De toestand in Oostenrijk.
3
De bloedige onlusten in Oostenrijk.
VRIJDAG 16 FEBRUARI 1934
HAARLEM-S DAGBLAD
BUITENLAND.
Schutzbunders op de Laaerberg geven zich over.
Verzet te Weenen
niet gebroken.
nog
Starhemberg eischt strenge dictatuur.
WEENEN. 15 Febr. (V.D.) Omtrent den
toestand van Donderdagmorgen wordt offi
cieel medegedeeld, dat de troepen niet meer
in directe gevechten gewikkeld zijn en dat
stormaanvallen niet meer noodig zijn, zoodat
het optreden der troepen meer het karakter
van een ..zuiveringsactie" aanneemt.
Te Floridsdorf werden systematisch de door
de Schutzbunders bezette politiebureaux ge
zuiverd zonder dat de troepen op ernstig ver
zet stuitten. In dezen sector wordt overal een
terugwijken van den Schutzbund geconsta
teerd.
De zuivering wordt thans te Pagran en Jedle-
see voortgezet. In de gemeentehuizen aldaar
zijn groote voorraden munitie en eenige ma
chinegeweren in beslag genomen.
Te Favoriten was door het terugwijken van
de Schutzbunders de voorbereide stormaanval
op den Laaerberg niet noodig.
Op het dak van het Karl Marx-Hof waar
zich de laatste dagen zeer bloedige gevechten
met wisselende kansen hebben afgespeeld,
hebben de Schutzbunders een mitrailleurnest
ingericht vanwaar zij de omgeving bestrijken.
Tegen den middag werd een batterij in stelling
gebracht om het Karl Marx-Hof terug te
winnen.
In antwoord op den oproep van den bonds
kanselier van gisteren, waarbij straffeloosheid
werd beloofd aan alle opstandelingen, die zich
voor hedenmiddag 12 uur bij de autoriteiten
zouden aanmelden, hebben zich volgens de
officieele opgaven slechts enkele honderden
aangemeld.
In de bondslanden en in het bijzonder m de
groote industriecentra, Linz, Bruck a. d. Mur
en Steyr heerscht volgens de officieele mede-
deelingen volkomen rust.
Het hoofd der politie te Weenen heeft voor
Zaterdagavond de hervatting der theater- en
bioscoopvoorstellingen op het normale uur
goedgekeurd.
WEENEN. 15 Febr. (V.D.) Heden heeft
een afdeeling van de Heimatschutz de hoofd
post van de brandweer te Weenen bezet, daar
het herhaaldelijk is voorgekomen, dat via de
brandweerposten instructies doorgegeven zijn
naar de strijdende socialistische groepen. De
Heimwehrafdeeling heeft den technischen
dienst aan de toestellen voor doorgeven van
berichten op zich genomen.
Verzet te Weenen nog niet gebroken.
WEENEN, 15 Febr. (V.D.) Omtrent den
toestand in den middag wordt het volgende
officieel medegedeeld
De in de laatste dagen voor het herstel
van de orde opgetreden troepen der gewapen
de macht zijn vooral te Weenen op ernstigen,
hardnekkigen tegenstand gestuit. De opstan
delingen strijden met groote verbittering en
hebben herhaaldelijk uit alle verdiepingen van
verscheidene huizen op de troepen gevuurd.
Daarbij komt, dat de huurkazernes in de ge
meente Weenen stevige en goed in staat van
verdediging te brengen bouwwerken zijn. Om
dit verzet te breken moet binnen het kader
van de altijd moeilijke plaatselijke gevechten
artillerie worden gebruikt. Slechts bij dit
wapen hebben de afzonderlijke schoten een
voldoende uitwerking op de moderne bouw
werken der groote steden. Derhalve is bij alle
acties der gewapende macht een voldoende
hoeveelheid artillerie ingezet. Doch ondanks
de zeer krachtige medewerking der artillerie
zijn de troepen nog steeds in ernstige en
moeilijke gevechten gewikkeld.
De toestand te Steyr.
Uit Steyr wordt gemeld, dat het verzet van
den Schutzbund daar sedert Dinsdagavond als
gebroken kan worden beschouwd. Gisteren
hebben de troepen het landsziekenhuis, Maan
dag en Dinsdag de overige deelen van de stad
zonder strijd gezuiverd. In de stad heerscht
volkomen rust en het verkeer is normaal.
