Hei CARNAVAL Berg bij Weenen door de Schutzbunders bezet. Afzijdigheid. De Nijenrode-zaak. 51e Jaargang No. 15535 Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen Donderdag 15 Februari 1934 HAARLEM'S DAGBLAD Directie-, P. W. PEEREBOOM en ROBERT PEEREBOOM. UITGAVE LOURENS COSTER MAATSCHAPPIJ VOOR COURANT-UITGAVEN EN ALGEMEENE DRUKKERIJ N.V. Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM. ABUNNEMtW 1 EN pcr week f Q 25t raaand 1.10, per 3 maanden f325, franco per post f355, losse nrs. 0.06. Geïllustreerd Zondagsblad: per week fO.05, per maand f 0.22, per 3 mnd. ƒ0.65 franco per post ,'0.7254. Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12 Telefoon Nos.: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600 Drukkerij: 10122, 12713 Administratie: 10724, 14825 Postgiro 38810 ADVERTENTIëN: I5 regels 1.75, elke regel meer f 0-35. Reclames ƒ0.60 per regeL Reductie bij abonnement. Vraag en aanbod 14 regels ƒ0.60, elke regel meer ƒ0.15, buiten Arrondissement dubbele prijs. Onze Groentjes (iederen dag) 13 regels ƒ0.30, elke regel meer ƒ0.10. uitsluitend a contant. Gratis Ongevallenverzekering voor Maand- en Weekabonnés Levenslange ongeschiktheid en Overlijden f600.-. Verlies van Hand, Voet of Oog f 400.-, Duim f250.- Wijsvinger f 1 50-, Elke andere vinger f50.-. Arm- of Beenbreuk f 100.-. Idem voor Abonnés op het Geïll. Zondagsblad: Levenslange ongeschiktheid f2000-. Overlijden f 600-. Verlies van Hand. Voet of Oog f400-. Verlies Duim f75.-. Verlies Wijsvinger f75-. Verlies andere vinger f30.-. DIT NUMMER BESTAAT UIT TWAALF BLADZIJDEN i CAFE- RESTAURANT DU COMMERCE HEDENAVOND 8 UUR WEE REN-AVON D {Aclv. Ingez. MedJ TEGELZETMACHINE UIT- GEVONDEN. Binnenkort versterking van 40.000 man Te Weenen alleen tweeduizend arrestaties HAARLEM, 15 Februari Dollfuss' Burgeroorlog. Na de onlusten te Parijs, de burgeroorlog in Oostenrijk. Dollfuss' burgeroorlog. De kleine Bondskanselier. die temidden van wild- strijdende facties de onafhankelijkheid van Oostenrijk heeft trachten te handhaven, is tenslotte tot den burgeroorlog gekomen. Hij heeft het besluit genomen het socialisme te vernietigen, de medewerking aanvaard van prins Starhemberg met zijn Heimwehr, de socialistische leiders laten arresteeren en de socialistische woonkazernes laten beschieten zelfs met artillerie. Natuurlijk overwint hij. Het verzet schijnt thans al grootendeels ge fnuikt. Er zijn tot dusver twaalfhonderd doo- den gevallen in Weenen. Een ellende en een ramp in een wereld, waarin thans de eene ellende de andere ramp opvolgt, en waarin het nieuwe cataclysme van een grooten vol- kenstrijd steeds nader schijnt te komen. Schijntwant er zijn grooter machten die het menschdom beheerschen, dan die van staatslieden. Deze korte Oostenrijksche burgeroorlog be- teekent de definitieve mislukking van Doll fuss' toenaderingspolitiek tusschen zijn eigen partij en die der socialisten. Hij heeft die politiek prijsgegeven, en als een persoonlijke overwinning zal hij deze verplettering van de socialistische machtspositie in Weenen zéker niet beschouwen. De kans is trouwens groot dat hij haar, als regeerder althans, niet lang overleven zal. Niet Dollfuss, maar het fascis me van Italië is overwinnaar. Het kan den strijd thans verder aanbinden met die andere tegenpartij van de Bondsregeering: de Nazi's. Zij hadden zich gewapend in dit conflict kunnen mengen. Zij hadden een staatsgreep kunnen beproeven, en de rol vervullen van den derden hond, die fluks met het been er vandoor gaat. Maar dat hebben zij niet ge waagd. Of, anders gezegd: Duitschland heeft het niet gewaagd. Bondskanselier Dollf uss heeft oorspronkelijk gegolden als een man van liberale inzichten. Hij geldt nu als de dictator die erop gesla gen heeft. Maar de vraag wordt al gesteld wie binnenkort zijn opvolger zal zijn: Pey? of wat misschien nog veel waarschijnlijker is: Starhemberg? Men kan zich na deze ge beurtenissen geen ander régime