Het Belangrijkste
Mistverdrijving.
MALININE
MODERNE WONINGEN
DE NIJENRODE-ZAAK.
De brand
in de telefooncentrale.
51e Jaargang No. 15537
VerscKijnt dagelijlcs, behalve op Zon- en Feestdagen
Zaterdag 17 Februari 1934
HAARLEM S DAGBLAD
pirectie: P. W. PEEREBOOM UITGAVE LOURENS COSTER MAATSCHAPPIJ VOOR
en ROBERT PEEREBOOM. COURANT-UITGAVEN EN ALGEMEENE DRUKKERIJ N.V. Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM.
{ABONNEMENT ENper week 0-25, p«r maand 1.10, per 3 maanden
f 3.25, franco per post 3-55, losse nrs. 0.06. Geïllustreerd Zondagsblad
per week f 0.05, per maand ƒ0.22, per 3 mnd. ƒ0.65. franco per post '0.7254.
Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12
Telefoon Nos.: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Drukkerij: 10122, 12713 Administratie: 10724, 14825 Postgiro 38810
ADVERTENTIëN: j_5 tegeIs 1.75, dk. regel meer f035. Reclames
0.60 per regeL Reductie bij abonnement. Vraag en aanbod 14 regels 0.60,
elke regel meer ƒ0.15, buiten Arrondissement dubbele prijs. Onze Groentjes
(ïederen dag) 13 regels 050, elke regel meer 0.10, uitsluitend a contant.
Gratis Ongevallenverzekering voor Maand- en Weekabonnés. Levenslange ongeschiktheid en Overlijden f 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog f 400.-, Duim f 250.- Wijsvinger f 150—, Elke andere vinger f 50.-, Arm- of Beenbreuk f 100.-.
Wem voor Abonnés op het Geïll. Zondagsblad: Levenslange ongeschiktheid f2000—. Overlijden f 600—, Verlies van Hand, Voet of Oog f400—. Verlies Duim f75—. Verlies Wijsvinger f75—. Verlies andere vinger f30—.
DIT NUMMER BESTAAT UIT TWINTIG BLADZIJDEN
WAS HET MOOIE WEER AAN
VERAART TE DANKEN?
.NEEN", MEENT DE DIRECTEUR VAN HET
K. N. M. I. IN DE BILT.
Toen Vrijdagmiddag de heer Veraart met
twee brandweerspuiten gedurende bijna an
derhalf uur met kracht tegen den mist had
gespoten en in dien tijd 180.000 Liter water
uit het Spaarne had opgepompt die alle weer
terugvielen ook, trok inderdaad de mist op, de
zon brak eerst eventjes door en daarna met
meer kracht en verder was het den geheelen
middag stralend zonneweer totdat de avond
inviel en er successievelijk weer damp kwam
Hebben wij dat mooie weer aan Veraart te
danken?Gaf Veraart ons na den middag
de zon?Brak de zon het eerst in Haar
lem door en begon in Haarlem de victorie?
Wij hebben hedenmorgen de Bilt opgebeld
en vroegen of het reeds bekend was of Haar
lem inderdaad de primeur van de zonneschijn
had gehad. Enfin, alle gegevens over het,
geheele land doen niet ter zake, dat zou te
veel zijn, maar prof. E. van Everdingen, het
hoofd van het Koninklijk Nederlandsch Me
teorologisch Instituut wist met zekerheid te
zeggen dat in Den Helder de mist rees eer
der was opgetrokken.
(Door den N.-Westen wind moest toen lang
zamerhand boven verschillende plaatsen in
ons land de mist optrekken.
„De zonneschijn heeft niets met het mist-
spuiten van den heer Veraart te maken",
zei prof. Van Everdingen, „en zou ook wel
zonder de proeven van den heer Veraart zijn
gekomen".
Zou het bleeke schijfje dat schuchter door
de wolken boven het Spaarne brak, ons dus
Vrijdag voor den mal gehouden hebben?
HET AMBTENARENREGLEMENT
BEHANDELD IN HET GEORGANISEERD
OVERLEG.
Wij ontvingen het volgend officieel com
muniqué:
Onder leiding van. haren voorzitter, Mr. J.
Gerritsz, vergaderden op 15 Februari j.l. de
commissiën van overleg voor de ambtenaars-
en werkliedenzaken ter behandeling van het
reglement voor de ambtenaren (waaronder
begrepen worden de werklieden) in dienst
der gemeente Haarlem, omtrent welk regle
ment de commissiën een gunstig advies uit
brachten.