Buiten de stad bevindt zich nog een opstan
dig nest, dat door de gendarmerie bewaakt
wordt en waarschijnlijk in den loop van den
dag gezuiverd zal worden.
Contact van Schutzbundgroepen
door advertenties.
WEENEN, 15 Febr. (V.D.) Uit rapporten
over in den laatsten tijd ingestelde onderzoe
kingen in Weenen en de bondslanden blijkt,
dat tijdens de vier dagen van den strijd tus-
schen de verschillende groepen van den
Schutzbund, aangezien de socialistische be
richtendienst stopgezet was, contact hielden
door middel van advertenties in groote bur
gerlijke dagbladen. Langs dezen weg werden
aan de leiders der afzonderlijke acties in de
landen zekere bevelen overgebracht. Eveneens
heeft men vastgesteld, dat in Weenen het stil
leggen van de electrische tram het sedert
maanden afgesproken teeken was voor de ver
schillende groepen van actie in het Oostelijk
gebied om op te treden.
1500 dooden bij den Schutzbund?
WEENEN, 15 Febr. (V.D.) Nu heden een
zekere rust is ingetreden in de gevechten ter
onderdrukking van den opstand van den
Schutzbund, wordt algemeen gevraagd naar de
verliezen, die door beide partijen geleden zijn.
Het vaststellen van het aantal dooden van den
Schutzbund stuit op groote moeilijkheden, daar
de Schutzbund zijn dooden voor een groot deel
tijdens den strijd heeft weggehaald. De veel
vuldig wisselende posities in den strijd om
Floridsdorf en Simmering heeft eveneens tot
gevolg gehad, dat talrijke dooden nog steeds
niet gevonden zijn. In het Algemeene Zieken
huis zijn volgens officieele mededeelingen tot
Woensdag rond 130 personen aan hun ver
wondingen bezweken. Uit 152 afzonderlijke
gevechten, waarin gemiddeld een verlies van
vier menschenlevens werd opgegeven zou een
totaal volgen van 600 dooden. De verliezen van
den Schutzbund in Schlingerhof en Florids
dorf worden geschat op 150. in het Karl Marx-
hof op 60 in het station van Heiligenstadt op
30. Deze groote verliezen worden geweten aan
g. vechten in gesloten gebouwen en aan het
gebruik van de artillerie.
Op grond van zuiver particuliere, officieel
niet bevestigde schattingen, gebaseerd op deze
en dergelijke mededeelingen wordt derhalve
J het totaal verlies voor den Schutzbund ge-
schat op voor Weenen 1000 en in de landen 500.
Inzake de ter aarde bestelling van de slacht
offers zijn nog geen besluiten genomen.
Bauer en Deutsch in Pressburg.
Uit Praag: Volgens berichten in de bladen
zijn de beide Oostenrijksche sociaal democra
tische leiders, dr. Otto Bauer en dr. Julius
Deutsch de laatste verwond aan het linker
oog in Pressburg aangekomen. In de nabij
heid van Pressburg hebben ook verschillende
groepen arbeiders, waaronder 47 Schutzbund-
leden uit Floridsdorf, de Tsjecho-Slowaaksche
grens overschreden. Zij zijn ontwapend.
Kalab begenadigd.
De standenrechtbank heeft Donderdag het
lid van den Schutzbond Kalab veroordeeld tot
den strop. De straf is evenwel verminderd tot
tien jaren kerkerstraf.
In regeeringskringen staat men op het stand
punt, dat doodvonnissen slechts kunnen wor
den uitgesproken tegen de leiders van den
Schutzbund
Socialistisch leider meldt zich aan.
WEENEN. 15 Februari (V. D. De com
mandant van de auto-afdeeling van den repu-
blikeinschen Schutzbund. Karl Lang. heeft
zich Donderdag ter beschikking van de auto
riteiten gesteld nadat hij sedert Maandag te-
vergeefsch was gezocht. Lang is directeur van
het persconcern nva, dat de Mittagszeitung",
het ..Sechs Uhiblatt" en het ..Extrablatt" uit
geeft. Het verschijnen dezer bladen was ech
ter ook reeds seder Maandag verboden.
