De toestand in Oostenrijk. 3 De bloedige onlusten in Oostenrijk. VRIJDAG 16 FEBRUARI 1934 HAARLEM-S DAGBLAD BUITENLAND. Schutzbunders op de Laaerberg geven zich over. Verzet te Weenen niet gebroken. nog Starhemberg eischt strenge dictatuur. WEENEN. 15 Febr. (V.D.) Omtrent den toestand van Donderdagmorgen wordt offi cieel medegedeeld, dat de troepen niet meer in directe gevechten gewikkeld zijn en dat stormaanvallen niet meer noodig zijn, zoodat het optreden der troepen meer het karakter van een ..zuiveringsactie" aanneemt. Te Floridsdorf werden systematisch de door de Schutzbunders bezette politiebureaux ge zuiverd zonder dat de troepen op ernstig ver zet stuitten. In dezen sector wordt overal een terugwijken van den Schutzbund geconsta teerd. De zuivering wordt thans te Pagran en Jedle- see voortgezet. In de gemeentehuizen aldaar zijn groote voorraden munitie en eenige ma chinegeweren in beslag genomen. Te Favoriten was door het terugwijken van de Schutzbunders de voorbereide stormaanval op den Laaerberg niet noodig. Op het dak van het Karl Marx-Hof waar zich de laatste dagen zeer bloedige gevechten met wisselende kansen hebben afgespeeld, hebben de Schutzbunders een mitrailleurnest ingericht vanwaar zij de omgeving bestrijken. Tegen den middag werd een batterij in stelling gebracht om het Karl Marx-Hof terug te winnen. In antwoord op den oproep van den bonds kanselier van gisteren, waarbij straffeloosheid werd beloofd aan alle opstandelingen, die zich voor hedenmiddag 12 uur bij de autoriteiten zouden aanmelden, hebben zich volgens de officieele opgaven slechts enkele honderden aangemeld. In de bondslanden en in het bijzonder m de groote industriecentra, Linz, Bruck a. d. Mur en Steyr heerscht volgens de officieele mede- deelingen volkomen rust. Het hoofd der politie te Weenen heeft voor Zaterdagavond de hervatting der theater- en bioscoopvoorstellingen op het normale uur goedgekeurd. WEENEN. 15 Febr. (V.D.) Heden heeft een afdeeling van de Heimatschutz de hoofd post van de brandweer te Weenen bezet, daar het herhaaldelijk is voorgekomen, dat via de brandweerposten instructies doorgegeven zijn naar de strijdende socialistische groepen. De Heimwehrafdeeling heeft den technischen dienst aan de toestellen voor doorgeven van berichten op zich genomen. Verzet te Weenen nog niet gebroken. WEENEN, 15 Febr. (V.D.) Omtrent den toestand in den middag wordt het volgende officieel medegedeeld De in de laatste dagen voor het herstel van de orde opgetreden troepen der gewapen de macht zijn vooral te Weenen op ernstigen, hardnekkigen tegenstand gestuit. De opstan delingen strijden met groote verbittering en hebben herhaaldelijk uit alle verdiepingen van verscheidene huizen op de troepen gevuurd. Daarbij komt, dat de huurkazernes in de ge meente Weenen stevige en goed in staat van verdediging te brengen bouwwerken zijn. Om dit verzet te breken moet binnen het kader van de altijd moeilijke plaatselijke gevechten artillerie worden gebruikt. Slechts bij dit wapen hebben de afzonderlijke schoten een voldoende uitwerking op de moderne bouw werken der groote steden. Derhalve is bij alle acties der gewapende macht een voldoende hoeveelheid artillerie ingezet. Doch ondanks de zeer krachtige medewerking der artillerie zijn de troepen nog steeds in ernstige en moeilijke gevechten gewikkeld. De toestand te Steyr. Uit Steyr wordt gemeld, dat het verzet van den Schutzbund daar sedert Dinsdagavond als gebroken kan worden beschouwd. Gisteren hebben de troepen het landsziekenhuis, Maan dag en Dinsdag de overige deelen van de stad zonder strijd gezuiverd. In de stad