Voorts werden beraadslagingen gevoerd en
een advies vastgesteld omtrent eenige door
den minister van Binnenlandsche Zaken in
overweging gegeven bepalingen ten opzichte
van het dragen van insignes e.d., het lidmaat
schap van z.g. verboden vereenigingen, uitbe
taling van bezoldiging bij het vervullen van
dienstplicht en het ontslag aan huwende, c.q.
gehuwde vrouwelijke ambtenaren.
Na cle behandeling van het vorenstaande
werd de vergadering voortgezet met de com
missie van overleg voor werkliedenzaken. Ten
aanzien van voorstellen betreffende dienstre
gelingen en vergoeding voor arbeid van bij-
zonderen aard voor werklieden, werkzaam bij
het gemeente-gasbedrijf werd een gunstig ad
vies uitgebracht.
Tenslotte werden bij de rondvraag door den
voorzitter beantwoord eenige vragen ten
aanzien van aanstelling van werklieden en
het verrichten van arbeid tegen tariefloon.
(De heer Veraart heeft te Haarlem
den mist weggespoten en de zon
doen doorbreken).
Zelden, durf ik wel te zeggen,
Zijn wij in een wintertijd.
Zoo met mistig weer gehinderd,
Als ons dit jaar werd bereid.
En het was dus heel natuurlijk,
Dat de regenheer Veraart,
Daar zijn aandacht aan besteedde,
Het was wel zijn aandacht waard.
Daar lag Haarlem wat beneveld,
Snakkend naar een straaltje zon
En de heer Veraart kwam pogen,
Of hij 't daaraan helpen kon.
Haarlem's brandweer werd tot mistweer
En spoot water in de lucht,
Slagersjongens staarden peinzend
Naar die misterieuze klucht.
Spoedig echter, zij 't wat bleekjes,
Keek de zon door 't mistgordijn,
En een uurtje later baadde
Haarlem in den zonneschijn.
Daarmee lijkt het pleit gewonnen,
't Groote wonder is beleefd,
Niemand hoeft in mist te leven,
Die zijn eigen brandspuit heeft.
Leve onze Zonnekoning,
Die den nevel overwon,
En die waterstralen omzet
In de stralen van de zon.
P. GASUS.
De eenigste gegarandeerd, blijvend waterdichte f
poreuse Regenkleeding heet.~
Malinine Jassen en Mantels
verkrijgbaar bij: de betere Kleermakerij en Modemagazijnen.
(Adv. Ingez. Med.)
i toch
TE HUUR, in prijzen vanaf 37.5055.—
per maand.
S. VELDKAMP, Duinoordstraat 3,
Telefoon 22646.
(Adv. Ingez. Med.)
Voortzetting der verhooren.
LIEPMANN NOG IN HET HUIS
VAN BEWARING.
WAARSCHIJNLIJK ECHTER SPOEDIG IN
VRIJHEID.
De schrijver Heinz Liepmann is Vrijdag
door den Amsterdamschen Officier van
Justitie mr. dr. Van Thiel gehoord en na het
uitvoerig verhoor in het Huis van Bewaring
ingesloten. Dit zal echter waarschijnlijk niet
lang meer duren.
De stukken zijn in handen van den rechter
commissaris gesteld. De verdediger mr. Fr.
Pauwels zal onmiddellijk stappen doen om
verd.'s invrijheidsstelling te verkrijgen.
OPBRENGST OMZETBELASTING
Vijftig procent beneden de
raming.
KOHIERBELASTINGEN ƒ5 MILLIOEN
MINDER.
NIEUWE LOONSVERLAGING BIJ
VAN GEND LOOS.
Door de directie van Van Gend en Loos is
aan de werknemersorganisaties medegedeeld,
dat zij het voornemen heeft met ingang van
1 April a.s. een nieuwe loonregeling in te
voeren, inhoudende 6 pCt. loonsverlaging.
Hierover heeft een conferentie plaats gehad
met de besturen van den Centralen Bond
van Transportarbeiders en den R.K. Bond
van Transportarbeiders. Deze beide bonden
beleggen morgen Zondag een vergadering
met vertegenwoordigers uit het geheele land.
Tot zoover een ons gezonden bericht, waar
aan nog toegevoegd kan worden, dat de eer
ste loonsverlaging van 7 pCt. werd in
gevoerd met 1 Mei 1933.
DS. P. W- FOEKEN 25 JAAR
PREDIKANT.
Op 21 Februari a.s. zal Ds. P. W. Foeken.
predikant bij de Ned. Herv. Gemeente alhier,
gedurende 25 jaar het predikambt hebben
vervuld.