Ontbinding van den Landdag van Tirol.
INNSBRUCK. 15 Februari De zitting van
den Tiroolschen landdag van heden was
slechts van korten duur; het aangekondigde
besluit tot ontbinding is uitgesteld tot de vol
gende week. Een gelijke eorganisatie als in Ti-
rol zou ook voor de andere bondslanden toon
aangevend zijn.
Het voorstel tot ontbinding van den land
dag van Tirol is onderteekend door alle par
tijen, die na het uitsluiten van de socialisten
nog zitting hebben. Er valt niet aan te twijfe
len, dat het voorstel eenstemmig zal worden
aangenomen
De Laaerberg ontruimd.
WEENEN. 15 Februari (V.D.) Vanavond om
half zeven werd door de bevoegde instantie
het volgende communiqué verstrekt over den
toestand te Weenen: Het district Simmerins
is thans gezuiverd tot den spoordijk van den
Astern-lijn. Het aan de andere zijde van den
dijk liggende gebied zal vannacht worden
gezuiverd. Het district Simmering vertoont
overal de sporen der hevige gevechten van
de laatste dagen. Bijna alle huizen vertoonen
sporen van schoten. In het bijzonder zijn ge
teisterd de gemeentehuizen, waar in het bij
zonder om gestreden is. Granaten hebben
hier diepe gaten geslagen in het metselwerk
Machinegeweren hebben overal duidelijke
sporen achtergelaten. Er is berggeschut in
werking gesteld.
Het gemeentebad Innenhof is bezet en de
bewoners uit de buurt zijn gesommeerd hun
wapens uit te leveren. Hun is evenwel straf
feloosheid gewaarborgd. In het „Hof" stape
len de wapens en onderdeelen van wapens en
equipementsstukken zich op. Twee groote ge
bouwen zijn ingericht als noodgevangenis.
De Laaerberg is naar verluidt, tegen iedere
verwachting in vanmiddag zonder strijd be
zet. Op de sommatie ontruimden de Schutz-
bundler den Laaerberg en zij vluchtten in
grooten getale over schuttingen en muren. De
bezetting van dezen berg, welke groote strate
gische waarde heeft, voltrok zich in groote
orde. Ook het Karl Marxhof is bezet. Er wordt
naar wapens gezocht.
Geen versterkingen uit Hongarije.
BOEDAPEST, 15 Febr. (V.D.) Van toon
aangevende zijde wordt het bericht van het
Tsjedische blad Narody Listy, volgens het
welk de organisatie van Hongaarsche front
strijders uit Oedenburg en Koeszeg hulptroe
pen zou hebben gestuurd ter ondersteuning
van de Oostenrijksche regeering van allen
grond ontbloot genoemd.
Het Oostenrijksche
parlement bijeen?
WEENEN. 15 Februari (V.D.) Het be
stuur van de Christelijk-sociale club van af
gevaardigden heeft besloten den bondskan
selier voor te stellen het parlement bijeen
te roep. Nu de sociaal-democratische man
daten ongeldig zijn verklaard, bestaat het
parlement nog uit 68 Christelijke socialen,
10 Landbund-afgevaardigden en 7 Groot-
Duitschers. Het Heimatblock is op bevel van
Starhemberg indertijd ontbonden.
Besprekingen der mogendheden
over den toestand?
PARIJS, 15 Februari (V.D.) Uit Londen
verluidt, dat thans een gedachtenwisseling
plaats vindt tusschen Rome en Londen
eenerzijds en Londen en Parijs anderzijds in
verband met den t-oestand in Oostenrijk en
met betrekking tot de Duitsche politiek tegen
over Oostenrijk.
Starhemberg over den
toestand.
WEENEN, 16 Februari (V.D.) Heden
middag is Starhemberg hier ter stede terug
gekeerd na een tocht door de provincie in
Opper-Oostenrijk. Hij verklaarde dat hij
voldaan was over het snelle onderdrukken
van het geweld in de provinciegebieden. De
executie van enkele socialistische leiders
aldus Starhemberg zal onvermijdelijk zijn.