heerscht volkomen rust en het verkeer is normaal. Buiten de stad bevindt zich nog een opstan dig nest, dat door de gendarmerie bewaakt wordt en waarschijnlijk in den loop van den dag gezuiverd zal worden. Contact van Schutzbundgroepen door advertenties. WEENEN, 15 Febr. (V.D.) Uit rapporten over in den laatsten tijd ingestelde onderzoe kingen in Weenen en de bondslanden blijkt, dat tijdens de vier dagen van den strijd tus- schen de verschillende groepen van den Schutzbund, aangezien de socialistische be richtendienst stopgezet was, contact hielden door middel van advertenties in groote bur gerlijke dagbladen. Langs dezen weg werden aan de leiders der afzonderlijke acties in de landen zekere bevelen overgebracht. Eveneens heeft men vastgesteld, dat in Weenen het stil leggen van de electrische tram het sedert maanden afgesproken teeken was voor de ver schillende groepen van actie in het Oostelijk gebied om op te treden. 1500 dooden bij den Schutzbund? WEENEN, 15 Febr. (V.D.) Nu heden een zekere rust is ingetreden in de gevechten ter onderdrukking van den opstand van den Schutzbund, wordt algemeen gevraagd naar de verliezen, die door beide partijen geleden zijn. Het vaststellen van het aantal dooden van den Schutzbund stuit op groote moeilijkheden, daar de Schutzbund zijn dooden voor een groot deel tijdens den strijd heeft weggehaald. De veel vuldig wisselende posities in den strijd om Floridsdorf en Simmering heeft eveneens tot gevolg gehad, dat talrijke dooden nog steeds niet gevonden zijn. In het Algemeene Zieken huis zijn volgens officieele mededeelingen tot Woensdag rond 130 personen aan hun ver wondingen bezweken. Uit 152 afzonderlijke gevechten, waarin gemiddeld een verlies van vier menschenlevens werd opgegeven zou een totaal volgen van 600 dooden. De verliezen van den Schutzbund in Schlingerhof en Florids dorf worden geschat op 150. in het Karl Marx- hof op 60 in het station van Heiligenstadt op 30. Deze groote verliezen worden geweten aan g. vechten in gesloten gebouwen en aan het gebruik van de artillerie. Op grond van zuiver particuliere, officieel niet bevestigde schattingen, gebaseerd op deze en dergelijke mededeelingen wordt derhalve J het totaal verlies voor den Schutzbund ge- schat op voor Weenen 1000 en in de landen 500. Inzake de ter aarde bestelling van de slacht offers zijn nog geen besluiten genomen. Bauer en Deutsch in Pressburg. Uit Praag: Volgens berichten in de bladen zijn de beide Oostenrijksche sociaal democra tische leiders, dr. Otto Bauer en dr. Julius Deutsch de laatste verwond aan het linker oog in Pressburg aangekomen. In de nabij heid van Pressburg hebben ook verschillende groepen arbeiders, waaronder 47 Schutzbund- leden uit Floridsdorf, de Tsjecho-Slowaaksche grens overschreden. Zij zijn ontwapend. Kalab begenadigd. De standenrechtbank heeft Donderdag het lid van den Schutzbond Kalab veroordeeld tot den strop. De straf is evenwel verminderd tot tien jaren kerkerstraf. In regeeringskringen staat men op het stand punt, dat doodvonnissen slechts kunnen wor den uitgesproken tegen de leiders van den Schutzbund Socialistisch leider meldt zich aan. WEENEN. 15 Februari (V. D. De com mandant van de auto-afdeeling van den repu- blikeinschen Schutzbund. Karl Lang. heeft zich Donderdag ter beschikking van de auto riteiten gesteld nadat hij sedert Maandag te- vergeefsch was gezocht. Lang is directeur van het persconcern nva, dat de Mittagszeitung", het ..Sechs Uhiblatt" en het ..Extrablatt" uit geeft. Het verschijnen dezer bladen was ech ter ook reeds seder Maandag verboden. Ontbinding van den Landdag van Tirol. INNSBRUCK. 