over het voor driekwart-socialistische Weèhért meer voor stellen dan dat van een ijzeren vuist; Te minder, omdat de Oostenrijksche socialisten blijk hebben gegeven, ni^ bang van aard te zijn en geenszins bereid j,ot een zich gedwee onderwerpen. De beproevingen van het arme kleine Oos tenrijk, met zijn zes millioen zielen thans een natie die een kwart kleiner is dan de Neder- landsche, nemen geen eind. Dit 'kleine Oos- tenrijk is misschien wel het ergste onder de vele misbaksels, die de vredesverdragen van Versailles, St. Germain en Trianon, anno 1919, hebben opgeleverd. Het kleine land met de groote hoofdstad kan niet op eigen kracht bestaan, zal nooit op eigen kracht kunnen leven en is speelbal geworden van het voort durende internationale wanbeleid. Daarin vormt het nu een der gëVaarlijkste haarden voor een nieuwen oorlog. Herziening der verdragen? Och kom. Iedere territoriale herziening ten yoordeele van een bepaald land zou immers ten koste van een ander moeten geschieden! Herziening der verdragen wordt hol gepraat, zoodra het on derwerp „afstand van grondgebied" er bij in het geding komt. Het eènige dat op dit oogen- blik het losbarsten van een nieuwen grooten oorlog voorkomt is dat sommigen zich nog niet sterk genoeg voelen, dat zij tijd moeten winnen. Vooral Hitier heeft tijd noodig. Er wordt zeer veel kracht voor vereischt Een hoopvolle oplossing kan men steeds alleen nog vinden in internationale toenade ring, in een Europeesche federatie of staten bond of hoe men het noemen wil. Misschien zullen binnen de tien jaar, die Hitier zei noo dig te hebben, de geesten opnieuw daarvoor rijpen. In afwachting van dergelijken zegen, die Europa nog zou kunnen redden, kunnen wij constateeren dat het thans een bende is zooals schier nimmer tevoren. Het dieptepunt in internationaal wanbeleid is misschien bijna bereikt. Dat zou dan nieuwe hdop geven. R. P. DE AFVLOEIING BIJ DE N. Z .H. T. M. DIT JAAR 58 MAN. Namens de directie van de N.Z.H.T.M. wordt ons medegedeeld, dat in verband met de voorgenomen inkrimping 32 leden van het personeel in Noord- en Zuid-Holland zullen worden afgevloeid, namelijk 22 man van het vaste en 10 van het losse personeel. Bovendien zullen in den loop van dit jaar nog 26 man afvloeien ,maar dit is een nor maal geval, dat ook in andere jaren plaats heeft. Dat betreft namelijk personen, die dor hun ouderdom of lichaamsgebreken daarvoor in aanmerking komen. AUTOMOBILIST VRIJGESPROKEN. De Alkmaarsche rechtbank heeft gisteren vonnis gewezen in de zaak tegen den heer T. te Wijk aan Zee, die op 8 October onder Heiloo met zijn auto een man heeft aange reden. zoodat deze is overleden. De rechtbank sprak hem wegens gebrek aan bewijs vrij, daar de mogelijkheid bestond dat de te hulp geroepen dokter in het donker met zijn en over het lichaam van het slachtoffer is ge reden. (In het Belgische dorp Herbemont, dat eenige duizenden inwoners telt, is in het geheele jaar 1933 geen enkel huwelijk gesloten Geen enkel huwelijk in dat dorp In 't heele jaar gesloten, Geen nieuwe hechte band die bindt Van echte echtgenooten Geen enkle ring der gladdigheid, In 't heele jaar gewisseld. Geen gloednieuw nestje aangekleed, Geen hou en trou' bedisseld. Geen zielen gloênd aaneengesmeed, Verbonden aan elkander. Geen bruidskus van één Herbe-mond, Met luid geklap op d'ander. Wat schort eraan in Herbemont, Schijnt daar geen zilver maantje, Bezit het dorp geen danslokaal, Geen enkel donker laantje? Het is een wonderlijk geval, Wel zelden voorgekomen, Een dorpsbevolking, die. naar 't schijnt, Voorzichtig is met droomen. Wat kan de oorzaak ervan zijn, Dat men er niet wil trouwen, Het wijs beraad der mannen, of Het onverstand der vrouwen? P. GASUS. AUTO RIJDT VERKEERSPAAL OMVER. BOTST DAARNA TEGEN HET HEK VAN HET KERKHOF. Woensdagmorgen elf uur reed een auto op het Soendaplein in de richting Santpoort. Bij den vluchtheuvel wilde hij langs een met een paard bespannen