Hei
CARNAVAL
Berg bij Weenen door de
Schutzbunders bezet.
Afzijdigheid.
De Nijenrode-zaak.
51e Jaargang No. 15535
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Donderdag 15 Februari 1934
HAARLEM'S DAGBLAD
Directie-, P. W. PEEREBOOM
en ROBERT PEEREBOOM.
UITGAVE LOURENS COSTER MAATSCHAPPIJ VOOR
COURANT-UITGAVEN EN ALGEMEENE DRUKKERIJ N.V.
Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM.
ABUNNEMtW 1 EN pcr week f Q 25t raaand 1.10, per 3 maanden
f325, franco per post f355, losse nrs. 0.06. Geïllustreerd Zondagsblad:
per week fO.05, per maand f 0.22, per 3 mnd. ƒ0.65 franco per post ,'0.7254.
Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12
Telefoon Nos.: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Drukkerij: 10122, 12713 Administratie: 10724, 14825 Postgiro 38810
ADVERTENTIëN: I5 regels 1.75, elke regel meer f 0-35. Reclames
ƒ0.60 per regeL Reductie bij abonnement. Vraag en aanbod 14 regels ƒ0.60,
elke regel meer ƒ0.15, buiten Arrondissement dubbele prijs. Onze Groentjes
(iederen dag) 13 regels ƒ0.30, elke regel meer ƒ0.10. uitsluitend a contant.
Gratis Ongevallenverzekering voor Maand- en Weekabonnés Levenslange ongeschiktheid en Overlijden f600.-. Verlies van Hand, Voet of Oog f 400.-, Duim f250.- Wijsvinger f 1 50-, Elke andere vinger f50.-. Arm- of Beenbreuk f 100.-.
Idem voor Abonnés op het Geïll. Zondagsblad: Levenslange ongeschiktheid f2000-. Overlijden f 600-. Verlies van Hand. Voet of Oog f400-. Verlies Duim f75.-. Verlies Wijsvinger f75-. Verlies andere vinger f30.-.
DIT NUMMER BESTAAT UIT TWAALF BLADZIJDEN
i CAFE- RESTAURANT
DU COMMERCE
HEDENAVOND 8 UUR
WEE REN-AVON D
{Aclv. Ingez. MedJ
TEGELZETMACHINE UIT-
GEVONDEN.
Binnenkort versterking
van 40.000 man
Te Weenen alleen tweeduizend arrestaties
HAARLEM, 15 Februari
Dollfuss' Burgeroorlog.
Na de onlusten te Parijs, de burgeroorlog in
Oostenrijk. Dollfuss' burgeroorlog. De kleine
Bondskanselier. die temidden van wild-
strijdende facties de onafhankelijkheid van
Oostenrijk heeft trachten te handhaven, is
tenslotte tot den burgeroorlog gekomen. Hij
heeft het besluit genomen het socialisme te
vernietigen, de medewerking aanvaard van
prins Starhemberg met zijn Heimwehr, de
socialistische leiders laten arresteeren en de
socialistische woonkazernes laten beschieten
zelfs met artillerie. Natuurlijk overwint hij.
Het verzet schijnt thans al grootendeels ge
fnuikt. Er zijn tot dusver twaalfhonderd doo-
den gevallen in Weenen. Een ellende en een
ramp in een wereld, waarin thans de eene
ellende de andere ramp opvolgt, en waarin
het nieuwe cataclysme van een grooten vol-
kenstrijd steeds nader schijnt te komen.
Schijntwant er zijn grooter machten die
het menschdom beheerschen, dan die van
staatslieden.
Deze korte Oostenrijksche burgeroorlog be-
teekent de definitieve mislukking van Doll
fuss' toenaderingspolitiek tusschen zijn eigen
partij en die der socialisten. Hij heeft die
politiek prijsgegeven, en als een persoonlijke
overwinning zal hij deze verplettering van de
socialistische machtspositie in Weenen zéker
niet beschouwen. De kans is trouwens groot
dat hij haar, als regeerder althans, niet lang
overleven zal. Niet Dollfuss, maar het fascis
me van Italië is overwinnaar. Het kan den
strijd thans verder aanbinden met die andere
tegenpartij van de Bondsregeering: de Nazi's.