15 Februari De zitting van den Tiroolschen landdag van heden was slechts van korten duur; het aangekondigde besluit tot ontbinding is uitgesteld tot de vol gende week. Een gelijke eorganisatie als in Ti- rol zou ook voor de andere bondslanden toon aangevend zijn. Het voorstel tot ontbinding van den land dag van Tirol is onderteekend door alle par tijen, die na het uitsluiten van de socialisten nog zitting hebben. Er valt niet aan te twijfe len, dat het voorstel eenstemmig zal worden aangenomen De Laaerberg ontruimd. WEENEN. 15 Februari (V.D.) Vanavond om half zeven werd door de bevoegde instantie het volgende communiqué verstrekt over den toestand te Weenen: Het district Simmerins is thans gezuiverd tot den spoordijk van den Astern-lijn. Het aan de andere zijde van den dijk liggende gebied zal vannacht worden gezuiverd. Het district Simmering vertoont overal de sporen der hevige gevechten van de laatste dagen. Bijna alle huizen vertoonen sporen van schoten. In het bijzonder zijn ge teisterd de gemeentehuizen, waar in het bij zonder om gestreden is. Granaten hebben hier diepe gaten geslagen in het metselwerk Machinegeweren hebben overal duidelijke sporen achtergelaten. Er is berggeschut in werking gesteld. Het gemeentebad Innenhof is bezet en de bewoners uit de buurt zijn gesommeerd hun wapens uit te leveren. Hun is evenwel straf feloosheid gewaarborgd. In het „Hof" stape len de wapens en onderdeelen van wapens en equipementsstukken zich op. Twee groote ge bouwen zijn ingericht als noodgevangenis. De Laaerberg is naar verluidt, tegen iedere verwachting in vanmiddag zonder strijd be zet. Op de sommatie ontruimden de Schutz- bundler den Laaerberg en zij vluchtten in grooten getale over schuttingen en muren. De bezetting van dezen berg, welke groote strate gische waarde heeft, voltrok zich in groote orde. Ook het Karl Marxhof is bezet. Er wordt naar wapens gezocht. Geen versterkingen uit Hongarije. BOEDAPEST, 15 Febr. (V.D.) Van toon aangevende zijde wordt het bericht van het Tsjedische blad Narody Listy, volgens het welk de organisatie van Hongaarsche front strijders uit Oedenburg en Koeszeg hulptroe pen zou hebben gestuurd ter ondersteuning van de Oostenrijksche regeering van allen grond ontbloot genoemd. Het Oostenrijksche parlement bijeen? WEENEN. 15 Februari (V.D.) Het be stuur van de Christelijk-sociale club van af gevaardigden heeft besloten den bondskan selier voor te stellen het parlement bijeen te roep. Nu de sociaal-democratische man daten ongeldig zijn verklaard, bestaat het parlement nog uit 68 Christelijke socialen, 10 Landbund-afgevaardigden en 7 Groot- Duitschers. Het Heimatblock is op bevel van Starhemberg indertijd ontbonden. Besprekingen der mogendheden over den toestand? PARIJS, 15 Februari (V.D.) Uit Londen verluidt, dat thans een gedachtenwisseling plaats vindt tusschen Rome en Londen eenerzijds en Londen en Parijs anderzijds in verband met den t-oestand in Oostenrijk en met betrekking tot de Duitsche politiek tegen over Oostenrijk. Starhemberg over den toestand. WEENEN, 16 Februari (V.D.) Heden middag is Starhemberg hier ter stede terug gekeerd na een tocht door de provincie in Opper-Oostenrijk. Hij verklaarde dat hij voldaan was over het snelle onderdrukken van het geweld in de provinciegebieden. De executie van enkele socialistische leiders aldus Starhemberg zal onvermijdelijk zijn. In Linz zullen morgen drie hunner worden opgehangen, mogelijk overmorgen. „Ik zou liever zien, dat zij gefusilleerd wer den. dan opgehangen", voegde Starhemberg hieraan toe, „zij hebben dapper gevoch ten". De eerste processen tegen de gearresteer de socialisten van Linz zullen morgen be ginnen. Galgen zijn reeds opgericht op de binnenplaats achter het gerechtsgebouw. Nat.