wagen rijden, maar die moest op zijn beurt weer een wielrijder passee- ren, zoodat er voor bovengenoemden auto bestuurder geen ruimte genoeg overbleef. Toch reed hij door én. botste op den vluchtheuvel tegen een verkeerspaal, die bij den grond af knapte. Door deze botsing verloor de man de macht over het stuur. Hij zwenkte eerst naar rechts, vervolgens weer-over den vluchtheuvel naar links, den weg over, het trottair op, waar de auto eindelijk tegen het hek van het R.K. kerkhof St. Barbara tot- staan kwam. Hek en auto werden beschadigd. De bestuurder bleef ongedeerd. Tegen hem is wegens het in gevaar brengen van het verkeer proces-ver baal opgemaakt. Het mag een wonder genoemd worden, dat op dit drukke punt juist geen auto van den anderen kant naderde. ECHTE WALES-ANTHRAC IET o.a. a f 2.60 WITTOP KONING - HAARLEM HARMENJANSWEG 67A - TELEFOON 16100 (Adv. Ingez. Med.) DIE HET WERK 7 MAAL ZOO SNEL DOET ALS THANS. Op het gebied van tegelzetten heeft men al dikwijls pogingen gedaan om te komen tot een bespoediging van dit werk. doch het bleef bij pogingen, die hoegenaamd geen versnel ling beteekenden. En nog heden ten dage wordt het tegelzetten met de hand gedaan, waarbij de tegels stuk voor stuk tegen den muur worden geplakt. Thans is een uitvin ding gedaan door onzen stadgenoot den heer G. Rummenie, Papen to ren vest 12, die een al- geheele ommekeer in het tegelzetten teweeg kan brengen. De uitvinder heeft n.l. een machine gecon strueerd. waarmee het een feit is geworden om minstens 24 muurtegels tegelijkertijd te zetten, welke machine een arbeidscapaciteit bezit van 1 M2 per 6 minuten. Kon een werk man per dag ongeveer 6 M2. tegels zetten, thans kunnen 42 M2. per arbeidsdag door een arbeider worden beplakt, naar de uitvinder ons verzekerde, waaronder dan begrepen zijn de voorbereidende werkzaamheden. De eenvoudige machine bestaat uit eenige ramen, waarop 24 standaardtegels gelegd worden, die door middel van schroeven wor den vastgedraaid. Deze ramen worden tegen den muur geplaatst op een afstand van 1 a 1 1/2 cM. en de specie wordt er dan achter gegoten. De druk op de tegels van voren en van achteren Is zoo groot, dat de tegels vast worden geplakt en bijzonder gelijkmatig op den muur zitten, veel gelijkmatiger dan mo gelijk kan zijn met handzetten, verklaarde de uitvinder. Aangezien deze wijze van wer ken heel veel gauwer gaat dan de tegen woordige, is het dus mogelijk om meer tegel werk in een woning aan te brengen, wat de uitvinder uit overwegingen van hygiène een groot voordeel acht. De bouwwereld wordt z.i. door zijn machine in staat gesteld goed- kooper tegelwerk uit te voerenen dit zal weer aan de woninginrichting ten goede ko men. De heer Rummenie demonstreerde met een machine, die 24 standaardtegels kon bevat ten Echter is het eveneens mogelijk andere modellen tegels op deze machine te zetten, terwijl ook kleinere machines worden ver vaardigd voor hoeken of beperkter muur ruimten. Gemeld kan worden, dat de machine, waar voor inmiddels Nederlandsch octrooi is aan gevraagd, zeer binnenkort in den handel zal worden gebracht. IN KOKEND WATER GEVALLEN. KIND AAN DE GEVOLGEN OVERLEDEN. Te Steenwijk raakte een twee-jarig kind van den heer K.in een onbewaakt oogenblik in een tobbe met kokend water. De kleine is aan de gevolgen van de opgeloopen verwon dingen overleden. PARIJS. 