In Linz zullen morgen drie hunner worden
opgehangen, mogelijk overmorgen.
„Ik zou liever zien, dat zij gefusilleerd wer
den. dan opgehangen", voegde Starhemberg
hieraan toe, „zij hebben dapper gevoch
ten".
De eerste processen tegen de gearresteer
de socialisten van Linz zullen morgen be
ginnen. Galgen zijn reeds opgericht op de
binnenplaats achter het gerechtsgebouw.
Nat.-soc. regiem
uitgesloten
Verder verklaarde Starhemberg heden nog,
dat er geen mogelijkheid bestaat van een
nationaal-socialistisch regiem In Oostenrijk.
„Laat u niet misleiden, aldus Starhemberg,
door de rumoerige actie van een handjevol
studenten".
„Ik geef toe, dat iedere fatsoenlijke Oos
tenrijker in zijn hart Duitscher is. Maar
Duitscher zijn is nog iets anders als na-
tionaal-socialist zijn. Er ligt een brutaliteit
in het nationaal-social isme, dat de Oosten
rijkers afstoot. Persoonlijk ben ik van mee
ning, dat een nationaal-socialistisch re-
geeringssysteem niet duurzaam kan zijn, be
halve misschien in Pruisen. De gemoedelijker
Zuidelijke Duitschers zullen bij gelegenheid
èischen vrij te worden van de overheerschim
door den Pruisischen geest. Dat zal niet ge
beuren voor verscheidene jaren voorbij zijn,
want de -Zuidelijke Duitschers komen slechts
langzaam in beweging. Wij stellen ons er
mede tevreden te wachten en in dien tus-
schentijd onze onafhankelijkheid te bewa
ren. De Anschluss kan op geen enkel mo
ment ernstig worden opgevat. Deze zou een
oorlog te voorschijn roepen".
Strenge dictatuur
noodzakelijk.
Ten slotte verklaarde Starhemberg nog
dat thans een periode van strenge dictatuur
noodzakelijk zou worden voor het welzijn
van Oostenrijk.
Tot dusverre had Dollfuss een semi-con-
stitutioneel bewind gevoerd, waarbij hij aan
vele kanten gebonden was. Nu echter moeten
wij in Oostenrijk een onbeperkt dictator
hebben totdat een nieuwe constitutie be
hoorlijk in werking zal zijn gesteld.
Ik zal voorstellen, dat alle regeerlngs-
ambtenaren mannen moeten zijn, die geen
deel uitmaken van partijen".
Beroep op den Volkenbond
van later zorg.
Inzake de berichten in de dagbladen om
trent een verdaging van het door de re
geering reeds goedgekeurde beroep op den
Volkenbond in het conflict met Duitsch-
land, wordt van bevoegde zijde verklard, dat
ten gevolge van de gebeurtenissen der laatste
dagen deze kwestie vooreerst op den achter
grond is getreden. Een beslissing over het
tijdstip van dit beroep op den Volkenbond
is nog niet bekend.
Op dit gebied is principieel geen wijziging
in den toestand gekomen.
LONDEN, 15 Febr. (V.D.) In het La
gerhuis heeft de afgevaardigde Attlee na
mens de oppositie de vraag gesteld, of de mi
nister van buitenlandsche zaken met het oog
op de gebeurtenissen in Oostenrijk stappen
wil doen teneinde een spoedig bijeenkomen
van den Volkenbond te bewerken.
Sinmon antwoordde hierop, dat de ernstige
en zeer betreurenswaardige gebeurtenissen
in Oostenrijk door de Engelsche regeering
nauwkeurig worden gadegeslagen. Hij zeide
ervan overtuigd te zijn dat het Huis zich ac-
coord zal verklaren met het principe, dat een
land niet gerechtigd is zich te mengen in de
aangelegenheden van een anderen staat.
De conservatieve afgevaardigde Sooer-
ville constateerde, dat de socialistische agi
tatie alle verwarming heeft veroorzaakt. Van
de banken der Labour Party klinkt het dan
luide: „Neen, neen!" De Labourman Wedge-
wood vraagt dan, of de Engelsche regeering
de Oostenrijksche regeering wil duidelijk
maken, welk een slechten indruk het ophan
gen van socialisten maakt. (Geroep van de
ministersbanken „Oh, oh!").