-soc. regiem uitgesloten Verder verklaarde Starhemberg heden nog, dat er geen mogelijkheid bestaat van een nationaal-socialistisch regiem In Oostenrijk. „Laat u niet misleiden, aldus Starhemberg, door de rumoerige actie van een handjevol studenten". „Ik geef toe, dat iedere fatsoenlijke Oos tenrijker in zijn hart Duitscher is. Maar Duitscher zijn is nog iets anders als na- tionaal-socialist zijn. Er ligt een brutaliteit in het nationaal-social isme, dat de Oosten rijkers afstoot. Persoonlijk ben ik van mee ning, dat een nationaal-socialistisch re- geeringssysteem niet duurzaam kan zijn, be halve misschien in Pruisen. De gemoedelijker Zuidelijke Duitschers zullen bij gelegenheid èischen vrij te worden van de overheerschim door den Pruisischen geest. Dat zal niet ge beuren voor verscheidene jaren voorbij zijn, want de -Zuidelijke Duitschers komen slechts langzaam in beweging. Wij stellen ons er mede tevreden te wachten en in dien tus- schentijd onze onafhankelijkheid te bewa ren. De Anschluss kan op geen enkel mo ment ernstig worden opgevat. Deze zou een oorlog te voorschijn roepen". Strenge dictatuur noodzakelijk. Ten slotte verklaarde Starhemberg nog dat thans een periode van strenge dictatuur noodzakelijk zou worden voor het welzijn van Oostenrijk. Tot dusverre had Dollfuss een semi-con- stitutioneel bewind gevoerd, waarbij hij aan vele kanten gebonden was. Nu echter moeten wij in Oostenrijk een onbeperkt dictator hebben totdat een nieuwe constitutie be hoorlijk in werking zal zijn gesteld. Ik zal voorstellen, dat alle regeerlngs- ambtenaren mannen moeten zijn, die geen deel uitmaken van partijen". Beroep op den Volkenbond van later zorg. Inzake de berichten in de dagbladen om trent een verdaging van het door de re geering reeds goedgekeurde beroep op den Volkenbond in het conflict met Duitsch- land, wordt van bevoegde zijde verklard, dat ten gevolge van de gebeurtenissen der laatste dagen deze kwestie vooreerst op den achter grond is getreden. Een beslissing over het tijdstip van dit beroep op den Volkenbond is nog niet bekend. Op dit gebied is principieel geen wijziging in den toestand gekomen. LONDEN, 15 Febr. (V.D.) In het La gerhuis heeft de afgevaardigde Attlee na mens de oppositie de vraag gesteld, of de mi nister van buitenlandsche zaken met het oog op de gebeurtenissen in Oostenrijk stappen wil doen teneinde een spoedig bijeenkomen van den Volkenbond te bewerken. Sinmon antwoordde hierop, dat de ernstige en zeer betreurenswaardige gebeurtenissen in Oostenrijk door de Engelsche regeering nauwkeurig worden gadegeslagen. Hij zeide ervan overtuigd te zijn dat het Huis zich ac- coord zal verklaren met het principe, dat een land niet gerechtigd is zich te mengen in de aangelegenheden van een anderen staat. De conservatieve afgevaardigde Sooer- ville constateerde, dat de socialistische agi tatie alle verwarming heeft veroorzaakt. Van de banken der Labour Party klinkt het dan luide: „Neen, neen!" De Labourman Wedge- wood vraagt dan, of de Engelsche regeering de Oostenrijksche regeering wil duidelijk maken, welk een slechten indruk het ophan gen van socialisten maakt. (Geroep van de ministersbanken „Oh, oh!"). Bevan voegt er bij: ,.En het neerschieten van vrouwen en kinderen'" De Labourafgevaardigde Thorns vraagt ten slotte: „Zijn de socialisten niet de vreedzaam ste menschen ter wereld?" Op de laatste vragen werd door de regeering geen antwoord gegeven. Frankrijk, Doumergue behaalt een groote zege in