Ds. Foeken, die op 18 Maart a.s. 12 1/2 jaar
predikant bij de Haarlemsche Ned. Herv. Ge
meente zal zijn, heeft zich gedurende de
jaren van zijn werkzaamheid in onze stad
de algemeene achting en veler vriendschap
weten te verwerven. Hij vervult zijn taak met
toewijding en liefde.
Hij is scriba en quaestor van het classicaal
bestuur der classis Haarlem en predikant van
de Strafgevangenis en het Huis van Bewa
ring.
De arrondissementsrechtbank zette heden
het proces voort van de Nijenrode zaak. De
belangstelling op de publieke tribune is op de
zen Zaterdagochtend bijzonder groot. De
rechtbank komt te kwart over tien binnen.
In het verdachtenbankje neemt de bloemen-
koopman plaats. Hij wordt verdedigd door Mr.
Wilhelm Loeb. Mr. Loeb begint met te verzoe
ken eenige vragen aan inspecteur Postuma te
mogen stellen. Mr. Loeb vraagt of niet geble
ken is dat er een antipathie bestond tusschen
den bloemenkoopman en den kasteelheer.
Inspecteur Postuma antwoord hierop dat
verd. inderdaad bij een verhoor heeft gezegd;
Ik heb destijds al gezegd; „ik wil den kasteel
heer hebben!'
Verd. zelf vraagt dan belangstellend, waar
om hij eigenlijk gearresteerd is. Inspecteur
Postuma zegt, dat zijn arrestatie gebeurde naar
aanleiding van het materiaal dat bij een ande
ren verdachte is gevonden.
Voorts vertelt inspecteur Postuma nog dat
verd. steeds heeft meegewerkt bij het onder
zoek. Hij heeft o.a. de aanwijzingen tegen den
65-jarigen koopman gegeven. De officier merkt
naar aanleiding van deze verklaring op dat
verdachte ook heeft gezegd: Wij krijgen alle
maal kleine straffen. Maar de kasteelheer drie
of zes jaar.
Verdachte komt nog eens op zijn verklaring
van Donderdag j.l. terug. Nogmaals zegt hij dat
hij in de meening verkeerde dat de andere
koopman den kasteelheer zou verraden. Daar
om legde hij er tegenover den laatsten steeds
een schepje op. Hoe meer de koopman (aan
vankelijk! ontkende, hoe meer verdachte de
zaak aandikte.
Mi'. Loeb vraagt of twee andere verdachten
in deze zaak ook door de rechtbank mogen
worden gehoord. De president Mr. De Vries
zegt dit toe.
Mr. Loeob; „Wilt U hen dan vast laten ha
len. dan zijn ze beschikbaar."
Als eerste getuige komt dan de 65 j. koop
man voor het getuigenhekje. Hij wordt thans
dus onder eede gehoord. Getuige zegt thans
het zelfde wat hij ook als verdachte heeft ver
klaard. Bij het eerste bezoek dat hij aan den
kasteelheer bracht, had getuige hem 8000
gulden ter leen gevraagd. Zonder opgaaf van
redenen was dit geweigerd.
Getuige voelde zich hierdoor onaangenaam
getroffen en hij had zich te trotsch gevoeld
cm er opnieuw om te vragen.
Later was het gesprek od de kunstverzame
ling gekomen en de kasteelheer had toen
gezegd: Ik ben tegen alle soort diefstal ver
zekerd. Als je een paar miniatuurtjes in je
zak wil steken ga je je gang maar.
Bij dit eerste bezoek was in groote trek
ken het voorstel om de inbraak in scène te
zetten al besproken
De president vraagt nog eens of getuige
weet of dit bij het eerste of het tweede be
zoek was afgesproken.
Getuige: Bü het eerste.
Officier: Waarom sprak u af een tweede
keer te komen?
Getuige: Om het plan nader uit te werken.
Het verhaal van den getuige gaat door en
brengt weinig nieuws. De kasteelheer zou uit
voerig aan hem hébben uitgelegd wat er
mee genomen moest worden en hoe dat ge
beuren zou. Aanvankelijk wilde O. dat getuige
de zaak alleen zou opknappen. Hij kon des
nachts veilig langs het kanaal naar Utrecht
loopen. Daar zou hij dan de eerste trein
nemen. Later zou de buit over boord wor
den gegooid als hij (getuige) naar Engeland
ging.
De omzetbelasting hee't over de maand Ja
nuari, blijkens het gisteren gepubliceerde
overzicht van den stand der rijksmiddelen, een
bedrag van f3.345.643.07 opgebracht. Er is een
gemiddelde maandopbrengst van f 6.791.666,67
geraamd, zoodat Januari ongeveer 50- pet. be
neden de raming is gebleven. Dit is voor een
belangrijk deel 't gevolg van den grooten in
voer in de laatste maanden van 1933 en van
het feit, dat de winkeliers nog over oude voor
raden beschikken, welke zonder omzetbelas
ting kunnen worden afgeleverd.
