.
Als goed bundelaar (wat zijn onze onder
linge verschillen toch oneindig klein ten op
zichte van datgene wat ons vereenigt) roep
ik U een hartelijk welkom toe, indien gij als
bona fide vrager tot ons komt, overtuigd als
ik ben dat ook gij eens mede zult opmarchee-
ren in onze Haarlemsche N. S- B. bataillons.
LANGS DE STRAAT.
De vreemde gezichten.
De dorpsstraat is op Zondag het rendez
vous van alle dorpelingen: men drentelt er en
ziet er en wordt er gezien; en aangezien ik
veel in dat dorp kom en me vaak op die Zon-
dagmiddagsche pantoffelparade vertoon om er
ook te drentelen en te zien en te worden ge
zien, beschouwt men mij er langzamerhand
niet anders dan ook als een dorpeling. En
iederen Zondag weer opnieuw vraagt men mij,
zooals ieder ander, naar mijn belevenissen van
de afgeloopen week. den toestand van mijn
gezondheid, het welzijn van mijn familieleden
en mijn oordeel over de binnen- en buiten
landsche politiek. Het dorp, hoewel niet klein,
is een in-gezellig dorp, waar werkelijk ieder
een iedereen kent en belangstelt in iedereen,
en waar de Zondagmiddagparade het feest
van iedere week is: een feestelijke traditie,
waar iedere echte dorpeling aan mee doet. en
waar iedereen zich diep in zijn hart en half
ongeweten op verheugt.
En het was in die dorpsstraat en op één van
die Zondagmiddagen, dat ik op een keer liep
met een van mijn beste vrienden uit dat dorp.
Ik was al volkomen op de hoogte van zijn
innerlijke en uiterlijke aangelegenheden, be
nevens van die van de meeste van zijn bloed
verwantendat hadden we 's morgens bij
een dampend kopje koffie al in orde gemaakt.
Bovendien had ik de meeste van die nieuw
tjes toen al voor den tweeden keer van een
paar van de bewuste bloedverwanten zelf ge
hoord, die begeerig de koffiegeuren opsnui
vend de kamer waren komen binnen stappen;
en ik wist, dat ze mij, voor de dag om was,
nog in alle mogelijke verschillende toonaar
den zouden worden voorgezongen: er gebeurt
op een dorp niet veel in een week en wat er
gebeurt is vrijwel onmiddellijk gemeengoed.
We hadden de politiek breedvoerig besproken
en waren het er over eens geworden, dat de
manier, waarop de diverse regeeringen de di
verse dingen regelden, niet deugde. En toen,
zooals gezegd, hadden we afscheid genomen
van de bloedverwanten, die ons binnenkort
zouden volgen voor het wandeltje in de dorps
straat en omgeving, dat het groote feest van
den Zondag is. Daar gingen we, en praatten in
den beginne nog wat, intusschen met een
schuin oog de trottoirs in het oog houdend,
waarlangs voortdurend menschen aan kwa
men,, die we moesten groeten en anderen,
waarmee we een praatje moesten maken; en
het duurde geen paar minuten of we moesten
ons gesprek staken: voortdurend groetten en
knikten en bogen we naar links en naar rechts
en spraken aan of werden aangesproken, en
informeerden, of werden zelf met vragen over
stelpt. Verrukkelijk al die Zondagmiddagen
in dat dorp plachten schoon te zijn, maar
dit was werkelijk een uitzonderlijk schoone:
warme, vriendelijke, koesterende belangstel
ling allerwegen, waarbij ec^ mensch langza
merhand dat gevoel krijgt van op de wereld
een belangrijke, onmisbare en overal beminde
persoonlijkheid te zijn, dat het prettigste ge
voel ter wereld is.
Dorpsstraat op, dorpsstraat af, zijstraat in.
zijstraat uit, en dan weer de dorpsstraat: en
mijn vriend, die zijn heele lange leven want
hij is niet jong meer in het dorp woont en
die bovendien niet de eerste van zijn geslacht
is, die er als burger ingeschreven staat, is nog
twee maal zoo druk in de weer als ik. Hij
kent werkelijk het heele dorp en het heele
dorp kent hem; hij neemt maar steeds naar
links en naar rechts zijn hoed af; en als ik
ten slotte half bewonderend, half benijdend
een opmerking maakt over zijn populariteit,
dan verkneutert hij zich zoo en vindt hij dat
zoo plezierig, dat hij met nog veel grooter
zwier en elegantie gaat groeten en dat de
toon van zijn gesprekken nog aanmerkelijk
jovialer en luider wordt. Zijn oogen beginnen
er van te glimmen en het is of de roes van
die Zondagmiddagparade, gestimuleerd door
mijn opmerking, hem zachtjes naar het hoofd
stijgt en hem een klein, aangenaam en leutig
dronkenschapje bezorgt, waarin hij licht van
zin en stemming stevige klappen op vele
schouders uitdeelt en zich klaarblijkelijk on
gekroond koning van het heele dorp voelt.
Maar als dat triomfgevoel zoo ongeveer zijn
hoogtepunt bereikt heeft, komt er aan den
overkant van de straat een man aan, die hem
blijkbaar niet kent en niet groet. Er zijn in
derdaad aan den buitenkant van dat dorp,
dat een flink groot en welvarend dorp is. een
paar kleine huisjes neergezet, waarvan er een
pas dezer dagen voor het eerst bewoond werd;
en het schijnt dat de ontmoeting dadelijk
zoo'n groote domper zet op alles wat er
triomfants en voldaans in zijn ziel was,
dat mijn vriend er onmiddellijk stil en ter
neergeslagen van wordt. Hij draait zich half
om en oogt den man achterdochtig na; alle
glans is van zijn nu betrokken gezicht af en
zijn schouders hangen mismoedig neer. Met
een langzaam gebaar heft hij het hoofd op.
kijkt mij aan met bezorgde oogen, terwijl hij
in den geest nog het beeld van dien onbeken
den, niet groetenden man schijnt te zien, en
zegt:
,D'r kommen zoo langzamerhand heel wat
vreemde gezichten op zoo'n dorp".
En hij zucht en slaat met groote stappen
den weg naar huis in. alsof h:.i zich koud en
eenzaam voelt, en daar veiligheid zoekt.
W. T.