Zij hadden zich gewapend in dit conflict
kunnen mengen. Zij hadden een staatsgreep
kunnen beproeven, en de rol vervullen van
den derden hond, die fluks met het been er
vandoor gaat. Maar dat hebben zij niet ge
waagd. Of, anders gezegd: Duitschland heeft
het niet gewaagd.
Bondskanselier Dollf uss heeft oorspronkelijk
gegolden als een man van liberale inzichten.
Hij geldt nu als de dictator die erop gesla
gen heeft. Maar de vraag wordt al gesteld wie
binnenkort zijn opvolger zal zijn: Pey?
of wat misschien nog veel waarschijnlijker
is: Starhemberg? Men kan zich na deze ge
beurtenissen geen ander régime over het voor
driekwart-socialistische Weèhért meer voor
stellen dan dat van een ijzeren vuist; Te
minder, omdat de Oostenrijksche socialisten
blijk hebben gegeven, ni^ bang van aard te
zijn en geenszins bereid j,ot een zich gedwee
onderwerpen.
De beproevingen van het arme kleine Oos
tenrijk, met zijn zes millioen zielen thans een
natie die een kwart kleiner is dan de Neder-
landsche, nemen geen eind. Dit 'kleine Oos-
tenrijk is misschien wel het ergste onder de
vele misbaksels, die de vredesverdragen van
Versailles, St. Germain en Trianon, anno 1919,
hebben opgeleverd. Het kleine land met de
groote hoofdstad kan niet op eigen kracht
bestaan, zal nooit op eigen kracht kunnen
leven en is speelbal geworden van het voort
durende internationale wanbeleid. Daarin
vormt het nu een der gëVaarlijkste haarden
voor een nieuwen oorlog.
Herziening der verdragen? Och kom. Iedere
territoriale herziening ten yoordeele van een
bepaald land zou immers ten koste van een
ander moeten geschieden! Herziening der
verdragen wordt hol gepraat, zoodra het on
derwerp „afstand van grondgebied" er bij in
het geding komt. Het eènige dat op dit oogen-
blik het losbarsten van een nieuwen grooten
oorlog voorkomt is dat sommigen zich nog
niet sterk genoeg voelen, dat zij tijd moeten
winnen. Vooral Hitier heeft tijd noodig. Er
wordt zeer veel kracht voor vereischt
Een hoopvolle oplossing kan men steeds
alleen nog vinden in internationale toenade
ring, in een Europeesche federatie of staten
bond of hoe men het noemen wil. Misschien
zullen binnen de tien jaar, die Hitier zei noo
dig te hebben, de geesten opnieuw daarvoor
rijpen. In afwachting van dergelijken zegen,
die Europa nog zou kunnen redden, kunnen
wij constateeren dat het thans een bende is
zooals schier nimmer tevoren. Het dieptepunt
in internationaal wanbeleid is misschien bijna
bereikt. Dat zou dan nieuwe hdop geven.
R. P.
DE AFVLOEIING BIJ DE
N. Z .H. T. M.
DIT JAAR 58 MAN.
Namens de directie van de N.Z.H.T.M.
wordt ons medegedeeld, dat in verband met
de voorgenomen inkrimping 32 leden van
het personeel in Noord- en Zuid-Holland
zullen worden afgevloeid, namelijk 22 man
van het vaste en 10 van het losse personeel.
Bovendien zullen in den loop van dit jaar
nog 26 man afvloeien ,maar dit is een nor
maal geval, dat ook in andere jaren plaats
heeft. Dat betreft namelijk personen, die
dor hun ouderdom of lichaamsgebreken
daarvoor in aanmerking komen.
AUTOMOBILIST VRIJGESPROKEN.