15 Februari (V.D.) Uit Weenen wordt gemeld, dat tweeduizend Schutzbun ders erin geslaagd zijn zich op de Laerberg ten Zuiden van Weenen te verzamelen. Zij schijnen over ruime voorraden wapens en munitie te beschikken. Hetzelfde bericht meldt, dat de sociaal democraten pamfletten hebben uitgestrooid, waarin tot verzet tot het uiterste wordt aangespoord, aangezien binnenkort 40.000 Schutzbunders te Weenen zullen aankomen om de bedreigde punten te versterken en tot het offensief tegen de regeeringstroepen over te gaan. Vrouwen nemen aan de gevechten deel. WEENEN, 15 Februari (V.D.) Volgens de laatste berichten hedenmorgen vroeg, hebben de regeeringstroepen alleen te Weenen 2000 personen gearresteerd. Tevens zou men ontdekt hebben, dat de socialisten plannen hadden om een aanval met chloor gas te doen. Onder de dooden bevinden zich vele vrouwen. Dit zouden niet uitsluitend on schuldige slachtoffers zijn, doch het schijnt herhaaldelijk te zijn voorgekomen, dat vrouwen actief aan de gevechten hebben deelgenomen. Nog gisterenavond zou een vrouw bij de gevechten om het Bebelhof een belangrijke rol hebben gespeeld. De Weensche ■werkgeversorganisatie heeft bekend gemaakt, dat gisteren in alle be drijven die niet in een der gebieden van den strijd liggen, het werk is hervat. Volgens hen zou het algemeene stakingsparool geen weer klank bij de arbeiders hebben gevonden. Te Weenen is de directeur van den gemeen telijken begrafenis-dienst uit zijn functie ontzet omdat het onder zijn leiding moge lijk is geweest, dat de Republikeinsche Schutzbund op den centrale-begraafplaats een wapendepot heeft kunnen aanleggen. In Beneden-Oostenrijk zijn de mandaten van 4121 sociaal-democratische gemeente raadsleden onwettig verklaard, terwijl 150 gemeenteraden zijn ontbonden. In politieke kringen is men van meening, dat de re geering, na ongeldig verklaring der sociaal democratische mandaten geen moeite meer zal hebben met de bijeenroeping van den Nationalen Raad om op deze wijze de grond wet langs „legalen'' weg te wijzigen. De „Reichsposf stelt voor uit de in be slag genomen vermogens der Marxistische organisaties een fonds te vormen tot herstel van de door den strijd aangerichte schade. De wapenvondsten bij de socialisten. De Staatssecretaris voor het Veiligheids wezen, Baron Karwinnky, heeft eenige mede deelingen gedaan over de wapenvondsten in de door de regeeringstroepen ingenomen ge bouwen. In de gemeentegebouwen te Sar.d- leithen te Ottakring werden niet slechts tal rijke geweren, doch ook 3000 handgranaten groote hoeveelheden munitie of kisten zeer gevaarlijke springstoffen gevonden. Te Jed- lersdorf zijn in een tehuis van de Kinder- freunde 600 geweren, eenige machinegeweren en verscheidene handgranaten gevonden. Demonstratie voor het Oosten rijksche consulaat te Washington NEW-YORK, 15 Februari (Reuter) Gis teravond heeft voor het Oostenrijksche Con sulaat in de Fifth Avenue een demonstratie plaats gehad. De menigte werd door de bere den politie met de gummiknuppel uit elkaar geslagen, waarna het grauw den hoofingang van de openbare leeszaal, welke in de nabij heid van het consulaat ligt. forceerde. De Oostenrijksche consul heeft een deputa tie van socialisten en communisten ontvangen en beloofde hen hun protesten aan zijn regee ring over te brengen. LONDEN, 15 Februari (Reuter). Een ver tegenwoordiger van Reuter heeft een onder houd gehad met de officieren van het bonds- leger te Florisdorf. Zij gaven toe, dat onder de slachtoffers ver moedelijk vele onschuldigen zullen zijn, die niet uit de beschoten huizen konden komen. De Daily Telegraph verklaart, dat men in Oostenrijk niet van een communistisch oproer kan spreken. Het oproer is meer van de Heimwehren uit gegaan. die Dollfuss hebben gedreven, om door te voeren, wat hen in hun putsch van 13 September 1929. waarop geen gevangenisstraf fen of doodstraffen zijn gevolgd, is mislukt. De artillerie van de regeering maakt thans een einde aan de democratie, zij het dan ook ten koste van veel menschenlevens. Indien Dollfuss dit slachtveld achter zich heeft, zal hij het Nationaal-Socialisme voor zich vinden. LONDEN. 