De overige middelen brachten in Januari
f25.554.075 op tegen f24.861.731 in Januari
1933.
De kohierbelastingen hebben f 30.327.598 op
gebracht tegen f 35.705.781 voor dezelfde
maand in 1933.
VERANDERINGEN IN DE
OOSTENRIJKSCHE REGEERING
SOCIALISTEN UIT DE OPENBARE
AMBTEN.
WEGVERBETERING BIJ DE
JAN GIJZENBRUG.
De Rijksstraatweg in het Noorden der
gemeente is sedert enkele jaren zeer belang
rijk verbeterd door verbreeding en asphal-
teering, even ten Zuiden van de brug over
de Jan Gij zen vaart waar de drukke ver
keersweg over een afstand van een paar
honderd meter slechts geasphalteerd werd.
Verbreeden moest daar achterwege blijven
omdat aan de Westzijde een blok huizen
staat dat voor verbreeding gesloopt zou moe
ten worden. Aan de Oostzijde waren gelijke
en ook andere bezwaren.
Deze bezwaren zijn nu uit den weggeruimd
Een paar hinderlijk staande perceelen zijn
gesloopt en van den langs den weg liggenden
bouwgrond is een strook vrijgemaakt.
Men is nu bezig den weg aan de Oost
zijde te verbreeden voor aanleg van het
klinkerrijwielpad en het trottoir. Vooral voor
de fietsers beteekent ditveiliger verkeer.
WEENEN. 17 Februari (Reuter). In het
officieele communiqué over de nachtelijke
zitting van den ministerraad waarbij, zooals
reeds gemeld, besloten werd het standrecht in
Tirol en Burgerlanden terstond op te heffen,
wordt verder nog gemeld, dat de bondspresi
dent den secretaris voor werkverschaffing dr.
Neustadter Stuermer, die tot dusver deel uit
maakte van de Heimwehr. benoemd heeft tot
minister van Sociale Zaken. De tegenwoordige
functionaris van dit departement, dr. Schmidt
die tot commissaris van Weenen benoemd is
werd tot minister zonder portefeuille benoemd
Bondsminister Schmidt werd voorts ook be
last met het reorganiseeren der standen.
Tenslotte bepaalde de ministerraad, dat aan
leden van de sociaal democratische partij
wordt verboden openbare ambten te beklee-
den. In dier voege zal worden uitgebreid, dat
alle mandaten, die door een sociaal democra
tisch verkiezingsstelsel zijn verkregen, als ver
vallen moeten worden beschouwd.
De Arbeiterbank ontbonden.
WEENEN, 17 Februari (Reuter). Naar de
Reichspost meldt, heeft de ministerraad ook
nog besloten een verordening uit te vaardigen,
waarbij de Arbeiterbank A.G. wordt ontbonden
en geliquideerd.
Engelsche stap inzake de binnen
landsche onlusten?
LONDEN, 17 Februari (Reuter). De En-
gelsche regeering heeft, naar de Daily Tele
graph meldt, den Oostenrijkschen bondskan
selier Dollfuss aangeraden barmhartig op te
treden tegen zijn verslagen tegenstanders.
De socialistische Daily Herald verklaarde,
dat hoewel de diplomatieke correctheid vol
komen in acht genomen is, er zoowel te Lon
den als te Weenen middelen zijn gevonden
om aan de Oostenrijksche regeering te doen
•weten, dat de gebeurtenissen in de afgeloo-
pen week door de Engelsche regeering scherp
worden veroordeeld.
De Engelsche gezant te Weenen heeft hier
omtrent persoonlijk aan de Oostenrijksche re
geering mededeelingen gedaan.
20.000 arbeiders demonstreeren te
New York.
NEW YORK. 17 Februari (Reuter). In de
Madison Square Garden hebben gisteravond
vechtpartijen plaats gehad tijdens een bijeen
komst van 20.000 socialistische arbeiders, die
protesteerden tegen de onderdrukking der
socialisten in Oostenrijk.
Twee vrouwen, negen mannen en een zaal
wachter liepen verwondingen op.
DE STRAATREVOLUTIE IN
PARIJS.
43 GEWONDEN VERKEEREN NOG IN
LEVENSGEVAAR.
PARIJS, 16 Febr. (V.D.) In de Parij-
sche ziekenhuizen worden nog 103 bij de jong
ste onlusten gewonden verpleegd, waarvan
43 in levensgevaar verkeeren.