De Alkmaarsche rechtbank heeft gisteren
vonnis gewezen in de zaak tegen den heer T.
te Wijk aan Zee, die op 8 October onder
Heiloo met zijn auto een man heeft aange
reden. zoodat deze is overleden. De rechtbank
sprak hem wegens gebrek aan bewijs vrij,
daar de mogelijkheid bestond dat de te hulp
geroepen dokter in het donker met zijn en
over het lichaam van het slachtoffer is ge
reden.
(In het Belgische dorp Herbemont,
dat eenige duizenden inwoners
telt, is in het geheele jaar 1933
geen enkel huwelijk gesloten
Geen enkel huwelijk in dat dorp
In 't heele jaar gesloten,
Geen nieuwe hechte band die bindt
Van echte echtgenooten
Geen enkle ring der gladdigheid,
In 't heele jaar gewisseld.
Geen gloednieuw nestje aangekleed,
Geen hou en trou' bedisseld.
Geen zielen gloênd aaneengesmeed,
Verbonden aan elkander.
Geen bruidskus van één Herbe-mond,
Met luid geklap op d'ander.
Wat schort eraan in Herbemont,
Schijnt daar geen zilver maantje,
Bezit het dorp geen danslokaal,
Geen enkel donker laantje?
Het is een wonderlijk geval,
Wel zelden voorgekomen,
Een dorpsbevolking, die. naar 't schijnt,
Voorzichtig is met droomen.
Wat kan de oorzaak ervan zijn,
Dat men er niet wil trouwen,
Het wijs beraad der mannen, of
Het onverstand der vrouwen?
P. GASUS.
AUTO RIJDT VERKEERSPAAL
OMVER.
BOTST DAARNA TEGEN HET HEK VAN
HET KERKHOF.
Woensdagmorgen elf uur reed een auto op
het Soendaplein in de richting Santpoort. Bij
den vluchtheuvel wilde hij langs een met een
paard bespannen wagen rijden, maar die
moest op zijn beurt weer een wielrijder passee-
ren, zoodat er voor bovengenoemden auto
bestuurder geen ruimte genoeg overbleef. Toch
reed hij door én. botste op den vluchtheuvel
tegen een verkeerspaal, die bij den grond af
knapte. Door deze botsing verloor de man de
macht over het stuur. Hij zwenkte eerst naar
rechts, vervolgens weer-over den vluchtheuvel
naar links, den weg over, het trottair op,
waar de auto eindelijk tegen het hek van het
R.K. kerkhof St. Barbara tot- staan kwam.
Hek en auto werden beschadigd. De bestuurder
bleef ongedeerd. Tegen hem is wegens het in
gevaar brengen van het verkeer proces-ver
baal opgemaakt.
Het mag een wonder genoemd worden, dat
op dit drukke punt juist geen auto van den
anderen kant naderde.
ECHTE WALES-ANTHRAC IET
o.a. a f 2.60
WITTOP KONING - HAARLEM
HARMENJANSWEG 67A - TELEFOON 16100
(Adv. Ingez. Med.)
DIE HET WERK 7 MAAL ZOO SNEL DOET
ALS THANS.
Op het gebied van tegelzetten heeft men
al dikwijls pogingen gedaan om te komen tot
een bespoediging van dit werk. doch het bleef
bij pogingen, die hoegenaamd geen versnel
ling beteekenden. En nog heden ten dage
wordt het tegelzetten met de hand gedaan,
waarbij de tegels stuk voor stuk tegen den
muur worden geplakt. Thans is een uitvin
ding gedaan door onzen stadgenoot den heer
G. Rummenie, Papen to ren vest 12, die een al-
geheele ommekeer in het tegelzetten teweeg
kan brengen.
De uitvinder heeft n.l. een machine gecon
strueerd. waarmee het een feit is geworden
om minstens 24 muurtegels tegelijkertijd te
zetten, welke machine een arbeidscapaciteit
bezit van 1 M2 per 6 minuten. Kon een werk
man per dag ongeveer 6 M2. tegels zetten,
thans kunnen 42 M2. per arbeidsdag door een
arbeider worden beplakt, naar de uitvinder
ons verzekerde, waaronder dan begrepen zijn
de voorbereidende werkzaamheden.