15 Februari (Reuter). De Ween sche correspondent van de Times bericht, dat de socialisten gisteravond hun aantal dooden op niet minder dan 1500 schatten. In het Karl Marx hof moeten 350 personen gesneuveld zijn, niet alleen leden van den Schutzbund, doch ook andere bewoners. Ook de regeeringstroepen hebben zware verliezen De onlusten in Oostenrijk duren voort, de eerste doodvonnissen zijn voltrokken. pag. 3 en pag- 1 De Duitsche regeering heeft tot opheffing van den rijksraad besloten. pag. 3 De bekende Russische ijsbreker Tsjeljoekin is tijdens een expeditie gezonken, een lid der bemanning kwam om het leven. pag. 3 De Tweede Kamer besloot tot verscherping van het reglement van orde. pag. 9 Minister De Wilde over de straf aan de V. A. R. A. De regeering wil baas blijven in den aether. pag. 9 Verbetering van den weg Amsterdam Half weg zoodra de noodige gelden beschikbaar worden gesteld. pag. 4 Het getuigenverhoor in de Nyenrode-zaak voortgezet. pag. 1 Nog verdere goudonttrekking aan de Neder- landsche Bank. pag 4 Wijziging van de rechtspraak in Crisiszaken. pag 4 Een aanvullende bepaling betreffende den opslag en het vervoer van suiker. pag 4 De heer Plesman gaat in Indië besprekingen voeren over verlenging van de Indiëroute naar Australië. pag. 4 ARTIKELEN, ENZ. R. P.: Dollfuss' burgeroorlog. pag. 1 J. B. Schuil: Instituut voor Arbeidersontwik keling: Bulletje en Boonestaak. pag. 9 K. de Jong: Opera Studio: Die Fledermaus. pag. 9 Jhr. dr. J. C. Mollerus: Uitverkoopen en Op ruimen. pag. 6 Van onzen Londenschen correspondent: Burgemeesterlijke hoefijzers, een zonder ling debat in den raad van Gloucester. pag. 3 geleden. De correspondent schrijft verder, dat een dergelijke cumulatie van menschelijk lij den sedert den wereld-oorlog bijna niet is ge zien. Ebersce door Schutzbund bezet LINZ, 15 Februari (Reuter) De socialis tische Schutzbunden hebben de stad Ebersee bezet, de arbeiders tot staking gedwongen en de. post-, telegraaf- en telefoon-kantoren bezet. Verder hebben zij op de wegen naar Linz barricaden opgericht. Vanuit Linz zijn regeeringstroepen naar Ebersee onderweg. Geen inmenging van Italië PARIJS, 15 Februari (Reuter). Naar Havas uit Rome verneemt schijnt de Italiaan- sche regeering op geenerlei wijze voornemens in de binnenlandsche politiek van Oostenrijk in te grijpen, dit in tegenstelling met berich ten, dat Italië de regeeringen te Londen en Parijs zou hebben gepolst over een eventueel militair steunen van de regeering-DolIfuss. Een ondersteunen van Oostenrijk met mili taire middelen zou slechts mogelijk zijn, in dien Oostenrijk van buiten af werd aange vallen. Hiervan is evenwel geen sprake. De getuigenverhooren voort gezet. AMSTERDAM, 15 Februari. Vandaag zette de rechtbank de behandeling vQort van de Nijenrode-zaak. De belangstelling was weer zeer groot. De eerste dag. Dinsdag, zijn gehoord een koopman, zijn medeplichtige en de drie verhuizers. Thans worden de getuigen gehoord in de zaak tegen den koopman. Precies om 10 uur komt de rechtbank, ge presideerd door mr. De Vries binnen. Eerste getuige is de medeplichtige. Evenals bij zijn inleidend verhoor vertelt hij weer uitvoerig hoe hij in contact met den koopman is ge komen. Verdachte (de koopman) had er wel op gezinspeeld, dat de kasteelheer in moeilijkheden verkeerde. Getuige had den koopman in den waan gelaten, dat hij zelf de inbraak op zou knappen, Aanvankelijk had hij tegenover hem niet gesproken over anderen. Later had getuige zich in verbinding ge steld met een ander. Die had hem weer ver wezen naar een derde. In korte trekken had hij echter aan hem verteld, wat er moest ge beuren. Getuige was toen al op de hoogte van wat er weggenomen moest worden. Getuige had van den koopman de bewuste schetstee- kening gekregen: de weg naar het kasteel was er duidelijk op aangegeven. President: „Waar is die schetsteekening heen gegaan?" Getuige zegt, naar dien derde. HU ver klaart dan. dat hij zich in de bijzonderheden van het weghalen niet had verdiept daar het bij hem vaststond, dat hU het zelf niet zou doen. zitting duurt voorWï DE BURGEROORLOG IN OOSTENRIJK. De bovenste joto toont een deel van het Karl Marx huis te Weenen na de beschieting door de bondstroepen, daaronder een houwitser in stelling

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1934 | | pagina 1