de Kamer. Met 402 tegen 125 stemmen bij 68 onthou dingen heeft de Fransche Kamer gisteren het voorstel der regeering tot verdaging der in terpellaties aangenomen, waarmede zij uiting gaf aan haar vertrouwen in de regee ring. Gaston Doumergue. Toen Doumergue gisteren de Kamer bin nenkwam, werd hij door de afgevaardigden der rechterzijde en van het midden met ap plaus begroet en eenige radicaal socialisten. De communisten maakten rumoer en eisch- ten de arrestatie van Chiappe. Doumergue stelde voor alle interpellaties uit te stellen tot na de begrooting. Nadat een afgevaardigde der uiterste rech terzijde zich accoord had verklaard met de verdaging der behandeling van de interpel laties, kreeg Leon Blum het woord om het standpunt van zijn fractie uiteen te zetten. Hij protesteerde tegen de verdaging der in terpellaties. De Kamer staat thans niet slechts tegenover een nieuwe regeering, doch tegenover een geheel nieuw politiek systeem. Blum keerde zich vervolgens in zeer scherpe bewoordingen tegen het fascistische gevaar, waarop hij door de rechterzijde werd ge ïnterrumpeerd met „Provocateur". Hij drong ten slotte aan op ontbinding van de Kame>\ Chautemps verklaarde namens de radi caal-socialisten dat Doumergue het vertrou wen en de steun heeft van de radicaal so cialisten voor de beperkte taak, die hij zich gesteld heeft, n.l. justitie, begrooting en bui tenlandsche politiek. In de regeeringsverklaring zei Doumer gue om.: ,De regeering die zich aan het parlement voorstelt, is gevormd tot herstel van den burgvrede tusschen de partijen. Een drin gend werk van rechtvaardigheid moet wor den uitgevoerd. De burgvrede en de gerust stelling der gemoederen zal het mogelijk maken deze taak te vervullen zonder harts- Een droevig einde van den Carnavalstijd. Het verzet der socialisten hopeloos. Bijna alle leiders gevangen genomen. Het oproer veel erger dan dat van Juli 1927. Duizenden en dui zenden gearresteerd. Ettelijke honderden gedood en duizenden gewond. Alle leden van de Ne- derlandsche kolonie ongedeerd. (Van onzen Weenschen correspondent.) Weenen, 14 Februari. Het is een droevig einde van den vroolij- ken Carnavalstijd, waarvan de feestvreugde te Weenen altijd gedurende de allerlaatste dagen een hoogtepunt pleegde te bereiken. Des morgens scheen de zon nog vroolijk en leken alle menschen, die zich door de straten van de binnenstad spoedden of die er non chalant in rondkuierden. nog opgewekt en onbezorgd. Men kwam hier en daar rijtuigen en vrachtwagens tegen, waarvan de paarden feestelijk met veelkleurige papieren linten en strikjes en slingers versierd waren, zooals dat hier in de laatste dagen van de „Fasching"- pret gebruikelijk is. Er. kort daarop zou men aan alle kanten van de stad geweerschoten hooren, zou er voornamelijk in de buitenwij ken en de voorsteden bloedig gevochten wor den en zouden uit de verschillende bondslan den van de Oostenrijksche republiek de meest onrustbarende berichten binnen komen. Een waar oproer was uitgebroken en het land werd door een burgeroorlog geteisterd. De rust en de orde zijn nog steeds niet terug gekeerd en op het oogenblik, dat ik deze rege len schrijf, hoor ik in mijn flat, die in het hartje van de binnenstad, vlak tegenover het hoofdpostkantoor gelegen is, voortdurend het doffe gedreun van zware kanonschoten en het vlugge knetteren van machinegeweren. Hoewel het verzet van de socialisten tegen de regeeringstroepen hopeloos is en er abso luut geen kans bestaat, dat zij den strijd zul len winnen, vechten zij met den moed der wanhoop. Tal .van bolwerken die zij heftig met- geweren en mitrailleurs verdedigd