De gemeente zal als gevolg van de onlusten
van de vorige week 465 lantarens, 260 ver-
keersboi'den, 1500 roosters, 160 banken, 50
boomen en 20 kranten kiosken plus 11 klok
ken moeten vervangen.
f 1%
t- -
In Oostenrijk is men begonnen met „oprui
ming" van socialisten sporen.
Er zijn voorts nieuwe doodvonnissen uit
gesproken en voltrokken.
pag. 3
Te Rome verluidt, dat als gevolg van het
„buitensporige nationalisme" het Vaticaan
de betrekkingen met Duitschland zou heb
ben verbroken.
pag. 8
Volgens het onderzoek is de brand in de Am-
sterdamsche telefooncentrale aangestoken.
pag. 1
Reuter verneemt, dat Dimitrof c.s. spoedig
in vrijheid zullen worden gesteld.
pag. 3
Het gebeurde in Lopik
pag. 4
Is de brand op de Indrapoera gesticht?
pag. 4
De opbrengst der omzetbelasting in de maand
Januari.
pag. 1
In de Eerste Kamer zijn gisteren defensie en
justitie afgehandeld.
pag. 3
De N. S. B. critiseert Mr. Marchant's radio
rede.
pag. 5
De Nyenrode-zaak voortgezet.
pag 1
Conversie Ned. Indische dollarleeningen.
pag. 4
Verlaging van den bietensteun voor 1934
pag. 4
De steun aan den tuinbouw
pag. 4
De gevolgen der instelling van een verkeers-
fonds.
pag. 12
ARTIKELENENZ.
J. B. Schuil: Weten en Werken. Henri Dek
king.
pag. 2
K. de Jong: Kunst aan het Volk: Gerard
Hekking.
pag. 17
G. J. Kalt: Ledenconcert der H. O. V-
pag. 2
Dr. W. G. N. van der Sleen: Reizen in Perou
Van onzen Stockholmschen correspondent:
Solleftea en de skiwedstrijden.
Een jurist: Vrouwe Justitia: Beraadslaging
en vonnis.
pag. 7
Financieele Kroniek: De positie van den
Franschen franc.
nag. 6
Mr. E. Elias, Amsterdam bij Avond. Narren
spiegel.
pag. 5
Het Haarlemsche Stadsbeeld: De Hooimarkt
A. J. C. V1-: H. D. Vertelling, Toen Bartholo-
meus een auto gekocht had
W. Sch. H. D. Vertelling. Stilte.
Veertig jaren auto-evolutie.
pag. 2
BEDOLVEN DORPEN WORDEN UITGEGRAVEN. Tijdens de jongste lawines in de Abruz-
zen zijn tal van dorpen letterlijk door de sneeuw toegedekt. Aan het kerkgebouw kan
men zien hoe hoog. ge sneeuwmassa's reikten
Ton Ruygrok: Langs de straat. „Baby ïs ge
stolen."
Onderzoek wees brandstichting uit.
Belooning voor aanwijzingen
uitgeloofd.
Uit Amsterdam:
Naar wij van de zijde der justitie vernemen,
heeft het op last der justitie ingestelde des
kundige onderzoek naar de oorzaken van den
brand in de Amsterdamsche Telefooncen
trale op 23 December uitgewezen, dat er
sprake is van brandstichting.
De Justitie heeft thans een belooning van
f 2500 uitgeloofd voor dengene, die aanwij
zingen geeft welke leiden tot het arresteeren
van den dader.
DE REGEERING EN DE N. S. B.
In Volk en Vaderland, het orgaan der
N. S B., wordt antwoord gegeven op het
dezer dagen door den regeeringsdienst ge
publiceerde communiqué.
Het blad zegt, dat in deze publicaties een
reeks uit hun verband gerukte citaten uit
verschillende artikelen is geciteerd en dat
weggelaten is, wat zou bewijzen, dat Mussert
iets anders bedoeld heeft.
Het blad trekt de volgende conclusies:
le. alleen het citaat omtrent het open
houden der nummers is juist, doch heeft'met
een band met de ambtenaren, en dus met il
legaal, revolutionnair handelen absoluut niets
te maken.
2e. de uitdrukking „corrupte regeering" Is
door Mussert niet gebruikt.
3e. Mussert heeft nooit direct noch indirect
geschreven of gesuggereerd, dat de belofte
aan de N. S. B zou praevaleeren boven die
aan de regeering.
De verdediging door den officieelen regee-
ringspersdienst is dus op geen enkel punt
geslaagd, maar een droevig fiasco Robleken-