De eenvoudige machine bestaat uit eenige
ramen, waarop 24 standaardtegels gelegd
worden, die door middel van schroeven wor
den vastgedraaid. Deze ramen worden tegen
den muur geplaatst op een afstand van 1 a
1 1/2 cM. en de specie wordt er dan achter
gegoten. De druk op de tegels van voren en
van achteren Is zoo groot, dat de tegels vast
worden geplakt en bijzonder gelijkmatig op
den muur zitten, veel gelijkmatiger dan mo
gelijk kan zijn met handzetten, verklaarde
de uitvinder. Aangezien deze wijze van wer
ken heel veel gauwer gaat dan de tegen
woordige, is het dus mogelijk om meer tegel
werk in een woning aan te brengen, wat de
uitvinder uit overwegingen van hygiène een
groot voordeel acht. De bouwwereld wordt
z.i. door zijn machine in staat gesteld goed-
kooper tegelwerk uit te voerenen dit zal
weer aan de woninginrichting ten goede ko
men.
De heer Rummenie demonstreerde met een
machine, die 24 standaardtegels kon bevat
ten Echter is het eveneens mogelijk andere
modellen tegels op deze machine te zetten,
terwijl ook kleinere machines worden ver
vaardigd voor hoeken of beperkter muur
ruimten.
Gemeld kan worden, dat de machine, waar
voor inmiddels Nederlandsch octrooi is aan
gevraagd, zeer binnenkort in den handel zal
worden gebracht.
IN KOKEND WATER GEVALLEN.
KIND AAN DE GEVOLGEN OVERLEDEN.
Te Steenwijk raakte een twee-jarig kind
van den heer K.in een onbewaakt oogenblik
in een tobbe met kokend water. De kleine is
aan de gevolgen van de opgeloopen verwon
dingen overleden.
PARIJS. 15 Februari (V.D.) Uit Weenen
wordt gemeld, dat tweeduizend Schutzbun
ders erin geslaagd zijn zich op de Laerberg
ten Zuiden van Weenen te verzamelen. Zij
schijnen over ruime voorraden wapens en
munitie te beschikken.
Hetzelfde bericht meldt, dat de sociaal
democraten pamfletten hebben uitgestrooid,
waarin tot verzet tot het uiterste wordt
aangespoord, aangezien binnenkort 40.000
Schutzbunders te Weenen zullen aankomen
om de bedreigde punten te versterken en tot
het offensief tegen de regeeringstroepen over
te gaan.
Vrouwen nemen aan
de gevechten deel.
WEENEN, 15 Februari (V.D.) Volgens
de laatste berichten hedenmorgen vroeg,
hebben de regeeringstroepen alleen te
Weenen 2000 personen gearresteerd. Tevens
zou men ontdekt hebben, dat de socialisten
plannen hadden om een aanval met chloor
gas te doen.
Onder de dooden bevinden zich vele
vrouwen. Dit zouden niet uitsluitend on
schuldige slachtoffers zijn, doch het schijnt
herhaaldelijk te zijn voorgekomen, dat
vrouwen actief aan de gevechten hebben
deelgenomen. Nog gisterenavond zou een
vrouw bij de gevechten om het Bebelhof een
belangrijke rol hebben gespeeld.
De Weensche ■werkgeversorganisatie heeft
bekend gemaakt, dat gisteren in alle be
drijven die niet in een der gebieden van den
strijd liggen, het werk is hervat. Volgens hen
zou het algemeene stakingsparool geen weer
klank bij de arbeiders hebben gevonden.
Te Weenen is de directeur van den gemeen
telijken begrafenis-dienst uit zijn functie
ontzet omdat het onder zijn leiding moge
lijk is geweest, dat de Republikeinsche
Schutzbund op den centrale-begraafplaats
een wapendepot heeft kunnen aanleggen.