Bevan voegt er bij: ,.En het neerschieten
van vrouwen en kinderen'"
De Labourafgevaardigde Thorns vraagt ten
slotte: „Zijn de socialisten niet de vreedzaam
ste menschen ter wereld?" Op de laatste
vragen werd door de regeering geen antwoord
gegeven.
Frankrijk,
Doumergue behaalt een groote
zege in de Kamer.
Met 402 tegen 125 stemmen bij 68 onthou
dingen heeft de Fransche Kamer gisteren het
voorstel der regeering tot verdaging der in
terpellaties aangenomen, waarmede zij
uiting gaf aan haar vertrouwen in de regee
ring.
Gaston Doumergue.
Toen Doumergue gisteren de Kamer bin
nenkwam, werd hij door de afgevaardigden
der rechterzijde en van het midden met ap
plaus begroet en eenige radicaal socialisten.
De communisten maakten rumoer en eisch-
ten de arrestatie van Chiappe.
Doumergue stelde voor alle interpellaties
uit te stellen tot na de begrooting.
Nadat een afgevaardigde der uiterste rech
terzijde zich accoord had verklaard met de
verdaging der behandeling van de interpel
laties, kreeg Leon Blum het woord om het
standpunt van zijn fractie uiteen te zetten.
Hij protesteerde tegen de verdaging der in
terpellaties. De Kamer staat thans niet
slechts tegenover een nieuwe regeering, doch
tegenover een geheel nieuw politiek systeem.
Blum keerde zich vervolgens in zeer scherpe
bewoordingen tegen het fascistische gevaar,
waarop hij door de rechterzijde werd ge
ïnterrumpeerd met „Provocateur". Hij drong
ten slotte aan op ontbinding van de Kame>\
Chautemps verklaarde namens de radi
caal-socialisten dat Doumergue het vertrou
wen en de steun heeft van de radicaal so
cialisten voor de beperkte taak, die hij zich
gesteld heeft, n.l. justitie, begrooting en bui
tenlandsche politiek.
In de regeeringsverklaring zei Doumer
gue om.:
,De regeering die zich aan het parlement
voorstelt, is gevormd tot herstel van den
burgvrede tusschen de partijen. Een drin
gend werk van rechtvaardigheid moet wor
den uitgevoerd. De burgvrede en de gerust
stelling der gemoederen zal het mogelijk
maken deze taak te vervullen zonder harts-
Een droevig einde van den
Carnavalstijd. Het verzet der
socialisten hopeloos. Bijna alle
leiders gevangen genomen. Het
oproer veel erger dan dat van
Juli 1927. Duizenden en dui
zenden gearresteerd. Ettelijke
honderden gedood en duizenden
gewond. Alle leden van de Ne-
derlandsche kolonie ongedeerd.
(Van onzen Weenschen correspondent.)
Weenen, 14 Februari.
Het is een droevig einde van den vroolij-
ken Carnavalstijd, waarvan de feestvreugde
te Weenen altijd gedurende de allerlaatste
dagen een hoogtepunt pleegde te bereiken.
Des morgens scheen de zon nog vroolijk en
leken alle menschen, die zich door de straten
van de binnenstad spoedden of die er non
chalant in rondkuierden. nog opgewekt en
onbezorgd. Men kwam hier en daar rijtuigen
en vrachtwagens tegen, waarvan de paarden
feestelijk met veelkleurige papieren linten en
strikjes en slingers versierd waren, zooals dat
hier in de laatste dagen van de „Fasching"-
pret gebruikelijk is. Er. kort daarop zou men
aan alle kanten van de stad geweerschoten
hooren, zou er voornamelijk in de buitenwij
ken en de voorsteden bloedig gevochten wor
den en zouden uit de verschillende bondslan
den van de Oostenrijksche republiek de meest
onrustbarende berichten binnen komen. Een
waar oproer was uitgebroken en het land
werd door een burgeroorlog geteisterd.
De rust en de orde zijn nog steeds niet terug
gekeerd en op het oogenblik, dat ik deze rege
len schrijf, hoor ik in mijn flat, die in het
hartje van de binnenstad, vlak tegenover het
hoofdpostkantoor gelegen is, voortdurend het
doffe gedreun van zware kanonschoten en
het vlugge knetteren van machinegeweren.