heb ben. zijn reeds gevallen en het zal niet lang meer duren, of ook hun laatste stellingen zullen veroverd worden. Op dit oogenblik wordt bij»de Reichsbrücke. de lange bruv over den Donau. heftig gestreden. Een gedeelte van deze brug bevindt zich in de handen van de rooden. die er door de troepen van het Oostenrijksche leger beschoten worden Ook wordt er in de buitenwijken Meidling. Sim mering en Floridsdorf (aan den anderen kant van den Donau). welke alle drie hoofd zakelijk door arbeiders bewoond worden, bloedig gevochten. Alle leiders van de nu door de regeering voor ontbonden verklaarde so cialistische partij zijn. op een paar uitzon deringen na, in hechtenis genomen. Slechts van de vroegere socialistische Kamerleden Julius Deutsch en Otto Bauer weet men, dat zij gevlucht zijn. De socialistische burgemees ter van Weenen, de vierenzestig]arige Karl Seitz. die in de eerste jaren van de republiek eerste voorzitter van den nationalen raad is geweest en die sedert den herfst van 1923, dus sedert meer dan tien jaren als burge meester aan het hoofd van de bijna twee millioen zielen tellende stad Weenen staat (als opvolger van den socialistischen leider Reumann), werd eerst in zijn eigen Rathaus gevangen gehouden en dan naar het huis van bewaring van de Polizeiditektion aan de Eli- sabethpromenade gebracht. Gearresteerd werden verder de vroegere staatssecretaris en voorzitter van het parlement dr. Renner de vice-burgemeester Georg Emmerling, de wethouder van financiën en gewezen verte genwoordiger van de socialistische partij in den nationalen raad dr Robert Danneberg, diens voorganger als wethouder van finan ciën dr Hugo Breitner, de wethouders Honay en Weber, Speiser en Linder, tal van andere leden van den gemeenteraad en van den vroegeren nationalen raad, waaronder ook enkele vrouwen, en verschillende andere voor aanstaande leden van de partij. Het hoofd kwartier van de partij aan de Rechte Wien- zeile. in welk gebouw ook de Arbeiter-Zeitung, het officieele partij-orgaan geredigeerd en gedrukt werd, en alle andere partijlokalen en -gebouwen werden door soldaten, politie en hulp-politie bezet. De gewezen vice-kanselier dr Schmitz heeft als bonds- oftewel regee- ringscommissaris zijn intrede in het Rathaus gedaan en van de tinnen van dit imposante groote gebouw aan den Ring. vlak naast het parlement, waaien de rood-wit-roode Oosten rijksche staatsvlag en het wit-en-groene dun doek van de Heimwehr. Het oproer is ditmaal veel erger geweest dan de bloedige onlusten van den 15en Juli 1927. waarbij het Weensche paleis van justitie in brand gestoken werd. Toen hebben onge veer honderd personen het leven verloren, maar thans is het aantal dooden veel grooter tocht doch met den wil, de schuldigen, wie zij ook mogen zijn, op te sporen, te vervol gen en te treffen. Naast dit werk van ge rechtigdheid is er nog een andere niet min der dringende taak. die der moreele sanee ring. die de vrijwillige aanvaarding van een zekere discipline eischt. Zij eischt van de leidendd kringen consequentie en gezag en van hen, die geleid worden, eerbied voor de beroepsplicht. De binnenlandsche vrede is ook noodzakelijk opdat het land zoo spoe dig mogelijk een begrooting krijgt, die spoe dig moet worden afgehandeld om de stabili teit der Fransche valuta te beschermen. De terugkeer van het vertrouwen zal sterk tot de opleving van het nationale bedrijfsleven en de vermindering der werkloosheid bij dragen. Ook de buitenlandsche politiek eischt ge biedend den burgvrede tusschen de partijen en de kalmeering der gemoederen. De vrede onder de Franschen is een krachtig element