In Beneden-Oostenrijk zijn de mandaten
van 4121 sociaal-democratische gemeente
raadsleden onwettig verklaard, terwijl 150
gemeenteraden zijn ontbonden. In politieke
kringen is men van meening, dat de re
geering, na ongeldig verklaring der sociaal
democratische mandaten geen moeite meer
zal hebben met de bijeenroeping van den
Nationalen Raad om op deze wijze de grond
wet langs „legalen'' weg te wijzigen.
De „Reichsposf stelt voor uit de in be
slag genomen vermogens der Marxistische
organisaties een fonds te vormen tot herstel
van de door den strijd aangerichte schade.
De wapenvondsten bij
de socialisten.
De Staatssecretaris voor het Veiligheids
wezen, Baron Karwinnky, heeft eenige mede
deelingen gedaan over de wapenvondsten in
de door de regeeringstroepen ingenomen ge
bouwen. In de gemeentegebouwen te Sar.d-
leithen te Ottakring werden niet slechts tal
rijke geweren, doch ook 3000 handgranaten
groote hoeveelheden munitie of kisten zeer
gevaarlijke springstoffen gevonden. Te Jed-
lersdorf zijn in een tehuis van de Kinder-
freunde 600 geweren, eenige machinegeweren
en verscheidene handgranaten gevonden.
Demonstratie voor het Oosten
rijksche consulaat te Washington
NEW-YORK, 15 Februari (Reuter) Gis
teravond heeft voor het Oostenrijksche Con
sulaat in de Fifth Avenue een demonstratie
plaats gehad. De menigte werd door de bere
den politie met de gummiknuppel uit elkaar
geslagen, waarna het grauw den hoofingang
van de openbare leeszaal, welke in de nabij
heid van het consulaat ligt. forceerde.
De Oostenrijksche consul heeft een deputa
tie van socialisten en communisten ontvangen
en beloofde hen hun protesten aan zijn regee
ring over te brengen.
LONDEN, 15 Februari (Reuter). Een ver
tegenwoordiger van Reuter heeft een onder
houd gehad met de officieren van het bonds-
leger te Florisdorf.
Zij gaven toe, dat onder de slachtoffers ver
moedelijk vele onschuldigen zullen zijn, die
niet uit de beschoten huizen konden komen.
De Daily Telegraph verklaart, dat men in
Oostenrijk niet van een communistisch oproer
kan spreken.
Het oproer is meer van de Heimwehren uit
gegaan. die Dollfuss hebben gedreven, om
door te voeren, wat hen in hun putsch van 13
September 1929. waarop geen gevangenisstraf
fen of doodstraffen zijn gevolgd, is mislukt.
De artillerie van de regeering maakt thans
een einde aan de democratie, zij het dan ook
ten koste van veel menschenlevens.
Indien Dollfuss dit slachtveld achter zich
heeft, zal hij het Nationaal-Socialisme voor
zich vinden.
LONDEN. 15 Februari (Reuter). De Ween
sche correspondent van de Times bericht, dat
de socialisten gisteravond hun aantal dooden
op niet minder dan 1500 schatten.
In het Karl Marx hof moeten 350 personen
gesneuveld zijn, niet alleen leden van den
Schutzbund, doch ook andere bewoners. Ook
de regeeringstroepen hebben zware verliezen
De onlusten in Oostenrijk duren voort, de
eerste doodvonnissen zijn voltrokken.
pag. 3 en pag- 1
De Duitsche regeering heeft tot opheffing
van den rijksraad besloten.
pag. 3
De bekende Russische ijsbreker Tsjeljoekin
is tijdens een expeditie gezonken, een lid der
bemanning kwam om het leven.
pag. 3
De Tweede Kamer besloot tot verscherping
van het reglement van orde.
pag. 9
Minister De Wilde over de straf aan de
V. A. R. A. De regeering wil baas blijven
in den aether.
pag. 9
Verbetering van den weg Amsterdam Half
weg zoodra de noodige gelden beschikbaar
worden gesteld.
pag. 4
Het getuigenverhoor in de Nyenrode-zaak
voortgezet.
pag. 1
Nog verdere goudonttrekking aan de Neder-
landsche Bank.
pag 4
Wijziging van de rechtspraak in Crisiszaken.
pag 4
Een aanvullende bepaling betreffende den
opslag en het vervoer van suiker.
pag 4
De heer Plesman gaat in Indië besprekingen
voeren over verlenging van de Indiëroute
naar Australië.
pag. 4
ARTIKELEN, ENZ.