Hoewel het verzet van de socialisten tegen
de regeeringstroepen hopeloos is en er abso
luut geen kans bestaat, dat zij den strijd zul
len winnen, vechten zij met den moed der
wanhoop. Tal .van bolwerken die zij heftig
met- geweren en mitrailleurs verdedigd heb
ben. zijn reeds gevallen en het zal niet lang
meer duren, of ook hun laatste stellingen
zullen veroverd worden. Op dit oogenblik
wordt bij»de Reichsbrücke. de lange bruv over
den Donau. heftig gestreden. Een gedeelte
van deze brug bevindt zich in de handen van
de rooden. die er door de troepen van het
Oostenrijksche leger beschoten worden Ook
wordt er in de buitenwijken Meidling. Sim
mering en Floridsdorf (aan den anderen
kant van den Donau). welke alle drie hoofd
zakelijk door arbeiders bewoond worden,
bloedig gevochten. Alle leiders van de nu door
de regeering voor ontbonden verklaarde so
cialistische partij zijn. op een paar uitzon
deringen na, in hechtenis genomen. Slechts
van de vroegere socialistische Kamerleden
Julius Deutsch en Otto Bauer weet men, dat
zij gevlucht zijn. De socialistische burgemees
ter van Weenen, de vierenzestig]arige Karl
Seitz. die in de eerste jaren van de republiek
eerste voorzitter van den nationalen raad is
geweest en die sedert den herfst van 1923,
dus sedert meer dan tien jaren als burge
meester aan het hoofd van de bijna twee
millioen zielen tellende stad Weenen staat
(als opvolger van den socialistischen leider
Reumann), werd eerst in zijn eigen Rathaus
gevangen gehouden en dan naar het huis van
bewaring van de Polizeiditektion aan de Eli-
sabethpromenade gebracht. Gearresteerd
werden verder de vroegere staatssecretaris
en voorzitter van het parlement dr. Renner
de vice-burgemeester Georg Emmerling, de
wethouder van financiën en gewezen verte
genwoordiger van de socialistische partij in
den nationalen raad dr Robert Danneberg,
diens voorganger als wethouder van finan
ciën dr Hugo Breitner, de wethouders Honay
en Weber, Speiser en Linder, tal van andere
leden van den gemeenteraad en van den
vroegeren nationalen raad, waaronder ook
enkele vrouwen, en verschillende andere voor
aanstaande leden van de partij. Het hoofd
kwartier van de partij aan de Rechte Wien-
zeile. in welk gebouw ook de Arbeiter-Zeitung,
het officieele partij-orgaan geredigeerd en
gedrukt werd, en alle andere partijlokalen en
-gebouwen werden door soldaten, politie en
hulp-politie bezet. De gewezen vice-kanselier
dr Schmitz heeft als bonds- oftewel regee-
ringscommissaris zijn intrede in het Rathaus
gedaan en van de tinnen van dit imposante
groote gebouw aan den Ring. vlak naast het
parlement, waaien de rood-wit-roode Oosten
rijksche staatsvlag en het wit-en-groene dun
doek van de Heimwehr.
Het oproer is ditmaal veel erger geweest
dan de bloedige onlusten van den 15en Juli
1927. waarbij het Weensche paleis van justitie
in brand gestoken werd. Toen hebben onge
veer honderd personen het leven verloren,
maar thans is het aantal dooden veel grooter
tocht doch met den wil, de schuldigen, wie
zij ook mogen zijn, op te sporen, te vervol
gen en te treffen. Naast dit werk van ge
rechtigdheid is er nog een andere niet min
der dringende taak. die der moreele sanee
ring. die de vrijwillige aanvaarding van een
zekere discipline eischt. Zij eischt van de
leidendd kringen consequentie en gezag en
van hen, die geleid worden, eerbied voor de
beroepsplicht. De binnenlandsche vrede is
ook noodzakelijk opdat het land zoo spoe
dig mogelijk een begrooting krijgt, die spoe
dig moet worden afgehandeld om de stabili
teit der Fransche valuta te beschermen. De
terugkeer van het vertrouwen zal sterk tot
de opleving van het nationale bedrijfsleven
en de vermindering der werkloosheid bij
dragen.