tot waarborg van den wereldvrede zoowel als van de veiligheid van Frankrijk. Slechts deze interne vrede zal ons het noodige gezag geven om een nuttige rol in den Volkenbond en op internationaal gebied te spelen. Engeland, Labourresolutie inzake de wapenfabricage verworpen. Het Lagerhuis beraadslaagde over een door de Arbeiderspartij ingediende resolutie, waarin het verbod van particuliere wapenfabricage wordt verlangd. Na tusschenkomst van Duff Cooper, finan cieel secretaris van het departement van oor log, die namens de regeeriing de resolutie bestreeds nam het Huis met 173 tegen 58 stemmen een conservatief amendement op de resolutie aan, dat neerkwam op de verwerping der Labour-resolutie. en is dat der gewonden nog niet te overzien. Voortdurend razen ziekenauto's meteen naar geestig getoeter door de straten van de stad en ook vensterlooze lijkenauto's rijden af en aan. De socialisten hebben zich hoofdzakelijk in de reusachtig groote huurkazernes terug getrokken. die in den loop van de laatste ja ren door het roode gemeentebestuur voor hen gebouwd werden. Uit ae vensters scho ten zij met revolvers, geweren en machine geweren op de tot de tanden toe gewapende soldaten en de niet minder zwaar bewapende polilie-agenten, die eveneens met machine geweren waren uitgerukt. Later werden zelfs zwaardere kanonnen naar de plaatsen van het gevecht gestuurd, die de huizen bombar deerden en er een ontzettende schade aan aanrichtten. Vannacht omstreeks twaaif uur ben ik met een Amerikaanschen, een Engelschen en een Hongaarschen collega in een auto naar de buitenwijk Floriddorf gereden, waar hevig ge vochten werd. Juist te voren warer. de ..Stadshauptmann". d.i. de opperste politie- commandant van dit aan de andere zijde van den Donau gelegen district en tien po litieagenten door de oproerlingen doodge schoten. De socialisten hadden hun tegen standers van de daken van enkele huizen met machinegeweren onder vuur genomen. Toen onze auto over den langen straatweg en over de brug over den Donau reed. haalden wij troepenversterkingen in. die op weg naar de plaats des onheils warer.. Zesendertig vrachtautomobielen met infanteriesoldaten, en twee afdeelingen artillerie en een troep mijnen werpers. De socialisten hadden zich met machinegeweren achter een dam ver scholen. Daarachter, in de wijk Jedlesdorf, hadden zij van te voren alle daar aanwezige politie-agenten ontwapend en deze mannen zwaar geboeid in den kelder van een socialis tisch clublokaal gesmeten. Hier en daar werden in het nachtelijk duister schoten gelost, maar het groote en ernstige gevecht zou eerst bij het aanbreken van den dageraad beginnen. De regeerings troepen maakten een stormaanval en namen de vijandelijke positie in. De binnenstad is gedurende al deze op windende dagen streng hermetisch afgeslo ten. Alle straten zijn met prikkeldraad ver sperringen afgezet en daarbij houden sol daten met staalhelmen. leden van de Ost- markische Sturmscharen en van de uit de mannetjes van de Heimwehr-vereenigingen gerecruteerde hulp-politie-agenten. alsmede de zwaar bewapende agenten van het ge wone politiecorps, allen met bajonetten op het geweer, de wacht. Niemand mag overdag het afgezette gebied d.w.z. de geheele binnen stad betreden, die er niet woont of er we gens 't uitoefenen van zijn beroep moet zijn. Des avonds is de controle nóg strenger. Ook tal van andere stadsgedeelten en verschil lende voorname straten die de binnenstad met de buitenwijken verbonden, zijn voor het verkeer, zoowel van wagenwerk als van voet gangers. gesloten. Alle restaurants en koffie huizen en alle andere openbare lokalen