R. P.: Dollfuss' burgeroorlog.
pag. 1
J. B. Schuil: Instituut voor Arbeidersontwik
keling: Bulletje en Boonestaak.
pag. 9
K. de Jong: Opera Studio: Die Fledermaus.
pag. 9
Jhr. dr. J. C. Mollerus: Uitverkoopen en Op
ruimen.
pag. 6
Van onzen Londenschen correspondent:
Burgemeesterlijke hoefijzers, een zonder
ling debat in den raad van Gloucester.
pag. 3
geleden. De correspondent schrijft verder, dat
een dergelijke cumulatie van menschelijk lij
den sedert den wereld-oorlog bijna niet is ge
zien.
Ebersce door Schutzbund bezet
LINZ, 15 Februari (Reuter) De socialis
tische Schutzbunden hebben de stad Ebersee
bezet, de arbeiders tot staking gedwongen en
de. post-, telegraaf- en telefoon-kantoren
bezet. Verder hebben zij op de wegen naar
Linz barricaden opgericht.
Vanuit Linz zijn regeeringstroepen naar
Ebersee onderweg.
Geen inmenging van Italië
PARIJS, 15 Februari (Reuter). Naar
Havas uit Rome verneemt schijnt de Italiaan-
sche regeering op geenerlei wijze voornemens
in de binnenlandsche politiek van Oostenrijk
in te grijpen, dit in tegenstelling met berich
ten, dat Italië de regeeringen te Londen en
Parijs zou hebben gepolst over een eventueel
militair steunen van de regeering-DolIfuss.
Een ondersteunen van Oostenrijk met mili
taire middelen zou slechts mogelijk zijn, in
dien Oostenrijk van buiten af werd aange
vallen. Hiervan is evenwel geen sprake.
De getuigenverhooren voort
gezet.
AMSTERDAM, 15 Februari. Vandaag
zette de rechtbank de behandeling vQort
van de Nijenrode-zaak. De belangstelling
was weer zeer groot. De eerste dag. Dinsdag,
zijn gehoord een koopman, zijn medeplichtige
en de drie verhuizers.
Thans worden de getuigen gehoord in de
zaak tegen den koopman.
Precies om 10 uur komt de rechtbank, ge
presideerd door mr. De Vries binnen. Eerste
getuige is de medeplichtige. Evenals bij zijn
inleidend verhoor vertelt hij weer uitvoerig
hoe hij in contact met den koopman is ge
komen. Verdachte (de koopman) had er
wel op gezinspeeld, dat de kasteelheer in
moeilijkheden verkeerde. Getuige had den
koopman in den waan gelaten, dat hij zelf
de inbraak op zou knappen, Aanvankelijk
had hij tegenover hem niet gesproken over
anderen.
Later had getuige zich in verbinding ge
steld met een ander. Die had hem weer ver
wezen naar een derde. In korte trekken had
hij echter aan hem verteld, wat er moest ge
beuren. Getuige was toen al op de hoogte van
wat er weggenomen moest worden. Getuige
had van den koopman de bewuste schetstee-
kening gekregen: de weg naar het kasteel
was er duidelijk op aangegeven.
President: „Waar is die schetsteekening
heen gegaan?"
Getuige zegt, naar dien derde. HU ver
klaart dan. dat hij zich in de bijzonderheden
van het weghalen niet had verdiept daar het
bij hem vaststond, dat hU het zelf niet zou
doen.
zitting duurt voorWï
DE BURGEROORLOG IN OOSTENRIJK. De bovenste joto toont een deel van het Karl
Marx huis te Weenen na de beschieting door de bondstroepen, daaronder een houwitser
in stelling