Ook de buitenlandsche politiek eischt ge
biedend den burgvrede tusschen de partijen
en de kalmeering der gemoederen. De vrede
onder de Franschen is een krachtig element
tot waarborg van den wereldvrede zoowel als
van de veiligheid van Frankrijk. Slechts deze
interne vrede zal ons het noodige gezag geven
om een nuttige rol in den Volkenbond en op
internationaal gebied te spelen.
Engeland,
Labourresolutie inzake de
wapenfabricage verworpen.
Het Lagerhuis beraadslaagde over een door
de Arbeiderspartij ingediende resolutie, waarin
het verbod van particuliere wapenfabricage
wordt verlangd.
Na tusschenkomst van Duff Cooper, finan
cieel secretaris van het departement van oor
log, die namens de regeeriing de resolutie
bestreeds nam het Huis met 173 tegen 58
stemmen een conservatief amendement op de
resolutie aan, dat neerkwam op de verwerping
der Labour-resolutie.
en is dat der gewonden nog niet te overzien.
Voortdurend razen ziekenauto's meteen naar
geestig getoeter door de straten van de stad
en ook vensterlooze lijkenauto's rijden af en
aan.
De socialisten hebben zich hoofdzakelijk
in de reusachtig groote huurkazernes terug
getrokken. die in den loop van de laatste ja
ren door het roode gemeentebestuur voor
hen gebouwd werden. Uit ae vensters scho
ten zij met revolvers, geweren en machine
geweren op de tot de tanden toe gewapende
soldaten en de niet minder zwaar bewapende
polilie-agenten, die eveneens met machine
geweren waren uitgerukt. Later werden zelfs
zwaardere kanonnen naar de plaatsen van
het gevecht gestuurd, die de huizen bombar
deerden en er een ontzettende schade aan
aanrichtten.
Vannacht omstreeks twaaif uur ben ik met
een Amerikaanschen, een Engelschen en een
Hongaarschen collega in een auto naar de
buitenwijk Floriddorf gereden, waar hevig ge
vochten werd. Juist te voren warer. de
..Stadshauptmann". d.i. de opperste politie-
commandant van dit aan de andere zijde
van den Donau gelegen district en tien po
litieagenten door de oproerlingen doodge
schoten. De socialisten hadden hun tegen
standers van de daken van enkele huizen
met machinegeweren onder vuur genomen.
Toen onze auto over den langen straatweg
en over de brug over den Donau reed. haalden
wij troepenversterkingen in. die op weg naar
de plaats des onheils warer.. Zesendertig
vrachtautomobielen met infanteriesoldaten,
en twee afdeelingen artillerie en een troep
mijnen werpers. De socialisten hadden zich
met machinegeweren achter een dam ver
scholen. Daarachter, in de wijk Jedlesdorf,
hadden zij van te voren alle daar aanwezige
politie-agenten ontwapend en deze mannen
zwaar geboeid in den kelder van een socialis
tisch clublokaal gesmeten.
Hier en daar werden in het nachtelijk
duister schoten gelost, maar het groote en
ernstige gevecht zou eerst bij het aanbreken
van den dageraad beginnen. De regeerings
troepen maakten een stormaanval en namen
de vijandelijke positie in.
De binnenstad is gedurende al deze op
windende dagen streng hermetisch afgeslo
ten. Alle straten zijn met prikkeldraad ver
sperringen afgezet en daarbij houden sol
daten met staalhelmen. leden van de Ost-
markische Sturmscharen en van de uit de
mannetjes van de Heimwehr-vereenigingen
gerecruteerde hulp-politie-agenten. alsmede
de zwaar bewapende agenten van het ge
wone politiecorps, allen met bajonetten op
het geweer, de wacht. Niemand mag overdag
het afgezette gebied d.w.z. de geheele binnen
stad betreden, die er niet woont of er we
gens 't uitoefenen van zijn beroep moet zijn.