moe ten des avonds om acht uur hun deuren sluiten. Een groot gedeelte van de stad was vooral gedurende den eersten avond van het oproer volkomen in duister gehuld. De binnen- en buitenlandsche journalisten hebben speciale vergunningen van de Polizei- direction verkregen om de voor het gewene publiek ontoegankelijke rayons te betreden. Tal van particulieren hebben hun automo bielen ter beschikking van de regeering ge steld en tal van lieden hebben zich ook per soonlijk bereid verklaard mede te helpen in den strijd van het staatsbestuur tegen de roode elementen. In de binnenstad ziet men sedert een paar uren overal in burgerkleeren gestoken jongelingen en mannen met een rood-wit-rooden band om den arm en met geweren, waarop de gevelde bajonet, op den schouder om als schildwacht bij het bewa ken van openbare gebouwen en van de ge- improviserde Heimwehr-kazernes dienst te doen. De geüniformeerde hulp-politietroepen werden bijna alle zonder uitzondering naar de buitenwijken gestuurd om er aan de ge vechten deel te nemen. Aan alle kanten van de stad wer den honderden en honderden oproer lingen gearresteerd, zoodat het aantal per sonen. dat zich in hechtenis bevindt, in de duizenden loopt. Heele ladingen gevangenen werden zwaar geboeid op vrachtautos naar de verschillende politiegebouwen gebracht. Een groot gedeelte van hen zal zich voor de door de invoering van het standrecht inge voerde nieuwe rechtbanken moeten v ^ant woorden. De allereerste verhandeling hoeft heden reeds te Weenen plaats gehad Een 43-jarige schoenmaker, Karl Münichreiter geheeten. die zelf in een gevecht met de po litie gewond was en die met een geweer in de hand en een grooten voorraad ammuni tie bij zich gevangen was genomen, werd ter dood veroordeeld. Hij zou binnen twee uur opgehangen worden, maar hij heeft om gra tie gevraagd en heeft daarom nog een uur langer mogen leven. Uit een brandweerkazerne waren tal van kisten met geweerpatronen naar een door roode arbeiders bewoond huizencomplex ge bracht. van waaruit flink op de politie en de soldaten geschoten werd. Het blok huizen werd na een verbitterden strijd door de re geeringstroepen ingenomen, alle bewoners werden in hechtenis genomen en ook het brandweergebouw werd bezet. Daarbij werden zestig brandweerlieden gearresteerd. Ook in de andere deelen van het land werd hevig gevochten. Te Steyr hebben zich niet minder dan zes honderd leden van den voor ontbonden verklaarden rooden Sozialisti- schen Schutzbund na een langen en heftigen kamp moeten overgeven. Veertig hunner zul len voor een standrecht-gerechtshof moeten terechtstaan. Onder deze lieden bevindt zich de vice-burgemeester van de stad. De algemeene staking, die aan het begin van het oproer door de Weensche socialis ten werd uitgeroepen, heeft maar weinig succes gehad. Reeds vrij spoedig konden en kele deelen van de stad van licht voorzien worden en nu rijden ook al weer ten deele de trams. In het Nederlandsche gezantschap, waar ik juist geweest ben. werd mij medegedeeld, dat alle leden van de Nederlandsche kolonie te Weenen ongedeerd zijn. zoodat hun familie leden en vrienden in het vaderland zich niet bezorgd omtrent hun lot behoeven te maken De buitenlanders, die in de binnenstad of in de meeste aangrenzende districten wo nen, hebben niets met de gevechten uit te staan gehad en konden zich dan ook op een behoorlijken afstand van de bloedige gebeur tenissen houden. Men neemt aan. dat er in het geheel in Oostenrijk vele honderden personen gedood en ettelijke duizenden ge wond zijn. W. M. BEKAAR.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1934 | | pagina 5