Des avonds is de controle nóg strenger. Ook
tal van andere stadsgedeelten en verschil
lende voorname straten die de binnenstad
met de buitenwijken verbonden, zijn voor het
verkeer, zoowel van wagenwerk als van voet
gangers. gesloten. Alle restaurants en koffie
huizen en alle andere openbare lokalen moe
ten des avonds om acht uur hun deuren
sluiten. Een groot gedeelte van de stad was
vooral gedurende den eersten avond van het
oproer volkomen in duister gehuld.
De binnen- en buitenlandsche journalisten
hebben speciale vergunningen van de Polizei-
direction verkregen om de voor het gewene
publiek ontoegankelijke rayons te betreden.
Tal van particulieren hebben hun automo
bielen ter beschikking van de regeering ge
steld en tal van lieden hebben zich ook per
soonlijk bereid verklaard mede te helpen in
den strijd van het staatsbestuur tegen de
roode elementen. In de binnenstad ziet men
sedert een paar uren overal in burgerkleeren
gestoken jongelingen en mannen met een
rood-wit-rooden band om den arm en met
geweren, waarop de gevelde bajonet, op den
schouder om als schildwacht bij het bewa
ken van openbare gebouwen en van de ge-
improviserde Heimwehr-kazernes dienst te
doen. De geüniformeerde hulp-politietroepen
werden bijna alle zonder uitzondering naar
de buitenwijken gestuurd om er aan de ge
vechten deel te nemen.
Aan alle kanten van de stad wer
den honderden en honderden oproer
lingen gearresteerd, zoodat het aantal per
sonen. dat zich in hechtenis bevindt, in de
duizenden loopt. Heele ladingen gevangenen
werden zwaar geboeid op vrachtautos naar
de verschillende politiegebouwen gebracht.
Een groot gedeelte van hen zal zich voor de
door de invoering van het standrecht inge
voerde nieuwe rechtbanken moeten v ^ant
woorden. De allereerste verhandeling hoeft
heden reeds te Weenen plaats gehad Een
43-jarige schoenmaker, Karl Münichreiter
geheeten. die zelf in een gevecht met de po
litie gewond was en die met een geweer in
de hand en een grooten voorraad ammuni
tie bij zich gevangen was genomen, werd ter
dood veroordeeld. Hij zou binnen twee uur
opgehangen worden, maar hij heeft om gra
tie gevraagd en heeft daarom nog een uur
langer mogen leven.
Uit een brandweerkazerne waren tal van
kisten met geweerpatronen naar een door
roode arbeiders bewoond huizencomplex ge
bracht. van waaruit flink op de politie en de
soldaten geschoten werd. Het blok huizen
werd na een verbitterden strijd door de re
geeringstroepen ingenomen, alle bewoners
werden in hechtenis genomen en ook het
brandweergebouw werd bezet. Daarbij werden
zestig brandweerlieden gearresteerd.
Ook in de andere deelen van het land werd
hevig gevochten. Te Steyr hebben zich niet
minder dan zes honderd leden van den voor
ontbonden verklaarden rooden Sozialisti-
schen Schutzbund na een langen en heftigen
kamp moeten overgeven. Veertig hunner zul
len voor een standrecht-gerechtshof moeten
terechtstaan. Onder deze lieden bevindt zich
de vice-burgemeester van de stad.
De algemeene staking, die aan het begin
van het oproer door de Weensche socialis
ten werd uitgeroepen, heeft maar weinig
succes gehad. Reeds vrij spoedig konden en
kele deelen van de stad van licht voorzien
worden en nu rijden ook al weer ten deele
de trams.
In het Nederlandsche gezantschap, waar ik
juist geweest ben. werd mij medegedeeld, dat
alle leden van de Nederlandsche kolonie te
Weenen ongedeerd zijn. zoodat hun familie
leden en vrienden in het vaderland zich niet
bezorgd omtrent hun lot behoeven te maken
De buitenlanders, die in de binnenstad of
in de meeste aangrenzende districten wo
nen, hebben niets met de gevechten uit te
staan gehad en konden zich dan ook op een
behoorlijken afstand van de bloedige gebeur
tenissen houden. Men neemt aan. dat er in
het geheel in Oostenrijk vele honderden
personen gedood en ettelijke duizenden ge
wond zijn.
W. M. BEKAAR.